De Groote Oorlog.
n Erf,
No. 26.
Donderdag 1 Maart 1917.
Dertiende Jaargang
rkooping
art 1917,
nden,
inden,
iden
inden
landen
ken
ken
ken
Verschijnt illin MA4HBAG-.JHUSBU- in HUUNII.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
>en:
oomgaard,
en en Dijken
I f» gulden bij J gulden bij A A gulden bij A mm
Verontwaardiging met een
luchtje.
Losse Oorlogsberichten
De torpedeering der Ned. schepen.
Weik weder zullen wij hebben
jpiSSËL t»
t 1917,
de familie
uur, ia de
Un de Dam-
[.r mejuffrouw
oot 8 A.
errein,
mbinatie van
n.
^8ten kantore
uur, aan ge-
htant geld:
lisraad,
Stoelen.
ren, Bedden
Kleer
pen, Vloer-
n, Zeil, Glas-
enz.
haart 1917, van
te Soes, in de
overstaan vai.
kR te Goes, van
in ep aan den
j)ot 51 H A. 57 A.
■SC;
N- Remijn Az.:
[et 1 Maart 1918,
tot 1" December
en tot na roovei
e, in den Noord-
6 H. A. 03 A. 60
er N. Remijn Az.
J17.
in den Konings-
!4 A. 20 c.A.
er A. Geelhoed c.s,
917. 1
Vester Goudeland,
c.A.
leer N. Remijn Az.
den Oost-Nieuw-
IH.A. 57 A. 90 c.A.
heer H. Minnaard
11917.
24 A. 50 c.A.
heer L. Overbeeke
1918.
root 7 H.A. 29 A.
eeren J. van der Does,
urtin en gedeeltelijk
bij den heer K. Ge-
vezand, groot25H.A.
heeren W. West vee:
ji M. v. d. Pas en ge
geweest bij den heei
4 H.A. 56 A. 96 c.A,
Wed. D. v. Stee.
in verschillende per
begingen.
toekomen bij den heer
te Goes, Notaris W.
irongen en Notaris JOH,
kaart verkrijgbaar b£
jinaf 3 Maart a.s. a.2<
de Werkverschaffing
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór eea uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzapoorlalraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bjj abonnement speciale prna.
Advertentiën van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 j< berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
1500
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zjjn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de
gulden bij verlies van', beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
jl verlies van een |fl I 11 I verlies I I verlies van M
1 I D hand, voet 11 11 I van een 1% I I M
oogf duimwijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
,Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Dat het torpedëeren onzer schepen ook
in het buitenland enorme sensatie heeft
verwekt spreekt vanzelf.
Uit een paar' uittreksels uit de Engel-
sche en Fransche bladen zal de lezer zien,
dat men in de Entente-landen zeer be
gaan is met het lot, dat onze handels
vloot heeft getrofien en fel verontwaardigd
op Duitschland, die ons dat ongeluk be
zorgde.
Nu zij men echter met die uitingen van
verontwaardiging voorzichtig, want daar
is een luchtje aan.
Immers Jhet drama bij de Scilly-eilanden
is een prachtig reclamemateriaal voor de
Entente en uitmuntend geschikt om de
gemoederen der neutralen, speciaal van
het Nederlandsche volk, op te winden en
hen zoodoende naar de Entente te doen
overhellen. En tusschen „overhellen naar"
en zich „verklaren voor'de Entente, wel
„it is only a stap", dat is maar een
schrede.
Gelukkig zijn wij een koel volk, hij
ons wegen verstandsargumenten zwaarder
dan gevoelsoverwegingen.
Gewis, de Nederlandsche bladen lieten
zich in felle afkeuring uit over de tor
pedeering onzer schepen. De Duitsehe on
gebreidelde duikbootenoorlog is onrecht
vaardig, strijdig met het volkenrecht, een
uit zijn aard zeiven ongeoorloofd strijd
middel. .Met dat al werd de verontwaar
diging over het gepleegde onrecht op be-
zadigden toon geuit, behalve door „De
Telegraaf". Maai' (dit blad wordt door geen
verstandig mensch meer „au sérieux' ge
nomen, sinds zijn kameleontische jour
nalistiek in het begin van den oorlog werd
ontmaskerd,
Die bezadigde toon bij onze pers komt
voort uit het algemeen bewustzijn, dat,
hoe groot de schuld van Duitschland ook
moge zijn, dat land niet alleen staat in
zijn bemoeielijking van onze scheepvaart,
onzen handel, onze voedselvoorziening.
