AD.
besteding
lelkkoeien,
Oe Groote Oorlog.
'deeligs
lenfokkers.
ste Veiling
No. 28.
Dinsdag 6 Maart 1917.
Dertiende Jaargang
ijnfranje,
i, Tafel-
je prijzen.
draad No. 13,
geven door
Teief. 2267.
i
Iz. BOONE, Nisse.
ilingsvereeniging
iezelinge en Omgeving"
ag 3 Maart a.s.,
00 K.G. Wijnpeen
00 K.G. Knolrapen
00 K.G. Bruine Uien
/ruchten enz.
ag 10 Maart 1917,
in te besteden:
ag 16 Maart 1917,
ibliek verkoopen:
Verschijnt eiken MAANDAfi-.JjfOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
PETRUS HOPMANS.
Bisschop van Breda.
V* Groote woorden.
Welk weder zullen wij hebben
Losse Oorlogsberichten
11-
Idelaar" to 's-Heor Areiuls-
DE WITTE, Langevoi-st-
at de tot lieden door „De
J a.s. zullen worden be
ltevens aanbeveelt voor de
J. NOTEBOOM.
L. R. DE WITTE.
u
ekking en zal worden rond-
dek- en 115.— veulen-
gaarden die buiten den kring
kocht, moet f 10.— veulen-
worden.
Aanbevelend,
e Kapelle bij Goer.
uur en vervolgens lederen
>p hetzelfde uur.
den o.a. geveild:
De Secretaris,
J. C. PERSANT SNOEP.
TENS—DE KAM, Architect te
zal op
liddags ten lO'/a ure in Café
te Kapelle, namens de Veilings-
g „Kapelle-Biezelinge en Om-
achten
el bouwen van een Veilings-
gebouw met Kantoor la'
oppervlakte van 337 M-.
en teekening a f 2.verkrijg-
roornoemden Architect.
11 is M. C. SCHRAM te Kruinlngen
n. ID/i uur, ten verzoeke van
AGENAAR, op de door hem b
ofstede te Waarde, om contant geld
Ivers, eenig Melkgereedschap,
ij draad, een Kippenhok en
verder ten verkoop zal woruen
len.
HIM ZEEMDE COUM
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiên worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drlo en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gangepoorfafraaf C 209, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale pr5s.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de Jfe gulden bij verlies van beide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de I 11 I handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 1 I 11 I Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; of oog; I dmm; wijsvinger
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam
gulden bij A gulden bij gulden bij A BH
jfl I I verlies van een verlies I I verlies van M
1 band, voet 11 11 I van een 1% I 1 een M
f of oog; duim; wijsvinger
gulden by
verlies van
eiken anderen
vinger.
door de genade Gods en de gunst van den
Apostolischen Stoel
Huisprelaat van Z. H. den Paus, Assistent-
Bisschop bij den Pauselijken troon,
aan de Geestelijkheid en de Geloovigen van
ons Bisdom
Zaligheid in den Hoer.
II.
