De Administratie van dit Blad is verplaatst van Ganzepoortstraat C 209 naar BOUDEWIJN DE WITTESTRAAT A 135' (DAM) GOES De Groote Oorlog. No. 58. Donderdag 17 Mei 1917. Dertiende Jaargang Losse Oorlogsberichten. NIH ZEEUHSCHE (MANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags. Verschijnt ellen MAANIAG-. WOEHSthE- in VIIIOIGtVOND. Kantoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wittestraat A 135e GOES. Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.625, iedere regel meer 125 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst., wordt 2 X berekend. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de jga gulden bij verlies van beide li.! ctie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de A 1111 handen, voeten of oogen. daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I 11 I Voorts bij ongeneeselijke GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: |^|J^ verstandsverbijstering; oï oog; 11#%# duim; wijsvinger De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. tam gulden bij; I A ifSt gulden bij A A gulden bij A Mm (B fl fl verlies van een jfl fl fl fl fl verlies fl_ fl I verlies van M i - *1 1 hand' voet I 11 I van een 8% I I een M I oogduimwijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger. Vs Verandering. In het kleine rijk, dat Naamlooze Ven nootschap „Nieuwe Zeeuwsche Courant" heet, heeft eene verandering van betee- kenis plaats gegrepen. De heer J o s. \V i t- kam, tot nu toe directeur der vennoot schap, heeft als zoodanig ontslag geno men en zich zien opvolgen door mr. J. H. M. Stiager. Het heengaan van den heer Witkam is voor de courant een gevoelig verlies. Hij toch heeft in zijn 12-jarig directeur schap ontzaggelijk veel gearbeid en alles gedaan om de courant technisch tot een gezien Katholiek nieuwsblad te ma ken. Zijn uitmuntend beleid, zijn erva ring en vooruitziende blik wisten steeds het. scheepje der courant tusschen de vele en velerlei financieele klippen den veiligen weg te doen vinden en zoo mocht hij dan ook tot zijn voldoening zien, 'dat, dank zijn ijver, de bescheiden onderneming der „Nieuwe Zeeuwsche" de moeielijke kinderjaren door kwam en zich een positie verzekerde, die de beste verwachtingen voor de toekomst opent. Ook in de moeielijke oorlogsjaren, die achter ons liggen, was het wederom de wijze zorg van den directeur Witkam, welke de onderneming voor al te groo- ten tegenslag hoedde; met een energie, ver boven onzen lof verheven, wist hij over alle moeielijkheden te zegevieren. Voegt men hierbij, dat de heer Wit- k a m de man was, aan wien de „Nieuwe Zeeuwsche" zijn ontstaan heeft te .dan ken, dan kan het niet anders of de „Nieuwe Zeeuwsche" gevoelt zoo iets als verweesd te staan, nu zij den krach- tigen arm mist van haar voortreffolijken mentor. Het vele, moeielijke, vaak ondank bare werk, jaren lang door dezen offer- vaardigen man belangloos besteed aan de ontwikkeling en den bloei van het nieuwsblad, dat hem na. aan het harte lag, heeft alle recht op "do openlijke, volle hulde, die het verdient en wij, re dactie, die hem van nabij hebben gade geslagen en bewonderd in zijn werk als directeur der vennootschap, wij zijp op- rGcht blijde, thans de gelegenheid te hebben die hulde en lof hier aan den heer J os. Witkam te kunnen bren gen, overtuigd dat allen, die hem kennen, daar van harte mee zullen instemmen. Wij wisten, dat zijn vele en velerlei andere bezigheden, die zijn werkzame geest omspant, hem te tijdroovend wer den om verder 'den directeursarbeid der „Nieuwe Zeeuwsche" naar behooren te verrichten, weshalve hij naar een opvol ger omzag. Maai' wij welen ook, dat zijn sympathie en belangstelling de „Nieuwe Zeeuwsche" zullen blijven volgen op haar verderen weg en dat hij zijn raad en advies niet zal weigeren, wanneer daar om eventueel zal worden gevraagd. Aan directie en redactie de taak, te zorgen, dat de courant zich haar eersten directeur waardig blijve toonen. Dat is zeker, zoo lang de „Nieuwe Zeeuwsche" er zal zijn en wij' hopen, dat Zij nimmer uit Zeeland verdwijne zoo lang zal de naam van J o s. 