NN,
IAB00MEN
De Groote Oorlog.
J
Zaterdag 28 September 1916. Twaalfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-.JVQENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
B fl B fl van een B% B B een JS
ij ving te koop:
ir schoone
TRONKWILGEN,
De Sobrietas-bloem.
Losse Oorlogsberichten.
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
Welk weder zullen wij hebben
gevuld
124 00.
btoren
118.50.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganxepoorfsfraat C 2i>9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
I gulden bij A JS| gulden bij HU
i|| verlies j§_ S Ej verlies van M S™
duimIJ wijsvinger y
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
2 0
soorten.
9.25
I— 13.50.
x
por klompenmakers.
geeft J. J. MOL, Land-
and, alwaar briefjes kun-
Igeleverd tot en met 27
»16.
Waarom ook kiest Heer
onzen Jan om boodschap-
fongen?"
|Jan gaarne lijden mag,
|veel! Zet me die jongen
alsóf hij Jonker Herman
er grootsch mee, zoker!
|te hij me Verleden, wteek
„Keetlen God" tegenover
rai'd Van Velzen verder
rede Vallen 'en-mij tegen-
>k Veel te heftig, vrouw!"
igl Jawel, dat zegt mijn
van den kwajongen een
water en brood te zetten,
tegen zijn moeder durft
:kt hij hem nog voor!"
geen münsbh voor, Aleidl
t Veel van den heer Goze-
daarom behoeft hij nog
dien Gerard van Vels'en
zeg je
(Wordt varvolgd.)
TV
M
Verschrikkelijk is de oorlogsellende, die
om óns heen woedt. Toch is zij niet de
eenige, helaas. Daar is nog een andere
geesel, die, hetzij in dagen van oorlog,
hetzij ïn tijden van vreè, de menschheid
teistert.
Het is de drankellende, vrucht van den
ellendigen hartstocht, die drankzucht heet,
een passie, die niet alleen den man aan
grijpt en hem tot een wrak maakt op
de levenszee, maar ook zich van de vrouw
[meester maakt om haar te misvormen
tot' een verdierlijkt wezen.
Is het te verwonderen, dat de Katho
lieke 'drankweer, als een andere harm*
hartige Samaritaan toesnelt om deze el
lende 'te lenigen
Reeds wist de bekende R. K. Drank-
bestrijdersvereeniging „Sobriëtas" door
den verkoop van het Sohriëtasbloempjo
in 1911 een flinke som in Nederland te
verzamelen voor den bouw van een sana
torium 'voor mannelijke drankzuchtigen.
Dit zette haar aan, dit jaar- ten tweede
male een beroep te doen op onze lief
dadigheidszin en sociale offervaardigheid.
AÖerwege waar een R. K. drankbe-
strijdersvereeniging, hetzij Kruisverbond,
Mariavereeniging, (Annavereeniging of hoe
die anders heeten mogen, is gevestigd, zal
aanstaanden Zondag, 24 Septem
ber, door lieve dameshanden een So-
briëtasbloempje ten verkoop wor
den aangeboden voor het tweeledig doel:
een sanatorium voor drank
zuchtige vrouwen en e e n re ca s-
seeringsgesticbt voor ontsla
gen drankzuchtige gevange
nen, d.w.z. een doorgangsbuis om den
overgang van gevangenis tot maatschappij
voor 'de ongelukkige slachtoffers van den
drank gemakkelijk te maken.
'Wie, die niet van harte deze nuttige
-instellingen ziet tot stand komen. Wie,
die niet den even kieschen als fraaien
vorm bewondert waaronder onze aalmoes
wordt gevraagd, de bloem.
De bloem is het sieraad der jeugd,
de weelde der bruid, de lust en het
leven ook in den ouden dag.
De bloem koos onze Kerk in haar ver
heven mystiek als het symbool der deug
den en spreekt zij van Re roos der liefde,
de lelie der zuiverheid, het viooltje der
ederigheid.
De bloem koos ook de christelijke Chari-
y 'als teeken van het stralende, koeste*
ende weldoen.
Moge zij dan met haar Sobriëtasbloem
den 24en a. s. op het feest van 0. L.
