t
Oe Groote Oorlog.
Donderdag 18 October 1917. Dertiende Jaargang.
ooper.
schrijving: flo. 138.
schrijving
idaboomen,
joomen,
ïhte Olmen
ichte Olmen
ichte Olmen
ichte Olmen
nadaboomen
nschrijving,
oomen,
oomen,
ada's,
letoniste
.kersknecht
irdijk's Bank,
s,
Verschijnt eiken MAANDAG-.JfOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
i
Ide op de hofstee
>r8sele. Aanwijzing
't WESTEINDE
vorden ingewacht
l'EINDE op Dins-
op Slot Oostende
12 uren.
dergeteekende te
[:pe bij Driewegen.
worden inge"
erdag 27 October
Baarland.
living
jceelen
iide) in de weide
pfstede, bewoond
Kortgene, staande
t tot den grintweg.
I tweg.
veg langs den dijk.
Tilburg" tusschen
[land en het dorp
contant zonder
n verkrijgbaar en
ijs) in te leveren
ir 1917, 's middags
a FRANSEN VAN
te Goes.
9 betaling:
Is. DE VOS te Nissc:
omtrek, wassende
de, thans nog be-
Bast. Nieuwen-
INGs. DE KUIJPER
den boomgaard bij
en boomgaard aan
reinden der Olmen
den verkooper,
orgt, het vervoer
ing.
len ingewacht vc ór
ten kantore van
DISSEL te Goes,
ngen zijn te beko-
lame van 17 tot
ligszins bekend met
tigelsch, Aardrijks-
e, bestaat gelegen-
te Goes.
belooning bedraagt
nd.
lichtingen dagelijks
ir tot uiterlijk 20
i Directeur van het
te Goes.
gevraagd
H Bureau van dit
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieBoudewljn de Wltfestraat A 135° GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels 0.626, iedere regel meer 126 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Gewestelijke Vredesdag voor
Zuid-Beveland.
Het schoone voorbeeld onzer geloofs-
jenooten te Vlissingen, die jongstleden.
Zondag op zulk een waardige wijze hun
vredesdag hielden, moge de Katho
lieken van Zuid-Beveland aansporen ook
hunnerzijds niet stil te zitten, maar het
sympathieke plan van het Plaatselijk Co
mité der Kath. Soc. Actie te Goes te>
helpen verwezenlijk«n op waarlijk schit
terende wijze. Te meer, nu de hoogeer
waarde heer Deken zijn hooge goedkeu
ring aan het plan heeft gehecht en dus
alle Katholieken van Zuid-Beveland .we
ten, dat het hier een echt Roomsche mani
festatie geldt, hoezeer die in wezen en
strekking aller sympathie, ook van niet-
Roomschen verdient. Want, wat kan ede
ler worden gedacht dan door gebed en
openlijk getuigen de pogingen te steu
nen van den vredespaus Benedictus, aau
wiens pogen tot het beëindigen van den
volkerenmoord wat toch is deze oor
log anders zelfs den lof mocht ver
werven van eene der felste tegenstanders
onzer Kerk, de Evangelische maat
schappij.
Door gebed en openlijk getuigen.
Eerst zal op den 28en Oct. a. s. in
alle kerken op ons eiland, waar de God
der altaren troont, met eene algemeene
H. Communie het hartgrondig gebed wor
den bezegeld, dat ten Hemel wordt opge
zonden om zegen over 's Pausen werk,
om vrede voor het geteisterde Europa.
Dan zal en moge een schoon na-
jaarsweder ons daarin helpen al wat
voelt voor een gezamenlijk getuigen voor
de grootsche en echt christelijke vredes-
idee, zich opmaken naar Goes om d^ar
in een vergadering onder het bezielend'
woord der sprekers in zich het bewust
zijn te verlevendigen, dat vrede het hoog
ste goed is, dat aan land en volk in de
tijdelijke orde kan ten deele vallen, de
bron van leven, welvaart, bloei en kracht
en wel waard om met waren gebedsaan-
(Irang voor ons geteisterd werelddeel van
den God des vredes te worden afge
smeekt.
