UK'S BANK De Groote Oorlog. No. 93. Donderdag 9 Augustus 1917. Dertiende Jaargang. keringen. 1000-. FEUILLETON, NSEN MIDDELBURG. bloei. Een bezoek e soorten uit, die lant worden. sver. „K. B. en 0." te Kapelle. ling op II Aug. toning te huur gevraagd, Verschijnt eiken MAANflAG .JVQENSOAG- en VRIJDAGAVOND. Zijn onze boeren 0. W-ers Onder den grond. Welk weder zullen wij hebben 906 mllllo«n T«Ufoon 62Q Burgemeester van Nieuwen- Schore mgaard aan het Schotwegje, ;aarden achter „Mon Plaisir" e), de boomgaarden achter de ïr. E. Vervaat te Kapelle de 1 in Welhoek. ïr. P. Nieuwenhuize te Katten- ooomgaard aldaar, ing door de eigenaars. GRAAFF, Voorzitter. "ERSANT SNOEP, Secretaris. edig mogelijk tuintje, door W. TEMPER- Groote Markt, Goes. ,g aian een arm van het kruis aken: maar als gij mijn zin wilt sten wij eens naar het stadhuis tijd verloopt en gelijk gij weet .n juffrouw Margaretha beloofd twee uren weer te huis te maar mede", antwoordde de „te meer pmdat ik niet gaar der zich zoo zie vernederen en er roode vlaggen, de vlag van nd en den moord, zie ophij- ist de kruisen, die de aannan- Commune niet zullen nalatenl halen, zoodra zij zich sterk dien achten om den godsdienst gen". eer zij de kade naderden, hoe beweging toenam: bataljons der garde met muziek aan het hoofd, ettende menigte leegloopers in straten,: stroomingen en tegen- en vormende, met zijstroomin- j pleinen; deputation met vaan- igatiën volgende op delegation, rrtige uniformen, kanonnen, am id lauweren en door beschon- lale gardes met de handen voort- (Wordt vervolgd.) IEI1ME ZEEUWSCHE COURANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10, Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags. Kanfoor V. d. AdministratieBoudewIJn de WItfestraaf A 135" GOES. Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.625, iedere regel meer 125 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Volgens eene vooral bij stedelingen ge liefkoosde legende, zwemmen onze boe ren in overvloed, stroomt het geld hun hofsteden binnen, maken zij fameuze oor logswinsten, 'tKan geen kwaad deze fabel eens aan de nuchtere werkelijkheid te toetsen. Reeds werd op de jongste algemeene vergadering van de Zeeuwsche Landbouw- maatschappij door den voorzitter bij het algemeen jaarverslag er op gewezen, dat de land- en tuinbouwers in Nederland sinds het uitbreken van den oorlog voor bijna 423 millioen gulden hebben bijgedragen ten bate van den Nederland- schen verbruiker, dat alleen de Zeeuwsche boerinnen, op wier schouders gemeenlijk de zorg rust voor de zuivelbereiding, in 1916 een offer brachten van vierhon derdduizend gulden voor de bin- nenlandsche consumptie en de voorzit ter voegde er zeer juist aan toe: „Indien de dagen komen, dat de Ne- derlandsche Landbouw den steun van het Nederlandsche volk behoeft, zullen deze cijfers vergeten zijn? Ik vrees er veel voor. En nog zijn de te brengen offers niet ten einde." „Het Huisgezin" levert ons nog andere sprekende cijfers, die nadrukkelijk aantoo- nen, dat de fabel: onze boeren zijn 0. W.-ërs, ook werkelijk een fabel, eene legende is, d.w.z. zonder eenigen rede lijken, positieven grond. Men schreef, aan genoemd blad o. a. het volgende: „We nemen daartoe de officieele prijs lijsten van deze maand: de regeeringsprij- zen van enkele artikelen, die onze Bra- bantsche boertjes hebben te koopen en te verkoopen Alle granen, tarwe, haver zjjn rei geeringseigendom ver klaard tegen de vol gende prjjzen Juli 1917; Per 100 K.G. Tarwe f 18. Rogge f18. Haver f 16.50 Distributieprjjzen der voederartikelen doorde regeering toegewezen in de maand Jul 1917 Per 100 K.G. Tarwe-afval f23.