De Groote Oorlog.
No. 134.
Zaterdag 30 October 1917. Dertiende Jaargang.
öpi
Canada's
ida's
iders
Verschijnt eiken MAANBAG-, WQEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BINNENLAND.
Het Koninklijk bezoek aan Mii
UIT ZEEL
mmm
- Goes.
idaboomen,
joomen,
tnada's
irsknecht
mw
rs,
l s.
- Goes.
ERK,
lein,
rieën.
breedten.
chelzeiltjes
|ns).
ten.
imatten.
in alle maten,
soort.
Handvegers,
reilen.
schuurpapier,
le'n Linoleumwas.
is voor de
idverteeren
Ide groote
ïchrijving
jlergeteekende te
pe bij Driewegen.
worden inge
jrdag 27 October
Baarland.
Jlir. A. van der
|rke.
lieer Dl. Rouw Jr.
id door dhr. Jacob
te Noord Kraaijert
«men bij Notaris
inschrijvingsbil-
[afzonderlijk wor-
In 24 October a s.
Noord- en Zuid-
voor de Firma
Zuivelfabriek „De
endskerke.
Jraagd
Bureau van dit
EH,
|en loslieten, van:
li met den doften,
[ie in een afgrond.
Ireden werden
luin en aardachtig',
Tdiijnsel der toorts
lllaag te Zijn door-.
Ie gezelschap aan
waarop en waar-
deel gebouwd is.
Itelende voerde de
©heen geen einde
I eindelijk na het
[tachtig treden het
den vlakken bo,-
alerij bereikt, een
bang, waarvan de
[iwkeurig de fun-
J op de uitgraving
laarvan een derde
let middelpunt der
1 platte verwulfsel
lig was, dat men
aanraken en een
idie zoo eng1'was,
Inauwernood naast.
ordt vervolgd.).
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kanfoor<1. AdministratieBoudewljn de Wittestraa! A 135» GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.626, iedere regel meer 12* Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Losse berichten.
De strijd in het Westen.
PARJS, 18 Oct. (Havas.) Het namid-
'dagvcofflmunicpié meldt: Gisteravond te
gen half 7 uur deden Duitsche vliegtuigen
een nieuwen aanval op Nancy. Zij. wier
pen verscheidene bommen. Eenige slacht
offers onder de burgerlijke bevolking.
Op 17 dezer zijn 6 Duitsche vliegtui
gen vernield en vijf ontredderd in hun
linies gevallen.
Fransche bombardementsvliegtuigen
voerden verscheidene tochten uit. De sta
tions Courceiles, Thionvilie, Mézières en
Waville, de fabrieken van Hagondarige,
talrijke munitie-depots en bivakken wer
den rijkelijk met bommen bestrooid.
LONDEN, 18'October. .(R-O.) Generaal
Haig meldt: Troepen uit Londen voer
den gisteravond een succesvoillen „raid"
uit ILn de nabijheid van Gavrelle. Ver
scheidene vijanden werden gedood of ge
vangen genomen. Onze eigen verliezlea
zijn licht. De vijandelijke artillerie was
tijdens den nacht actief ten Zuiden van
het Yperen-Koomen-kanaal en nabij Zon-
nebek© en Broodseinde.
Overigens niets te melden.
BERLIJN, 18 October. (W.B.) Het
avond-eompruniqué meldt: 1
In Vlaanderen geringe, ten N.-O.osten
van Soissons zeer sterke artillerie-strijd.
Vlieger-actie.
LONDEN. Haig meldt: Britsche vlieg
tuigen ondernamen éen zeer succesvollen
bomaanval op Duitsch grondgebied. Een
fabriek in West-Saarbrücken, ongeveer 40
mijlen van de grens, werd aangevallen.
Vele bommen werden geworpen met goede
resultaten. Er werden branden in de fa
briek waargenomen. Al onze machines
koerden behouden terug.
