palen,
De Groote Oorlog.
No. 137.
Zaterdag 37 October 1917. Dertiende Jaargang.
binnenland.
uit zeeland.
Verschijnt eiken MAANBAG-,J[OENSDAG- en VRDDAGAVOND.
HEERE, 's-Heerenhoek.
>om is voor de
iet adverteeren
ridelde groote
it.
EEN1 - Goes.
ad leverbaar
DREU, Goes,
fsel, i
:ena. j
m - Goes.
Meif
sbestuur maakt
aterdag 27 Oct.
jn geveild DRIE
KENS, gewicht
o.
4BbSk
ilzell,
rzeil,
leeden.
Ei - Goes.
KOOP
Canada's.
Pereboomen.
mers,
nnen,
t e l s.
BEEWI - Goes.
Hm, 's-lttienhotl.
De Zuid-Bevelandsche Vre-
desmeeting.
""if.
iet ronde en platte
franje,
met zijden grond
n franje,
he Doeken voor
wollen Doeken
meisjes,
n Omslagdoeken,
ekleurd in bruin
grijs-
SWERK,
selein,
terieëh.
Si, 4 en 5 gaten, zeer
if heinen van hofsteden
anbevelend,
Telefoonnummer 93.
Ie Veilingmeester,
J. A. KRIJGER.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieBoudewIJn de WlffesfraalA 135» SOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels f 0.625, iedere regel meer 12s Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
tante betaling
bekomen bij GEBR.
r i e w e g e nbij wie
ten voor elke partij
oor de massa Canada's
it vóór 8 November
Tarwestijfsel, Rijststijf-
elli, Figuurvermicelli,
ppelmeel, Kindermeel,
snseerde Melk, Gouda-
le soort Paarden-
;erhamworst, Lucifers,
n Nachtpitten, Delftsche
e, Bakolie, Abdijsiroop,
osterbalsem, Haarlem-
nee, BoomsMaagpoeder
osco en Likeuren.
Gelijk altijd en overal, zijn er ook thans
mensehen in ons midden, die zich met
een: „wat heb je eraan", ,,'f haalt toch
niets uit" en dergelijke frazen van den
aanstaanden Zuid-Bevelandschen Vredes-
dag afmaken. Dat zijn de liefhebbers van
de rustige rust. Liet men zulk soort lie
den baas, de wereld was, wat actie be
treft, één groot kerkhofer gebeurde niets.
Zeer zeker is er niemand zoo dwaas
te gelooven, dat de vredesmeeting der
Zuid-Bevelandsche Katholieken, a. s. Zon
dag te Goes te houden, ons den vrede
meer nabij zal brengen. Maar daarvoor
dient die meeting ook niet. Zij dient enkel
en alleen om elkander te versterken en
te bevestigen in de jrare gevoelens, die
den Katholieken christen ten opzichte van
het vredesvraagstuk dienen te bezielen.
De nadrukkelijke herinnering aan onze,
voor alle Katholieken eensluidende en ge
meenschappelijke begrippen omtrent het
door Z. H. den Paus gekoesterde vredes-
ideaal, juist in een tijd als deze, nu de,
oude welbeproefde ideeën omtrent Recht,
Menschelijkheid, Eerbied voor tractaten
enz. door den oorlogsroes zoozeer in het
gedrang geraken kan op een bijeen
komst, als aanstaanden Zondag zal plaats
hebben, niet anders dan heilzaam werken;
vooral, wanneer daaraan de eendrachtige
bede is voorafgegaan om 's Hemels zegen
over de edele pogingen van Paus Bene-
dictus, die zelf in zijn vredesnota van
1 Augustus 1917 betuigt „zich nauw ver-
eenigd te gevoelen in gebed en boete met
alle geloovige zielen, die naar den vrede
smachten".
Dengenen, die als „beste stuurlui aan
den wal" roepen: „het haalt toch niets
uit", voegen wij toe: Sluit dan ook maar
de ziekenhuizen en doekt de dokters op.