Zoo begrepen, kan het niet anders of
de Gewestelijke Vredesdag voor Zuid-
Beveland moet en zal slagen.
Losse berichten.
De strijd in het Westen.
BERLIJN,- 16 Oct. (W.B.) 'Het staf com
muniqué meldt: Front Ruppreclit: De ge
vechtsactie der beide artillerieën in Vlaan
deren was gelijk aan de vorige dagen.
Geen groote infanteriestrijd. Verkenningen
der Engelschen op verschillende plaat
sen, ook in Artois, werden afgeslagen.
Front kroonprins. Wederom was de ar-
tilleriestrijd bij Soissons den ganschondag
levendig. Ook ten W. van Craonne steeg
hij bij twee vergeefsche aanvallen der
Franschen tegen kort geleden door ons
len N.-W. van den molen van Vapclerc
gewonnen loopgraven. Verscheidene ver-
icnningsgevechten hadden een voor ons
gunstig verloop.
Ten Westen van de Suippe haalde het
60ste grenadiers, en ten Westen van de
Maas haalden Beiersche stormtroepen een
groot aantal gevangenen en verscheidene
machinegeweren uit de Fransche stellin
gen.
De vuuractie aan het Noord-front van
\erdun was levendiger dan in den laat-
sten tijd.
PARIJS, 16 Oct. (Havas). Het namid-
dagcomuniqué meldt: Duitsche vlieggtui-
gen bombardeerden den afgeloopen nacht
de streek van Duinkerken. Geen slacht
offers en geen materieele schade.
BERLIJN, 16 Oct. (W.B.). Het avond-
communiiqué meldt:
In Vlaanderen sterke artillerie-actie, tot
nu toe zonder infanterie-gevechten.
De strijd in het Oosten.
BERLIJN, 16 Oct. (W.B.). Het groot
hoofdkwartier meldt:
De op Oesel .strijdende troepen stelden
zich gisteren in het bezit van het voor
naamste gedeelte van het eiland.
Op het Zuidwaarts Ioopend' schiereiland
oworben hielden de afgesneden Russische
troepen nog hardnekkigen tegenstand. v(Zie
laatste berichten in dit no. Red.). De
zware kustbatterijen fcijn door hetó vuur
van onze schepen tot zwijgen gebracht.
Tegen de Oostkust werd de vijand zoo
sterk opgedrongen, dat slechts een deel
over den naar Mohn voerenden dam kon
uitwijken.
Bij gevechten aan het bruggenhoofd
van Orisar, aap het strand van Oesel
'werkten vanuit het Noorden onze zee-
strijdkrachten succesvol imedë. t
Ruim 2400 -gevangenen zijn tot nu "toe
geteld. Dit aantal zal nög hooger wor
den als de verstrooide soldaten zijn op
gezocht. 30 kanonnen, 21 machinegewe
ren en eenige vliegtuigen en veel voer
tuigen zijn tot nu toe in handen onzer
landingstroepen,, die onder de voortref
felijke medewerking van de vloot bet
voornaamste deel van hun taak in 4
dagen vervulden.
In de Golf van Riga zijn de eilanden
Runö en Abro door pnst bezet.
Luchtaanval op Zeebrugge.
Men meldt uit Oostbuig: Maandagavond
tusschen 11 en 12 uur werd Zeebrugge
wederom van uit vliegmachines met bom
men beworpen. Een <ftr vliegmachines
vloog geruimen tijd iWen Zeeuwsch-
Vlaanderen en werd door ""het Duitsche
afweergeschut heftig beschoten.
Amerika en de oorlog.
