BIJK's BM.
:posito.
ig 6 Juni 1917,
itheekbank
SCREDIET op
land.
Paganistisch en misleidend.
idbrieven,
De Groote Oorlog.
Ib. ROUW,
Zaterdag lé April 1917.
Dertiende Jaargang
FEUILLETON.
winkel GEOPENC
en
[przaag- en Honlsnijarlikelen.
•iaanstr. A 58, GOES.
[werktuigen enz.
ongeveer 1000.— Old.
INDIJCK, Goes.
RDAM.
ITE BEGINNEN IN 1917,
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
8 8 I verlies van een 8 B I I verlies 9 8 8 verlies van 8
Dit Miner bestaat oit 6 bladzliflen.
EERSTE BLAD.
Onder den grond.
Losse Oorlogsberichten.
It een aardige reclame.
in Landbouwwerktuigen ter
<t te GOES.
laart 1917, No. 40.
I f 50.—, p. 110 loten f 97.50
f 500.-,
|us loopende rente.
(rijgbaar
bui 15—19 en
ERKEN MIDDENDORP,
JYTER.
■DRAGEN
Getuigt
deze
krachtige
ontwikkeling
niet van
bloei
Telefoon 629
ieuwste model.
NDE OLIEVOORZIENING Ir
NCEERENDE TROMMEL.
IOOO eerste prijzen,
fiioen reeds verkocht.
r Hendrikakinderen bij Gois.
.Vee 44.
WE MCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
tslf drie en Vrijdag vóór een «Uf 'si
Kantoor «r. d. AdmlnlatratleGanzepoortatraat C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale pms
Advertentiën van 16 regels ƒ0.625, iedere regel meerl25Ci
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekent.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 30 Ct. A contant.
1500
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
fh'Ctie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekerings voor waarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
J% gulden bij ft gulden bij gulden bij A
1 I 9 hand, voet 1 8 11 I van een 8% I 8 een M
of oog; duim; wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken ander eu
vinger.
,Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
(Slot.)
Let, lezer, op deze misleidende passage
uit het Paaschartikel van het „Volksblad".
„Ej^dnmiddeJs verbiedt onze regeeriflg
niet alleen, dat onze schepen zich te
gen die zeeschuimers en moordenaars
verdedigen, maar verb.edt zij ze,fs, dat
koopvaardijschepen van andere volke
ren in onze havens komen, zoo deze
zich wèl ter verdediging hehben inge
richt. Het spreekt vanzelf, dat van
christelijkheid onzerzyds hier in 't ge
heel geen sprake is. Onze houding wordt
door niets anders bepaald dan door
spiritistische vrees.
Voorbij zy.ii de dagen van glorie en
glans;
Onze leeuw is geen koningsleeuw meer.
Onze vlag beurt nog „fier" hare kleu-
i i ren ten trans,
Maar ze beurt haar in engere sfeer.
Onze stem klinkt niet langer langs
vlakten en zee,
Door de Ruyters en Trompen gevoerd.
Onze vloot ligt daar rustig en veilig
ter ree,
Door de kabels der onmacht gesnoerd.
I 1
Als de spiritistische „ziener" aan ons
regeeringsroer zijn zienersblik! eens ach
terwaarts richtte naar de „geesten" van
De Ruyter en Tromp, misschien kwam
1 er dan eenige flinkheid."
1 Wij noemden deze passage misleidend.
Zij js het ook en wel in hooge mate.
i Vooreerst raakt het verwijt, aan onze re
geeripg gericht, over het niet toelaten
■van gewapende koopvaardijschepen, kant
noch wal, en toont het „Volksblad", zonder
bellijn of schaduw van bewijs voor de
rechtmatigheid van zijn verwijten, er maar
op los te schryven. De houding onzer
Regeering is blijkens het dezer dagen ver
schenen „Witboek" (verzameling van of-
ficieele xegeeringsstukken uït den aller-
laatsten tijd van ons departement van
huitenlandsche zaken) onberispelijk. Zeer
.terecht wijst zij er op in. haar corres
pondentie met de Ijingeische r^geering,
naar aanleiding van de kwestie met de
„Melita" te Rotterdaml) dat zij het
recht tot bewapening van koop
vaardijschepen niet betwist, maar dat die
rechtmatigheid met meebrengt het recht
omi in neutrale wateren te wor
den toegelaten.
