retires:
irmes.
JU 11S
De Groote Oorlog.
Zaterdag 29 September 1917. Dertiende Jaargang.
H
era
N
No. 115.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
PELTERIJEN,
zeer laag zijn.
)n koopt spoedig,
k voordeel mede.
renhandei
|UIT ZEELAND.
s
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoord. AdministratieBoudewIJn de Wittestraaf A 135» GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.625, iedere regel meer 125 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Losse berichten.
De strijd in het Westen.
LONDEN, 26 Sept. (R.O.) Het stafcom*
iminiqué van Haig meldt: Hedenmorgen"
om, 5 uur 50 zijn. wij! over een breed,
ront ten Oosten en N.O. van Yperen
sen aanval begonnen. Gemeld wordt, dat
>nze troepen goede vorderingen maken.
Gedurende den nacht werd ondanjks
sterken tegenstand eein succesvollee raid
uitgevoerd dotor troepen van Suffolk ten
Josten van Gouzeauoourt. Twiee bezette
mderstanden werden vernield. Talrijke
Duitschers wérden met de bajonet afge-
naakt. Wij namen ook enkele gevange-
ïen en een machinegeweer.
BERLIJN, 26 Sept (W..B.) Het avond-
eimmuniqué meldt: De slag in Vlaan-
ieren tusschen Langemarck en Holle*
beke (11 Va K.M.) duurt nog voort. Hier
ju daar is.de vijand tot een K.M. diep
iU onze gevechtszone gedrongen, waar
'erbitterd gevochten wordt.
LONDEN, 27 Sept. Het communiqué
an Haig meldt
Het blijkt, dat de gevechten van giste-
ennamiddag en avond uiterst verwoed
lijn geweest. De vijand liet geen poging
mbeproefd om het belangrijk terrein, dat
tij hem ontnomen hebben, te heroveren.
Tusschen vier en zeven uur in den
ivond ondernamen de Duitschers vier af-
onderlijke krachtige aanvallen tegen ons
ieuw front tusschen den Tower Ham-
■ts en den St. Julien-Graensvtafel-weg.
Het meest verbitterd werd gevochten
i de streek ten Zuiden van het Polygoon-
osch, waar Engelschen, Schotten, Austra-
ërs en hoepen uit Wales 's vijands her-
.ialde pogingen om in onze loopgraven
oor te breken, afsloegen. Alle vijande-
jke aanvallen werden na hevigen strijd
fgeslagen. De verliezen, den vijand door
ns artillerie- en infanterievuur toege-
racht, waren uiterIF"zwaar.
Later in den avond verminderde al-
mgs de strijd. Onze troepen waren inees-
■r gebleven van het over dag gewonnen
rrrein.
J.
KEULEN, 26 Sept. De „Kölnische Zei-
ing" meldt uit Berlijn: ln Rijksdagkrin-
in zijn merkwaardige geruchten verbreid,
et groote geheimi, zou een kroonraad
meest zijn, waarin Duitschlands vre-
esvoorwaarden tot in de kleinste bijzon-
■rheden zijn vastgesteld. Von Kühlmann
ou geëischt hebben, dat Duitschland Bel-
opgeeft. Aan den Paus zou een tweede
bhcime nota zijn gezonden. Zekere krin-
:n gebruikten deze geruchten, om te
geeren ten gunste van een vrede zon-
r annexaties. Eveneens wordt bew-eerd,
at een Rijksdagafgevaardigde in bijzon-
ere missie den Pauselijken nuntius te
lunchen de gedetaille'erde vredesvoor-
aarden zou hebben overgebracht.
Naar aanleiding van deze geruchten
•icht de „Kölnische Zeitung" een tweede
ïklaring.
IÜLST.
Een nieuwe vliegaanval op Engeland.
ONDEN, 25 Sept. (Officieel.) Heden-
ond verschenen vijandelijke luchtsche-
n boven het kustgebied van Kent en
sex. Op verschillende plaatsen werden
«ele bommen geworpen. Een „raider"
mg door tot boven de Zuid-Oostelijke
i ten wijken van Londen, waar hij twee
•mmen wierp. Twintig personen werden
">od of gewond.
GASRANTSOENEERING TE GOES.
Door Burgemeester en Wethouders en
Gascommissie is de volgende regeling
:troffen voor gasrantsoeneering geduren-
de maanden October 1917 tot en met
aart 1918, welke is gebaseerd op eene
'taal-gasaflevering gedurende die maan-
m van 499.361 kub. Meter, welke hoe-
ielheid door de Rijkskolendistributie is
egewezen. De gasrantsoeneering van het
aheele land is opgemaakt naar een kolen-
invoer van 80.000 ton per maand en
unnen derhalve onderstaande kub. Me-
ij!rs gas ook slechts dan Worden geleverd
s geregeld kolenaanvoer plaats heeft.