WASHINGTON, 16 Oct. (Havas). Het
departement van oorlog heeft besloten tot
herkeuring van de mannen, die op de con
trolelijsten zijn ingeschreven, zonder eerst
den oproep van het tweede contingent af
te wachten. De keuringsraad zal vermoe
delijk volgende week zijn werk beginnen.
De Pauselijke vredesbemiddeling.
De Engelsche regeering heeft verklaard
de antwoorden der Duitsche en Oosten-
rijksche regeering door bemiddeling van
het Vaticaan te hebben ontvangen. De
antwoordnota's waren door geen pau
selijk schrijven vergezeld, aldus wordt aan
de „KöLn. Volksz." uit Zwitserland ge
seind, De pauselijke vredesbemiddeling
wordt dus voortgezet.
De „Osservatore Romano" verklaart nog
eens uitdrukkelijk, dat het Vaticaan geen
aanvullingsnota der Duitsche regeering be
treffende de voorwaarden voor de terug
gave van België heeft ontvangen.
Z.Em. Kardinaal Csernoch over de pause
lijke vredesbemiddeling.
In een artikel in het tijdschrift „Das
junge Europa" over de vradesactte van
Z. H. den Paus sprekend, eindigt Z.Em.
Kardinaal Csernoch, primaat van Hon
garije, na zich over "het bemiddelings
aanbod van den H. Vader te hebben uit
gelaten als volgt: „Met recht kunnen wij
zeggen, diat Benedictus XV in het belang
van den vrede alles heeft gedaan, wat
de Paus als Wereldlijk Souverein en als
mensch slechts kon doen. Wij zijn er
vast v:m overtuigd, dat zrjn bemoeiin
gen nvat succes zullen worden bekroond.
De in Augustus gegeven vredesboodschap
des Pausen kan als de eerste heraut van
den vrede beschouwd worden."
Luxburg.
Duitsche bladen ontleenen via Zwitser
land aan Fransche en Italiaansche be
richten, dat Luxburg, de gewezen gezant
van DuitscMand in Argentinië, die zich
met zijn telegrammen zoo deerlijk in de
vingers heeft gesneden, tot zijn vertrek
naar Nederland op bevel der Argentijnse!»
regeering op het eiland Martin Grazia
wordt geïnterneerd en dat de Entente hem
een vrijgeleide weigert.
Nieuwe vredesvoorstellen?
LONDEN. Naar de „Moming Post" uit
Athene verneemt, acht men in goedinge-
lichte diplomatieke kringen den vrede-zeer
aanstaande.
Te Athene zijn betrouwbare berichten
ontvangen, volgens welke in den loop
van de volgende week nieuwe minder
onaannemelijke vredesvoorwaarden van
Duitschland zijn te verwachten.
Hiermede in verhand moeten staan de
besprekingen, welke in den Kroonraad zijn
gehouden onmiddellijk vóór Ijpt vertrek
van keizer Wilhelm naar Sofia.
Fransch stoomschip gezonken?
PARIJS. (Off. V. D.). Het Fransche
stoomschip „Media" is op 23 Septem
ber in de Middellandsche Zee getorpe
deerd 250 personen worden als vermist
opgegeven. Aan boord bevonden zich 559
personen, waaronder troepen uit Algiers.
Het schip zonk in enkele minuten.
De Duitsche schepen in Brazilië.
LONDEN. De „Daily Telegraph" ver
neemt uit Rio de Janeiro, dat de regee,
ring van Brazilië heeft besloten drie
scheepvaartlijnen in te stellen met die,
42 door haar geïnterneerde Duitsche
stoomschepen. Daarvan zullen 18 wor
den geëxploiteerd voor de vaart tusschen
Amerika en Europa en de overigen, voor
de vaart .tusschen Brazilië en Europa,
of voor andere doeleinden, al naar ge
lang de -geallieerden bet gesehikst oor-
deelen.
Alle schepen zullen de Braziliaanse!»
vlag voeren.
Keizer Wilhelm te Constantinopel.