'W i t k a m er "aan verhonden blijven als van den- gene, die de courant schiep, ontwikkel de en tot een blad maakte waarin een toekomst ligt. Moge Rij, die in het verborgen ziet, die verborgen arbeid te Zijner eere be langeloos verricht, weet te waardeeren, al wat de heer J o s. W, i t k a m als di recteur der „Nieuwe Zeeuwsche Courant" presteerde, met zijn rijksten zegen ver gelden! De „Nieuwe Zeeuwsche" neemt heden afscheid van den heer Jos. Witkam als directeur, niet echter ais vriend. Daar is zij zeker van en dat strekt haar op haar verderen weg tol bemoediging. V* Een negentigjarige. De nestor der Nëderlandsche bouw meesters, dr. P. J. II. Cuypers, viert he den, 16 Mei, zijn 90sten verjaardag, in frisschc, nog ongebogen kracht, toornende hoe gestadige en gezette arbeid den geest staalt en de spieren sterkt. Cuypers heeft en dit blijft zijn on betwistbare verdienste de bouwkunst in Nederland opgeheven uit haar verval en in nieuwe, roemrijke banen geleid. 'Van zijn scheppend talent leggen talrijke gebouwen, zoo religieuze als profane, door hem en zijn school geslicht, het welspre kend getuigenis af. Dal. aan hem, den Roomschen kerken- bouwei', indertijd va.n regecringswege de houw werd opgedragen van het Rijksmu seum te Amsterdam, heeft heel wat be roering gewekt in den anti-papistenhoek, maar de nijd knaagde zijn tanden stomp aan het genie, dat uit Cuyper's werk straalde; zijn ontwerp onder tal van andere bekroond, werd de verwezenlijking waardig gekeurd en wij bezitten thans een museum, dat bij alle onbevooroordeel de kenners als een juweel van bouw kunst geldt.. Ook zijn eerste werk: de in oorspron kelijke vormen heerlijk herstelde Munster kerk te Roermond doet nog steeds van zich spreken, terwijl de door hem ver richte restauratie der kathedraal van Mainz zijn naa.ni in het buitenland be roemd maakte. Sinds jaren bedient zich de Nederlandsehe regeering van Cuyper's raad en voorlichting biji de restauratie van gebouwen, die als kunstwerken daar voor in aanmerking komen, want wat hij bouwt of ..herstelt draagt het stempel der onvervalschte kunst. Wat dat zeggen wil moge de negentig jarige jubilaris ons zelf verklaren met de woorden, die hij voor eenige jaren bij zijn afscheidsles aan de leerlingen der Rijks- museumscholen tot. hen richtte: „Laat mij u, vrienden en leerlingen, voor het laatst als leeraar een vaderlijken raad geven: Erkent toch altijd, dat alle ku nst, alle schoonheid komt van don Schepper. D i t is de waarheid, de eenige waarheid in de kunst. Weest eenvoudig, nederig, werkt hard en overwint u zelven! Bedenkt dat niet alles stoffelijk is, dat niet alles is van deze wereld, da:t de Kunst niet is uit de stof, dat hetgeen waarlijk verheven is, komt va,n God en nooit eindigt." Ten slotte het mooie sonnet waarmede C. B. De Klerck in „Van Onzen Tijd" den grooten bouwmeester huldigt: „lek Wenschte Christus' Kerck met mijnen zang te bguwent", (lij dichtte 't Vondel na in bouwkunst, die bezield Een Sursum corda hief uit Dietschlands vlakke gouwen En hoog met 't oud Geloof den schooinen Arbeid hield. Toen van een beter lij I de heugnis lag vernield En 'sHeerett volk verleerd had om1 't Weleer te rouwen, Toen hebt ge uw zweet gestort, ook strijdend en geknield, En jaren glorieus deed uw genie aan schouwen, Geen mensch schiep ijizeren in gouden eeuw ooit om; Toch, schoon uw zwoegend hoofd nooit 't jubellicht heglomi Dat kunst en leven va,n den Aartspoëet omhulde, Gij1 hebt één wónderdicht met Vondel toch gemeen Een jarenrijk beslaan dal een prachl-epos scheen, Wijl schoone lévenskunst zijn doei en duur vervulde. De toestand. Do aanhoudende strijd tusschen de Duit- schers en de Engetschen om het enkele dorp Bulleoourl, dat beurtelings van be zitters verwisselde, bewijst, juist, zooals het vroeger met het dorp Souchez tus schen Duitschers .en Franschen het geval was, dat weer een soort van evenwichts toestand over het Westerfront is inge treden, die groote successen van weers zijden voorloopig huiten sluit. Aan het Isonzofront neemt de gevechts- actie der Italianen voortdurend toe. 