— Zemelen f 18.50 Haver f22.50 Dus afvalartikelen van granen, oogst 1916, die in beslag werden genofnen door de regeering tegen prijzen van 12 en 13 gulden, worden nu aan onze boeren ge leverd tegen 20 a 23 gulden. Voor 23 .gulden wordt den boeren afval geleverd van puike tarwe, die hij leveren moest voor f 18. Als die regeling zoo doorgaat, kan hij dezen winter zijn graan en haver aan de regeering leveren voor f 18 of f 16.50; om daarvan weer het. afval terug te krij gen tegen 30 h 35' gulden. Prachtige O. W., maar niet voor de zakken onzer boeren. Welke gevolgen zijn er van die rege ling zichtbaar? Het antwoord wordt gegeven door hel regeeringsverslag van den stand der land bouwgewassen Juli 1917 Beteelde oppervlakte in hectaren. in 1916 in 1917 Wintertarwe 53.133 41.334 Rogge 201.746 187 255 29) Bij de prefectuur van politie was de opschudding nog grooterop het voor plein brulde een bende havelooze bur gers en burgeressen, waardig hen gezel schap te houden, de Ca ira, daarbij een helsche ronde dansende rondom een vuur, waarvan de rosse gloed de onheilspel lende en gemeene aangezichten der pa triotten rood Verfde. Tegen een bronzen lantaarnpaal leu nende, sloegen twee vreemdelingen dit tooneel met spottende nieuwsgierigheid _,,Zeg eens, mijn waarde", zeide een hunner, zich tot zijn metgezel wendende die sleepende stem en op dien eenigsizins zangerigen toon, die alleen een Rus van een Franschman kunnen doen onderschei den, „waarom zijn die bandieten toch zoo verheugd dat vreugdevuur te zlien branden?" „Maar weet gij dan niet waar wij zijn, mijn waarde?" „Wel zeker, in de prefectuur van po litie". Onze graanoogst ging van 1916 tot 1917 26000 hectaren achteruit. Het regeerings verslag is gedwongen, dien achteruitgang met cijfers en ook met evenveel woorden te erkennen. Het tracht dezen te verkla ren door gebrek aan meststoffen, door braakliggend land, door vermindering van opgegeven cijfers. Neen, 't is niet daar, dat de schoen wringt. Die achteruitgang is geschied, niettegen staande de herhaalde aanmaning van de regeering, om granen te telen, niettegen staande haar verzekering, dat in 1917 flinke prijzen zouden besteed worden. Maar met beloften alleen zijn onze boe- jren niet te winnen. Als ze een geheelen tvinter zijn gepaaid, komen ze niet aan draven om een beloofde liefkozing tegen den volgenden zomer. En de uitkomst stelde hen wel in 't ge lijk, tot schade van onzen inlandschen graanoogst, die in deze moeilijke tijden zoo bitter hard noodig is. Maar zijn de beloften der regeering aan de landbouwers nog wel geheel nage komen? In het najaar 1916 beloofde de Minister van Landbouw de volgende minimumprij zen per 100 K.G.tarwe f 18, rogge f 18, haver f 16.50; met de slotbepaling, dat genoemde minimumprijzen zouden worden verhoogd, indien de omstandigheden zulks noodzakelijk maakten. Wat in den zaaitijd beloofd werd als minimumprijs, wordt nu in den oogsttijd vastgesteld als maximumprijs, n.l. tarwe f 18, rogge f 18, haver f 16.50. Van de in uitzicht gestélde verhooging is niets meer te bespeuren; of 't moest zijn de enkele stuivers bewaarloon, die achteraf nog zuur verdiend zullen blijken." Aldus „Het Huisgezin". Ook andere bla den blijken van hetzelfde gevoelen. Na gezegd te hebben, dat alles blijkbaar in 't werk gesteld wordt om den achter uitgang van onzen graanoogst te doen aanhouden, en de schrijver becijferd heeft, dat er op de teelt van granen met re- geeringsprijzen groot verlies wordt gele den, merkt,De Residentiebode" op „De Regeering wil een flinken, ruimen graanoogst? Dat ze dan ook nu een flin ken, loonenden prijs geve voor het in beslag genomen graan; ook nog van dezen oogst. Dat ze reeds nu flinke prijzen vast- stelle voor den volgenden graanoogst. Oorlog of geen oorlog, in 1918 zal er gebrek zijn, meer dan nu. Als nu be paald wordt, dat de kunstmeststoffen niet verder worden opgedreven, dat voor tarwe en rogge een flinke prijs worde ge garandeerd, en voor andere artikelen naar evenredigheid, dan zal de graanoogst worden verdubbeld, en wel zonder dwang maatregelen, die dan onnoodig zullen blij ken. Nu is het daarvoor de tijd; binnen zes weken is de zaaitijd aangebroken voor het vroege winterkoren; en reeds berekent de boer zijn verbouwingsplan voor het volgend jaar. Dat zal geld kosten, schatten geld, maar is de graanvoorziening niet een nationaal „Welnu! begrijpt gij niet dat die hee ren en dames zich reinigen, zij verbran den de processtukken". „En