De Groote Oorlog.
No. 91.
Donderdag 3 Augustus 1916.
Twaalfde Jaargang.
Verschijnt ellten MAAHDAG-, WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
11® ft gulden bij' 1ft ft gulden bij ft ft gulden biJ' ft I®
Losse Oorlogsberichten.
BUITENLAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Alzonderijjke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zqn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
gulden bij
verlies
van een
duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
jfl 9 verlies van een m fl 11 B verlies 9_ I verlies van B SL_
H !i O H hand, voet 1 I 11 I van een I I een M j|j
of oogduimwijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Een edel drietal.
De H. Kerk, als een zorgzame moeder
de zwakheid harer kinderen kennend, zoo
wel als de veelzijdigheid der gevaren die
hen omringen, bemoedigt hen in den le
vensstrijd, door hen te wijzen op de tal-
looze mannen en vrouwen, die door hun
bijzondere deugden op deze wereld uit
blonken en door een vlekkeloo-zen levens
wandel verdienden op geheel bijzondere
wijze den geioovigen ten voorbeeld te
worden gesteld.
Geloovend „in de gemeenschap der hei
ligen" spoort zij ons aan, die bijzondere
vrienden Gods tot onze voorsprekers te
nemen, om door hunne handen als het
ware onze gebeden en verzuchtingen te
doen opstijgen voor 's Hoeren troon, gelijk
wij lezen in Johannes' Openbaring: (V. 3)
„De vierentwintig oudsten vielen voor
het Lam neder, hebbende elk harpen en
gouden, schalen voor reukwerk, hetwelk
zijn de gebeden der heiligen",
overtuigd dat wij daardoor met des te
grooter vertrouwen de verhooring ervan
mogen tegemoet zien. Want als de H.
Geest uitdrukkelijk getuigt: „de Heer zal
de gebeden der rechtvaardigen verhoo-
ren" (Spr. XV. 29) hoeveel te meer zal
dan de Algoede het oor zijner goedgunstig
heid neigen naar de bede zijner verheer
lijkte rechtvaardigen, voor wier geestelijke
gemeenschap met ons, strijders in dit
aardsche tranendal, tal van treffende ge
tuigenissen, zoowel uit de Schrift als uit
de traditie pleiten.
Deze week stelt de Kerk aan onze ver
eering en navolging een. drietal edele be
lijders voor, die woekerend met de hun
door God geschonken talenten, ieder vol
gens zijn geaardheid en karakter want
ook de heiligen waren en hieven menschen
gelijk wij zoowel door hun persoonlijk
leven als door de werken die zij wrocht
ten, den menschheid in het algemeen en
de Kerk in het bijzonder ten zegen zijn
geweest.
31 Juli. Voor ons geestesoog verrijst het
beeld van Ignatius, den kreupel geschoten
held van Parnpeluna, die 's werelds ijdel
heid en grootheid, vaarwel zeide en zijn
ridderlijke gevoelens en militaire aspira-
tiën overbrengend op geestelijk terrein,
aan de Kerk een keurbende schonk van
mannen, die de eerste en zwaarste sla
gen opvangen van de door heischen haat
en woede vervoerde vijanden der
Roomsch-Katholieke Kerk en als Jezuïe
tenorde of beter gezegd als „Sociëteit van
Jezus", door heiligheid en wetenschap
het voorbeeld van hun roemrijken stich
ter navolgen, die in alles „de meerdere
eere Gods" beoogde.
2 Augustus. Sint Diominicus, de man
der Voorzienigheid in de troebele tijden,
toen de hardnekkige ketterij der Albi-
genzen het erf der Kerk met verwoesting
overdekte, die de dwaalleer met de gees
telijke wapenen van gebed en een heilig
leven, door schitterende wonderen be
krachtigd, bestreed en de Kerk een reli
gieuze orde schonk wan predikers vol
wetenschap en hemelsche wijsheid, wier
leven geteekend wordt door de schoone
leuze: „laudare, benedicere et praedi-
care", God loven door gebed en gewijd
gezang, Gods zegen uitdeelen door de be
diening des priesterschap, Gods Woord
verkondigen door gestadige prediking met
Woord en geschrift. Met fierheid wijst
de Dominifeanerorde op haar grooten zoon,
den beroemden godgeleerde St. Thomas
van Aquine.
