ïke Algemeene No. 148
aatschappij
I
anbesteding.
17 Olmeboomen,
Vrede in 't zicht?
Oe Groofe Oorlog.
Donderdag 14 December 1916.
Twaalfde Jaargang.
(DELFT.
faal f lOO.OOO,00
f 50.000,00
50.000,00.
ken van f1000,
1000
metten zijn verkrijgbaar
pt Co., Kassiers; te HEIN-
DRIES Pzn., in Assurantiën
schappij te DELFT, Binnen-
De Directie:
HE. W. J. ALSEMGEEST.
A. PAPERS.
aan te besteden:
bouwen van een Woonhui'
Landbouwschuur, Bergplaat
voor Machinerieën, Kippei
en Varkenshokken en verch
daartoe behoorende werken.
STOOWBOOTDIENST
dmiraal de Ruyter" en
„Stad Goes".
koop bij Inschrijving:
ie aankomende Slagersknecht
:en nette Loopjongen gevraagd.
ien flinke Dienstbode,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
IP* gulden bi-' I gulden bi-' A gulden bij' üfc P®
tij die zich met ingang van
[£Januari a.s. abonneeren
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers
gratis en franco.
Losse Oorlogsberichten
Welk weder zullen wij hebben
namiddags ten 3 ure, in de herberg
dhr. J. Menheere te Biezelinge, zal
A. KLOOSTERMAN, aldaar trachten
estek met 2 teekeningen is verkrijg-
a f 1,50 per stel bij dhr. W. STERK
chore, door wien tevens nadere in-
tingen worden verstrekt.
ioes—Dcrdt.Rotterdam en
Amsterdam,
reet de Stoomboot
;rek van GOES naar ROTTERDAM,
ndag 18 Dec. 's morgens 4 uur.
derdag 21 Dec. 's morgens 1 uur.
ilrek van GOES naar AMSTERDAM.
Woensdagmorgen vroeg,
trek van ROTTERDAM naar GOES,
lag 15 Dec. 's morgens 7 uur
sdag 19 Dec. 's morgens 11 uur
rek van AMSTERDAM naar GOES.
Vrijdagmiddag 12 uur.
Rotterdam, Haring-
e t, Zuidzijde.
'FORMATIËN te bekomen te Goes
den heer J. C. MONHEMIUS, te
rdt bij den heer D. VAN LOON,
Amsterdam, Binnenkant, bij den
E. II. P. VOETEN en te Rot-
dam bij de Stoomboot-Reederij v/h
A. VAN DER SCHUIJT.
ASSAGiERSVRACHT Goen-Donll-
tsrdasï!enkels reis, f 1. retour f 1,80.
nde op de hofstede „Drie Klauwen"
Heer Arendskerke.
ischrijvingsbiljetten in te leveren
of op 20 December a s bij N. A.
11JN, Landbouwer, Nisuwdorp, bij
ook inlichtingen te bekomen zijn.
irstond een
dres: Slagerij VAN HOVE, Goes.
evrouw BOËL— Get.dof, Den Haag,
gt voor directe indiensttreding
■oorkeur R. K., boog loon. Zich aan
nelden bij Mevrouw DE PAAUW
;e Kerkstraat, Goes.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gangepoorfstraaf C 2o9. GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
jH 0^ 8 9 verlies van een jfl I B H I verlies fi g verlies van M Ba.
g jÉ J§ hand, voet g I 11 I van een 8 3 een Jt
V tKT of oogg duimwijsvinger mLa
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Bericht.
Gelijk andere jaren stellen wij onze abonné's
thans weer in de gelegenheid hun abonne
ment voor een jaar vooruit te betalen.
Voor abonné's, die hun courant per post
ontvangen, bedraagt het abonnementsgeld
per jaar bij vooruitbetaling f4.10.
