Jr.
fjex, 8
ït Tilbury
No. 132.
Dinsdag 16 October 1917. Dertiende Jaargang.
De Groote Oorloo.
- GOES. J
OTING
Verschijnt eiken MMUt.NOMM- en VRIJDAGAVOND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
iverloting
t Ovezand.
aaigranen als
ina Tarwe
Wintergerst
Ier Rogge.
i zachte Olmen
e zachte Olmen
zachte Olmen
zachte Olmen
Canadaboomen
lij inschrijving
ll.
ijving te koop,
lil
EM - GOES.
L
Najaarsveemarkt
9 November 1917.
In. Besl. 15 Sept.
10. 22.
JPRIJS:
ipleet
n bij J. M. CLARIJS,
WESTSTRATE te
ekeurd Kon. Besl.
1917 no. 22.
de levering van
ilburypaard,
jaren, worden uil ge-
te verschijnen op liet
snd, den 19 October 1917
DE COMMISSIE.
's-Heerenhoek
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor*.d. Administratie: Boudewljn de Vilffesfraat A 135* GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct.
Advertentiën van 15
Eenzelfde advertentie 3
p. r. Bjj abonnement speciale prijs.
ƒ0.625, iedere regel meer 125 Ct.
X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Losse berichten.
De strijd in het Westen.
PARIJS, 13 October (Havas). Het mid
dagcommuniqué meldtOp het Aisne-front
ondernamen de Duitschers gedurende den
nacht meerdere aanvallen tegen de Fran-
sche posities in den sector Hurtebise—
Chevreux.
Ondanks de hevigheid zijner krachts
inspanning kon de vijand nergens vasten
voet krijgen, tenzij tijdelijk in een ge
deelte onzer vooruitgeschoven linie ten
Westen van het Ilurtebjse-Monument en
ten Zuiden van Laroyère. De vijandelijke
detachementen, diie poogden te naderen,
werden door de Franschen verstrooid.
Op den rechter Maasoever artillerieactie
un de streek van het Bois do Chaume.
Van het overige front niets te melden.
BERLIJN, 13 October. (H.N.) Naar de
,Lokal Anz." uit Zwitserland verneemt,
weet ,,Le Petit Journal" te melden, dat
Franscbe troepen in Vlaanderen verschil
lende kilometers van het frontonlangs
hebben overgenomen, tengevolge waarvan
het Engelsche front tijdelijk verkort
is. Daardoor is het mogelijk gemaakt, dat
de Engelschen op sommige punten met
krachtiger troepenmassa's aanvallen dan
tevoren. Ook bestaat de bedoeling bij de
Britsche en Fransche legerleiding, om het
a.s. offensief in Vlaanderen gemeenschap
pelijk verder te voeren.
schrijving
Ie perceelen
gewaaide) in de weide
er hofstede, bewoond
jsse te Kortgene, staande
put.
fnkput tot den grintweg.
grintweg.
grintweg langs den dijk.
van Tilburg" tusschen
Baarland en het dorp
ritend contant zonder
(tingen verkrijgbaar en
lsgewijs) in te leveren
October 1917, 's middags
.re van FRANSEN VAN
IOON te Goes.
staande op de hofstee
nder Borssele. Aanwijzing
J. VAN 't WESTEINDE
ingen worden ingewacht
WESTEINDE op Dins-
or a s. op Slot Oostende
.1 tot 12 uren.
Uit Havre.
HAVRE, 13 October. (Part.) De inlich
tingsdienst der Duitsche regeering heeft in
elke gemeente een lijst laten opmaken
van de vrouwelijke Fransche vluchtelingen
van 15 tot 45 jaar. Daarna zijn deze in
twee afdeelingen gesplitst: ten eerste de
|meisjes en vrouwen zonder kinderen, die
gezond naar lijf en leden zijn, ten tw'èede
'de invalieden of vrouwen met jonge kin-
jderen.
