TIE.
ispan
De Groote Oorlog.
ÜRDEN,
No. 11.
Donderdag 25 Januari 1917.
Dertiende Jaargang
jkooping
jruari 1917,
s Hoornvee,
ilsraad,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIIDAGAVQND.
I f** gulden bij J A 4* gulden bij A gulden bij H
Losse Oorlogsberichten
EEN ZEEGEVECHT.
Welk weder zullen wij hebben
BINNENLAND.
hi Donderdag
lie Tooneelver-
ligde" te Ove-
ften verkocht,
tomen, dienen
van Dinsdag-
lillen bijwonen,
|te voorzien.
ÏT BESTUUR.
(TALEN
te Goes, zal op
Ir, voor Mej Wed.
pe door haar be-
gemeente Wol-
cr
3»
betaling
|P E N
Lis
Ir, vos Merrie, 8
j-te Merrie, 7 jaar,
fuine Ruin, 6jaar,
|ar, donkerbruine
Merrie, 4- jaar
Ie Merrie, 4 jaar
lerrie, 4 jaar (veu-
frie, 2 jaar, vos
Ruin, 2 jaar, vos
1 Hengst, 1 jaar,
[als
Ikkoeien, 5 Kalf-
Ige Ossen, 3 één-
Jarige Vaarzen, 1
Aanhoudkalveren
In Hanen.
lts:
Rijtuig op veeren,
bns, Drievvielskar,
achine, Dorschma-
|re, Snijmachine,
dooihark, Moesmo-
Idappelzetter, Aard-
Eolblokken, Sleeper,
llborden, 6 Ploegen
eg, 6 Graanzeeften,
4 enkele Zwengen,
pn, Mesthaken, Vor-
Schoppen, Ponger-
Pleien, Harnasse-
d e 1 ij k
[ast (antiek), Tafels,
ledikanten, Kachels,
Waschmachine,
|ifel, Emmers, Meik
an hst Beestiaa! wordt
|80.
nhsid tot berging van
illipg.
lelijkheden worden niet
Heer!" riep Jan nog-
zich aan de beenen
vast.
jongen
klonk het
de er niet naar en
x.
kl" schreeuwde Heer
erde den knaap van
ast overboord!
zewijn sprong hem na
ich nu, brullend en
hulp1, aan vast.
hoorde zijn akelig ge-
n golf aan.
mast en den inan op,
waren, en slingerde
r van het brandende!
den wal ging liet!
en wal, van den slijk-
het breede water op.
klonk het geroep van
(Wordt vervolgd
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gangepoorfsfraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 38. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjja.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 J< berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
1500
gulden bg verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
lirectie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank
I I verbes van een M 1B I verbes B_ B B verbes van S E
hand, voet I 11 I van een I I een m 1|
of oogduimwijsvinger £bb
gulden bij
verbes van
eiken anderen
vinger.
te Schiedam.
Hen seinde ons Dinsdag:
Te IJmniden is binnengeloopen een
zwaar beschadigd Duitsch oorlogsvaartuig, i
Een 10-tal zwaar gewonde zeelieden zijn
van boord gehaald. t
Op het Duitsche schip bevinden zich
een 20-tal dooden en een aantal licht
gewonden. j
Vermoedelijk is het schip in een slag i
geweest met een Engelsche vloot nabij
Zeebrugge.
Ook nog dit:
Door den stoomtreiler „Eems" zijn 16
zwaar gewonde Duitsche zeelieden aan- i
gebracht en in het Roode Kruishospitaal
ondergebracht. Van alle kanten uit de i
omstreken van Haarlem en ook uit Den
Ilaag komen auto's van den Roeden Kruis-
dienst om assistentie te verleen en.
Vcor de hoofden van de haven komt
de beschadigde Duitsche torpedoboot C 69
in zicht met lijken en gewonden aan
boord.
Vaar verluidt zou hedenmorgen vroeg
dwars tusschen IJmuiden en Sehevenin-
gen een zeeslag hebben plaats gevonden
tusschen 12 Duitsche en 10 Engelsche
oorlogsschepen. Een Duitsch oorlogsschip
is gezonken, andere namen de vlucht,
terwijl de torpedoboot, zooals gemeld
werd, IJmuiden binnenliep.
Aan „De Maasbode" werd dd. 23 Jan.
gemeld
Behalve het tiental personen, dat aan
boord van de torpedoboot is achtergeble
ven, is de geheele bemanning, ongeveer
70 man, aan land ondergebracht. Het
schip ligt nu onder bewaking van Neder-
landsche marine-schepelingen.