Het rantsoen van iederen particulieren
gasverbruiker wordt vastgesteld op 65
pCt. van het verbruik in de overeenkomt
stige maand van het vorige jaar voor
de maanden October en November en van
het voor-vorige jaar voor de maanden
December, Januari, Februari en Maart,
met dien verstande, dat als minima gei
den de minima, volgens de Rijkskolen
distributie (circulaire d.d. 1 September
1917) waarvan onderstaand een uittrek
sel) en als maxima tweemaal deze minima.
Voor meuwe verbruikers gelden als
rantsoen de minima der Rijkskolendistri
butie.
De industriegasverbruikers ontvangen
75 pCt. van het verbruik in November
1916, overeenkomstig voorschrift R.K.D.
Voor winkels, werkplaatsen enz. kan
een toeslag worden gegeven, waarvoor
schriftelijke aanvrage aan de gasfabriek
moet worden ingediend.
Aan inrichtingen, waar geene gedwon
gen rantsoeneering kan worden toegepast
(gevangenis, station, post- en telegraaf
kantoor enz.) wordt verzocht het gasver
bruik te beperken tot de strikte behoefte.
Bij overschrijding der rantsoenen met
niet meer dan 10 pCt. wordt voor het
meerdere per kub. Meter f0.26 toeslag
berekend, terwijl bij meer-verbruik de aan
sluiting kan worden afgesneden. (Art. 14
der verordening, regelende de voorwaar
den, waarop gas door de gemeente Goes
geleverd wordt).
Aan iederen gasverbruiker zal een rant-
soenkaart worden toegezonden, inhouden
de de bepalingen der rantsoeneering en
het rantsoen voor elke maand.
Eventueele reclames of bezwaren tegen
de uitvoering van vorenstaande rantsoe
neering worden behandeld in vergaderin
gen van Burgemeester en Wethouders en
de Gascommissie samen.
UITTREKSEL
uit de
ALGEMEENE GAS-
EN ELECTRICITEITSRANSOENEERING
(1 October 1917—31 Maart 1918).
's Gravenhage, 1 Sept. 1917.
De Rijkskolendistributie heeft voor de
rantsoeneering van gas voor het tijdvak
van 1 October 1917 tot en met 31 Maart
1918 de volgende regelen vastgesteld.
Gas.
Aan alle particuliere verbruikers moet
worden verstrekt:
I. als minimumrantsoen
a. voor verlichting
in October 16 kub. M.
November 22
December 26
Januari 24
Februari 19
Maart 13
b. voor bij-koken (waterverwarming enz.):
10 kub. Meter per gezin per maand,
vermeerderd met 2 kub. Meter voor elke
persoon, waaruit het gezin bestaat.
II. als vast rantsoen voor verwarming:
180 kub. Meter voor eiken door de
Brandstoffencommissie geboekte gashaard,
waarvoor van het brandstoffenrantsoen
6 H.L. steenkolen wordt afgetrokken.
Bovenstaand minimumrantsoen is de
gemiddelde behoefte van de kleinere ver
bruikers in de groote steden, zoodat, mits
de uiterste zuinigheid wordt betracht, met
dit rantsoen wordt toegekomen.
Elke gemeente moet een zoodanig stel
sel van gasrantsoeneering invoeren, dat
elke verbruiker zijn minimumrantsoen ont
vangt.
Model rantsoenkaart.
No.
GASRANTSOEN
October 1917—Maart 1918
Foolr Wijk.No....
Mits op geregelden kolenaan
voer kan worden gerekend, mag
uw gasverbruik bedragen in de maanden:
October 1917 kub. M.
November 1917
December 1917
Januari 1918
Februari 1918
Maart 1918
Bij overschrijding der rantsoenen met
niet meer dan 10 pCt. wordt voor het
meerdere per kub. M. 10.25 toeslag bere
kend, terwijl bij meer-verbruik de aan
sluiting kan worden afgesneden. (Art. 14
der verordening, regelende de voorwaar
den, waarop gas door de gemeente Goes
geleverd wordt).
Gemeente-Gasfabriek Goes.
De Directeur-Boekhouder,
S. H. BONTHUIS.
Goes. Woensdagavond werd in de ver
gadering der R. K. Kies vereeniging
alhier met algemeene stemmen besloten
om het Prov. Bondsbestuur te erkennen
als het nieuwe Kieskringbestuur van Zee
land,
De voorzitter wenschte den heer mr.
