{handel Goes.
RANiE Cz.,
elafval.
0AB00MEN
De Groote Oorlog.
Donderdag 21 September 1916.
40.0°
KEN
ge Vaarzen.
ra -IÉ P hand, voet g Èy M B 5 van een H een S |H
De Troonrede.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
No. 112.
Twaalfde 4aai gang.
•O.oo
135.00
JACI) FRANK,
fOORHANDEN
raterdichte
ikleeden.
KROET.
ir en Zoet
J. F. JANSEN, Goes.
rijving te koop:
i&r schoone
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
O
it 37-39.
17
uste snufjes
hs in groote
[le sorfeering
KETTINGEN, ARM-
1GEN, BROCHES, en*.
1 nieuwste modellen.
Iicurreerende prijzen,
lodingen franco.
Lange Delff,
MIDDELBURG.
I
Telef Int. 188.
en GEBRUIKTE
phillende soorten.
tnnbevelend,
rstad, GOES.
Vrijdags Station Goes,
ation KapelleBiezelinge
TRONKWILGEN,
voor klompenmakers.
i geeft J. J. MOL, Land-
Brand, alwaar briefjes kun-
ingeleverd tot en met 27
1916.
p een partij beste
MENHEERE, Stations-
izelinge.
NIEUWE ZEEÜWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor tf. d. Administratie: Gangepoorfsfraaf C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. A contant.
|De abonné's op dit blad, in het bezit der door de Ml /jM gulden bij verlies van beide
[directie uitgereikte polis, zjjn, overeenkomstig de jfl II 1 handen, voeten of oogen.
[daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 1 Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; ^0 ot oog; I duim; wijsvinger
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaai-borgd door de „IloIIandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
BBS gulden bij gulden bij gulden bij M
Sta, m H verlies van een BB 1 verlies fl_ R verlies van m Hg.
H 0f 00g; jj Mjy Hjfc duim; wijsvinger gfv h
gulden brj
verlies van
eiken anderen
vinger.
Met bet gebruikelijke ceremonieel en
londerl groote belangstelling van diplomatie
■parlement en volk, heeft Dinsdag de
opening dier Staten-Generaal door II. M.
Ide Koningin plaats gehad, nadat de zit-
Iting van 'bet laatstverloopen parlemenfs-
l-jaar door den Minister van Binnenland-
Ische zaken 'Zaterdag j.l. op de gewone
wijze was gesloten.
Hare Majesteit, binnen en buiten het
■gebouw hartelijk toegejuicht, hield daar-
bij de Volgende Troonrede:
jdijhe Heeïenl
Ten derde male sedert de rampzalige
oorlog uitbrak, die Europa verscheurt,
ben ik in uw midden, vervuld door de
zorg voor de hoogste belangen van ons
vaderland.
Dat voor mijn volk tot dusver de vre
de behouden kon blijven stemt mij tot
j dankbaarheid.
Gelukkig bleven onze betrekkingen met
1 'alle mogendheden van vriendschappelijllden
1 aard. Ik zal ook in het vervolg de plich
ten nakomen, die een neutrale natie door
het volkenrecht zijn opgelegd; maar ik
ben vastbesloten onze onafhankelijkheid
te verdedigen en naar vermogen, tegen
over wien het ook zijl; onze rechten te
handhaven. Bij1 'de vervulling van die taak
j 'steun ik behalve op ons goed recht en
1 de eensgezindheid der natie, op onze zee-
en landmacht, die op alleszins1 lofwaaH-
dige wijze den haar opgelegden last blij-
i ven dragen.
De aflossing van onder de wapenen
staande dienstplichtigen, door nieuw op
geleide manschappen en de daaraan ge
paarde belangrijke uitbreiding 'onzer leven
de strijdkrachten, worden geregeld voort
gezet; De voorraden wapenen, munitile en
ander materiaal worden, ondanks te over-
winnen moeilijkheden, voortdurend ver-
li meerderd.
De mogelijkheid om met handhaving
onzer weerbaarheid den druk der mobi-
lisatie te verlichten, wordt door mij op-
nieuw overwogen. Het economische leven
van ons land ondervindt meer en meer
den invloed van de omstandigheden, wel
ke door den oorlog zijn in het leven ge
roepen.
De toestand van land- en tuinbouw is
over het geheel nog niet ongunstig.