4 Augustus. Sint AJfonsus, orde-stich
ter en kerkleeraar, die nu nog in zijn
zedekundige godgeleerde werken voort
leeft als leider der zielen, stichter rap
de kloosterorde der paters Redemptoris
ten, zoo geliefd bij het volk om hun
missieprediking, tot wie o.a. de bij ons
Katholieke Nederlandsche volk in onster
felijke gedachtenis voortlevende Pater
Bernard behoorde.
In een couranten-artikel kan bij geen
mogelijkheid de schat van verdiensten
worden benaderd, dien dit heilige drie
tal zich verworven heeft bij God en
de menschen, maar zelfs deze oppervlak
kige beschouwing kan ons aansporen om
met bewondering voor hun daden, te
trachten hen althans eenigermate na te
volgen in het edelmoedig volbrengen on
zer levensplichten in den dienst Gods.
Moge hun voorbeeld ons sterken in
den levensstrijd.
De toestand
Geheel de wereldpers wijdt beschouwin
gen aan den tweeden verjaardag van den
oorlog.
De Duitsche beijvert zich de burgers
van het Duitsche Kijk moed in te spre
ken door hun voor ie houden hoe goed
de Centralen -er voor staan.
In een uitvoerig YVolif-tel©gra;mo wordt
gemeld, dat, terwijl de Duitschers op
het eind© yan 't tweede oorlogsjaar in
de verschillende landen, waarmee zij
oorlog voeren, 431.000 vierkant© kilome
ter bezet houden, hun vijanden in het
geheel maai' 22.000 kilometer veroverd
hebben. (Het koloniaal gebied natuurlijk
niet meegerekend 1) Het aantal krijgsge
vangenen, door Duitschland en zijn bond-
genootem gemaakt, bedraagt op dit tijd
stip in het geheel 2.658.283.
Duitschland maakte buit: 11036 ka
nonnen met 4.748.38 projectielen, 9096
munitie- en andere voertuigen, 11.556.132
geweren en karabijnen, 4469 pistolen en
revolvers en 3450 mitrailleusss. Dit is
alteen dp buit die naar Duitschland mee
gebracht wend, terwijl een niet bij be
nadeling aan te geven getal kanonnen,
machinegeweren, geweren met munitie
aanstonds in het veld in gebruik is ge
nomen.
Van de in ,d© lazaretben over. het ge
heel© Duitsche gebied behandelde mili
tairen van het Duitsche veldleger wier-
den 90.2 pet. .weer geschikt voor den
dienst; 1,4 pet. stieri, 8,4 bleven on
bruikbaar voor den dienst of werden
heengezonden met verlof.
Keizer Wilheta heeft aan den rijks
kanselier een schrijven gericht waarin
hij de dappere daden van leger en vloot
prijst.
„Wel staan nog moeilijke dagen te
wachten; wel ontwaakt, na de vreese-
lijke stormen van tvvea oorlogsjaren de
innige wensch naar vrede in eik 'men-
s'chelijk hart, .„doch de oorlóg duurt
omdat de leuis der vijandelijke machtheb
bers pok thans nog de vernietiging van
Duitschland is. Op onze vijanden alleen
valt de schuld voor verder bloedvergie
ten." Z. M. verklaart tan slotte 'het vasté
vertrouwen te koesteren dat Duitschland
dezen strijd zoodanig ten einde brengen
zal, dat het tegen een nieuwen overval
beschermd en de vreedzame arbeid van
den 'Duitschen geest en de Duitsche han
den voor alle tijden verzekerd is.
„Vrij, veilig en sterk willen wij wo
nen onder de volken van den aardbol.
Van dit recht zal niemand ons beroo-
ven."
In denzelfden geest niet woorden
van warme dankuaarheid en lofprijzing,
krachtig© opwekking en levendig vertrou
wen in den einduitslag richlt© Z.
M. zich tot da vloot en tol den minister
van oorlog.
