De Groofe Oorlog
No. 2.
Donderdag 4: Januari 1917.
Dertiende Jaargang
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Tb. K.,
TIEN
Zoom
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
M.
Ik, I
0.
I H"n-
h„
II w.
ferine-
b'. s.
wd
U s.
I licht;
L.,
.B.,
Lzn.,
zich
|en op
Bchore,
■s fiot-
C-oes,
fweevil,
I J.
A V.,
J. v.,
lenldijke,
ll„ Wis-
Hein-
3.. V.'il-
IV. Jzn.,
1 M„ al-
|K„ Co-
lllen i 2;
h. s.
zontler
I Tcrncn-
e. a.
C. A.
Oder be-
s. 5 d.
onplaato,
lelpdiere®
1, Colijias-
jeiisi'tiap:
Ier sekt",
onplaats,
fen, ied ?r
Itinge (2
h f 3 b.
Ik, £5 b.
nnsweerd,
vertreflSng;
jmeMinge
vjeesch
I tegen A.,
van rijden,
fning. Be-
W„ Hoe-
Ira atseben-
3 d. 1».
Ite hebben
I RecMbanki
Gerechts-
Ihei'de rech-
ftiemens te
werd 'ge
ltij: cassatie
|ooge Raad
v or pen.
[eren betrof
bewoond
lee!, alhier,,
1 Zijlstra te
Riemens
I echter eten
fcswege- voor
lie mil--. Johl
zijn advor
In voor beta
■cht.
Iring is' ont-
Jeeld in alle-
fegrijpen valt,
|cen. (Z©l.)l
It Dett; li916i.
bas d'e aanvoer
Bruine boonen
i-Beveland".
ec. 191&.
>g-
knollen, f3—
speen, f3.50i
Igeïijf; f:6.50—
bellefleur 18
fejeldragers 18,
j Bellefleur 6
groene kool
Ier 100 stuks
ptuk'.
veiling.
|i' aanj familie,,
LD®
Etehtgenooto.
rgeteekende zijn
li 7 aan familie,
liëntèle.
!R,
v. 't Westeinde),
stokerij en
„De Bijenkorf".
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten ƒ1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d, Administratie: Ganzepoortstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Iteclameberichfen 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. contant.
gulden bij verbes van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij
verlies
van een
duim;
60
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken andoren
vinger.
De Vredesactle.
Zondagmorgen ontvingen wij langs tele-
grafisclien weg de korte samenvatting van
het antwoord der Entente op de
Duitsche vredesaanbieding. Het telegram
luidde als volgt;
PARIJS, 30 Dec. Een antwoord is
hedenavond overhandigd aan de ver
tegenwoordigers der neutrale Mogend
heden, die het Duitsche voorstel over
brachten.
Het antwoord zegt, dat de Geallieerde
regeeringen, getrouw aan de overeen
komst om niet afzonderlijk de wapens
neer te leggen, besloten gezamenlijk te
antwoorden, dat zij weigeren rekening
te houden met een voorstel zonder op
rechtheid en opnieuw bevestigen, dat
geen vrede mogelijk is, zoolang het
herstel der geschonden rechten en vrij
heden, de erkenning van het beginsel
der nationaliteiten en het vrije bestaan
der kleine Staten niet zal zijn ver
zekerd.
Thans is de antwoordnota in haar ge
heel beleend geworden. Zij. werd Zater
dagavond aan den gezant der Ver. Staten
to Parijs overhandigd en is gegeven uit
naam van alle aan 'dien kant strijdenden
Rusland, Frankrijk, Engeland, Japan, Ita
lië, Servië, België, Montenegro, Portugal
en Roemenië.
Zij noemen zich: vereenigd tot verdedi
ging van de vrijheid der volkeren en her
inneren er aan, dat zij de onderlinge
verbintenis hebben aangegaan, om niet
afzonderlijk vrede te sluiten.
De nota protesteert allereerst tegen twee
beweringen in het vredesvoorstel der Cen
tralen.
Vooreerst zijn niet de geallieerden ver
antwoordelijk voor het uitbreken van den
oorlog en vervolgens zijn de Centralen
geen overwinnaars.
De geallieerden waren het juist, die al
les deden, wat mogelijk was, om het uit
breken van den strijd te verhoeden.
Duitschland heeft zijn verbintenissen
verbroken en daarmee den oorlog ont
ketend; thans kan op Duitschlands woord
de vrede niet worden gevestigd.
