dieven,
No. 100.
Zaterdag^25 Augustus 1917. Dertiende Jaargang.
eekbank
II
FEUILLETON.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
Vlissingen
[iie ie Utrecht.
kaken.
o.-,
hand te koop:
AFÉ,
hand te huur:
en WINKELHUIS,
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJOAfiAVOND.
Dit nummer hestaat uit 6 blaflzjjflen.
EERSTE BLAD.
UIT DE PERS.
Onder den grond.
Welk weder zullen wij hebben
Sociale Berichten.
1.000.
iek Wllhelniinastraat.
No. 3.
Tiel
Uithoorn
Utrecht
Veenendaal
Vlissingen
Wildervank
Woerden
IJmuiden
Zeist
Zierikzee
Zutphen
Zwijndrecht
M.
iEGslNNEN IN 1917.
opende rente.
aar
—18 en
MIDDENDORP,
Itig, aan eene drukke vaart
and gelegen
hans VERGUNNING,
Woonhuis, Schuur
en Tuin,
er 19 Aren.
richtingen te verkrijgen ten
'Notaris E. C VAN UiSriEL,
een flink
een welbeklante Brood-
ledbakkerij met annexe
zaak, gunsiig gelegen mid-
lorp Kloetinge.
ig 1 October 1917.
en bij Notaris E. C. VAN
ioes.
Terstond
(Wordt vervolgd.).
HE SEIIWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieBoudewIJn de Wlffesfraaf A 135* GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten £5 Ct. p. ir. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels 0.625, iedere regel meer 125 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
gevraagd.
UIJPFRS, Aannemer, Hein-
at voor een sleutel?" vroeg
„Geheime Crypte", ant-
priester. „Een oogenblik heb
dat wij er behoefte aan zou-
hebben en in ieder geval is
sreed te zijn dan onverhoeds
e worden".
ft gij", vroeg Maigaretha, „dat
tatie op iets anders zal uit--
op een wandeling'?"
.goede burgers met te huis
ik het", antwoordde de pries-
betreft, ik zal gaan", verklaar-
Schültz,.
ok", liet Wilhelm er op vol-
Ier ook geen deel aan kunne»
roeg Georges.
mij gezelschap houden, nujn
ran uw zuster Margaretha v
astoor; „gij weet, dat het uw
jn spoedigste te genezen",
renden dag te drie uren kwa-
•ouwer en zijn vriend op het
Nieuwe Opera.
Het jenever-gevaar.
„De Maasbode' 'schrijft:
„De wereldoorlog is thans in zulk een
stadium gekomen, dat het publiek zich
moegekeken heeft. Nu al drie jaren lang,
eiken dag, die lange kolommen druks over
heldenmoed en misdaad, over heilige zelf
opoffering en verfoeilijke beestigheden. Het
is om er suf van te worden.
„Maar in oogenblikken van bespiegeling
zien wij toch nog als iets zeer schoons
de houding van het lijdend publiek in
de oorlogvoerende landen, zooals ons die
door verhalen en brieven beschreven
wordt.
„Daar is publiek, dat uit de ontberin
gen en levensmoeilijkheden kracht, karak
terkracht haalt.
„Voor ontelbaren zal de oorlog niet
tevergeefs geweest zijn. De beproeving
heeft heil gelouterd. Wat kardinaal Mer-
cier in België, de bisschoppen en pries
ters in de overige landen, evenals Paus
Üenedictus door woord en voorbeeld pre
diken, wordt alom door duizenden opge
volgd.
Ook rondom ons vermenigvuldigen
zich de beproevingen.
„Ook ons gaat het oorlogswee harder
knellen.
„Toch blijven alle beproevingen nog ge
ring schijnen, wanneer wij die vergelij
ken met de ellende in oorlogsland.
„.Wanneer wij droog brood eten, dan
eten wij nog weeldebrood in vergelijking
met degenen, die aan het front staan
of in een afgemarteld land leven.
„Wij hebben ons in de beproevingen te
schikken, zooals een Christelijk volk be
taamt.
„Doen wij het ook?
„Er wordt door sommigen reeds ge
klaagd en gemopperd, wanneer de levens
gemakken verminderen.
„Thans wéér wordt geraakt aan den
volksdrank, het bier. Het wordt duurder
eu de kwaliteit wordt minder. Een nieuwe
vermindering der kleine levensgenoegens
dus. Maar een vermindering, die wel te
dragen is, evenals zoovele andere.
„Het gevaar is echter niet denkbeeldig,
dat door de verhooging der bierprijzen
en de vermindering der kwaliteit, het ge
bruik van sterke dranken, van jenever
V vooral, stijgen zal.
