inspan
ornvee,
Inspan.
'aarden,
lens,
Onze landbouw na den oorlog.
Oe Groote Oorlog
EBRüAiH HUT.
No. U.
Donderdag i Februari 1917.
Dertiende Jaargang
Verschijnt eiken MAANBAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Melkkoeien,
open:
>aarden,
stuks
n en Manen.
EEM's
lof f ieboonen
rt 65 cent,
^lijk een cadeau,
m - Goes.
'immerman of
Meubelmaker.
Losse Oorlogsberichten
BINNENLAND.
zal
elf uur te Krabben-
ainabaan, voor den
WE, wegens afschaf-
Persbedrijf
open:
EiOOO K.G. Weihooi,
K.G. los Weihooi,
p, Varkenshok, Kip-
|>rnuis, Tuimel-karn
loomtonnen, Boter-
[ichten, Kruiwagen,
Melkgereedschap-
IOLLMANN &VER-
^n, ten verzoek® van
iLE, op
Februari 1917,
10 uur, op de hof-
oond door den heer
Jversdijk bij Biezelinge,
iheelen
i heer C. D. Vebeeke,
bde uit:
Ónder
fcrrie, 5 jaar, veulen-
los merrie, 5 jaar;
11 jaar, veulendra-
I merrie, 11 jaar, veu-
|warte merrie, 9 jaar,
ps, zwarte merrie, 8
I; Lientje, bruine mer-
Iragend; Poes, bruine
|rmoedelijk met veu-
merrie, 2 jaar; Jet,
Ijaar; Hans, bruinen
(Santje, bruine merrie,
lit, vos hengst, oud 1
lengst, oud 1 jaar;
en (waaronder inge-
R. St. en 6 stuks
lening, ook gecontro-
ter inzage); 2 Kalf-
pening; 8 anderhalfja-
je Ossen en Vaarzen
n 4 Loopvarkens.
>orts
en wagens op ijzeren
ar, Smyth Nonpareil
zeer goeden staat),
m, Eggen, Zaadzeil,
tusschenbeweging, en
elen inspan, zooals in
ischreven.
September 1917.
voor fietsen,
niet toegelaten.
t per pond.
irkorgelfaoriek van
3SEN te Goes kan
ien een
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjp.
Advertentiën van 16 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de 4% 4% gulden bij verlies van beide gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de A I 11 I handen, voeten of oogen. ji I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I I 11 I Voorts bij ongeneeselijke 1 I D hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; of oog;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij A OM gulden bij 4% gulden bij A Mm
jfl I verlies van een i I II I verlies I I verlies van J m
I 1 hand> voe* I I 11 I van een 1% I I een M
of oog; duim; wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Oud-minister Treub schreef onlangs in
„De Haagsche Post" een artikel over
den Nederlandschen landbouw na den
oorlog.
Een tijdperk van groote zorgen voor
onzen landbouw en veeteelt kan hij niet
voorzien, al zullen zij ongetwijfeld eenigen
terugslag ondervinden van de verhoogde
belangstelling, welke in de oorlogvoeren
de landen en wel speciaal in Engeland
aan den landbouw zal worden gewijd.
Zoo acht hij het ver van onmogelijk dat
men in Groot-Brittannie de varkensfok
kerij voldoende zal uitbreiden om den
jnvoer van bacon-varkens uit ons land
overbodig te maken of sterk te doen
verminderen.
Met enkele groentesoorten zal mis
schien iets dergelijks gebeuren: het zou
den heer Treub echter verwonderen als
bijv. het verbouwen van kool in Duitsch-
land, zulk een vlucht zal nemen, dat men
den invoer van Nederlandsche koolsoor
ten zou kunnen missen en hetzij door
hooge invoerrechten, hetzij op andere
wijze practisch zou verhinderen. Ook be
twijfelt hijl of in den uitvoer van vrach
ten. en groenten voor Engelsche jam- en
ronservenfahrieken stagnatie komen zal.
Maar hoofdzaak is, dat tegenover deze
en dergelijke ongunstige omstandigheden
in de conjunctuur van den landbouw-
export gunstige factoren staan van heel
waxt wijder strekking.
Ten eerste zal de te verwachten hoog
te der scheepsvrachten, welke zeker ge-
du reutje, een tijdperk van 5 of 10 jaar
belangrijk boven het peil van vóór den
oor'.og blijven zal, de concurrentie van
het overzeesche graan met het inland-
sehe in dezen zin doen afnemen, dat
He Amerikaansche en Russische tarwe
en rogge, zoolang die hooge vrachten
aanhouden, niet tegen even lage prij
zen zullen kunnen worden aangeboden
als vóór den oorlog. Reeds toen was
cr een langzame stijging van de graan
prijzen merkbaar en de hoofdoorzaak
daarvan zal na den oorlog waarschijn
lijk nog sterker werken dan daarvóór.