Trouwenshet voorstel om onderhande
lingen te openen is geen vredesvoorstel.
Het aanbod is niet omlijnd en lijkt meer
op een oorlogsmanoeuvre.
Het ziet voorbij alle gegevens, alle fei
ten, die bewijzen, dat Duitschland en
Oostenrijk den oorlog hebben gewild.
Reeds in Den Haag op de vredesconfe
renties was het Duitschland, dat alle voor
stellen, die tot ©enige ontwapening kon
den strekken, verwierp.
En Oostenrijk heeft Servië den oorlog
verklaard, in weerwil van de tegemoet
koming, welke op een onbeschaamd ul
timatum werd betoond.
Alles wat de entente tot behoud van
den vrede beproefde, werd afgewezen;
Engeland stelde een conferentie voor,
Frankrijk ©en internationale commissie,
de Czaar verzocht de" bemiddeling van
den Duitschen Keizer en Rusland zelf
1 kwam op het laatste oogenblik met
Oostenrijk tot overeenstemming. Het
©enig gevolg was, dat Duitschland snel
hot onschuldige België overviel, dat het
plechtige verdragen tot scheurpapier ver
klaarde en dat het de stelling verkon
digde: nood breekt wet (het doel heiligt
de middelen). Duitschlands aanbod van
dit oogenblik berust op de oorlogskaart
in Eu ropa. Maar die wijst slechts aan,
hoe werkelijk de wederzijdsche krachten
zich verhouden.
Op dezen grond kan geen vrede wor
den gesloten met hen, die meenden, in
twee maanden hun doel te zullen berei
ken en na twee jaren bespeurden, dat het
niet te bereiken is. De vele misdrijven,
door Duitschland en zijn bondgenooten
begaan, eischen thans boete en waar
borgen voor de toekomst.
Duitschland wil blijkbaar geen van bei
den; liet bedoelt slechts oneenigheid te
stoken onder de geallieerden, doch de
volken zelve hebben daarop reeds een
stemmig geantwoord.
Ook wil de vredesvoorslag de stem
ming bij de eigen volken opbeuren en
tte neutralen bevreesd maken.
Ook willen de centralen blijkbaar bij
voortduring na den oorlog nieuwe -gru
welen rechtvaardigen met het afgewezen
vredesvoorstel.
Ten volle bewust van den ernst van het
oogenblik, weigeren de geallieerden op
het vage en onoprechte voorstel in te
gaan.
Vrede is niet mogelijk, voordat de ge
schonden rechten zijn hersteld, de vrij
heid, ook der lrieine volken verzekerd
en de veiligheid der wereld voor de toe
komst gewaarborgd.
Ten slotte wordt nog een afzonderlijk
gedeelte der nota van antwoord aan Bel-
België gewijd.
Dit antwoord der Entente viel vrijwel
uit gelijk het verwacht werd, d.w.z. af
wijzend maar niet zóó, of de deur tot
onderhandeling blijft op een kier staan.
Wel weigert aldus „Die Tijd" de
Entente het vage vredesaanbod louter op
de Duitsche verzekering, dat het aanbod
aannemelijk is, maai- over de Duitsche
vredesvoorwaarden, welke nog niemand!
kent, heeft zij. zich niet uitgesproken en
kan zij zich niet uitspreken. Die verant
woordelijkheid is verplaatst, en thans
drukt de plicht op Duitschland om, in
dien het zich niet door redenen van waar-
digheidsgevoel of redenen van politiek
Voelt weerhouden, eindelijk zijn porte
feuille open te maken. Eerst als de daar
uit te voorschijn komende vredesvoor
waarden inderdaad rechtvaardig blijken
te zijn en door de Entente verworpiem
zouden worden, eerst dan zou de Duit-
sche pers recht hebben om te schrij
ven zooal's zij thans doet, en in dat ge
val zou haar het openbare oordeel in
de neutrale landen .ondersteunen.
Met spanning mag daarom worden uit-,
gezien naar de houding, welke het of-
ficieele Duitschland en de verantwoor
delijke regeeringspiersonien der Centrale!
Mogendheden zullen .aannemen ten aan
zien v;an het antwoord der geallieerden!
en de formule van de genoegdoening,,
het herstel en de waarborgen. Zullen zij
overeenkomstig de woorden van den Bul-
gaarschen Minister-President, de vorige
week gesproken, bereid zijn tot „het doen
van concessies in naam der menschelijk-
heid en in het belang van het welzijn
aller naties"? En zal de Entente in hare
beantwoording van Wilson's! nota niets
nreer zeggen dan zij. in haar antwoord
aan den vijand vermocht te doen?