'Wel licht. heeft men hier met een afleidings offensief te doen en staat een nieuwe Isonzoslag, de tiende, voor de deur. .Do Fransche generaal Sarra.il is in Ma cedonië opnieuw don strijd begonnen tegen de Duitsch-Bulgaarsche troepen. Volgens Duitsche berichten zouden .de troepen van Sairail een nederlaag hebben geleden. •Hoe dit ook zij, groote verandering is niet ingetreden. Gisteren is de rijkskanselier in den Rijksdag aan het woord geweest. De conservatieven kwamen bij monde van liet lid Roesiekc op 'voor een vrede met annexaties en schadeloosstellingen. Do wil om te overwinnen is wei bij do legeraanvoerders maar niet bij de re- geering, zeide hij o. a. Hierover werd hij bot de orde geroepen. 'Scheidenrann kwam namens de socialis ten op voor een vrede zonder annexaties. Wil Duitschland die niet, dan komt er revolutie. Ook deze spreker werd tot de orde geroepen. De kanselier antwoordde, dat hij noch aan den leiband van Roesicke c. s. noch aan dien van "Scheidemann c. s. loopt. Hij achtte den tijd niet gekomen om zich in bijzonderheden over de vredesvoor waarden uit te laten. „Evenmin als een program van het af zien van veroveringen helpt een ver- overingsprogram om de overwinning te behalen en den oorlog te beeindigen. In tegendeel, ik zou daarmede alleen in de kaart der vijandelijke machthebbers spelen en het hun gemakkelijker maken, hun oorlogsmoede volkeren verder aan le drij ven en den oorlog in het oneindige le verlengen." De kanselier besloot zijn rede aldus: „Met volle vertrouwen kunnen wij ver wachten, dat wij het goede einde naderert. Dan zal de tijd komen, waarin wij over onze oorlogsdoeleinden, waaromtrent ik mij in volle overeenstemming bevind met de opperste legerleiding, met de tegen standers kunnen onderhandelen. Dan willenwij een vrede verwerven, die ons de vrijheid geeft in ongestoorde ontplooiing onzer .krachten weer op te bouwen wat deze oorlog verwoest heeft, opdat uit al het bloed en al de offers een rijk herboren worde, sterk, onafhan kelijk en onbedreigd door zijn vijanden, een steunpunt van vrede en arbeid." Nog verklaarde het Centrumslid Spahn, namens het centrum, de nationaal-libera- len, de vooruitstrevende volkspartij en de meerderheid van de Duitsche fractie, o.m. het volgende: „Wij: zijn het er over eens, dat op het oogenblik in den rijksdag uit voerige mededeelingen over de oorlogs doeleinden niet van nutte zouden zijn voor de belangen van bet vaderland." Dat men in Hongarije besloten heeft tot oen wereldpersactie ten ^gunste van den vrede mag als een merkwaardig ver schijnsel en een hoopvol voorteeken wor den aangezien. De bestuurlijke scheiding in Belgie. BRUSSEL, 13 Mei. (W|. B.) Krachtend een verordening van den gouverneur-gene raal worden de ministerieele departemen ten voor landbouw, kunsten, wetenschap pen, bedrijven en arbeid (behalve paten ten) van 15 Juni af in een Vlaamsche en Waalsche afdeeling gesplitst. De namen can de departementshoofden worden in het Staatsblad gepubliceerd. Jodenvervolging in Palestina. LONDEN, 12 Mei. (Reuter.) Reuter ver neemt uit welingelichte bron, dat de ge- heele Joodsche bevolking gedurende het Paasehfeest uit Jaffa ^verdreven en ge dwongen. werd, in noordelijke richting 'te vluchten. De ïurks'che autoriteiten lieten ooglui- fkend toe, dat de Joden gedurende hunne Vlucht beroofd, dat hunne huizen verwoest en hunne bezittingen gestolen werden. Zij, die, zicli tegen de berooving verzet ten, werden opgehangen. Duizenden zwerven Jangs de wegen, hulpeloos omkomend van gebrek. Hun lij den wordt nog vergroot door ziekten. Een menigte jonge Joden uit Jerusalem zijn zonder bekende bestemming weggevoerd. De socialistische vredesconferentie. (KOPENHAGEN, 12 Mei (W. B.) Het Deensche blad „Sociaal-demokraten" be vat een telegram uit Haparauda, waarin wordt medegedeeld, dat Borberg op zijn terugreis uit Petersburg heeft verklaard, dat de Raad van Arbeiders Zich in de be sprekingen van 8 Mei eenparig heeft yer- klaard voor een vredesconferentie en een deputatie naar Skandinavië heeft gezon den, om daar de noodige toebereidselen te treffen. De Conferentie te Stockholm en de Inter nationale De Belgische socialist Van der Velde bevindt zich thans ook te Stockholm en heeft daar allereerst het recht der Neder landsehe socialisten betwist om als bu reau der