Oe Groote Oorlog
No. 34.
Dinsdag 20 Maart 1917.
Dertiende Jaargang
Mijnt ellen MJIilNIIJtG WOENSDAG- in VRIJDAGAVONO.
MUI ID
wijn Anijs
irenmeisjes
ranken
itratie en Do
de loods van
te Hansweerd
HRAM te Krul-
IG te St. Maar-
t „Wapen van
1 verzoeke van
de Echtelieden
EEUWE
erkoopen
i. 221 Roeden
ingen, in 9 perc.
nummerpaaltjes
bekomen ten
is te Kruiningen,
itrale plans en
lere feesten wil
jn aangebroken,
enomen.
GOEOE WAAR.
HIKE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór een sur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclamehexichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prga.
Advertentiën van 16 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Cf
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X bereken*».
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
1500
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
li,- ::tie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de
gulden bij verbes van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
pi gulden bij A gulden bij A ffc gulden bij A pi
M 1 I verbes van een l|l|| verbes B B verlies van m
a a hand, voet I 11 I van een 8^ I 1 een M
I of oogf duimLJ wijsvinger
„Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank
gulden bg
verlias van
eiken anderju
vinger.
te Schiedam.
Zij, die zich mei ingang van 1
A oril a.s. ab >nneeren, ontvangen
cie tot dien datum verschijnende
i.ummers gratis.
Het onmetelijks Rusland (alleen hot
Zuropeesch gedeelte heeft een opper-
...ikte van öVs millioen vierkante kilo
meter en een bevolkingscijfer van 125
millioen, terwijl voor Nederland die ge
tallen respectieve'ijk bedragen 33000 en
6 millioen) heeft door zijn halfbarbaar-
sche, half beschaafde toestanden steeds
een eigc .ardige plaats ingenomen in de
volkerengemeenschap. Czaar Peter heeft
met geweld zijn rijk in het kleed der
Wc.'tersche cultuur gestoken, maar het
vort le zich daar steeds in als 'in .een
dwangbuis. Napoleon placht van den
Ra- .e zeggen: „grattez lui 1'épiderme et
trouverez le barbare", krab hem de
r erhuid (het vernisje van Westersehc
ncschaving) af en gij vindt den barbaar.
'lot het midden der 19e eeuw was er
do lijfeigenschap inheemsch en het auto
cratisch bewind, dat in het rijk der Mos-
covieten tot op heden almachtig den
scbepter zwaaide, wist steeds met knoet
en verbanning naar Siberië, met foltering
en kerkerstraf zijn macht te handhaven
en zich tegen de meest gerechtvaardigde
nervormingen te verzetten. De Czaren
voerden d( i titel van keizer, alleenheer-
s'c' 3r aller Russen. Toch waren zij het
•i astal in schijn, lien machtige hofpartij,
gevormd uit de grootvorsten en den hoo-
gen ndel, oefende veelal een overheer
st hen i en invloed uit over de zwakke per
soonlijkheden, die de Russische keizers
troon droegen en .vaagden dezen het de
hofpartij te zeer te wederstreven, dan
werden zij, geheel naar Oostersch-barbanr-
j schen trant, het slachtoffer van een z.g.
pal revolutie en eenvoudig uit den weg
ge- lid. Zoo viel b.v. Czaar Peter 111,
.1 Czaar Paul I. 1 lekend is, dat de pas
au atieden „vredes" czaar Nikolaas II door
J oorlogspartij aan het hol gedwongen
- :rd tot den krijg tegen Duitschland en
i Ootenrijk, gelijk hij de speelbal was dei-
revolutionaire elementen in zijn omge
ving, die hem herhaaldelijk op zijn goed
bedoelde hervormii gsplannen deden te
rugkomen, zoodat op zichzelf goede in
stellingen, als b.v. de Doema (het Rus
sisch Parlement) totaal krachteloos wer-
c1 i gemaakt. Nog levendig is in aller
eeneugen, welk een heilloozen invloed bv.
wijlen Pobjedonostjeff, procurator dor 11.
Synode en ultra-reactionair en in de latere
l i n da politiseerende monnik Raspoetin
er i zaar Nikolaas hebben uitgeoefend.
