rigras,
Ie Bessen,
De Groote Oorlog.
ansclub
entingen.
Kersen,
Donderdag 22 Juni 1916.
Twaalfde Jaargang.
Het Worgtouw.
No. 73.
s en Jongens
IRKS,
koop aan
11
ten houden
löOTDIENST
Rotterdam en
erdam,
de Ruyter" en
iid-Beveland".
Is. naar ROTTERDAM,
li 's morgens 6 uur.
li 's morgens 1 uur.
!S naar AMSTERDAM,
jmorgen vroeg.
Éij inschrijving;
'ijving te koop
bij Inschrijving
Iaren (8 Gem. H8
Veiscliijnt eiken IMIDU-. IIJK1M- to VMHD.
Losse Oorlogsberichten.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
Welk weder zullen wij hebben
ansclub te Middelburg
1 aan den Agent van
joenstraat B 32, Mid-
en Herbergier,
RBERG, groot onge-
onder de gemeente
innen inlichtingen be-
■emeentesecretaris te
Zuid-Bevelandsche
zal op
boren 1915 en 1916,
4ND, KRUININGEN
deze keuringen worden
(met 27 Juni a. s.,
s J. Q. C. PEMAN
rabbendijke, al-
g lijstjes verkrijgbaar
Stoomboot
'TERDAM naar GOES,
's morgens 8 uur,
's morgens 11 uur.
ITERDAM naar GOES.
Jniddag 3 uur.
tterdam, Haring-
te bekomen te Goes
C. MONHEMIUS, te
heer D. VAN DOOS,
ai bij de heeren J. B.
W. DEFAIS en te Rot-
Stoomboot-Reederij v/h
SCHUIJT.
|/RflCt1T Goes-Dordf-
i!e rats. f 1. rafourf 1,10.
ard in den Tolhoek, ge-
re- - i
te leveren bij Notaris
21 Juni a.s.
Lntante betaling
en boomgaard nnbjj het
twake" te 's-Gravenpolder.
iljetten in te leveren
erdag 24 Juni 1916, if
en kantore van den N°' 1
EERVOORT, te 's-Gr*
'sdtëer Abtskerke, ter
,-p in Adolfshoek.
Iiljetten per 39.
li 2 borgen, worden jj.
Itore van Notaris.
bs, alwahr nadere rn
bekomen vóór ot V
NIEUWE ZEEUWSCHE COUP
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in bet bezit der door de HH A JpP gulden bij verlies van beide §9B gulden bij]
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de (I I II banden, voeten of oogen. Jj I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, B I I I Voorts bij ongeneeselijke J B hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; of oog;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
BP jf\ gulden bij] J gulden bij gulden bij A BP
jË SL I I verlies van een jl I II I verlies fl E verlies van E
g J hand, voet 1 I 0 I I van een fl I een Jm p
fl^J^J of oog; duim; wijsvinger;
gulden bij
verliep van
eiken anderen
vinger.
Wanneer in het oucfe China een in
ongenade gevallen mandarijn een koord
kreeg thuis gestuurd, dan was dat voor
hem zooveel als pen. keizerlijk bev-el om
zich te laten ter [dood brengen. Gelaten
reikte hiji klan het worgtouw aan dan kei
zerlijken boodschapper over qn bood hem
het hoofd aan voor den strop.
D'it schoot ons te binnen, leztor, toen
wij het stembusaocoosd onder da oogen
kregen, dat dezer dagen tusschen het Li
beralisme en de Sociaal-Democratie met
het oog op ide herstemmingen voor de
Prov. Staten is gesloten ten dat aldus luidt
„Tusschen het centraal comité der vrij
zinnigen en het bestuur der S.DkA.P. is
overleg gepleegd ten aanzien van de her
stemmingen voor ide Provinciate Staten in
de provincies Zuid-Holland, Overijsel, fJel-
dérland, Zeeland len Utrecht. De overige
provincies werden vtooriogpig niet in dit
overleg betrokken, idaar in deze een her-
stemmingaccoord tusschen vrijzinnigen len
sociaal-democraten nieit in aanmerking
komt, of, zooals in Friesland, naar ver
wacht wordt, door de provinciale organi
saties zal worden getroffen.
