JACQ FRANK, ST BODE, Echtpaar, De Groote Oorlog. S! Kaas! bos nieuw 'westroo. Donderdag 24 Augustus 1916. Twaalfde Jaargang. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. IEEM, GOES. BOOTDIENST de Ruyter" en ad Goes". ?BEEM, Goes E KOOP :UBRECHT IIEMIJN in. E KOOP 000 bos Dek- Laterriet, :ij diverse soorten ZAKKEN, Smidsknecht Het Roomsch-Katholiek Bijzonder Onderwijs. Losse Oorlogsberichten. te sorteering KETTINGEN, ARM- GEN, BROCHES, en*. nieuwste modellen, curreerende prijzen, idingen franco. Lange Delft, MIDDELBURG. Telef. Int. 188. r pond van 32, 37, 46, 23 ct. per pond, bollen verkrijgbaar. dt.—Rotterdam en nsterdam, e Stoomboot OES naar ROTTERDAM, lagsmorgens vroeg. Aug. 's morgens 1 uur. OES naar AMSTERDAM, lagmorgen vroeg. OTTERDAM naar GOES. 's morgens 2 uur. ig. 's morgens 11 uur. MSTERDAM naar GOES, agmiddag 3 uur. Rotterdam, Haring- ide. ËN te bekomen te Goes J. C. MONHEMIUS, te en heer D. Y-A .V LOON, .am bij de heeren J. B. en W. DEFAIS en te Rot- de Stoomboot-Reederij v/h )ER SCHUIJT. tSVRACHT Goe»—Dordt— nkele reis. f 1. retour f 1.BO. noteert: 22 ct. pond. 20 ct. pond. 11 ct. pond. 40 ct. p. pak. 35 ct. p. pak. 10 ct p. pak. 8 ct. p. pak. dhr. A J. DE JAGER Gz., Piet", Schengepolder, gem. skerke. Zich te vervoegen IEDEMONDT, Hansweerd. TE KOOP 1MSE, 's-Gravenpolder. of met September nrWed. A. v. d. EECKHOUT, fember wordt te Vlissingen fn een bekwame g. g. v. loon f 8.Zich aan Der brief of persoonlijk, Stee- of bij J. M. P. D1ERIKX, Crt. Middelburg. Notaris PILAAR te Goes November leren, de vrouw als keuken- n de man voor huis- en tuin- Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten 1.10. Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Ganxepoortstraaf C 209, GOES. Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prna. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend. Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. A contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: 1500 gulden bij verlies van beide banden, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering BBS gulden bij |A gulden bij A A gulden bij Ajk BB? jfl fl I verlies van een jfl fl H fl I verlies fl fl verlies van fl g tg w N hand, voet 11 11 I van een I een M I fUr U of oog&J[ mjf duimLJ wijsvinger gulden bij verlies van eiken andoren vinger. De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. (Slot.) Hoe zult ge het kind opvoeden, hoe het .spreken over toewijding, eerbied, plicht, zelfverloochening en offervaardig heid, zonder het te spreken van God, den Alwetende en Almachtige, die het eenmaal rekenschap- zal vragen van zijn daden? Ge kunt een kind, zoolang h|et jong is, door straf en. belooning africhten, Het dresseeren als een hond, maar als de storm der verleiding losbreekt, zal het resultaat van uw dressuur ineenstorten als een kaartenhuis. Om mannen te 'vormen, dia weterf wat zij willen, mannen van karakter, eerlijk en betrouwbaar, nederig en toch fier,, ge hoorzaam zonder slaafschheid, kuisoh te midden van. een hteidensch bedterf dei- zeden, daarvoor is meier noodig dan dressuur, jnfeet dan jeen vaag begrip! van fatsoen, jnéer dan woorden als philan thropic e,n sociaal be^ef, meer dan aapd- sche belooning en straf, daarvoor is[ noo dig: God en de efeuwigheid1. En daarom verlangen wij scholen, waar geen waar schuwing hangt: Verboden hier te spre ken over God en dien