Oe Groote Oorlog
No. 147.
Dinsdag 12 December 1916.
Twaalfde' Jaargang.
Verschijnt eiken MAAHDAQ-f_WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BÜTTTMILAHDT
Losse Oorlogsberichten
NIEUWE ZEEM COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
kalf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gaiuepoorfstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement, speciale prjj-s.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iédere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de g pa gulden bij verlies van beide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, j|IH koorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: n verstandsverbijstering; of oog; 1 duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank'
SB gulden bij gulden bij 48* gulden bij SB
ffi |L i 8 verlies van een S y g 1 verlies si S S verlies van jj gL^
f| P hand, voet I van een j|n| een if>' g
I of °°g 1 ™rr duimiaB wijsvinger Mts;-
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
te Schiedam.
Bericht.
Gelijk andere jaren stellen wij onze abonné's
thans weer in de gelegenheid hun abonne
ment voor een jaar vooruit te betalen.
Voor abonné's, die hun courant per post
ontvangen, bedraagt het abonnementsgeld
per jaar bij vooruitbetaling f 4.10.
Voor nieuwe abonné's bedraagt het abon
nementsgeld per jaar bij vooruitbetaling
f4.10 f 0.10 voor poliskosten Zij die
hun abonnement per postwissel vooruitbetalen
worden dringend verzocht duidelijk hun
naam en woonplaats daarop te vermel
den.
Voor Goes en Middelburg bedraagt
het abonnementsgeld per jaar bij vooruitbe
taling f 3.60.
De Administratie.
Mummies
Te Leiden, in het Etlmograpliisch Mu
seum, door wijlen Victor DeStuersniet
onaardig „'s Lands Ethnographische Pak
huizen" genoemd, kan men steenen kis
ten zien uit liefrijk der Pliarao's, waarin
zicli de vermummiede lichamen- bevin
den der Egyptische heerschers. Honder
den, ja, duizenden jaren lang bewaren
die gestalten denzcifden vorm, vertoo-
nen die gezichten dezelfde trekken, als
toen zij met leven bezield, den scepter
zwaaiden in het land van den Nijl.
't Zijn mummies, voor immer verstard
in den vorm, dien zij onder de bewerking
aamiamen dergenen, die hen eertijds in
de Pyramidengraven bijzetten.
Wij. dachten aan deze Egyptische oud
heden, toen wij Vrijdagavond in de
Goesche gemeenteraadsvergadering het
debat bijwoonden over de vraag, of de
gemeente aan de R. Kath. Bewaarschool
en door deze aan de bijzondere be
waarscholen in het algemeen eene
subsidie zou geven.
Zie, lezer, ons volk heeft zoo pas de
Bevredigings Commissie iu zake het on
derwijs aan het werk gezien en was er
getuige van, hoe mannen van de meest
uiteenloopende godsdienstige en staat
kundige ideeën een Troelslra, een Bos,
een Lobman, een Nolens elkaar de liand
reikten met het vaste voornemen, de
noodlottige klove te dempen, die de
schoolstrijd in onze natie had gegraven.
Ons volk heeft tot zijn groote vreug
de mogen ervaren, dat het nobele werk
dier Bevredigingscommissie door de Ka
mer van Volksvertegenwoordiging werd
goedgekeurd met de grootst mogelijke
meerderheid. Welnu, nu zou men mogen
verwachten, dat die frissche wind van
hersteld onrecht, van loyale samenwer
king tot in de verste uithoeken des lands
alle muffe luchtjes van verouderde voor-
oordeëlen, van onhoudbaar gebleken
theorieën, van- onrechtvaardig gebleken
bevoorrechting met een forschen ruk
zou hebben weggevaagd.
Inderdaad, dat is ook schier overal
geschied.
Alleen niet in Goes. Daar is het
ethnographische pakhuis van het'Neder-
landseh liberalisme, Waar do mummies
liggen der vrijzinnigheid uit de dagen
van Kappeyne. Eén gelukkig heeft zich
uit de windselen van vooroordeel weten
los të werken en het voet-p.ror gevolgd
van die vrijzinnigen in den lande die als
Cort van der Linden en zoovele anderen
erkennen, dat jaren lang aan een groot
deel van ons volk beslist en positief
onrecht is gedaan.