Die aandrang door de piers en de stem
ming in Ide Ententelanden opi de re
geeringen uitgeoefend, doet dit ver
moeden.
Losse Oorlogsberichten
De toestand in Rusnenië.
Het jongste Duitsche legerbericht geeft
den toestand in Roemenië als volgt weer:
In het Noordelijk deel van Groot-Wal-
lachije zijn de Russen opnieuw terugge
worpen. Bet negende leger heeft den vij
and in de stellingen halverwege tusschen
Rimnicu Sa,rat en Foesani, hel Donauleger
in hel bluggehoofd van Braila terugge
drongen.
In de Dobroedsja hebben de successen
wan de Duitsch-Balgaarsche troepen de
Russische hruggehoofdstelling beoosten
Macin in hooge mate ingeperkt. Gisteren
wedden daar duizend gevangenen gemaakt,
4 stukken geschut en 8 machinegeweren
bemachtigd.
In het gebied van de Donaumonden
heeft een Bulgaarsche rivierpost ongeveer
50 Russen gedood, die in sloepen over
de St. Georges-uitmonding waren heonge-
fcomen.
De onderzeeërs oorlog.
Lloyds meldt: De Noorsche stoomsche
pen „Flora" en „Ena" zijn gezonken.
Naa,r men meent, is het Russische zeil
schip „Seedmis" gezonken.
Het Noorsche stoomschip „Thyra" is
gezonken. Dertien man der equipage zijn
gered.
Het Engelsche zeilschip „Ha,rry Adams"
is gezonken.
Het Deensche stoomschip „Danmarck"
is ter hoogte van Videro getorpedeerd.
De bemanning is gered.
De Engelsche stoomboot „Apsleyhail"
(2436 netto tons) is gezonken.
De „Gaulois" getorpedeerd.
Het Fransche slagschip „Gaulois" is den
27sten December in de Middellandsche
Zee getorpedeerd. Vier personen zijn ver
dronken. Het schip zonk in een half uur
tijds.
De „Gaulois" is een Fransch linieschip
van 11.300 tons, werd in 1896 gebouwd en
bewapend met vier ,30.5 c.M., tien 14 c.M.,
acht 10 c.M. kanonnen en 2 torpedolan-
ceerbuizen. Den 18den Maart 1915 werd
de „Gaulois" bij den aanval op de Darda-
nellen zwaar beschadigd.
Geschutvuur.
Op Oudejaarsdag werd aldoor het ge
donder van het zware geschut gehoord,
ook bij den overgang van het oude in
het nieuwe jaar word steeds onafgebro
ken door geschoten. Ook Nieuwjaarsmor
gen werd er onafgebroken door geschoten
en was 't geluid van liet schieten geen
oogenblik van de lucht.
Britsche schepen virr da "g sche kust.
Zaterdagavond tusschen 5 en 6 uur
zijn voor de Belgische kust een drietal
Engelsche oorlogsschepen geweest, welke
een aantal schoten in de richting van
de kust afschoten. Voor zoover men. kon
beoordeelen, zijn toen eenige Duitsche
oorlogsschepen de haven van Zeebrugge
uitgevaren en hebben deze ook nog eenige
schoten in de richting der vurende sche
pen gelost. Benige granaten kon men op
de kust zien ontploffen.
Gevangen Duitschers.
De Franschen hebben in 1916 alleen
bij Verdun en aan de Somme 78.500
Duitschers gevangen genomen.
Generaal Haig
is wegens zijn bijzondere verdiensten tot
maarschalk bevorderd.
Een nieuwe nota aan Griekenland.
De nota der geallieerden, thans aan
Griekenland overhandigd bevat de vol
gende eischen
„1. Verontschuldigingen van de vijande
lijkheden op 1 December en degradatie
der verantwoordelijke officieren; ©en open-
haai' saluut aan de vlaggen der geallieer
den; amnestie van alle gearresteerde Ve-
nezolisten; schadeloosstelling van alle
eigendommen, welke op, 1 en 2 December
vernield werden, waaronder ook voor de
persen dei' Venezelistische bladen.
2. Het herstel van het beheer van de
spoorlijnen wordt besproken door de ver
tegenwoordigers der Entente en de re-
goering om liet de Grieksche autoriteiten
minder moeilijk te maken.