Christus. Er is echter meier. Die school wordt tegenwoordig dienstbaar gemaakt aan de verspreiding van denkbeelden, die ten nauwste samenhangen miet het geloof. Daarom (hebben wij noodig diepgleloovige onderwijzersen daarenboven een scherp: toezicht van de Kerk om tiet waken tegen afwijking. Onlangs heb ik een hooglieeraar aan oen van onze rijks-univtersiteiten hooien zeggen: „Van mijn kinderen zullen, de onderwijzers wel afblijvten, want zij zou den in staat zijn, hen te willen opvoe den." Wie maar «enigszins bekend is met wat er in den laatsten tijd door openbare onderwijzers zoo al gesproken en ge schreven is, zal dezle' woorden gemak kelijk begrijlpein.. En tóch, Wet onderwijs moet. opvoedend zijn. In die besluiten van het Provinciaal Concilie te Utrecht, uitdrukkelijk bekrachtigd door 'het Man dement der gezamenlijke Bisschoppen van Nederland, wordt het uitdrukkelijk ge zegd, dat de Kerk die Volksscholen „al toos heeft aangezien ials bestemd, om' de jeugd èu in de beginselen der weten schappen èn itjot goede ziaden te vormen". Maar dan is bet ook absoluut noodza/- kelijk dat de school godsdienstig zijl, dus voor ons Katholieken, dat zij Roomsch- Katholiek zij, onder de leiding en het toezicht der Kerk. Dan alleen kunnen wij onze kinderen miet een gerust hart en een gterust geweten toevertrouwen aan de onderwijzers, ook ter opvoeding. Onze tegenstanders komen slechts met één argument tegen de bijzondere school openlijk voor den dag, nrnl. dat cte bijz. school twist en tweedracht zou kw'eeken en dat de Openbare school eendracht en verdraagzaamheid voorbrengt. In breade trekken gaat sp-r. dit argu ment na. Hij toont aan dat die éénheid door de openbare school geproduceerd een groote illusie is geweest en dat het juist de liberalen, ten socialisten zijn, die de splitsing in de hand beibbten gewerkt. De liberalen Verdeelen de burgers in burgers en dompers. De dompers zijn wij natuurlijk. De socialisten trekken de schei ding tusschen proletariërs en kapitalisten. De godsdienstige school bevordert die eenheid dies volks niet. Zij kweekt op godsdienstig gebied hoogstens onverschil ligheid. En als de miemsch daarvoor teen- maal onverschillig is geworden dan gaat h.ij iopi in het muterietele en dan Verplaatst zich de strijd uit de hoogedel sferen naar de lagere legionen van belangen. Spr. toont aan, dat de bijzondere school geen tweedracht zaait, doch al ware dit zoo dan zou !hij. dit resultaat verkiezlen boven onverschilligheid. D© bijz. school' kweekt gelen geloofshaat, doch liefde Voor andersdenkendten. Zij is geen oorzaak, doch ©en gevolg van Verdeeldheid'. De eigenlijke reden, waarom liberalisme en vrijmetselarij! samPnloopen tegen de bijzondere school is bun haat tegen het geloof. Vandaar in allte landen dier we reld een sarnlenzwering, waarvan de ziel Van het kind het voorwerp' is. Wiie de school heeft, heleft de toekomst. Door verschillende voorbeelden aan de praktijk ontleend toont spreker aan, dat de .godsdienstlooze sfehool opivo'edlt tot haat jegens God. Spr. eindigt met eten citaat uit het Mandement, dier Bisschoppen van Neder land om ons te wijzen op onzte Ver plichtingen. Dat woord uit het Mandemtent luidt aldus „Wij katholieken van Nederland, die thans leven, gaa,n wteldra heen, om ons bij den Oppersten Rechter voor 8e eeuwigheid te verantwoordendie Rechter zal piet verzuimien ons te vragen, wie