FRANKFORT a.d. M., 18 Oct. Giste
renmiddag om 1 uur verscheen een vij
andelijk vlieger boven de stad en wierp
enkel ebommen naar beneden, die zonder
schade aan te richten op niet bebouwd
land ontploften. Beschoten door de af-
weerkanonnen, verdween de vlieger in
Zuidelijke richting.
De vliegeraanval van den 15en
j.l. op Brugge moet, volgens rnede.-
deelingen van gver de grens, de stad
deerlijk geteisterd hebben en niet minder
dan een twintigtal menschenlevens hebben
geëischt.
Fransche bisschoppen bij Z. H. den Paus.
De „Kölnische Voikszeitung" verneemt
uit Zwitserland, dat op uitdrukkelijk ver
langen van Z. H. den Paus de meest
vooraanstaande kardinalen van Frankrijk
in het Vaticaan zijn aangekomen.
Over het doel van de reis wordt in
katholieke kringen het diepste stilzwijgen
bewaard.
Duikboot-gruwelen.
ROME, 16 Oct. (Stef.) Het stoomschip
„Citta di Barl" werd in de Jonische Zee
door een vijandelijke duikboot getorpe
deerd. Volgens de verklaringen van ver
schillende schipbreukelingen ging de duik
boot nog voort met de beschieting van
het schip, nadat het reeds was getorpe-
ueera en terwijl de passagiers zich nog
ftan boord bevonden. Daardoor gingen ver
scheiden menschenlevens verloren, die an
ders gered hadden kunnen worden.
De Duitsche socialisten en de Elzas-
Lotharingsche quaestie.
WURZBURG, 16 Oct. (W.B.) In de
voormiddagzitting behandelden verschil
lende sprekers de pogingen tot hereeniging
met de Onafhankelijken. De meeste aan
dacht echter trokken de verklaringen van
Midler (Berlyn), lid van het partijbestuur,
die netreffendie de Elzas-Lotharingsche
guaestie zeide, dat Elzas-Lotharingen
thans alleen aan éen overwonnen Duitsch-
land ontnomen zal kunnen worden. „Wij
strijden", zoo eindigde hij, „voor de' in
tegriteit des rijks".
Deze opvatting werd nog onderstreept
door Sehmid (München), die bovendien
verklaarde, dat niemand in Beieren denkt
aan een toevoeging van den Elz-as bij
Zuid-Duitschland. Ook de Beiersche regee-
rtng had dit denkbeeld opgegeven.
De Poolsche regentschapsraad.
WARSCHAU, 16 Oct. In de schouwbur
gen werd hedenavond medegedeeld, dat
de beide keizers den Regentschapsraad
hadden bevestigd. De mededeeling werd
met groot gejuich ontvangen. Aan de le
den van den Regentschapsraad vorst Lu-
bomirski en Jozef v. Ostrawki werd in
de Groote Opera een ovatie gebracht en
toen zij' naar huis reden werden hunne
paarden uitgespannen.
BERLIJN, 17 Oct.. Over den voorzitter
van den Regentschapsraad schrijft de
„Norddeutsche" het volgende: De voor
zitter van den regentschapsraad, Mgr. Ka-
fcowsky, is een der beste kenners van
het kanoniek en burgerlijk recht en de
schrijver van een groot aantal geleerde
werken. Gedurende den oorlog heeft hij
(zich- aanvankelijk van elke politieke actie
■verre gehouden en alleen voor liefdadige
doeleinden gewerkt. Eerst nadat de gang
der zaken hem er van had overtuigd,
dat het uur der bevrijding geslagen had,
trad hij openlijk voor zijn nationale wen-
schen op.
Staatsminister W.oeste, die on
langs te Brussel bij1 een tramongeluk
kwetsuren opliep, is thans, naar „Het
Vlaamsche Nieuws" meldt, aan de be
terhand.
Z. H. de Paus en Von Kühlmann's
verklaring.
ROME, 17 Oct. (Havasi) Volgens de
„Idea Nazionale" moet de rede van Von
Kühlmann in het Vaticaan en in het bij
zonder op den persoon van Z. H. dan
Paus een pijnlijken indruk van teleur
stelling hebben gemaakt.
