De Groote Oorlog.
No. 137.
Zaterdag 18 November 1916.
Twaalfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-.JfOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Losse Oorlogsberichten.
KERKNIEUWS.
Rechtszaken.
UIT ZEELAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor 4. Administratie: Ganzepoortstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale pms.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verbes van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
100 s 60
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Vs Gerechte toorn.
Over liet algemeen kan men zeggen,
dat de kalmte en goedmoedigheid, ons
Nederlanders eigen, ook in het Parle
ment 'hun weerspiegeling vinden. Rumoe
rige Kamerzittingen als waarvan men in
het buitenland soms hoort gewagen, waar
bij de leden in den letterlijken zin des
woords slaags raken, zijn hier onbekend.
Maatregelen als in sommige buitenland-
sche parlementen, waar al het losse meubi
lair mitsgaders inktkokers enz. moet wor
den vastgezet, wijl de volksvertegenwoor
digers het anders als projectielen om
elkaar te .bekogelen gaan gebruiken, be
hoeven bij ons niet.te worden opgenomen.
Doch, geen regel zonder uitzonderin
gen en Donderdag met name is in de.
Tweede Kamer een scène voorgevallen
die inderdaad aan de spreekwijze herinner
de: het gaat er toe als op een Poolsche
Landdag.
Tot het enorme lawaai, waarvan de
Kamer getuige was, gat de schijnbaar
meest onschuldig uitziende zaak aanlei
ding, n.l. het regeeringsvoorstel om ter
bestrijding van hei absenteïsme der leden
een presentiegeld van f5 voor het bijwo
nen van elke vergadering der Kamer te
geven, boven en behalve een schadeloos
stelling van f3000, -vergoeding van reis
kosten en toekenning van pensioen.
Hierover hield de heer Nicrstrasz (vrij
liberaal Amsterdamsch afgevaardigde) een
prikkelende rede, die veel leek op een
soort afstraffing der Kamer, zoodat hij
van alle kanten geïnterrumpeerd werd
door verbolgen Kamerleden. Doch het
slot van deze rede deed de deur dicht.
Het luidde:
,En nu komt de minister en laat
met een royaal gebaar, zonder eenige
toelichting en a fortiori zonder eenige
argumentatie eenige rijksdaalders' vallen
in de hand van id en afgevaardigde, die
paar mijne opvatting der zaak
liever zijn kiezers zand in de oogen
strooit dan zijn plicht in. de ruimste
opvatting van het woord te vervullen,
of die zich Vastklampt e.a.n zijn mandaat
als middel van bestaan".
Geven wij thans het woord aan den
KameroVerzichtschriiver van „Die Maas
bode".
„Die barre beleediging was eerst nog
door het rumoer niet overal goed ver
staan; maar eenige leden liepen terstond
op den heer Nierstrasz toe en verweten
hem in hevige opwinding 'zijn beleediging.
Bij de heeren Duymaer yan Twist en
San nes, die zich nauwelijks heheerschen
konden de heer De Savornin Loh-
man had den beleediger al verontwaar
digd toegevoegd: ge hebt een gemeené
rede gehouden! voegldb zich ten hoog
ste verstoord Minister Córt van der Lin
den, 'aan de hevigst» opwinding ten prooi.
Alle orde was verdwenen en met drei
gende gebaren, onder allerlei kreten dron
gen -talrijke andere leden rondom op;. Een
oogenblik vreesden wij voor onwaardige
handtastelijkheden. Dat zich een zoo ont
zaglijke toorn van de Kamer meester
maakte na zulke gruwelijke beleediging,
welke van een zorgvuldig beschreven pa
piertje was Voorgelezen (zoodat impro
visatie Of drift daaraan geen deel had),
dat pert de Kamer. De toorn heeft vol
gens St. Thomas 'formeel zijn beginsel
id de rede, ofschoon het materieel het
oordeel der rede belet. Hier was ware
toom. Terecht, met reden kon de Kamer
zich door de geuite woorden beleedigd
achten, onduldbaar beleeid'igd. Dat. 'zij zich
allerzwaartst gegriefd gevoelde en gpon-
taan en algemeen in verzet kwam -
en dat de koele Hollandsche Kamerl
beeft de waardigheid der Kamer meer
goed gedaan, dan de rede v;an den heer
Nierstrasz ze benadeeld hebben kan.