De valiede vrouwen zijn naar Noord-
'Frankrijk gezonden om te werken. De
(andere moesten naar Zwitserland of ble
ven in België. (N. R. Ct.)
De Duitschers op Dagö en Oesel geland.
BERLIJN, 13 Oct. (W.B.) Het avond
communiqué meldt: In een gemeenschap
pelijke onderneming van leger en vloot
hebben wij voet gekregen op het eiland
Oesel.
BERLIJN, 13 Oct. (W.B.). (Onder voor
houd.) Het Petersburgsche telegraaf-
agentschap meldt: Onder bescherming van
overmachtige zeestrijdkrachten, deden de
Duitschers den l'2den October een lan-
ling in den bocht van Tagelacht, in het
Hoorden van het eiland Oesel, en op
langrenzende kusten.
Andere vijandelijke troepen landden na-
lij het dorp Serro, in het Zuid-Westen
an het eiland Dagö. Onze kustbatterijen
iverden door het machtige vuur van vij
andelijke schepen tot zwijgen gebracht,
pc vijandelijke onderneming' werd door
en dichten nevel begunstigd. Het gar
nizoen van het eiland Oesel heeft den
trijd met de landingstroepen opgenomen,
ille mogelijke maatregelen zijn getroffen,
un het landingsleger terug te slaan.
Een ander bericht uit Petersburg con-
itateert, dat de verovering van Oesel en
fagö den Russen heeft beroofd van hun
verheerschende positie in en Riga-bocht
jn dat de vijand waarschijnlijk nieuwe
mdernemingen in de richting van Hapsal
hl uitvoeren. (Maasbode)
den boomgaard van den
IJS. Inlichtingen te beko-
Tjvings biljetten in tel eve-
van den notaris J V Aiq
e Ellewoutsdijk voor 27
De Regeeringscrisis in Duitschland.
BERLIJN, 13 October. Naar de „Loi-
al Anz|." meldt, heeft Von Capelle, de
|taatssecretaris der marine, een verzoelki
ontslag ingediend.
KEULEN, 13 October. De „Köln. Volks-
itung" meldt uit Berlijn:
Uit de verklaringen van den rijkskan-
Mier, die den staatssecretaris van ma-
Éjie gisteren desavoureetrde, heeft Vorü
■apelle de noodzakelijke conclusie ge-
wkkenhij diende hedenmorgen zijln ont-
'ag in.
De correspondent van de „Köln. Volks-
Ïitung" verneemt nog van bevoegde
ide, dat de behandeling van deze ont-
agaanvrage wegens afwezigheid van den.
eizer eenigen tijd zal vorderen. De kan
selier heeft afgezien van zijn reis naar
Koerland.
Tegen den Rijkskanselier.
Het overboordwerpen van von Capelle
zal echter den val van Michaëlis al zeer
weinig kunnen vertragen. „Dat hij", zoo
oordeelt de „Vorwarts", „finaal en vol
komen onmogelijk (geworden is, behoeft
men, na het tumult van den 94en Octor
ber, aan niemand meer te beiwijzten, niet
ééns meer aan hemzelven!"
En dan geeft het orgaan der Duitschd
sociaal jdemocratie verder duidelijk te ver
staan, dat het geval-Michaëlis heeft
bewezen, dataan den keizer -do)
absolute macht oni een rijkskanselier aan
te stellen, ontnomen dient te .worden. Do
keizer kiest steeds in den kring' zijner
bekenden en in den kring van 's keizers
bekenden 'zoo. redeneert de „Vorwurts"
zijn nii eenmaal geen mannen, die op
dit «ogenblik voor den hoogsten post in
het rijk geschikt zijn. Dus moet hij doen,
zooals de koning van Zweden deed, die
niet aarzelde, den leider der sociaal-de
mocratie te raadplegen ofnog een
voudiger de benoeming van den kan
selier aan den Rijksdag overlaten.
Executies in België.