De lijken zijn hedenavond gekist en
aan land gebracht. Omtrent de begrafenis
is nog niets vastgesteld.
Van de zwaargewonden js er heden
avond 10 uur een overleden en men
vreest, dat hedennacht nog een ander
zal sterven.
Uit verhalen van geredden blijkt, dat
hij het eerste treffen de twee officieren
onmiddellijk werden gedood, een der of
ficieren was de korvet-kapitein, tevens
de commandant van de Duitsche flot
tielje. De torpedoboot kreeg drie reffers.
Eén aan den boeg; één op de brug en
één aan het zoeklicht. Bij het eerste tref
fen werd de bediening van het geschut
onmiddellijk gedood.
Het gevecht had Dinsdagmorgen om 4
uur plaats tusschen den Hoek en Sche-
veningen.
De gedoode officieren zijn, de korvet
kapitein Schultz, de eerste luitenant ter
zee Faust en de tweede luitenant ter zee
Hannover. Ongedeerd zijn de commandant
der 69, Böhm, de eerste luitenant ter
zee Jordan en de chef-machinist, inge
nieur Heimich.
Schultz bevond zich als commandant
der flotille, waartoe de V 69 behoorde,
op de commandobrug met de beide andere
genoemde officieren, Faust en Hannover,
toen een granaat insloeg en een afschu
welijke verwoesting aanrichtte. De beide
laatstgenoemden waren op slag dood. Den
flotille-commandant werden heide beenen
afgerukt. Hij leefde nog eenige uren, doch
overleed kort vóór aankomst te IJmuiden.
Reuter seint uit Londen dd. 23 Jan.:
De admiraliteit meldt: In den afgeloo-
pen nacht ontmoette een vloot-patrouille
een divisie vijandelijke torpedojagers nabij
de Hollandsche kust. Een kort gevecht
volgde. Een vijandelijke torpedojager werd
tot zinken gebracht. De overige werden
verstrooid, na zwaar te hebben geleden.
De duisternis belette, dat de volledige
resultaten der actie konden worden waar
genomen.
Denzelfden nacht had een kort, doch
scherp gevecht tusschen vijandelijke tor
pedojagers en de onze in de nabijheid
van Schouwenbank plaats. Eén onzer tor
pedojagers werd door een torpedo getrof
fen. Door de ontploffing werden drie offi
cieren en 44 man gedood. De torpedo
jager werd daarop door onze eigen sche
pen tot zinken gebracht.
Onze schepen leden verder geen ver
liezen.
Vredesstemmen.
Men seinde ons gisteren (Dinsdag):
WASHINGTON, 23 Jan. Wilson ver
klaarde in den Senaat, dat vorderingen
zijn gemaakt in de richting van de staking
der vijandelijkheden. De president herin
nerde eraan, dat elke gedachte aan over
winning in den tegenwoordigen wereld
kamp moet worden terzij gezet en dat
de vrede alleen gegrondvest kan worden
op de gelijkheid va nnationale rechten.
Hij wees op de noodzakelijkheid van
de vrijheid der zeeën in nauw verband
staande met beperking van bewapening,
en wierp het denkbeeld op, dat geen
natie zou trachten haar macht over een
andere natie uit te breiden, zoodat dus
de naties de Monroeleer moeten aan
vaarden.
(James Monroe was president van de
Yereenigde Staten van 18171825. Hij
was de vader van het staatkundig stelsel
Amerika voor de Amerikanen zonder in
menging van de zijde van vreemdelingen.
Red.)
De Amerikaansche verzekeringsmaat
schappijen hebben door het optreden van
de nieuwe Möwe groote schade geleden,
die voorshands op 10 millioen dollars
wordt geschat.
De verzekeringspremies zijn te New-
Vork dan ook aanmerkelijk gestegen, vol
gens de Petit Parisiën van 2 a 3 pet.
tot 7 a 10 pet.
Men zegt, dat het nieuwe kaperschip
„Vinex" heet.
tien mijlen afstands in de sponningen!
deed rammelen, terwijl er van de kleine,
wrakke huisjes op eenige honderden me
ters van de plaats der ramp zelfs geen
luik bewoog.
Een stuk ijzer, „half zoo groot, als
een tramwagen", werd honderden nie
ters ver boven op het dak van een huis
neergesmeten. Een ander ontzaglijk groot
stuk metaal werd door de lucht geslin
gerd en viel op den grond dicht bij een
gashouder met zooveel geweld, dat de
gashouder uit bet lood raakte. Het gas
ontsnapte, ontbrandde en veroorzaakte
een monsterachtig groote steekvlam.