Slechts hebben s'ommigen zich te ver
laten Voeren in hun gramschap, hetgeen,
hun ini-et zwaar mag worden aangerekend!
bij een zoo groot letsel, der rechtvaar
digheid aangedaan. Allermeest heeft rle
heer Troelstra zich laten vervoeren, zoo
dat hij een collaps nabij scheen. Bijna
zou h'jj 'zich op den beleadiger geworpen
hebben. „Gij hebt het recht niet over
idealen te spreken," riep hij den 'heer
Nierstrasz toe. Inderdaad hebben wij in
dezen afgevaardigde nog nimmer één
grein idealisme ontdekt. Dat nu van hem
juist de Kamer moest hooren een verwijt
over ihet loslaten van idealen I Tusschen
de regels zijner rede gluurde juist het
brutale materialisme, dat de waarde vaii
den imensch doet schatten naar zijn bezit.
Van waar anders kon deze man aan zoo
veel verachting voor zijn medeleden i
in het algemeen dus komen? Hij heeft
zich als politiek man onmogelijk gemaakt.
Nadat de vergadering ©en Jialf 'uur was
geschorst, is zij heropend Voor een ver
klaring van den voorzitter. Deze verze
kerde, dat .hij den heer Nierstrasz het
woord ontnomen zou hebben, als hij den
spreker slechts li.ad verstaan. Hij las uit
het stenogram de ergste beleediging voor
en deelde ;mpe, dat de heer Nierstrasz;
nog het woord had gevraagd om zijn
rede te „verduidelijken' Daartoe \vensch-
te de voorzitter hem echter door ter
stond de vergadering te sluiten eerst
morgen de gelegenheid te geven, opdat
hij eerst zou kunnen nadenken over het
geen hij misdreven had jegens den Mi
nister en de Kamer.
Politiek behoorlijk is liet, dat de vrij-
liberale partij den beleediger verloochent.
Misschien is deze dan nog wel zoo ge
voelig, dat hij zich niet vastklampt aan
zijn mandaat en de Kamer, waarin hij
met behoort niet omdat hij er te hoog
voor staat, verlaat.
De strijd aan het Ouisch-Russische front.
B.EB.LIJN, 16 Nov. Aan het bruggehoofd
van Diinshof (ten Z.O. van liiga) werd een
Russische infanterieaanval afgeslagen. In
het zuidelijk deel van de Woud-Karpathen
werd de wederzijdsche artillerie-actie le
vendiger.
Dicht bij Muna8tir.
De successen door de geallieerden ge
durende de laatste dagen op het Mace-
donisch front gemaakt, hebben hen nu
gebracht tot op 6 K.M. afstand van Mo-
nastir.
Aanval op Zeebiugge en Oster.de.
LONDEN, 15 Nov. In de vroege mor
genuren van 15 November werden de
havenwerken en onderzeeërsmagazijnen
van Zeebrugge en Ostende weer hevig
gebombardeerd door eskaders marine-
vliegtuigen. Voltreffers werden waarge
nomen op; de marine-werkplaatsen. lak
nabij het krachtstation werd een groote
brand, waarschijnlijk van de petroleum-
reservoirs, waargenomen. Alle vliegtuigen
keerden behouden terug.
UKliOlÈ.
Uit het Bisdom Gent.
Het kapittel te Gent heelt tot vicaris-
capitularis benoemd den Hoogeeiw. heer
De Bock, vicaris-generaal.
Deze heelt den Hoogeerw. heer De
Baets tot pro-vicaris benoemd en de
secretarissen van het bisdom in hun
ambt bevestigd. (Maasbode)
Het Tweede Kamerverslag kon wegens'
gebrek 'aan plaatsruimte heden niet. wor
den 'opgenomen. Red.
Kamerverkiezing Haarlemmermeer.
De R. Kath. Centrale Kiesvereeniging in
het district Haarlemmermeer heeft Donder
dag j.l. tot kandidaat der Kiesvereeni
ging voor de Tweede Kamer (vacature
Van Wijchen) geproclameerd den heer mr.
