ree lit op stam te looi WERKEN. !uid-Beveland No. 131. Zaterdag 4t November 1916. Twaalfde Jaargang. IAHO GEVRAAGD 140 Wilgen- en banadatronken, Mijnl eiken IMWU-. WIENSDAG- en NMUUfllB. Dit nmnmer hestaat kit 6 hladzijden. EERSTE BLAD, chtige sorteering kskinderenstr., Goes oort Zeeppoeder enbare Verkoopin* b en Piano fe koop gevrae koop bij inschrijving 108 OLMEN, 31 Canada's, ij inschrijving te koop 59 OLMEN, 1 ESCH, 34 ZWARE OLMEN BERICHT. f EU1LLETON. UIT DE PERS. Aanbevelend, 5' r van Landbouw, Nijverheid en bestemd, geveild worden op eenq eenïging „Groenten-Centrale" te ïtrale" mag door de veilingsver- lenten, alleen groenten afkomsti; it kanaal Hansweerd-Wemeldinge monster geveild niet meer dar n des Dinsdag, Donderdags e op deze dagen de monsters voo op 't veilingskantoor ingeleveri er blijven twee procent. Nader en veilingmeester-administrateu of 13 Wemeldinge. imcns het Bestuur, F. KAKEBEEKE, Secretaris „het Waschmeisje" it per pakje. E. VERBEEM, Goes Vrijdag 17 November 1916, orgens te 10 uur te Wissenkerke It café „de Kroon" ten overstaai (fotaris PILAAR te Goes, van: ssenkerke, op het dorp, wijk A 8' Samen groot 79 Centiaren. 87 is verhuurd aan D. Goulooze 88 is onbewoond. r een leerling wordt platte) Brieven met opgave, ki iksmerk en uiterste prijs a conta. ureau van dit blad onder letter D onder zware. li de in de Hollestelle en den Kraierl fcdijk, gemeente Ovezande. jinwijzing geschiedt door den hee Ioonman in de Hollestelle. nde aan den Vingerlingdijk bi ande mwijzing geschiedt door den hee 1. Schuerman, postbode, wonend den dijk. schrijvïngsbilletten voor iedere part aderlijk, worden uiterlijk tot 10 N( er ingewacht ten kantore van I dLBRUGGE, Nieuwegracht 5, Utrech 'erlangd geven de aanwijzers nader htingen. er de gemeente Wolfaartsdp vaaronder zeer zware, en ci 5 perceelen, staande op de hofsteij iewoond door dhr. Abr. Remijnse en Oosterlandpolder. n één perceel, staande op de hofsteè' Bewoond door dhr. J. van Strien 1 len Westkerkepolder. lanwijzing geschiedt door voornoemd Ivoners. foor waarden van verkoop te bekom® inschrijvingsbiljetten in te leveren t W. F. K. LENSHOEK te Kloeting ir of uiterlijk op 18 November 1916. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten f 1.10. Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór kalf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES. Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjja. Advertentiën van 16 regels 0,50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. h contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de B REB It gulden bij verlies van beide 1EB gulden bij directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de M 1 ifl 1 handen, voeten of oogen. fl gL^ §3 S verlies van een daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, jg n II I Voorts bij ongeneeselijke ^3$ §j 3 hand, voet GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: B vaf? verstandsverbijstering; of oog; De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollaiidsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. gulden bij verlies van een duim; gulden bij verlies van een wijsvinger 25 gulden bij verlies van eiken anderen vinger. Wij brengen ome abonné's ter kennis dat er deze maand zal gedisponeerd v/orden over hef abonnementsgeld 4e Kwartaal 1916. Wij vertrouwen, dat onze abonné's zuilen medewerken om tof vooruitbe taling van het abonnementsgeld te g:raken, door hun kwitantie bi) aanbie ding te betalen. DE ADMINISTRATIE. V* No9 eens d® Bond van R*K- Kissvereenigingen in Zeeland. „De Maasbode" en „De Tijd" hebben ons artikel van Maandagavond over de oprichting van. den Provincialen Hond van R. K. Kies ve r ee ni gin- gen in Zeeland zoo goed als onver- kort overgenomen, daarmede een loffe- lijk bewijs gevend van hun belangstelling in dat schoone werk en va,n de beteeke- nisvolle rol, welke die gezaghebbende or ganen aan den Bond in de toekomst toe 's "kennen. uel