wij na ,oms iachforla.te|n, om htet katholiek geloof jn ons vaderland waardig tl© ver tegenwoordigen. Hij zal ons vragen, wat er geworden is van de katholieke jeugd en. jongelingschap'; ho|e wij' getracht heb ben te verhinderen, dat zij in gods dienst en zeden Van den ouden stam ontaardden; hoe wij bezorgd zijn, ge weest om leen lecht geloovig, godsdienstig, deugdzaam geslacht van katholieken in. Nederland op te kweeken". Onze vaderen hebben dat woord ter harte genomien. Bewust van hunne .ont zettende verantwoordelijkheid tegenover God, hebben zij zware offers gebracht, om onder omstandigheden die veel moei lijker waren, dan die waaronder wijl thans leven, katholieke scholen op' te richten en itot bloei te brengen. Met ware edel moedigheid hebben zij trots allen tegen stand, ter ©tere Gods en voo'rf het eeuwjg heil hunner kinderen, den grondslag ge legd voor den grootsch'en bauw van het R. K. bijzonder onderwijs. Aan ons thans' de plicht om op dien grondslag voort te bouwen. Ook biet middelbaar en het voorbereidend hooger onderwijs moeten daarin een waardige woonplaats vinden en boven op dien trotschen bouw' zal dan eenmaal Verrijzen God geve binnen kort de grootsche koepel van der R. K. Universiteit, waar geloof en weten schap elkander zuilten omhelzen als kin deren van d'enzelfden God'. De toestand. Volgens Bavas is de Fransche pers van meening, dat het zoo. pas begonnen algemeen offensief op het front van Sa- loniki onder gunstige voorteekenen beginit. Dan toch zeker onder gunstige voortee kenen voor de Centralen, die de geal lieerden weer vóór zijn geweest en met hun bondgenooten de Bulgaren zoowel Engelschen 'als Franschen op den rech teroever van de Stroema terugwierpen, verschillende plaatsen bezetten en voort gaan „overeenkomstig de ontvangen or ders op te rukken", d.w.z., zich van het bezit van gansch -het gebied tusschiein Stroema en Mesta te verzekeren. Nu mag men zeggen, dat de Bulgaren dit doen ooi zichzelven een betere flankstelling tq geven voor het offensief der geallieerden* het valt niet weg te praten, dat de Entente door haar treuzelen en wachten op Ru- menië een gunstige gelegenheid tot 'in- grijpen op het Salonikifront heeft laten voorbijgaan. Geen wonder, dat (ie Weener „Neuo Freie Presse" liet optreden der Bulgaar se!» bondgenooten de belangrijkste poli tieke gebeurtenis der laatste dagen noemt, die „bewijst, dat de bewering der Entente, ais zou zij de leiding der oorlogsgebeur tenissen hebben weten te bemachtigen en de ontwikkeling ei-van te bepalen", onjuist is. ï>e Turksc'he troepen, die do Centralen naar bet Duitsch-Oostenrij'ksche gevechts terrein lieten overbrengen, schijnen nog tijdig genoeg te zijn aangekomen om den Russischon stormvloed te stuiten, althans! een algebeele doorbraak hunner linie te voorkomen. In een hoofdartikel in de „Times" van 17 Augustus over den algemeenen mili tairen toestand werd reeds erkend, dat Bothmer in staat was geweest een omvat ting te voorkomen. De „Times" verwachtte' dan ooik in Galicië geen dramatische ge- beurtenissen, doch ziet het kenmerkende van de krijgsoperatiën der Russen in het feit, dat Broessilof nooit ophoudt met op den vijand te hameren. Hierbij teekenf do militaire medewerker der „N. R. Crt." aan: „Die voortdurende hamerslagen zijn inderdaad voor de centralen hoogst onaan genaam, doch dramatische gebeurtenissen zouden voor