J. B. o m a n s te Haarlem.
De „Koningin Regentes''.
Onder het Zeeuwsche nieuws in dit
nummer vindt de lezer bijzonderheden
over de „Koningin Regentes", medege
deeld door de bemanning, die Donderdag
avond te Middelburg en Vlissingen is weer
gekeerd.
Naar de bladen melden, behoorden tot
hen, die hij het opbrengen van de „Konin
gin Regentes" der Maatschappij „Zeeland"
zijn aangehouden, de koeriers der gezant
schappen te 's Gravenhage van Engeland
en van België.
De koerier der Amerikaanse he legatie,
die aan boord werd aangetroffen, is we
der vrijgelaten.
Kalender der Week.
Van 19 tot 26 November 1910.
Zondag 19 Nov. Drie en twintigste
Zondag na Pinksteren V (bi. 979), II
(bl. 953); gedachtenis v. d. H. Elisa
beth V (bl. 2074 en 1136), D '(bl. 1443
en 249) en v. d. H. Pontianus V (bl.
2075 en 1002), D (bl. 1443 en 172). De
gebeden na de stille H. Mis op bl. 120.
Vóór de Hoogmis' zegening met wijwater
V (bl. 10), 1) (bl. 69); na de Hoogmis
gebed voor de Koningin V (bl. 53), D
(bl. 122).
Vespers bl. 956.
Maandag 20 Nov. II. Felix van 4Valo-is
V (bl. 2075 en 1071), D (bl. 1443 m
230).
Dinsdag 21 Nov. O. L. Vrornv Op
dracht. V (bl. 2076 en 1197), D (bl.
1444 en 148).
Woensdag 22 Nov. H. f ecilia. V (bl.
2077), D (bl. 1445).
Donderdag 23 Nov. H. Clemens V
(bl. 2079), 1) (bl. 1446); gedachtenis
v. d. H. F-elicitas V (bl. 2080), D (bl.
1447).
Vrijdag 24 Nov. H. Joannes van het
Kruis V (bl. 2084 en 1086), D (bl. 1449
en 227); gedachtenis v. d. H. Chrvsogo-
nus V "(bl. 2085), D (bl. 1449).'
Zaterdag 25 Nov. H. Catharina V (bl.
2086 en 1106), _D '(bl. '1450 en 240);
2de gebed voor dien Pau.s V (bl. 1293),
D (bl. 102).
o
Do gewone orde der 11. Mis, die iederen
dag terugkeert, begint op biz. V 11, D 71.
De bladzijden met V geteekend verwij
zen naai het „Volksmisboek" en de blad
zijden met 11 geteekend naar het „Mis- en
Vesperboek" van Desclée.
o
Zondag 23© Zondag na Pinksteren,
Epistel: Phil. Ill1721 en IV 1—3
Evangelie: Matth. IX: 18 26.
Kerklijst van 's-Heerenhoek.
Zondag, 19 November.
Zondag. De H. Missen te 7, 8'/s ©n
10 uur. 's Middags te IV2 uur catechis
mus, te 21/2 uur de Vespers met rozen
hoedje voor den vrede.
Deze week de gewon© catechismus.
Eiken morgen te ö1/^ uur wordt de
H. Communie uitgereikt.
Dingdag feest van O. L. Vrouw Prae-
seutatie.
Woensdag feest van de H. aecilia.;
te 81/4 uur wordt de gezongen H. Mi»
opgedragen voor de levende en overle
den leden van het zangkoor.
Zaterdag 's middags van 36 uur ge
legenheid omi te biechten en te 6 uur
lof ter pare der IJ. Maagd met rozen
hoedje en het gebed voor den vrede.
Woensdag en Zaterdag n.i de H. Mis
van 8(4 uur broodbedeelijig.
Mgr. J. P. A. van Mans.
Donderdagmorgen te half zeven over
leed te Bergen op Zoom de hoog-eerw.
heer Mgr. J. P. A. van Mens, rustend
delten en rector van het St. Franciscus-
gerticht. Z. Eerw. werd 14 Juni 1832
te Breda geboren en ontving de H.