Maar de rest vail de zes linksche
Goesche raadsleden, die Vrijdagavond
present waren, gaven het treurig beeld
der' versteening, der verroesting in oer-
oudervvetsche liberale theorieën te aan
schouwen.
Zoo de oudste wethouder, loco burge
meester dien avond en voorzitter van
den raad, d;ë, toen de logische argumen
ten van de heeren Brants en Donner,
de rake maar ware invectieven van den
heer Dekker op hem neerkletterden als
een hageljacht, even ongevoelig bleef als
de mummies in 's lands ethnographische
pakhuizen, al schiet men vlak naast hun
oor een kanon af; en om wiens mond
steeds die eigenaardige trek bleef spelen,
die spreekt van dat felle, dat onverzoen
lijke anticlericalisme, dat bij sommige
menschen een geestelijke doofheid doet
geboren worden voor alles wat om recht
en billijkheid vraagt.
Zoo ook de andere wethouder, een
aristocraat, een man wiens naam eens
verbonden was aan een raadsman der
Kroon, wiens kreupele redeneering
door de interruptie „onzin" van een der
leden slechts onvoldoende veroordeeld
als een bakerpraatje klonk tegen
over het forsch geargumenteerd betoog
der rechterzijde en de maar al te door
zichtige sluier vormde, waarachter de
verschrompelde mummietronie der ver
sleten liberale ideeën an een halve eeuw
herwaarts zich vertoonde.
Zoo een ander der Goesche liberale
corryphaeën, een man met twee namen
en adellijken titel, wiens adellijk brein
nog niet lang geleden in dienzelfden raad
de grandioze idee uitbroedde, dat in een
commissie van schooltoezicht alleen libe
ralen beliooren t'e zitten, omdat die al
leen zoowel over de openbare als over
de bijzondere scholen kunnen oordeelen.
Menschen van rechts aldus het adel
lijk vonnis kunnen dit niethun her-
senkronkels deugen daar niet voor.
Ook deze „ontwikkelde" vrijzinnige
ligt in de mummiewindselen van muffe,
oudbakken Kappeyniaansche denkbeel
den als verstikt.
Over de bei.Ie andere leden der link
sche fractie zwijgen wij liefst. Vooreerst
zijn zij geen ras-echte liberalen, maar
vervullen bij hun collega's dezelfde rol
als Buk en Klappa in liet rijk van vet
en boter. Daarbij, zij hebben den rug
toegekeerd aan de viag, die boven hun
wieg woei en zulke menscliên kunnen
niet eens aanspraak maken op de eer,
een mummie te zijn om dezulken te
teèkenen, moet men iu het woordenboek
de woorden „kameleon" en „weerhaan"
opslaan.
Hoe jammer, dat de mobilisatie de
Goesche rechterzijde Vrijdagavond den
eenigen Katholieken afgevaardigde deed
missen. De deur van de vunze liberale-
ideeën-kamer, die op een kier stond,
ware dan wijd opengeduwd en de frissche
bries van recht en billijkheid hadde er
haar weg gevonden. Thans viel zij weer
dicht, doordat de stemmen staakten.
Moge een volgende maal die deur voor
goed wijd openslaan en de binnenstroo-
mende reine, zuivere lucht van recht
en gelijkheid al het mummieaclitige,
in het Goesche stadsbestuur voor goed
wegvagen.
Het Fransche slagschip „Suffree" gezonken.
'PARIJS, 8 Dec. (Reuier), Het ministerie
van Marine deelt mede, dat het slagschip
„SufiTen" den 24en November naar Lo-
rienl; vertrokken, doch niet aangekomen is.
Het sc-hip wordt dus geacht geheel ver
loren te zijn gegaan. (Het schip had een
bemanning van ruim 700 koppen en oen
waterverplaatsing van 12.750 ton; het was
422r/a voet lang en bewapend met 44.
kanonnen van verschillend kaliber. In
Febr. 1915 nam de „Suffren" deel aan
het bombardement van de Dardanelïen).