Zullen er niet altijd ziekten en kwalen
worden gevonden, zoolang er menschen
zijn? En toch speurt de medicinale en
chirurgische wetenschap dag aan dag naar
wegen om de ziekten te genezen, althans
om het lijden der kranken lichter te ma
ken en de gezonden meer gehard en
befer gewapend tegen besmetting. En wie
durft zeggen, dat dit prijzenswaardig stre
ven geheel en al zonder resultaat bleef?
Blijkt niet met name in dezen oorlog,
bij het behandelen der gewonden, dat
de geneeskunde ware triomfen viert? Zoo
ook zullen bijeenkomsten als die van
aanstaanden 'Zondag er toe bijdragen,
in den volksgeest steeds dieper en
dieper het besef in te prenten,
dat vrede, d.w.z. „orde in rust", „orde
in evenwicht" volgens de sublieme defini
tie van St. Thomas v. Aquine, het eenige,
waarachtige gemeengoed der menschheid
is, waarbij zij welvaart, voorspoed en
geluk in dit ondermaansche deelachtig
wordt, als voorsmaak van hetgeen haar
hiernamaals in het land des Eeuwigen
Vrcdes wacht.
Tot het bijbrengen van deze overtui
ging en van dit besef dienen meetings
als die van Zondag a. s. Zij werken daar
bij nog preventief, wijl zij beletten, dat
de oorlogskolder ons volk in den kop
slaat en militairistische niet te
verwarren met militaire sympahtie-
en, de volksziel vergiftigen door haar ten
speelbal te doen worden van de fictie, als
zou het Recht alleen te winnen en te
handhaven zijn op de punt van den degen
en de billijkheid eener zaak alleen bepaald
kunnen worden door den blinden treffer
van een stuk geschut.
Daarom, Katholieken van Zuid-Beveland,
op ter meeting als één man!
In de pers der oorlogvoerende landen wor
den de menschen, die streven naar een eerlijken
vrede door vergelijk, „Vredesmaniakken" ge
noemd. De Engelsche „Morning Post" noemde
hen in zijn nummer van 3 October jl. „d e
gevaarlijke klasse van menschen".
Zoozeer hebben de oorlogsideeën het gezond ver
stand beneveld.
Losse berichten.
De ministercrisis in Frankrijk
18 geëindigd met de vervanging van Ribot
door Barthou aan buitenl. zaken.
Successen der Cenfralen aan het
Isonzofront.
BERLIJN, 24 iOctober (P'.W.) Het avond
communiqué meldt: Hel gemeenschappe
lijk» offensief heeft het verwachte verloop.
Tot nu toe wordt gemeld, dat verschei
dene duizenden gevangenen zijn genomen.
WEEN EN, 24 Oct. (K.B.) Het stafconi-
muniqué meldt: Op het geheel© Zuid-West
front is ae gevechtsactie aanzienlijk toe
genomen. Bij Flitsch, Tolminoi en op de
Noordelijke gedeelten van de hoogvlak
ten van Bainsiz'zaH. Geest is de Oo-s-
tenrijk-Hongaarsche en Duitsche infante
rie na machtige artillerie-voorbereidi-n-g in
de Italiaansche linies binnengebroken.
Men seinde ons Donderdagavond:
BERLIJN. (Officieel). De Duitsche en
Oostenrijksche troepen doorbraken
gisteren het Italiaansche Isonzo
front in het hekken van 'Flitsch en
Tolmijn. De sterke vijandelijke stellingen
werden in den eersten aanval genomen,
evenals de vijandelijke steunpunten op de
berghoogten. De strijd duurde voort tot
's avonds. Ruim 10.000 gevangenen wer
den gemaakt, waaronder zich divisiesta
ven bevonden. Een rijke buit viel den
overwinnaars in handen.
De jongste successen der Franschen
westelijk van de C-hemin des Dames, -zijn
de Resultaten van een beweging die tot
doel heeft den heuvelrug te bemachtigen,
die de vlakte van Laon bestrijkt.