Door de Duitsche autoriteiten in Bel
gië werden volgens „Les Nouvelles" de
volgende personen terechtgesteld:
Charles de Wagenaere van Bouchaute,
Macharius Bjjn uit 'Gent, Charles Hoste
van Oost-Eeclo, Alphonse Bijn van Dron
gen, Een onbekende uit Drongen, Al
phonse Stevens van Gent, Jerome Dob-
belaere van Oost-Eeclo, S. van Vlaan
deren van Bouchaute, De vrouwen Schaf-
teman en Rameloo van Bouchaute, Louis
Keppens1 van Ledeberg, Alfred d' Iiondt
van Gent, Ocsas Verschure van Waere-
gemj, Maurice 'de Cabooter en Cyriele
van de Velde van Korlrijk, Marie' Pree-
nen van Gent, Alphonse Verschure van
Durlijk, Pierre van Quikelborne1 van Gent-
brugge en Emiile Peirsl van Gent.
(Maasbode)
Gevangenneming van een Belgisch
geestelijke.
Men schrijft van de grens aan „De
Tijd":
De Z.E. heer J. Peoiskens, uit Oirsbeek,
directeur van het college te Neerpelt (Bel
gië) is naar het krijgsgevangenkamp voor
officieren te Celle-Schloss in Hannover
overgebracht.
Naar uit Zürich wordt bericht zijn de
beide Engelschen Robert en Percival Had-
kinson, wegens spionnage ter dood ver
oordeeld, door bemiddeling van Z. H.
den Paus, begenadigd.
t
In de Fransche Kamer heeft minister
Long meegedeeld, dat wegens den slech
ten oogst en de moeilijkheden met de
laadruimte het broodrantsoen van 500 tot
op 150 tot 200 gram! moet verminderd
worden.
Ook het suikerverbruik wordt beperkt,
in de restaurants mag men den bezoe
kers enkel nog sacherine voorzetten om
spijs en drank te zoeten.
De koming van Roemenië heeft da ge
neraals Pétain, Nivelle en Foch benoemd
tot groot-officier in de orde van Michael
den Dapperen, de allerhoogste militaire
onderscheiding, die in Frankrijk alleen
nog aan generaal Joffre en den vlieger
Guynemer werd toegekend.
Vredesbeweging in Oostenrijk.
Op een bijeenkomst van het verbond
tot bevordering van een algemeene over
eenstemming der volkeren te Weenen is,
naar het Korr.-Bur. Seint, na een [redie
van den Rijksdagafgevaardigde, prelaat dir.
Giesswein, een motie aangenomen, waar
in de vergadering de overtuiging uit
spreekt, dat een spoedig einde van den
gruwelijken volkerenmoord voor de [red
ding van Europa noodzakelijk is. Aan den
keizer en aan graaf Czernin werd een
telegram gezonden om hen te danken
voor hun streven ten gunste van een
duurzamen vrede.
Keizer Wilhelm
heeft een bezoek gebracht aan Sofia, de
hoofdstad van Bulgarije. Aan een gastmaal
werden tafelspeeches gewisseld tusschen
den Koning van Bulgarije en den Keizer.
Eerstgenoemde benoemde Keizer Wilhelm
tot chef van het 6e regiment cavallerie.
Woelingen in Italië.
De Tagliche Rundschau ontleent aan
een particulieren brief d.d. 29 September
uit Zürich: in Italië staat men voor een
wisseling van stelsel a la russe. Ter in
leiding heeft men het station van Turijn
in de lucht laten springen, de omliggende
hotels in brandgestoken, met uitzondering
van dat, waarin Giolitti woonde en in de
haven van Genua brand in schepen ge
sticht.. De deserteurs zijn niet meer te
tellen; de troepen worden zonder wapenen
naar het front vervoerd. (N. R. Ct.)
Uit Argentinië.
Naar de „Temps" verneemt, had
den te Buenos-Ayres ernstige bot
singen plaats tusschen aanhangers
der Entente en neutralisten. De split
sing der 'regeeringspartij zal wellicht voe
ren tot een ministercrisis en zelfs tot
een presidentscrisis.