Ook wordt gezegd, dat men in Vati-
caansche kringen zeer ontevreden is over
Oostenrijk, dat, na het Vaticaan te heb
ben verzocht bemiddelend op te traden,
thans krijn oude politiek voortzet.
Uit Rusland.
Volgens een bericht uit Petrograd
ligt Kerensky in het hoofdkwartier ziek.
Hij heeft influenza en moet het bad hou
den.
Tweede Kamer.
Dinsdag j.l. was aan de orde een sup-
pletoire Waterstaatsbegrooting betreffen
de uitkering van Invaliditedtsnenie aan
personen, die bij tijdige aanvrage recht
op rente krachtens artikel ,369 of 370
der Invaliditeitswet zouden hebben gje-
had, doch buiten hun schlild een te
late aanvrage voor zoodanige jmto heb
ben gedaan.
Dit ontwerp vond 'tegenkanting bij den
heer Beiimer (a.-r.), die de Rijksverze
keringsbank niet bevoegd achtte om den
Minister in deze te adviseeren, omdat de
bevoegdheid moet steunen op een wet
telijke bepaling en deze hier ontbreekt
en die niet kon goedvinden, dat de In
validiteitswet 'éénvoudig bij begrootirigsj-
post zou worden gewijzigd.
Terwijl het verder werd bestreden door
den heer Lohman (c.-h.), die in het voor
stel wel geen wetswijziging zag omdat
de aanvrage ieder jaar opnieuw zal moe
ten worden gedaan, doch niet wilde' me
dewerken tot uitbreiding der Staatsbedee-
ling door het opzijzetten der Invaliditeits
wet, en door dien heer Kooien (r.-k.)s
die er voor paste mede te pverken om
terzijdestelling van "het beproefde begin
sel, dat moet worden vastgehouden ,aan
wettelijk vastgestelde termijnen voor aan
vragen, beroep en dergelijke.
Niettemin werd het ontwerp aangeno
men met 52 tegen 5 stemmen. Zulks
na de aanneming met 40 tegen 26 stem
men van het amendement-Duysy bedoe
lende in de |r,©geding ook op te nemen,
hen die buiten schuld den termijn van.
beroep op een afwijzing der Rijksverze
keringsbank va.n een aanvrage lieten-voor
bijgaan ,en mverneming van oen ander
amendement van denzelfden afgevaardig
de om het ontwerp ook te doen gelden
voor hen, diet nalieten bij een 'aanvrage
alle gronden "daarvoor te vermelden.
Gisterenavond is H. M. de Koningin
binnen onze gemeente gekomen, eenvou
dig stil, haast ongemerkt, geheel in over
eenstemming 'met het doel Harer komst,
en met den ernst der tijden.
Na haar inspectietocht door Zuid-Be
veland, bracht de gewone trein van half
zeven H. M. hier aan. Het voorste deel'
van den trein bestond uit drie wagens
van den Koninklijken trein, bij! het station
aangekomen werden deze wagens van de-
andere afgehaakt, en op 'het doode spoor
tusschen het station en de Hooge Brug
geplaatst. Hier heeft de Landsvrouwe den
verderen avond doorgebracht en ook de
na dezen vermoeienden dpg, zoo hoog
noodige rust genoten. De omgeving van
den trein was goed verlicht en natuur
lijk werd voor de veiligheid van de Ko
ningin Üe noodige voorzorg genomen. Den
geheeien avond kwamen Veie een kijkje
nemen hij den Koninklijken Trein, maar
H. M. vertoonde zich niet.
Ondanks den hevigen regen verliet
hedenmorgen reeds te acht uur de
Koningin den trein voor een inspec
tietocht door Walcheren, waar 'dit een
militaire tocht was, bepalen wij ons tot
deze korte mededeeling.
Van de openbare en velé particuliere
gebouwen wapperde reeds de driekleur.
Tegen half elf werd het Molenwater door
politie en militairen afgezet en begon het
publiek zich te verzamelen op het vrij
natte sportterrein.