het oorlogsverloop beslissen der zijn. Buitendien is Jiet de vraag of het. mogelijk zal zijn voortdurend met dezelfde kracht te blijven doorhameren. De tegenpartij moge thans in hoofdzaak defensief zijn, passief is ze nog geenszins". De Centralen erkennen overigens vol mondig, dat de gevechtswaarde der Rus sen thans veel grooter is dan in het be gin van den oorlog. In een telegram aan het „Berliner Tag-e- blatt" over den strijd in de Zuidelijke Boekowina is opmerkelijk, dat uit alle berichten der strijdende troepen blijkt, dat do Russen' in den laatsten tijd met een hardnekkigheid vechten, die men nog nooit bij hen heeft waargenomen. Zelfs als zij geheel omsingeld zijn, geven zij er de voorkeur taan, jtiot den laatsten man te vechten. Overgeven doen zij zich niet. De Franschen hebben zich steeds door hun dapperheid en militaire bekwaam heden onderscheiden, maar over de En gelschen ials militair had men aanvankelijk geen hooge opinies. Dat ook hierin verbe tering is gekomen bewijst dè uitlating van den Pruisischen veldmaarschalk Von Mackensen tegenover een reporter van de „New-York Times". In antwoord op een vraag, of de Britten teekenen van ver slapping toonden, antwoordde hij: „Neen. De Engelschen zijn taai. Men moet billijk zijn tegenover zijn vijanden. Men moet ze zien, zooals ze zijn. De Engelschen hebben hun hoop op succes nog niet ver loren. Ondanks hun 'zeer zware verliezen, die mij bekend zijn, komen ziji weder en weder terug. Het zijn hardnekkige vij anden. IMen moet hen bewonderen voor hun voortdurend herhaalde pogingen, door mijn front been te breken. De Engelsehe soldaat is ©en voortreffelijk en waardig krijgsman, maar zijn nieuwe leiders zijn niet zeer volmaakt". Von Mackensen gaf in dit persgesprek ook mededeelingen over de slag aan de Somme. Hij schatte het aantal manschap pen, dat in dezen slag is betrokken op 1.5 millioen, en na te hebben verklaard, dat de twee partijen thans behoorlijk te gen elkaar opwegen, deed hij de volgendo bekentenisDit was niet zoo in het be gin van het offensief. Dit offensief werd door ons verwacht, maar wij verwachtten misschien niet zoo geheel een zoodanige jeorgvuldige voorbereiding van de zijde onaer vijanden, een bijeentrekking van zulke geweldige strijdkrachten on een op- eenhooping van zoo groote hoeveelheden munitie. De vijand bereidde dezen aanval zeer goed voor, inderdaad beter da.n wij dachten. Hij had door ervaring veel ge leerd. Vandaar dat wij in den beginne grond verloren. Thans hebben wij veel geschut. Het evenwicht is hersteld. Geschut speelt Ge voornaamste rol in dezen slag. In den aanvang, toen het noodig was, een slagboom van vuur te leggen op de vijandelijke linies, moest een enkele batterij een segment van 800 yards van het front bewerken. Thans heb ik een batterij voor iedere 100 yards gordijnvuur. Door een correspondent van Reuter's Nieuwsagentschap bij het Britsche hoofd kwartier is op deze bemerking als volgt geantwoord In een interview va.n een Amerikaan- schen persman met den Buitschen op perbevelhebber die tegenover het Britsche' leger staat, had de Duitsche generaal ge zegd, dat terwijl hij bij den aanvang van liet Britsche offensief enkel maar op elke 750 M. van de verdedigingslinie één bat terij had kunnen plaatsen, hij thans in staat was op elke 90 M. zoo'11 bat terij te concentreeren. Rat fs misschien de waarheid, maar de Duitsche opper bevelhebber heeft verzuimd te vertellen, dat hij, wat betreft het op doeltreffende wijze vervangen van zijn artillerie, .thans, in onvergelijkelijk veel slechter conditie is dan bij het begin van het Bi-itscho offensief. 