J. H. M. Stieger geluk met zijn lidmaaat-
schap van de Provinciale Staten, en den
heer Ant. Simons met zijn pas voltrokken
huwelijk.
De heer v. d. Does werd als nieuw
lid der vereeniging aangenomen.
Bij de rondvraag ontspon zich een aan
gename gedachtenwisseling over de nieu
we kiesrechttoestanden, wat den heer mr.
Stieger aanleiding gaf den wensch uit te
spreken, dat wanneer in den loop der
volgende maand de heer Vienings een
uiteenzetting van de Evenr. Vert. gaat
geven, de leden der Kiesvereeniging door
■eene trouwe opkomst zullen blijk geven
van belangstelling in deze zaak.
De vergadering, welke door den hoog-
eerw. heer deken en den weleerw. heer
kapelaan werd bijgewoond, werd op de
gebruikelijke wijze met den christelijken
groet geopend en gesloten.
In „de' Poel" ter hoogte van het
wachthuis van Van de Schelde kan men,
als het vechten in België, hetzij bij Ype-
ren, hetzij aan de kust zeer hevig is,
's avonds gemakkelijk den lichtschijn bo
ven België waarnemen van de signalen
door lichtkogels enz. verspreid en de vlie
geraanvallen zelfs ©enigermate volgen.
't Spreekt vanzelf, dat, nu de Engel
schen met macht en geweld bij Yperen
aanvallen het kanongedreun was dezer
dagen niet van de lucht velen zich
naar „de Poel" spoeden om van dat
schouwspel te genieten. Donderdagavond
was er wederom een flink aantal nieuws
gierigen bij het bewuste wachthuis ver
gaderd. Zij zagen hun nieuwsgierigheid
ruimschoots bevredigd.
Zondagsrust apothekers.
Zondag 30 September a. s. zal de apotheek
van den heer La Porte geopend zijjn; de
beide andere blijven dan gesloten.
De bonboekjes zullen volgende
week kunnen worden omgewisseld bij hei
Gein. Distributie-bureau als volgt:
No. 1201—1840 Maandag 1 Octo
ber in plaats van Donderdag.
No. 601 -1200 Woensdag 3 October.
No. 1600 Donderdag 4 October
en niet Maandag.
Tengevolge van den zeer kleinen voor
raad zullen de bonblaadjes voor kaar
sen alleen voor hen, die niet bij de
Gasfabriek zijn aangesloten, worden afge
stempeld op bovenvermelde dagen. Blijkt
er dan nog, een overschot te zijn van
„Noodlicht", dan komen op Zaterdag 6
October zij aan de beurt wier namen de
vorige maand zijn opgeteekend en moes
ten worden teleurgesteld.
Bonboekjes voor aardappelen zullen
worden uitgereikt zoodra de aflevering
van aardappelen plaats vindt, op nader
te bepalen dag in October.
Versche regeeringsvisch zal eerstdaags
verkrijgbaar zijn. Ingezeténen die hiervan
wenschen te profiteeren gelieve-n zich a.s.
Dinsdag schriftelijk of mondeling aan het
Gein. Distributie-bureau op te geven.
Vergadering van den Bond
van Vereenigingen van Verte
genwoordigers van Verzeke
ring maatschapp ij en en Zie
kenfondsen in de zaal van den heer
Van Doeselaar, op Donderdag 27 Sept. j.I.
Dhr. Deurloo, voorzitter van het voor-
loopig comité, opent de bijeenkomst. Daar
na krijgt dhr. Tieker, bondsvoorzitter, het
woord. Spreker >s hier gekomen om tot de
oprichting eener plaatselijken bond te ge
raken. Met genoegen constateert hij, dat
er ditmaal beter gevolg was gegeven aan
de oproeping dan vorige malen en dat
zelfs Vlissingen en Middelburg hier ver
tegenwoordigd zijn.
Voor den bond, zegt spr., zijn drieërlei
bezwaren, die hem bedreigen, n.I. 1, van
de zijde der maatschappij; 2, van die
van het publiek; 3, van de staat in 't al
gemeen. De plannen Treub, welke door
de tijdsomstandigheden plotseling zijn ge
komen, maken het voor de hand liggend,
dat ons bedrijf gevaar loopt. Spreken wij
hier over het staatsmonopolie, dan is
dit hier echter meer een bespiegeling,
daar we er nog te weinig van af weten.
