hoorn"
VIOOL
r WEILAND,
onivangeD
Zaaitarwe,
De Groote Oorlog.
liddelburg.
nenboomen
Dinsdag 12 September 1916.
Twaalfde Jaargang.
m.
DEKKER, GOES.
bij inschrijving
'tij 13 stuks
-tij 10 stuks
'tij 10 stuks
rtij 13 stuks
rtij 19 stuks
rtij II stuks
KOOP
;huur, Grond,
chters of Gangen
No. 108.
Verschijnt eiken MAANDAG-._WQENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Losse Oorlogsberichten.
BINNENLAND.
Sociale Berichten.
UIT ZEELAND.
AREN bespannen, klinkt
Onze Violen en Viool-
n prachtige kwaliteit en
l zooveel verkocht.
contant geld
roor werkhout, w.o. met
i 190 M. gemeten voor
wassende op of nabij de
nd door dhr. A. van Hoo-
ngen, in 6 partijen, 2 onder
enerale massa, als
an den weg en 8 aldaar
en Steenweg.
eg.
lardje over de Hofstede.
trd „het Hemmetje" tegen.
tot aan den draai over
in dhr. J. Blok Dz.
n draai voormeld, tot de
Ihr. J. Maas.
massa 5 en 6 en massa
biljetten voor de afzonder-
le onder massa's ofgene-
te leveren ten kantore
ris M. C. SCHRAM te
of uiterlijk op den 20en
At bekomen bij den heer
em en ten kantore van
ïaris.
jiikt. Gunstig gelegen aan
5 minuten afstand van
dorp Oirlo.
bij JOS. JENNESKENS,
Venraay), Limburg.
E KOOP
ROOTE PARTIJ
I
1M Pz. te Kwadendamme.
E KOOP
te laden, van 40 tot 50
ied en ruim 10 M. lang,
Jostsingel, Goes.
E KOOP
vanwege de Z. L. M-
0 Ko. f20.—.
franco naaste spoorweg-
J. POLEIJ, Yerseke.
NIH ZEEUWSCHE COURAHT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag eo Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES,
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjja.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 26 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de R Ate Jife gulden bij verhes van beide B gSS gulden bij
directie uitgereikte pobs, zijn, overeenkomstig de ||l handen, voeten of oogen. |j j§ verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 9 SI 3 a 9 koorts bij ongeneeselijke 9 Ej H hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: a| aJ verstandsverbijstering; SJf of oog;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
1 f® gUlde° bij' I 0% gulden bÜ gulden bij M
H Mffl). S B verlies van een Öh II fjj H §5 verlies g_ B verlies van JS IL^
1 ^B II H band, voet gj Eg gS B B van een g 9 een 3
9 Ifftjp of oog9 IgJJ duimwijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
*i
1
De toestand.
I11 een vorig overzicht schreven wij,
dat juist het meedoen van Rumenié
aAn den oorlog door de Ru.saa zou
wbrde-n benut 0111 het aloude Mosicovi-
titehe politieke ideaal de inbezi,neming
vin Cons-tantinopel te verwezenlijken,
zóodat een grootscheeps ondernomen ge-
nleenschappelijke actie der Entente ie-
gdn de hoofdstad van het T'urksche
rijk is te verwachten. Of aan die actie
silcoes verzekerd is?
«De militair© medewerker van „De
Tijd" schrijft er atdus over:
ID© Entente-tocht naar Konstantinopel
vanuit het Noorden zal niet gemakkelijk
zijn. Vooieerst ziulien Russen en 'Roe-
mfcncn daarvoor óf den Ronau, moeien
overtrekken óf door de Dobroedsja moe
ten marcheeren. Hier echter zijn de
Bjdgaren en D.uitscbers hun reeds vóór
geweest 'en zijn de aanvallen, in de
fti-broedsja begonnen. Niet onmogelijk
is1 ,'het, dat dit (dei inleiding is van een
biteeden .aanval tegen Bioekareri, die ge-
piard zal gaan met een frontaanval van
uit het Zuiden, doch waarvoor natuur
lijk ©veneens een Dpnan-overgang nood
zakelijk is.