Op den grondslag, door de ouders ge
logd, bouwt de priester voort, wiens eerste
en voornaamste plicht bet is godsdienst
onderwijs te geven, hetzjj door prediking
hetzij door katechismus. Rust op de zie
lenherders de taak, hun onderhoorigen
hot woord Gods te verkondigen., dan zijn
van den anderen kant do geloovigen ge
houden naar dat woord te luisteren, het
diep in den geest en hart te prenten, en
daarnaar hot leven in te richten. Mochten
wij van al onze diocesanen kunnen ge
tuigen, wat do Apostel Paulus zeide tot de
bewoners van Thessaloniea: „Wij zeggen
God. onophoudelijk dank, dat, toen gij het
woord Gods ter prediking van ons ont-
vingt, gjj het aangenomen hebt, niet als
het woord van menschen, maar, gelijk het
waarlijk is, als het woord van God, die
Werkzaam is in u, die geloof hebt".l)
Leert de droevige ervaring echter niet,
dat er ook onder onze onderdanen on
verschilligen gevonden worden ot hoog-
hartigea, opgeblazen door men chrijjke we
tenschap, <iio met germgsciiatting van het
verkondigde woord Gods, den preek op
Zon- en ieestdagen trachten te oniloopen,
zoo hun dit niet wel mogelijk is, zich
tijdens den preek met andere zaken be
zig houden en door blijken van verveling
en ongeduld andere toehoorders hinderen
en dezen tot ontstichting strekken, met het
onvermijdelijk gevolg, dat het woord Gods
voor hen zonder vrucht blijft: het zaad
van het woord Gods valt hier, zooals in
de gelijkenis van den zaaier wordt gezegd,
langs den weg, op den steengrond oi in de
doornen. 2)
Met de prediking van Gods woord kan
de priester niet volstaan. Paus Pius X
toch, die zjjii lof niet wil onthouden aan
de kanselredenaars, die Gods glorie op
recht zoekend, de waarheden des geloots
verdedigen, of den lo£ der Heiligen ver
kondigen, zegt dat het voornaamste werk
verricht wordt door den katecheet. Déze
moet de waarheden des geloois- en zede-
leer uiteenzetten en verklaren, en wijl
het doel van het onderricht is de ver
betering des levens, moet de katecheet een
vergelijking instellen tusschen datgene wat
God wil gedaan hebben en wat de men-
schen in werkelijkheid doen, hij moet ais
met don vinger aanwijzen hoe de men sc hen
hun leven moeten inrichten en hen ten
slotte bezieion met afschuw van de zonde
en liefde voor do deugd.
Verheven is de taak van den priester,
die in hot katechismusonderricht den klei
nen, volgens het woord van den Apostel
Paulus 3), molk te 'drinken geeft, d.i. de
eerste beginselen der leer van het Evan
gelie voorhoudt, en aan do grooten 'door
voortgezet godsdienstonderwijs vaste spijs
aanbiedt, d.i. hun de hoogere leerstukken
verklaart, hen dieper doet doordringen in
de geloofsleer, door weerlegging van de
dwaalleer en door ontmaskering van den
leugen en dan laster hen rotaraat vestigt
in him geloof en hen strijdvaardig maakt,
opdat zjj volgens het woord van den Prins
der Apostelen 4), altijd bereid zjjn ter
verantwoording ann ieder, die hen reken
schap vraagt van de hope, die in hen is.
In Zijn heiligen ijver voor de zielen
heeft Z. H. Paus Pius X z.g. herhaalde
lijk aangedrongen op het trouw vervullen
van den priesterlijken plicht om gods
dienstonderwijs te gwen. Het woord Hes
Pausen herhaLend hebben wij eveneens
onzen priesters op het hart gedrukt veel
Werk te maken van 't katechismusonder
richt. Bereidwillig hebben zij gevolg gege
ven aan ons herderlijk woord en in pa
tronaten, aan kweek- en normaal-, am
bacht- en avondscholen, aan inrichtingen
yan middelbaar onderwas de gsie^enheid
opengesteld om een cursus te volgen van
uitgebreid godsdienstonderwijs. Niets
wordt onbeproefd gelaten oui onze jeugd
degelijk te onderleggen in de godsdienst
leer en aan hun levensgedrag geestelijke
leiding te geven, opdat zij den kostbaren
schat des geloofs en der deugd in do
toekomst zouden bewaren. Doch al mogen
onze geestelijken met onvermoeide krachts
inspanning zich wijden aan de gods
dienstige ontwikkeling onzer opgroeiende
jeugd, hun pogingen zullen niet de ge-
wenschte vruchten voortbrengen, als de
noodige medewerking ontbreekt van 11e
ouders. Dezen moeten goed beseffen, dat
onze priesters, belast met de geestelijke
leiding en vorming hunner kinderen, al
leen dezer geluk beoogen, en dat niet
de ouders een gunst bewijzen aan onze
geestelijken, als zij hun. kinderen ge
trouw naar het godsdienstonderwijs, naar
congregatie pf patronaat zenden, maar dat
de gunst alleen komt van den kant der
geestelijken, aan wie de ouders allen
dank verschuldigd zijn. (Slot volgt.)