Het overleg heeft geleid tot het resul
taat, dat beide partijen aan de districts
besturen met den meesten aandrang het
volgende zullen advisieeren:
„In de districten, waar candidaten Öeï
vrijzinnigen met mannen der rechterzijde
in herstemming komen: Aaltien, Ede, Om
men, Amerongen, Gouda |en Middelburg,
steunen ide sociaal-democraten de vrijzin
nige candidaten zoo. krachtig .mogelijk.
„In de districten, waar sociaal-demo
craten met candidaten Van rpchts in her
stemming komen: Rotterdam I, II, IV, V
en Utrecht II, steunen de vrijzinnigen zoo
krachtig mogelijk de sociaal-democratlen.
„In de districten Zwolle, Voorst, Zut
phen, Arnhem, Utrecht 1 'en Rotterdam
III trekken, Ide sociaal-democraten hun can
didaten die in herstemming komen, terug
en bevorderen do verkiezing van de vrij!-
zinnig© candidaten.
„In Den Haag trekken de sociaal-de
mocraten en Ide vrijzinnigen ieder één
hunner in herstemming komende candida
ten terug en bevorderen beide partijen
zoo krachtig mogelijk de verkiezing van
vier vrijzinnigen en één sociaal-sllemooraat.
„In Dordrecht trekken de- vrijzinnigen
één hunner in herstemming komende can
didaten terug en bevorderen beide par
tijen zoo krachtig .mogelijk de Verkiezing
van één vrijzinnige etn .één sociaal-demo
craat."
Waarlijk, wie zoo iets leest, kan het
beeld van het worgtouw niet misplaatst
vinden en het is zoo juist, al klinkt bet
ook scherp, wat Die Tijld schrijft:
„In het drijfzand verzinkend van den
ellendigen lijd, dien het doormaakt, slaat
het verdwijnend liberalisme wanhopig de
armen uitk om zich in een greep naar
de vaan der sociaal-democratie nog wat
drijvende te houden, en roept: Wees mij
genadig en houd mij vastgeklemd aan uw
vlaggestok, .nu de mijne is verdwenen. En
wieer ld-e „kerkelijken" van mij; af, die
uwe vijlanden zijn -en de mijne. Vraag mijn
machtsbezit, mijn leven ,mijn leer, vraag
al wat ge wilt, en ik zal het u geven"
als gij maar losslaat öp de Reohterzijdei
D'e lieden van de roode Real Politik
brandschatten de bedelaars-partij natuur
lijk voor een iduren beulprijs. Zelfs in
Dordrecht, waar de liberalen twee zetels
konden winnen, moet|en zij: er één aan
hun beul ten geschenke geven, jen alle
Rotterdamsche districten, op- één na, zul
len door de liberalen officieel aan de
sociaal-democratie worden uitgeleverd.
De herstemmingen zullen straks bewij
zen, of de liberale kiezers even cynisch
denken als hun Centraal Comité ovér het
zelfstandig bestaan hunner partij, dan wiel
of zij nog genoeg gevbel van eigenwaarde
bezitten, om liever een rechtsohen candi-
r- idozen dan beulsknecht te spelen.
Geschiedt dit niet, dan mag teen het
Centraal Comité den boedelberedder zon
der redding noeihen Van het onvermijde
lijk failliet eenier piartij, die zich voorgoed
heeft geblameerd I"
Gelijk alle wanhoopsdaden is ook dleze
een bij uitstek idommle en op1 de eertijds
zoo fiere, de leertSjds, zoo zelfbewuste libe
rale partij kan men met alle recht het
gezegde der ouden toepassen„hem1, wien
de goden verderven willen, beroovein zij
eerst van zijn verstand," „quleim vult per-
dero Jupiter, prius dementat." Want wan
neer men bedenkt, dat de volgende Staten
verkiezingen waarsohijhlijfc volgens andere
wetsnormen zullen plaats hebben, n.l. vol
gens die van het Evenredig Kiesrecht,
dan verstaat men niet, hoe de liberalen
zoo ten «enenmale het vertrouwen in zich
zelf hebben verloren, om, liever dan een'
nederlaag rustig te dragen in de hoop op
betere tijden, zich te werpen in de armen
der Sociaal-Democratie, die hen met liefde
opneemt, ja, maar op. de wijizie van de
aap die haar jongen uit pure liefde dood
drukt.