Verder kunnen wij mededeelen, dat tal re van klinkende blijken van instemming, uit I alle deelen der provincie, niet het minst uit Zeeuwsch-Vlaanderen, den penning meester van. het voorbereidingcomité dage lijks bereiken. En als wiji dan ten slotte vermolden, dat dezer dagen eene gift in eens van HONDERD GULDEN binnen kwam, dan is het voorzeker geen ijdele fraze, wanneer wij beweren, dat de Bond in een langgevoelde behoefte blijkt te voorzien en zijn verschijnen in het Ka tholieke, politieke leven van Zeeland met vreugde wordt begroet. Dank dezen vorstelijk-milden gever, dank al dengenen, die reeds hun steun- penning voor den Bond afzonderden. Dank, hartelijk dank in naam van allen in ons gewest, die een sterke, eensgezinde, vast aaneengesloten Katholieke Zeeuwsche partij van groot gewicht en steun achten in den strijd voor de zegepraal der Chris telijke staatkunde in ons land. Wij sluiten met den oproep der circu laire, onlangs verzonden: „largesse, nobles seigneurs, largesse!" Weest mild, edele vrienden aan deze en gene zijde der Schelde. Steunt den Provincialen Bond van R. K. Kie s ve r een i gi n- gen in Zeeland met woord en daadI „Wind gezaaid, storm gemaaid". (Een verhaal uit den Graventijd.) 12 De moeder, die hang voor den gewaan de n koopman was, ging op zijde en zonder den man in iets te hinderen liet ze Jan op het bed in de huiskamer leggen. „Wat nu te dogn?" zeide Steven ITer- mnnsz. „Ik zal den vromen kluizenaar uit het Dc-rkenbosch halen", siprak de herder. „Die man geneest alle wonden." „Laat dien vromen kluizenaar maar in ruste in zijne kluize," klonk het op bar- schen toon uit Heer Wolferts mond, „ik zal dien knaap wel verbinden!" Hierop begon hij Jan te ontkleed-en en na met bewonderenswaardige vlugheid en do teederheid ©ener moeder de wonden ei'gewasschen te hebben, legde hij een verband om het hoofd en omzwachtelde hij de wonden zoo handig en goed, als- ot hij zijn leven lang nooit iets anders griaan had. „Ik zal vannacht van uwe gastvrijheid gebruik 'moeten maken, koster!" dus sprak Heer W-olfert. „Er zou een-e wondkoorts kunnen komen en dan wilde ik er wel l ij zjfn. Die honden van Mohamedanen v Artikel 192. Wanneer art. 192, regelende de over heidszorg voor het onderwijs wordt aan genomen in den geest der bovredigingss- commissie-, dan komt er financieel© 'ge lijkstelling van hef openbaar en „bij zonder onderwijs'. Nu aal linen allicht vragen: Hoie stelt zich de Bevredigings-commissie de ver dere inrichting v;an het onderwijst voor? Hierop heeft kort geleden Mr. Baron Van Wijnbergen in een vergadering van R. K. Schoolhoofden in het bisdom Haarlem het volgende gezegd, volgens bet verslag van „D© Tijd": Vervolgens geeft spreker een. korte uiteenzetting, hoe de Staatscopninissie zich de voortdurende regeling van de gelijkstelling van twee takkiem van on derwijs gedacht heeft, en wel door het in het leven roepen van ©en lichaam, een nieuw lichaam; de „Onderwijsraad" geheieten, samengesteld uit onafhankelijke personen, die ook buiten do schoolto: sturen staan, en die geschillen, en con flicten tot oplossing brengen, ee,n raad, waarin de partijen kunniwi eni gullen vertrouwen stellen. Spreker ging nu over tot het gaven van een uiteenzetting van, de p-ractisehie uit voering v,an bedoelde onderwijiswet, waarbij hij de volgende drie punten ter sprake bracht: lo. den. bouw ©n de in richting der scholen; 2e. de jaarwedden der onderwijzers'; 3e. de exploita-tiekosr ten, ,als' leermiddelen enz. De houw dan zal kpm-ea ten laste van de gemeente, zoowel voor openbaar als bijzonder onderwijs. Die gebouwen blijven het eigendom van d© gemeenten en worden voor den duur van het on derwijs afgestaan aan de schoolbesturen. Natuurlijk zullen zich hierbij bezwaren voordoen bij het overleg tusscton ge meente- en schoolbestuur, bijv. over de plaats, waar de school rnoet komen en over de inrichting, bezwaren, die tot moeilijkheden -analeiding zullen geven. Het