1) I These. II, 13. 2) Matth. XIII,
18-22. 3) I for. Ill, 2. 4) I 'Petr. Ill, 15.
„Het Volksblad", klein maar venijnig
keffertje in het koor dergenen, die
Duitschland als het groote en eenige „Un-
gelieuer" aanbassen, vraagt in zijn jong
ste nummer: Waar is Pasteur? M.a.w.,
waar is de man, die dea dollen hond de
tanden zal uitbreken en onschadelijk
maken.
Met den „dollen hond" is Duitschland
bedoeld, althans „het Duitsche duikboo
tenstelsel en dat deel van het Duitsche
volk, dat in den duikbootengruwel be
hagen schept. Of zoo gaat „Het Volks
blad" voort als dat niet het geval
Is en zij dus met koel berekenend over
leg de misdaden hunner onderzeeërs doen
uitvoeren en toejuichen, dan lijken ze
meer op tijgers".
Men moet zeggen, het compliment is
wèl vleiend.
Wij hebben hier weer te doen met oen
bundel groote woorden en krachttermen,
die verbazend klinken en berekend zijn
om bij den „man of the street" in te
slaan, maar waar niets achter zit en
die maar kwalijk do voosheid der rede
neering, die zij omsluieren, bedekken.
Zoo schrijft „Het Volksblad" aan het
eind van zijn artikel, dat Duitschland ons
eenige zijner schepen ten gebraike wil
afstaan als vergoeding voor de bij de
Scillyeilanden in den grond geboorde.
Welnu, dat weerspreekt volmaakt het
beeld, dat „Het Volksblad" van Duitsch
land wil geven als van „een dollen hond".
Een dolle, razende hond, een mensch die
in razernij verkeert, slaan als een waan
zinnigen rondom zich, zonder op iets te
letten, zonder met iets rekening te houden.
Maar Duitschland, let wèl op, houdt wèl
rekening.
Het betuigde bij monde zijner officieele
vertegenwoordigers in den Rijkdag leedwe
zen over bet torpedeeren onzer handels
schepen en bood onzer regeering een aan
tal zijner eigen schepen ter vergoeding
aan. Nu kan men zeggen: dat wischt het
onrechtmatige der duikbootentactiek noch
de wandaad hij de Scilly-eilanden uit,
of: de schadeloosstelling is onvoldoende.
Goed. Maar daar gaat het hier niet om,
het gaat hier alleen om de kwestie of
Duitschland „een dolle hond" kan ge
noemd worden.
Niets is zoo verleidelijk, maar ook niets
zoo gevaarlijk nis in deze tijden groote
woorden te gebruiken ten overstaan van
het lezend publiek, dat de gave der on
derscheiding missende, zoo gemakkelijk
zich door die groote woorden laat op-
zweepen en drijven in een richting, die
voor land en volk noodlottig kan worden.
Doch nog veel erger wordt het als
men zijn woorden niet kan waar mar
ken en er maar op los schrijft, zonder
na te gaan of er deugdelijke gronden
aanwezig zijn voor het gevoelen, dat men
met die woorden wil vertolken.
En nu laten wij ten opzichte van het
geïncrimineerde artikel van „Het Volks
blad" nog onbesproken, dat Pasteur wel
een geneesmiddel verschafte aan hen, die
door een dollen hond gebeten waren, maar
geen middel om dolle honden onschade
lijk te maken.
Doch het mooiste is, dat een blad der
Entente, voor en met wie „Het Volksblad"
door dik en dun gaat, juist ontkent, dat
Duitschland met zijn ongebreidelden duik-
boot.oorlog een dollen hond, een waan
zinnige gelijk is.