De tweede moeilijkheid, jdie de Rus-
sein en Roemenen op hun weg zulllen
ontmoeten, is het Ralkan-gebergte. De
verschrikkelijke gevechten en de bloedige
nederlagen der Russen in 1877'78
(Schipka-pas, Plewna d.) zijn daar,
©rii aan te toonein, dat men dit gebeirg-
azoo maar niet overwandelt. Rierst
eventueel gelukten overtocht over
dén Balkan, kunnen de Russen den
orient-spoorweg bereiken en de verbin
ding van de Turken met de Centralen;
afsnijden. Diaarna vo-lgt voor de Russen
nog de Tischataldja-linie, die in 1912
zijne deugdelijkheid bewezen heeft, en
eerst dkn kan Konstantinopel bereist;
Worden. En onder al die operatiën wordt
de verbindingslijn van d'e Russische lfe-
geis zóó lang, en zoo> kwetsbaar yoor
ondernemingen vanuit het voormalig©
Servië, dat wij niet aarzelen het ires-uF
taat van den tocht naar Konstantinopel
hopeloos te noemen.
Nog komen wij terug op onze hier
boven gehouden beschouwing over de
mogelijke verzwakking van het Russisch©
Westfront. In verband hiermede wijzen
wij op de benoeming van Von Hinden
burg tot leider van all© operatiën aan
de zijd© der Centrajen. Dit duidt er
ongetwijfeld op, dat |d© Centralea van
plan zijn wederom het zwaartepunt te
gaan leggen op hun ondernemingen tegen
Rusland. 1
Aan Entente-zijd© dus mogelijke ver
zwakking van het Russische front, aan
de zijde (dier Centralen mogelijke ver
sterking van datzelfde front. Weltou,
dan mogen Franschen en Engelschen
zich in Frankrijk wel bijzonder inspan
nen, anders .zouden er op het Russisch-
Duitsche (Oo&tenrijksche) front wel eens
verrassingen- kunnen plaats grijpen.
Wij herhalen, wat wij kort geiteden
-reeds als onze rekening verkondigden-:
wij Vieeizen n.l. óf dat er van don tocht
naar Konstantinopel niet \©el komt,
óf dat de Entante ta veel hooi op ü-ej
vork laadt. 1
Tot zoover de militaire medewerker.
De inneming van de stad Turtukan,
die den Duitsch-Buigaarschen troepen den
weg naar Boekarest op-ent, al blijft voor
hands de breede Donau, die moet worden
overgetrokken, een hindernis van ge
wicht, wordt vrij algemeen als een betee-
kenisvol wapenfeit beschouwd ten gunste
der Centralen.
Omtrent de deelneming van Rumenië
aan 'den oorlog heeft de Doema-af ge vaar
digde 'Mujakow aan de „Neue Zürcher
2tg." nog meegedeeld, dat Bratianu, (de
Rumeensche premier), „zeer handig" is'
geweest. Reeds verscheidene maanden ge
leden was een overeenkomst getroffen,
volgens welke Rumeensche legers Zeven
burgen zouden binnenvallen en Russi
sche troepen door de Dobroedsja zouden
trekken. Een deel dier troep-en bevindt
zich reeds op- Rumeensch grondgebied.
Aan munitie zullen de Russen voort
aan geen gebrek hebben; de vervaardi
ging in Rusland zelf en de invoer zijn
bestendig toegenomen en tengevolge daar
van was het generaal Broessilof mogelijk
het offensief tegen de Oostenrijkers vóór
het aanvankelijk vastgestelde tijdstip te
beginnen ten einde de Italianen te ont
lasten.
Ginchy door de Engelschen veroverd.
PARIJS, 9 Sept. (R.O.). Het avond
communiqué meldt: Levendige artillerie-
gevechten aan de Somme.
Een vijandelijke tegenaanval ten Noord-
Oosten van Berny werd met de zwaarste
verliezen afgeslagen.
De Franschen namen bij bestorming het
geheele loopgravenstelsel vo-orbij Douau-
mont.
LONDEN, 9 Sept. (R. O.) Het stafcom
muniqué meldt:
Hedenmiddag vielen wij over een front
van 6000 yards de vijandelijke stellingen
tusschen het JFoureaux-woud en het Leuze-
bosch aan. Het dorp Ginchy viel na een
hardnekki-gen strijd, geheel in onze han
den. Wij veroverden eveneens terrein tus
schen het dorp en 't Leuzebosch.
Ten Oosten van het Foureaux-woud
kwamen wij 300 yards vooruit over 'een
frontbreedte van 500 yards. Wij namen
een groot aantal Duitschers gevangen; de
verliezen van den vijand waren zeer
zwaar.
Ten Noord-Oosten van Po-zières ver
overden wij nog 600 yards lo-opgraaf en
namen 60 man gevangen. Wij brachten
zware verliezen toe aan den vijand, die
door de werking van onze artillerie ver
rast w-erd.
Artillerie-activiteit in de andere sec
toren.
PARIJS. Volgens de communiqué's heb
ben de geallieerden van den 31s-ten Augus
tus tot den Ssten September 582 offi
cieren en 41.917 manschappen gevangen
genomen.