Pas enkele dagen geleden wees het
Haagsche correspondentiebureau in een
officieel communiqué er op dat, wijl En
geland de Nederlandsche schepen vast
houdt die ons van meststoffen ep
I. veevoeder moeten voorzien, de voor
uitzichten voor landbouw en veeteelt ten
onzent komt hierin niet spoedig een
gunstige wending zeer treurig zijn, zóó
i treurig, dat zeer spoedig een bestuit zal
f moeten genomen worden om e e n deel
I van den veestapel af te s lach-
ten.
De hinderlijke maatregelen, die Enge
land aan onze scheepvaart in den weg
legt, hebben reeds tot gevolg gehad, dat
onze stoombooten de termijnen, binnen
welke de vaart veilig was, zagen ver
strijken. En nu nog liggen in de Engel-
- sehe havens tal van Nederlandsche sche
pen, die niet worden uitgeklaard, tenzij
wij ons verbinden met die schepen door
een onveilig gebied te varen.
Het is dan ook een gansch verkeerde
voorstelling in sommige bladen 'der En-
tentepers als zouden wij ons inschikkelijk
jegens Duitscnland toonen. Ons land heelt
zich gelijkelijk, d.w.z. op even krachtda
dige wijze verzet tegen de bemoeilijking
die Duitschland en die Engeland ons bij
voortduring bereidt.
En nu moge het optreden van den een
wat feller zijn dan dat van den anderen,
ten slotte is het toch waar, wat de volks-
- mond zegt: of je nu door de kat of door
den kater, gebeten wordt, dat is precies
k hetzelfde.
De verontwaardiging van de Entente,
I speciaal van sommige Engelsche bladen,
5 moeten wij dus niet hooger taxeeren dan
1 zij waard is, want er is een luchtje aan.
Met genoegen nauien wij dezer dagen kennis
van een geïllustreerd aaiyriech gebchrilt, versche
nen by hurt Wessel te Kolterdaui, waarin uo
Bcheipen, maar raken, waren toon de stat worm
gebroken over het ergerlijk geBcbrijl van „L>r
elegrant die ons in den oorlog wil drijven.
De toestand.
Er is nieuws zoowel te land als ter
zee. Ter zee het voor ons Nederlanders
wel wat zonderling aandoende bericht,
dat het Amerikaansche schip „Orleans",
waarvan gezegd werd, dat het, zonder
zich aan de Duitsehe dwangmaatregelen
te storen, door de verboden zóne heen
naar Bordeaux zou varen, die haven vei
lig is binnengeloopen.
En onze handelsflotilje, die met „betrek
kelijke zekerheid" den door de Duitsehers
aangegeven weg volgde, viel aan den duik-
bootaanval ten offer!
Verder heeft zich een tweede Lusitania-
geval voorgedaan met een Amerikaansch
stoomschip, waarbij twee Amerikanen het
leven zouden hebben gelaten. Zal dit nu
„het" geval zijn waar Wilson op wachtte?
Dit is zeker, dat hij krachtige maatre
gelen heeft aangekondigd ter bescher
ming der Amerikaansche scheepvaart. Al
is dit nu niet precies hetzelfde als oor
logvoeren, in de praktijk komt het toch
daarop neer.
Over de beteekenis van het heroveren
van Koetel-Amara door de Engelschen
vindt men elders in dit nummer eene
notitie. Dit succes en dat aan de Ancre
weegt wel op tegen de beschieting der
Engelsche steden Brodstrairs en Margate
door de Duitsehers, waarbij eenige non
combattanten het slachtoffer werden.
Aan de Ancre vorderen de Engelschen
onmiskenbaar. De Duitsehers zeggen, dat
zij de stellingen wegens de modder heb
ben moeten ontruimen en dat zij niets
waard zijn. De Engelschen daarentegen
beschouwen het veroverde gebied van veel
gewicht. Intusschen naderen zij meer en
meer het naaste doel van hun operaties:
Bapaume.
Franseh luchtschip vernield.
BERLIJN. (Officiëel.) In den nacht van
23 op 24 Febr. werd door ons afweer-
vuur een Franseh luchtschip in brand
geschoten. Het kwam bij Welferdingen ten
\V. van Saargemund brandend omlaqg.
Bij den val ontplofte de meegevoerde mu-
nutie. Alle 14 inzittenden kwamen om.
Munitiedepot in de lucht gevlogen.