Internationale op te treden. Maar dan gaat 'hij verder en zegt: De Belgische sociaal-democraten kon den wel isl waar met de Duitsche min derheid onderhandelen, maar «deze heeft in Duitschland niets te beteekenen. En wat de meerderheid in de Duitsche partij aangaat, zoo zoji het onmogelijk zijn, haar de 'hand te reiken, terwijl zij den kei zer de andere hand toesteekt. Opnieuw is hier dus door een vooraan staand socialist de onmogelijkheid der In ternationale aangetoond en het fiasco dei- socialistische vredesconferentie voorspeld, met hoeveel woordenpraal die conferen tie ook is aangekondigd. Terecht stond op een der banieren, die de Roomsche Volksbonders te Amsterdam Zondag 'j.l. in hun optocht meedroegen, geschreven; „Van 'tVa.tikaan geen woordgebral. Maar vredesdaden zonder tal." „De Belgische sociaal-democraten kon- izer de andere hand toesteekt." Volgens andere berichten zou Van der Velde met Troelstra geconfereerd hebben en de vredesconferentie niet ongunstig gezind zijn. Daar tegenover staat echter, dat de Russische raad van arbeiders en soldaten te Stockholm naast de bestaan de vredesconferentie een aparte socialis tische willen samenroepen. Welk weder zullen wij hebben Verwachting tot den avond van 15 Mei Matige tot zwakken, Noordelijke tot Wes telijken windtijdelijk opklarendaanvankelijk weinig of geen regenkans op nachtvorst in het oosten. Iets warmer overdag. Uit Rusland. De Russische minister van oorlog Goetschkoff, die voor eenige dagen openlijk verzekerd had, dat hot vaderland niet alleen meer in gevaar was, maar zelfs op den rand van den afgrond zich bevond, heeft zich gedwongen gezien zijn ontslag te nemen. Hij geeft als reden voor zijn ontslag niet zijn gezondheidstoestand op, hetgeen hij Had kunnen doen, daar hij pas van een ernstige ziekte hersteld is. Hij weigert de verantwoordelijkheid te dragen voor een ernstige fout, die tegenover het land wordt bedreven, hij wijkt voor de macht, die noodlottig dreigt te worden voor de verdediging van het land. Het aftreden van dezen minister valt dus wel als een nieuwe aanwijzing, een nieuw, ernstig verschijnsel te beschouwen van de gevaarlijke ziekte-van-anarchie, die Rusland doormaakt, en waarvan de gevol gen nog lang niet te overzien zijn. Russische anarchisten in aotie. PETERSBURG, 13 Mei. (Reuter). Een bende, bestaande uit een dertigtal anar chisten uit Petersburg en Schlusselburg, gewapend met geweren, revolvers: en bom men, maakte zich meester van het huis van den herfog van Leuchtenburg, bij het Maria-Theater ,ten einde daar hun hoofd kwartier te vestigen. Zij weigerden het huis te verlaten, on danks het bevel van den Raad van Sol daten en Arbeiders. De arrondissements- commandant heeft het huis door troepen laten afzetten. Deportaties in België. De correspondent der „N. R. Crt." te Havre meldt, dat volgens bij de Belgische regeering ontvangen bericht, de manne lijke bevolking in de Belgische provincie Limburg, van 15 tot 65 jaar oud, door de Duitschers is weggevoerd om in de grens streken te 'arbeiden. Jn „De Tijd" deelt de weleerwaarde heer Bruijnseels, vertegenwoordiger van kardinaal Mercier bij, de Belgen hier te lande, mede, dat van half April tot half Mei de deportaties van mannelijke Belgen in Bergen (Henegouwen) wederom zijn begonnen, ondanks de door den Paus van Duitschland verkregen belofte, dat er geen deportaties meer zouden plaats hebben. De correspondent van de „N. R. Crt." te Havre meldt, dat er van de 500 Neder landers, die de wapens voor Frankrijk hebben opgenomen, 280 zijn gesneuveld. Allen zijn gedecoreerd met de militaire medalje met palm. Een officieel Duitsch bericht meldt, dat 30 April in de Middellandsche Zee het Fransche (.roepentransportschip „Colbert" van 15.394 ton, dat troepen en krijgstuig van Marseille naar SaJoniki vervoerde, in den grond is geboord. Het schip zonk in 5 minuten. Een nieuwe vredesactie. BOEDAPEST, 14 Mei. (H. N.) De Boe- dapester Jqurnalistenvereen. hield giste ren onder voorzitterschap van hofraad Markust haar jaarlijiksche algemeene ver gadering, waarbij talrijke leden aanwezig waren. •'4

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1917 | | pagina 1