„Wie dagelijks met het volk in aanra
king komt, hoort menigmaal over die ver-
j wisseling van biergebruik met jeneverge-
bruik spreken als over een doodgewone
zaak.
„Laat ons oppassen I
„Het zou duur te staan komen aan onze
volkskracht, indien aldus het resultaat
verspeeld werd van een jarenlangen, he-
vigen, hardnekkigen strijd tegen het mis
bruik van sterken drank.
32)
Er waren nog geen driehonderd perso
nen bijeen; de besluiteloosheid was groot
in die groep, en misschien zou zij spoe
dig uiteengegaan zijn, indien niet de reus,
op een liniesoldaat toetredende, die een
standaard vasthield, pp welke men met
groote letters lasLeve da Orde, dat vaan
del overgenomen en, het zwaaiende, uit
geroepen had: „Voorwaarts degenen, die
niet bevreesd zijn, en leve Frankrijk!"
De menigte der nieuwsgierigen, opgeko
men om de manifestatie te zien, volgde,
onder het herhalen der kreten: „Letve
Frankrijkleve de orde(!"
De spoorslag was gegeven, de kleine
kolonne groeide aan: op honderd pas
sen van de opera waren de manifesteer-
ders meer dan duizend; zij waren meer
dan driemaal dat getal toen zij op het
Beursplein, aankwamen.
Een compagnie nationale gardes was
er gelegerd; de kapitein trad vooruit om
de manifestatie tegen te houden.
„Zoudt gij medeplichtigen zijn der moor-
denaars van Montmartre?" vroeg de brou-
„Tegenover het deel der oorlogsellen
den, dat ons dagelijks ernstiger bedreigt,
mogen wij niet staan met doezelig hoofd
en slappe beenen.
„Een krachtig, zelfbewust volk, dat zich
Christelijk noemt, draagt met fiere gelaten
heid ontberingen en offers, maar be
dwelmt zich niet met Westersch opium,
wanneer de levenslast zwaarder wordt en
het gevaar groeit."
Militaire Macht.
De Nieuwe Koerier schrijft:
De thans opgeheven schorsing van het
Eindhovensch Dagblad door het militair
sag heeft de vraag naar voren ge
drongen, of dit gezag wel: bevoegd was
een dagblad te schorsen.
Aan de formeele bevoegdheid kan wel
niet getwijfeld worden; zoodra een streek
jn staat van beleg of van oorlog isi ver
klaard,, gaat het burgerlijk gezag op het
militaire over; en het-militair gpziag bezit
dan zulke uitgebreide 'macht, dat ook de
schorsing van dagbladen er onder valt.
Maar een andere vraag is, of de wet
gever er wel aan gedacht heeft, dat ook
enkel wegens het tegengaan van smokke
len eene streek in staat van beleg kant
worden verklaard, zpoals' thans hier en
daar het geval isl.
En indien de wetgever daaraan gedacht
had, zou hij dan zulke groote mlacht aan
de militaire overheid iu zulke gevallen
gegeven hehben?
Het maakt een wonderen indruk, dat
het ééne blad veel meer mag Zeggen dan
liet andere, zonder geschorst te worden,
omidat het ééne in een plaats uitgegeven
wordt, die niet in staat van belieg,is
verklaard, en het andere wel, terwijl de
reden, voor dezte verklaring in staat vain
beleg, enkele gelegen is in het tegengaan
van den smokkelhandel.
Want de Telegraaf heeft het toch Ze
ker honderdmaal bonter gemaakt dan het
Eindhovensch Dagblad.
Daaromi was het wenschelijk, dait de
Minister van Oorlog zijne meening over
het geval-Eindhoven kenbaar maakte.
De Eerste Kamer
is tegen Dinsdagmiddag bijeengeroepen.
De Koningin ontving den Duitschen
gezant, dr. Rosen, in audiëntie, ter over
handiging zijner geloofsbrieven.
5 pot. Ned. Indische leening.
Naar het Persbureau Vaz Dias ver
neemt, is het voor Nederland gereser
veerde gedeelte der inschrijving ruim
volteekend. Over de resultaten in Indië
kan nog niets vermeld worden.
Vredesbeweging.
In een schrijven van de Frederatie
der Diocesane R. K. Werklieden- en
Volksbonden aan de Ned. R. K. Arbeiders
lezen wij, dat het Federatiebestuur het
wer met zijne stentorstem.
„Neen, neen, geen bloedl" riepen de
soldaten en onmiddellijk ter zijde gaan
de, presenteerden zij 'het geweer, terwijl
de tamboers een roffel sloegen.