Dit weten we echter, dat deze wetten
ons, agenten, een onzekere toekomst tege
moet doen gaan. De vraag, hoe denken
we over staatsmonopolie, vindt haar ant
woord in de politieke overtuiging. Als
bond laten we ons dan ook principieel
over deze vraag niet uit en we blijven
daarom zoo lang mogelijk neutraal. Als
vakbond komt het ons voor, dat we alleen
te maken hebben met de praktische re
sultaten. We weten echter op 't oogen-
blik te weinig om ons voor of tegen
uit te spreken, laten we daarmee wach
ten op het wetsontwerp zelf en zijn toe
lichting. Beschouwen we echtër hier in
't 'kort, wat voor en wat tegen staats
monopolie is. We zien dan dat de ge-
heele vakpers eenparig tegen deze plan
nen is, de meer democratische schrij
ven min of meer in de lijn van de
plannen Treub. D^. eerste staat echter
niet onpartijdig. Het comité voor het vrije
bedrijf, opgericht door de directies der
verschillende Verzekerings-Mij., heeft de
houding dier pers bepaald. Zij bepleiten
bun meening op drie factoren: a. de
winst zal den minister niet meevallen;
b .het bedrijf zal een dood bedrijf wor
den; c. de Rijksverzekeringsbank als voor
beeld van monopolie, blijkt een fiasco te
zijn. Punt a wordt echter voldoende weer
legd door de groote tegenactie van de
zijde der belanghebbenden. Dat het be
drijf dood zal worden is betrekkelijk; con
currentie heerscht thans in overvloed.
Doch we vragen ons af: is deze concur-
rentiewijze wel de gewenschte? Waar on
der staatsleiding het bedrijf op commer-
ciëelen grondslag zal voortgaan, behoeven
we niet bang te zijn, dat de productie
zal verminderen. Wanneer de af slui tings -
premiën blijven bestaan, blijft dit een
prikkel voor grootere productie. Wat de
Rijksverzekeringsbank betreft, gaat dit
voorbeeld niet op; deze in het leven
geroepen door de Ongevallenwet, was niet
gebaseerd om voordeelen af te werpen.
Bovendien weten de ambtenaren daar te
weinig van verzekering en administratie
af, om economisch te kunnen beheeren.
„De Telegraaf", de plannen-Treub bespre
kende, vestigt de aandacht op de groote
besparing van onkosten in het bedrijf, zij
geeft echter den raad aan de ambtenaren
om tot organisatie over te gaan.. We
begrijpen uit het besprokene, dat er geen
enkel motief is om de monopoliseering
uit den booze te beschouwen.
Het gevolg zal echter wezen centrali
satie, en op dit punt moeten we vooral
onze aandacht vestigen. Met de kleinst
mogelijke arbeid zal men de grootst moge
lijke productie moeten bereiken. Dit zal
meebrengen overbodig worden van perso
neel, en hierom gaat 't hem juist. Wat
zal de minister verstaan onder geschoold
personeel? Het antwoord blijft de minister
ons nog schuldig en dit punt is voor
ons dan ook zeer vaag.
Een tweede vraag is: zal er voor ons,
agenten, gelijk thans, gelegenheid bestaan
tegelijkertijd andere functies waar te ne
men? Een verdere vraag is: Hoe hoog
zal de bezoldiging zijn? Zal er rekening
mee worden gehouden, dat veel agenten,
vooral in groolere plaatsen hun ambt
gekocht:'hébben? Uit deze vragen blijkt,
dat de' staatsexploitatie gevaren mede
brengt. De voordeelen mogen we echter
ook niet ontkennen. De voornaamste zijn
wel «„grootere bestaanszekerheid en betere
rechtspositie". Deze ontbreken bij het hui
dige bedrijf.
We hebben nu de zaak van beide kan
ten belicht, we zullen nu voorloopig neu
traal blijven. Onze houding zal voorna
melijk afhangen van de overgangsbepa
lingen. Een feit staat echter vast, dat
buiten staatsmonopolie om organisatie on
zerzijds noodig is. Door de te groote
concurrentie ,gaat de zekerheid voor de
verzekerden te loor, dit is een algemeen
belang en een bizonder belang voor ons,
agenten, is, dat ze gaat ten koste van
ons loon. De loonstandaard gaat geleide
lijk in ons bedrijf naar beneden, we moe
ten voor dezelfde verdiensten veel meer
arbeiden. Ook het incasseerdersstelsel vor
dert onze organisatie. Ik herhaal dus ten
slotte, laten wij ons organiseeren tegen
de gevaren, welke van verschillende kan
ten zich opdoen.