De nieuwe -Russische minister van
Buitenl. Zaken Van Slürmer (tevens'
minister-president) doet in vertrouwen
op den definitieve© afloop van de wereld-
worsteling voor den Duitschen keizer
niet onder. „N.u de geallieerden," zoo
laat hij door liet officieuze Petershurg-
sch-e Telegraafagentschap publicoeren, „het
derde oorlogsjaar zijn ingetreden, zijn de
keizerlijke regeering en hare getrouw©
bo-ndgenooten vaster dan ooit besloten
den -oorlog, door den vijand uitgelokt,
voort te zetten tot de geallieerden de
definitieve overwinning zulten hebban be
haald.
„Twee jaren van oorlog hebben door
wapenbroederschap van de troepen der
geallieerden, door hunnen heldenmoed en
het vergoten bloed de mogendheden der
Entente nog nauwer verbonden in het
besluit Europa te verlossen van d© be
dreiging met het ju,k van Duitschland'»
alleenheerschappij
„Op alte fronten 'brengen de troepen
der gealliëerden den vijand slagen t-oa
en ik ben ervan overtuigd, dat het hun
met de hulp van den Allerhoogste zal
gelukken den Vijand te overwinnen en
hun ©del© zaak te- doen zegevierejn.";
In militaire deskundige kringen is men
het er vrijwel over eens, dat de strategi
sche en economische toestand van
Duitschland thans heslist ongunsliger is
dan die der Entente. Er zijn dan ook
velen in Duitschland die de regeering
verwijten, het juiste moment voor een
gunstiger! vrede (het voorjaar van 1915)
te hebben doen voorbijgaan. Volgens men
schen, die zelf in Duitschland hebben
rondgekeken, moet de oorlogsmoeheid op
hot volk drukken als een centenaarsiast.
Russisch logerbericht.
PETERSBURG, (officieel avondcommu
niqué van 31 Juli). Aan den Stochod wordt
onze opmarsch voortgezet. Op sommige
punten opende de vijand een buitengewoon
hevig artillerievuur. Heden werd de regi
mentscommandant, kolonel Kantzerof,
ridder van de St. Jonsorde, gewond. In
de richting van Brody bombardeerde de
vijand met zware artillerie de stad Brody
en de overgangen van de rivier de Bol-
doerowka. Op het grootste gedeelte van
het front worden hardnekkige en bloedige
gevechten geleverd. Ue vijand doet al
het mogelijke om zich te handhaven in
zijn verdedigingslinie, en voert te dien
einde van alle zijden troepen aan, zelfs
afzonderlijke bataillons.
Engelsch legerberlcht.
LONDEN, 31 Juli Keuter) Veldmaar
schalk Haig bericht„Geen infanterie-
gevecht; er gebeurde heden niets be
langrijks.
Onze vliegers deden verschillende aan
vallen zij wierpen zeven Ion bommen
op vijandelijko verbindingen en kwar
tieren Een trein vloog in de lucht en
een munitie-depót werd in brand ge
schoten. Een vijandelijke aeroplane wei d
tot dalen genoodzaakt en vernield. Er
hebben vele luchtgevechten plaatsgehad;
verscheidene machines van den vijand
werden naar beneden geschoten of be
schadigd. Drie onzer vliegtuigen worden
vermist."
Weder een Luchtaanval op Engeland.
LONDEN, 31 Juli. (Reuter.) Officieel.
Een aantal vijandelijke luchtschepen
vlogen voor middernacht over de Oost
en Zuid Oostkust en wierpen bommen
ter hoogte van den mond van de Theems.
De aanval duurt nog voort.
LONDEN, 1 Aug. (Reuter.) Ofiicieel.
Een blijkbaar groot aantal luchtschepen
heeft vannacht eenigen tijd gekruist
boven Lincolnshire, Norfolk, Suffolk,
Cambi idge, Essex, Kent Huntingdonzij
wierpen op goed geluk bommen op ge
bouwen, die van geen militaire beteeke-
nis waren. Op één punt werden de sche
pen door ons afweergeschut bestookt,
naar men meent met goed gevolg Nadere
bijzonderheden ontbreken.
Hel Servische leger in actie.
SALONIKI, 31 Juli. (Havas). Het Ser
vische leger heeft in een reeks schitte
rende aanvallen de Bulgaren uit een
door hen bezette linie, 12 K M. ten Zui
den van de Grieksche grens gelegen,
verdreven.