Zóó roekeloos met Vuur f© spielen aan
den vooravond van het Evenredig Kies
recht en -er als het ware behagen in te
scheppen zich zelf te maken tot een partij
Van de verdwijnende soort, moet toch
waarlijk als -een idaad van zinneloosheid,
niet -als een® van politiek beleid worden
beschouwd, te meer, nu de kans tot om
zetting der Eerste Ivamer of van de Zuid-
Hollaüdsohe Staten Voor de liberalen abso
luut is verkeken.
Het geheel lijkt een psychologisch raad
sel. En toch blijft voor den minder oppter-
vlakkigen beschouwer ;die sleutel niet ver
borgen. Hij ligt in het beruchte woord
van Gamhetta: „Le cléricalisme voila
l'ennemi. „Het olericalisme ziedaar de
vijand." Haat 'tegen al wat zich in de
Staatkunde baseert op Gods wet en gezag
doet liberaal en socialist glearmd huns
weegs gaan. Wat daarvan het leinde is?
Het woord der Eeuwige Wijsheid zelve
zegt het ons: „Als de leene bliude den
anderen leidt., vallen zij samen in de
gracht."
Aan ons, voorstanders eener christelijke
staatkunde, de plicht en de taak met alle
macht en kracht z-ooVelen als maar moge
lijk is, ervan af te houden die blinde
leidslieden te volgen. Daarom, man
nen der rechterzijde, ook gij in
Middelburg, den 28en Juni op uw
post!
Een opzienbarend Russisch wapensucces.
Men seinde ons heden morgen:
PETERSBURG. De Russen heb
ben in BoekoWina het leger
van Pflanzer Baltin doorgebroken
en drijven de eene helft naar de Roe-
meensche grens en de andere helft naar
de Karpathen.
(De Russische generaal Broesilof, die
tegen de Oostenrijksch-Duitsche legers
opereert, richt zijn aanval op drie punten
op het spoorwegkruispunt Kowel, dat
de verbinding onderhoudt tusschen de
Duitsche en Oostenrijksche legers, op
Lemberg, de hoofdstad van Galicië en
op Kolemea, het beginpunt der Kar
pathen.
Zoowel de inname van Czernowitsj,
de hoofdstad van Boekowina, als de
splitsing van het Oostenrijksche leger,
brengt Broesilof met rassche schreden
nader tot zÜn doel. Red.)
I11 Italië heeft het ministerie
Sal an dra plaats gemaakt voor het
ministerie Bosel-li. De ministers
Sonino (Buitenl. Zaken), Orlando, Carcano
en Corsi. zijn uit het oude in het nieuwe
kabinet jpvergegaan.
Boselli is al 78 jaar en nu voor de
5e maal mjnister. Hij behoort tot d-e con-
stitutioneefe liberale partij. Hij ried in
1915 den koning aan, de zijde der Entente
te kiezen.
De Tweede Kamer
heeft verschillende wetsontwerpen aange
nomen, -zooals: het wetsontwerp tot ver
hooging van de statistiek van uit-, in- en
doorvoer, aanvulling L. O.-wet, dispensatie
voor gemobiliseerde onderwijzers van
den eisch om 2 jaar als onderwijzer
werkzaam te zijn om te worden toege
laten tot hoofdacte-examen.
Aan de orde waren 4 wetsontwerpen
tot bestendiging staat van beleg; tot
verhooging maximum vergoeding voor
dienstplichtige kostwinners van fl.50
tot f2.