Uit de ramen werden driekleurige vlag
gen gestoken en de kreten van: „Leve
de orde! leve Frankrijk.f" klonken van
alle kanten.
In de rue Drouol was de mairie be
zet door een aan het comité behooren
den post; er heerschte éen kortei aarzen
ling, 'daarop presenteerden de soldaten
wederom het geweer en de groote mien-
schenstroom, voorafgegaan door den El-
zasser vreus, zette zijn indrukwekkenden
loop voort.
Qp die wijze bereikte mm het Vein-
dóme-plein, .dat het middelpunt van de
krachten der oproerlingen en de stave»
der bataljons van Belleville was. Voor
de ontzagwekkende en ongewapende mas
sa, die zich uitstrekte zoo ver het oog
reikte, weken de onthutste bataljons ter
zijde.
Een enkele afgevaardigde van het een
trale comité durfde den doortocht be
twisten niet door geweld, maar door vrees-
aanjaging. Omgord met een roode sjerp,
vertoonde hij zich op het balcon, om
geven door verscheidene hoofdofficieren.
Centraal Bureau der K. S. A. uitnoodigde
een vredesbeweging van alle Katholieken
te organiseeren.
In afwachting nu van wat de K. S. A.
in dezen meent te moeten doen, richt
het Federatiebureau thans door tusschen-
komst der plaatselijke besturen en van
de Kath. pers tot alle 50.000 Nederland-
sche Katholieke arbeiders, vereenigd in
de H. K. Werkliedenvereenigingen en
Volksbonden, een dringenden oproep, om
op Zondag 2 September een algemeene
H. Communie te houden tot intentie van
het welslagen van de Vredespogingen
van Z. H. den Paus.
Ook werd volgens „de Tijd" het vol
gend schrijven verzonden aan Z H. den
Paus.
„Allerheiligste Vader,
De Federatie der Diocesane R. K Werk
lieden- en Volksbonden in Nederland
verheugt zich in hooge mate, dat Uwe
Heiligheid woorden van Vrede heeft
gesproken tot de geteisterde wereld.
Zij spreken den wensch uit, dat zij,
die de volken regeeren, naar die vader
lijke stem zullen luisteren.
Zij biddén God, dat Hij hen, die de
volkeren besturen, maar die zelve in
Gods hand zijn, moge neigen naar den
vrede, waarnaar allen zoo verlangen.
Met aandrang zullen wij de 50.000
leden der Federatie aansporen op Zondag
2 Sept. a s. tot de H. Tafel te naderen,
ten einde van God te verkrijgen, dat het
door Uwe Heiligheid zoo gewenschte
resultaat worde bereikt.
Van Uwe Heiligheid de toegewijde en
gehoorzame zonen.
Het Bestuur der Federatie."
Het bureau voor de R. K. Vakorgani
satie heeft, naar „De Tijd" meldt, het
initiatief genomen, tot het organiseeren
van een internationale vredesbeweging,
in samenwerking met de bevriende
organisaties Het doel dezer actie is, in
alle landen het vredesvoorstel van den
Paus bij het volk weerklank te doen
vinden en op de respectievelijke regee
ringen invloed, uit te oefenen, teneinde
in beginsel het aanbod van den Paus te
aanvaarden.
Het vakbureau heeft de federatie der
Dioc. Bonden uitgenoodigd tot samen
werking in de uitwerking van deze plan-
Namens de Chr. Vereen, voor Jonge
Mannen Obadja en Theofilus te Rotter
dam is volgens de N. R. Ct., een tele
gram gezonden aan het Nederlandsch
Jongelingsverbond te Amsterdam met
het verzoek in de eerste week van Sep
tember een buitengewonen bondsdag bij
een te roepen, teneinde de bondsafdee-
lingen zich te doen uitspreken voor een
vredesactie door bemiddeling van dun
wereldbond van Chr. Vereen, voor jonge
mannen.
Daar de wereldbond bijna een millioen
het meest direct bij den oorlog betrok
ken jonge mannen omvat, hoopt men
daardoor de algemeene roepstem voor
en den arm uitstrekkende om het stil
zwijgen op te leggeu, rie-p, hij uit:
„Burgers, in naam van het centrale
comité ....j'
Meer hoorde men niet; een ontzaglijke
kreel van „leve de orde, leve de 'Natio
nale Vergadering! leve de republiek", ver-
doofde de stem van den rampspoedigen
redenaar, die onmiddellijk verdween, ver
volgd door uitjouwiugen en gefluit.