Het Engelsche blad „New Statesman"
van 17 Februari schrijft:
„Heel wat menschen zijn blijkbaar ge
neigd den Duitschen duikbootoorlog „een
voorbeeldvanlouter waanzin",
den laatsten en grootsten misslag der
Duitschers te zien, maar er is niets
van waanzin aan. Integendeel schijnt
het ons een onberispelijke berekening en
een nieuw bewijs voor de wezenlijke be
kwaamheid, waarmee over het geheel de
Duitsche oorlogspolitiek wordt geleid.
Duitschland weet, dal het, zooals de za
ken nu staan, te land en ter zee verslagen
is; een volstrekte nederlaag met de wa
penen is voor de Duitschers slechts een
kwestie van tijd. Him legers zullen het
misschien nog een zes maanden of acht
tien maanden uithouden, maar het einde
zal hetzelfde zijn; er is niet alleen geen
waarschijnlijkheid, er is zelfs geen rede
lijke mogelijkheid, zich met goed gevolg
tegen de vereenigde aanvallen der geal
lieerden te verdedigen.
„Er is alle reden om aan te nemen,
dat de Duitsche regeering het als een
dobbelspel beschouwt, dat het zal hikken,
in zooverre nl„ dat onze toevoer van
levensmiddelen en grondstoffen zóó wordt
beperkt, dat wij in enkele maanden ver
plicht zouden zijn over den vrede to onder
handelen.
„Dat is nu volstrekt geen dwaze ver
wachting, want indien de vernieling alleen
reeds kon worden volgehouden op het
peil van de afgeloopen veertien dagen,
zouden wij hetzij' den oorlog in do eerst
volgende maanden vierkant moeten win
nen hetzij vrede sluiten. Wij! zouden geen
winter meer kunnen afwachten. De Duit
sche regeering heeft dus terecht aange
grepen, wat een wezenlijke kans en 'let
terlijk haar eenige kans is.
De „New Statesman" betoogt dan ver
der, dat het zwakke punt in de bereke
ning van de Duitschers is, dat zij van
de kracht yan de Engelsche vloot te ge
ring hebben gedacht. De „New States
man" is overtuigd, dat die vloot het duik
bootgevaar eerlang bedwongen zal heb
ben.
Do beschouwing van de „Now States
man" latende voor wat zij. is, wenschen
wij maar alleen te doen uitkomen,
hoe voorzichtig men moet zijn met
het gebruik van krachttermen, het bezigen
van „pakkende" vergelijkingen.
Het is allerminst onze bedoeling met
hetgeen Wij hier schrijven Duitschland vrij
tê pleiten.
Zoodra, de ontstellende tijding van het
torpedeeren onzer handelsschepen bij de
Scilly-eilanden ons bereikte, vertolkten wij
onze verontwaardiging over het gepleegde
onrecht en signaleerden den „ongebreidel
den" duikbootoorlog als een aanslag op
het volkenrecht, die nooit of te nimmer
kan worden goedgepraat.
Maar, iets anders is iemand de waar
heid zeggen, iets anders hem uitmaken
voor al wat leelijk is. Wie scheldt, schendt
zichzelf en etaleert voor den buitenstaan
der zijn absoluut gemis aan argumenten.
En waar, zooals het spreekwoord
zegt: „liet gesproken woord vervliegt, het
geschrevene blijft", daar heeft een courant
dubbel op te passen en je denken aan
het bekende schrijfvoorbeeld onzer school
jaren: „denkt voordat gjj schrijft".
De toestand.
In Frankrijk aan de Ancre zijn de Duit
schers in don laatsten tijd over een front
van 20 K.M, een heel eind teru^etrokkerq
verschillende dorpen in de handen der
Engelschen latende. Natuurlijk was daar
aanvankelijk groot gejuich over in de
Entente-pers, maar daarna is men die
successen met een eenigszins argwanend
oog gaan bezien. Immers waren bij die
operaties de verliezen der Engelschen ge
ring, terwijl ook de Duitschers woinig
verliezen hadden. Maar wat nog curieuzer
was, de Duitschers schenen eer vrijwillig
te zijn teruggetrokken, dan dat zij daartoo
door de Engelschen gedwongen werden.