Bij stemming voor de Provinciale
Staten in Noor d-H 0 11 a n d zijn bui
ten Amsterdam 8 van de 14 rechtsche
zetels en 5 van de 25 linksche direct
bezet. In Amsterdam werden slechts 2
candidaten direct gekozen, eeu soc. in
III en een liberaal in IV. Over 16 vacee-
rende zetelp moet aldaar nog heslist wor
den. Iii het geheel komen in die pro
vincie nog 17 rechtsche en 34 linksche
candidaten in herstemming.
De opkomst der kiezers was vooral te
Amsterdam slap.
H. M. de Koningin naar Katwijk.
Naar wij uit goede bron vernemen zal
II. M. de Koningin voor do zomermaanden
haar intrek nemen in de villa „Duin-
lust" te Katwijk, toebehoorende aan Mevr.
de AVed. Koster. II. M. zal binnenkort
de villa betrekken.
Gewetensgeld.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat ten kantore van den ontvanger
der directe belastingen, enz. te Hulst,
ten behoeve van 's Rijks schatkist, van
een onbekende, is ontvangen f 100, ter
vergoeding van te weinig geleverde eet
waren aan het Nederlandsche leger.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat ten behoeve van 's Rijks schat
kist, uit Hoorn, door tusschenkomst van
een Roomsch-Katholiek priester, van een
onbekende, onder letters N. N., is ont
vangen f 15, ter restitutie van aan het
Rijk te kort gedaan wegens verduistering.
Goes. In ide raadsvergadering
van Dinsdag .jl'. waren afwezig de heeren
Van Dissel, Van der Löeuw, Kakebeeke
en Risch, Ide beide laatste met kennis
geving.
Die notulen ider vorigl© vergadering wer
den goedgekeurd en de navolgende inge
komen stukken ter tafel gebracht, id'ie voor
kennisgeving werdlen aangenomen.
a. Schrijven van Ged. Staten van Zee
land betreffende afschaffing veemarkten
te St. Maartensdijk; b. Goedgekeurde
Raadsbesluiten van 16 Mei 1916 betref
fende ingebruikgeving van gemeentewater
aan .J Kopmels en C. M. Rijk; c. Goed
gekeurd Raadsbesluit van 29 Mei 1916
betreffende betaling uit den post voor
onvoorziene uitgaven dienst 1916.
Daaraan werd toegevoegd een bekend
making van Gedeporteerde Staten, dat ge
msenten, idïs bezwaar hebben tegen het
instellen van een Dionderdagsche markt
te Bergen-op-Zoom voor pluimvee, veld
en tuinhouwvruchtan enz., gelijk Gedep.
Staten van Noord-Brabant dit hadden
medegedeeld, daarvan vóór 5 Juli zul
len moeten klemnisgeven.
Niemand bleek hiertegen bezwaar te
hebben.
Na ingekomen stukken kwamen 'de vol
gende agendapunten aan de orde:
2. Aanvragen om afschrijving van be
lasting. 3. Wijlziging ider gemeente-begnoo-
ting voor 1915. 4. Verzoek van Iz. van
Riet inzake verbetering van onjuiste te
naamstelling .op1 bet kadaster, betreffen
de een strookje grond, thans ten onrechte
staande opi naam van de gemeente Goes.
5. Verzoek van S. van der PeijlL te Goes
om het gebruik te mogen hebben vaji
pim. 500 M2. Water van [de Westvies t naast
het reeds bijl hem in piacht zijnde ge
deelte, voor bet wateren van liout. 6.
Wijziging der begroeting voor het jaar
1915 van het burgerlijk armbestuur. 7.
Reclame van P. A. E. Clem'ent, tegen
haar aanslag voor het vergunningsrecht
(Drankwet.)
Bij piunt 5 vroeg. jd|e voorzitter, aan diarv
baad (go ed. te vinden om aan Van dar Peijl
diens verzoek toe te staan, overeenkom
stig ide voorwaarden in het door dan ge-
meentebiouwmleester uitgebrachte advieis
gesteld. Wat de raad goied vond. De pun
ten 3, 4 en 6 passeerden zonder, op- of
aanmerkingen den hamer.