Door de verovering van Ginchy door de
Engelschen is de laatste Duitsc.he ver
dediging voor Gambles gevallen.
Een incident te Athene.
ATHENE. Zaterdagavond schoot een
luidruchtige bende op de Fransche legatie,
terwijl de gezanten der ente aldaar een
conferentie hielden. Zaimis deed onmid
dellijk aan Guillemin zijn betuigingen Van
spijt aanbieden, welke deze aanvaardde,
hoewel hij het incident niet als gesloten
beschouwde.
Von Hindenburg
de tegenwoordige chef Van den Duit-
schen geneïjalen staf, vertoeft thans
aan het Westelijk front.
Hiji werd er bij aankomst in het groote
hoofdkwartier dooi; den Kroonprins ont
vangen.
Het zal wel niet louter een beleefd
heidsbezoek zijin, dat Von Hinden
burg brengt. Reeds ©enigen tijd gele
den werd hem het plan toegeschreven,
het front op het Westelijk oorlogsterrein,
te verkorten, teneinde met des te meer
kracht aan het Oostelijk front te kun
nen ageeren. Men heeft dit plan zelfs
in verband gebracht met h-et aftreden van
den vorigen chef van dein Staf, Von
Falkenhay-n. G,C.")
Minister en Burgemeesters.
Naar wij vernemen, schrijft „De Tijd",
mo£t het er eenigszins zonderling zijn
-toegegaan 'op de vergadering, die verleden
week 'Maandag was belegd door den Mi
nister van Landbouw, om in overleg met
de 'burgemeesters der groote gemeenten
en de commissie voor de levensmiddelen
voorziening de distributieregeling te be
spreken.
Zijne Excellentie kondigde bij voorbaat
aan, 'dat hij slechts van 11 tot 1 en van
!2 'tot 3 uur voor de heeren ko-n beschik
baar zijn. Om 3 uur moest hij de ver
gadering verlaten en droeg hij het pre
sidium over aan den heer mr. Schim
v. 'd. Loeff.
Toen de gastheer was heengegaan, ver
liet ook de heer Zimmerman, burge
meester van Rotterdam, vrij demonstratief
-de vergadering, en gelastte aan een hem
vergezellenden hoofdambtenaar de zitting
verder bij te wonen. De heer Tellegen
(Amsterdam) én de heer jhr. van Karne-
beek (Den Haag) bleven echter tot het
einde. De besprekingen maakten op de
aanwezigen een zeer onbevredigenden in
druk. Er schijnt weinig uitzicht op te
zijn, dat het met de uitvoering van de
hooggeroemde distributie wet vlot van sta
pel zal loopen.
Te Putte en op andere plaatsen aan
de Nederlandsch-Relgische grens zijn de
Duitsche grensposten opgeheven, waar
schijnlijk om -de gelegenheid tot desertie
voor de Duitsche soldaten minder aan
lokkelijk te maken.
De plaatselijke patronaatscommissiën en
jongelittgsver-eenigingen in het bisdom
Haarlem zullen den 18en September te
Rotterdam in algemeene vergadering bij
een komen.
Aan de orde is o. m. statutenwijziging,
noodig geworden Öoor het gestadig toe
nemen van de bijzondere belangen, welke
in den laatsten tijd in het Patronaafswezen
behartiging vragen.
Het Nooïsche stoomschip „Lindborg",
Zondagmorgen om 1.30 uur van Rotter
dam naar Londen vertrokken, is door
een Diuitschen onderzeeër tot zinken ge
bracht.
De lading bestond uit spek, marga
rine ©n fruit.
Die bemanning wierd in eigen booten
door -den onderzeeër naar het vuurschip
„Maas" gesleept, waar z-e Zondagmor
gen om- 11 uur werd opgenomen. Later
heeft die loosboot No- 11 de opvarenden,
11 koppen sterk, w.o-. de kapitein J. Jo-
hannessie, te Ho-ek van Holland aan w,al
igez-et.
Het stoomschip „Lindborg" hoorde
thuis te Haugesund en voer in den ge-
regelden dienst tustechen Rotterdam en
Londen. Bet was 400 bruto- en 200 netto-
tons groot.
Proefmobilisatie.
Inzake een proefmoibilisatle, waarover
-den laatsten tijd allerlei geruchten in
de pers' de rond© hebben gedaan, kun
nen wij, 11a ingewonnen berichten, het
volgende melden.