Een gat in den grond, honderd meter
breed en tachtig meter diep; wijst de
plek aan, waar het magazijn der ont
ploffingsmiddelen gestaan heeft.
Twee dagen lang .hebben soldaten hier
gegraven en in de puinhoopen naar lij
ken gezocht. Thans wordt officieus aan
genomen, dat er honderd dooden en vier
honderd. gewonden zijn, maar wellicht zijn
het er meer. Merkwaardig is het groote
verschil tusschen het aantal geredden en
dat der dooden.
Eenige brandweerlieden ontkwamen
aan den dood op wonderbaarlijke wijze.
Vijf hunner werden levend teruggevonden
tusschen de overblijfselen van den stoom
ketel.
Het departement van buitenlandscke za
ken der Ver. Staten heeft Duitschland
gevraagd of er Amerikanen aan boord
van de Yarrowdale waren. Zulks in ver
band met het Duitsche voornemen om
onderdanen van onzijdige staten, die
dienst deden op de buitgemaakte stoom
schepen als krijgsgevangenen te beschou-
Xaar Wolff meldt, is Hindenburg's op-
roep tot de Duitsche landbouwers om 1
den industriearbeiders spek en vleesch
ter beschikking (e stellen,' overal met mooi
succes bekroond. In het kleine district
Iburg alleen hebben de landbouwers
ettelijke honderden ponden spek en ham
men voor de werklieden bijeenvergaard.
Namens den Paus
De Spaansche gezant te "Washington
heeft mondeling namens den Paus de
nadrukkelijke gelukwenschen aan presi
dent Wilson betuigd voor diens bemoei
ingen ten dienste van den vrede. Wilson
heeft den Paus door bemiddeling van de
Spaansche regeering zijn erkentelijkheid
doen weten.
Griekenland en de Entente.
ATHENE, '20 Jan. (Reuter.) De mili
taire vertegenwoordigers van de Enten
te hebben aan den Griekschen Generalen
Staf te kennen gegeven, dat een termijn
van 14 dagen, ingaande op 2 Jan., zal
worden toegestaan voor het vervoer van
de kanonnen en mitrailleurs van het
Grieksche leger naar de PeloponesusT
Bulgaarsch antwoord op de Entente.
SOFIA, 22 Jan. (Bul. Ag.) De presi
dent van den ministerraad, Radoslawoff,
stelde heden aan de vertegenwoordigers
van de neutrale landen het antwoord van
Bulgarije op. de antwoord-nota der En
tente over het vredes-onderweip ter hand.
De tekst van dit antwoord zal Woens
dag a.s. worden gepubliceerd.
De ontploffing te Londen.
Naak Renter's Bijzondere Dienst meldt,
was bjj de ontploffing der munitiefabriek
een bijzondere omstandigheden deze, dat
■je geweldige schok de ramen op veer-
De toestand in Rusland.
wordt steeds onbegrijpelijker, schrijft
„De Tijd". De bladen in Engeland,
Frankrijk en Italië houden zich
druk met de politieke gebeurtenissen
aldaar, bezig. Men .gelooft, .dat nu de
beurt aan Pokrofski, minister van bui-
tenlandsche zaken, komt om heen te gaan.
Volgens de „*Secolo" heeft hij al ontslag
gevraagd. De „Times" vraagt, waarom
juist vóór de opening van de Doema
die intusschen een maand is uitge
steld de gezondheidstoestand in St.
Petersburg zoo slecht is.
Te "Parijs is vernomen, dat geen cou
ranten en tijdschriften meer uit Rusland
mogen worden gezonden. Er gaan zon
derlinge dingen om.
Nog meldt hetzelfde blad:
In de plaats van generaal Sjoewaref
is thans tot Russisch minister van oor
log benoemd generaal Bjelalef. Volgens
het oordeel van de Times" zal deze
benoeming algemeene bevrediging wek
ken, voornamelijk daarom, wijl hij met
de legers der geallieerden persoonlijk be
kend is. Hij is 63 jaar en drie jaar
geleden generaal geworden. Men be
schouwt hem als "een der beste leer
lingen van Dragomitrof. Het treft voor
dezen nieuwen titularis wel ongelukkig
dat z'ijn ambtsaanvaarding samenvalt met
een échec der Russo-Roemeensche troe
pen aan de Sereth en ook, naar het schijnt,
met een mislukking van hun pogingen
om een offensief te beginnen in de Kar-
pathen. Ja, zelfs in Koerland schijnt het
aanvankelijk behaalde succes te zijn ge
stuit. In een telegram uit Riga naar
Stockholm wordt erop gewezen, dat het
Riga'sche blad „Sinas" wijst op de over
macht der Duitschers aan artillerie in
Koerland, zoodat het voor de Russen
onmogelijk wordt geacht Mitau te ver
overen. Lettische bataillons, die bij storm
aanvallen als eerste aanvalsgolf voorop
werden gezonden, werden, zoo heet het,
gedecimeerd. Van enkele bataillons zijn
slechts '50 man overgebleven. Ook de
verliezen van de Russische troepen, die
het jongste offensief aan de Duna onder
namen, waren reusachtig. De successen,
door de Russen in Roemenië hier en
daar aan het Oostelijk front behaald, ver
dienen zelfs nauwelijks den naam van
lokale successen, doch zijn episodische
zonder meer. („De Tijd".)