de nieuwe politie laat hen be gaan?" „Zij helpt hen, mijn waarde. Agenten en dansers hebben er hetzelfde belang bij om hunne familiepapieren te doen verdwijnen. Ha, ha! de republikeinen van heden doen, evenals zekere edelen van voorheen, vrijwillig afstand van hunne titels en verbranden ze öp het altaar des vaderlands." Zij begonnen te lachen. De brouwer zou 'eerder lust gehad heb ben om te weenen: hij stootte .Wilhelm bij den arm aan zonder eenige opmer king te maken en ging verder. Aan den anderen kant van de Seine op de kaden was er slechts een enkele strooming, een luidruchtige en onstuimige memschelijke stroom, die naar het stad huis golfde, dat het gemeentehuis van het souvereine volk geworden was: het gebouw was met roode vlaggen getooid. Het plein geleek een oceaan van kepi's, waartusschen zich eenige petten en een klein aantal zwarte hoeden vertoonden; tusschen de gesloten hekken en het mo nument. glinsterden de in rotten staande geweren, de sabels, bajonetten, de aan belang, dat schatten waard is? Is het der Regeering niet iets waard, ook den kleinen landbouwersstand voor ondergang te be hoeden? Dit is zeker: maakt men de teelt loo- nend, dan is de medewerking der boe ren makkelijk te krijgen. Doet men het niet, dan zal de graanoogst volgend jaar nog al ongelukkiger uitvallen." De toestand. De vredeskansen ziet men niet alleen op het slagveld bepaald, maar vallen ook te beluisteren in de redevoeringen der staatslieden van de oorlogvoerende lan den. Nu, te luisteren viel er in de laatste dagen genoeg. Bij de intrede van het vierde oorlogs jaar heeft er in Queenshall te Londen een groote bijeenkomst plaats gehad, waar bij Sonnino en Lloyd George redevoerin gen hebben gehouden. Sonnino heeft de gelegenheid benut nog even een der Itali- aansche oorlogsdoeleinden aan te stip pen „bevrijding van onze broeders en hun uitredding uit de verdrukking". Ita lië voert dus nog steeds den veroverings oorlog. Na Sonnino kwam Lloyd George aan het woord. Engeland is volgens Lloyd George de redder van Europa geweest. „Frankrijk zou dapper gevochten hebben, zei hij. maar als zijn toevoer was afgesneden en het geïsoleerd was, zou zelfs zijn dapper leger overweldigd zijn geworden". Dat heeft Engeland belet en in elk op zicht is 't beter zóó geweest. Want als Engeland niet mee gedaan had, dan, zou Duitschland machtig zijn geworden, en dan had er een gewapende vrede ge- heerscht tusschen twee wereldrijken: Duitschland en Engeland. „Zoolang het zou duren." „Als iemand op dit oogenblik wantrou wen of tweedracht onder de natie bevor dert helpt hij den vijand en benadeelt hij zijn geboorteland. Het maakt geen ver schil of hij voor of tegen den oorlog is. Natuurlijk is de wond in het eerste ge val dieper, omdat de zuivere pacifist bij al wat hij zegt, veracht wordt en, voor zoover den oorlog betreft, niet meetelt. Laat er één gedachte in aller hoofd zijn. Als gij wantrouwen, ontevredenheid of tweedracht onder de natie zaait, zult gij onderwerping oogsten, als wij echter het zaad van geduld, vertrouwen en een dracht uitstrooien, zullen wij de over winning en haar vruchten binnenhalen". Den vredesyrienden voegde hij nog toe: „beter een langere oorlog, die tot een duurzamen vrede voert, dan een slechte vrede, die van tien eenen oorlog naar den anderen de aarde voortsleept." Jammer, dat Lloyd George in zijn rede voortdurend op goedkoope lachsuccesjes speculeerde door het debiteeren van aar digheden, die met den ernst des tijds niet strooken. de ijzeren tralies hangende trommen en de 'koperen hoorns, in de zon. Niet zonder moeite gelukte het den beiden Elzassers zich een weg te banen door die luidruchtige menigte, welke de leden van het Centrale comité, die op dat oogenblik met elkander beraadslaag den of men niet onmiddellijk naar Ver sailles zou oprukken, bij hun vertrek wil de toejuichen. „Op Versailles aanrukken!" sprak Schültz, de schouders ophalende, „dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan: daar toe zou men een leger behoeven". „En wij hebben er een, dat niet voor