Volgens berichten uit Zwitserland wordt
aldaar uit Frankrijk gemeld, dat het mu
nitiedepot te Rerm.es met 80.000 ton am
munitie in de lucht is gevlogen.
Meer dan 300 personen kwamen hierbij
om het leven; het aantal gewonden be
draagt over de 700.
De strijd in Mesopotamia.
Men seinde ons Maandagavond: De En
gelschen hebben Koet-el-Amara genomen.
LONDEN, 26 Februari. (R.O.) Officiëel
wordt uit Mesopotamia gemeld:
Zaterdag morgen is de brug over het
Neck-Shumrah-schiereiland veroverd. De
vijand is in vollen aftocht in de richting
van Baghailah, ten Westen van Kut-el-
Amara.
Een sterke macht cavalerie en infanterie
was den geheelen dag in strijd gewikkeld
en bracht den vijand zware verliezen toe.
Terzelf.ler tijd werden de successen bij
de San-i-yabstelling voortgezet. De gehee-
le vijandelijke positie van San-i-yat tot
Kut-el-Amara is in onze handen. Kut-el-
Amara zelf is daardoor automatisch in
onze handen gekomen.
De Turksche verliezen zijn nog niet
bekend.
Wij hebben in twee dagen 1730 man
gevangen genomen.
(Koetelamara werd reeds in het begin
van den oorlog door de Engelschen bij
hun opmarsch naar Bagdad ingenomen.
Maar toen de expeditie naar Bagdad mis
lukte, werd de Engelsche generaal Twons-
hend te Koetelamara ingesloten en het
gelukte den Engelschen niet hem te ont-
zettep. Deze hernieuwde verovering van
Koet is dus vooral een moreel succes
voor de Engelschen. Red.)
Een aanval op de Engelsche kust.
In het lagerhuis deelde Carson Maan
dag mede, dat vijandelijke torpedojagers
's morgens vroeg Broadstairs en Margate
beschoten hebben. Een vrouw en een kind
zijn gedood en twee personen gewond.
Twee huizen zijn beschadigd.
BERLIJN. (Officiëel.) In den nacht van
25 op 26 dezer drongen deelen onzer tor
pedo-strijdkrachten in het Engelsche Ka
naal tot over de linie Dover-Calais en
de Theemsmonding. In het Kanaal opge
stelde Engelsche torpedojagers werden na
een heftig artillerie-gevecht uiteengesla
gen. Onze booten leden geen verliezen of
schade.
Een ander deel onzer torpedobooten
drong tot nabij North-Foreland en in de
Downs door. Militaire kustwerken bij
North-Foreland en de daar achter gelegen
stad Margate, alsmede eenige dicbt onder
de kust voor anker liggende vaartuigen
werden met waargenomen goed gevolg
onder vuur genomen. Onze booten zijn
voltallig en onbeschadigd teruggekeerd.
Amerika en Duitschland.
WASHINGTON, 26 Febr. Bij het Huis
van Afgevaardigden is een wetsontwerp
ingediend, waarbij de president gemach
tigd wordt, koopvaardijschepen te bewape
nen en andere maatregelen te nemen, om
deze in open zee te beschermen. Hiervoor
wordt een speciaal crediet geopend ,van
honderd ïpiliioen dollars.
De vorderingen der Engelschen aan de Ancre.
De vorderingen der Engelschen op beide
oevers van de Ancre duren voort over een
front van elf mijlen en een diepte van
twee mijlen. Zij bezetten een sterk punt,
genaamd Bntte de Warlencourt, alsmede
de dorpen jWarlencourt, Eauconrl, Pys en
Miraumont, en bereikten den rand van
Puisicux, Lebarque en Irlcs.
Maarschalk Haig meldt voorts goedge
slaagde raids en artillerieaanvallen. i
Een Amerikaansch schip getorpedeerd.
Een tweede Lusitania-geval heeft zich
voorgedaan. Het s.s. „Laconia" van de
Cunard-lijn, metende 18.000 ton en af
komstig van New-York, is /onder waar
schuwing in den grond geboord. Onder
de bemanning bevonden zich 20 en onder
de passagiers 6 Amerikanen.
Bijna alle opvarenden zijn gered. On
der de omgekomenen zijn twee Ameri
kanen
LONDEN, 17 Februari. (R.O.) De Cu-
nard-m.aatseha.ppij deelt officieel mede,
dlat 3 passagiers van de „Laconia" gedood
zijn en 3 andere worden vermist. Van
de bemanning worden zes personen ver
mist, terwijl 6 andere zich in het hospitaal
bevinden.