oplossen van deze mioeilijkbeden zal de taak zijn van het npeuwe lichaam: den Onderwijsraad. Wiat betreft do reeds bestaande- scho len op tot oogenblik, dat de wet in werking treedt, deze z-iijlen geschat wor den tegen de waard©, die ze vertegen woordigen ©n van dat geschatte bedrag zal dan door- de genre-ante rente betaald worden aan bet bettoffeade schoolbe stuur. Nu. hadden spreker van verschillende zijden vragen bereikt, of men nu met het oog op de nieuw© Ogderwijswet tot bouwen zou overgaan, ja dan neen. Tegen bouwen bestond, volgens spre ker, geen bezwaar. zijn toch wel ergens goed voor. De kunst -om wondkoortsen te genezen heb ik van hen geleerd." Met groote verwondering had Jonker Witte den ruw,en Edelman bezig gezien en daar zijn goedig hart onmogelijk lang wrok kon blijven koesteren, kwam hij andermaal opvtein Zeeuwscton Ridder af, stak hem weer de hand toe en zeide: „Heer Wtolfert van Borselen weigert ge nu nóg mijn hand?" „De Jonker van Holland schijnt bijzon der op de hand van een Zeeuwsch Edel man gesteld te zijn," was' het raw ant woord en zich over Witte heenbuigende, fluisterde hij hem in het oor: „Ik ben Heer Gij-sbrecht van Amst-el ni-eit, Jonker!" „Wat bedoelt ge daarmede?" klonk het vragend. „Het antwoord zal de tijd u gieven, Jon ker! Wilt gij nu nog mijne harad?" „Ongetwijfeld 1" „Zooals ge wilt, Jonker van Holland, maar weet wel, dat di© handdruk geen zegel is op- een Verbond van vriendschap!" „Vian wat idan? Van vijandschap?" vroeg Witfe. „Neen, alleen Van hoogachting voor uw moed, ten onzen koste in Zeeland ten toon gespreid I" klonk het antwoord. „D'an weiger ik uwe hantdl" jbrarpde Witte. „Zooals ge -wilt, Jonk^rl" #pra,kWpï- Hierna kwant spreker aan punt twee: de jaarwedden. Deze zullen Komen ten laste van het Rijk ie-n door to-t Rijk worden uitbetaald. Iu het ontwerp zijn niet meer neergelegd de minima, maar een volledig© salarisregeling, waaraan door niemand iets zal kunnen veranderd worden. Ten slotte besprak spreker punt drie: de exploitatiekosten. Dieze zullen komen ten laste van de gemeenten. Daartegen over zullen de schoolgelden komen ten bate van de gemeenten. De heffing, die evenredig is zoowel voor openbaar als bijzonder onderwijs, is -aan de gemeente besturen pvergelaten. De exploitatiekosten zullen per leerling van openbare ©n bijzondere schooi hetzelfde bedragen. Doet zich bijv. tot geval voor, dat in ©en gemeente alleen één .openbare of bijzondere school voor ,M. U. L. 0. bestaat, dan zal men met de schatting daarvoor bij een nabijgelegen gemeente te rad© gaan. i Wat de opleiding der onderwijzers! betreft, hieraan is een afzonderlijk wets ontwerp gewijd. Zoo zal in de toekomst slechts één acte van de onderwijzers' gevergd wor den, die gelijk staat met de hoofdacts, met inbegrip van wiskunde, modern© talen en gymnastiek. De opleiding zal uitsluitend geschie den in kweekscholen, waaraan ©en de- lijk© voorbereiding zal moeten vooraf gaan, en wel ©en bezoek'i van ©en school voor M. U. L. O. of H. B. S. met 3- jarigen cursus, of andere inrichting, hier mee gelijkstaande. De kweekschoolopleiding zal vijf ja- rein duren. Na. 3 jaren zal de kweeke- ling den ïitol mogen voeren van aspi rant-onderwijzer en een matig salaris gaan ge-nieten. De laatste twee jaren zul len theorie ien practijk elkaar afwisse len, Wat dei financieel© zijde van dit .ge deelte betreft, is in de organieke wet ten vastgesteld, dat de kweekscholen uit de openbare kaszulten bekostigd worden. Voor het vervolg zullende examen commissies zijn atg©schaft en d© exa mens worden afgenomen door d© leer aren der .aangewezen kweekscholen, on der toezicht van gecomdtteerdan; zooals dat thans bij de gymnasia plaats toieft. Wanneer da uitvoering van dit .ont werp zfal plaats hebben, weet spreker niet te 'zeggen, maar hij heelt het vaste vertrouwen, dat dit onmiddellijk na do laanneming den- .Grondwet zal zijn. N.B. Baron ,Van Wijnbergen maakte deel uit der Bevredigingscommissie. f-ert