I.. valt dus licht 1e begrijpen, dat. waar
df -"acfionaire ideeën der autocratische
■cstuurders hetzij zij openlijk hetzij
it achter de schermen werkten met
e- nieuwere economische en politieke
i ideeën der vooruitstrevende Russen in bot-
H sing kwamen, onlusten en oproeren schier
aan de orde van den dag waren. En
dit -.et alleen in Polen, dat wreedelijk
wei onderdrukt, niït alleen in Finland,
- „en de bij de troonbestijging des
C/ -n bezworen eeden in, van zijn zolf-
b - uur werd ontroofd, maar ook in liet
e-, -uilijke Rusland. Geen land dan ook,
dlï'"ir de omwentelingspartijen van allerlei
en kleur zoo welig tierden, als juist
li i.usland. De woelingen der nihilisten
rt*i-anarchlst6n)' waaraan Czaar Alexander II
in 1881 ten offer viol, mag als algemeen
bekend worden verondersteld. Niet minder
dë geweldige opstand, die na 'den onge-
||ïuKiug gevoerden Russisch-Japanschen
oorlog ontstaan, het Moscovietische rijk
op zijn grondvesten deed schudden, in
'le provinciën uits oeg tot een laaien
jv-nd en slechts met de grootste moeite
d l?" de regeering Jiedwongen werd, al
kostte het ook str.iomen bloeds: men
üenkc. slechts aan de 22en Januari 1905
toen een groote schare, onder aanvoering
van den priester Gapon, naar het Win
terpaleis te St. Petersburg toog om den
Czaar een verzoekschrift aan te bieden
en door de kozakken met geweer en knoet
werd ontvangen, zoodat honderden lij
ken het plein voor het paleis bedekten.
Verschillende hoofden der reactie lieten
echter ook bij dien opstand het leven,
zooals Bobrikoff, goeverneur van Finland,
Plehve, minister van binnenlandsche za
ken en grootvorst Sergius, goeverneur van
Moskou, die op gewelddadige wijze werden
uit den weg geruimd.
Do eerbied, die het gros des Russischen
volks voor den persoon des Czaren bleef
koesteren, was de talisman, die de Russi
sche autocratie onkwetsbaar maakte. Doch
de feiten en misgrepen door haar in dezen
oorlog begaan de omkooperijen en ver
raderijen van Russische ministers en gene
raals in de laatste twee jaren zijn gewoon
weg ongeloof el ijk schijnen thans de
maat te hebben doen overloopen en zoo
ontstond deze revolutie, uit hongerop-
stootjes te St. Petersburg geboren doch
vergroeid tot een omwenteling of liever
een staatsgreep, waarbij zich een groep
vastberaden en koene parlementarieërs uit
de Doema van het bewind heeft weten
meester te maken en dank zij den
steun van het leger een geheel nieuwe
stand van zaken heeft in het leven geroe
pen. De voornaamste leden en aanhan
gers der vorige regeering zijn gevangen
genomen, of, waar zij tegenstand boden,
gedood. Protopopof en Sturmer,- oud-
minister, vielen aan de volkswoede ten
offer, althans zeker de eerste; omtrent
den anderen is geen bevestiging van het
bericht van zijn gewelddadigen dood ont
vangen. De gevangenissen, waaronder de
beruchte Peter-en-Paul-gevangenis aan de
Newa te Petersburg zijn geopend en daarin
opgeslotenen in vrijheid gesteld, de be
scheiden en documenten der geheime' po
litie, welke onder de vorige regeering
tot een enorme macht was aangegroeid,
zijn vernietigd. Wel heeft die politie te
Petersburg bloedigen tegenstand geboden,
doch die schijnt gefnuikt. Trouwens zoodra
het bleek, dat het leger op de hand
der omwentelingspartij was, was het
succes van Rodzianko c. s. zeker. Want
dat is de man, die op het oogenblik
aan het hoofd van Rusland staat. Hij
was president van de Doema en toen
hij hoorde dat de regeering van plan
was de Doema bij keizerlijk besluit te
doen ontbinden .richtte hij tot twee-, drie
maal toe een telegrafische boodschap aan
den Czaar, die bij het veldleger was,
waarin hij andere regeeringspersonen
eischte, die het vertrouwen der natie had
den, wijl hij anders voor niets instond bij
de heerschende anarchie in Petersburg
en de totale desorganisatie in de levens
middelenvoorziening. Toen hierop geen
antwoord werd ontvangen, besloten de
Doemaleden, die Maandag 12 Maart bijeen
waren gekomen, uitgenomen zij die het
met de regeering hielden, een uitvoerend
comité als voorloopige nieuwe regeeriug
te benoemen, bestaande uit de navolgende
afgevaardigden: Rodzianko, Kerensky,
Cheidze, Sjoelgin, Miljoekof, Konowalof,
Dinitrioekof, Rjefski, Sjedlofski, Nekrasof,
Wladimir Lwof en kolonel Engelhart, te
zamen 12 leden. Er zijn twee socialisten,
twee conservatieven, drie gematigden en
vijf kadetten en progressisten onder. Het
program van dit comité wordt ten volle
uiteengezet in de proclamaties, die ge-
teekend zijn door Rodzianko, den voor
zitter van de Doema.