Toch worden de moeilijkheden bij de
uitoefening van deze juist in de tegen
woordige omstandigheden voor de volks-
huishouding, zoo belangrijke bedrijven
[[ondervonden, steads groober en is bij
i enkele onderdeelen reeds een remmende
invloed op de productie merkbaar.
Op het gebied van handel en nijver
heid trachten, zoowel de regeering ais
belanghebbenden de nadeelige gevolgen
[te beperken van de moeilijkheden die
maatregelen in het buitenland genomen
in verband met den oorlogstoestand
[Voor onze aanvoeren uit den vreemde
|en voor onzen uitvoerhandel m/eebrea-
gen.
In toenemende mate was de regee
ring genoodzaakt maatregelen te nemen
in het belang van de volksvoeding. In
[verband daarmede was beperking van
Eten uitvoer en ingrijpen in het bin-
|.Ucnlandsch oeconomisch leven noodza-
kelijk.
Het scheepvaartverkeer in de Neder-
jlandsche havens bleef gering: de groote
vrachtvaart leverde bij voortduring guns
tige uitkomsten op, -terwijl ook de toe
stand der kleine vaart eenige verbste-
I ring vertoonde.
Ook de zeevisschierij gaf gunstige re-
sultaten, doch ondervond in den laats-
ten tijd ernstige moeilijkheden, naar
■f welker oplossing wordt gestreefd. De
andere takken van visscherij gaven met
enkele uitzonderingen ook betere uit
komsten. De maatregelen tot handha
ving van de neutraliteit en tot tempo-
ring van de nadeelige gevolgen van de
crisis voor do oeconomisch zwakkeren
M blijven bij voortduring zeer hooge edschen
aan de schatkist stellen. Voorhands zal
kunnen worden afgewacht in hoeverre
de opbrengst der bereids tot stand ge
komen buitengewone belastingen in de
daardoor ontstane behoeften voorziet.
Een wetsontwerp toit nadere regeling
en versterking der inkomsten van het
leeningfonds 1914 zal u worden aange
boden.
De voorstellen tot versterking der mid
delen, ten einde, afgezien van de uitga
ven in verband met den buitengewonen
toestand, bet financieel© evenwicht te her
stellen zullen uwe aandacht blijven vra
gen, evenals die tot verruiming van het
belastinggebied der gemeenten en tot hef
fing van opcenten ten behoeve der ge
meenten op de belasting der naamlooze
vennootschappen.
Ook in Nederlandsch-Indië wordt veel
ongemak ondervonden van de belemme
ringen in het Overz-eesch verkeer, als ge
volg van den in "Europa woedenden oor
log; de uitkomsten van handel en scheep
vaart in alle koloniën geven niettemin;
reden tot tevredenheid. In Suriname
mocht zoowel het klein als groot land
bouwbedrijf op niet ohbevredigden uit
slag wijzen.
De weldra verwachte voltooiing der ha-
vfenverbetering op Curapao en de vestiging
op het eiland van groote werken tot op
slag en bereiding van aardolievoortbreng
selen, die aan honderden arbeid zullen
verschaffen, rechtvaardigen de hoop op
een betere toekomst.
Het stemt mij tot erkentelijkheid, dat
op tal van plaatsen in Nederlandsch-In
dië door ingezetenen van allerlei land
aarden betoogingen zijn gehouden om ge
hechtheid te betuigen aan het Neder-
landsch gezag en bereidvaardigheid om
daarvoor persoonlijke en geldelijke offers
be brengen. De regeering zal niet nalaten
harerzijds datgene te doen, wat gedaan
kan worden tot versterking der levende
strijdkrachten in 'Nederlandsch-Indië en
"voor zoover de uiterst bezwarende om
standigheden het gedoogen, voortgaan met
de uitbreiding der vloot en verdlere toe
rusting tot krachtige verdediging ter zöe.
De te Tandjong Friok, Soerahaja en
Makassar ^aangelegde havenwerken, zul
len weldra in gebruik kunnen worden
gesteld.
Belangrijke wetsontwerpen zullen ,ook
in dit zittingsjaar uwe aandacht vorderen.
Ik verklaar met de bede, dat God ons
ook in dezen zorgvollen tijd moge bijstaan,
de gewone zitting der Staten-G'eneraal ge
opend.