3. Overbrenging naaf den Poloponesus
van alle troepen, wapens, munitie, be
halve wat strikt noodig is voor politie
doeleinden.
De nota voegt er aan toe: militaire
noodzakelijkheid kan de entente noodza
ken troepen te landen in Ilea om overge
bracht te worden naar Saloniki."
De nota is geteekend alleen door de
beschermende mogendheden Engeland,
Frankrijk en Rusland.
De Italiaansche gezant houdt zich soli
dair, maar onthoudt zich van inmenging
in bmnenlandsche aangelegenheden.
Ir ds Oobroetsja.
SOFIA, 2 Jan. In do Dobroedsja wordt
het offensief1 voortgezet. Wij maakten 1150
soldaten en 6 officieren gevangen en ver
overden 4 kanonnen en 14 machinegewe
ren. In Oost-Walachije zetten wij den op-
marsch voort.
I( o n g a r ij e.
Te Boedapest zijn Zaterdagmorgen j.I.
volgens het Roomscli ritueel met de daar
aan verbonden indrukwekkende ceremo
niën, onder onbeschrijfelijk gejubel van
de geheele bevolking in tegenwoordigheid
van alle leden van het keizerlijke huis,
het diplomatieke corps en de gemeen
schappelijke Oos fcenrijksch-Hongaarsche
ministers in de St. Mathias-kerk de koning
■en de koningin gekroond, waarna de ko
ning in vol ornaat, met het kruis in de
linkerhand en de rechterhand uitgestrekt
over het Evangelieboek, vóór de kathe
draal voor het verzamelde volk den eed
op de grondwet heeft afgelegd.
Daarna trok de kroningsstoet haar den
kroningsheuvel, waar de koning volgens
het oude gebruik met het zwaard van den
H. Stephanus vier slagen naar de vier
windstreken deed.
De plechtigheid eindigde met den ge-
bruikelijken kroningsmaaltijd in den Hof-
burg.
Vrij vervoer Staatsspoor Personeel.
Men deelt ons mede:
Met ingang van 1 Januari wordt aan
het personeel en hunne gezinnen van
de Staatsspoorwegen ook vrij, vervoer ver
leend, op al de H. S, M. lijnen.
Geen tusi chenkomst
DEN HAAG. Blijkens een telegram uit
Sofia zou de Bulgaarsche minister-presi
dent hebben medegedeeld, dat hij ingelicht
was, 'dat o. a, ook Nederland voornemens
zou zijn, den stap van president Wilson
te steunen.
Er is goede grond om als zeker aan
te nemen, dat ook thans bij de Neder-
landsche regeering nog geen voornemen
tot overweging daartoe bestaat.
Mgr. Locatelli in ons land
Mgr. Locatelli, Pauselijk internuntius in
Nederland, is Zondag per auto uit België
te Roosendaal aangekomen en heeft Zijn
intrek genomen in het St. Joseph Missie
huis. Zijne Excellentie bezocht in den
namiddag het klooster dier paters Redemp
toristen en den WclEd. heer A. Laane,
oud-consul van België en is Maandag naar
's Gravenhage vertrokken. (Maasbode).
Diplomatie.
Men schrijft uit Liverpool:
De Londensche correspondent van de
„Liverpool Post" bericht, dat binnenkort
©ene belangrijke diplomatieke verandering
zal worden medegedeeld; namelijk, dat
Sir Sir Walter Townley als Britsch ge
zant bij het Nederlandsche Hof Sir Alan
Johnstone zal opvolgen.
Sir Townley is pas to Teheran geweest,
maar had vooraf langdurige ondervinding
van Europeesche diplomaten opgedaan.
Ds „Oldambtopgebracht.
Wolff seint het volgende officiëele be
richt uit Berlijn:
Het Nederlandschè stoomschip „Old
ambt", groot 470 ton bruto, dat met con
trabande (levensmiddelen) op weg was
van Nederland naar Engeland, is den
29sten dezer door de Duitsche zeemacht
in Vlaanderen aangehouden en naar Zee-
brugge opgebracht.
(De Oldambt is gecharteerd door de
Batavierlijn.)
Goes. De viering van het eer site
1 ,u s t r u m (5-jarig bestaan) vande
R.-K. Proipagandclub „Pius'X"
vestigt meer dan anders de aandacht pip
deze verdienstelijke vereeniging.