Sinds dat oogenblik was de manifesta
tie nog slechts .een zegetocht en over
het Vendöme-plein, door de rue de Ri-
voli, over het plein en de brug de la
Concorde als een reusachtige slang naar
de wijk Saint-Germain voortkronkelende,
doorliep zij de voornaamste strafen en
zakte langs den Boulevard Sain-Micheï
naar den rechteroever der Seine terug.
Gp den hoek van den Boulevard Bon
ne Nouvelle, wierp een woesteling met
een grijzen vilten hoed op het hoofd zich
onverhoeds op het vaandel der orde on
der het gebrul van: „Leve de Commune 1"
De brouwer was o'p den aanval niet
verdacht en het vaandel ontsnapte aan
zijne handenmaar de verrassing was
niet van langen duur; met de eene hand
greep hij den stok van den standaard, met
de andere den aanvaller, dien Wilhelm
reeds bij zijn middel omkneld hield, licht
vrede te doen aangroeien in kracht en
beteekenis en de eenheid tusschen de
verschillende nationale bonden onderling
te herkrijgen.
De kolennood en de treinen.
Naar wij vernemen is nog geen beslis
sing genomen, aangaande de vraag, of
in October de toeslag op de spoorweg
biljetten weer zal verminderen. Het zal
er van afhangen, of mien, volgens .deze
bestaande dienstregeling zal kunnen bljj-
ven rijden, en of het aantal reizigers)
sterk zal' verminderen, wanneer die va-
'cantie-miaamden afgeloopen zijn.
De kans bestaat natuurlijk, dat het
aantal treinen echter nog .mieer beperkt
zal' moeten worden, wegens den kolen-
nood. Dan zullen de spoorwegdirecties
wel tegelijkertijd de dure tarieven nog
willen handhaven.
Als besparingsmaatregel zullen voorts
thans de zware spoorwegwaggons jmiet
gangen buiten dienst gesteld worden en
vervangen worden door lichte waggons,
waarin bovendien veel meer plaats is.
(N. v. d. D.)
Een kamp te Putten.
Bij de regeering bestaan plannen om
te Fatten op de Veluwe een interaee-
ringskamip te vestigen waar vermoeder
lijk een 4000 man zullen worden onder
gebracht.
Het gebrek aan veevoeder.
Men meLdt uit Gemerl. aan de 'sliert.
Crt.W.egens gebrek aan veevoeder slach
ten onze boeren tegenwoordig zelf hun;
koeien en verkoopen het vleesch iets la
ger dan de slagers, terwijl de kalveren
direct na de geboorte naar de worstfat
brieken gezonden worden.
Anti-Rev. en Chr.-Hist. Raadsleden.
De Bond van Anti-Rev. Gemeenteraad*
leden en de Ver. van Chr.-Hist. leden
van Gemeentebesturen komiein 5 en 6 Sep
tember a.s. te Amsterdam in algemeene
vergadering bijeen. De ochtendvergade
ring van dpn eersten dag is gewijd aan
afdoening van huishoudelijke zakeu; des
middags te 2 uur spreekt het Kamerlid
Jin. ma'. D. J. de Geer over: „De Ge-
meentefinanciëin.
De tweede dag opent met een bespre
king van het advies van de besturen
omtrent de vraag: „Welke mioet de hou
ding der Gemeentebesturen zijn inzake
den aandrang tot verhooging van de sa
larissen der openbare onderwijzers.Ver
der houdt Mr. H. Wi. Hovy, burgemeester
van Loos'duinen, een verhandeling] over
de electriciteitsvoorziening op het plat
teland.
Aan de vergadering is; verbonden een
boottocht, langs de havens van Amster
dam of bezichtiging van een gemeente
lijke instelling.
DEN HELDER, 23 Aug, Het stoom
schip „Renuta Leonihard" dat hedenmor
gen was, vlóit gesleept is even buiten de
territoriale wateren getorpedeerd en ge-
te hem op, schudde hem als een venijnig
dier, dat door een hond 'in den vollen
bek genomen is en slingerde hem geheel
gekneusd niet verachting verre van zich
af in het. stof.
Een uitbarsting van toejuichingen en
bravo's begroette deze daad van buiten
gewone spierkracht, en de kolonne, die
tot een leger aangegroeid was, keerde,
te midden van een onbeschrijfelijke geest
drift naar hel punt terug, vanwaar zij
was uitgegaan en waai- zij' uiteenging, om
er zich den volgenden dag weder te ko
men vereenigen.
De partij der .orde had hare eerste
overwinning behaald, een geheel vreed
zame overwinning, waarvan de gevolgen
ontwijfelbaar den vrede en de gerustheid
moesten herstellen.