Maar behalve door de verhoogde krach
ten is nog door een andere oorzaak ver
sterking van deze opwaartsehe beweging
te verwachten, al zullen natuurlijk do
abnormale oorlogsprijzen na den vrede
niet lang stand houden. Onder de graan-
exporteerende landen nemen de Ver-
ecnigde Staten en Argentinië een eerste
plaats in. Deze landen nu staan in eco
nomische ontwikkeling zelve ook niet stil;
hun industrie neemt met den dag toe
in beteekenis. Dit geldt in de eerste plaats
voor de Vereenigde Staten, maar het
geldt ook voor Argentinië en andere graan-
exporteerende land-en.
Het gevolg hiervan is. tweeledig: le.
komt er een verandering in den aard
Van den uitvoer van zulke landen .in
dezen zin, dat in het totaal daarvaa de
graanuitvoer relatief af-, de uitvoer van
industrieproducten relatief toeneemt; ten
aanzien van dc Vereenigde Staten werd
dit verschijnsel reeds voor meer dan 10
jaar statistisch geconstateerd; 2e. heeft
bij die verandering in de productiever,
houdingen het uitvoerend land zelf een
allengs grooter deel van zijn graanpro-
ductie voor eigen behoefte noodig. Dien
tengevolge moet het, ten einde aan de
toenemende vraag zoowel uit 't binnen-
als buitenland te kunnen blijven vol
doen, hetzij minder gunstig gelegen of
minder vruchtbare landen in cultuur bren
gen, betzij van de aanvankelijk zeer ruwe
en extensieve bebouwing van den grond,
waaraan het vrijwel geheel aan de na
tuur wordt overgelaten wat zij wil doen
groeien, tot een allengs meer intensieve
cultuur overgaan, waarbij aan den grond
steeds meer arbeid -en kapitaal (inzon
derheid mest) wordt ten koste gelegd. Dit
leidt er onvermijdelijk toe, dat de graan
producenten de geheele markt niet meer
kunnen voorzien tegen even lagen prijs
als vroeger.
Deze tweeledige prijsverhooging1 van het
buitenlandsche koren zal natuurlijk terug
werken op' den prijs ook van het hin-
ne-nlandsche graan en zal dientengevolge
het verbouwen van broodkoren voor de
markt voor verschillende boeren, die vóór
den oorlog niet meer rogge teelden dan
zij noodig hadden voor het eigen gebruik,
in het bedrijf weer loonend worden.
Daardoor zal in een aantal bedrijven die
op1 lichten grond worden uitgeoefend, de
roggebouw voor den verkoop gunstige re
sultaten gaan opleveren. Op de zwaar
dere gronden zaf de tarwe, die zooveel
terrein aan de suikerbiet moest afstaan,
ten onzent waarschijnlijk weer aan de
winnende band komen.
Deze waarschijnlijike veranderingen in
de quantitatieve beteekenis van de teelt
van verschillende Nederlandsche land
bouwgewassen, zullen indirect prijsver-
hoogend werken ook op< den aardappel en
de suikerbiet. Alles bijeengenomen zijn
dan ook de gunstige factoren voor de
toekomst van den landbouw veel ster
ker en naar alle waarschijnlijkheid heel
wat blijvender dan de ongunstige en gaat
de landbouw na den vrede een tijd;
perk van langdurigen bloei tegemoet.
Dit kan niet anders dan een gunsti-
gen invloed hebben op- de verkoopprij
zen der landerijen. De gegadigden bij
aankoop van landerijen en van zoo
genaamd los land zien klaarblijkelijk de
toekomst vrijwel evenzoo in, als zij door
mij hier wérd geschetst; anders zouden
de stevige prijzen, die in den laatsten
tijd bijl landverkoopingen worden gemaakt,
prijzen waarvan iedere buiten-notaris u
kan vertellen, niet worden besteed. Voor
zoover de boeren hun bedrijven op hun
eigen hofsteden uitoefenen, komt het voor
deel van die betere bedrijfsvoorwaarden
geheel aan ben zeiven. Anders daaren
tegen staat het met de boeren, die hun
woning met het daarbij beboorend land
in huur hebben; zij zullen wel niet al
len aanstonds met de volle tegenwaarde
van de grootere winstgevendheid van het
bedrijf in pacht worden opgeslagen. Maar
voorzoover dit niet gebeurt, wordt het
nagelaten uit overwegingen, liggende bui
ten het economisch terrein, en op den
duur winnen in dergelijke zaken de eco
nomische factoren het toch. De conse
quentie hiervan is, dat de oorlog bezig is
den grondeigenaren indirect, in den vorm
van waardeverbooging hunner landerijen,
him oorlogswinsten in den zak te drij
ven, waarvoor zij in de oorlogswinst
belasting niet kunnen worden aange
slagen.