Priesterwijding op 29 Mei 1858. Zijn
benoeming tot kapelaan lie Bergen-op-
Zoom volgd© 1 Oct. d. a. v. Achter
eenvolgens werd hij missionaris der
E. E. P. P. Redemptoristen 3 Mei 1833,
pastoor van Woensdrecht 1 Nov. 1883
en deken van Bergen-op-Zoom. 29 Maart
1902.
Z. H. dei Paus1 erkend© de groote ver-
deinsten van den overledene, door hete
op 24 Febr. 1908 te benoemen tot huis-
prelaat; voorts was hij Officier in de
Oranje Nassau-orde pn Aarts-priester van
Gebaste.
Mgr. van Mens heeft zich vooral doen
kennen als een groot weldoener der be-
hoeftigen en vermaakte reeds tijdens
zijn levien belangrijke geldsommen aan
religieus® en liefdadige instellingen,
li. 1. P- („De Tijd.")
De rechtbank te Middelburg heeft he
den veroordeeld wegens
Onzedelijke handelingenF. T., 40 j.,
werkman te Hulst 14 d. gev
Misliandclii gD. v. H. 17 jarbeider
te Boschkapelle f7 b. s. 14 d. tuchtsch
D. R 15 j werkman te Terneuzen f3.50
b s. een w. tuchschool en J. v. d. B26
j, kaasmaker te Vlissingen, 11 d. gev.;
DiefstalA. v. d. W zonder beroep
te Axel een m. tuchtsch.L. v d. W.,
zonder beroep te Axel teruggave aan de
ouders zonder straf; A. v. O., 50j., veld
arbeider te Woensdrecht f 10 b. s. 10 d. li
Eenvoudige beleedigingA C B., 40
j., zonder beroep te Sas van Gent, f 10
b. s 10 d. h.
Niet voldoen aan een ambtelijk bevel
J. J. Z., 20 j., landbouwersknecht te Geers-
dijk, f 10 b s. 10 d. li.
Wederspannigheid II. L. v. A 18 j
werkman te Goes flO b. s. 10 d. h
Strooperij, beleediging ambtenaar en 0111-
kooping:,T. v. d P 20 j., oesterkweeker,
A v. d. B., 19 j., smidsknecht, M. deT.,
19 joesterwerker, allen te Ierseke, de
beide eersten ieder tot f 15 b s. 15 tl. h.
en de laatste tot f7 b. s. 7 d. h.
Fietsen zonder lichtC. B 22 j stu
dente te Amsterdam, mot vernietiging
van het vonnis van den kantonrechter
te Middelburg veroordeeld tot f 1 b. s.
1 d. h. (Slot volgt.)
Door \V. V., werkman te Souburg, is
hooger beroep ingesteld tegen liet von
nis van liet kantongerecht ie Middelburg
van 2 November j.l., waarbij hij wegens
visscherijwetovertreding werd veroordeeld
tot f 5 boete subs. 5 dagen hechtenis
Goes. Zooals wij vorige weeik mede
deelden is bet bestuur van de Kath.
Soe. Actie hier tor stede van plan liet
liefdewerk Oud- P a p i r mét
kracht ter hand te n-ennen.
Dienovereenkomstig verzoekt men ons
mede te deelen, dat voortaan, geve-
geld i d e r e n M a a n d a g bij al ten
die liet daarvoor beschikbaar willen hou
den, het oud-papier door een flink persoon
zal worden opgehaald. Ofschoon het bei-
stuur gaarne erkent in dep, laatstee tijd
velen te hebben Teleurgesteld, die hun
oud-papier bewaarden maar het niet za
gen opgehaald, zoo durft het toch nog
voor ld,eze keer een beroep te doen op
aller offervaardigheid voor h©t helden
werk „Oud Papier", nu thans op -inder
daad doeltreffend© wijze voor de inza
meling zal worden gezorgd.
Wie van Zwitserland wel eens iets
heeft gehooid of gelezen, weet, dat men
zich daar uitbundig vermaakt door op
kleine ske&jes van een aanzienlijke
hoogte over d© besneeuwd© hellingen
naar heneden te glijden.