Rodzianbo's eerste proclamatie deelt
mede, dat het voorloopige comité van
leden van de Doema het herstel van de
orde in handen heeft genomen en een
beroep op het volk en het leger doet,
om te helpen een nieuwe regeering in
te stellen.
De tweede proclamatie is een boroep
om de openbare instellingen en diensten,
de munitie-fabrieken enz. te sparen en
in het algemeen geen schade toe te bren
gen aan Tevens en eigendom van particu
lieren.
Rodzianko sprak persoonlijk de meeste
troepen, die voor de Doema aankwamen,
toe. Hij hield vlammende patriotische re
devoeringen, waarin hij nadruk legde op
de eenheid van vólk en leger, waardoor
Rusland's macht en zegepraal zouden wor
den verzekerd.
Het huis van baron Frederiks, den mi
nister van het keizerlijk hof, is in brand
gestoken. Onder de gevangen genomen
autoriteiten bevonden zich ook de me-
tropolitaan van Petrograd, Pitirim Koer-
lof, de adjunct van den minister van
Binnenlandsche Zaken, de oud-minister
van- Oorlog SockhomlinoE.
De minister van Binnenlandsche Zaken,
Protopopof, begaf zich zelf naar de Doema
en gaf zich aan hel comité over.
Het Comité van de Doeina liet den
oud-minister van Handel, prins Sjakhoos-
ky, gevangen nemen. Het comité gaf even
eens last den oud-minister van Oorlog,
Soekhomlinol' gevangen te nemen en naai
de Doema te brengen.
Daarna is een nationaal kabinet samen
gesteld uit vertegenwoordigers van alle
partijen, uitgezonderd de reactionairen,
met de navolgende titularissen: Prins
George Lvof, minister-president en bin
nenlandsche zaken; Miljoekof, buitenland-
sche zaken; Goetsjkof, oorlog en marine;
Terestsjenko, financiën, Imanoeïlof, on
derwijs; Sjingaref, landbouw; Nekrasof,
spoorwegen; Konovalof, handel en nij
verheid; Kerenski, justitie; Vladimir Lvof,
procureur van de Heilige Synode en God-
nof, staatscontroleur.
De geheele beweging, boven beschreven,
was eigenlijk niet gericht tegen den Czaar.
Maar deze, die niettemin de hoofdpersoon
des rijks was, had ten slotte te kiezen
of te doelen. Zijn raadgevers in het leger,
die sinds lang met de bestuurskoers in
Petersburg ontevreden waren, wijl zij daar
in een belemmering zagen voor een krach
tig voeren van den oorlog, hebben den
Czaar aangeraden tot „het eenig mogelijke
besluit", dat hij in de gegeven omstandig
heden nemen kon, te nemen, namelijk
troonsafstand. Het schijnt, dat hat in het
hoofdkwartier nogal gestormd heeft en
dat Nikolaas buiten zichzelf van woede
weigerde den troonsafstandverklaring te
onderteekenen, maar hij is geëindigd met
het te doen en zoo ontvingen wij Zater
dag het navolgende telegram van histori
sche beteekenis
PETERSBURG. DE CRAAP. HEEFT
AFSTAND GEDAAN VAN DEN TROON
ten behoeve van (zijn broeder)
grootvorst Michael. OOK DEZE
HEEFT AFGEZIEN VAN DE RECHTEN
OP DE KROON. HET BESTUUR VAN
DE DYNASTIE ROMANOFHEEFT
EEN EINDE GENOMEN. Aan groot
vorst Nikolaas heeft de Czaar
het bevel der Russische le
gers opgedragen.
Deze troonsafstand is in een proclama
tie, door Czaar Nikolaas onderteekend den
Russen bekend gemaakt.