3)
Assy, Ferré, Pyat, Flourens en al de
overige samenzweerders waren er on
troostbaar „over dat niemand hun de ka
nonnen kwam betwisten. Aan de kanon
nen was hun eigenlijk niet veel gelegen,
;het was de betwisting waarnaar zij ver-
Tangend uitzagen.
Op het eerste woord, dat de generaal
sprak, wierpen samenzweerders, kolonels
sn soldaten het hoofd in den nek.
i Zij waren gered. Eindelijk had men
bemerkt, dat zij zich van de kanonnen
meest gemaakt hadden. Het gouvernement
-deed hun het genoegen aan ze op te
feischen. Welk een schoone gelegenheid
om aan de onderhandelaars te antwoor
den:
„Gaeat aan uwe meesters zeggen, dat
wij hier zjjn door den wil des volks
en wij niet van hier zullen gaan dan
door het geweld der bajonetten".
Bij iedere opeisching werd hylzelfde
antwoord, doch steeds nadrukkelijker ge
geven. In de stad sprak men van niets
Onze regeering rangschikt de gewa
pende handelsschepen niet oppor-
tuniteitshaive onder de schepen die ais
oorlogsschepen gelden, maar be-
gripshalve. Met andere woorden: zij
doet het niet om de een of'andere oor
logspartij in het gevlei te komen, maar
wijl zij: meent, dat bewapende handels!-
schepen volgens het volkenrecht vailetn
onder de passage der neutraliteitspro-
clamatie, luidende:
Oorlogsschepen of daarmede
gelijkgestelde vaartuigen van een
oorlogvoerende mogendheid zul
len niet binnen het rechtsgebied van
den Staat worden toegelaten.
„De Maasbode", over deze kwestie
schrijvende prijst dan ook het beleid onzer
regeering aldus
„Wij kunnen ons verheugen in een
beleid, dat aldus met groote omzich
tigheid te werk gaat, maar dan ook
bij haar beslissingen, welke „geheel ge
dicteerd Worden door het neutraliteits-
reoht en niet door voorkeur, met waar
digheid en met de grootste vastberaden
heid volhardt".
Ook het poëtisch beroep van het „Volks
blad" op de Ruijter en Tromp gaat niet
op. Immers de daden dezer vlootvoogden
geschiedden in een tijd, toen het ging
om ons o.nafhankelijk volksbe
staan, besprongen als wij werden door
grimmige vijanden, die het aanlegden op
onze vernietiging als vrije na
tie Zoodra zulks thans wederom
dreigt, zal onze regeering, zal ons volk
geen oogenblik aarzelen om ter verde
diging onzer hoogste en heilig
ste goederen het zwaard te trekken
maar zoolang zulks niet het geval is,
staat een regeering voor God en de
menschen schuldig, wanneer zij
over het land den oorlog ontketent. Waar
om? Omdat de toestand van een land
in vrede, hoe zeer het overigens onder
duurte, schaarschte aan levensmiddelen
enz. moge ljjden, een PARADIJS, is, ver
geleken bij de HEL, die over een land
komt, dat in oorlogstoestand ver
keert, bijzonder een land als het onze
in grootte, ligging enz.
Terecht schreef in zijn jongste Paasch-
nummer „Het Centrum" en het ware
te wenschen dat het „Volksblad" zich
die woorden ter dege in het geheugen
prentte, waarom wij dan ook de vrijheid
namen er sommige te onderstreepen voor
zoover „Het, Centrum" dit al reeds niet
deed.
„Wanneer het bewijs nog geleverd
moest worden, wat de oorlog voor een
land en met name voor een klein land
beteekent, dan hebben de gebeurtenis
anders dan van de onderhandelingen van
Montmartre.
Het eerste woord, wanneer men el
kander ontmoette, was: „Ik wed, dat zij
ze zullen afgeven".
En de burgers lachten schaterend over
de poets, die men het gouvernement
speelde, dat nochtans uit het algemeen
stemrecht voortgekomen was.
Maar ach I niets is heilig voor een
Parijzenaar.