De deportatie dor Belgen.
Men meldt ons van de grens: Met aantal
(Belgen, dat uit Gent is gedeporteerd be
droeg Vrijdag j.l. 4000, waardoor hot ge
heele aantal op ongeveer 20.000 wordt
gebracht.
De handwerkslieden worden door de
Duitschers aangespoord om verbintenissen
te teekenen, om iri. Duitschland te gaan
werken. Zij, die weigeren, worden ge
stuurd dichl achter het front in Vlaan
deren of Artois, Sedert Zondag laat men,
om d6 bevolking schrik in te boezemen,
12 Belgische spoorwegarbeiders van Blan-
kenberghe in de stad rondgaan; deze on-
-gelukkigen hadden hardnekkig geweigerd
te teekenen, .waarna men hen van honger
bijna heeft laten omkomen. Gedurende
14 dagen zijn zij; gevangen gehouden te
Blankenberghe en worden thans door sol
daten op de meest brutale wijze voortge
dreven. Vrouwen, die medelijden met hen
hadden en hun midden op de straat eten
wilden geven, werden met de bajonet
verjaagd en tot straf in de gevangenis
opgesloten. („De Tijd")
Z.Em. Kardinaal Mercier.
„La Croix' 'meldt:
Generaal von Bissing heeft aam Z.E.m.
Kardinaal Mercier de toestemming gewei
gerd, om België te verlaten.
De Belgische primaat had toestemming
gevraagd, om naar Rome te gaan, om
daar het Consistorie hij: te wonen en aan
iZ.( H. de Paus een rapport uit te brengen
over de deportaties der Belgen.
Een Zwitsersch blad verneemt, dat Kar
dinaal Mercier aan gouverneur Von Bis
sing een schrijven heeft gericht, waarin
Z.Em. protesteert tegen deze beslissing.
(„De Tijd")
De toestand in Griekenland.
ATHENE, 9 Dec. (Reuter.) (Dp gezanten
Elliot en Demi-doft (respectievelijk van
Groot-Brittannié en van Rusland, Red.)
hadden heden e>en lange audiëntie hij den
koning; het onderwerp van, het gesprek
is onbekend. De toestand blijft dezelfde.
De koning ontbood vervolgens aan het
paleis den heer Drafpers, gezant van de
Ver. Staten. Men verzekert uit goede bron,
dat morgen, Zondag, een ultimatum door
de Entente zal worden aangeboden.
(„De Tijd.")
Generaal Joffie
wordt, naar idle bladen melden, lid van.
den oppersten oorlogsraad der Entente.
Wie zijn Opvolger wordt als opperbeve-
li'ebber van het Fransche leger is. nog
onbekend.
De handelsduikboot „Ueutschland".
BREMEN, 10 Dec. (W,.B.) De Duitsche
Oceaan-recderij deelt méde, dal de han-
delsduikboot „Deutschland" hedenmiddag
na ©en snelle reis voor Re Wjeser-moni
ding isi. aangekomen.
De strijd in Rumenië.
SOFIA, 10 Deo. (B,. T. A.) De c.orim-
poiiidiemf van de „V-eaiii Izvestia" op het
front'in de Dobroedzja seint, dat in de afgë-
lojo.pau nacht de Biulgaarsche troepen van
Ciernavoda -den Donan overtrokken en den
vijand terugwierpen, welke sterk ver
schanst was. De Russisch-Roemeenschie
troepen, die tegenover Cernavoda ston
den, met omsingeling bedreigd, werden
genoodzaakt linn posities je ontruimen
De strijd aan de Ancre.
LONDEN, 10 Dec. (Reuter.) Generaal
Haig meldt; Als Weerwraakmaatrsgel voor
liet boonbardenron van de- streken achter
ons front ten N. van de Ancre'beschoten
wij hevig verschillende punten achter zijn
linies. Ten Zuiden van da Ancre- artillerie-
actie van den vijand. Gedurende de laat
ste 24 uren hea-rscht er aan beid© zijden
in alt© gedeelten ya.n de sectoren Yperen,
Loos ien Hulluch artillerie-activiteit, van
mortieren.