Er bestaat nog geen kans dat de sta
king zal ophouden.
Het economische leven ondervindt groo
te schade door de staking der spoorweg-
haven- en transportarbeiders.
De keuring der in Holland te interneeren
krijgsgevangenen.
(Officieel.) Verschillende Nederlandse!»
dagbladen bevatten dezer dagen het be
richt, dat ter keuring der 16.000 krijgs
gevangenen, .die hier kort vier keurings
commissies, elk van twee geneeskundigen
zullen vertrekken, en wel twee naar En
geland en twee naar Duitschland. Van
bevoegde Duitsche zijde wordt thans eoh
ter medegedeeld, dat dit bericht niet over
eenkomstig de werkelijkheid is. Het on
derzoek der voor interneering in Holland
in aanmerking, tornende zieken en gei-
woade Engelsche krijgsgevangenen, zal
in het omwisselingsstation Aken plaats
hebben.
Dit onderzoek kan echter eersit dan
een aanvang 'nemen, wanneer men met
de interneering in Zwitserland geheel ge
reed jts. Alsdan zal volgens paragraaf
11 van het nieuwe te Den Haag gesloten;
Duitsch-Engelsche verdrag de commis
sie van onderzoek "te Aken bijeenkomen.
Deze bestaat uit twee Nedierlandsche en
drie Duitsche geneesheeren. Hoe lang de
werkzaamheden dezer commissie zullen
duren, is op het oogenblik nog niet vast
te stellen. (D. N. D.)
Betreffende het afhalen dier Duitsche
krijgsgevangenen uit Engeland door de
„Sindoro", van de Rotterdamschie Lloyd,
en de „Zeeland" en de „Koningin Re
gentes" van de Zeeland, vernemen wij; dat
de drie booten in convooi zullen varen.
De afstand van de Engelsche haven
Bosten paan Rotterdam is 220 mijl en
daarom zal tplkens twee dagen over de
reis gedaan worden en 's nachts zullen
de schepen op een geschikte plaats voor
anker komen.
De doorvoer van Duitsche materialen
door Holland.
Officieel. Het ministerie van buiten-
landsche zaken deelt o.m. het volgende
mede omtrent de Nederlandsche maat
regelen tot handhaving der onzijdig
heid, welke aan de Britsche regeering
aanleiding gaven de verzending van
derland via de Britsche kabels stop te
zetten.
Aan den wensch der Britsche regee-
ring om den doorvoer van zand, grint
en steenslag naar België te verhinde
ren, zal de Nederlandsche regeering
slechts kunnen voldoen, wanneer de
Britsche regeering haai- aantoont, dat,
in strijd met de verklaringen der Duit
sche overheden en de bevindingen der
Nederlandsche officieren, de doorgevoer
de materialen voor oorlogswerken wor
den gebezigd.
Aan Hr. Ms. gezant te Londen is op
gedragen de Britsche ïegeering te ver
zoeken om mededeeling van het be
wijsmateriaal, dat zij dienaangaande
mocht bezitten.
De scheepvaart op Engeland.
Naar we uit vertrouwbare bron verne
men, is de vaart van Nederlandsche sche
pen van Nederland op Engeland stop
gezet. Hieruit mag geconcludeerd worden,
dat van een voorziening van Engelsche
kolen in de naaste toekomst nog geen
sprake kan zijn.
Deze stopzetting houdt verband toet
de hangende kwestie tusschen Nederland
en Engeland.
De Manchester Guardian schrijft ineen
hoofdartikel: „De geallieerden dienen hun
politiek jegens Nederland te verklaren.
Zij wenschen een volledige blokkade voor
de Neutralen, met name voor Nederland,
dat bijzondere aanspraak pp hun consi
deratie heeft."
Het blad hoopt, dat Cecil de eerstof
gelegenheid de beste zal ingrijpen, om!
de blokkade-politiek van Engeland aan
het .parlement voor te leggen.
Ons broodrantsoen.