Hoe meer men lachte, hoe meer de
regeering aandrong, hoe meer Montmar
tre weerstand bood.
Eenige dagbladen moedigden het ver
zet aan en spaarden de regeering van
4 September niet, een regeering, die Pa
rijs niet had kunnen redden en de scherp
schutters van Flourens niet tot toegeven
kon bewegen.
Op die wijze beginnen alle omwente
lingen. Er moest, een einde aan gemaakt
worden.
De regeering, die zich misschien niet
zeer genist gevoelde, nam den schijn aan
als had zij medelijden met het oproer
en deed in den nacht van 17 op 18
Maart op de muren een aankondiging
aanplakken, waarbij zij kennis gaf, dat
dienzelfden dag de kanonnen weggehaald
sen der laatste jaren daarvoor een zoo
overstelpend materiaal aangevoerd, dat
niemand meer de oogen kan, of mag
sluiten voor de werkelijkheid.
Het schijnt echter, dat som
migen, ook in ons land, wat
kort van memorie zjjn, en nog
maar altijd niet kunnen begrijpen, dat
in een kritieken tijd als dezen, nog
kritieker geworden, nu ook Amerika
in 't strijdperk treedt, voorzichtig
heid en zelfbeheersching
dringend noodig zijn.
De positie onzer Regeering is uiterst
moeilijk, daarover zullen allen het wel
eens wezen.
Maar daarom zou het ook een in
hooge mate onvaderlandsoh
b e d r ij f moeten heeten, die positie nog
moeilijker te maken en niet alles te
doen, of te laten, wat noodig is, om
haar zooveel mogelijk te steunen.
Van meet af aan heeft de Regeering
zich beijverd, te midden der strijdvoe-
renden de onzijdigheid te betrachten
en !het land buiten den oorlog te houden.
Het is de grootste dienst,
welken zij aan het vaderland
b e wijzen kan, de beste, de
éénig goede politiek.
Dat groote doel, de levensbelangen
van ons volk betreffend, is inderdaad
wel waard, dat men haar z ij n volle
vertrouwen schenkt.
En indien er nog een waarschuwing
noodig ware, dan zouden wij willen
vragen, wat «r [geworden en overge
bleven is van het opwindend ge
doe en het zoogenaamd krijgs
haftig vertoon dergenen, die in
andere landen regeering en volk in be
roering brachten en een weg opdreven,
die leidde tot h e t g r u w z a a m a v o n-
tuurvan den oorlog"
Aan dit uiistekend betoog iets toevoegen
ware den. indruk ervan verzwakken. Ont
zettend is de verantwoordelijkheid van
een blad, dat, als het „Volksblad", we
tens en willens meedoet met het spel
der door eenzijdigen, fanatieken haat ver
blinden, die ons land willen drijven op
den weg van een roekeloozen oorlog, een
wissen ondergang tegemoet.
Nog ontzettender is het, zelfs het besef
dier verantwoordelijkheid te missen.
Wij feliciteeren inmiddels de lezers
van het „Volksblad" wel met hun „neu
traal" orgaan. Prosit!
Een Engelsch schip „Princess Melita"
geheeten, wilde onlangs den Nieuwen Water
weg binnenloopen. Ofschoon het een koop
vaardijschip was, had het een kanon aan
boord, was dus „gewapend". Om die redtn
mocht het den Nieuwen Waterweg niet bin
nenkomen, alvorens het kanon te hehben
verwijderd.
en de belachelijke schijnversterkingen, die
het verkeer belemmerden, geslecht zouden
worden.
Eenige uren daarna, bij het aanbreken
van den dag, rukten verscheidene regi
menten, door generaal Lecointe aange
voerd, van alle kanten aan. Gelijk men
terecht van hun gedrag gedurende het be
leg en hun onbetwistbare lafhartigheid
kon verwachten, boden de nationale gar
des van Montmartre slechts een onbe-
duidenden tegenstand; binnen weinige mi
nuten was de hoogte in de macht van
het leger, waren de kanonnen uit de schiet
gaten genomen en met touwen aange
spannen, waarna de soldaten ze meevoer
den.