Voor nieuwe abonné's bedraagt het abon
nementsgeld per jaar bij vooruitbetaling
14.10 f 0.10 voor poliskosten. Zjj die
hun abonnement per postwissel vooruitbetalen
worden dringend verzocht duidelijk hun
naam en woonplaats daarop te vermel
den.
t^ior Goes en Middelburg bedraagt
abonnementsgeld per jaar bij vooruitbe-
g f 3.60.
De Administratie.
Reeds tweemaal, in 1914 en 1915 be
scheen de Kerstmisster een door oorlogs
wee en krijgsjammer verscheurd Europa
en menigeen vroeg zich af: zal ook liet
Kerstfeest van 1916 ten derde male de
schrijnende tegenstelling bieden tusschen
vredesboodschap en krijgsgeweld?
Thans gloort een straal van hoop op
het beëindigen van de bloedige en de
natiën uitputtende worsteling.
De telegraaf maakte gisteren de na
volgende tijding wereldkundig
BERLIJN (Off.) II December. Onze Keizer
heeft aan de commandeerende generaals
een medededeeling gezonden, die luidt ais
volgt: Soldaten, in het bewustzijn van
de overwinning heb ik, na overleg met
de verbonden heerschers, den vijand een
vredesaanbod gedaan. Of het aangenomen
wordt staat nog te bezien. Tot dat oogen-
blik vechten wij verder.
(get.) WILHELM I. R.
En ook deze van de OosbenHjksch-
Hongaarsche regecring:
WEENEN (Off.) II Dec. Het Kabinet te
Weenen heeft in volie overeenstemming
me) de regeeringen van Oostenrfjk-Hon-
garije, Duitschland, Turkije en Bulgarije
aan de vijandelijke staten een nota gericht,
waarin uiteengezet wordt, dat de voort
zetting van den oorlog steeds meer en
Riser nutteloos bloedvergieten blijkt en
waarin de [geneigdheid te kennen gegeven
wordt om vredesonderhandelingen met de
vijanden aan te knoopen.
Vervolgens heeft in den Duitschen Rijks
dag, die gisteren (12 December) was bij
eengeroepen, de rijkskanselier Von Beth-
mann Hollweg, een gelijkluidende verkla
ring afgelegd en er bijgevoegd, dat deze
in een diplomatieke nota vervat, ook aan
de neutrale regeeringen en aan Z. II. den
Raus is verzonden.
De Rijkskanselier besloot zijn verklarin
gen mei deze woorden:
In Augustus 1914 brachten onze vij
anden het vraagstuk van de macht en
den wereldoorlog; thans brengen wij
het vraagstuk der menschheid en des
vredes te berde. Hoe het antwoord on
zer vijanden luiden zal, wachten wij af
met de rust, die onze kracht naar buiten
en naar binnen en ons rein geweten
ons schenkt. (Bravo.)
Weigeren onze vijanden, willen zij
den wereldlast van al liet schrikkelijke,
dat daarna nog volgen zal, op zich ne
men, dan zal tot in de laatste hut
ieder Duitsch hart opnieuw ontvlammen
in heiligen toorn tegenover de vijan
den, die om hunne bedoelingen van
vernietiging en verovering den men-
schenmoord niet wilden beëindigen.
(Bravo rechts.)
Nu moge men over de Centralen en
speciaal over Duitschland denken zoo men
wil en wat sinds Augustus 1914 in
België geschiedt, doet zeer zeker het Ne-
derlandsch oog niet met veel sympathie
oostwaarts blikken deze stap; door
hen ondernomen, strekt hun tot eere. Ten
zij toch de voorstellen, die zijl hun vijan
den aanbieden, een volstrekt onmogelijken
en onredelijken grondslag voor verdere
onderhandelingen aanbieden, bewijst deze
stap, dat zij, hoewel staande in het be
wustzijn van hun met geweldige successen
bekroonde militaire actie in het oosten
de feiten laten in dit opzicht geen
ontkenning toe toch niet blind zijn
voor de gedachte, dat de allergeweldigste
worsteling, waarin het grootste deel van
ons werelddeel is betrokken, Europa lang
haam aan vermoordt1) en terecht brengt
„De Maasbode" in zijn ochtendblad van
heden het woord van Paus Benexlictus in
herinnering, door Z. Heiligheid den 30en
Juli 1915 gesproken: „Gezegend hij,
di.e het eerst den olijftak des
vredes zal opnemen en dé rech
terhand zal aanbieden aan den
vijand".
