Koninginnedag.
$0% |03. Donderdag 31 Augustus 1916. Twaalfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAAMAG-. HEBBAfi- en VRIJDAGAVOND.
Losse Oorlogsberichten.
Welk weder zuilen wij hebben
BUITENLAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 Gent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 y. berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
gulden bij verlies van beide
banden, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij
verlies
van een
duim;
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
1880 31 Augustus 1916.
,,'tVoïk van Nederland juicht eenparig,
jVVant zijn Koningin is jarig."
Inderdaad, van Dollard tot Schelde, van
Den Helder tot Maastricht stijgt heden
uit iederen rang en stand de dankbare,
jubeltoon van gansch de natie ten hemel
bij het vieren van den 3Gen verjaardag
van Hare Majesteit Wilhelmina, bij de
gratie Gods Koningin der Nederlanden,
't'Mag wel als een bijzonder toeval,
of beter gezegd, als een genadig bestel
van Gods voorzienigheid worden aange
merkt, dat waar zoovele en zoo- groote
natiën in rouw en smart gedompeld zijn
over de talloozen, die aan het krjjgs-
tempeest ten offer vallen,' het kleine Ne
derland, zij het niet gansch zonder be
nauwenis en schade, voor den schier
algemeenen gruwel gespaard bleef.
'Wij danken dit zeer zeker op de eerste
plaats aan een onverdiend blijk van 's Hee-
ren goedheid, maar ook aan de wijsheid
en voorzichtigheid, aan de zorg en be
langstelling die de Koninklijk© Vrouwe,
in wier handen het rijksgezag berust,
bij: haar bestuur ten toon spreidt en waar
door Zij, geholpen door hare ministers,
het kleine Nederlandsche scheepje van
Staat weet te sturen langs klippen en
kolken, die voor zoo menig grooter en
trotscher vaartuig van Staat een oorzaak!
van ondergang werden.
Bij de vervulling van Haar moeilijke
taak weet Koningin Wilhelmina zich sterk
door de liefde en trouw van haar volk.
Grijpen wij dezen, haren feestdag aan,
om voor Gods aangezicht in een har
telijk gebed de gevoelens van liefde en
trouw te verlevendigen, die ons jegens
'stands Souvereine behooren te bezielen
als jegens degene, die voor ons de plaats
vervult van den Hemelschen Koning en
wenschen wij, terwijl wij haai- alle heil
tóebidden, Koningin Wilhelmina toe,
dat een volgend jaar de jubel, welke het
hart haars volks vervult, maar dien de
ernst der tijden thans belet zich in alle
volheid te uiten, vrij moge losbreken in
feestelijk geschal, als wij den 31 Augustus
1917 -vieren, terwijl wederom de
vrede .heerseht en uit aller kelen,
door geen oorlogszorg beklemd, de ge
liefkoosde kreet onbedwongen mag los
barsten: „Oranje bfcven, leve de
Koninginl"
Aan deze belangrijke kwestie wijdt de
heer J. Th. van Lent in „De Tijd"
eenige beschouwingen die verdienen in
wijder kring bekend te worden vooral
bij directeuren en leiders van patronaten,
De heer Van Lent schrijft dan o. a.
Lichaamsoefeningen zullen de bescher
melingen binden aan liet patronaat en
ze afhouden van clubs en vereenigingen
waarin men ze niet gaarne ziet.
Den flinken Hollaudschen jongen is
beweging en kracht altijd lief geweest.
Nog popelt onzen jongens het hart bij
het zien van oefeningen, waarin kracht,
vlugheid en lenigheid uitkomen en zoo
de verstandelijke vakken 't hij hen nog
ai eens verkorven hebben, de gymnastiek
is altijd geliefd. Voeren onze patronaten
daarom de hier besproken lichaamsoe
feningen, die door afwisseling en 'l
wekken van onderlingen naijver voor
onze jongens zoo aantrekkelijk zijn, in,
dan zal menige laksche knaap daardoor
de andere lessen op den koop toe aan
vaarden, temeer daar de gymnastische
spelen als voetbal, grensbal, sk.gbal enz.
worden beoefend
Ieder weet, dat we leven in een tijd
van sport. Tallooze vereenigingen en
clubs leggen er zich op toe en wie onder
'tjonge geslacht er niet aan mee kan
doen, wordt niet voor vol aangezien.