Ë-en besluit er toe is no,g niet geno
men, wel bestaan er zeer ernstige plan
nen. Worden de plannen vervvezieinlij-kl,
dan zal ©an proiefmpibi.Lati© worden
gehouden, welke plusi minus ..4 dagen
zal duren. Deze proe-fmiobilisatie zou
dan vóór 20 September worden gehou
den. i
D-e reden er van is,dat «la opper
bevelhebber van Land- ©n. Zeemacht,
generaal Snijders, niet tevreden is met
de theoretisch© zekerheid, dat een mo
bilisatie van het naar huis gezonden
gedeelte iu zeer korten tijd kan. gesichieh
den. .Een besliste zekerheid, gegrond)
op ondervinding, zou daarom moeten ver
kregen. worden door het houden van
een proef-mobilisatie, waarbij dan te
vens zou blijken, in hoever spoor- jen,
tramwegen, booten en andere middelen
van vervoer in staat zijn, de talrijk©
militairen le vervoeren.
Het reizigersverkeer zou daarbij niet
geheiel worden stopgezet, maar aan
merkelijk' bekort. (,,C.")
Katholieke Sociale Actie.
Te Rotterdam heeft het Diocesaan
Comité voor de Katholieke Soc'ale Actie
in het bisdom Haarlem vergaderd.
De voorzitter, mr. E. P. F. A. van den
Bogaert, deelde mede, dat dit jaar we
derom geen Sociale Week zal gehouden
worden. In de wintercampagne zal dit
jaar hoofdzakelijk het onderwerp „Ka
tholieke openbare leeszalen" behandeld
worden.
In zijn jaarverslag wees de secretaris,
de heer B. J. Grobben er op, dat de
oorlog de aandacht wel afgeleid heeft
van üe organisaties, die bovenal beoogen
het bevorderen van voorlichting en ont
wikkeling. Toch hebben meerdere comité's
getoond zich aan dien toestand te willen
ontworstelen en initiatief tot uitbreiding
van het vereenigingsleven onverdroten
voort te zetten.
Volgens het verslag van den penning
meester, den heer J. H. Visser, bedroe
gen de ontvangsten met inbegrip van
f684.305 kassaldo over 1914, f3599.46..
De uitgaven bedroegen f 2565.51, zoodat
het kassaldo einde 1915 was f 1033.92. De
geheele bezitting was einde 1915 f 1504,34.
Ter vervanging van mr. E. P. F. A. van
den Bogaert werd als bestuurslid geko-
ken de heer J. B. van Dijk, oud-gemeen
teraadslid van Amsterdam en secretaris
van het Plaatselijk Comité.
Als toegevoegde leden werden bij ac
clamatie benoemd de heer A. J. A. Gil
lissen, lid der Eerste Kamer en J.Weyers
te Amsterdam.
Overgegaan werd tot de behandeling
der ingediende voorstellen van de plaat
selijke comité's.
V oorgesteld werd om uit de diocesane
kas een gift van f 150 af te staan voor
de afdeeling Purmerend ter gelegenheid
van haar 10-jarig bestaan, om bij te dra
gen tot de oprichting van een barak voor
betmettelijke zieken in de St. Liduiua-
stichting.
Het plaatselijk comité van Amsterdam
bracht in bespreking het oprichten van
een crediet- en voorschotbank ter bestrij
ding van den woexer.
Het bestuur meende deze kwestie in
handen van een commissie te moeten
stellen, opdat zij grondig zou kunnen
onderzocht worden,
Hoorn stelde voor, dat het bestuur
der K. S. A. pogingen in het werk zou
stellen om een cursus in het leven te
roepen, waar R. K. meisjes, die daartoe
roeping gevoelen, tot verpleegster wor
den opgeleid, om aldus werkzaam te zijn
op het platte land. alwaar groote be
hoefte bestaat aan R. K. verpleegsters.
Besloten werd dit voorstel in handen
van den Vrouwenbond te stellen.
De aftredende voorzitter sprak een
woord van afscheid, waarna de zeereerw.
hooggel. heer J. D. J. Aengement, pro
fessor aan het Groot-Seminarië te War
mond, het woord kreeg ter behandeling
van het onderwerp: „Katholieke open
bare leeszalen".
Het is dringend noodig, aldus spr., dat
de Katholieken, vooral 111 de groote ste
den, hun aandacht aan dit onderwerp
gaan schenken. De K. B. A. heeft hierbij
een bijzondere taak te vervullen. De neu
trale leeszalen zijn zeer in omvang en
getal toegenomen. In 1892 werd de eerste
te Utrecht geopend sedert 1910 zijn er
15 neutrale openbare leeszalen opgericht.