Uit Rome.
Een Havas-telegiam beweert, dat te
Rome groote vreugde lieerscht over
's Pausen woord in het geheim Consis
torie, Waardoor de deportaties der Belgen
zijn veroordeeld
Duitsche bladen maken melding van
opstootjes te Rome tegen het Vaticaan,
toen bekend werd, dat Z. H. da Paus
aan keizer Frans Jozef zijn apostolische»
zegen had gegeven op diens sterfbed.
(„Centrum")
Misbruik van kerken in Italië,
Uit Zwitserland meldt men'aan de
Kölu.( Volksztg.
Dé Italiaansche militaire overheid heeft
alle groote kerken van Opper Italië in mu
nitiemagazijnen herschapen.
Ook in de Antonius-"basiliek te Padua
werden wapens en stukken geschut op
gesteld, die slechts op' het energiek pro
test der ordegeestelijken werden wegge-
Beperking der whisky-stokerij.
De Engelsche regeering zal na Januari
alle in Schotland gestookte patent still
whisky in beslag nemen en de hoeveel
heid uit mout gestookte whisky tot 70
pCt. van de huidige productie vermin
deren.
Deze maatregel moet niet beschouwd
worden als het gevolg van het streven
der regeering, om de consumptie van
alcohol te beperken, maar wel als een
middel om grootere hoeveelheden van
dit product voor de fabricage van zekere
ontplol'fingsmiddelen te verkrijgen.
(„De Tijd")
ZWIIëRKIiAWV.
Hevige sneeuwlawine.
Op den zuidelijken rand van de
Lötschbergspoor en iu den omtrek van
Brig zijn groote sneeuwla.wines voorge
komen.
De leidingen der groote electriciteits-
werken, die Milaan beheert, zijn afge
broken, zoodat Milaan zonder Jicht zit.
De trein MilaanParijs is niet aange
komen. Men vermoedt, dat hij is blijven
steken. „De Tijd".
BIHNENLAHD."""
Beperkt spoorwegverkeer.
De nieuwe beperkte dienstregeling der
Maatschappij- tot Exploitatie van Staats
spoorwegen zal, volgens de „N. R. Ct."
opi 8 Januari worden ingevoerd.
f80 000 000 voor levensmiddelen.
Ingediend is een wetsontwerp- om op
de volgende Landhouwhegrooting voor
1.917 den volgenden post te brengen van
80 miilioea gulden als aandeel van het
Rijk in de kosten van gemeentebesturen,
voortvloeiende uit de beschikbaarstelling
van levensmiddelen tegen verminderde
prijzen in verband met de distributie-
wet 1916.
Het Scheldevraagstuk.
Op- -de vragen van den h-e-er Van Leeu
wen inzake ©en verklaring van do Bel
gische Régeering in verband met de -op
lossing van liet Solield-evraagstuk', hoéft
Minister Loudon hét volgende geantwoord:
Die Belgisch© Minister van Biiiténland-
•sche Zaken heeft- niet instemming van
zijn medeleden der Regeering, aan den
gezant -der Nederland-en te Ie Havre
schriftelijk verklaard, dat Z. Exc., met
den wènsch, dal de, betrekkingen tus'schon
België en Nederland bij voortduring liet
kenmerk van vertrouwen en vriendschap-
zouden blijven dragen, niet aarzelde to
herhalen, dat de Belgische Re ge c-
r i n g ten sterkste afkeurt alle
drijverij, die aantasting- van
de integriteit van hiet Neder-
1 an ds ch grondgebied mocht be
oog e n.
T'eyens werd door tnsschenkomsl van
den gezant de Nederland'sche Regeering
gemachtigd van de afgelegde verklaring
desgewehscht 'gebruik te maken.
ue „Koningin Regentes".
(Officieel.) Het Ministerie van Builen-
landsclie Zaken heeft van Hr. Ms. gezant
te Berlijn bericht ontvangen, dat het
stoomschip- „Koningin Regentes" door de
Duitsche Regeering is vrijgelaten.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 12 Dec.