Is 't dan wonder, dat onze jongens ver
zeild raken in sportgezelschappen, waar
ouders en geesteiijken ze liever niet zien.
Onze zielzorgers kunnen er van mede-
spreken, hoe moeilijk 'tis, de jeugd te
houden uit die kringen, waar men bij
oefeningen en wedstriiden met den gods
dienst geen rekening houdt en waar men
ideeën en gewoonten opdoet, die een
Katholiek niet kan goedkeuren.
Den stroom tegenhouden is onmoge
lijk, er blijft niets anders over dan hem
te leiden.
Zelf op gezonde wijze de sport beoe
fenen, zal het eenige middel zijn, om
onze jongens te verhinderen op verkeerde
plaatsen te zoeken, wat ze in eigen
kring niet vinden.
Mocht 't bovenstaande bij een patro
naatscommissie den wenscli doen opko
men ook een cursus in lichaamsoefe
ningen aan 'tpatronaat te verbinden,
dan zal ongetwijfeld de vraag volgen
Wat is daartoe de weg? Ziehier 'tant
woord
Op de eerste plaats is 't noodig een
onderwijzer te vinden in 't bezit van
diploma als leider van lichaamsoefenin
gen, die den cursus geven zal
Is deze beschikbaar, dan vereenigt men
't vereischte getal jongens, vier en twintig,
twintig of zestien in verband met de
grootte der plaats Heeft men dan een
gymnastieklokaal en een speelterrein
met de noodzakelijkste werktuigen, dan
kan de cursus aanvangen, zonder eenig
financieel bezwaar, daar de leider voor
een jaar cursus van November tot en
met October voor een les per week van
rijkswege f 150 ontvangt, onder beding,
dat de leerlingen kosteloos worden toe
gelaten.
Zijn geen lokaal en terrein beschikbaar,
dan wende men zich tot het bestuur der
gemeente. Aan elk gemeentebestuur is
n.l. door den Minister het zoo dringend
mogelijk verzoek gedaan voor een cur
sus, als hier bedoeld woidt, gelegenheid
beschikbaar te stellen of zelfs, indien ze
er niet is, daarin te voorzien.
Is een leider voor den cursus niet te
vinden, dan is het noodig, dat in den
kring van eenige bijliggende patronaten
een cursus wordt gevormd tot opleiding
der bedoelde onderwijzers. Tot zulk een
cursus kunnen slechts toegelaten worden
zij, die in het bezit zijn der akfe voor
lager onderwijs. De cursus kan gegeven
worden door een leeraar M.O., die zich,
wanneer er een voldoend aantal deel
nemers is, zeker gaarne met de opleiding
zal belasten, aangezien hem voor eiken
geslaagde, die de lessen drie maanden
heeft gevolgd, door het rijk veertig gul
den wordt uitbetaald.
Misschien dat hier of daar het bezwaar
nog wordt gehoord, dat de bovenomschre
ven oefeningen niet anders zijn, dan voor
bereiding van en propaganda voor 't mili
tarisme. Dan zij geantwoord, dat, moge
vroeger hiervan eenige, schijn geweest
zijn, deze bij de laatste regeling totaal
is verdwenen.
Vooreerst zijn voor de lichamelijke op
voeding van meisjes, met de noodige wij
zigingen, dezelfde maatregelen getroffen
als voor die der jongens. Vervolgens is
de verplichting vervallen, dat van eiken
cursus ieder jaar vijf leerlingen het exa
men van militaire voorgeoefendheid moe
ten afleggen; alleen blijft't voordeel, dat
wie dat examen wil doen, wat na 't
doorloopen van een cursus zeer goed kan,
een belangrijke verkorting van diensttijd
bij slagen verkrijgt.