Als nu maar van de andere zijde niet
een onverzoenlijk „wij. willen niet" de
ontluikende vredesverwachtingen vernie
tigt en er is afgezien van alle voor
keur voor deze of die der strijdende par
tijen voorzeker geen christelijk hart,
dat niet volkomen instemt met deze slot
woorden van het „Maasbode"-artikcl van
hedenmorgen
„Op dit kritieke oogenblik, dat be
slissen gaat over een toekomst van m«-
gelijken vrede, of nieuwe en heviger
oorlogswee, kunnen wij slechts met
grooter innigheid onze stem verheffen
tot den God des Vredes, dat Hij ons
de toekomst van vrede moge geven, kun
nen wij slechts met sterker aandrang
den hemel geweld aandoen, dat der
wereld toch de „rechtvaardige en blij
vende vrede" hergeven worde, waarvoor
do Paus telkens en telkens weer Zijn
stem heeft verheven.
Mocht de omstandigheid, dat de cen-
centrale mogendheden met hun verzoek
tol bemiddeling voor hun vredesaanbod
zich ook uitdrukkelijk tot den Stedehou
der van Christus gewend hebben, oen
gunstig voorteeken zijn."
Ten slotte drukken wij den tekst af
zooals de ochtendbladen van heden die
mededeelen der nota, die door de Duit-
sche regeering door middel van haar ge
zant Von Mühlberg aan 's Pausen Staats
secretaris, kardinaal Gasparri, is overhan
digd.
Ingevolge een ontvangen opdracht heb
ik de eer Uwe Eminentie hierbij afschrift
to zenden van een verklaring, welke de
keizerlijke regeering heden aan de regee
ringen van die staten, met welke het Duit-
sche rijk zich in oorlogstoestand bevindt,
door bemiddeling der met de bescherming
der Duitsche belangen in die landen be
laste mogendheden iaat toekomen.
De keizerlijke en koninklijke Oosten-
rijk-Hongaarsche, de keizerlijk Ottomaan-
sche en de koninklijk Bulgaarsche regce-
ring drukten hun bereidwilligheid tot het
aangaan van vredesonderhandelingen op
gelijke wijze uit.
Do gronden, die Duitschland en zijn ver
bondenen tot dezen stap -bewogen, zijn
duidelijk. Sinds twee en een half jaar
verwoest de oorlog het 'Europcesche con
tinent. Onsterfelijke cultuurwerken zijn
Dit is geen holle fraze. Immers de onlangs
gepubliceerde cijfers van bet Genootschap
voor oorlogsstudie" te Kopenhagen
geven voor de jaren Augustus 1914 Augustus
1916 als slachtoffers van den oorlog op: 19MIL-
LIOEN menschen aan dooden, verminkten en
gewonden, terwijl dat getal inmiddels weer ge
stegen is tot 23 MILLTOEN'.
vernietigd, uitgestrekte landstreken met
bloed gedrenkt, millioenen dappere krij
gers vielen in den strijd, millioenen keeren
met een zware ziekte in het vaderland
terug. Smart en rouw vervullen bijna ieder
huis.