CONSTANTINOPEL, 16 Oct. (K.B.) Kei
zer Wilhelm is hier heden te ongeveer
kwart voor 12 uur voormiddag aange
komen. De keizer werd door tal van hoog
geplaatste personen verwelkomd. Het sta
tion was versierd met de vlaggen der
verbonden landen en met kostbare tapijten
belegd.
Om half 12 uur was de sultan reeds
op het station verschenen om zijn hoogen
gast op te wachten. Toen deze uitgestapt
was, inspecteerde hij de eere-compagnie,
waarna hij aan verschillende hoogge
plaatste personen werd voorgesteld.
Daarna begaf de keizer zich naar zijn
rijtuig. Daarvóór stonden Turksche meis
jes, die hem bloemen aanboden, waarop
de keizer met den sultan in het gala-
rijtuig steeg en onder groote geestdrift
der bevolking zijn intocht in de stad hield,
welke feestelijk versierd was. Het rijtuig
reed naar het paleis van den sultan.
De burgemeester van Constantinopel
verzond dadelijk na 's keizers aankomst
een telegram aan den burgemeester van
Berlijn.
Japan doet mee.
LUGANO, 15 Oct. Volgens Italiaansche
bladen zou generaal Alexieff aan een ver
tegenwoordiger van de „Utro Rossvi" ver
klaard hebben, dat Japan bereid is, actief
in te grijpen op de Europeesche oolrogs-
tooneelen tegen zekere concessies, die
speciaal door Rusland zullen moeten wor
den verleend.
Met de inschrijving op de zevende
oorlogsleening in Duitschland gaat
het blijkbaar niet naar wensch. Volgens
de „Frankfurter Zeitung" was tot 4 Oc
tober dus 14 dagen na de opening van
de inschrijving, in geheel Duitschland
slechts voor 1.987.000.000 Mark gétee-
kend.
De keizer heeft dan ook, teruggekeerd
uit Galicië en Bo-ekovVina, een „Kaiser-
wort" in de Duitsche bladen laten publi-
ceeren, bestemd om den inschrijvingslust
aan te wakkeren. „Ook ik", zégt Z. M.
aan het slot daarvan, „heb natuutlijk
weer naar best vermogen ingeschreven".
Volgens een bericht uit Berlijn aan de
„Deutsche Balkan-Zei tung" heeft de kei
ler ook in deze leening een groot ka
pitaal gestoken, terwijl het keizerpaar ver
der zeer kostbare gouden en andere sie
raden ter verkoop afstond.
0e muiterij op de Duitsche vloot.
Wij lezen in de „Maandag Courant":
Dat de muiterij op de Duitsche vloot
een zeer ernstig karakter heeft gedragen,
blijkt uit hetgeen eenige matrozen, die
een drietal weken geleden naar ons1.land
gedeserteerd zijn, over het gebeurde ver
haald hebben. Op niet minder dan drie
groote linieschepen en een kleinen krui
ser, n.l'. de „Kaiser," „Westfalen," „Prinz
Regpnt Luitpold" en „Hamburg" zijn de
matrozen aan het muiten geslagen.
Op zekeren van te voren vastgestelden
dag werden aan boord van genoemde
schepen roode vlaggen geheschen en wei
gerden -alle minderen op het appèl te
verschijnen.
De officieren meenden het „opstootje"
spoedig te kunnen onderdru&en, doch
hierin vergisten zij zich; want toen zirj
zich met de revolver in de hand naar
de muitende matrozen begaven en hen
onder bedreiging op hen te zullen
schieten bevalen aan het werk te gaan,
weigerden allen als een man hua te ge
hoorzamen. iZij namen een zeer drei
gende houding aan en spoedig vielen zij
o-p d,e officieren aan. Een gevecht ont
stond, met het gevolg dat verscheidene
officieren overboord geworpen werden
en den dood in de golven vonden. Zeer
warmi ging het o.a. toe op de „Prinz-
Regent Luitpold," een schip van 24,700
ton, behoorende tot de Kaiser "-klasse,'-'>
waar zelfs de commandant door de mui
ters niet .ontzien, doch eveneens over
boord geworpen werd. Na de officieren
moest ook het materieel het ontgelden
en verscheidene kanonnen verdwenen dn
de diepte, terwijl aan de schepen nog
verschillende andere beschadigingen wer
den verricht.