In de Vrijdag te Utrecht gehouden ver
gadering van de Permanente Commissie
in zake crisis-maatregelen, deelde de voor
zitter, de heer C. Smeenk uit Arnhem,
aan de vergadering mede, dat ernstig
overwogen wordt het brood
rantsoen van 11 dagen terug te
brengen tot 9 dagen, in verband
met de vermenging met aardappelmeel.
Geen verwarmde treinen.
Naar de „Tel." verneemt heeft de re
geering thans aan de spoorwegdirecties
de vereischte toestemming verleend, om
gedurende den winter de treinen niet te
verwarmen.
Goes. Woensdagavond j.l. vergaderde in
„Het Slot Oostende" „de Hanze," af-
deeling Goes, onder voorzitterschap van
den heer Knippen. Ongeveer een derde
der leden was aanwezig.
Na eene zeer uitvoerige en geanimeer
de discussie, waaraan alle aanwezigen
deelnamen, werd na het voor en tegen
te hebben gewikt en gewogen, op prae-
advies van liet Bestuur, uitgebracht bij
monde van den geestelijken adviseur, met
op één na algemeene stemmen besloten
zich te verklaren tegen een verplichte
winkelsluiting te acht uur, wijl geacht
werd dat nu 65 pet. van het ver
leden jaar per inaand verbruikte gas-
kwantum wordt toegestaan de toestand
nog niet van dien aard is1, dat de over
heid in dit opzicht dwingend in de vrij
heid der winkeliers- Ibehoort in te grij
pen. Eerst als daarvoor de voorwaar
den aanwezig zijn, behoort de midden
stand zich bij het onvermijdelijkei neer
te leggen. Voor dit. besluit gat biji ver
schillenden de overweging den doorslag,
dat in onze stad tal van winkeliers juist
tusschen 8 en 9 uur veel klandizie heb
ben, wijl dan de huismoeders uit den
arbeidenden stand haar inkoopen komen,
doen, kort na de thuiskomst van man-
en-vader.
Nog werd de wensch geuit: verplichte
winkelsluiting? Goed, maar dan ook voor
herbergen en koffiehuizen, want het wekt
gerechten wrevel bij een winkelier, Hat
hij 's avonds wegens gasgebrek moet slui
ten, terwijl hij om. 10, 11 uur nog licht
ziet branden in volle gloria in een „proef
lokaal" of hoe verder de gelegenheden
waar het zuur verdiende geid in jenever
wordt omgezet, mogen heeten.
Verder besloot de vergadering geen
adhaesie te betuigen aan het adreis yan
„Handelsbelangen" aan den raad dezer "ge
meente, inzake het verlangen naar ver
plichte winkelsluiting te 8 uur en een
overvloediger lichtverschaffing tijdens de
a.s. St. Nikolaasdagen en den te-,Jiouden
etalagewedstrijd. Men vond er iets te
genstrijdigs in: eerst op grond van gas
gebrek vroeg sluiten en later het gas
in overvloed laten branden Ook voel
de men weinig voor een etalagewed
strijd. De opmerking werd gemaakt, dat
waar in onderscheidene winkelbranches
tal van artikelen ontbreken, andere arti
kelen slechts schaars voorhanden zjjh,
een wedstrijd in het étaleeren beter
tot meer normale tijden behoorde te wor
den verschoven.