Ook hieromtrent zullen de oefeningen
aan menig ouder en patronaatsbestuur,
die den diensttijd gaarne zooveel moge
lijk bekort zien, welkom zijn.
Verder zullen, om de lichaamsoefenin
gen meer tot volkszaak te maken, om
de drie jaar groote gezamenlijke sport-
oefeningen in verschillende centra gehou
den worden, waarbij wedstrijden plaats
hebben en diploma's van geoefendheid
kunnen worden verkregen.
Voor d n onderwijzer is het optreden
als leider van lichaamsoefeningen een
aanlokkelijke zaak, omdat dit hem op
de eerste plaats helpt aan gezonde sport,
welke hem zijn overige bezigheden ver
gemakkelijkt en weer herstelt, wat door
zijn zittend en bewegingloos studieleven
aan gestel en kracht bedorven is, maar
vooral ook, omdat 'them voor geheel in
de lijn van zijn ambt liggende bezighe
den een vrij belangrijke bijverdienste
waarborgt.
Voor de leerlingen is het zeker ook
van waarde, dat in de toekomst een di
ploma van lichamelijke geoefendheid voor
menige betrekking een aanbeveling of
zelfs een eisch zal worden'.
Ten slotte zij de wensch uitgesproken,
dat door onze patronaatscommissie van
de geboden gelegenheid, waartoe de or
ganisatie onder de Katholieken zich uit
stekend leent, vruchtbaar gemaakt worde.
Men late zich niet weerhouden door de
meening, dat alleen in de steden een
cursus mogelijk is, die meening is een
dwaling. Evenmin schrikke men terug
voor moeilijkheden ol formaliteiten. Deze
zijn er zoo goed als niet en bovendien
zullen de heeren Inspecteurs der Licha
melijke Opvoeding gaarne alle mogelijke
voorlichting en steun verleenen en an
ders een briefkaartje aan iemand, die
met de zaak bekend is, kost ook niet
zooveel Moge spoedig geconstateerd kun
nen worden, dat geregeld gehouden
lichaamsoefeningen, onze jeugd ten voor
deel en de patronaten tot hoogeren bloei
strekken.
J TH. VAN LENT.
WEENEN, 29 Aug. (Korr. Bur.) Heden
is de volgende legerorder uitgevaardigd
„Soldaten, krijgsmakkers, ik heb u laten
meedeelen, dat zich een nieuwe vijand
in de rij onzer vijanden heeft geschaard
het koninkrijk Roemenië. Uw eerlijk
soldaten-gemoed zal voor dezen roovers-
aanval de juiste maat van verachting
vinden. Wij hebben in de afgeloopen
jaren veie moeilijke uren doorgemaakt,
wij zullen ook den nieuwen strijd met
eere strijden, getrouw den eed aan de
vanen van den allerlioogsten legeraan
voerder. Gód zij met u. Veldmaarschalk
Aartshertog Frederik".
Gevechten tusschen Oostenrijksche en Roe
meensche troepen.
WEENEN, 29 Aug. (Korr. Bur.) De oor
logscorrespondenten der bladen melden
Weinige uren na de Roemeensche oor
logsverklaring ving de strijd aan tus
schen onze en de Roemeensche voor
posten. Het eerote treffen had plaats
aan de Zuidgrens van Zevenburg, waar
kleine Roemeensche aldeeliugeu over de
paswegen naar het Noorden ;trachten op
te rukken. De vijand vond ons niets
onvoorbereid. Den vijandelijkeu strijd
krachten werd overal krachtigen tegen
stand geboden. Aan den Rooden Toren
pas werden twee vijandelijke bataillons
teruggeworpen. Ook ten Z.W. van Kron-
stadt bij den Toerzburgerpas en aan den
Toemoeserpas ten Z. van Kronstadt
kwam het tot gevechten, die gunstig
voor ons verliepen.