met een fijn lachje. Diaar het gesprek tusschen deze twee slechts1 fluisterend gevoerd werd en di^ anderen zich te veel met den jongen lijder bezig hielden, was het door niemand ver staan. Alleen had Steven Hermansz. ge zien, dat de handdruk van Jonker Witte niet beantwoord was geworden. Kort daarop verlieten Jonker Witte en Steven Herm-ansz. de hut vau den kos ter en begaven ze zich naar de Boomsteê waar de Gravenzoon den nacht zou door brengen, daar hij op den „Swanenbargh" nu niets meer te. doen had. Gedurende vier dagen zweefde J,an tus schen leven en dood. He-er W-olfert week bijna niet van de legerstede ,d'esl jongen lijders ©n mocht eindelijk het genoegen smaken, dat hij bet leven van dep. knaap door zijne verstandige Wijjze van hande len behouden had. Acht dagen later vertrok hij, na van Jan de ondubbelzinnigste blijken van dankbaarheid ontvangen te jiehten. „Wij zullen zien tot hoe ver die dank baarheid gaat ien hoe lang ze duurt, jon ge borst!" sprak Heer Wolfert. „Mijn leven, lang, edel'e Heer!" stakneh ide Jan ien kuste de hand zijnsl redders. Maar hoe blijde de koster en vrottw Aleid ook wanen, dat hun eenig kind behouden was, toch g'peet het h,un, dat zij het behoud v,a;n zijh Ongeluksprofeet. „Die Katholieke School" schrijft: Op een vergadering van „Volksonder wijs" Zondag 15 dezer te Amsterdam ge houden ter bespreking van 't voorgestel de grondwetsartikel 192 en wat daar mee .annex is, voerde o.a. ook het libe rale Kamerlid Die Muralt het woord. Spre ker meende, dat ons onderwijs' door de voorstellen der B. C. voor een donkere toekomst wordt geplaatst, waarin hij slechts een enkel lichtstraaltje vermocht te ontdekken. Het zou m.l. nog wel een jaar of tien duren voor er iets van de zaak komt in verband met de twintig miljoen, welke noo-dig zijn voor de uit voering". -i Aldus 't verslag in het Handels blad. Wil de heer De Muralt de onderwij zers wanhopig maken, vroegen .wij ons af. Nog tien jaren voor er iets va,n komt? Nog tien jaar dus ook, voor een verbeterde salariëering zal ge geven world en? En dat zegt een Kamerlid 1 Diat zegt een Kamerlid als ©en hoop' en een vreug de! Nog tien jaar armoede dus voor on ze afgetobde minimumlijders Gesteld eens, dat -de Regeering ma de revisie werkelijk met ©en beroep' op fi- nantiëele onmacht, iniderdaad zo-u trach ten de verwezenlijking van 't nieuwe steltfcl, de salarisregeling incluis, op- de lange baan te schuiven, zouden dan de heer Die Muralt en de zijnen daar dus in berusten niet alleen, maar 't toejuichen zelfs! 't K-onit ons voor, dat dit in zijn Woorden noodwendig ligt opgesloten. Ite groote kans op uitstel heet hij immer de lichtstraal. Hoe langer er dus ge draald zal worden, hoe liever 't den heer De M. zal zijn. Om maar zoo- lang mo gelijk te ontkomen aan He z. i. fatale prak tijk van 't nieuwe grondwetsartikel, wil deze linksche politicus er alles aan wa gen. Hij -hoopt en verlangt, dat er van de uitvoering der .plannen in jaar en dag niets zal komen. Een Regeering die de zaken maar laat sloffen onder voorwendsel van geldgebrek, zal- door den heer ,De Muralt met onverholen vreugde worden gestijfd in dien op-zet. Daar gaan we dan! Zoo'n Regeering zal zijn ideaal zijn. Als deze Unieliberale woordvoerder de meening van zijn partij weergeeft, weten we nu ten minste al van welken kant erg e n haast gemaakt zal worden, om de noodige miljoenen beschikbaar te stellen. T. leven aan dien man te danken hadden. III. De winter (duurde buitengewoon lang. Reeds was' Februari voorbij en nog al tijd lagen de grachten en plassten, de meren dichtgevroren. De wonden, die Jam in het gevecht met den wolf ontvangen had, .waren door de goede geneesmid delen en de verstandige behandeling van Heer .W-olfert reeds lang g-enzen. Mdn moet nu niet gel-ooven, dat de trotsche, Zeeuwsche Edelman dit allés' gedaan had, omdat hij zoo bijzonder menschlievend- was. De boeren en lijfeigenen van de heerlijkheid van Borselen