De Groote Oorlog.
Zaterdag 15 Juli 1916.
Twaalfde Jaargang.
Nu. 83.
Mijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- nn IRIIDtGAVOND
Oud-Minister Talma. f
Losse Oorlogsberichten.
Welk weder zullen wij hebben
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten f 1.10.
Afzonderlijke nummers cent, dubbele bladen 10 Gent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrjjdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoorfstraat C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prns.
Advertentiën van 16 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank'
mm gulden bi A gulden bij A fk gulden bij A pfe
M fl I verlies van een jfl I 11 I verlies I I verlies van M
1 I I hand, voet 1 I 11 van een 1% I I een M
of oog; duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
te Schiedam.
Woensdagavond overleed in hlet diaco-
nessenhuis te Haarlem ds. A. S. Talmi,
als „minister Talma" bij' Ihieel bot N'edeu
landscbe volk bekend en ondanks ver
schil van politieke zienswijlze geëerd.
Ds. jk. S. Talma bereikte den leeftijd
van 52 jaar. Hij' aanschouwde in 1864
te Angeren het levenslicht. Na zijin stu
diën voltooid te hebben als predikant te
Utrecht, werd hij 29 Jan. 1888 beroepen
te Heinenoord, vertrok in 1891 naar Vlis-
singen en Iwerd in 1895 predikant te
Arnhem.
In 1901 werd hij door de A.-R. Partij
candidaajt jgestelid( Jn het district Ti'es-
tjerksteradeel, dat voordien Mr. P. J.
Troelstra naar de 'Kamer afvaardigde.
Met, groote meerderheid werd hij daar
gekozen (3025 st. tegen 1247 op mr. Troel
stra en 1174 op mr. De Kanter).
Bij zijn eerste groote parlementaire rede
aldus „De Tijd" boeide en verblufte
tegelijk de voorzitter van Patrimonium zijn
hoorders met een sterke, frissche, dur
vende, altijd gemakkelijk vloeiende wel
sprekendheid, met zulk een persoonlijke
suggestie van. kracht, onversaagdheid, be-
heersching van zich-zelf en het onderwerp,
dat ieder onmiddellijk den geboren orga
nisator en zelfstandigen geest erkende,
maar zich ook afvroeg, hoe de voltooi
ing want hij verscheen als een vol
tooid sociaal en parlementair man zoo
snel had kunnen geschieden van dit be
trekkelijk jonge Kamerlid, dat tot dusver
de domineesbef had gedragen.
Den 12den Februari 1908, bij den val
van het Ministerie De Meester, trad
hij op als Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel in het Ministerie
Heemskerk.
Uit zijn Ministerschap zijin bekend de
Verzekeringswetten (invaliditeitswet en
stuwadoorswet.)
In 1913 legde hij, na de verkiezingen,
zijn portefeuille iiieer. D'en 19den Juli
1914 trad Dis. Talma weel' opi als predi
kant te "Bennebrolek. Verschillende Bet-
stuursfuncties werden door h|em bekleed).
Hij was q.a. lid van het Bestuur van
Patrimonium en redacteur van hlet door
dezen hond uitgegeven weekblad van
1900—1907.
Hij was ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Ziedaar de levensloop van dezen ver
dienstelijken staatsman in het kort ge
schetst.
Alle partijen in den lande huldigen
thans zijne nagedachtenis, allereerst zijn
eigen partij, de antirevolutionaire.
Hoe hoog Talma bij ons, Katholieken,
stond aangeschreven, moge blijken uit de
volgende persstemmen:
„Ook de Katholieke partij aldus „De
Tijd" die zoo menigen strijd met hem
gestreden heeft voor de christelijk sociale
wetgeving, waarin zijn levenswerk he
laas, door vrijzinnigen moedwillig gebro
ken ligt, rouwt bij de lijkbaar- vair den
anti-revolutionairen oud-Minister Talma.
Met onze politieke vertegenwoordigers
treurt de dankbaarheid van het volk, dat
hem nauwelijks drie jaar geleden in te
genwoordigheid van talrijke katholieke
Kamerleden te Tilburg de hulde bracht,
saamgevat in de aldaar op hem toegepaste
zinspreuk van Alberdingk Thijm:
„En die voor zijn vaderland lauweren
gaart,
Die blijft in ons hart boven duizenden
waard."