De inspectie op het Molenwater werd
door duizenden bijgewoond en thans be
gunstigd door prachtig weder. De Ko
ningin steeg voor de Ambachtsschool te
(paard en reed eerst langs de opgestelde
troepen, die daarna langs H. M. defileer
den. Alom juichte de menigte de beminde
vorstin toe. Vooral de houding van H. M.
tegenover haar lievelingspaarden toonde
haar zacht karakter. De Koningin was
gekleed in grijs amazone-cos tuum.
Thans waren veel vlaggen ontplooid en
velen zijn met oranje getooid.
Na afloop der inspectie keerde H. M.
naar den Koninklijken Trein terug, waai
de lunch werd gebruikt.
Met de inspectie was ook de nulitaire
tocht afgeloopen, den middag zou H. M's
belangstelling voor andere zaken toonen.
Tegen half twee was de weg, waarlangs
de Koningin zich naar het Stadhuis be
gaf, weer vol' belangstellenden en op de
Markt wachtten vele de komst van de
geliefde Vorstin.
Het bezoek aan het stadhuis was
een half uur later gezet, zoodat de
Koningin eerst te ruim twee uur
aldaar aankwam. In de vestibule en
gang waren loopers gelegd en in de door
gang waren verschillende voorwerpen uit
de oudheidkundige verzameling opgehan
gen. Met de Koningin kwam thans de
Commissaris der Koningin mede en ook
de burgemeester. Deze toonde H. M. de
nieuwe zoldering in de vestibule. In de
raadzaal werden door H. M. eerst het
dagelijksch bestuur en daarna verschil
lende commissies ontvangen, met alle on
derhield H. M. zich belangstellend over
hun werkzaamheden in verband met de
moeilijke tijden.
Na de besprekingen met de verschil
lende commissies op het Stadhuis be
gaf H. M. zich naar de Ambachtsschool,
waar zij door het bestuur werd ontvan
gen en rondgeleid, en waar Zij haar be
langstelling in dit zoo beiangrijfc onder
wijs toonde.
Het laatste bezoek op dezen reis 'gold
de stichting Kinderzorg, waar de Konin
gin door de kinderen met popelende hart
jes werd verwacht. (Wordt vervolgd.)
Goes. Halfjaarlijksch verslag der R. K.
Ziekenverpleging „St. Joan na"
te Goes (19 Maart—30 Sept. 1917).
Door de wijkzusters werden 1055 be
zoeken afgelegd, in gezinsverpleging wer
den 374 dagen doorgebracht, deels ook
gedurende iden nacht. Bij het waken wer
den 95 nachten de hulp der zusters in
geroepen.
Uit bovenstaande blijkt wel, dat deze
inrichting in een lang gevoelde behoefte
voorziet en dat ondersteuning dezer in
lichting aanbevelenswaardig is, daar de
wijkverpleging geheel belangeloos geschiedt
Zij, die nog wenschen toe te treden als
donateur (donatrice) doen een nuttig werk,
het aantal is thans 248, men behoeft
hiervoor niet te Goes woonachtig te zijn;
de werkzaamheden der zusters strekken
door geheel Zuid-Beveland en de zusters
zijn steeds bereid (zoowel op den dag
als des nachts) gevolg te geven aan ver
zoeken tot verpleging, mits voldoende
krachten aanwezig zijn, daar het niet zel
den gebeurt, dat er zelfs zusters te kort
zijn.
Zondagrust apothekers.
Zondag 21 October a. s. is de apotheek
van den heer La Porte geopend; de beide
andere blijven dan gesloten.
Zaterdag komen met den trein van
11.43 143 Duitsche kinderen hier aan,
die met uitzondering van 9, welke naar
Zierikzee gaan, op verschillende plaatsen
op Zuid-Beveland in gezinsverpleging zul
len worden opgenomen, doch niet te Goes.
Middelburg. De politie heeft proces-ver-
baal opgemaakt tegen een winkelier, die
de aardappels te duur verkocht, terwijl
38 K.G. ongedekt vervoerde aardappelen
bij een landbouwer in beslag genomen
werden.