Vrouw tot vrijkoop der slaven, welkom
zijn bij groot en klein, bij jong en oud.
Moge zij wederkeeren vanwaar zij is uit
gegaan, met ledige handen, maar met
vollen buidel, die Sobriëtas in staat stelt
(haar verheven werk tot opbeuring der
slaven en slavinnen van de drankzucht
voort te zetten.
„Va, charité, vierge pure et féconde,
Va, cours porter tes bienfaits en
tons lieux!"
Een Griekscho nota.
Men seinde ons:
LONDEN. Reuter verneemt, dat Grie
kenland aan Duitschland een dringende
nota gezonden beeft omtrent het garmzoen
in Kawalla. Griekenland edscht de on
middellijke invrijheidstelling van de
Grieksche troepen in Duitschland.
N.B. Het' garnizoen van Kawalla, be
nevens de garnizoenen van Drama en
Seres, tezamen uitmakende het 4e Griek
sche legerkorps, was onlangs achter den
linkervleugel der Bulgaren komen te staan
en van Athene afgesneden. Om nu geen
partij behoeven te kiezen voor of te
gen de Entente, verzocht de comman
dant om opneming van het legercorps
in Duitschland. Dit werd toegestaan en
zou het 4e legercorps als een onzijdige
strijdmacht hot na den oorlog gastvrij
heid in Duitschland genieten. Het nieuwe
Grieksche ministerie, dat nog wel als
„Deutschfreundlich" goidt, denkt er ech
ter anders over. Red.
BERLIJN, J9 Sept. (W. B. De „B. Zi.
a. iM." schrijft over de reusachtige ver
liezen, 'die 'de Russen den lGen aan het
Stochod-front hebben geleden:
Het is altijd hetzelfde gruwzame
schouwspel, dat nauwelijks erger kan wor
den. Het Duitsehe legerberieht zelf noemt
de verliezen op dit deel van het front
geweldig. Zoover bet terrein ons vergunde
te zien nauwelijks de helft van het
aanvalsfront zijn 12,000 lijken van
Russen geteld, zoodat op dezen dag het
verlies op 50,000 man moet worden ge
steld. De 'Russen kwamen in zoo'n menigte
aanstormen, dat een bataljon Mecklenburg-
sche jagers zijn munitie geheel verschoot
en ten slotte naar handgranaten moest
grijpen. Het grootste deel van de Rus
sische garde werd verpletterd.
Aan de Somme
hebben de Duitschers zeer krachtige
tegenaanvallen gedaan bij de Prieztioeve
en Boucbavesnes om het verloren ter
rein te herwinnen, doch zonder succes.
Sir Douglas Haig legt den nadruk op
den inhoud van een door de Engelscheu
buitgemaakte order van generaal von
Falkenbayn, toen deze nog chef was van
den Duitschen generaleu staf en gedag-
teekend 24 Augustus
„Het kanounenverlies" staat er in
„heeft de paar laatste maanden den
aanmaak aanmerkelijk overtroffen. Het
zelfde geldt voor de munitie, waarvan
de reserve-voorraden bedenkelijk zijn
verminderd. Het is de plicht van alle
rangen, niet alleen bij de artillerie, om
in dezen staat van zaken verbetering te
brengen. Alle rangen moeten ernstig
streven naar 't behoud van ons materieel,
daar het anders onmogelijk zal worden
verliezen aan te vullen en nieuwe for
maties in 't veld te brengen."
De „Humanité" klaagt over hèt verval
der Pransche zeevisscherij. De visschers
schepen liggen bij honderden in de ha
vens te verrotten, daar alle weerbare
mannen in den oorlog zijn. Het blad
bepleit bizondere verloven voor visschers.
Zoowel het openbaar ministerie als
Liebknecht hebben beroep in cassatie
aangeteekend tegen het arrest van het
hoog militair gerechtshof van 23 Augus
tus.
Russische redacteurs.
Door een oekase van den tsaar zijn
alle leden van dagbladenredacties in
Rusland van den militairen dienst vrij
gesteld, daar hun werkzaamheden om
hetgeheele land tot krachtige voortzetting
van den oorlog aan te moedigen van
groote nationale beteekenis zijn.