Hierop1 volgt dan nog een kort plei
dooi voor de billijkheid om ook de grond
eigenaren als zoodanig door -een ver
hooging der grondbelasting en door af
schaffing van de bevoorrechting welke
zij bij de heffing der vermogensbelasting
genieten, hun aandeel te doen bijdragen
in de verhoogde belastingen.
De toestand.
In het Duitsche hoofdkwartier zijn be
langrijke besprekingen gehouden over de
voortzetting van den oorlog, zoowel te
water als te land. Te Petersburg zal bin
nenkort een conferentie der voornaamstc-
legerautoriteiten van de Entente plaats
hebben met hetzelfde doel.
Jntusschen is het op do verschillende
fronten, vooral in het ^Vesten, waar vol
gens veler fneening de eindbeslissing moet
vallen, een zoeken en tasten van weers
zijden naar de zwakke plekken in de
stellingen van den tegenstander. Men kan
er op aan, dat, bijzonder aan het Weste
lijk front èn de Geallieerden èn de Cen-
tralen er op loeren elkander voor te zijn,
evenals verleden jaar, toen de Duitschers
met hun aanval bij .Verdun den grootsch
opgezetten aanval der Fransch-Engelsche
troepen voorkwamen, altha'ns vertraagden,
zoodat de eindbeslissing uitbleef.
De buitengewone waakzaamheid der
Zwitsersche legeraanvoerders en hunne
in den laatsten tijd getroffen maatregelen,
doen vermoeden, dat men aan den zuid
kant van het. Westorsch gevechtsfront cen
geweldigen stoot op Belfort verwacht, de
bekende Fransche vesting, die in 1870 wel
belegerd, maar niet genomen werd. Zou
het toch aan de Duitschers gelukken deze
geweldige sterkte te nemen, dan zou daar
mede het lot van hot Fransche leger voor
een groot deel zijn bezegeld.
Nu is het niet onmogelijk, dat ook de
Franschen van Belfort uit een aanval op
de Duitschers ondernemen. Toch zo-u dit,
volgens de meening van deskundigen,
meer een z.g. afleidingsoffensief pijn, .dan
een breed opgezette veldtocht, ,die in die
richting spoedig zou vastloopen op den
Rijn.
Eer valt een gecombineerde aanval meer
noordelijk aan het westerfront van de
Engelschen en Franschen tezamen te ver
wachten, welke dan, zooals verluidt, door
een allerzwaarste beschieting over de ge
heele gevcchtslinie zou worden ingeleid,
teneinde voor den vijand het juiste punt
te verbergen, waarop de aanval is ge
richt. Dan zullen ook de Franschen voor
het eerst de „dikke Bertha's", de 52 c.M.
kanonnen in werking stellen.
Verder gaan er geruchten over een
straffen aanval der Centralen op de Itali
aansche posities, waartegen in Italiaan-
sche legerkringen verdedigingsmaatregelen
worden getroffen.
De Bulgaarsche expeditie naar Bessa-
rabië schijnt te zijn opgegeven, die der
Engelschen naar Bagdad, schijnt, volgens
de laatste berichten over hun successen
bij Koet-el-amara, weer op te leven. Mo
gelijk dient die gevechtsactie daar alleen
om Turksche troepen te binden.
Bij Riga is de Russische gevechtsactie
weer doodgeloopen, evenals in Moldavië,
waar de Centralen niet veel verder zijn
gekomen dan hun oude linie Donaumond-
Sereth-Putna.
Dan is er nog een bericht, gewagende
van een Duitsch plan om de strijdkrachten
ter zee te wagen in een open strijd niet
de Engelsche vloot en zoodoende den we-
reldkrijg op het water te doen beslissen.
De toekomst zal leeren, wat er van al
deze geruchten waar is, maar dat het a. s.
voorjaar verschrikkelijke dingen zal doen
beleven, is zeker.
Geruchten over stappen tot den vrede enz.