Daarna werden door enkele der aan
wezigen vragen gesteld, waarna met al
gemeene stemmen in beginsel tot de op
richting van een plaatselijken bond werd
besloten. De vergadering, welke tot dit
oogenblik openbaar was, ging toen in ge
sloten zitting over.
Nader meldt men:
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 29 Sept.
Zwakke tot matigen, Westelijke tot Zui
delijken windnevelig tot halfbewolk, weinig
of geen reg9n, mogelijk nachtvorst In het
oosten. Weinig verandering van temperatuur
overdag.
Tot commissieleden zijn gekozen de
heeren Deurlo ,Steutel en Hillebrand.
Naar aanleiding van bij' ons inge
komen aanvragen vernemen wijl van be
voegde zijde, dat de datum van ver
trek der hier verpleegd wordende D u i t-
sche kinderen nog niet vaststaat.
Zoodra zulks het geval is zal het. in dit
blad worden medegedeeld.
Verleden jaar is hier eene gemeen
tel ij k e verordening vastgesteld be
treffende het rooken doior kindie
ren, waarbij de verkoop van tabak en
sigaretten aan kinderen beneden zekeren
leeftijd wordt verboden.
Aan de verordening wordt zeer slecht
de hand gehouden. Het verkoopen van
sigaretten gaat ongestoord zijn gang en
het rooken van jeugdige kinderen ge
schiedt even algemeen en straffeloos als
vroeger.
Het ware te wenschen, dat van bevoeg
de zijde strenger op de naleving der ver
ordening werd gelet.
-Sinds een week of drie verblijft
onze commissaris van p o-1 i t i e,
de heer Wiertz van Goehoorn, te 's Gra
venhage waai' hij voor eene acute inge
wandsaandoening medische hulp heeft
moeten zoeken en in het ziekenhuis is
opgenomen. Naar wij vernemen is hem
een noodig gebieken operatie gedaan, die
succesvol is verloopen.
Donderdagavond vergaderde het
Plaatselijk Comité der Ivath. So
ciale Actie alhier onder voorzitter*
schap van mr. J. H. M. Stieger.
De vergadering nam met algemeene
stemmen en onder warme sympathiebe
tuiging het met de hooge goedkeuring
en instemming van den hoogeerwaarden
heer Deken verrijkte bestuursvoorstel aan
om op Zondag 14 October a s. EEN KA
THOLIEKEN VREDESDAG voor het Goesl-
s'che land te organiseeren Er zal naar
getracht worden, dat in al de parochiale
kerken van Zuid-Beveland op dien. dag
's morgens eene algemeene II Communie
tot intentie van den vrede zal1 plaats
hebben en onder de vroeg- of hoogmis
een toepasselijk woord over den vrede
van den kansel tot de geloovigen zal
woi'den gericht. Des namiddags worden
al' de Katholieken van Zuid-Beveland
verzocht naar Goes: te komen, waar eene
groote vredes meeting zal ge
houden worden met twee sprekers, die
het vredesvraagstuk zullen behandelen
Op die meeting hebben ook niet-Katho-
lieken toegang. Een plechtig lof in de
parochiekerk te Goes: zal' den vredesdag
besluiten.
De namen der sprekers en verdere bij
zonderheden zullen nader worden be
kend gemaakt, terwijl voor passende re
dame zal worden gezorgd. Inmiddels! twij
felen wij niet of de Katholieken in het
Goesche land zullen met groote voldoe
ning van dit plan kennis nemen.
Bij het opmaken der begrooting voor
1918 bleek dat het aantal donateurs der
K. S. A. alhier slechts miet één vermin
derd was'. De nieuwe leden van het pi.
Comité konden nog niet geïnstalleerd wor
den, wijl' zij niet aanwezig waren. Ook
de Volkszangavond van pastoor De Meul-
der werd al'S voornaam punt der a.s,
wintercampagne op het program van ac
tie geplaatst.
Daar gebleken is, dat door ver
schillende ingezetenen geen gebruik ge
maakt wordt van het hun toekomende
rantsoen van Rijst, Gort en Havermout,
verzoekt de Burgemeester dezer gemeen
te hen, die om die redenen vrijwillig
van hunne rantsoenen afstand wenschen
te doen, dit schriftelijk aan hem mede
te deelen of hiervan kennis te geven,
aan het Gem. Distributie-Bureau, daar
deze rantsoenen dan ten goede kunnen
komen aan die gezinnen, welke ondanks
de gewone rantsoeneering, voortdurend
een te kort aan levensmiddelen hebben.