N.B. Verschillende bladen drukken er
hun verwondering over uit, dat in de
Troonrede absoluut niet gerept wordt van
de Grondwetsherziening, die in dit parle
mentaire jaar aan de orde is, noch ge
sproken wordt over de ernstige onlusten
in Djambi. 'Ook ov,er het gewichtige plan
tot gedeeltelijke drooglegging der Zuider
zee wordt gezwegen.
Dat de regeering in dit officieele staats
stuk heeft gezwegen over Staatspensioen,
is begrijpelijk, maar waarom het boven
staande niet mocht worden vermeld, is
een raadsel.
Losse Oorlogsberichten.
0p het Westerfront
blijft de slag aan de Somme in alle hevig
heid woeden.
Meldden we 'Maandag op gezag van
Fransche berichten, 'dat het dorp Berny
door de Franschen werd genomen en
dat d'e strijd om Déniécourt nog voort
duurde, gisteren meldden de ochtend-tele
grammen, da.l 'de Franschen na dit dorp
met 'de laatste verdedigers te hebben ver-
meesberd, een kilometer naar 't Zuiden
in de richting van AMancourt vooruitkwa
men. De 'Franschen maakten hierbij 1600
ongewonde gevangenen, waaronder 25 of
ficieren.
Do verovering van deze dorpen wordt
door het 'officieele Duitsche communiqué
toegegeven, waar het zegt, dat ten zuiden
I - ij 1
der rivier volkomen platgeschoten ge
deelten 'onzer stellingen tusschen Barleux
en Vermandovillers met de dorpen Berny
en Déniécourt moesten worden prijsge
geven."
Ook het Engelsche officieele bericht
spreekt van nieuwe belangrijke vorderin
gen ten zuiden van Ancre.
Db Engelsche gevechttorens.
Welk een geducht oorlogstuig deze mon
sters zijn, blijkt uit het volgende
Bij Pozières ligt een suikerfabriek, die
uit een lieel nest van machinegeweren
bestond. 'De Duitsche gevangenen waren
benieuwd, om te vernemen, wat bij die
fabriek was gebeurd, daar zij volkomen
overtuigd waren, 'dat- geen infanterie daar
ooit voorbij kon komen. Inderdaad echter
kwam een gepantserde auto op den toe
gang aangebulderd, liet de verbarrikadeer-
de deur openspringen, waarbij zandzakken
in het rond vlogen, en de Engelsche in
fanterie rukte daarop naar binnen en
nam onbetwist 'bezit van de fabriek, ter
wijl de lompe auto weer op logge wijze
uit d'e 'fabriek te voorschijn kwam om
andere Duitsche verdedigingswerken te be
stoken.
Rondom Verdun.
De Duitsche kroonprins heeft een leger
order uitgevaardigd, die tusschen de regels
door doet 'lezen, dat de expeditie tegen
Verdun niet zal worden doorgezet.
Blijkbaar zoekt 'Hindenburg het zwaar
tepunt van den oorlog op dit oogenblik
in h'et oosten.
Op het Oostelijk gevechtsterrein
hebben de Duitschers een geslaagden
tegenaanval gedaan.
De Duitsche troepen onder bevel van
generaal Ven Gerok zijn aan weerszijden
van de 'Narajofka tot het tegenoffensief
overgegaan, waartegen 'de Russen zich
niet staande hebben kunnen houden. Zij
hebben het 'grootste deel van het Zondag
verloren terrein herwonnen. Afgezien
van zijn groote, bloedige verliezen, heeft
de vijand meer dan 3500 gevangenen en
16 machinegeweren in Duitsche handen
moeten laten.
In de Karpathen zijn aanvallen der
Russen afgeslagen.
De overwinning in de Dobroedsja.
Die Verslagen Russen en Rumlemiërs heb
ben hun terugtocht gestaakt en in elen
voorbereide stelling op de algemeen© li
nie RasovaCabadinaTurla bijl de
nieuw aangevoerde troepten een steunpunt
gevonden.
Duitsche bataljons zijd laags den Do-
nau ten Zuiden van Rasova Feeds! tot
de Vijandelijke artillerie doorgedrongen,
jhebben 5 kanonnen buitgemaakt en tegen
aanvallen afgeslagen.
Ovejr de overwinning in de Dobroeds
ja schrijft de „Lokal-Anzeiger", dat ze
niet is te vergelijken met die va,n Se
dan en Tannenberg, maar ze droeg toch
een beslissend karakter, wijl aan de Rus
sen en RumeniëBs bet initiatief is ont
nomen en zij! zich tot een verdedigende
rol moeten bepalen.