Niet bij de oorlogvoerenden alleen, ook
hij de neutralen drukken de vernietigende
gevolgen van de geweldige worsteling
zwaar op de volkeren. Handel en verkeer,
moeitevol in de jaren des, vredes tot stand
gebracht, liggen ter neder. De beste krach
ten der volkeren zijn aan de scheppings
kracht en nut stichtenden arbeid onttrok
ken. Europa, anders aan de uitbreiding
van godsdienst en cultuur, aan de oplos
sing van sociale vraagstukken zijn krach
ten wijdend, een .zetelplaats voor weten
schap en kunst en voor eiken vreedzamen
arbeid, gelijkt één kampveld, waarin de
winsten en arbeid van vele tientallen van
jaren hun vernietiging tegemoet gaan.
Duitschland voert een verdedigingsoor
log tegen den vernietigingsarbeid zijner
vijanden. Het strijdt voor de werkelijke
veiligheid zijnor grenzen, voor de vrijheid
van zijn volk, voor zijn verlangen om onge
hinderd en gelijk in rechten met alle
andere staten zijn geestelijke en economi
sche krachten in vreedzame mededinging
vrij te ontplooien.
Steeds duidelijker hebben onze vijan
den hun veroveringsplannen onthuld,
maar onwankelbaar staan de roemrijke
legers d'er verbondenen beschermend voor
de grenzen van hun vaderlanden, ver
vuld van e.n gedragen door het bewust
zijn, dat het den tegenstanders nooit zal
gelukken den ijzeren muur te doorbreken.
Achter zioh weten d'e strijdende rijken
het geheele volk, in toewijdingsvolle va
derlandsliefde besloten zijn geestelijke en
economische goederen, zijn sociale or
ganisatie en eiken daim van den vader-
landschen grond tot het laatste te ver
dedigen.
Vol gevoel van kracht, maar ook vol
van besef van Europa's duistere toekomst
bij een langoren duur van den oorlog,
vol' medegevoel voor de naamlooze ellen
de en jammer der menschelijkc gemeen
schap herhaalt daarom het Duitsche rijk,
in vereeniging met zijn bondgenooten in
p'lechtigen vorm de reeds voor ©en jaar
door den mond van den rijkskanselier
uitgesproken bereidwilligheid om aan de
menschheid den vrede terug te gevon,
terwijl het aan d'e wereld de vraag stelt,
of zich niet een basis' Voor overeen
stemming laat Vindqn.
Zijn Heiligheid' de Paus liet v,an den
eersten dag van Zijn pontificaat af aan
tallooze offers van dezen oorlog zijn
deelnemende zorg in'de rijkste mate ge
worden. Zware wonden zijn door Hem
verzacht, het lot van duizenden, door de
catastrofe getroffenen dragelijker ge
maakt. In den geest van Zjjn hoog ambt,
maakte Zijne Heiligheid "ook van elke
gelegenheid gebruik om i,n het belang
der lijdende menschheid op beëindiging
van de bloedige worsteling jaan te stu
ren: Die keizerlijke regiering gelooft daar
om de hoop te mogen koesteren, dat het
initiatief der vier mogendheden welwil-
1 enden weerklank bij Zijne Heiligheid zal
vinden, dat haar vredeswerk dp den waar-
devollen steun van den Apostolischen
Stoel mag rekenen.
De overhandiging der Nota.
BERLIJN, 12 Dar. (W.B.) De vredes
nota werd hedenmiddag door den rijks
kanselier persoonlijk aan de vertegenwoor
digers der zoogenaamde beschermende
mogendheden, n.l. Spanje, Zwitserland en
Amerika overhandigd.
Tegelijkertijd ontving staatssecretaris
Zimmerman de vertegenwoordigers der
overige neutrale mogendheden en over
handigde lmn een afschrift der nota.
De Duitsche Vredesvoorwaarden?
NEW-YORK, 12 Dec. (R.O.) Een tele
gram aan de „Associated Press" uit Was
hington meldt: Berichten uit Berlijn, door
het Duitsche gezantschap ontvangen, wij
zen er op, dat Duitschland voorstelde
bet herstel van den „status quo" van voor
den oorlog, behalve de oprichting der
onafhankelijke koninkrijken Polen en Li-
thauen.