Twee Duitsche kapers.
Aan de „Progrès" de Lvon wordt uit
Rio de Janeiro geseind, dat de Duitsche
kaper het prijsgemaakte s.s. „Theodore"
heeft bemand en van wapenen voorzien,
zoodat er nn twee kapers zijn.
Entente en burgerlijke dienstplicht.
Na .uit Lugano aan het „Berliner Ta-
geblatt" verneemt, ontleent de „Corriero
della Sera" aan de „Utro Rosyt" het
bericht, dat op een conferentie te Pe
tersburg zal worden beraadslaagd ovei:
de invoering van den burgerlijken dienst
plicht in alle landen der Entente.
Een onderhoud met den koning van Roemenië.
De medewerker van de „Germania" te
Stockholm zendt aan dit blad het verslag
van een onderhoud, dat een Amerikaan
sche oorlogscorrespondent van de „Tri
bune van New-York" met den koning van
Roemenië heeft gehad. Deze, die toen
in Pinsland was, ontwikkelde daarbij een
andere opvatting van den staat van za
ken dan hem van den kant der geal
lieerden tot nu toe werd toegekend.
De koning dan toonde bij dat gesprek
veel zelfbeheersching, zijn bleeke gelaats
kleur en het zenuwachtig trillen van zijn
handen, die steeds naar een steunpunt
zochten, verrieden de heftige bewogen-
heid, waaraan hij ten prooi was geweest
en misschien nog was. De koning ont-
ving den berichtgever in gezelschap van
een kabinetssecretaris en een Roemeensch
kolonel, die als adjudant dienst deed.
Na eenige vluchtige woorden ontspon zich
spoedig een levendig gesprek. De Ame
rikaansche dagbladschrijver kreeg daarbij
den indruk, dat koning Ferdinand gretig
uitsprak wat er in hem omging. Hij zei:
„De Amerikanen zullen niet vatten,
waarom ik mij blijkbaar zonder grond in
den oorlog tegen de met mijn oom ver
bonden hoofden van de middenrijken heb
gemengd. Het lag volstrekt niet meer in
mijn vermogen, dezen oorlog te verhinde
ren. Ik ben maar koning van Roemenië en
Verwachting tot den avond van 25 Jan.:
Matige Oostelijke tot Noordoostelijken
wind half tot zwaarbewolkt, droog weer
lichte tot matige vorst.
sociaal gebied een baanbreker was, die
de liberalen wist te doordringen, dat zij
het oude laissez faire laissez aller moes
ten verlaten voor het streven om de
economisch zwakken te helpen. Deze spre
ker herinnerde er aan, dat het kabinet-
Pierson-Borgesius zich den eerenaam ver
wierf van kabinet van sociale rechtvaar
digheid. j
De nieuwe Kamerpresident.
In de vergadering der Unie liberale
Kamerclub deelden de heeren De Mees
ter en Rink mede, dat zij zich niet be
schikbaar stellen voor het voorzitterschap
der Kamer.
Als candidaat werd gekozen mr. Fock.
De overige fracties der linkerzijde, zul
len ook hun stem aan mr. Fock geven.
(Zie onder laatste berichten).
De vrouw en de vrede.
In een vergadering van het Nederl.
Comité van Vrouwen voor Duurzamen
Vrede is besloten tot het houden van
een nationaal congres op 28 en 29 April
in Den Haag. (Msb.)
De mail van de „Koningin Rogentes" vrijge
laten.