de huurlingen der dwinglandij zal terug deinzen", riep.een, burger uit; „men deelt wapenen aan het volk uit en onze broe ders van de linieregimenten komen naai' het stadhuis óm zich bij de republiek aan te sluiten en met ons te vertrekken. Schültz had beloofd zich met geen en kelen staatkundigen twist in te (aten; hij gaf geen antwoord en vergenoegde zich met rondom zich die rumoerige en tuch- telooze menigte te beschouwen, die er van sprak oin Versailles te nemen als had het de plundering van een wijnhuis gegolden. Het was een medelijdenswaardig schouwspel: dronkaards, gewapend met Ook te Berlijn is gesproken en wel door den Rijkskanselier in de zitting van den Rijksdag van 4 Augustus. Wij lichten uit de rede de navolgende passage: „Wij willen ons vaderland een vrede verzekeren, waardoor het Duitsche wezen op veiligen bodem een gezonde en krach tige ontwikkeling gewaarborg wordt voor alle tijden. De mannen, die voor mij het woord gevoerd hebben, deden dat zonder woordenpraaal in waarachtig zelfvertrou wen en hebben der wereld bewezen, dat ons volk sterk is, als het was den 4en Augustus 1914, in staat, om datgene te bereiken, waarnaar wij streven. Heden komt het er op aan, het lichtend vuur te laten oplaaien. Eén doel, één wil, één vaderland, en dit vaderland grooter en van hooger be- teekenis te maken dan ons individueel leven. Hoe grooter offers, des te heerlijker belooning! Trouw aan het keizerrijk! Vaderland, Keizer en Rijk. Hoera! Hoeral Hoera!" Deze woorden zijn als altijd weer te veel omsluierd. Aanhangers van een ver overingsoorlog in Duitschland kunnen ze aanhalen als een pleidooi voor hun stre ven. Wanneer zal Duitschland eens on omwonden verklaren, dat het van ver overingen afziet? De regeeringswisseling in Pruisen wordt natuurlijk druk besproken. Over den nieu wen staatssecretaris van buitenlandsche zaken vindt men elders in dit nummer eenig nieuws. Zooals de lezer weet, komen tweevoQr- name Centrumsmannen aan het bewind: Spahn en Wjalraff. De Kölnische Volkszeitung schrijft: „Wanneer thans dr. Spahn als minister- optreedt, dan geschiedt het niet slechts op grond zijner persoonlijke bekwaamheid, maar ook, en wel in dezelfde mate, op grond van zijn lidmaatschap van het Cen trum en zijne, door langdurige voortref felijke verdiensten verworven plaats in den geheelen Rijksdag". Verder heeft Batocki, de levensmidde lendictator het veld moeten ruimen. Van belang is ook, dat de Vorwarts meldt, dat alle nieuwe Pruisische minis ters zich verbonden hebben het gelijke kiesrecht in Pruisen in te vóereji. In Rusland had Kerenski met ontslag gedreigd, maar is op aandrang van velen in zijn ambt gebleven en heeft zich iri een proclamatie feitelijk tot dictator ver klaard, die naar eigen goeddunken de „orde en werkverdeeling" der regeering kan wijzigen. Maar in de conferentie door de ver tegenwoordigers der verschillende politie ke partijen en de leden der voorloopige regeering gehouden, bleken maar weinig vooraan staanden voor zulk een dictatuur te voelen. Hoe dat dus verder gaan zal? Op het eigenlijk oorlogsveld weinig nieuws. In het Westen hebben de Fran- schen enkele vorderingen gemaakt bij Bix schoote, en op den Oostelijken Sbrucz- oever neemt de tegenstand der Russen krachtiger vormen aan, hetgeen er op- allerlei slag van geweren, van de in het museum gestolen buksen tot de voor spot prijs gekochte of in de kazernes opge raapte chassepots; deserteurs zonder wa penen, opgeschoten lummels met lange sleepsabels, vrouwen zelfs met een kara bijn over den schouder, nationale gardes, die nooit tegen den vijand hadden willen optrekken, ziedaar het leger der natie. Het was waarlijk niet geschikt om den Versaillanen veel vrees aan te jagen. Eensklaps ontstond er in de rue de Rivoli een geweldig rumoer, dat nader kwam en steeds grooter werd; hoorns schetterden, trommels roffelden |en de me nigte schreeuwde: „Leve dé linie! leve de republiek!" en daarop vertoonde zich op den hoek van het plein, te midden van een woud van bajonetten, een reusachtig rood vaandel met een