CADZAND. Maandagmiddag bewoog
zich een groot vliegeskader boven Noord-
Vlaanderen. Het werd door de Duitsehers
hevig beschoten.
De Rijkskanselier
heeft in den Rijksdag eene groote rede
gehouden, waarin hij het goed recht van
den duikbootenoorlog in zijn verscherp
ten vorm ook tegenover de neutralen be
pleitte en trachtte aan te toonen, dat de
Vereenigde Staten een eenzijdige houding
ten opzichte van Duitschland aannemen.
Verder zeide hij, dat Duitschland in staat
is vol te houden en rekende op de eind
overwinning der Centralen.
De vreoo voorspeld.
Het „Journal des Débats" bevat een
schrijven van een Franseh journalist uit
de loopgraven, waarin hij het volgende
meedeeltHierbij zend ik u een zeer merk
waardige ontdekking, die ik heb gedaan in
een ouden almanak, ingebonden in var
kensleer en waarvan de titel luidt: „Pro-
phéties perpétuelles trés anciennes et trés
j certaines de Thomas Joseph Moult". Deze
voorspellingen, uit het Italiaansch ver
taald en herzien door den zeer beroem
den Nostradamus, beginnen met jaar 1560
en loopen tot het jaar 2023. Ziehier
woordelijk hetgeen ik lees voor het jaar
1917Groote politieke debatten naar aan
leiding van een vrede. De reeds begonnen
onderhandelingen /uilen afbreken; maai
desniettegenstaande z,ullen deze onderhan
delingen weder worden aangeknoopt en
deze vrede zal tot stand komen". Zie
daar iets, wat voorzeker een goed voor
teeken mag worden genoemd.
(„De Tijd".)
Amerika en ue Relief-commissie.
BERLIJN, 19 Febr, (W,B.) Volgens be
richten uit Amerika schijnt daar een ge
rucht verspreid te zijn, volgens hetwelk
de Duitsehe autoriteiten in België den
Amerikaanschen gezant te Brussel, Whit-
Jock, hebben aangezegd, de Amerikaan
sche vlag van het gezantschapsgehouw,
neer te halen. Van deze bewering is geen
woord- waar. Ook is deze bewering verzon
nen, volgens welke de leden van het
Amerikaansch gezantschap te Brussel ver
hinderd werden in de uitoefening van
hun hulpactie. Veeleer hebben de heeren
van het gezantschap in overeenstemming
met de autoriteiten deze menschlievende
werkzaamheid ongehinderd voortgezet in
samenwerking met de hulpcomité's in
België.
W K Dlü K.
Spoorwegongeluk. Zondagavond
liep een naar het Noorden sporende trein
met invaliden des avonds bij Holmsveden
in do nabijheid van Söderham op een zij
spoor en botste tegen den muur van een
gebouw.
In vier wagons, die vernield werden,
bevonden zich 65 invalieden. Nog twee
wagens werden licht beschadigd.
Tot half twee in den morgen waren
vijf gedoode invalieden en ongeveer j20
gewonde uit de puinhoopen te voorschijn
gehaald.
Het ongeluk wordt geweten aan ver
keerden wisselstand.
(Zie verder laatste berichten.)
Hoe de torpedeering ge
schiedde.
Een officier van een der getorpedeerde
Nederlandsche schepen verklaarde:
De U-boot zond een torpedo af en
schoot daarna verscheidene granaten af,
tot alle schepen stopten, loen gat .da
tU-boot f) (minuten tijd aan de manschappen
om in de booten te gaan, daar de schepen
omdat zij in de Engelsche wateren waren
zouden getorpedeerd worden. Dia mannen
hadden yele uren in Ids booten rondge
varen, voor zij door trawlers werden op
gepikt.
„De Maandag-ochtend-courant" meldt
nog p.a.:
De Duitsehe commandant, die blijkbaar
grooten haast wilde maken, schonk niet
de minste aandacht aan de mediedeeling,
dat het Nederlandsche schepen waren,
die geen contrabande vervoerden. ILj be
kommerde er zich niet om, of deze sche
pen lading in hadden en waaruit deze be
stond. jZijn gedrag was ongekend grof.
De duikboot-comimandant viel de sche
pen zonder meer aan en liet de beman
ning yan de zeven vaartuigen, ongeveer
200 man. in den stikdonkeren, kouden
nacht, ver van de kust ronddrijven.