Diezelfde aangename sensatie kan men
zich verschaffen op de Rodelbaan di®
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 18 Nov.:
Meest matige wind uit Oostelijke richtingen,
half- tot zwaarbewolkt, aanvankelijk nog
weinig of geen ne rsleg en temperatuur
om het vriespunt.
hier op d<e Groote Markt is opgesteld en
door haar kolossale afmetingen aller aam
dacht trekt. Aan d-e inrichting zijn, geen
gevaren verbonden, Terwijl het bestijgen
van d© helling automatisch geschiedt langs
een ronddraaiende hand zonder .einde,
een z.g. „trottoir roulant." De voorhal
is gezellig ingericht en van alle gemakken
voorzien, zoodat d» heer De S'met met'
zijn Rodelbaan dien bezoekers der Goesche
Toiondagen een vermaak aanbiedt, waar
van wel zal geprofiteerd worden.
Hedenmorgen te kwart voor elven
kwam een vliegmachine hoven de stad,
goed zichtbaar en vliegend van West
naar Oost. Oogenschijnlijk was het de
zelfde machine die Woensdag boven de
stad vloog van Oost naar West.
Dinsdagavond werd hier op den
openbaren weg een in kennelijken staat
van dronkenschap verkeerende man uit
Kloetinge do-or de, politie aangehouden
en naar het politiebureau gebracht, waar
bij hij zich hevig verzette, wat hem even
wel niet baatte. In het café, waar hij aan
Bachus had geofferd, moest de politie
bemiddelend optreden in een twist, waar
hij een persoon uit Heinkenszand, die
met de ruzie niet te maken had, van
een stoel viel en toen bij ongeluk een
trap tegen het been kreeg, wat hem
noodzaakte zich per as huiswaarts te
doen brengen.
Zondag rust apothekers.
Zondag 19 November n.s. is de apotheek
van dhr. Van der Hoek geopend.
De beide andere zijn dan gesloten.
Middelburg. I'n onze 'parochiekerk werd
Donderdagmorgen pene heilige mis door
'den Belgischen aalmoezenier opgedragen
en een To Dieum gezongen ter eere van
den (naamdag van Koning Albert der Bel
gen. Ook hield naar aanleiding van dat.
feit de aalmoezenier een kanselrede.
Gebrek aan steenkolen. Het
gemeentebestuur van Middelburg heeft, be
sloten tol verlaging van den gasdruk
gedurende Hén nacht. D(e gasdruk zal te
half twaalf 'savónds verlaagd worden en
dan laag blijven tot 's ochtends 7 uur.
In dien tusschentijd zal men waarschijn
lijk moeite hebben 0111 de lamp' behoor
lijk le laten branden. Voor nachtwerk
hij {gaslicht is dus geen gelegenheid meer
(M. Ct.)
Op don Segeerssingel alhier werd
Donderdag de bejaarde de W. door een be
roert© getroffen en was! onmiddellijk
dood. Door tusschemkonist der politie
word hij per brancard naar de woning
van zijn kinderen overgebracht. (Z.)
De bnigkuecht L. de Roos, werk
zaam- hij de Stalioiirsbrug alhier is over
geplaatst als Sluisknerht naar Veer?-.
Vlissingen De politie heeft tegen eenige
winkeliers, die de aardappelen boven
den maximum prijs verkochten, proces
verbaal wegens overtreding der distri-
butiewet opgemaakt.
In ons verslag over het feest van
den R.-K. Volksbond Zondag j.l. luidden
de laatste regels:
„Nog zij vermeld, dat ijverige dames
kochten van den overleden heer Pas-
stoors." Dit moet gelezen worden: Nog
zij-vermeld, dat ijverige (dames bidprentjes
verkochten van den overleden heer Pas-
stoors (oud-centraal president van den
R.-K. Volksbond.)
Bij de Tweede Kamer is een wets
ontwerp ingediend, waarhij wordt voor
gesteld a,an de gemeente Vlissingen toe
te staan gedurende het jaar 1917, behou
dens Kon. goedkeuring, voort te gaan
met de heffing van (accijns op hel ge-