Tijdens het hevig, doch kort onwe-
der, dat hedenmorgen boven onze stad
woedde, is d© bliksem geslagen in de
vlag .op de Langejan, die ter eere van
H. M. de Koningin, was uitgestoken. Van
d© vlag werd het wit en rood weggesla
gen, het blauw en den oranjewimpel ble
ven wapperen als bewijs van trouw aan
het Oranjehuis. Ook de vlaggestok was
getroffen ©n bleek naar brandlucht te
ruiken, terwijl de haan eenigszin» zwart
is geworden.
Vlissingen. Gearresteerd. Hier is
door de politie Dinsdag j.l. in de flol-
landsche Loodssociëteit gearresteerd dia
heer B. S cargadoor, onder verdenking
van spionnage;.
De Telegraaf-correspondent geeft de vol
gende bijzonderheden:
Dinsdagmiddag werd door den heer
Gasinjet, commissaris van de rijkspoli
tie alhier, dn ©en der lokalen van die
Hollandsche loodsensociëtieit gearresteerd
de Nederlander, de heer S., cargadoor,
een algemeen bekend ingezetene dezer ge
meente. Deze aanhouding heeft alhier hleel
wat opschudding gewekt. De heer S. be
vindt zich nog onder politie-bewaking. S.
is cargadoor alhier van de groote Duit
sche lijnen en export-agent van het Duit
sche kolen-syndicaat. Het had al lang de
aandacht getrokken, dat hij druk -bezoe
ken aflegde op 't Duitsche consulaat op
den Boulevard Bankert alhier. De 'heeir
S. stond bekend als een verwoed pro-
Duitscher. Als een sterk staaltje van zijn
propaganda-werk kunnen we medodeelen,
dat hij in 't begin van (jen oorlog recht
streeks de officiëele Wolff-telegrammen
kreeg, om dl© te Vlissingen bekend te
imaken.
Over de arrestatie verdiept men 'zich
nog in gissingen. Toch staan reeds eeni
ge feiten vast. Onlangs lokte de heer S.
een hier uit Amerika gekomen Neder
lander met zich mee. Deze 'burger meen
de door den heer S. naar een bekende
geleid te worden, maar stond eensklaps
in 't Duitsch consulaat. Hier is hij lang
onderhoord over toestanden en bewegin
gen in Amerika en van hetgeen do man
vertelde, maakte men een rapport op.
Men verzocht den onderhoorde die ver
klaring te onderteekenen. De man gaf
zich eerst geen goede rekenschap van het
gebeurde, maar weldra werd de strek
king van dit bezoek hem duidelijker en
naai- ,we vernemen^ ging hij zich over
het geval bij' den Amerikaansclien consul
beklagen.
Sterk gaat het gerucht, dat de heer
S. ook inlichtingen over Nederlandsche
aangelegenheden aan Duitse.hiand zou
meegedeeld hebben. Door zijn betrek
king was hij natuurlijk zeer met Ne
derlandsche loodsen bekend, in wier mid
den hij vooral zijn inlichtingen zocht.
Daar vroeg hij naar allerlei punten, die
een burger niet aangaan. Hetzelfde deed
hij bij militairen. Dat allasi wekte wan
trouwen bij loodsen en militairen. Zoo
toonde hij, naar we vernamen',veel be
langstelling voor de Schelde. Nog is ge
bleken, dat de aangehoudene zich bezig
hield met de werving van Nederlandsche
werklieden voor Duitschland, in den zin
ajs onlangs nog in de „Telegraaf" van,
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 20 Oct.:
Zwakke tot matigen wind uit Zuidelijke
richtingen, gedeeltelijk bewolkt; weinig of
geen regen, kans op nachtvorst, vooral In
het Oosten. Weinig verandering van temper-
ratuur overdag.
uit Rotterdam' werd gemeld. De zaak
wordt hier als zeer ernstig beschouwd.