Tot een onmiddellijk ^straiegisch" suc
ces, heeft de Fransche aanval1 het dit
maal' niet kunnen, brengen. Het herhaalde
resultaat lis een stap, en ees belang
rijke waarschijnlijk, tot een dergelijk suc
ces in de min of meer verwijderde toe
komst.
Dat de Duitschers daar hun beste strijd
krachten ter verdediging hadden opge
hoopt, bewijst van welk gewicht zip de
bedreigde punten achten.
De Regeering in Italië.
Volgens den parlementairen medewer
ker van de „Corriere della Sera" kan
een ministerieel© crisis niet meer verme
den -worden. Duidelijk komt de zwak
heid van het ministerie aan het licht
en tevens de kracht van de oppositio-
neele parlementaire strooming. In par
lementaire kringen noemt men alseven-
tueele nieuwe ministers het drietal na
men van Nitti, Orlando en Sonnino.
Een Katholiek afgevaardigde heeft bij
de -Kamer een motie van afkeuring in
gediend over het niet-beantwoorden van
de Pauselijke Vredesnota.
Op de agenda van de Italiaansche Ka
merzitting staat ook een voorstel van
den onafhankelijlken socialist Ferré. Hier
in wordt o.a. gezegd, dat na 3 oorlogst
jaren nog, geen definitief militair over
wicht bereikt is geworden en daarom
ook geen vrees behoeft te bestaan, dat
een der mogendheden een bepaalde he
gemonie -zal' -verkrijgen, maar dat de
verlenging van den oorlog Europa -zial
terugbrengen in een toestand van alge-
meene barbaarschheid. De regeering wordt
daarom uitgenoodigd, onder uitschakeling
van de mogelijkheid van een afzonder
lijken vrede, tezamen met haar bo-ndgie-
nooten vredesonderhandelingen mogelijk
te maken.
(Zie laatste berichten.)
Tweede Kamer.
Bij de voortzetting der behandeling
van het wetsontwerp betreffende de spoor
wegen met beperkte snelheid, is het
amendement—Van Sasse van IJsselt om
de wegen, welk© zonder toestemming van
den eigenaar vo-o-r het openbaar verkeer
open staan, niet onder de wet te doen
vallen, aangenomen met 42 te-gen 10 stem?
men.
Na. het verwerpen van h-at amendement
Snoeck Henkemans om aan de over de
IJsel te bouwen brug een beweegbaar
gedeelte aan tie brengen, werd het ont
werp voor den bouw zonder hoofdelijke
stemmen aangenomen.
Omtrent de interpellatie Snoeck Hen
kemans, waarin hij eenige vragen aan de
regeering wenschte te doen omtrent de
aardappelvoiorziening, z'al nader worden
beslist.
Marinebegrooting 1918.
De gelden, die voor de- Marinebegroo
ting waren uitgetrokken voor den aan
bouw van onderzeebooten in Amerika zijn
ingetrokken. Voor den aanbouw van vlieg
tuigen echter zal het bedrag niet on
belangrijk worden verhoogd.
Dr. A. Kuyper,
minister van staat, lid v. d. Eerste- Ka
mer, oud-minister van Binneniandsche Za
ken, oud-lid der Tweede Kamer, oud
predikant, doctor honoris ^jausa van de
Technische Ho-ogeschool te Delft, schrij
ver van vele be.ang-rijke werken op gods
dienstig en staatkundig gebied, ho-opt den
29en October a.s-. zijn '80en verjaardag
te herdenken.
De zand en-.grint quaestie.