WEENEN, 28 Aug. (W. B Front van
aartshertog Karl: Aan do Zuid-Oostelijke
en Oostelijke grens van Hongarije wis
selde gisteravond de nieuwe vijand Roe
menië in een verraderlijken overval de
eerste schoten met onze grensposten.
Aan den Rooden Toren-pas en ten Zuid-
Westen en ten Zuiden van Brasso ge
raakten hedenochtend de beiderzijdsche
vooruitgeschoven troepen slaags en wer
den de eerste Roemeensche gevangenen
gemaakt. In de Karpathen, ten N.W.
van den berg Rukul, sloegen wij een
krachtigen aanval der Russen onder
zware verliezen voor den vijand af. Ook
noordelijk van Mariampol is gisteravond
een aanval der Russen volslagen mis
lukt. Zij werden overal, ten deele door
een tegenaanval,, teruggeslagen en lieten
veel gevangenen in onze handen.
WEENEN, 28 Aug. (part.) D© „Neue
Freie Presse" verneemt uit Boekajiest:
Het blad „Dreptatea" deelt mede, dat
iemand idiejp'as uit Rusland in Roemenië
is aangekomen, de geruchten bevtegtigt,
dat lde; Russen voornemens zijn door Roe
menië te trekken. Die door de Russian
genomen maatregelen bewijzen, dat hier
toe besloten was'. Om het trasport te
vergemakkelijken, hebben de Russen een
spoorweg vaniSckermann naar Tasahbuna
aangelegd. Bij -het begin van het offen
sief vani'Broessilof bevonden zich 250.000
Russen enj',60.000 Serviërs in Bessaxabië.
Een groote hoeveelheid munitie wend
aangevoerd. Die doormiarsch zou heden
een voldongen feit zijn, wanneer h|et of
fensief van -Broessilof niet tot staan was
gebracht en men niet zag, dat generaal
Sarrail niets kon uitvoeren.
ROME, 28 Aug. (Part.) Uit Athene wordt
aan de „Tribuna" geseind, dat volgens
de laatste berichten van "het front oen
groote slag aan den gang 'is tusschen
de geallieerde troepen en de Bulgaarsch—
Buitsche strijdkrachten aan den linker
oever v,an de Stroema in het gebied van
Seres. Men schat, dat meer dan 100.000
man hierbij betrokken ^ijn. Van beide
zijden as een aanzienlijke macht artil
lerie in den strijd betrokken. De utitt-'
slag van dezen strijd, die nog voortduurt,
is niet bekend. De groote voorbereidingen,
die in de laatste dagen door Generaal
Sarrail getroffen zijn, doen algemeen ge-
looven, dat aan het succes zijner troepen
niet getwijfeld behoeft te worden.
LONDEN, 28 Aug. (Reuter). Onzevèr-
dragende kanonnen bombardeerden met
succes troepen-transporten op verschil
lende plaatsen tusschen Bapaume en Mi-
raumont. De vijandelijke artillerie be
schoot met tusschenpoozen de streek
tusschen Pozières en Thiépval. Elders
aan het front waren onze artillerie en
loopgraafmortieren in actie.
In den avond van 26 Augustus over
viel een hevige storm acht onzer vlieg
machines. Vijf daarvan keerden niet terug.
Zeppelin-raids naar Italië en Roemenië.
De Berlijnsche correspondent van „De
Tijd" bericht:
De jongste dubbele oorlogsverklaring
heeft de Berlijnsche bevolking vastbe
raden gevonden. Men ontveinst zich de
ontzaglijke verzwaring der moeilijkheden
niet, welke de Centrale Mogendheden in
de bereiking van het einddoel komen
vertragen, maar „op een vijand meer of
minder komt er niet op aan."
Onder de uitingen van algemeene
verontwaardiging over de Italiaansche
„verraders"- en de Roemeensche „roo
vers"-politiek valt de herhaalde bedrei
ging op met het werk, dat nu de nieuwe
Zeppelins te doeu krijgen. Algemeen is
men van meening, dat de Zeppelins
eerlang boven Italië en Roemenië zullen
zweven en geregelde vernielings raids
zullen uitvoeren boven belangrijke steden
van militaire waarde, die voor dit lucht-
wapen zoo gemakkelijk bereikbaar ach
ter de fronten zijn gelegen.