Galatz ytuumbardeord.
JASSY, 15 October (R.T.A.) Het staf-
communiqué meldt: Op 12" dezer hebben
4 vijandelijke vliegtuigen Galatz gebom
bardeerd. Zij daalden tot geringe noogte
en vuurden met hun mitrailleurs. Onder
de burgers vielen slachtoffers.
(Galatz is een Rumeensche stad aan
den linkeroever van den Donau, tus
schen de monden van de Sereth en de
Pruth. Red.)
Het proces-Korniloff.
Naar aan de „Köln. Ztg." uit Kopen
hagen wordt geseind, neemt het onder
zoek tegen Korniloff een langzaam ver
loop. Kerenski zal binnenkort ten tweede
male in verhoor worden genomen. De Si
berische kozakken hebben twee afgevaar
digden naar Petersburg gezonden, die deel
zullen uitmaken van de commissie van
onderzoek. Deze afgevaardigden eischten
reeds de in vrijheidstelling van Korniloff,
aangezien men van oordeel was ,dat hij
met als schuldige mag worden behandeld,
zoolang zijne schuld nog niet bewezen is.
Vrijheid voor de Jezuïeten in Rusland.
Volgens een bericht uit Petrograd hecht
te het te Moscou bijeengekomen Russi
sche Orthodoxe Concilie zijn goedkeuring
aan het besluit der VoorJoop-ige Russi
sche Regeering, welke den Jezuïeten vrij
en toegang in Rusland verleent en hun
het recht toekent kloosters te stichten
en scholen te bouwen, alsmede gods
dienstige propaganda te maken.
IHIlTüCHliAniO.
Massa vergiftiging.
Verschillende personen te Elberfeld zijn
zwaar vergiftigd na het gebruik van een
versterkingsmiddel, dat in verschillende
winkels te verkrijgen is. Dit middel heet
starkso. De politie waarschuwt er tegen.
Het-bevat het vergift barium. (Msbode)
Mijnontploffing.
In de mijn Achenbach te Dortmund
vond een ontploffing plaats. Er werden
ongeveer XI personen gedood.
Noouwuoufir.
Broodkaarten.
Naar „National Tidende" meldt, zal met
ingang van 1 November in Noorwegen
de broodkaart worden ingevoerd. Het we-
kelijksch rantsoen 'zal 3 k.g. bedragen.
CHINA.
De groote overstroomingen
in China hebben de spoorlijn Peking ilan-
kou op tal van plaatsen verbroken en
Tientsin geïsoleerd. Het zal misschien
noodig Wezen, den zetel der regeering
te verplaatsen.
Het geschil met Engeland.
Reuter heeft uit gezaghebbende bron
het volgende vernomen:
De vraag is in het kort deze: Worden!
dat zand en dat grind gebruikt voor parti
culiere of voor militaire doeleinden. In
dien zij worden gebruikt voor militaire
doeleinden, geeft de Nederlandsche re
geering zelf toe, dat zij door het toestaan
van "den doorvoer niet neutraal handelt.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 18 Oct.:
Matige tot krachtigen, Zuid-Oostelijke tot
Zuidelijken wind. Gedeeltelijk bewolkte lucht.
Aanvankelijk weinig of geen regen. Iets
zachter,
Het argument, ontleend aan artikel 43
van de Haagsche conventie, betreffende
de bepalingen in zake den oorlog te land,
waarin o.a. het herslel van wegen en-
spoorwegen in bezet gebied wordt ge-
ëischt, geldt hier niet.