De K. S. A. moet de aandacht op deze
kwestie vestigen, omdat de K. A. ka
tholieke volksontwikkeling nastreeft. Op
7 of 8 plaatsen zijn reeds katholieke
openbare leeszalen opgericht, de eerste
m 19i3 te Amersfoort, de jongste zal de
volgende week te Delft geopend worden.
De Rijkssubsidie is aan bepaalde voor
waarden gehouden; de uitdeelingis over
gelaten aan de centrale vereeniging voor
openbare leeszalen en bibliotheken te
's-Gravenhage. Deze vereeniging heeft
sedert 1912 aan de regeering voorgesteld
ook coni'essioneele leeszalen te subsidi
eeren. De voorwaardeii voor subsidie be-
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 12Sept.:
Zwakke tot machtigen, later wellicht toe
nemende noordelijke tot westelijken wind,
zwaarbewolkt, waarschijnlijk enkele regen
buien, met kans op onweer. Overdag koeler.
heizen: lo. Voor de leeszaal moet een
afzonderlijke vereeniging gesticht worden.
2. De toegang tot de leeszaal moet kos
teloos zijn. 3. De instelling moet een
dubbel karakter hebben: ze moet zijn
bibliotheek en leeszaal tevens. 4. De bi
bliotheek moet algemeene bruikbaarheid
bezittenalle rangen en standen moeten
er iets in kunnen vinden van hun gading.
De boeken moeten aanwezig zijn in vol
doende aantal en verscheidenheid. Vak
literatuur moet hoofdzaak blijven.
Het Rijk geeft alleen subsidie als de
gemeente subsidieert en nooit meer dan
de gemeente subsidieert. Vooral in den
gemeenteraad moet men dus op een be
hoorlijke subsidie aandringen.
De eerw. spreker eindigde met de hoop
uit te spreken, dat de katholieke lees
zalen en bibliotheken weldra zeer in bloei
zouden mogen toenemen.
De geestelijke adviseur, rector P. Stoo-
mer, huldigde den altredenden voorzitter,
mr. E. P. E. A. van den Bogaert, die
alles wat in zijn vermogen was, deed om
een stuwkracht van het diocesaancomité
te doen uitgaan.
In de bestuursbijeenkomst werden ten
slotte dokter C. A. D. Rademaker tot
voorzitter en de heer J. B. van Dijk tot
vice-voorzitter gekozen. („De Tijd"),
Goes. Den weleerwaarden heer Van der
Eem is bij gelegenheid van zijn SOsten
verjaardag namens de parochie als blijk
van belangstelling een enveloppe met in
houd overhandigd.
Men klaagt zeer over de onvoldoende
schrijfbehoeften in de voor het publiek
gereserveerde lokaliteit van ons postkan
toor.
Zaterdagavond omstreeks half negen
hadden een vijftal personen iets te schrij
ven. Er waren voor hen disponibel twee
slecht© pennen en een inktpot met nog
niet voor de helft gevuld met een vocht,
dat in verre verwandschap stond tot het
geen 'men inlet noemt. Vloeipapier op de
lessenaars is er nooit. Aan den muur
boven de lessenaars tegenover de post-
loketten zijn twee gasleidingen aange
bracht om 's avonds hen, die zich met
schrijven van brieven etc. bezig houden,
te verlichten. Een der leidingen heeft men
op- non-activiteit gezet door er een stop-
schroef op- t© draaien. De andere is van
een lamp voorzien, die nooit brandt. Als
men aan het loket om een pen vraagt
is de wijze waarop- men zijn verzoek
ziet ingewilligd, van dien aard, dat men
onwillekeurig met den indruk weggaat,
dat hoffelijkheid nu juist niet de hoofd
deugd is, die men ten postkantore be
oefent. 't Schijnt dat men daar vergeet,
dat het postkantoor er is om wille van
het publiek, maar niet het publiek om
wille va.n -het postkantoor.
Wij kunnen alvast mededeelen, dat
Woensdag 27 dezer in de Groote Kerk
alhier een concert van gewijde muziek
zal worden ge-geven door Mejuffr. Tilia
Hill (sopraan) en Louis Robbert (orgel).
Nadere bijzonderheden volgen.
Zondagavond werd alhier het Zuster-
btraatje in rep en roer gebracht. Daal
de Vdronken was (tevens ook zijn
vrouw), kreeg hij ruzie met zijn vrouw,
die zoo hoog liep-, dat de V. eenige ruiten
vernielde, maar toen -de politie op het
tqone-el van den strijd verscheen, werd
hij tot bedaren gebracht en mee naar
't politiebureau genomen, om daar zijn
roes uit te slapen. Een en ander bracht
heel wat volk op de been.