De afrijd op de Karsthoogvlakte
houdt aan. Maaindag heeft het derde Ita-
liaansche leger zijn aanvallen tegen het
geheele Oostenrijk^chle front op1 de hoog
vlakte herhaald. De Oostenrijkers wis
ten zich in hun stellingen te handhaven.
Waar de vijand er in slaagde, de
voorste schansen binnen te dringen, is
hiji door tegenaanvallen teruggeworpen;
op vele punten zijn Italiaansche stoïm-
loopen echter reeds in Oostenrijksch con
centrisch .geschutvuur onder zware ver
liezen in elkaar gezakt.
Het felle geschutvuur op het front
van de Wippiach tot de streek van Plava
houdt aan.
Een nieuw kabinet
is in Griekenland opgetreden onder lei
ding van minister Kalogerapoulos.
Aan de „Daily Telegraph" werd Zater
dag uit Athene gemeld, dat het Kabinet
niet op den grondslag staat der En
tente-nota van 21 Juni, door Zaimis aan
vaard, en 'dat de opneming van den heer
Roufos, een 'hevigen tegenstander en per
soonlijken vijand van Venizelos, in het
ministerie (met de portefeuille van Bin-
nenlandsche Zaken) ook aanduidt, welke
houding de nieuwe regeering tegenover
de Venizelisten aanneemt.
De vuurhel aan de Somme.
Karl von Wiegand, de bekende bericht
gever van de „New-York" World", ver-
lzekert in een telegrafisch verhaal betref
fende 'de rol, door de artillerie in de
Somme-gevechten gespeeld, dat de ge
allieerden niet minder dan 200.000 grana
ten per dag afvuren en ieder der tegen-
Standers 10.000 kanonnen in actie heeft,
van welke die der Engelsehen voor een
groot gedeelte enorme mortieren en zelfs
scheepskanonnen zijn. Hij noemt de Fran
sche en de Engelsche artillerie „uitmun
tend" en verklaart er „den hoed voor
af te nemen". Deze artillerie maakt de
gevechten aan de Somme tot een 'hel,
wiaarvan, naar hij zich uitdrukt, de ver
schrikkingen door geen andere hel kunnen
worden overtroffen.
„Den geheelen ,dag dreunt en dondert
het ons in de ooren", zegt hij. „Men gaat
slapen te midden van het lawaai der
kanonnen en wordt wakker als die op
houden te vuren. Soms vermindert het
geschutvuur en wordt dan zwak en dof,
alsof het jnoe ware, en dan weer, alsof
de onzichtbare dirigentenstaf van hen, die
de 'slagen leiden, het sein had gegeven,
zwelt 'hun koor weer aan, nu eens hier,
dan weer daar, nu in het Zuiden, dan
in het Noorden, tot de groote climax
van ©en ontzettend crescendo is bereikt,
als de duizenden kanonnen invallen. Het
is [wonderlijk grootsch het is ontzettend
overstelpend en betooverend.
Rust is er nooit.
De 'Duitsche artillerie doet in het ge
heel niet voor de Fransche en Engelsche
onder, wat bediening, juistheid en geweld
van uitwerking betreft.
Wat de sterkte der troepen, het aantal
kanonnen en den duur, de hevigheid der
gevechten en de verliezen aangaat, is de
slag hij de Somme zonder voorbeeld in de
geschiedenis, de slag hij Moekden mis
schien uitgezonderd.
Er zijn twee en een half maal zooveel
troepen meer bij dezen strijd betrokken
dan in dien Volkerensiag bij Leipzig in
1813. Re verliezen in den slag bij de
Sommie zijn waarschijnlijk talrijker dan
de 'totale strijdmacht van heide partijen
bij Leip-zig, waar Napoleon verslagen
w;erd en die toen te zamen 472.500 man
telden".
OOSTE1VRIJK.
Een doorbraak.
Bij Tannwald in Bohemen is in het
Wiesendal een stuwdam Maandagavond
bezweken, waardoor een millioen M3. wa
ter zich in het dal stortte. Groote ver
woestingen zijn aangericht en vele slacht
offers gevallen.
(Zio verder onder laatste berichten.
Red.)
Tweede Kamer.
V ergadering van 19 September.