Verder wisten de Duitschers hij hun te
rugtocht het prijsgegeven terrein totaal
onbruikbaar te maken. In een lang tele
grafisch betoog aan het buitenland heeft
het Duitsche nieuwsbureau Wolff die te
rugtocht geprezen als een meesterlijken
-zet. Of dit zoo is, zal de toekomst nog
moeten uitwijzen. Want een terugtocht is
alleen dan te rechtvaardigen, wanneer hij
dienen moet om plannen voor den vijand
te verbergen of het bekende „reculer pour
mieux sauter", „to,miggaan om des te beter
zijn sprong te nemen" toe to gaan passen.
De Engelsche generaal Haig noemt in zijn
jongste weekoverzicht den terugtocht der
Duitschers aan de Ancre, hoe ordelijk
die ook geschiedde, een gevolg van den
slag aan de Somme, waarin de Duitschers
zich tactisch leelijk hadden vastgewerkt
en zoo drukte het koning George ook uit
in een telegrafischon gelukwensch aan ge-
noraal Haig, waarin hij spreekt van het
schitterend werk van de militairen in
alle rangen en dat den vijand ertoe, geleid
heeft zich terug te trekken, een succes,
hetwelk een waardig vervolg is op den
slag aan de Somme in het vorig jaar.
Er zijn er, die uit de aanwezigheid
van veldmaarschalk Von Hindenburg aan
het Westelijk front in den terugtocht der
Duitschers een poging zien om van den
eindeloozen stellingoorlog, in loopgraaf en
verschansing, te komen tot den slag in
het -open veld, waarin de beproefde Duit
sche vechtgeneraals de Engelschen de
baas hopen to worden. Want hen hebben
de Duitschers vooral op het oog. Voor
de Franschen koesteren zij eerbied. Nog
pas heeft de van zijn wonden herstelde
Duitsche generaal Von Kliick de Fransclie
soldaten geprezen als bewonderenswaar
dig in het gevecht.
Bij de Mexicaansche intrigue heeft
Duitschland weer ondervonden, dat wie
een kuil graaft voor een ander, er zelf
invalt.
Van Duitsche zijde wordt trouwens de
intrigue toegegeven. Toen was 'besloten
tot den ohbeperkten duikbootoorlog, moest
rekening worden gehouden met een con
flict tusschen Duitschland en Amerika.
Die veronderstelling is reeds juist ge
bleken. Het was dus recht, maar ook
plicht der Duitsche regeering, om maat
regelen van voorzorg te treffen.
Daarom kreeg de gezant in Mexico in
structies, om in geval van oorlog met
Amerika een bondgenootschap aan to bie
den. Maar dit mocht niet geschieden, voor
dat de oorlog zeker zou zijn.
De zaak is verraden op Amerikaansch
gebied.
Zoo luidt ongeveer de Duitsche mede-
deeling over die zaak.
Wat den nuchter denkenden neutralen
toch wel moet opvallen zoo schrijft
„De Tijd" terecht is, dat men, terwijl
van Duitsche zijde aan België verweten
wordt dat het vóór den oorlog, met het
oog op een eventueelen opmarsch der
Duitsche legers contra-plannen ontwierp
en niet eens officieele met Brit-
sehe militaire .autoriteiten, thans de re
geering te Berlijn nog veel krasser in
't geheim ziet ageeren óók in 't voor
uitzicht van vijandelijkheden tegen een
mogendheid met wie de rijkskanselier hij-
na tegelijkertijd de beste betrekkingen ver
klaarde te willen onderhouden. Was het
geen voor Duitschland als een recht
wordt gequalifieeerd voor België geen
recht? Mocht laatstgenoemd land tegen
een vcrmoedelijken vijand geen verdedi
gingsplannen ontwerpen, eerstgenoemde
mogendheid wèl aanvallende plannen?"