Dit zijn de voornaamste feiten van de
staatsgreep van Rodzianko, die 'feitelijk
bedoelt te komen tot een krachtiger door
voeren van den oorlog en het verwijde
ren van alle Duitschgezinde elementen, die
tot daartoe belemmerend werkten en op
Omtrent de keizers van Rusland uil tiet
Huis Ronianof— Holetein Gotlorp en hun lot
lazen wij het volgende:
Dit Huis kwam in 1762 met Peter III aan de
regeering, hij werd door zijn gemalin Catiiaiina
II van den troon gestooren. Later is hij door
samenzweerders vermoord.
Catbarina, 1762 -1796, werd opgevolgd door
haar zoon Paul I. Zij werd in 1801 door een
samenzwering gedo >d
Zjjn zoon en opvolger, Alexander 3, (1801
1825) stierf als tsaar en zonder dat hij van den
troon was geBtoolen
Nicolaas I had hij zijn optreden niet een sa
menzwering te kampen, die onderdrukt weid
Hij regeerde echt r tot 1855 en stierf zonder
den troon te verlii zen.
Zijn zoon, Alex-uider II, werd, naar men weet
in 1881 door de anarchisten vermoord.
Alexander TIT, die in 1894 overleed, werd op
gevolgd door Nicolaas II, die thans door de
revolutie tot afstand gedwongen,
een afzonderlijke vrede met Duitschland
aanstuurden. 2)
De toekomst zal leeren of het der nieu
we regeering gelukt het spook van den
honger, dat in Rusland rondwaart, te
verdrijven en de uiterste linkerzijde, de
socialisten en republikeinschgezinden
duurzaam aan zich te verbinden. Anders
zou het best kunnen gebeuren, dat deze
vrij vreedzame omwenteling door een
andere, heel wat bloedigere, weid ge
volgd. En wie weet wat de reactionairen,
de aanhangers van het oude bewind,' in
stilte broeien, want zij zijn wel voor
het oogenblik overbluft, maar verre van
ongevaarlijk.
2De Duitschgezinde stemming aan het Ri
s-sche hof kan geen verwondering baren, ais
men bedenkt, dat de Russische vorsten veelal
aan Duitsche vorstenhuizen zijn vermaagschapt
Zoo is b.v. de gemalin van Czaar Nikolaas een
Hessische prinses.
De Revolutie in Rusland.
De tsaar gevangen genomen?
FRANKFORT a. d. M„ 16 Maart. (Part.)
Aan de „Frankf. Ztg." wordt uit Berlijn
geseind: Ter bevoegder plaatse zijn hier
betrouwbare belichten ingekomen, dat de
Tsaar door de revolutionnairen op de
reis van St. Petersburg naar Moskou zou
zijn aangehouden en gevangen genomen.
Daarop zou hij gedwongen zijn af te
danken.
E«n ultimatum aan tsaar Nicolaa?.
KOPENHAGEN, 16 Maart. (\V. B.) Over
Stockholm wordt bericht, dat de revoluti
onnairen aan den Tsaar een ultimatum
hebben gesteld, om onmiddellijk een ma
nifest te onderteekenen, waarin de nieuwe
politieke toestand zonder eenig voorbe
houd wordt erkend.
Een constituerende vergadering ingesteld.
RETROGRAD, 16 Maart. (Reuter.) De
gedelegeerden der arbeiders en het uit
voerend comité van de Doema zijn tot
overeenstemming gekomen over de instel
ling van een constitueerende vergadering
op den grondslag van het algemeen kies
recht.
KOPENHAGEN, 17 Maart. (Part.) Vol
gens berichten uit Haparanda duurt de
bloedige strijd in Moscou voort. De mili
taire opperbevelhebber van Moscou Mro-
sowsky weigert de nieuwe regeeriug te
erkennen, en de macht uit handen te
geven.
De Engelsche gezant te Petrograd vermoord?
BERLIJN, 16 Maart. (Part.) Uit Stock
holm wordt aan de „Tel. Union" geseind,
dat volgens telegrafische berichten uit
Haparanda de Engelsche gezant, Sir Bu
chanan, te Petrograd vermoord is. (Dit
is later tegengesproken. Red. N. Z. Crt.)
Protopopof vermoord.
KOPENHAGEN, 16 Maart. (\V. B.) Be
vestigd wordt, dat de oud-minister Pro
topopof vermoord is.
De toestand in Finland.