Tijdelijk voorzitter: 'het oudste lid in
jaren, de heer Lieflinck. In handen eener
commissie worden gesteld de geloofsbrie
ven der hoeren Engels en Van Rijckevor-
sel, gekozen 'leden der Tweede Kamer,
respectievelijk voor Almelo en Oosterhout.
het voorzitterschap der Kanier.
Een nominatie wordt opgemaakt voor
het voorzitterschap der Kamer.
Als no. 1 wordt geplaatst de heer Goe
man Borgesius met 48 stemmen tegen
lij: I.J I 1 ÜJ-li' Ui 1
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 21 Sept.:
Meest matige noordelijke tot noordweste
lijken wind; zwaarbewolkt, waarschijnlijk
regenbuien. Weinig verandering van tempe
ratuur.
11 op verschillende leien en 20 blanoo's
van de 79 uitgebrachte stemmen.
Als no. '2 d'e heer Schaper met 48
stemmen tegen 9 stemmen op verschillen
de leden en 23 blanco's van de 80 uit
gebrachte stemmen.
Als nlcv. '3 de heer Ruijs de Beerenbrouck
met 58 stemmen tegen 5 stemmen op
verschillende leden en 13 blanoo's van
dé 76 "uitgebrachte stemmen.
Déze voordracht zal op de gebruike
lijke wijze 'aan de Koningin wórden aan
geboden.
De Rijksmiddelen in 1916.
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofd
som en opcenten) over de maand Aug.
1916 bedroeg f 18.943.486,715 tegen
f 12.521.601,733 in Aug. 1915.
Het één-twaalfde der raming over het
geheel© jaar '1916 bedraagt f 15.248.416,58.
Over d© acht verloopen maanden is
ontvangen f 134.308.C00 tegen f 106.628.000
in 1915. Zou dit zoo doorgaan dan wordt
de raming van 183 millioen verre over
troffen en kan met eenige gerustheid het
nieuwe belastingjaar worden tegemoet ge
zien.
Faillissementen in Nederland
Volgens mededoeling van het Handelsin
formatiebureau van 'Van der Graaf en Co'.'s.
Bureaux voor den Handel zijn over de
afgeloopen week, eindigende 16 Sept., in
Nederland uitgesproken 18 faillissementen
tegen 32 'faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tol en met horengenoem
den datum 780 faillissementen tegenover
991 over hetzelfde tijdperk van' het vorige
jaar.
Goes. De Distributiewet. Onze
burgerij is wel in de laatste dagen met
de kwestie der Distributiewet in aanra
king geweest. Eerst Vrijdagavond in den
raad, toen 'Maandagavond in de vergade
ring van grossiers en Winkeliers en ten
slotte Dinsdagavond in een algemeene ver
gadering der burgerij.
Over het behandelde in de gemeente
raadszitting van 15 dezer gaven wij een
uitvoerig verslag. 'Omtrent het Maandag
avond in V. O. V. en Dinsdagavond in
het „Slot Oostende" besprokene, doen wij
het zakelijke hieronder volgen.
Nadat Maandagavond de voorzitter van
„Handelsbelangen", dhr. J. M. 'de Jonge, in
zijn openingswoord 'het standpunt van B.
en W. en van den raad, om bij de distri
butie van levensmiddelen noch den gros
siers- noch den winkeliersstand uit te
schakelen als breed had geprezen en daar-
ivoor dan ook die colleges de darde en hulde
der belangstellenden had gebracht, wer
den vanuit 'de vergadering van circa 150
grossiers en winkeliers dezer stad allerlei
wagen gesteld, waarop, hetzij van de be
stuurstafel of door Wethouders en Raads
commissie werd geantwoord. Wat de invul
ling der lijst van consumptie-artikelen be
treft, werd besloten, dat de kleinere win
keliers, die gewoon zijn hun waren van
de grossiers te betrekken, dit op de lijst
zullen vermelden en dus geen afzonder
lijke opgave van de door hen benoodigde
hoeveelheden zullen verstrekken, aange
zien die hoeveelheden begrepen zijn in
de opgaven der grossiers.
Van het grootste belang werd het ge
acht, dat de W inkeliers en Grossiers
de Lijsten serieus invullen en daarop
alle artikelen aanvragen die ^e, hetzij
nu of later, behoeven. Dit geldt ook
ten opzicht© van de groenten-handelaars;