Onze Minister van Buitentandsche Za
ken 'heett Dinsdag -in de Kamer, naar
aanleiding van de vragen van den heer
Van Hamel, een verklaring "afgelegd no
pens de zand- en g'r.nt-quaesUe met En
geland. De Regeenng 'handhaaft haar
standpunt, zo-oals dat is meegedeeld in
het onlangs verschenen officieer commu
niqué, en vraagt nog steeds aan de En
gelsche 'regeering de bewijzen ervo-or,
dat het doorgevoerde gebruikt werd voor
oorlogsdoeleinden. Wat de vraag betreft,
of -de Nederlandsche -regeenng van de
Britsche een voorstel heeft ontvangen om
de gerezen geschilpunten aan arbitrage
te onderwerpen, en of zij geneigd is een
zoodanig voorstel te aanvaarden of res
pectievelijk harerzijds te do-en, antwoord
de de heer Loudon, dat van de Britsche
regeering geenerlei voorstel van die strek
king is .ontvangen.
Tegen het aanvaarden van zoodanig
voorstel, zou de Nederlandsche regeering
geen bezwaar hebben, voor zoover daar
mede bedoeld wordt, met goedvinden der
betrokken regeeringen aan de uitspraak
van een internationale scheidsrechterlijke
commissie te onderwerpen, of de be
doelde transporten moeten worden be
schouwd als transporten van legervoor-
rhden in -den zin van art. 2 van het
verdrag van 1907 betreffende de rech
ten en verplichtingen van onzijdigen in
dep oorlog te land. Doch onze Regee
ring isr van oordeel dat, na het voor
gevallene, het do-en van zoodanig voorstel
geens'zins op haai' weg ligt.
Het conflict isi een van rechtskundi
gen aard en dusi uitnemend geschikt a-m
opgelost te worden bij1 wege van arbi
trage, zoo-alk 'wij! reeds vroeger opmerk
ten. De En-getsche regeering schijnt daar
voor niet veel te gevoelen, maar wat
is er dan tegen, dat onze regeering daar
toe het voorstel doet? Zij, minder dan
de {Engefsche, heeft een uitspraak te
vreezen. En eenmaal het voorstel gedaan,
zal' de Engelsche regeering, die zich
verbonden heeft, geschillen van rechts
kundigen aard of betreffende de uitleg
ging van verdragen, waarvan de oplos
sing langs dipiomatieken weg onmoge
lijk is gebleken, te onderwerpen aan de
beslissing van het Permanente Hof van
Arbitrage te 's-Gravenhage, het niet kun
nen weigeren! (Zie laatste berichten.)
Te Rotterdam is Woensdag de antire
volutionair J. Schouten met 600 stem
men boven den socialist Kool gekozen
tot lid der Prov. Staten van Zuid-Hol
land, voor Rotterdam I.
Jhr. 1. B. D. van den Bergh van
Heemstede, f
Te 's Gravenhage is overleden, 57 jaar
oud, jhr. L. B. D. van den Bereh van
Heemstede, oud-lid van de Tweede Kamer
voor het district Oosterhout, dat hij van
1891 tot 1916 heeft vertegenwooz'digd.
Hij was ridder in de orde van den
Nederl. Leeuw en officier van het legioen
van eer.
De teraardebestelling zal Maandag
plaats hebben, op de R. K. begraafplaats
te 's Gravenhage.
De afgevaardigde van Zierikzee.
Het Hdbld. verneemt, dat mr. R. J. H.
Patijn, afgevaardigde van Zierikzee, op
van verscheidene zijden tot hem gerichte
vragen heeft geantwoord, dat hij in 1918
geen Kamercandidatuur meer wenscht te
aanvaarden.
Onze rijstvoorziening.
In aansluiting met de med-edeeling om
trent het toenemend tekort aan rijst, ver
strekt door het Bureau voor Mededeelin-
gen in zake de Voedselvoorziening, ver
nemen we nader, dat het de bedoeling
der regeering is, om eerlang de verstrek
king van rijst stop te zetten.
De aanwezige voorraden in 't land zul
len binnenkort door de regeering worden
opgevorderd. (Z. N.)
•Aardappelen.