Naar wij vernemen wordt de Nederl.
mail voor en over Engeland, welke 10
het koningschap heeft hij ons bijna een"N%\T0vemher j.l. door het s.s. „Koningin
louter decoratieve waarde. 1 Regentes" op last van de Duitsche auto-
,De Roemeniër regeert zichzelf, het
parleiöent is de uiting van zijn wil en
daartegen is de koning machteloos. In
Roemenië is het onmogelijk een poli-
'tiek tegen den volkswil te voeren. Het
is inderdaad een ernstige dwaling onzer
leidende politici geweest, op een korten
duur van den oorlog te rekenen en ik
heb mijn bezwaren tegen dit ongelukkige
optimisme destijds niet verheeld. Ik heb
den chef van den generalen siaf er te
gen gewaarschuwd, op grond van on
zekere beloften deel te nemen aan een
strijd, welks afloop piij hoogst twijfel
achtig 'toescheen. -Mijn waarschuwing is
echter als vrees voor de Duitschers uit
gelegd. Als gij de bladen van Juli en
Augustus 1916 naleest, zult gij zien, hoe
men mij toen verdacht heeft gemaakt
„Ik zou mijn land gaarne de ellende van
den oorlog hebben gespaard, maar Roe
menië wilde oorlog en was daar niet
van af te brengen. Bij ons moet de ko
ning in hooge piate rekening houden met
de volksstemming".
De „Germania" teekent hierbij aan, dat
de mededeelingen van den rijkskanselier
in Hen Rijksdag de houding van den ko
ning indertijd in pen ander Jicht heb
ben gesteld, dat wel een juister beeld
riteiten te Zeebrugge is ontscheept, thans,
na door den censor te zijn onderzocht,
geleidelijk aan Nederland uitgeleverd. Zoo
werden, van de ongeveer 500 zakken,
waaruit deze mail bestond reeds meer dan
350 zakken door den Nederlandschen
dienst terug ontvangen en naar bestem
ming doorgezonden. (Maasbode).
De „Westerdijk."
De correspondent van het „Hbl." te
Rotterdam meldt:
Het, stoomschip „Westerdijk", van Solle-
veld, Van der Meer en Van Hattem's
Stoomvaartmaatschappij, ligt nn al 34
dagen te Stornoway, waai- het stoomschip,
geladen met 4500 ton graan voor de Re
geering van Nederland, moest binnenloo-
pen wegens gebrek aan kolen.
Toen de kapitein brandstof wilde aan
vullen, bleek dat niet te zullen gaan,
tenzij de reederij zich verbond, hetzij 30
pCt. van haar laadruimte af te staan aan
de Engelsche regeering, hetzij bereid bleek
elk van de schepen harer vloot een réis
voor Engelsche rekening te laten maken.
De reederij kan natuurlijk in dit aanbod
niet treden, omdat haar schepen waren
gerequireerd door de Nederlandsche Re-
zal geven van heigeen voor de ooriogs- g«ering voor het vervoer van granen ten
verklaring in Boekarest is geb >urd dan behoeve van de Nederlandsche bevolking.
m De reederij heeft sedert alle mogelijke
stappen gedaan in Engeland, de Neder
landsche Regeering heeft vertoogen ge-
dit interview. Intusschen gelooft het blad
wel, dat de koning in hoofdzaak werk
tuig is geweest van anderen.
Begrafenis Goeman Borgesius
Omtrent de begrafenis van den heer
Goeman Borgesius zij nog het volgende
gemeld
Minister Cort van der Linden herdacht
den ontslapene als een staatsman, die
er naar gestreefd heeft in de liberale
staatkunde het besef te doen doordringen,
dat de staat de economisch zwakken,
en de minder bedeelden door de wet-
richt, doch het eenige resultaat tot heden
is, dat 4500 ton Regeeringsgraan, die
we hier zoo goed zouden kunnen ge
bruiken, in de haven van Stornoway ligt
te verrotten, terwijl het schip, waaraan
mede dringende behoefte bestaat, kalm te
'Stornoway blijft liggen met de volledige
bemanning aan boord.
De communicatie van de reederij met
het schip is eveneens verbroken, daar de
reederij een telegram van den kapitein
heeft gehad en verder onkundig is of
haar eigen berichten den gezagvoer] -r
hebben bereikt. De eenige wijze tot te .i
geving behoort te steunen en roemde hem ls- 4at het schip door een sleej 1 t
als een mensch, die geloofde in idealen j )vorf^ gehaald, doch de betrokken g
De heer De Meester, die sprak namens bootreederijen zijn, uit vrees vo r r ■-
de vrijzinnige Kamerleden, herdacht den presaiIiemaatregeien van Engelsche
ontslapene als den man, die zooveel voor inefvoor met te vinden,
de liberale beginselen heeft gedaan en op