Groot was de vreugde in 'de rue des
Feuillautines, toen Schültz er den ge
lukkigen afloop der manifestatie verhaal
de en Wilhelm er de rol mededeelde, die
de brouwer daarbij vervuld had.
Margaretha omhelsde haar vader met
vuur, Georges straalde van trots; wat
den pastoor aangaat, hij verlengde dien
avond zijn officie met eon lang gebed
van dankzegging, waarna hij den sleu
tel weder in zijn geheime bergplaats!
legde.
Verwachting tot den avond van 25 Aug.:
Stormachtige tot krachtigen, later afne
mende Zuidelijke wind; zwaarbewolkt met
tijdelijke opklaring; waarschijnlijk regenbui
en. Weinig verandering van temperatuur.
zlonken, 2 der opvarenden zijn overleden,
de bemanning is door een N.ederlandscho
torpedoboot naar Den Helder overge
bracht.
Men meldt ons uit Vlissingen:
Zondag 26 Augustus e. k., des namid
dags te 4 uur, zal iu het St. Vincentius-
lokaal, Bogaardstraat te Middelburg eene
vergadering gehouden worden van de be
staande R. K. Propaganda Clubs in Zee
land.
Doel dezer vergadering is, zoo mogelijk
te geraken tot de oprichting eener Cen
trale R. K. Propaganda Club.
Goes. Zondagrust apothekers.
Zondag 26 Aug. is de apotheek van den
heer v, d. Hoek geopend; de beide andere
blijven dan gesloten.
Woensdagavond arriveerden alhier,
onder leiding van den Zeereerw. heer
Greben, pastoor te Coblenz, en Mej. B.
Lübbers, uit Delft, ongeveer 90 Duitsche
kinderen.
De kinderen waren 's morgens om acht
uur uit Coblenz vertrokken en waren
over Zevenaar, waar zij het middagmaal
gebruikt hadden, naar hier gereisd. De
kinderen zagen er allen netjes .en zindelijk
uit en maakten reeds terstond bij de aan
komst een zeer goeden indruk. Ofschoon
slechts enkele uren voor de aankomst
telegrafisch hiervan aan ons bericht ge
zonden was, waren de kinderen toch in
een oogenblik tijds onder dak gebracht.
Het was als het ware een edele wed
strijd tusschen de verschillende Goesche
families, wie er een kipd mocht her
bergen.
De zeereerw. heer Greben drukte ons
herhaaldelijk zijne hooge bewondering uit
over de goedhartigheid en de niet genoeg
te prijzen gastvrijheid der Goesenaren en
verzocht ons uitdrukkelijk dit in ons blad
te vermelden.
Gisteren, Donderdag, meldden zich bij
ons uit Goes plm. 30 personen aan, die
zich bereid verklaarden één of twee (één
zelfs drie) kinderen voor zes weken bij
zich te houden, zoodat er thans 38 kinde
ren hier in Goes geplaatst zijn. De overi-
gen zijn over Zierikzee, Ovezande, Ivwa-
dendamme, 's Heerenhoek, 's Gravenpolder
en Hansweerd verdeeld.
Nog steeds komen zich bij ons per-
sonen vervoegen om Duitsche kinderen
bij zich op te nemen. Dit zal dus zijn
voor een volgende maal.
Alleen Vincent kwam in een zeer slecht
humeur en bèschonkener dan gewoonlijk
thuis, trapte een stoel stuk, bedreigde)
zijne vrouw, sloeg zonder reden zijn doch
tertje, een kind van vijf jaar, braakte'
de afschuwelijkste scheldwo'orden uit te
gen de adellijken, de priesters, den gods
dienst, de burgers, de reactionnairen;
laadde .zijn geweer, en verklaarde, dat,
hij "den volgenden dag met zijn vriend
Laurier en de voornaamste broeders van
de E.pi-Scié de bataljons van het Ven
döme-plein zou gaan versterken en zoo
die bandieten van clericalen eir zich we
der durfden vertoonen, zij' er zoodanig
ontvangen zouden worden, dat hun alle
lust om er terug te keeren vergaan zou.
„Zoudt gij op hen durven schieten?"
riep Louise verschrikt uit.
„Op hen zóówel als op u als gij er
kwaamt", schreeuwde hij met een vree-
selijke godslastering, „en ik zweer bij
de hel", liet hij er, terwijl hij zijn glas
op de tafel stuk sloeg, op volgen; „dat
er bloed zal stroomen!"
De arme vrouw gaf geen antwoord;
vloekende nam hij zijne wapenen op, stak
zijn zak vol patronen en verliet het huis.
(Wordt vervolgd.)