Aan punt 7 ging een Jjesloten zitting
vooraf. In de daarna heropende openbare
openbare Vergadleiring deelde de heer Dek
ker mede, dat zoolang niet meer positie
ve -gegevens en duidelijker cijfers ten diens
te staan, er zijjns inziens geen termen
bestaan om Ide reclame van Clement te
verwerpen, zooals B. len AV. voorstellen.
De 'heer Hoilmann. Verklaarde het eens
te zijn meit Iden beer Dekker. Da mede-
deelingen van, den schatter hebben hom
niet overtuigd.
Die heer Donder meende opi den schat
ter te moeten vertrouwen, weshalve hijl is
voor het voorstel1 van B'. en AV. Dl© heer
Dekker zeidie te moeten opmerken, dat
hier een mioitia Van af of niet vertrouwen
in idien schatter buiten de kwestie staat.
Die heer Brants zegt, dat men niet al
tijd 100 pet. zekerheid behoeft te hebban
voor een beslissing. Hij; meent, Idat hier
moet worden afgegaan op1 da gegevens
dia de schatter beeft verstrekt.
Ook ide heer Franslem van de Putte, wet
houder, dat B. en W. neieit geaarzeld heb
ben hun voorstel te gronden op de ap
preciatie van den schatter.
Het voorstel' van Bi. en AV. in stemming
gebracht, wordt aangenomen mat 6 voor
en 3 tegen (tegen ide hoeren Dekker, Von
Schmidt en Hoilmann.)
Bij ide rondvraag werd aangedrongen
op Ide instelling van elen 2e stembureau
bij een volgepde verkiezing en op de
verbetering van bet bestaande, waar het
vreeselijk tocht.
De voorzitter zeido voorziening toe en
sloot daarop de openbare Vergadering.
Dinsdag had jn het lokaal „Sa
muel" in de Wijngaardstraat een bijeen
komst plaats van bestuursleden der drie
rechtsche Centrale kiesvereenigingen in
het district Goes, het comité van actie,
de propagandisten en verdere belangstel
lenden, die met de vier Statenleden uiting
kwamen geven aan hun vreugde over
den prachtig verloopen stembusstrijd. De
gekozen Statenleden spraken ieder voor
zich hun dank uit voor het in hen ge
stelde vertrouwen en voor al het werk,
dat er gedaan was om hun verkiezing te
verzekeren. Zij Wezen daarbij uitdrukkelijk
en met groote voldoening op de houdiing
der Katholieke partij in dat district, die
met zoo'n voorbeeldigen trouw zich van
h^iar plicht had gekweten. Ook andere spre
kers, met name ds. Bramer van Hein-
k'enszand, voorzitter van het comité van
actie, wezen daarop' en op den plicht
der -andere coalitiegenooten te zorgen, dat
onder de niet-Katholieke coalitiekiezers
eenzelfde geest van beiangiooze opoffering
vaardig worde. Ook aan onze wakkere
propagandisten van P'ius X werd ruim
schoots lof toegezwaaid, dien de heer
Simons, voorzitter der club, in een keu
rig speechje meende te moeten overbren
gen op den heer Vienings, die hen vier
jaar lang politiek had opgekweekt en ge
leid. Door verschillende andere heeren
werden de nieuwe Statenleden geluk ge-
Wenscht, o. a. door den heer Vienings
namens de R. K. organisatie. De heer P.
Oosterbaan gaf den raad mobiel te blij
ven en onze gelederen steeds te verster
ken, terwijl door de heeren Plazier, De
tigenswaardige en opwekkende woorden
Jonge Mz., Buijse enz. nog vele behar-
wierden gesproken.
Ds. Klomp van Schore had zich tele
grafisch doen verontschuldigen, wegens
lichte ongesteldheid niet aanwezig te kun
nen zijn.
Verwachting tot den avond van 22 Juni:
Zwakke tot matigen wind uit Westelijke
richtingen; zwaar tot half bewolkt; weinig
of geen regen; koele nacht. Iets zachter
overdag.
Dé zeer geanimeerde bijeenkomst stond
onder leiding van den heer Dekker, die
op uitmuutende wijze den aangenamen
géést erin wist te houden.