'Wij hebben gestadig teri-ein ge wonnen, 't welk gunstig is voor artillerie- werk; en daaruit, volgt, natuurlijkerwijs, diat die terreinwinsten, door nieuwe kun nen worden gevolgd. Zoo kibbelen beide partijen en schrijven, zichzelf de superioriteit toe en inmiddels duurt het jnenschenmooj-den voort. Tot hoelang? De strijd in de Noordzee. BERLIJN, 21 Aug. (W,B.) Officieel. Hel bei-icht van de Engelse!» admiraliteit, dat een onzer duikboolen werd geramd, is juist. De duikboot werd, nadat zij een gesleepten (kleinen kruiser vau de (Jihatham-klasse had vernietigd, bij een poging van een Engelsehe - torpedojager om haar te rammen, licht beschadigd, doch keerde behouden in de haven terug Omtrent de bewering, dat een andeiK) Duitsche duikboot is vernietigd, kan eei-sl uitsluitsel worden gegeven, als alle rap porten van duikboolen zijn ontvangen. Tegenover do ontkenning, dat een En gelsche torpedojager is vernietigd, en een Engelsch slagschip beschadigd, wordt het officieele .Duitsche bericht van 20 Aug, in allen deele gehandhaafd. Ba bewei-ing, dal de Duitsche groote vloot is teruggetrokken voor Engelsch© strijdkrachten is een verzinsel. Onze vloot heeft nei-gens de bedoelde Engelsehe strijd krachten gezien. Het Engelsch Fransche offensief. PARIJS, 22 Aug. (Havas). De dag van gisteren werd besteed adn de verster king van de arlillerievoorbereiding op het Sommefront. Yoor den strijd bij Verdun is de zevende maand ingegaan en nog steeds wapperen de Fransche vlaggen op de, ves ting. De bladen begroeten het begin van hel algemeen offensief op het fj-ont van Sa loniki, dat naar hun meening onder gunsti ge voorteekenen een aanvang neemt. Landstorm in Duitschland. BERLIJN, 21 Aug. (W.B.) Naar van bevoegde zijde wordt medegedeeld, zal de landstormplic'ht niet verlengd worden, indien de toestand niet ge'heel verandert njtegendeel streeft het militaire bestuug er jiaar de opgeroepen landstormLiedeai van de oudere lichtingen zooveel njoge, lijk aan hun burgerlijk 'beroep terug to geven. LONDEN, 22 Aug. (R.O.) Het Engelsehe communiqué meldt: Wij gingen een halve' mjjl vooruit op het front van Pozières. Wij breidden de winst bij het vooruit springend front der Leipzig-redoute uil en schoven onze stellingen vooruit tot. 1000 yai'ds van Thiepval. iWiij maakten nog honderd gevangenen. Een Duitsche prins gesneuveld. D© ei-fprins Emmanuel zu Salm-Salm is den 18en Augustus bij Pinsk door een granaatscherf aan het hoofd verwond en overleden. Hij was een schoonzoon van den lOostenrijkschen opperbevelhebber aartshertog Fi-iedrich. 'Bij bet uitbreken va,n den oorlog maakte de erfprins als gast der Engelsehe regee ring een jachttocht in Afrika. Op de te rugreis werd hij aangehouden, naar Gi braltar gebracht en daar geïnterneerd. An derlialf jaar duurden de uitwisselings onderhandelingen. Nauwelijks .vrijgelaten, vertrok prins Emanuël naar het Ooste tijk front, waar hij nu gesneuveld is. Ruim 150.000 Noodlijdende Families in Elzas-Lotharingen. De correspondent van „De Tijd" to Metz bericht aan zijn blad: Welk weder zuilen wij hebben Verwachting tot den avond van 24 Aug.: Zwakke tot matige winden uit Westelijke