KOPENHAGEN, 16 Maart. (\V. B.) Gis
teren uit Zweden aangekomen reizigers
dat de Russische troepen in Finland zich
heslist bij de revolutie zullen aansluiten.
Toen de oude regeering ,de troepen uil
Finland naar Petrograd had willen over
brengen, hadden zij geweigerd het bevel
op te volgen.
De nieuwe Regeering.
De minister van justitie heeft veror
dend, dat er geen verdere processen togen
politieke overtreders zullen plaats héb
ben.
De nieuwe regeering heeft ook aan Jood
scbe rechtsgeleerden toegang verleend lot
de balie, waarvan ze tot dusver waren
uitgesloten.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 20 Maart.:
Krachtige tot stormachtigen, later tijdelijk
afnemende Zuidwestelijke tot Westelijken
windt; betrokken met kans op regen; later
tijdelijk opklarend. Weinig verandering van
temperatuur.
De „Times" meldt uit Petersburg: Ster
ke anti-Duitsche gevoelens beheerschen
het volk. Stelselmatig wordt jacht gemaakt
op alle hooggeplaatste lieden, die verdacht
worden van Duitsche neigingen of Duit
sche namen en titels dragen. De bejaarde
dignitaris van het keizerlijk hof, baron
Fredericks, wiens huis verwoest is, werd
gisteren in een schuilplaats ontdekt en
gevangen genomen en naar de Doema
gebracht. Soldaten en een menigte volk
maakten jacht op gravin KJeinmichael,
die verdacht werd een Duitsch spion te
zijn. Zij werd ontdekt, toen zij zich in
de Chineesche legatie had verscholen en
werd daar door soldaten gevangen ge
nomen.
Baron Stackelberg vuurde uit zijn ven
ster op de soldaten. Hij werd uit zijn
huis gehaald en naar de kade gesleept,
waar hij summier werd „terechtgesteld".
De Pers
Uit de commentaren der Duitsche bla
den valt aan te stippen, dat zij de om
wenteling noemen een „Engelsche revo
lutie op Russisch gebied". De Engelsche
gezant heeft, volgens genoemde bladen,
de hand in 't spel. Hij heeft moeite noch
geld gespaard om de Russische politici in
strijd tegen de regeeriug fe halpen en
te bewerken, dat er een bewind kwam,
dat inschikkelijker was jegens Engeland.
Engelsche bladen zeggen daarentegen
dat het nieuwe bewind alles wat nog
„Duitsch" is zal uitroeien en alles zal
aanwenden om den oorlog te winnen.
De Fransche pers bedankt Czaar Ni
kolaas voor zijn verdiensten als bondge
noot maar ziet den nieuwen toestand met
vreugde aan.
Een Proclamatie.
Grootvorst Michael heeft in een pro
clamatie, gericht tot het Russische volk
zijn al of niet aan liet bewind blijven
afhankelijk gesteld van een plebiscit
(volksstemming) en tot onderwerping aan
de voorloopige regeering aangemaand.
Fransch-Eogelsche successen in het Westen-
Men seinde ons Zaterdagavond:
LONDEN. (Officieel). De Franschen en
Engelschen zijn hedenmorgen na een ver
woed gevecht Baupaume binnengerukt. De
stad staal in brand; onze troepen zijn
voorbij Baupaume voorwaarts gerukt.
Transloy en Archietlepetit moeien ook in
onze handen zijn.
Een Zeppelin neergeschoten.
PARIJS, 17 Maart. (Havas). Officieel.
Vanochtend tegen half zes is de Zeppelin
L 39, die hoven de streek van Parijs
had gevlogen, op 3800 M. hoogte boven
Compiègne door het vuur van het Fran
sche afweergeschut getroffen en brandend
in het Stadspark neergestort. Noch door
den val van het luchtschip, noch door
de ontploffing der bommen is schade aan
gericht. De geheele bemanning van het
luchtschip is omgekomen.
De Zeppelin-aanval op Engeland.
LONDEN, 17 Maart. (Reuter part.) Naar
uit Kent gemeld heelt men daar drie Zep
pelins gehoord, de eerste gisteravond on
geveer half twee, de twee andere een
uur later. Door do dichten mist kon men
de luchtschepen niet zien, maar het snor
ren der motoren was duidelijk hoorbaar
en lichtflitsen in do lucht waren zichtbaar.
Er zijn ongeveer 12 bommen geworpen,
die met een luiden knal in het open
veld sprongen.