Het hoofdbestuur van de Zeeuwsche
Landbonw-miaatsichappiji heeft aan den mi
nister van landbouw een adres verzonden,
waarin wordt betoogd, dat het voor de
meeste landbouwers onmogelijk is, het
juiste aantal H. L. aardappelen op te
geven, en dat het Üaaro-m onbillijk is,
een gulden voor iecteran H.L. af te trek
ken, die er meer blijkt te zijn dan is op
gegeven
Voorts blijkt uit de regeling niet dui
delijk of (onder aardappelen alleen con
sumptie aardappelen en kriel wordt ver
staan. V
Om 'deze redenen verzoeken adressan
ten een zeker percentage speling toe te
laten voor de opgegeven hoeveelheden,
b.v. 10 pet. tot 1 Febr. en 15 pet. na '1
Febr., wanneer er minder H.L. zijn dan
zijn opgegeven; 10 pet. wanneer er meer
H.L. zijn dan zijn opgegeven.
Distributie van eieren.
Vastgesteld is door den Minister van
Landbouw een nieuwe regeling tot dis
tributie van eieren, geconserveerd over
eenkomstig de bepalingen van zijne bes
schikking van 3 Mei 1917.
Ondpr -regeeringsskalkeieren worden in
deze regeling verstaan de geconserveerde
eieren, welke -ingevolge de daarvoor bes
staande voorschriften ter beschikking
worden gesteld voor onmidellijfc binnen-
landsch verbruik. Voor verdere bijzon
derheden verwijzen we naar Staatscou
rant no-. 249.
Fruit.
ThanS worden de zoete appelen als
volgt geveild: 40 pet. voor fruitdrogerijen,
30 pet. voor binnenland en 30 pet. voor
de stroopfaibrieken.
Zure appelen: 30 pet. vo-or binnenland,
20 pet. voor de stroopfabrieken en 50
pet. voor buitenland.
Bij zure appelen blijven de bepalinr
gen omtrent overveilen voor de fabrieken
van -kracht.
Vier Engelsche vliegers te Vlissingen
aangebracht.
Woensdagmorgen werd van uit Westka-
pelle een vliegmachine drijvend gezien;
waarop zich nog menschen bevonden.
Vanuit Vlissingen gingen torpedobooten
uit om de drijvende machine te zoeken
en een dezer booten vond de machine,
welke met vier personen bemand was'.
Het was een bijzonder groote machine
met twee motoren.. Dinsdagavond had de
machine een noodlanding moeten doen
en was daarbij onder water gedoken,
bovenkomende was de machine defect
en moesten de Engelschen trachten haar
drqvend te houden, zij maakten een han
gen en killen nacht door, maar konden
zich bo-ven water houden, tot redding
opdaagde. Bij de poging om de machine
veilig te Vlissingen te brengen is deze
gezonken, maa,r toch zal worden getracht
haar te lichten. De vier mantien, onder
wie twee officieren, zijn te Vlissingen
onder militaire bewaking gesteld, in afr
wachting van de beslissing of zij al of
niet moeten worden geïnterneerd. (Z.)
De Nederlandsche schepen in Amerika.
Reuter meldt uit Washington: Neder
land heeft door middel van zijn gezant
opnieuw voorstellen bij het „war trade"
departement omtrent het vrijlaten van de
„Nieuw-Amsterdam" en andere in Ame-
rikaansche havens liggende Ned. schepen
aanhangig gemaakt.
Men gelooft, dat de Ned. regeering
bereid is tot aanzienlijke consessies ten
einde het requireeren der schepen te
voorkomen.
Hoewel' Nederland niet er in toestemt,
dat zijn schepen binnen de gevaarlijke
zóne varen, z,ou het er wellicht voor
te vinden zijn, dat zij deelnemen aan de
kustvaart of aan den overzeeschen hfm-
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 27 Oct.:
Matige tot krachtigen tijdelijk wellicht
stormachtige Zuidelijke tot Westelijken wind.
Betrokken of zwaarbewolkte lucht met tij
delijke opklaring. Waarschijnlijk regenbuien.