phrygische muts boven op den stok, en met muziek voorop drongen drie of vier bataljons van Mont- martre en Belville als een wig door de volksmenigte heen, die in de handen klap»- te en riep: „Hoerah! naar Versailles' leve de republiek! leve de linie'-" Er w.as inderdaad wel roden om zich te verheugen; het leger der 'Commune werd versterkt door eenige honderden sol daten, de schande der uniform die zij droegen, en die het centrale comité, niet Verwachting tot den avond van 9 Aug.: Zwakke tot matigen wind uit Westelijke richtingenmeest zwaar bswolkt met op klaringen; wellicht een enkele regen- of onweersbui. Weinig verandering van tempe ratuur. nieuw op schijnt te wijzen, dat de Rus sische legers zich langzaam aan het her stellen zijn. Daartegenover staat echter, dat aan de Zuidoostgrens van de Boeko- wina het Russische leger zich weer on standvastig heeft betoond, waardoor de Centralen in de gelegenheid kwamen de Bystritza over te trekken, wat de be vrijding der Boekowina van Russische troepen tengevolge zal hebben. Losse Oorlogsberichten. De toestand in Rusland. Uit Petersburg wordt door Reuter ge meld: In eene buitengewone zitting, die Vrijdagnacht werd gehouden en te zes uur in den ochtend is geëindigd, werd tus schen alle politieke partijen door middel van wederkeerige concessies overeenstem- minj^erkregen. Algemeen werd wederom in Kerenski het volle vertrouwen uitge sproken, als zijnde de eenige man, die met gezag het bestaan van de regeering en van het land kan waarborgen. (Hiermede is dus feitelijk aan Ke renski het dictatorschap opgedragen. Red.) De oorlogsverklaring van China. GENEVE, 6 Aug. (H.N.) Een Ravas- bericht uit Parijs weet mede te deelen, dat de chef van den Chineeschen gene- ralen staf, die zich op het oogenblik te Parijs bevindt, aan een vertegenwoordiger van de „Excelsior" heeft verklaard, dat China twee divisies zal zenden, die in het voorjaar in Frankrijk zullen aankomen. Bovendien zat China aan de Entente zeer veel arbeidskrachten ter beschikking stel len. Over Von Kühlmann, den nieu wen Buitschen Staatssecretaris voor bui tenlandsche zaken, gaan zeer goede pn voor de neutrale staten zoowel als voor alle vredesvrienden bemoedigende berich ten. Zijn benoeming is een nederlaag voor de Al-Duitsche annexionisten. Een zijner verbitterdste tegenstanders moest naar men aan de „N. R. Crl" schrijft het volgende van hem betamen ,,Von Kühlmann heeft den onheperkten duikbootoorlog met alle energie bestreden en tijdens zijh gezantschap in Dien Raag, heeft hij zelfs niet geaarzeld een oorlog met Nederland in uitzicht te stellen, voor het geval de Duitsche regeering de on beperkte duikbootpolitiek zou aanvaarden. Hij heeft, ook steeds naar een overleg met Engeland gestreefd, en zou zich zelfs hebben laten ontvallen, dat indien hij in de laatste Juli-dagen van 1914 te nauwgezet in de middelen om het ge tal zijner verdedigers te vermeerderen, was gaan halen in de gevangenissen, waai' zij voor hunne tuchteloosheid opgesloten waren. Nog ongewapend, doch reeds beschon ken en onder den armgehouden door de nationale gardes, juichten die ellen delingen vermengd met al de boosdoe ners en vagebonden, die met hen de ge vangenissen van Mazas en Ja Roquette verlaten hadden, het nieuwe gouverniei- ment toe, dat hun de vrijheid hergaf esn waarvan een hunner een toespraak hield, die zeer hartstochtelijk moest we zen, te oordeelen naar de heftigheid der gebaren, en die de menigte, zonder er een enkel woord van verstaan te hebben, met uitbundige toejuichingen beantwoordde. Diit was te veel voor den brouwer, die zijne verontwaardiging, met moeite be dwingende en zijn woord niet willende breken, driftig door de menigte heendrong en de brug' overgaande, met groote schre den den berg van Sint Genoveva opging. Aan die zijde waren de straten bijkans verlaten. De reus bewaarde het stilzwijg gen, maar de verontwaardiging kookte in zijn binnenste, en er was slechts een vonk noodig om een uitbarsting te ver oorzaken. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1917 | | pagina 1