Dit krachtig optreden van een leger,
dat de vijand verklaarde vernietigd te
hebben, is in Frankrijk met groote geest
drift begroet. „Voor de Servische troe
pen" zegt de „Echo de Paris", „is het
een opstanding; voor den vijand, die
tegenover hen staaf, een waarschuwing."
(„De Tijd").
Een dagorder van ioffre.
PARIJS; 1 Augustus. (Havas.) Het „Bul
letin des Armées" publiceert de volgen
de dagorder van den opperbevelhebber:
Soldaten der republiek l Uw1 delde oor
logsjaar begint. Sinds twee jaar draagt
gïji zonder te verzwakken den last van
den onverbiddellijken strijdGij1 hebt al
le plannen van onze vijanden doen mis
lukken. Gijl hebt hen aan de Aljame over
wonnen, bij de Ysea- tot staan gebracht,
in Artois en Champagne verslagen, ter
wijl zij tevergeefs een overwinning in de
vlakten van Rusland zochten te behalen.
Vervolgens heeft uw zegevierende tegen
stand in een slag van vijï maanden de
Duitsche krachtsinspanning voor Verdun
doen mislukken.
Dank zij uw hardnekkige- dapperheid
konden de legers' onzer- bondgenooten was
penen smeden, waarvan' onze 'vijanden, nu
het gewicht opi alle fronten gevoelen.
Het oogenblik nadert, waarop- onder onzen
gemeenschapipelijken druk de macht van
het Duitsche militairisme zal wegsmelten.
Soldaten v,an Frankrijk I Gij' kunt fier
zijh op' het werk dat gij -reeds volbracht.
Gij! zijt vastbesloten om het ten einde
toe te doen.
D:e overwinning is zeker.
JOFFHE.
De terechtstelling van Fiyatt.
De Fransche, Engelsche en Amerikaan-
sche bladen gaan voort, hun verontwaar
diging te uiten over fle terechtstelling
van kapitein Fryatt, welke zij tot eene
tweede zaak Miss Cavell maken.
Het Engelsche schip' de „Brussels",
Waarvan hij gezagvoerder was, kwam van
Rotterdam, toen het 23 Juni door een
Duitsche torpedoboot werd aangehouden
en vervolgens naar, Zeebrugge opgebracht.
De medaille, hem door de Engelsche admi
raliteit verleend als waaxdeering voor zijn
poging om o-p 28 Maart daaraan vooraf
gaande een Duitsche onderzeeboot, die
hem aanhield, te rammen, werd het mid
del tot zijn ondergang. Hij had deze 'bijl
zich, toen hij na zijn arrestatie gefouil
leerd werd.
Aangezien zijln schip- geen oorlogsvaar
tuig maar een koopvaardijschip 'was, werd
zijn aanval op- den Duitschen onderzeeër
beschouwd als een Vijandelijke daad van
een non-combattant, en uit dien hoofde
gelijk gesteld met het schieten van franc-
tireurs opi geregelde troepen. Dienover
eenkomstig werd hij ter dood veroordeeld,
en het vonnis enkel© dagen later vol
trokken.
De voorbeelden echter, dat in de dagen,
toen de gevonniste zijn daad bedreef,
neutrale schepen zonder waarschuwing
zijh getorpedeerd zijn er, en zelfs niet
weinig. Dia- voorbeelden, dat dit lot aan
Britsche of Fransch-e vaartuigen ten deel
viel, zijn vele in getal'. Er waren dus
goede redenen voor een Britschen koop
vaarder, die niet ver van zich een Duit
schen onderzeeër ziet o-pdniken, om on
middellijk op behoud van schipi en léven
bedacht te wezen, en desnoods den vijl-
and vóór te zijn.
Dat de daad in een zelfs Voor (oor
logstijd rechteloozen toestand ter zee
werd bedreven, had als verzachtende om
standigheid moeten gelden. Noodeloos
heeft het Duitsche recht door het harde
vonnis verbittering gewekt, terwijl hij! zich
opi andere wijze voldoening had kunnen
verschaffen. Duitschland zal het aan zich
zelf hebben te wijten, als deze cynische
daad op Duitsche hoofden terugvalt.