Alles scheen geëindigd, toen de oproer
lingen bondgenooten kregen, waarop zij
waarschijnlijk niet gerekend hadden. Vrou
wen, kinderen, jonge meisjes wierpen zich
op de kanonnen, omklemden ze, gingen
voor de wielen liggen op het gevaar af
van zich te laten verpletteren, terwijl an
deren de soldaten ontwapenden, hun ver-
Wijtende broeders, wapenmakkers aan te
vallen, wier eenige misdaad was, de
groote stad tot het uiterste tegen de Prui
sen te hebben willen verdedigen.
Sinds lang bestond er geen tucht meer
Arrestaties van Duitschers te New-York.
Naar „Daily News" uit New-York ver
neemt, zijn daar Zaterdag in het geheel
ongeveer duizend Duitschers gearresteerd.
Te Cleveland zijn 200 geweren, verder
mitrailleurs, sabels en een Duitsche vlag
in beslag genomen. Kolonel Pierkowsky,
die dertig jaren in de Unie woont en naar
het heet een agent was van Von Papen
en Bop-Ed, is ook gearresteerd. De po
litie deed een inval in de aan de Fifth
Avenue gelegen woning van mevr. Hugo
Reisinger, een dochter van wijlen den
brouwer Adolphus Busch, een Duitsch
millionair. De politio ontdekte, dat mevr.
Reisinger een vrij krachtige draadlooze
installatie in haar huis had en dat haar
hofmeester een reservist was van den
Duitschen draadloozen dienst.
Allerlei uit Rusland.
Het totaal aantal slachtoffers der re
volutiedagen wordt thans opgegeven als
1443, van welke 996 gewond, 169 gedood,
276 bevroren en andere door zenuwaan
doeningen bezweken zjjn.
De echtgenoote van Stiirmer, den voor-
maligen Russischen minister-president,
heeft na pntvangst van een brief, waar
van de inhoud noch de afzender bekend
is geworden, poging tot zelfmoord ge
pleegd. Haar toestand is prnstig.
Hoe de Tsaar werd gewaarschuwd.
„De Tag", verneemt uit Stockholm, dat,
volgens Peterburgsche bladen, bij een huis
zoeking in Sarskoje Selo brieven werden
gevonden van de Deensche koningsfami
lie, welke waren overgebracht door een
bijzonderen koerier. De Deensche konings
familie betoogt daarin, dat het handha
ven van het oude stelsel noodzakelijk tot
binnenlandsche onlusten moest leiden.
Eveneens werden talrijke waarschuwin
gen gevonden van koning George van
Engeland.
De minister van Justitie Kerenski heeft
Zondag ,een bezoek gebracht aan het pa
leis Tsarekoje Selo, teneinde het bewa
kingssysteem van den ex-keizer te con
troleeren en tevens informaties in te win
nen omtrent diens gezondheidstoestand
evenals dien van zijn gezin. De keizerin-
weduwe, Maria Feodorowna begeeft zich
van Kief naar Akkerman aan de Zwarte
Zee, in gezelschap van haar dochter 01-
ga en schoonzoon Peter van Oldenburg,
benevens van een commissaris, aange
steld vanwege de Doema, n.l. den alge
vaardigde voor Kief, Savenko.
of liever had nooit bestaan in zekere
marschregimenten, waardige evenknieën
der bataljons van Flourens. 'Tot dat ge
tal behoorde het 88e; de soldaten waren
gehuisvest biji de inwoners, leefden met
hen samen, deelden hun gevoelens, be
zochten met hen de herbergen. In plaats
van de vrouwen en kinderen terug te drij
ven, lieten zij hun de kanonnen hernemen,
waarop de artilleristen met sleeptouwen
bij het kerkhof Montmartre wachtten, hie
ven de kolven hunner geweren in do
lucht, en hunne officieren verlatende, wien
zij weigerden te gehoorzamen, maakten
?ij genreene zaak met de oproerlingen.
Eenige getrouw gebleven compagnieën
baanden zich een doortocht piet de ba
jonet op het geWeer en kwamen aan de
'artilleristen en de gendarmen, die op de
Place Pigale geschaard stonden, den af
val hunner kameraden aankondigen, die
arm in arm met de nationale gardes,
onbeschaamd hun verbond in de kroegen
gingen bezegelen.