(Msbode.)
De recruteering in Canada.
In een brief aan zijn geestelijkheid
spoort kardinaal Bégin, aartbisschop van
Quebec, de priesters aan om het werk
der recruteering niet tegen te werken,
doch integendeel ten zeerste aan te
moedigen.
Naar verluidt zal de regeering van
liet dominion de uoodige maatregelen
treffen opdat de recruteeringsmeeting in
Quebec niet zullen verstoord worden.
(Msbode.)
Brand in een chemische fabriek.
Uit Toulouse wordt aan de „Matin"
geseind, dat de chemische fabriek Saint
Sauveur volkomen is uitgebrand. Groote
hoeveelheden chemicaliën zijn vernield
en de schade is aanzienlijk. (Msbode.)
De oogst van den dood.
De Dood heeft den len Augustus 1916
nu al weer anderhalve maand geleden
zijn tweeden jaarlijkschen oogst bin
nengehaald, en had toen sedert het uit
breken van den oorlog meer dan vier
millioen zeshonderd duizend meuscben
geregistreerd.
Dit zijn alleen de dooden. Bij dit aan
tal van 4.631.500 komen nog 3.373.700
invaliden. Het aantal gewonden in dat
tijjperk overtreft de elf millioen
11.243.500.
En nog steeds duurt de slachting met
ongekende hevigheid voort.
Servische successen.
De Serviërs melden nieuwe voordee-
len te hebben behaald bij Fiorina van
welke Grieksche stad zij thans weer voet
op den vaderlandschen bodem hebben
gezet. Om Monastir z d blijkbaar nog
bloedig gevochten moeten worden. De
berichten van geallieerde zijde maken
althans den indruk dat de Bulgaren, die
vanuit Fiorina noordwestelijk uitweken,
in de vlakte van Monastir woedenden
tegenstand bieden.
Tegenslag der Roemeniërs.
De Roemeniërs schijnen troepen weg
gehaald te hebben in Zevenburgen, om
het offensief in de Dobroedsja te weer
staan. Zij ondervinden daarvau den te
genslag in Zevenburgen, en Weenen kon
gisteren berichten
Ten Z. U. van Hatszeg (Hötzing) zijn
de Roemeniërs volkomen verdreven.
Petroseny en de Szurduk pas zijn weer
in ons bezit.
Japansch geschut op den Balkan.
De „Roeskoje Wjedomosti" deelt mede,
idat Japan een groot aantal stukken van
zeer zwaar geschut heeft geleverd voor
het Russische Balkanleger. De stukken
worden uitsluitend door Japansche offi
cieren en soldaten bediend.
Tweede verjaardag van den Marneslag.
De Parijsche correspondent van „De
Tijd" herinnert er aan, dat toen in de
eerste Septemberdagen van 1914 de Duit
schers Parijs dreigend naderden, er in
die stad door brave Katholieken een tri
duüm (driedaagsche bidstond) weid gehou
den voor de redding van Frankrijk op 6,
7 en 8 September. Juist op den laatsten
dag, 8 September, begon de slag aan de
Marne, die voor goed het gevaar van
Parijs afwendde en een kentering bracht
in den militairen toestand, die nog en
met meer succes aanhoudt.
De nieuwe taktiek.
Het verdwijnen der Duitsehe grenswach
ten langs de Nederlandsch-Belgische grens
wijst er op, dat Duitschland in verband
met de militaire gebeurtenissen op de
verschillende fronten genoodzaakt wordt
oen nieuwe taktiek toe te passen: de "in-
jkorting van zijn front.
Dat die taktiek niet het gevolg is eener
zegevierende positie ligt voor de hand.
De aartsbisschop van Lemberg.
Sinds jaar en dag smacht 'de metro
poliet Mgr. Szeptycki in Russische boeien,
schrijft „De Maasbode" in een corres
pondentie uit Weenen, en het zijn helaas
geen goede tijdingen, die ons van den
aartsbisschop bereiken.
Oostenrijk heeft aangeboden den Rus-
sischen journalist Jantschewjichy, die zich
in een Oostenrijksch interneeringskamp be
vindt, tegen Mgr. Szeptycki uit te leveren,
maar uit de officieel© jnededeelingeii der
Russische dagbladen blijkt, dat men er
niet aan denkt den hoogan geestelijke
los te laten. Men heeft zelfs een acte
van beschuldiging tegen hem opgesteld.