(Zie onder laatste berichten in dit num
mer. Red.)
Westelijk oorlogstooneel.
BERLIJN, 12 Dec. (W.-B.). Leger van
Rupprecht. Op het Slagveld van de Soman©
is d© actie der artillerie, welke sedert
bet einde van November aanzienlijk ver
minderd was, vanmiddag tijdelijk toege
nomen.
Leger van den kroonprins. Op de oos
telijke oevers van de Maas en bij de
Moezel krachtig vuur van geschut en mïj-
raenwerpers, zonder infanterie-actie.
PARIJS, 12 Dec. (Havas.) Ten noorden
van Lassigny vielen de Duitschers na
een 'levendig© beschieting gisteren bij het
vallen van den avond de aan den ooste
lijken zoom gelegen Fransch© loopgraven
van toet Boisi des Loges aan. Het Fran
sch© versperrittgsvuur verstrooide d© aan
vallers'. Enkele Duitsche afdeelingen, die
zich 'in een stuk vooruitgeschoven loop
graaf hadden kunnen nestelen, werden
©r met behulp van .handgranaten weder
uitgeworpen.
De Fransche linie is volmaakt hersteld.
Op 'de rest van het front hot gewone
kanonvuur.
Op den.Balkan.
BERLIJN, 12 Dec. (Wi.B.) Leger Mac-
bensen. Op het geheele front gaan wij
voorwaarts. Urziceri en Mizil zijn in ons
bezit. De legergroep, mieit name het ne
gende leger, maakte in do laatste drie
dagen meer dan 10.000 Roemeniërs ge
vangen en veroverde tal van kanonnen
en veel veldmatoriaal.
MacBdonisch front.
BERLIJN, 12 De'. (W].B.) Dagelijksdoen
de Entente-troepen, voornamelijk de Ser
viërs, verbitterde stormaanvallen tegen
de Dujtsch-Bulgaarsche' stellingen op beide
povers van da Cerna. Ook gisteren leden
zij daar weder een zware bloedige ne
derlaag.
Schending van beloften.
WASHINGTON, 12 Dec. Blijkens'da
volledige inlichtingen, omtrent de torpet
deering van-het Engelsch stoomschip „Ma
rina", waarbij zies Amerikanen .hot leven
verloren, werd op liet Departement van
Buitenlandse he Zaken medegedeeld, dat
dit een volkomen schending is van de
beloften, die Duitschland aan de Ver-
oenigdo Staten heeft gedaan. Naar ver
klaard wordt, zal .alvorens de regeering
verdere stappen 'doet, eerst de volledige
inlichtingen omtrent do torpedeering van
de „Arabia" afwachten.
Een grootkruis voor keizer Wilhelm.
BERLIJN, 12 Dec. (Off.) Veldmaar
schalk V,on Hindenburg heeft heden na
het dagelijksch rapport over den 'oor
logstoestand, als oudste generaal in ac
tieven dienst, aan, Keizer Wilhelm!* het
verzoek gericht het Grootkruis van het
IJzeren Kruis zelf te willen dragen. De
veldmaarschalk stelde hierbij in het licht
hoeveel het leger in dezen grooten tijd
aan den Oppersten „Kriegsherr" to dan
ken heeft. D© Keizer hoeft verklaard aan
het verzoek van Von Hindenburg gaarne
te zullen voldoen.
Vijf maanden strijd aan de So mme.
In een overzicht van do vijf maanden
strijd aan de Somme, zegt een bijzondere
correspondent van de „Times":
Duitschland heeft niet alleen locale ver
liezen geleden, maar wij weten, dat twee
malen, n.l. eens in het midden van Juli
Verwachting tot den avond van 14 Dec.
Zwakke tot matigen, later willicht weer
toenemende Zuidoostelijke tot Zuidwestelijken
wind. Meest zwaarbewolkt, later wellicht
weer sneeuw of regen. Aanvankelijk iets
kouder.