Het duurde niet lang of deze tijding,
die nog ernstiger was, dan men kon ver
moeden, had zich in Parijs Verspreid.
Het was juist elf uren geslagen op de
klok van het Luxemburg toen de heer
Schiiltz, die, sedert zijn aankomst te Pa-
Een Proelamatie.
De voorioopige regeering heeft onder
den druk van het comité van arbeidersaf-
afgevaardigden, over wier vredesactie wij
in ons vorig nummer een sensationeel
telegram publiceerden, een proclamatie ge
richt (tot het volk, waarin zij weliswaar
nog aanspoort tot het doorvoeren van den
oorlog, maar waarin zij toch ook afziet
van een verovering naai' buiten (b.v. Con-
stantinopel).
Onomwonden wordt verklaard, dat het
vrije Rusland pr niet naai' streeft om
andere volkeren te beheerschen, of hun
nationaal grondgebied, te ontrooven, of ge-
fveldadig vreemd grondgebied te bezet
ten. Men wil de verdediging van het na
tionaal bezit, de ontruiming van het land
door den vijand en een hechten vrede
„op de basis van het recht der volkeren
ohii over hun lot te beslissen".
Verder wordt gezegd, dat de staat in
gevaar is, wat zooveel zeggen wil, als
dat de regeering bevreesd is voor de ar
beiders, wier machtige organisatie wel
licht spoedig haar de teugels van het be
wind uit de hand zal nemen.
Engeland is natuurlijk over een en ander
niet te spreken.
De „Daily News" wijst er op, dat de
proclamatie in strijd is met Miljoekoff's
verklaring, waarin verlangd werd, dat de
Russen de Dardanellen en den Bosporus
zouden beheerschen en zich in het bezit
zoude nstellen van Konstantinopel.
De „Daily Mail" wijst er op, dat de
staatslieden der geallieerden beter deden
zich thans op de hoogte Te stellen, of
Rusland Konstantinopel noodig heeft of
niet.
Een protest aan Z H den Paus.
Volgens een bericht van de „Gaulois"
zullen Mgr. de Lavillerabel, bisschop van
Amiens, Mgr. Julien, bisschop van Atrecht,
Mgr. Le Senne, bisschop van Beauvais
en Mgr. Pechenard, bisschop van Soissons,
een schrijven aan Z. H. richten, waarin
zij protesteeren tegen do misdaden door
de Duitschers op hun terugtocht aan hei
ligdommen, personen en eigendommen be
dreven. Heel waarschijnlijk zullen H.H.
E.E. de Kardinalen Amette en Lugon,
hun metropolitanen, zich bij het protest
aansluiten.
Prins Karei van België.
Prins Karei van België, graaf van
Vlaanderen, heeft met goed gevolg het
toelatingsexamen afgelegd voor cadet bij
de Britsche ooriogsmarine.
Zijn naam is op du officieele lijst ge
plaatst van candidaten, die in Mei a.s.
tot het Royal Naval College te Osborne
zullen worden toegelaten.
rijs, waar een ziekte van zijn zoon hem
geroepen had, eiken morgen na het ont
bijt zijn pyp kwam rooken, in de groote
eenzame lanen wandelende met zijn
vriend ilhelm, een Elzasser gelijk hij,
en die evenals hij den partijgangersoorlog
in de bergen der Vogesen had gevoerd,
langs een zeer druk sprekende groep bij
het hek van het Odeon heengaande, een
nationale garde hooide zeggen:
„De overwinning is aan het volk ge
bleven, onze artilleristen hebben zich
heldhaftig gedragen; zij hebben de linie
troepen gedwongen de wapens neder te
leggen, Vinoy is gedood, drie generaals
gewond, Lecomte gevangenomen, al de
stafofficieren in de gevangenis geworpen;
het volk heeft den verdoolden soldaten
vergeven en de armen voor hen geopend".
„Leve Montmartre, de ware bergl" kreet
een nationale garde met een echte gal
gentronie en die reeds beschonken scheen,
terwijl hij zijn kepi in de lucht wierp.
„Leve de republiek 1 de ware republiek,
de republiek van het volk!" bralde een
andere kerel, gedekt met een kepi, die
de band der voormalige scherpschutters
van Flourens droeg.
(Wordt vervolgd..