LONDEN, 30 Jan. (Reuter, Part.) De
Morning Post verneemt uit Washington
dd. 29 dezer: In gewoonlijk goed ingelichte
kringen heerscht oen sterke overtuiging,
dat Duitschland in den loop van de vol
gende week met een nieuw vredesaanbod
zal aankomen. In dezelfde kringen is men
van meening, dat de op land begonnen
oorlog zich nu naar de zee verplaatst
heeft en dat op zee de beslissing zal
vallen.
Een telegram van'den Berlijnschen cor
respondent van de New-York World be
helst, dat de Duitsche marine verlangt
te toonen wat zij kan en dat in Duitsch
land de overtuiging veld wint, dat de we
reldoorlog op zee Onverwijld kan 011 zal
uitgevochten en beslist worden, (N. B Ct.)
Ontploffing te Keulen.
Zaterdag ontstond brand in een che
mische fabriek in de nabijheid van Keulen,
waardoor een groote hoeveelheid ontplof
bare stoffen in dc lucht vloog. Er gin
gen drie rnenschenlevens verloren en ver
scheidene personen werden gewond. Groo
te schade werd veroorzaakt aan gebou
wen en materiaal, doch het bedrijf werd
niet gestoord.
Delorme f
De Fransche vlieger, onder-luitenant
Delorme, die zesmaal op de dagorder van
het Fransche loger vermeld werd, is bij
een oefening in het kamp van Chalons
gedood. Hij was 26 jaar oud
Van het Italiaansche front.
Het „Berliner Tageblatt" vernoemt nit
Milaan: Volgens berichten uit Rome wor
den aan het Italiaaasche front onafge
broken omvangrijke toebereidselen, ge
troffen. Men houdt er algemeen rekening
mede, dat ondanks den winter, de ge
vechten aan het Italiaansche front veel
vroeger zullen beginnen, dan dit in het
laatste jaar liet geval was.
Generaal Porro heeft beweerd, dat bij
overtuigd was, dat do beslissing Van den
oorlog in Juli en Augustus te verwachten
is, daar de oorlogvoerende mogendheden,
in het voorjaar hun. alleruiterste krach
ten zonder twijfel zouden inspannen.
In verband hiermede is het. bericht
bevestigd van de „Secoio" omtrent de
aankomst van verscheidene hoogeplaatste
Fransche officieren. Men vermoedt dat
zij in verbinding met de Italiaansche leger
leiding zorg moeten dragen voor een een
drachtige actie der verbonden legers.
Verliezen ter zee.
De Duitschers verloren dezer dagen een
onderzeeboot, die in volle zee door een
Engelschen hulpkruiser tot zinken werd
gebracht en waarvan de bemanning door
een Noorseh vaartuig bij Hammerfest was
aan land gebracht.
De Engelschen hebben het verlies te
boeken van een torpedojager, die den
18en Januari in het kanaal door een
Duitschen torpedo werd vernield.
In Tyrol.
De correspondent van „De Tijd" te
Weenen schrijft
Opi mijn reis door Tyrol was ik jm Inns-
brück getuige van de geestdrift der Ty-
rolers bij den plectrtlgen intocht ya,n het
jonge keizersp&ar in de stad.
De jonge keizer maakte overal een
iinponeerenden indruk. Hij ziet er gees
tig „en energiek uit. In geestelijke kringen
roemt men buitengewoon zijn godsdienst
zin. Ook is hij geheel en al populair
onder zijn volk. Zijn godsvrucht het voor
vaderlijk erfstuk der Habsbnrgeïs, wordt
ook in zijn allernaaste omgeving hoog
geprezen.
Met weemoed nam ik, naar het bekende
liedje: „Innsbruck, ich muss dicb lassen",
afscheid van -de beylagde stad.
De Tyrolers zijn het geestdriffigste volk,
dat men zich denken kan.
Ofschoon het reeds zoo zware en bloe
dige offers heeft gebracht, vermindert
het enthousiasme niet, waarmee het zich
verder wil offeren op het altaar des va
derlands.
Bij den Tyroler staat 't. vast, dat
de „Katzelmacher" (de Italiaan) er niet
fconder kleerscheuren zal afkomen. En ik
vermeen, dat de loop' der gebeurtenissen
hem in 't gelijk gaat stellen.
Over de militaire voorbereidingen en
slagvaardigheid der Oostenrijksche le
gers, -en het goed voorziene munitie we
zen, mag ik hier niets schrijven.
Doch ik geloof, dat ook hier de En
tente buiten den waard rekent; men zal
het spoedig ervaren in den nieuwen veld
tocht tegen Italië.