Een der leden was zoo- vriendelijk uit
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 4 Jan.:
Meest krachtige zuidwestelijke tot weste
lijken wind; zwaarbewolkt of betrokkep.
Waarschijnlijk regenbuien. Weinig verande
ring van temperatuur.
do bescheiden der club een kort relaas
van hare lotgevallen in do afgeloppen,
5 jaren samen te stellen wat ens in
teressant genoeg dunkt om onzen legers
aan te bieden.
Reeds meermalen hadden bij verkiezin
gen eenige jongelui zich beschikbaar ge
steld opi kiezers aan te sporen ter stem
bus te kopien in 't belang der rechtsche
candidaten. Doch dit geschiedde steeds
op verzoek van enkele heeren der R.-K.
Kiesvereeniging, zonder dat deze jongelui
deel uitmaakten eener organisatie, welkq
dit deel beoogt. Daardoor bleek meer en
meer de noodzakelijkheid van 't bestaan
van een vereeniging, welke, jjessarteereri-
de onder de R.-K. Kiesvereeniging, hara
leden in politieke banen zou leiden ('ii
hen voor bovenstaande taak geschikt
pinken.
Het initiatief hiertoe werd genomen door
dhr. E. Mudde, die met dhr. Jas. Witkam,
als zijnde bestuurslid vah de R.-K. Kies
vereeniging alhier, het embryo vormde,
waaruit.de huidige Piop.-club ontpraten is.
Het gevolg was, dat door bemiddeling
van dhr. Jas. Witkam, dhr. J. W]. Vie-
nings, eveneens bestuurslid van de R.-K.
Kiesvereeniging, zich aanstonds bereid,1
verklaarde de leiding van een zoodanige
vereeniging op zich te nemen.
Was dit de prophase, de eigenlijke
■ontwikkelingsgeschiedenis neemt thans
een aanvang.
Op 21 Diec. 1911 werd onder hooge
goedkeuring van den Hoogeerw. heer Die
ken de oprichtingsvergadering gehouden.
Op deze vergadering waren aanwezig
de heeren J. W. Vienings, A. van
Kalmthout, M. van Kalmthout, W. Malt-
thijsen, E. Th. 'J. Mudde en A. Simons.
De nieuwgeboren vereeniging ontving
den naam R.-K. P'rop.-club „Pius X" met
het bestuur als volgt samengesteld: A.
Simons, voorzitter, M. v. Kalmthout, secre
taris en E. Th. J. Mudde, penningmeester.
Het doel, dat de vereeniging beoogde,
was het o,p politiek gebied ontwikkelen
van jongelui tusschen 15 en 25 jaar,
om later in de Kiesvereeniging over fa
gaan en zoo bruikbare kiezers te wor
den; en op de tweede plaats olm in de
drukke tijden van verkiezingen de R.-K.
Kiesvereeniging te assisteeren.
Al spoedig breidde zich het aantal le
den der vereeniging uit en tegelijkertijd
mocht zij zich verheugen in een betrek
kelijk groot aantal donateurs, wier gif-
ton, benevens de contributiegelden dei-
leden, zouden strekken ter bestrijding der
onkosten.
Na eenige maanden van intern werken
trad de vereeniging voor 'teerst naar bui
ten op bij gelegenheid van de o,p handen
zijnde gemeenteraadsverkiezing, welke ac
tie met succes word bekroond, immers
de R.-K. candidaat dhr. A. F. de Paauw
werd gekozen.
Dioor hot vertrek van den secretaris,
dhr. Al. v. Kalmthout, werd in zijn plaats
voorzien door dhr. A. v. Kalmthout.
Op 't eind van het eerste jaar van haar
bestaan 'werd mi. dr. Jan v. Best, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gem.,
door de Prop.-club uitgenoodigd tot het
houden van een politiek© lezing, welk©
avond uitnemend slaagde, getuige de
stampvolle zaal en hot 'toetreden van niet
minder dan 6 nieuwe leden, beneveps
enkele donateurs.
Op de jaarvergadering, welke kort hier
op volgde, konden èn moderator èn be
stuur èn leden met genoegen op de werk
zaamheden van het eerste jaar terugzien.
Thans bleek voldoende, dat een R.-K.
Prop.-club in Goes een absoluut bestaans
recht verdiende. D|e functionarissen bractn
ten hun respectievelijke verslagen uit,
waarna de algemeene vergadering besloot