De „Liverpool Express" meldt reeds,
al schijnt ons ook -dit weer ^ver
dreven, dat een begin is gemaakt
met -d-e oprichting van een Liga van
Britten, niet het doel „om den Duit
schen Keizer en zijn medeplichtigen voor
(het gerecht te dagen en te straffen voor
den moord op kapitein Fryatt en andere
moorden tegen het volkenrecht." Het plan
is, dat do leden van het verbond zich
plechtig zullen verbinden, dat zij- b!ij de
verkiezing elke regeering omver zuLlletj
weipen, die weigert iu het vredesverdrag
als noodzakelijke bepaling op te nemen,
dat er een rechtbank zal ingesteld wor-
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 3 Aug.:
Zwakke tot matigen Zuidelijke tot Wes
telijken wind. Gedeeltelijk bewolkt, mogelijk
een enkele regen- of onweersbui, aanvan
kelijk nog warm.
den, om' de Verantwoordelijke personen
in Duitschland te vervolgen en, indien
hun -schuld bewezen wordt, terecht ;te
stellen. Het doel van de Liga is te ver
zekeren, dat de persoonlijke bestraffing
van de Duitsche militaire kaste voor
altijd een les voor de wereld zal zijn.
(„De Tijd.")
Brody.
In hun opmarsch naar Lemberg heb
ben de Russen, gelijk reeds gemeld werd,
Brody veroverd. Het is een handelsstad
in het Oostenrijksche kroonland Galicië,
hoofdplaats van het gelijknamig district
en grensstation van de Oalicische Karl
Ludwigslijn, met aansluiting aan den
Russisclien Kief-Brester spoorweg. De
stad ligt niet ver van de Russische grens
van 't voermalige Wolhynië, in een moe
rassige door bosch omzoomde streek, 90
kilometer van Lemberg.
De pastoor van Copparo.
Uit Zwitserland wordt aan de „K V."
geseind
Dc „Osservatore Romano" en de Ka
tholieke trustbladen protesteeren een
stemmig tegen de afzetting van den
pastoor van Copparo op bevel van den
minister van eeredienst, ofschoon de
pastoor door de rechtbank van de aan
klacht van gebrek aan vaderlandsliefde
was vrijgesproken.
De Katholieke afgevaardigden Toirni
en Micheli interpelleerden hierover den
minister van eerediensten protesteerden
tegen zulk eene politieke vervolging.
Enkele Katholieke bladen vragen, wat
minister Meda eigenlijk in het kabinet
uitvoert, wanneer zijne collega's, de loge-
broeders Saceki, Bissolsti, Eera Co man-
deni en Ruffini zooveel overmacht be
zitten, dat de andere ministers zulk een
maatregel goedkeuren. („Maasbode"].
De Spaansche Katholieken en België.
De „Times" verneemt uit Madrid, dat
een adres van Spaansche Katholieken
aan België is gepubliceerd, dat geteekend
is door 400 der voornaamste Spaansche
Katholieken. Het adres steunt het ver
zoek der Belgische bisschoppen, om een
internationale commissie van onderzoek
der Duitsche gruwelen in België in te
stellen, betuigt instemming rnet de ver
ooi deeling van Z H. den Paus, uitge
sproken over de neutraliteitsschennis van
België en eischt, dat België geheel her
steld wordt en zijn onafhankelijkheid
terugkrijgt. Toen de Duit.-che autoritei
ten vernamen, aldus het Engelsche blad,
dat het adres werd voorbereid, trachtte
zij een ieder, die het wilde teekenon,
af te schrikken. De Keizer trachtte eeni-
ge welbekende Spaansche aristocraten
schrik aan te jagen door de verzekering,
dat als zij hun handteekeningen niet
introkken, hun voorvaderlijke goederen
in België en hun bezit zou worden ge-
pluderd en verwoest door de ruwste
soldaten van het Duitsche leger. Zij
trokken hun handteekening in, doch dé
Duitsche pogingen faalden in andere ge
vallen en het adres kwam er.
JU A Ij 1 A
Op het eiland Malta waar in 1913
het Eucharistisch Congres plaats had,
wordt ter gedachtenis aan die heugelijke
gebeurtenis een gedenkteeken opgericht
Het monument is ontworpen door een
Maltlieser beeldhouwer en stelt voor „De
Christus der Eucharistie".