Intusschen is deze Mexicaansche in
trigue, to juister tjjd aan hot licht ge
komen koran op den molen der Ameri-
Verwachting tot den avond van 6 Maart.
Matige tot krachtigen, Oostelijke tot Zuid-
Oostelijken wind. Meest zwaarbewolkte lucht.
Weinig of geen sneeuw Matige tot llohte
vorst in het Noorden, in het Zuiden meer
kans op sneeuw. Temperatuur om het vries
punt.
kanen, die een vijandige houding tegen
Duitschland aannemen.
Indien, zegt dan ook de „Globe" te
recht, „de rijkskanselier zich tot taak had
gesteld de positie van president Wilson
zoodanig te versterken, dat hij er bij:
een actie tegen Duitschland met abso
lute zekerheid op kan rekenen dat de ge-
heele natie hem zal steunen, zou hij zijn
werk niet beter hebben kunnen doen."
De geheime diplomaïie te "brengen on
der do controle der natie, ziedaar een
der voornaamste hervormingen, die de
parlementen na den oorlog hebben ter
hand te nomen. Want laat men de ge
heime diplomatie de baas, dan zal iedere
verwachting van een toekomstigen duur-
zamen vrede een hersenschim blijken.
Uit België.
Uit Esschen wordt aan de Grondwet
gemeld: i
Den laatsten tijd is het aantal militairen
aan de grens aanmerkelijk toegenomen
en heerscht er onder de Duitsche bezet
ting heel wat bedrijvigheid. Een nieuwe
maatregel is, dat gisteren al de openbare
en bijzondere scholen in Esschen, Kalmpt-
hout, Eeckeren, Capellen, Wildert op last
der militaire overheid gesloten zijn.
De banken en verder meubilair worden
er uit verwijderd en al deze gebouwen
worden voor Roode-Kruis-diensten inge
richt. Ook de bovenverdieping van ons
groot, stationsgebouw wordt voor het
Roode Kruis ingericht. Gistermiddag en
-nacht zijn drie extra-treinen uit'Antwer
pen aangekomen met stroo en één-per-
soons ijzeren ledikanten.
Vannacht zijn ook de quarantaine-stel
len geheel schoongemaakt en daarna zijn
een 30-tal soldaten den geheclen nacht
bezig geweest met het aandragen van
stroo en het plaatsen van ijzeren bed
den. Ook een viertal Duitsche verpleeg
sters zijn hier aangekomen.
Do Duitschers laten zich niet uit over
deze nieuwe maatregelen, maar ieder ver
moedt, dat het voorzorgsmaatregelen zijn
tegen het groote op handen zijnde offen
sief.
In het Vlaamsche Nieuws treffen wij de
volgende niededeeling aan van den Duit
schen „Etappen-inspecteur", generaal von
Schickfus
Aan de stad Gent is door don opperbe
velhebber van het leger eene dwangbelas
ting van 100,000 mark opgelegd en de
eerste burgemeester met eene geldboete
van dezelfde hoogte gestraft geworden.
In den laatsten tijd worden er door
gewetenlooze personen allerhande valsch
geruchten verspreid welke voor doel heb
ben, het aanzien van 't Duitsche leger
te verminderen. Bijzonderlijk verfoeiens-
waardig was de verspreiding van het abso
luut valsche gerucht dat het bij den vlie
geraanval in den nacht van 2—3 Februari
niet vijandelijke vliegers waren, maar een
Zeppelin, die de hommen gesmeten heeft.
Men heeft zelfs op de openlijke aange
plakte ambtelijke bekendmaking die passa
ges, welke de vijandelijke vliegers ver
melden, niet briefjes «verplakt met het
opschrift „Duitsche Zeppelins."
Omdat het stadsbestuur verzuimd heeft
de bevolking voor het verspreiden van
zulke geruchten te waarschuwen, heeft
de opperbevelhebber van het leger zich
genoopt gezien de bovenvermelde'straffen
toe te passen.
Ik waarschuw nadrukkelijk voor verdere
verspreiding van vake he tijdingen.