11e Hollanders hadden het kwaad te ver
duren, hoewel ze natuurrijk brij zijn, dat
zij allen gered zijn. Zij zijn echter van
alles berooid; zij bleven tusschen de 13
en 14 uur in de booten, voor een Bntsche
trawler hen allen oppikte.
De Duitsehe Duikbwtcoininandant wi.l-
Verwachting tot den avond van I Maart.
Zwakke tot matigen, Zuid-Westelijk» tot
Noord-Westelijken wind' Betrokken tot zwaar
bewolkte lucht met tijdelijke opklaring. Waa"-
schijnlijk eenige regen. Weinig verandering
van temperatuur.
de zelfs niet één Nederlandsch schip spa
ren, pnr het de bemanning van de andere
aan boord te 'laten nemen. Hij besloot z;a
alle jn de grond te boren; dat niet alle
gezonken /ijn, is stellig niet te danken aan
den Duitschen commandant, die blijkbaar
bang was lang boven water te brijven.
Volgens nog niet nader door mij1 gecon
troleerde berichuen, hebben de Duitocners
aan de Hollanders op een schip zie,f last
gegeven de bomltnien neer te leggen, waar
door het vernietigd is.
De verzekering der g fr
torpedeer uepchepen.
AMSTERDAM. Betreffende do molest-
verzekering der 7 getorpedeerde Neder
landsche schepen, kan worden meege
deeld, dat die allen reeds geassureerd
waren voor den verscherpten duikboot-
oorlog pn de verschillende verzekerings
maatschappijen, yoor zoover daartoe bij
machte, de enorme assurantie-bedragen,
die .over vele tientallen millioenen loo
pen, men spreekt van veertig millioefi
gulden zullen moeten uitbetalen.
Het Hbl. verneemt, dat behalve Holland-
sche Assurantie-Mij. ook de Duitsehe met
aanzienlijke bedragen bij de getorpedeerde
schepen en lading zijn betrokken.
De houding onzer regee-
1' i n g.
Uit Den JJaag wordt aan de „Tel" ge
meld
In kringen, welke met de regeering in
nauwe betrekking staan, is men overtuigd,
dat minister Loudon zich thans niet zal1
bepalen tot een protest en het vragen van
financieele vergoeding voor de getorpe
deerde schepen, maar den wemsch ken
baar zal maken, dat de Duitsehe regeering
nog op een andere wijze, welke voor
onze scheepvaart onmiduellijk van. belang
is, liet geleden verlies zal vergoeden.
De meening onzer ree-
der s'. i.
In yeederskringen wordt nog opge
merkt, dat de niededeeling van Duitsch
land over de uitvaart om middernacht
van 10 op 11 Febr. eerst op 10 Febr. laat
is ontvangen, zoodat er geen mogelijkheid
meer bestond pm ,op dat tijdstip uit te
varen.
Overigens achten pnze reeders, volgens
bet Hbl., de verschijning der verklaring
op zich zelf een bemoedigend teeken, om
dat er uit blijkt, dat ook de officieel©
vertegenwoordiger van het Duitsehe rijk
de torpedeering onzer schepen zoo ernstig
beschouwt, dat hij zelfs geen protest van
de Nederlandsche regeering heeft go-
meencl Je moeten afwachten, nog veel1
minder het gewenscht hieeft ge ronden liet
woord aan cle regeering te Berlijn t© moe
ten laten, waarmede noodzakelijk een paar
dagen zouden moeten heengaan. Dat be
wijst, meenden de .zegslieden van het
Hbl., dat voor het minst de gezant meent,
dat er jegens Nederland een onrecht is
gepleegd, waarvoor ook de Duitsehe regee
ring verantwoordelijkheid zal gevoelen, 't
Bigt dan 'pok voor de hand, dat na het
gepleegde overleg Duitschland zich niet
aan die verantwoordelijkheid kan onttrek
ken.
Volgens nadere berichten zouden van
de zeven getorpedeerde schepen 3 de
„Eemland", „Bandoeng" en „Zaandijk"
gezonken zijn, maar de vier overige, zij
het dan ook beschadigd, zijn binnenge
bracht. Dit laatste eischt nog bevestiging.
Verder verluidt, dat als Duitschland zich
tot schadevergoeding bereid verklaart,
onze regeering zal verzoeken, die te doen
geschieden door het beschikbaar stelter|
van een aantal groote Duitsehe koop-
vaardijvaarders, waarvan er eea 10-tal