Nader seinde men ons hedenmorgen
uit Vlissingen:
Nadat gisterenavond door de justitie uit
Middelburg op het politiebureau alhier
geruimen tijd instructie was gevoerd in
de spionnagezaak, is tegen den verdachte
B. S. op gnond van artikel 98 van het
Wetboek van Strafrecht een bevel tot
gevangenneming uitgevaardigd en is hij
hedenmorgen naar het huis van bewaring
te Middelburg overgebracht.
Coöperatief wonen en ko
ken. De bewoners van den boulevard
Evertsen zullen vanaf 1 November coöpe
ratief gaan wonen en koken in het Grand
Hotel alhier. Ieder zal dan zijn rantsoen
brandstoffen afstaan, welke dan in het
Grand Hotel worden verstookt.
Er is ook voor bewoners van andere
stadsgedeelten gelegenheid in het Grand
Hotel hun maaltijden te bekomen tegen
den kostenden prijs. (VI. Crt.)
Warmwater. Evenals zulks reeds
in verschillende andere plaatsen van ons
land gebeurt, zal hier ter stede ook bin
nenkort van gemeentewege warm water
verkrijgbaar worden gesteld. Hiervoor is
het pand op den hóek van de Hendrik
straat en den Koudenhoek bestemd, waar
het water automatisch wordt verstrekt.
De prijs is nog niet definitief vastgesteld,
doch zal waarschijnlijk 2 cent per emmer
bedragen. Het water zal reeds des mor
gens vroeg verkrijgbaar zijn.
Er zal ook gelegenheid zijn om in be
doeld perceel de wasch te doen en kan
men dan dadelijk over warm water be
schikken. (VI. Crt.)
Wij ontvingen hedennamiddag het
uitvoerig verslag der op de jongste V r e-
desmeeting alhier gehouden rede
voeringen, dat wij echter zeer tot on
zen spijt wegens gebrek aan plaatsruimte
tot een volgend nummer moeten verschui
ven. Red.
Heer Arendskerke. Bij de weduwe Van
de Guchte, alhier, zijn Woensdagnacht een
twaalftal groote konijnen door een hond
dood gemaakt. Het ware te wenschen,
dat houders van honden hun dieren
's nachts binnen hielden.
Het vervoer van suikerbieten hier
aan het station is stopgezet. Dit is voor
menigen landbouwer een groote schade
post, daar men de bieten nu meestal
al naar Goes moet vervoeren, terwijl de
werkman, die hier anders in het najaar
aan het spoor een aardig duitje verdiende,
thans dit loon derft.
De slagers hebben hier het vleesch
met 10 cent per K.G. verlaagd, iets wat
bij de huidige lage veeprijzen te ver
wachten was.
Hansweerd. Smokkelen. De doua
nebeambten alhier hebben aan boord va*
het schip Martel een aanzienlijke partj)
smokkelwaar ontdekt, bestemd voor uit
voerfraude naar Antwieipen.
De schipper en diens vrouw zijn gevan
kelijk naar Middelburg gebracht.' (M. Ct.)
Donderdag j.l'. heeft H. M. d e K o-
ningin op Haar inspectietocht ook onz»
gemeente bezocht ter bezichtiging ra»
de nieuw© schutsluizen en de Rijks
Electrische Centrale.
Daarna vertrok Haie: Majesteit, door
een groote menigte toegejuichd, per auto
in de richting Kruiningen.
Cud-Vossemeer. 16 October (van onzen
bijz. corresp.) Eerste vergadering der R.
K. Kiesver. Succes overweldigend. Het
Bestuur had voor dezen avond als spre
ker geïnviteerd den Weled. Heer J. Wu
Viening'S' uit Goes. Onderwerp: „De Ka
tholieken en de Grondwetsherzieningl",
Zelfs deze titel was niet in staat ge
weekt _de Katholieken als één man naar
de vergaderzaal' te trekken. Doch zoo
ooit, dan hebben toch hier de afwezigen
wei groot ongelijk gehad. De Heer 'Vie-
nings toonde zich toch op dezen avond
een volksredenaar i* de* achten zin va*