De geheele bevolking is van de op
rechtheid des Keizers nopens het pan-
bod der vredesonderhandelingen over
tuigd. Het weigeren der toegestoken hand
en vooral een zóó scherpe afwijzing, als
de Entente noodig oordeelde, heeft alom
verbittering gewekt. Nóg, is het Oosten
rijksche volk tot groote offers bereid.
Een conferentie der onzijdigen.
BERLIJN, 29 Jan. Uit Stockholm wordt
het bericht omtrent een neutralen-con
ferentie te Stockholm bevestigd. Het ini
tiatief is van de Zweedsche regeering
uitgegaan. Het tijdstip1 der conferentie
is nog niet vastgesteld.
Vliegschool afgebrand,
KEULEN, 29 Jan. Uit Ziirich wordt
aan de „Köin. Ztg." gemeld, dat pen
gedeelte der vliegschool te Bordeaux is
afgebrand.
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van I Febr.:
Zwakke tot matigen, Oostelijke tot Noor
delijken wind. Zwaar- tot half bewolkte lucht.
Weinig of geen sneeuw met matige vorst
in het Noorden. In het Zuiden meer kans
op sneeuw met matige tot strenge vorst.
Tweede Kamer.
(Zitting van 30 Jan.)
Aan de orde begrooting Binnenlandsche
zaken.
Dhr. Fleskens acht een spoedig posi
tief ingrijpen in zake den woningbouw
noodzakelijk.
Dhr. Rutgers vraagt verhooging van
Rijksbijdrage aan gemeenten, die de hoo-
gere bouwkosten aan de bouwvereeniging
willen vergoeden.
De Schepenvorderingswet wordt aange
nomen met 54 tegen 3 stemmen.
Dhr. Van Leeuwen vraagt subsidie voor
de opleidingsscholen voor het verplegend
personeel van ziekeninrichtingen.
Dhr. Lobman acht eveneens rijkssteun
in zake den woningnood gewenscht.
Minister Cort v. d. Linden verklaart
zich bereid de gemeente meer dan 50
pet. te vergoeden in de tegemoetkoming
voor de hoogere bouwkosten van de bouw-
vereenigingen en voor langer dan een jaar
na den vrede.
Hij betwijfelt evenwel of hij tot 90
pet. zal kunnen gaan.
De Noordzee.
Men meldt ons, dat de jongste maat
regel van de Britsche regeering door het
v-erbreeden van het mijnenveld in de
Noordzee geen belangrijk nadeel voor de
Nederlandsche scheepvaart zal opleveren.
Alleen zal de scheepvaart, die tót nu toe
van het nieuw uitgelegde Terschellinger-
bank-lichtschip af recht om de Noord
stuurde, thans een ietwat Westelijker
koers moeten sturen en daardoor dichter
bij de Doggersbank langs moeten gaan,
welke bank als gevaarlijk door mijnen is
gesignaleerd. (N. R. Ct.)
De onderwijzerssalarissen.
De leden der Tweede Kamer de heeren
Keteelaar en Ter Laan, hebben naar de
„Teel." meldt, besloten bij de Kamer een
nader voorstel in te dienen inzake onder
wijzers-salarissen. Zij jullen voorstellen
om aan onderwijzers boven en behalve
den door de regeering voorgestelden duur-
tetoeslag een blijvende salarisverhooging
van f 100 per jaar te geven. Zoo als men
weet, had de heer Ketelaar indertijd een
initiatief-voqfetel aangekondigd, terwijl de
heer Ter feen motie heeft ingediend,
om alle salarissen met f 200 te verhoo-
gen. De regeering heeft deze motie tij
dens de bekende conferentie afgewezen
en het nieuwe voorstel, dat de heereri
Ketelaar en Ter Laan thans zullen doen,
moet daarom als een middenweg worden
beschouwd. Wordt hun voorstel aangeno
men, dan ontvangen de onderwijzers dus
den tijdelijkon duurtetoeslag, maar daar
naast een blijvende salarisverhooging van
f 100.
Op het oogenblik worden nog pogin
gen aangewend, om het voorstel te doen
onderteekenen door leden van alle frac
ties.
De prijzen onzer brandstof.
Dc Rijkskolendistributie deelt het vol
gende mede.
Hoewel op1 het oogenblik in verband
met de felle koude heel veel huisbrand
stof gebruikt wordt en dus .de behoefte
aan huisbrandstof groot is, mag dit niet
tengevolge hebben, dat door de kokui-
handelaren voor arjthraciet, eierkolen en
kacbelkolen hoogerp prijzen worden ge
vraagd, dan aangegeven zijn in de cir
culaire van den Minister van Landbouw-