„Het Centrum" schrijft van den ge
liefden overleden staatsman
„Hij, was een man van buitengewone
qualiteiten, als geschapen voor den strijd
in de arena van het staatkundige leven.
Eenigermate deed hij door zijn forsehe
verschijning, de onversaagdheid van zijn
optreden, de breede opvallende plaats,
die hij ter Rechterzijde innam, aan
Schaepman denken. En zijns was ook
een groote veelzijdigheid van kennen, kun
nen en wetenj een bewonderenswaardige
slagvaardigheid, imponeerende werkkracht,
meeslepende welsprekendheid. Ook van
hem kon worden getuigd, dat hij ver
sierde en op hooger plan bracht, al wat
hij aanroerde. Hij was een dier figuren,
die vér uitsteken boven hun omgeving,
en tegen wie partijgenooten en vrienden
met vertrouwen, tegenstanders met be
duchtheid, maar allen tezamen met ge
wilde of ongewilde waardeering en er
kenning zijner superioriteit opzien."
„De Maasbode" noemt in zjjii hoofd
artikel aan den doode gewijd, Talma „een
geliefde figuur iu die kringen van het
volk der rechterzijde", en zijn minister
rieele loopbaan van 19081913 bespre
kende, vooral zijn arbeid aan d(a sociale
verzekering, besluit het blad. aldus
„Daaraan had hij zijn allerbeste krachten
geschonken en eenmaal zegde hij; in het
Parlement, dat het hém gen eer© zou
zijh, z'n naam verbonden te hebben aan
de sociale verzekering, welke de N©d|er-
landsche arbeidersstand zoo lang ilefeds
verbeidde.
Die eerie is hem geschonken.
Hij heeft toch ten volte zijn ontzaglijike
taak volbracht.
Voor altijd staat zijn naam met gulden
letteren geteiekend.
Voor 'hen,' die verdiensten weten te zien
len Willen Zien, wordt de glans van Talma's
naam als 'sociale wetgever niet verduis-
derd door het boos opzet van zijd ver
beten tegenstanders, die zijn grootsch, werk
besloten te Vernielen en, zonder eerbied
voor de wet, de invoering djer sociale
verzekering beletten.
Wat hij heeft moeten doen om zijn
machtig werk tot het Staatsblad te voe
ren, was fheer dan van een mensch, hoe
sterk ook, gevergd mag wordlejn.
Na den val van het Kabinet-Heems
kerk verlangde hij naar- verpoozing. En
in $le stemming om de ijdjefheid van alle
dingen te besieffen, keerde hij terug tot
de ^bediening van het Woord."
Weldra riep men hieim, toen de oorlog
uitbrak, tot den post van veldprediker in
algemeenlen dienst.
Daar heeft hij! door zijn deugd orn zich
immer gehele! weg te schenken aan zijjn
taak, de resten zijner verzwakte kracht
opgeteerd.
Zijn heengaan wordt door ontelbare»
betreurd, die zijn hooge eigenschappen
waardeerden Jen henr du Warmste gene
genheid toedroegen.
God loone hem zijn werk."
Met j,De Tijd" voegen wij hieraan toe:
„In 'het licht van de christelijke idealen,
die dit naar menschelijke berekening
ontijdig gesloopte leven zoo bewonde
renswaardig hebben gemaakt, blijven ook
zijn katholieke landgenooten ds. Talma
erkentelijk gedenken I"
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJS, 13 Juli. Het namiddag-commu
niqué mteldt: op- het Somme-front kanon-
nade.
In .Champagne in de omstreken van
Prosnes drongen de iFirausohen in een voor
uitspringend gedeelte der Diuitsche linie
door en brachten gevangenen mede terug.
Twee .plotseling© aanvallen door de
Duitschers ondernomen op de Noordelijk©
en Oostelijke gedeelten van 'het vooruit
springend front van Bolante mislukten
door het vuur der Franschen. Biji.Fille-
nrorte deden de Franschen ©en mïj'n sprin
gen en bezetten zij den Zuidelijken rand
van den krater.