Zwakke tot matigen, later willicht toe
nemende Oostelijke tot Zuidelijken wind;
meest zwaarbewolktlater wellicht eenige
sneeuw of regen. Temperatuur om het vries
punt.
Wij kunnen mededeel-en, dat de behan
deling der drie to Brugge achtergehouden,
leden, der -equipage van de mailboot „Ko
ningin Regentes" in het algemeen zoo
correct mogelijk is geweest. Ten laatste
werd deze behandeling zelfs zeer beleefd.
Hoewel bet gemis aan vrijheid voor hen
zeer onaangenaam was, werd voor hen
gedaan wat in -de gegeven omstandig
heden mogelijk was. Ook het verlaten
van België werd hen zoo gemakkelijk mo
gelijk gemaald;. (Maasbode.)
Provinciale Staten van Zeeland.
N a j aars z itting 1916.
Vergadering van Vrijdag 8 Dec-ember te
10 uur.
Voorzitter de heer mir. Ii. J. Dijck-
meester," Commissaris der' Koningin in
Zeeland.
Aanwezig 40 leden, afwezig de heeren
Blum en Wiopdergem, heiden wegens on
gesteldheid.
Na vaststelling van de 'notulen der ver
gadering van 28 November en enkele m-e-
dedeelingen, is aan de orde de verkie
zing van een lid van Ged. Staten in
de vacature ontstaan door de benoeming
van- den heer J. N. El-enbaas tot burge
meester van Kruiningen.
Benoemd wordt de- heer P. F. F r u. ij
tier (r.-k.) met 29 stemmen tegen 9 op
den heer Van. Niftrik, 1 -op den heer Van
der "Weijde en 1 blanco.
Het voorstel, van Ge-d. Staten om af
wijzend te beschikken op- het verzoek
van den Alg. Ne-d. Wielrijdersbond om
wijziging te brengen in liet reglement op
de wegén "en voetpaden, had' in de af-
deelingen nogal tot discussies aanleiding
gegeven.
Voor dit deel Van het voorstel ver
klaarden zich voor 20 leden, 15 er te
gen en 5 behielden zich hun stem voor.
Betreffende het houden van den rech
terkant -der wegen waren de meeningem
ook verdeeld.
Ten slotte verklaarden 25 loden zich
voor liet voorstel van Ged. Staten, 13
er tegen -en 2 behielden zich hun stem
voor.
De heer Gerlach verdedigde het voor
stel van Ged. Staten, en wel ten eerste
omdat ipas in 1914 de .Staten uitspraak
deden in deze kwestie, ten tweede, o-m-
dat hij het hier niet mogelijk acht ee-ne
verordening te maken, die- uitvoerbaar zou
blijken en dan beter geen verordening.
Do heer Duvekot voelt daarentegen veel
voor het eerste deel van het verZoekj
inzake het schoonmaken van de wielen,
en zou dat willen inwilligenhet tweede
deel, rechts houden, acht hij hi-e-r te mooi
lijk uitvoerbaar, wél zo-u hij ook gaarne
dit zien verwezenlijkt.
De heer Yan Niftrik is teleurgesteld
door het voorstel van Ged. Staten; hij
wijst erop, 'dat het voorstel in 1914 om
wel bepalingen in te voeren werd ver
worpen met 24 tegen 18 stemmen.
Spr. dient een mo-ti-e in, waarin Ged
Staten worden uitgenoodigd een1 wijziging
voor te bereiden in don geest van hét
voorstel van 1914 wat betreft he!l|
schoonmaken der wielen.
Do heer ITo-mbaeh acht zulke bepa
lingen onuitvoerbaar.
De heer Van Teijlinge-n is ook tegen
het voorstel van Ged. Staten; hij herinnert
aan de desbetreffende bepalingen in de
rijkswet en de strafbepalingen uitgevaar,
digd door den terrifcorialen commandant.
Spr. zou de motie-Van Niftrik niet willen
aannemen, omdat de zaak dan weer o-p
do lange haan wordt geschoven.