Het eenige echter, dat tegen hem gevon
den werd, is dat hij een tegenstander
was van de Russische propaganda. Nu,
da.t was niet alleen zijn plicht als Ka
tholiek, maar ook als Oostenrijksch staats
burger.
Toch vreest men in Weensche kringen,
dat het hem den hals kan kosten, of
schoon de aartsbisschop werkzaam was
in een tijd, toen Lemberg rustig in Oos
tenrijksch bezit was.
Er waS gemeld, dat de prelaat over
leden is'. Dit nu blijkt achteraf niet
waar te zijn.
Adres van Antwoord.
In de Eerste Kamer is het adres
van antwoord op de troonrede
yias'tgesteld, nadat de heer Van Kol een
poging had gedaan om in het adres den
Vvensch neer te leggen, dat Nederland
bemiddelend zou optreden ten bate des
vredes.
De minister van buitenlandsche zaken,
die van 'deze poging was in kennis gesteld,
was niet verschenen, wat er op doelt,
'dat in de gegeven omstandigheden onze
bemiddeling ontijdig zou zijn.
De commissie voor het adres van ant
woord meende dat, wijl het antwoord al
leen moet slaan op den inhoud der troon
rede er voor het verlangen van den heer
Van Kol geen plaats was.
Wat de troonrede betreft, is de passage,
die gewaagt van de strikte handhaving
der neutraliteit, maar ook van een be
sliste afweer van een ieder, die onze
'Onafhankelijkheid te na komt, in het bui
tenland, zoowel aan de zijde der Entente
als aan die der Centralen, mist voldoe
ning vernomen.
Nederland 'is gelukkig nog geen Grie
kenland.
De heer Engels,
lid 'der Tweede Kamer voor Almelo, heeft
Donderdag de vereischte eeden afgelegd
en zitting genomen.
Afdeelingsvcorzltters Tweede Kamer.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben gekozen tot haar voorzitters dhh.
DJuymaer van Twist, Van Raalte, Mar-
chand, Nolens, ion de Meester en tot haar
ondervoorzitters dhh. Van Doorn, Fok,
Rink, Kolkman en Eland.
R.K. Tweede Kamerclub.
Het bestuur der R.-K. Kamerclub, dat
jaarlijks aftreedt, is opnieuw geconstitu
eerd. Tot voorzitter werd, naar de Rsb.
meldt, herkozen mgr. dr. W. H. Notens;
tot onder-voorzitter werd gekozen mr. M.
J. C. M. Kolkman, vóór zijn Ministerschap
voorzitter der club; tot eersten secretaris
werd gekozen de heer M. C. E. Bongaerts;
tot tweeden secretaris mr. F. I. J. Janssen
en tot penningmeester mr. D. A. P. N.
Kooien. Tot nog toe bestond het bestuur
uit de hoeren dr. Notens, generaal' R. R. F.
van Vlijmen, A. C. A. van Vuuren, die
wegens drukke bezigheden bedankt had;
F. I. J. Janssen en mr. P, J. M. Aalberse.
Laatstgenoemde heeft opgehouden lid der
Kamer te zijn.
Staatsiaad De Nerée van Babbericb. f
Mr. de Nerée van Babberich, lid van
dón Raad van State, werd Woensdag tij
diens ide zitting van den Raaid plotseling
ongesteld en wel zoodanig, dat hij ten
volle moest bediend worden. Hij is kort
daarop 'in het R. K. ziekenhuis overleden.
De overleden staatsraad werd in 1850
te Terborgh geboren en had sinds 1893
zitting in den Raad van State en was'
ridder in ide orde van dm Nederi.
Leeuw.
Kalender der Week.
Van 24 Sept. tot 1 Oct. 1916.