Bij de behandeling van het adres van
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 16 Oct.:
Zwakke tot matige winden uit zuidelijke
richtingen; nevelig tot licht- of halfbewolkt;
weinig of geen regen; waarschijnlijk nacht
vorst Weinig verandering van temperatuur
Handelsbelangen kwam zeer sterk tot
uiting de onslemming over de weinig
„collegiale" benandc-Lng van de „Hanze
door „Handelsbelangen." Waar toen bei
de vereen igingen geneel ge.ijkwaaruig zijn,
behoorde „HandeLbelangende „Hanze"
Van haar voornemen tot het verzenden
van bewust adres, te hebben in kennis
gesteld en daarover in een gecombineer
de bestuursvergadering de meening der
Hanze te hebben gevraagd, opdat bij ver
kregen overeenstemming eene gezamen
lijke actie van den gansehen Uoeschen
middenstand had kunnen worden onder
nomen. Thans maakt het den indruk als
of op de wateren der middenstands-or
ganisatie te Goes „Handelsbelangen" als
admiraalschip voorop gaat, terwijl het
aan „de Hanze" genadig vergund wordt
door adhaesiebetuigingen als een sloepje
in het kielzog van het groote schip te
yaren. In deze gevoelens werd de ver
gadering nog versterkt, toen de secretaris,
de heer A. Simons, zeide, dat een ant
woord van B. en Wi-, aan „Handels
belangen" en „Hanze" den Üen Au
gustus j.l. verzonden, eerst den 9en Oc
tober, d.w.z. ruim twee maanden
later door den secretaris van „Handels
belangen," die het 6 Augustus had ont
vangen, aan den secretaris van „De Han
ze" werd ter hand gesteld.
Dit alles deed de vergadering beslui
ten, het bestuur to machtigen, 'de ver
dere samenwerking met .„handelsbelan
gen" op te zeggen en dat schriftelijk
aan die vereeniging te beteekenen.
Door den geestelijken adviseur- werd
aan de hand van een vlugschrift van
den heer v. 'd. Hout over vakorganisatie
overtuigend aangetoond, dat, wil de Mid
denstandsorganisatie alhier bloeien, een
krachtig leven in plaats van een vroeg-
tijdigen bloei tegemoet gaan, het beslist
noodzakelijk is, dat de leden van
een bepaald vak o 1 ambacht:
schilders, meubelmakers, manulacturiers,
smeden, timmerlieden enz. enz. zich lu
de Hanze zich tot standsgroepen organi-
seeren, waarvan dan de voorz.tters rech
tens lid zijn van het bestuur der Hanze
en zoodoende bij: iedere .voorkopaende
kwestie den een of anderen winkeliers-
stand, het een of ander ambacht rakend,
het Hanzebestuur, door het bestuurslid
van het desbetreffend ambacht voorge
licht, deskundig kan adviseeren. Dan is
er in „'De Hanze" inderdaad voor iede-
ren middenstander wat wils. Dan worden
onder den mantel der gemeenschap-
gelijke Katholieke belangen alle
middenstanders samengebracht onder de
verschillende georganiseerde midden-
standsgroepen, oftewel de vakorganisaties.
Dit rru kan ook hier. in Goes verwe
zenlijkt worden, wanneer wij: ons niet
alleen bij de stad bepalen maar geheel
Zuid-Beveland beschouwen als te behoo-
ren tot onze werkingssfeer met Goes als
middelpunt, vanwaar de stralen uitgaan.
Zoo behaoren dus alle R. K. timmerliet-
den, alle R. K. smeden, om maar voor-
loopig hierbij te blijven, van Zuid-Beve
land zich te organiseeren tot eene vak
organisatie, welke elk een onderdeel uit
maakt der Goesche Hanze. Te Alpihient
aan de Rijn en omliggende, dorpen iq
hetzelfde geschied en met het beste suc-
fces. Daar wist de vakorganisatie van
R. K. smidsbazen, 5 in getal, door ge
zamenlijke inkoop van plaatijzer rond
f 700 te bezuinigen en als zuivere ver
dienste op te strijken. .Reeds de blaat
materiëele voordcelen moeten een ieder
toeroepen: organiseert u in uw eigen
vak. De voorzitter onderstreepte de woor
den van den geestelijken adviseur roet
practische opmerkingen, uit eigen ervaring
geput en pandde met den meest moge-
lijsen aandrang aan: „Hanze-leden, orga
niseert U l":
Door de vergadering werden daarop de
heeren P. Siemens, Chamuleau en A. de
Valk gekozen tot leden eener propagan-
ida.commissie, opr het werk dier vakor
ganisatie, allereerst ondier timpiierlieden