Op voorstel van den heer Vienings werd
bij, acclamatie besloten den heer B. G.
Lambers, thans te Roosendaal, vroeger
t'e Ovezand, aan wien onze Katholieken
op Zuid-Beveland grootendeels hun poli
tieke organisatie en disciplinairen geest
danken, een telegram van. hulde te zen
den. namens de vergadering. Ook aan Dr.
Kuyper, die steeds met groote belangstel
ling deze verkiezing volgde, werd een
huldebetoon geseind.
Zeer voldaan gingen allen van de wel
geslaagde bijeenkomst huiswaarts.
N.B. Het aan den heer Lambers ver-;
zonden huidewoord luidt als volgt:
„De voormannen der drie rechtsche cen
trale kiesvereenigingen, met het comité
van actie, de 4 gekozen Statenleden en tal
van belangstellenden hier hijeen om den
schitterenden stembusuitslag te vieren van
16 Juni, brengen U, den oud-leider der
Katholieke partij in het district, dank en
hulde voor uw jarenlangen arbeid in het
belang der coalitie, waarvan de zegen
rijke vruchten zich zoo heerlijk afspie
gelen in dezen stembusuitslag."
Bevolking. In de eerste
helft van Juni zijn in deze gemeente
ingekomen: J. Adema, ambt. kruis-
beissenmeeldauw, uit Oudshoorn, 's Heer
H. kinderenstraat 75; J. C. Smits,
offic. Leger des Heals, uit Haarlem-,
AVestwal 220; G. Bokma, adsist. poste
rijen, uit Sloten (N. H.) St. Jacobs.tr.
131M. Damme, koopman, 's Heer Arends-
kerke, Kleine Kerkstr. 262; AVl Riet
dijk, onderwijzer, Spijkenisse, Nieuwstr,
210a; P. A. d© Witte, koopman, 'sHeer-
Areiidstoerke, 's Heer H.-kinderenstraat 76;
J. G. de Recht, kantoorbediende, Dord
recht, C. Eversdijkstraat 206a; A. F.
L. Harmsein, onderwijzeres, Klundert,
AViestw. 167a; N. Kruit, commies Dir.
Belast., Oisterwijk, Spiegelstr. 229F.
de Jonge, werkman, Bergen op Zoom,
Molendijk 214.
Vertrokken: AV,. (TaekfeiM, offic.
Leger des, Heils, naar Helder; A. Boa
ters©, onderwijzer, naar Rotterdam,; A.
de Visser, arbeider, naar Kloetinge.
(M. Ct.)
Dinsdagmiddag vergaderde in de
Prins van Oranje de voorlooipïg© com
missie der op te richten Appelstroopfa-
briek met hen, die hadden toegezegd aam
deelen in deze fabriek te zullen nemen.
Namens dit comité werden de aanwe
zigen verwelkomd door Dr. Jenny AVieijer-
man, die deze vergadering zou leidien.
Uit de toelichting, die de voorzitter del
vergadering gaf, moeten wij opmaken.,, d(at
het comité iutusschen deze zaak flink
had aangepakt, zoodat dan ook de ver
gadering unaniem haar het volle vertrou1-
wen schonk door alle leden te benoemen
in de commissie van uitvoer, zloodat thans
deze commissie, bestaande uit de heeren
H. A. Hanken, AVilhelminadorp', F. KaL
kebeeke, Goes, F. 'Dominicus, AVemeh
dinge, Dr. J. AV. Jenny AVieijerman,
Utrecht, en A. van der Have, Kapeile,
met macht is bekleed namens H.H. aan
deelhouders en hierdoor feitelijk eerst de
finitief kan optreden. Deze commissie
heeft nog het recht gekregen drie leden
te assumeeren en wel bij voorkeur uit
Zeeland, niet op Zuid-Beveland wo
nende.
Onzie Appelstroopfabriek (laten we geL
gerust zeggen onze, daar de fabriek
te Goes zial komen en wel een ieder
zial medeleven met deze nieuwe indusL
trie) zal den naam dragen N. V. Zeeuw-
sche Appelstroopfabriek en