richtingen. Opklaring. Waarschijnlijk eenlge regen mbt kans op onweer. Aanvankelijk iets warmer. Tengevolge der ontruiming van zekers streken bij het front, van vliegeraanval len, den heerschendan oeconoinischen nood en andere ooi-logsijivloeden, heers'cht groote ellende alhier. Er is ©en statistiek' opgemaakt, waaruit blijkt, 'dat ruim 150.000 families in Eizas-Lolharingen aan de ergste ontberingen en leed ten ,pi-ooi staan. Dezer dagen ontving Mgr. Benzier, bis- 'schop van Metz, een officieel schrijven van den stadhouder van Elzas-Lotharin- en, waarin aan den bisschop het ver zoek werd gericht, met de geestelijkheid van zijn diocees welwillend mede te wer ken aan de gi-oote volkscollecte, die in Lotharingen voor de slachtoffers van den oorlog in het Rijksland gehouden wordt. Mgr. Benzier heeft daarop aan de geeste lijken van zijn bisdom de opdracht gegec ven, genoemd stadhouderlijk schrijven vat1 den kansel den geloovigen voor te lezen, en een daarbij aansluitende passende pre dikatie te houden, om het volk tot lief dadigheid op te wekken. 'De stadhouder van Elzas-Lotharingen opende de collecte met een gift van 1000 Mark. Mgr. Benzier toekende voor 500 Mark, terwijl de katholieke burgemeesteï van Metz, dr. Foret, deze liefdadige actie onder de Katholieken der hoofdstad van Lotharingen met woord en daad steunt Het sterfbed van een soldaat. Een jonge Fransche priester, die in een hospitaal als aalmoezenier werkzaam is', beschrijft als volgt den dool van zijn broeder, die einde Februari bij Ver dun zwaar ge-wond werd Ik had den troost hem dagelijks de H. Communie te kunnen biengen e|n hem in zijn stervensuur bij te staan. Ik 'treur niet, want hij is als slachtoffer gestor ven. Niettegenstaande zijn ontzettende smarten bleef tiij teneinde to® 'bij zijn bewustzijn en droeg hij zijn leven pp voor het Katholiek» Frankrijk. Op zeke ren dag, toen hij geweldig leed, zeide hij: „Mijn God, het is Uw lijden, dat ik ondei'ga; de granaatscherf in mijn hoofd is Uw doornenkroon; mijn verlamde arm ©n voet zijn Uw handen em voeten, welk© aan het kruis gehecht waren. Uw wil geschiede.' Een ander maal herhaalde hij zachtjes de woorden van Christus aan het kruis. Weinige uren voor zijn dood zegde hij in mijn tegenwoordigheid het „Suscipiat" van de II. Mis op en in zijn laaste ©ogen blikken bad hij voortdurend het Weed Gegroet, miet welke woorden op de lippen hij stierf. Na zijn dood heb ik uit een brief vernomen, dat zijn aanhoudend gebed was', dat hij, liever dan Ik, op het slag veld mocht sterven 0111 aldus voor den godsdienst ©an priester meer te bahou|den. Autodienst Petrogrado—Archangel. De „Wetschejmoje Wj-meja" dieelt me- die, dat de Russische regeering van plan is) tusschen Petrogradio en Archangel een automobieldien st vpor het goederenver keer in te richten. Dleze maatregel is genomen, -omdat de- spoorwegdienst nog niet naar behooren functionneert.. De Priester-soldaat. Friester en soldaat zijn tegelijkertijd is feitelijk iets, dat zichzelven wederspreekt. Het Duitsche Katholieke tijdschrift „Pe- trusblatter", den dienstplicht 'der Fran sche priesters besprekende, onder den titel,„©en poging tot moord op de Kerk", schrijft Waarheid is', dat het priesterschap is een ambt, dat de volle opoffering eischt voor het welzijn der jnenschheid. Er rijn

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1916 | | pagina 1