Ook is het moeilijk te gelooven, dat
Duitschland een zoodanig gebruik maakt
van de materialen in quaestie ten be
hoeve van de burgerlijke bevolking in het
bezette België.
Wij weten, dat de Duitschers België
stelselmatig hebben vernield, zijn steden
verbrand, zijn inwoners mishandeld en
gedeporteerd en met Duitsche grondigheid
zijn fabrieken en de machinerieën zijner
industrie hebben vernield. Thans wil men
ons doen gelooven, dat zjj wegen en
spoorwegen onderhouden, omdat zij ver
langen, dat de Belgische bevolking ze
gebruiken kan.
Ook de Rijn-akte heeft hiermede niets
uit te staan. De Nederlandsche regeering
weigerde zelf zich te laten binden door
de Sehelde-tractaten, toen er sprake van
was, dat de Entente-mogendheden Duit
sche prijzen uit Antwerpen zouden ver
voeren.
Het is zelfs zeer dubieus of de Rijn-akte
toepasselijk is op de binnenlandsche wa-
wegen van Nederlandsch gebied naar Bel
gië.
Maar, zooals reeds gezegd is, al deze
argumenten zijn waardeloos tegenover de
erkenning der Nederlandsche regeering,
dat, indien het zand en het grint voor
militaire doeleinden worden gebruikt, haar
handelwijze niet te verdedigen is.
Reuter heeft uit gezaghebbende bron
o.a. het volgende vernomen:
Vóór den oorlog waren over de Bel
gische wegen en spoorwegen ongeveer
1.320.000 tons zand en grind per jaar
noodig. De Belgische groeven konden
meer dan 4 maal die hoeveelheid leve
ren. Behalve dat de Belgische groeven,
thans met de uiterste capaciteit werken,
worden gróote hoeveelheden zand en kie
zel thans over de Duitsche spoorwegen
in België gebracht en voorts gaan groote
hoeveelheden van Nederland zelf naar Bel
gië als zand en grind van Nederiand-
schen oorsprong, tiet verkeer op de Bel
gische wegen en spoorwegen, behalve voor
militaire doeleinden, is absoluut onbetee-
kenend.
Daarom bestaat er practisch geen be
hoefte voor burgerlijke doeleinden. Ditjaai'
voerden de Duitschers van 1 Januari tot
15 Augustus in België via Nederland
meer dan 3.000.000 tons in. In de tweede
helft van Augustus was het vervoer ge
stegen tot een maatslaf van 5.000.000
tons per jaar.
Arbitrage?
De Londensche correspondent van de
„Tel." seint uit Londen:
Uit gezaghebbende bron werd mij mede
gedeeld, dat de Britschs regeering volko
men geneigd is de kwestie van den door
voer van zand, kiezel en metaalafval, door
Holland, naar België, aan arbitrage te
onderwerpen, indien tijdens het onder
zoek de doorvoer wordt stopgezet.
Verder werd mij medegedeeld, dat de
Belgische en Fransche regeeringen in deze
zaak met de Britsche regeering gezamen
lijk optreden, en dat zij instemmen met
de beperking van het gebruik der Britsche
kabels voor handelsdoeleinden, totdat te
gemoet zal zijn gekomen aan wat de geal
lieerden als ernstige grieven beschouwen.
Het Weensche Correspondentiebureau
seint uit Weenen, d.d. 16 dezer:
De „Wiener Allgemeine Zeitung" ver
klaart met verwijzing naar den druk, wel
ken Engeland met zeldzame driestheid op
Nederland uitoefent, om zijn wenschen
doorgevoerd te krijgen, dat, wanneer tot
op den dag van heden men er nog niet
van overtuigd is geweest, dat het in dezen
oorlog gaat over de machtskwestie tus
schen de volkeren, men thans wel tot
deze overtuiging moet komen na de jong
ste handelingen van Engeland.
Het blad zegt dan o. m. verder, dat
Nederland zijn zelfstandigheid niet als een