.en eens tegen het einde van September,
de geheele Duitsche gevechtsmachine op
het punt stond om ineen te storten. Wij
hebben verwacht of beproefd haar te ver
pletteren. Niet voor dit doel werd de
strijd gestreden. Maar wij weten thans, clat
dit doel wel te bereiken zou zijn.
De Vlucht van den Roemeenschen Koning.
Naar de „Pesti Naplo" weet mede te dee-
len, zijn koning Ferdinand van Roemenië
met zijn gemalin jn den vroegen morgen
van den 2den Dec. met 'n automobiel uit
Boekarest vertrokken. Het koningspaar en
het gevolg bestond uit 20 personen en
teij werden vergezeld door verschillende
andere auto's, die hun bagage vervoerden.
Ferdinand van Roemenië bevindt zich
thans in een klein Roemeensch grens-
plaa.tsje, vandaar hij later naar Odessa
denkt te vertrekken.
Naar verluidt 'zou de Roemeensch© ko
ning zeer onder den indruk zijn van de
Roemeensche nederlaag. De koningin daar
entegen blijft steeds optimistisch, en in
de definitieve overwinning der Entente
gelooven. De bevolking van ürsova en
het eiland Adakale, die tengevolge van de
oorlogsgebeurtenissen haar woonplaatsen
had verlaten, is weder teruggekeerd.
(„De Tijd")
De gespannen toestand in Griekenland. 1
De „Berl. Zeit. um Mittag" verneemt
uit Sofia: Alhier is draadloos uit Athene
bericht ontvangen, dat de koning alleen
in Athene over 10,000 troepen beschikt,
die hem trouw zijn gebleven. In het ge
heele land verzamelen zich reservisten en
vrijwilligers en hun aantal bedraagt reeds
meer dan 100,000. De onderhandelingen
ïhet de gezanten der Entente worden voort
gezet en Engeland's optreden is zeer ge
matigd. Daarentegen verlangen do Fran-
schen zeer scherpe maatregelen en too-
nen op geen enkel punt toegevendheid.
l)o Grieksche regeering eischt de vrije
hand in oud-Griekenland, do teruggave van
alle spoorlijnen tot Larissa, de vrije be
schikking over telegraaf- en telefoonlij
nen; zij eischt vorder, dat hot gebied;
zuidelijk van Larissa, door de troepen der
Entente zal worden ontruimd, en dat de
Grieksche handelsschepen zullen worden
teruggegeven. Ten slotte de voorziening
van Griekenland met levensmiddelen. Om
gekeerd zou Griekenland zich dan ver
plichten, geen vijandelijkheden tegen do
Entente te ondernemen, daarbij te kennen
gevende, dat do Grieksche regeering on
mogelijk verdere concessies kan doen. De
Grieksche regeering zou eerder lot de
uiterste middelen overgaan, dan verder
inbreuk toe te laten op de eer en waardig
heid van het land.
Hoe een Zeppelin vernield werd.
Aan de „Daily Chronicle" oiitleenen
wij een gedeelte der beschrijving van de.
vernieling van een der beide Zeppelins,
die onlangs aan de oostkust van Enge
land werden neergeschoten.
Toen. begonnen in hot luchtschip
de pogingen, omi buiten het toereik! van de
lichtbundels te komen. Die pogingen wa
ren vruchteloos, ofschoon liet gevaarte
naar rechts of links uitweek, zooals een
konijn een wezel ontvlucht. Maar steeds
bleef het volkomen duidelijk zichtbaar,
zoodat de kanonnen het vuur van alle
zijden tegelijk openden.
Plotseling verschenen er aan iedere rij
de Van het luchtschip twee lichtende slip
pen en dadelijk hield toet vuur der kanon
nen op. Toen werd er aan het eene ein
de van de Zeppelin een helderder licht
zichtbaar, „alsof .er vuurwerk werd af-