hadden u daar van een ander boekje kunnen open leg gen. Maar wat dreef hem dan? Het is gauw gezegd. De ontevredene Edelen had den al lang besloten Graaf Fl-oris onscha delijk te maken, hetzij doo-r hem gevan gen 1© 'nemen en hem da,n naar Engeland te zenide'n, of, als het niet anders kon, door hem te -dooden. Zij begrepen zeer goed, dat ze een gevaarlijk spel speelden en hoe de Graaf met de Edeten om sprong, die zich aan de eene o£ ander? misdaad hadden schuldig gemaakt, daar wisten Gijsbrecht van Amstel en Herman van Woerden alles van. En Heer Jan, neef van Heer Gerrit van Velsen was te Leiden zelfs onthoofd, omdat hij den jjrafelijken rechter verwond en een ander Weik weder zullen wij hebben Verwachting tot den avond van 4 Nov.:- Matige tot krachtigen, Zuid-Oostelijke tot Zuid Westelijken wind. Betrokken tot zwaar bewolkte lucht. Waarschijnlijk eenige regen. Aanvankelijk Iets zachter. Hooge huren. Wij lezen in „De Zeeuw": Een ontwerp is bij de Tweede Kamer ingediend om te voorkomen een onre delijke opdrijven van woninghuurprijzen. Dit ontwerp zul bij aanneming wor den een huurco-mmissiewet. Zij bedoelt het instellen van coinimis- sies die moeten nagaan o-f de huren van woningen beneden zekere grens onredelijk: worden opgedreven. Die commissies, saamgesteld uit verhuurders en huurders, worden benoemd door B. en Wi. van iedere gemeente, waar zij zullen noodig geacht worden. Wiaar zulk een commissie bestaat, zal 't verboden zijn een hoogere huur te vor deren dan die welke op 1 Januari van dit jaar gold, of op 't tijdstip voordat zij leeg ging staan toen zij nog bewoond W:as. i i Voor nieuwe woningen geschiedt de be paling van den huurprijs naar de ge schatte huurwaarde-. Een ontwerp dat in een leemte vaorzfiel Het is bekend da,t vooral dit jaar in de groote steden een schromelijke op drijving der huurprijzen heeft plaats ge had. Wordt de wet aangenomen, dan wordt daarvoor een schotje gestoken. Bestaand© huurcontracten worden ongeldig, wanneer- de huurcommissie zulks beveelt, en huur- opsliag zal zonder toestemming van deze niet meer kunnen plaats tobben. Neemt de verhuurder met haar beslis sing geen genoegen, dan heelt hij beroepl op B. -en W'. Dat is bet hoogste ressort. Zoodat, wanneer die de huurcommissie in het gelijk stellen hij "zich er bij heeft neer te leggen. Waar, ten gevolge der buitengewone tijdsomstandigheden, waaronder wij leven, de overheid in velerlei particuliere zJa- ken den neus steekt, zal deze maatregel wel ge-en verzet vinden. Immers hij ia noodig. Zjj nog herinnerd da,t in dit ontwerp vallen woningen van een huurwaarde niet hooger dan 4 maal de wekelijksche huur prijzen ia,angegeven in de artikelen 1 en 2 der Kieswet. Voor Vlissingen derhalve gedood had. Uit vrees dus van bij eend mislukking van den aanslag niet alleen hun goed, maar ook hun teven te verlie zen, wemschten z-e lieden te hebben, die voor hen ide kastanjes uit het vuur haal den, dat wil zeggen, die den aanslag uitvoerden. En in dien knaapi hadden Heer G-ozewijn va'n Swanenburch en Heer W-ol fert van Borselen iemand gevonden, die hun getrouw zou zijn, isn in alles gehoor zaam. Dat Ide Edelen zich misrekend had den, zulten we later zie-n. Reeds sedert geruimen tijd was Jan dan ook alweer telkens op liet slot en daar men van wolven niets meer hoorde, zoo- gebeurde tot niet zelden, dat hij verre boo-dschapL pen moest verrichten. Ook ging hij vaak met Heer Goz-ewijn op- de jacht. Zoo was het in het begin van Maart dat de knaap bezig was de honden gereed te maken, met welke zijn heer op de vossenjacht zou gaan, toen -deze tot voorplein van het kasteel in gezelschap- van een ander- heer -optrad. Jan had dezen heer, die blijkbaar een ridder was, nooit gezien. Hij was een stevig gebouwd man met donker haai-, dat reeds grijs begon te worden en oogen, die -diep wegkropen onder groote wenkbrauwen. (Wp-rdt vervolgd,)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1916 | | pagina 1