Op den rechteroever der Maas glelaa
enkele infanteriegevecht. Hevig bombar-
j dement in de sectors van Souyille, Che-
nois en Lauféé.
In de Vogezen werd een aanvalspo-
ging der Diuitschers qpt een Fransohe
loopgraaf ten Zuiden van Carspac'h na
een levendigen strijd met handgranaten
LONDEN. Het Engielsche communiqué
van 13 Juli meldt: Er hadden sedert het
laatste communiqué zwiare artilleriege-
vechten in somilmige sectors vair het slagi
vecht plaats en de gevechten duurden
op: verschillende punten voort, doch er
is geen verandering in den toestand op
het ©en of andere gedeelte onze fllünie.
Duitsche pogingen om een „raid" te
ondernemen op. onze; loopgraven nahgi
Wytschaete en La Bossée weiden afge
slagen.
Vliegtuigen waren aan beide zijden
actief. Het weder is slecht.
Van het Oostelijk Oorlogsterrein.
WËENEN, 13 Juli. in Boekowina en
ten Zuiden van den Dpjester hij ooiver-t
anderden toestand geen gebeurtenissen
van beteekenis.
Ten Westen en Noord-Westen van B,uc-
zacz idree fde vijand opnieuw sterke troe
penmachten ten aanval tegien de ondier
bevel van generaal Bothmier staande ver
bonden troepen. Terwijl een gedeelte zij
ner aanvals'kolonnes reeds voor onze stel
ling tolt staan kwam; slaagden andere
koioion.es er in een klein gedeelte onzer
stelling*» binnen te dringen. Dloch ook
hier verdreef een aanstonds door d'e Duit
sche en Oostenrijk-Hongaarsche reserves!
ondernomen tegenaanval wederom' die Rus
sen, zoodat alle aanvallen van' den vijand
volslagen! mislukten. Talrijke Russischq
gevangenen bleven in onze handen.
Aan ide Stochod sloegen onze tpoaplen
aan beide zijden van den van Sarny naar
Kowel voorenden spoorweg jeen aanval af.
Overigens niets van belang.
PETERSBURG, 13 Juli. Het namiddag-
camimupiqué jmeldt: Aan de Düna stroom
opwaarts van Friedrichstadt ondernamen
wij' enkele geslaagde verkenningen.
Aan de Stochod artillerie-duel. Ënkelle
vijandelijke eskaders vlogen achter onzq
onze linies, wierpen bommen 'en schoten
machinegeweren af.
In Galrcië in de streek ten Westen van
de Strypa op vele plaatsen hardnekkige
gevechten. De vijand onderneemt krach
tige tegenaanvallen. Wij namen mjeer dan
2UOO soldaten gevangen, veroverden ©en
^anon en machinegeweren'.
Van het zuidelijk Oorlogsterrein.
WEENEN, 13 Juli (W.B.), Het staf
communiqué meldt; .ipp' het front tus-
schen de JBrenta en de Etsch waren de
gevechten gisteren wder levendiger.
Op den Pasubio werd een nachtelijkjej
aanval der Italianen afgeslagen.
In het Posina-dal onder voortdurend
sterk vijandelijk geschutvuur herhaald©
aanvalen v.an talrijke patrouilles. Een oL
ficier en 103 man werden gevangen ge
nomen. i
Na een artUlerie-voorberleading van de
uiterste hevigjheid vieJjeia gisternainididag
sterke vijandelijke tr,oep|elnmachten onzlej
stellingen in hiet terrein van Monte Roslta
en Monte Interrotto nogmaals aan. Even
als in de vorige dagen mislukten allq
aanvallen! onder de zwaarste veritezen
voor de Italianen. Mp®1 'naar het Noor
den waren alle pogingen van den vijand^
om onze stellingen binnen te dringen;
'volkomen vruchteloos.
0e Balkan-oorlog.
WEENEN^ 13 Juli (W.B.) Het staf-
copimuniqué meldt:, Toestand onveran
derd.
Ridderlijk.