Verwachting tot den avond van 31 Aug.:
Matige tot krachtigen Zuidelijke, later
ruimende wind. Zwaarbewolkt tot betrokken
lucht. Waarschijnlijk nog regenbuien met
kans op onweer. Weinig verandering van
temperatuur.
ITALIË.
De Italiaansche Regeering
en de H. Stoel. Een opzien
barend feit. Volgens een bericht uit
Bern bevat de „Corriere della Sera" de
mededeeling, dat door een commissie uit
den Italiaanschen ministerraad besloten
is het aan Oostenrijk toebelioorende
Palazzo die Venezia te Rome, zetel van
de O. H ambassade (hierbij is iets ver
geten, n.l. „bij het Vaticaan") tot staats
eigendom te verklaren.
En dit bericht wordt bevestigd door
een ander uit Lugatio aan de „Rund
schau", waarin nadere bijzonderheden
worden gemeld. Het bewuste besluit werd
zoo heet het, genomen door een com
missie uit het kabinet, waarin zitting
hadden de minister van buitenlandsche
zaken Sonnino, de minister van binnen-
landsche zaken Orlando, de minister van
justitie Scaloia en de minister van eere-
dienst Ruffini. Het bericht werd dadelijk
te Rome verspreid, doch de regeering
belette de pers het bekend te maken
totdat de officieele mededeeling ervan
door de „Agenzia Stefani" geschied was.
De „Rundschau" merkt op, dat het be
richt ongetwijfeld opzien, zal barer, want
in de eerste plaats is het in dezen oorlog,
ondanks alle ongehoorde rechtsverkrach
ting, nog niet voorgekomen, dat een
regeering den zetel van de tot aan het
uitbreken van den oorlog bij haar geac
crediteerde vertegenwoordiging van een
vijandelijken staat in beslag genomen
heeft. In de tweede plaats moest het
Palazzo di Venezia als zetel van de Oos
tenrijksche ambassade bij het Vaticaan
de bijzondere bescherming genieten in
verband met de garantie-wet.
In deze opmerking van de „Rundschau"
heerscht eenige verwarring,
De Oostenrijksch-Hongaarsche monar
chie was n 1. tot aan het verbreken der
diplomatieke betrekkingen met Italië (23
Mei 1915) te Rome bij de Italiaansche
regeering en het Quirinaal vertegenwoor
digd door den ambassadeur K. Merey
de Kapos-Mere, die zijn residentie had
in hel Chigi-paleis. Na diens vertrek werd
de behartiging van de belangen der O. H.
onderdanen te Rome toevertrouwd aan
den Spaanschen ambassadeur Pina y
Millet, wiens woning gelegen is op de
Via Quattro Funtaue 13.
Het thans in beslag genomen paleis
echter is niet dat van „een bij de Itali
aansche regeering geaccrediteerd en ge
zant", doch de residentie van prins Von
Schönburg-Hartenstein, ambassadeur
van Oostenrijk-IIongarije bij den H.
Stoel, en valt als zoodanig onder do
bepalingen van „bijzondere bescherming"
door de Garantie-wet toegekend aan den
H. Stoel in diens diplomatieke betrek
kingen met de buitenwereld.
De Spaansche ambassadeur Pyna y
Millet ontving als vertegenwoordiger dei-
belangen van Oostenrijk officieel bericht
van de Italiaansche regeering van liet
genomen besluit.
Met een gevoel van groote verbazing
zullen de Katholieken afwachten door
welke beweegredenen de Italianen deze
daad trachten te motiveeren, vooral met
het oog op de Waarborgenwet.
Oostenrïjhlïoiigarije.
Het nieuwe front.
WEENEN, 29 Aug. (H.N.) Uit liet oor.
logsperskwartier wordt gemeldDe be.