Weinig verandering van temperatuur.
del1. Op dia manier zouden de bondge-
nooten dan toch ook de besch.kking krij
gen over meer scheepsruimte.
Honderden Duitsche onderdanen heb
ben een verzoekschrift tot Walson ge
richt, waarin zijl zijn hulp vragen voor
passage naar Nederland. Vele aspirant
passagiers zijn van heel ver gezomen
om op de „Nieuw-Amsterdam" een plaats
te bespreken. (Z.)
Goes. De aanstaande Vredes
meeting. Het bestuur van het Plaatse
lijk Comité voor K. S. A. te Goes ver
zoekt ons te berichten, dat de meeting
Zunüag a. s. precies te half drie uur aan
vangt en geen minuut later; men zorge
dus tijdig aanwezig te, zijn.
Verder, dat het koopen van een pro
gram verplichtend is; de minimum
prijs is 10 ets., maar wie meer geeft
doet een goed werk, want hij steunt het
comité, dat uit de opbrengst der pro
gramma's hoofdzakelijk de onkosten der
meeting moet bestrijden.
Leden van de Propagandaclub Pius X,
vooaien van geel-wit insigne, zullen als
confmissarissen van orde fungeeren.
Nog eens zij gememoreerd, dat voor
de eerwaarde geestelijkheid en de dona
teurs der K. S. A. te Goes plaatsen
worden gereserveerd.
Het rooken is gedurende de meeting
verboden; er wordt echter een
kwartier pauze gegeven, waarin de
minnaars van het „toebackkruid" gelegen
heid hebben hun hart op te halen. "Vóór
de pauze zal het R. K. zangkoor „St.
Cecilia" de „Bede" van Heinze en „Tu
es Petrus" van A. Giesen zingen; na de
pauze „Domine salvam fac reginam no-
stram" van A. Giesen. Het „Aan V o Ko
ning der Eeuwen" wordt door allen ge
zamenlijk gezongen.
De Zeereerw. heer J. M. J. Baede,
geestelijk adviseur, heeft zich welwillend
bereid verklaard een slotwoord te spre
ken.
Het lof is te 5 uur.
N.B. De meeting heeft plaats in de
groote zaal van het Sociëteitsgebouw „V.
O. V." te Goes.
Soireé der gymnastiekver-
eeniging „Volharding." ffdsteren-
avorn-d gaf de gymnastiekvereen-iging
„Volharding" een uitvoering voor leden
en introducé'®. De zaal1 was tjokvol en
alles verliep z,eer geregeld.
Wat we te zien kregen, werd vrij goed
uitge-v-oerd, hoewel' b-ij de oefeningen nog
al eensl een font werd gemaakt. Ook de
c-o-mmando-'s waren hier en daar niet
juist, wat natuurlijk zijn 'terugslag had
op da goede uitvoering der oefeningen.
Met allen lof voor hetgeen gepresteerd
werd, nemen wij toch als, eindindruk
dezer turnuitvoering; mede, dat het schijtat,
alsof Volharding" wat boven haar
krachten werkte.
De historische tableaux mogen uitmun
tend geslaagd genoemd worden. Degroe-
peering was geheel1 in stijl en de cos
tumes, geleverd doör de firma Mulder
te Utrecht, waren zeer mooi, frisch ran
tint en onberispelijk van snit, waardoor
aan de tableaux het echte historischle!
cachet werd gegeven, dat ze zoo inte
ressant maakt.
Over het geheel alzoo- een goed geslaag
de avond voor „Volharding", waarop zij
met voldoening mag terugzien.
Hedenavond woidt de u.tvoering her
haald.
Zondagsrust apothekers.
Zondag 28 October a. s. is de apotheek
van den heer v. d. Hoek geopend, de
beide andere blijven dan gesloten.
Aan de Ambachtsschool alhier is
door de gemeente Kloetinge een subsi
die verleend van f 100 jaarlijks.
I
i A