De „Miinchener N.enesten Nachrichten'
vertelt van een- Engelsche hulde aan lm
melmann. Op 30 Juni heeft een Engelsch
vliegtuig aan het Westelijk front' een her
metisch gesloten blikken doos laten vaf
len. Er was een krans van versche bloe
men jn met een zwart lint en een in
't Engelsch gestelde hrjef, v.an dezen in
houd: „Neergeworpen op 30 Juni 1916,
boven 'het kasteel F. Voor eerste-lujtenan't
Immelmann, gestorven ia het gevecht van
18 Juni. Tot aandenken aan ©en dapper
en ridderlijk tegenstander van het vecht-
vliegeskader.
De strijd om het Troncsbosch.
Een correspondent van de Parijsche
Liberté geeft een pakkende beschrijving
vun de verovering van het Troncs bosch
door de Engelsclien.
„Deze groote, verwoede, bloedige slag
heeft gedurende drie dagen gewoed in
het noorden van Hardecourt". De corres
pondent geeft een verklaring van de stra
tegische waarde van het bosch. Om die
strategische waarde zegt de correspon
dent waren de Duitschers vast beslo
ten het bosch te behouden. Zij hadden
er zeer sterke loopgraaflinies in aange
legd en aanzienlijke troepenmachten ge
concentreerd.
Een ooggetuige verhaalt, dat de slag
met onbeschrijflijke felheid werd voort
gezet. De Duitschers brachten niet min
der dan drie divisies in het vuur, waaraan
onze bondgenooten met schitterend suc
ces weerstand boden.
Pas tegen Woensdagmiddag, na een
onafgebroken gevecht van meer dan 6
uur kregen de Britten de overhand. De
Duitschers moesten terug, om te vermij
den totaal omsingeld te worden. Zij he
ten 500 gevangenen in de handen der
Engeischen; verder machinegeweren en
kanonnen.
Om zes uur 's avonds hadden de Duit
schers enkel nog maar het noordelijke
gedeelte van het bosch van Troncs, ten
noorden van het dorp Bysantin-le-Grand
in bezit. Den llden Juli zal een glorie
rijke dag blijven in de geschiedenis van
den Engeischen heldénstrijd.
(Zie verder laatste berichten.)
Ds. Talma. -j-
De begrafenis van het stoffelijk over
schot van ds, Talma zal morgen, Zater
dag, te Bennebroek .plaats hebben.
Zijn nagedachtenis als staatsman is Don
derdag j.l. iu de Tweede Kamer gehul
digd door .den voorzitter namens die Ka
mer en door minister Cotrt v. d. Linden
namens de regeering.
Mgr. Tacci.
Per Hollandsche spoor van 7.52 uur
heeft Donderdagavond Monseigneur Tacci,
de afgetreden Pauselijke internuntius te
's-Gravenhage, de stad verlaten.
De zaakgelastigde van den Pauselijken
Stoel, Monseigneur Vallega, begeleidde
hem tot Vlissingen. Aan het station was
o. a. aanwezig de Minister van Buiten-
landsche Zaken, jhr. dr. Loudon, verge
zeld van den chef van zijn kabinet, mr.
Doude van Troostwijk, om van den ver-
trekkenden Pauselijken diplomaat afscheid
te nemen, met welk doel zich daar ook
bevond het Kamerlid Monseigneur Nolens,
huisprelaat van den Paus.
De Kamerzetel Oosterhout
De bladen melden, dat de heer jhr. I.
B. D. van den Berch van Heemstede aan
den voorzitter der kiesvereeniging heeft
medegedeeld, tegen 1 Sept. a.s. ontslag
te hebben gevraagd als lid der Tweede
Kamer, wegens redenen van gezondheid.
Prov. Staten van Overijssel.
Naar de „Zw. Crt." verneemt zal gr
dezer dagen weer een plaats openvallen
in de Provinciale Staten van Overijssel,
daar mr. W. H. F. baron van Heemstra
zich metterwoon in Den Haag zal ves
tigen.
Kalender der Week.
Van 16 tot 23 Juli 1916.
Zondag 16 Juli. Vijfde Zondag na
Pinksteren V (bl. 873), D1 (hit 882);
gedachtenis v. O. L. Vr. v. d. Berg
Karmel V .(bi. 1815), D' (bl. 1289).