Zondag 24 Sept. Vijftiende Zondag
na Pinksteren V (bi. 920), D' (bl. 915);
gedachtenis v. O. L. Vr. van vrijkoop
der slaven V (hl'. 1993 en 1202), D
(bi. 1381 en 150). De gebeden na de
stilte H. Mis pp bl. '120. Vóór de Hoog-
Verwachting tot den avond van 23 Sept.:
Zwakke tot matige winden, later uit zui
delijke richtingen; half tot lichtbewofkfi
waarschijnlijk droog weer, kans op nacht
vorst, vooral in het oosten. Iets zachter
overdag.
mis zegening met wijwater V (bl. 10),
D (bl. 69); na de Hoogmis gebed voor
de Koningin V (bl. 53), (bl. 122).
Vespers op bl. 918.
Maandag 25 Sept. Mis als gisteren;
2de gebed voor de Overledenen V (bl.
1323), Di (bl. 1490); 3de gebed „A
cunctis" V (bl. 849), Di (bl'. 103).
Dinsdag 26 Sept. H. H, Cyprianus
enz. V (bl. 1994 en 1049), D (dH. 1382
en 194); 2d© gebed „A cujictia" V,
(bl. 849), D: (bl. 103); 3d© gebed naar
keuze.
Woensdag 27 Sept. H. H. Cosmas
en Diarnianus ,V (bl. 1995), D (bl. 1332)
2de en 3d© gebed als gister.
Donderdag 28 Sept. H. Wenceslaus
V (bl. 1998 en 1012), D; (bl. 1383 en
178); 2d© én 3d® .gebed ais Dinsdag.
Vrijdag 29 Sept. Kerkwijdingsfeest
van den H. Miclmël V "(bl'. 199ó), D
(bl. 1384).
Zaterdag 30 Sept. H. Hieronynms V
(bl. 2003 en 1080), D| (bl. 1388 en
222); 2de gebied voor den Paus V (bl.
1293), D (bl. 402).
(p
De gewone orde der H. Mis; die iederen
dag terugkeert, begint op biz. V 11, D 71.
De bladzijden met V geteefcend verwij
zen naar het „Volksmisboek" en de blad
zijden met geteekend naar het „Mis- en
Vesperboek" van Desclée.
Zondag 24 September, Vijftiende Zon
dag na Pinksteren, EpistelGal. V
2526. Evangelie: Luc. VII: 1116.
Kerklijst van 's-Heerenhoek.
Zondag 24 September.
Zondag. Des middags te U/2 ,uur ca
techismus, te 21/2 uur de Vespers met
rozenhoedje.
Dagelijks de gewone .catechismus.
Eiken morgen te 5 uur wdïdt de H.
Communie uitgereikt. Den volgenden
Zondag wordt hier de plechtige dag
van aanbidding gehouden. Omi dat feest
zoo luisterrijk mogelijk Ie vieren, zal
er een driedaagsche oefening aan voor
afgaan.
Donderdag, Vrijdag «1 Zaterdag 's
avonds te 7 uur lof met preek, welke
zal worden gehouden door een Pater
Capucijin. Op die dagen zal ér 's mor
gens pok te 6 uur een 11 Mis worden
opgedragen.
Om aan allen gelegenheid .te geven,
in de dagen van voorbereiding pf op
het feest zelf ter Communie te gaan,
zullen wij biechthooren
Woensdag de schoolkinderen's mor
gens en 's middags van 46 uur
Donderdag de mannen, eveneens' 's
morgens en 's middags van 46 uur
Vrijdag de vrouwen op dezelfde uren,
en Zaterdag allen, die nog geen gelegen
heid hadden, en wel 's' morgens tot 10
uur, en ',s middags van 28 uur.
Zondag begint ook de Octobermiaand,
bijzonder toegewijd aan Maiia, Koningin
van den Alterheiligsten Rozenkrans. Vol
gens' pauselijk voorschrift wordt eiken
dag in de kerk gezamenlijk het Rozen
hoedje gebeden. 111 de week zal dit
geschieden na de II. Mis van 8 .uur,
waarna telkens de zogen met het Aller
heiligst© zal worden gegeven, 's Zaterdags
echter in het gewone lof, en 's Zondags
onder de Vespers.
Aan het bidden vam den Rozenkrans
is' verbonden:
le. een volle aflaat voor alten, die
op dein feestdag van O. L Vrouw, Ko-