De gebeden na de stille H. Mis op
bl. 120. Vóór de Hoogmis zegening
met wijwater V (bl. 10), Dr (bl. 69);
Verwachting tot den avond van 15 Juli
Zwakke tot matigen wind uit Westelijke
richtingen, meest zwaarbewolkt, mogelijk
eenige regen. Iets warmer, vooral des ooh-
tends.
na de Hoogmis gebed voor d© Konin
gin V (bl. 53), D' (bit 122).
Vespers op bl. 885.
Maandag 17 Juii. H. Alexius V (bl.
1818 en 1086),D; (bl. 1291 en 227);
2d© gebed „A cumctis" V (bl. 849),
D (bl. 103); 3de gebed naar keuzie.
Dinsdag 18 Juli. H. Camillus dei Lei
lis V (bit 1820), D (bl. 1291); ge
dachtenis v. d. H. H. Symphorosa enz.
V (bl. 1824), D' (bit 1292).
Woensdag 19 Juli. H. Vinceintius a
Paulo. V (bit 1826 en 1091), Di' (bl.
1293 en 230).
Donderdag 20 Juli. H. Hieronymus
Aemilianus V (bi. 1827), D' (bl. 1294);
gedachtenis v. d. H. Margarita V (bl.
1828), Di- (bl. 1294 en 243).
Vrijdag 21 Juli. H. Fridericus V
(bl. 28* en 1007), D, (bit 111* en 175);
gedachtenis v. d. H. Praxedes. y (bl.
1833), Di (bl. 1297 en 248).
Zaterdag 22 Juli. H. Maria Magdale
xia V (hl. 1835), D; (bl. 1298); 2d©
gebed voor den Paus V (bl. 1293), D
(bl. 102).
D© gewone orde der H. Mis, die iederen
diag terugkeert, begint op biz1. V 11, D 71.
De bladzijden met V geteekend verwij
zen naar het „Volksmisboek" en de blad
zijden met D' geteekend naar het „Mis- en
Vesperboek" van Desclée.
Zondag 16 Juli. Vijfde Zondag na
Pinksteren, Epistel: 1 Petr. Ill 815.
Evangelie M.atth. V 2024.
Kerklijst van 's-Heerenhoek.
Zondag 16 Juli. 5e Zondag na Pink
steren, het feest van O. L. Vrouw van
den Berg Carmel. 's Middags te ïyb ruit
catechismus, te 2V2 uur Vespers met
rozenhoedje voor den vnede, onmiddel
lijk ha de Vespers zal or gelegenheid!
wonden gegeven, om te worden inge
kleed in het Schapulier. Die ingekleed
willen wonden, moeten een schapulier
medebrengen.
Deze week dagelijks de gewone ca
techismus.
Eiken morgen te 5 uur wondt de R.
Communie uitgereikt.
Wpeusdag feest van den H. Vincentius
a Paulo.
Zaterdag feest van de H. Maria
Magdalena. 's Middags van 47 uur ge
legenheid om te biechten. Te 7 urn'
Marialof met rozenhoedje en het gebed
voor d'en vrede.
Bedevaart naar Sittard.
D© bedevaart-processie naar Sittard,
waaraan verbonden een bedevaart naar
de Zoete .Lieve Vrouw van Dien Bosch
en naar O. L. Vrouw in 't Zand (bij
Roerrnond) zal, volgens ingekomen be
richt, van 't Bestuur, gehouden worden
van 25 tot 27 Juli a.s. .Waar een
vorig jaar ruim- 60 Zeeuwen aan deze
bedevaart hebben deelgenomen, spreken
wij hier ons vertrouwen uit, dat het
getal dit jaar tot een honderdtal
moge aangroeien. Reeds het godvruchtig
bezoek van drie der voornaamste Va-
derlandsche heiligdommen van Maria
moge ©en aansporing zijn, om deze na
tionale Bedevaart (want bijna elke pro
vincie is vertegenwoordigd) mede te ma
ken. Maar nog meer reden is er dit
jaar, nu een Priester uit Zeeland Aet
Zieeuwsche Pelgrims zal begeleiden.
Volgens advertentie in dit blad vervoeg©
mien zich om spoorkaartjes (3© .klasse
a f4.75) 'bij den Broedenmeester L.
