De Groote Oorlog.
No. 70.
Donderdag 15 Juni 1416
Twaalfde Jaargang.
Mipt ellen HUNMB-, WOENSDAG- ei TRUDUAVOMO.
NOG MEER.
1 I B hand, voet 1 B B fl I van een B^fc B B een B V
3 Blum, Meli», de Veer in Mid-
3 Holleetelle, Tichelman in Tho-
2 ten.
FEUILLETON.
Uit dagen van Strijd.
Losse Oorlogsberichten.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten/51.10.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 'b namiddags.
Kanfoor d. AdministratieGaniepoortatraat C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 J< berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. h contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de M gulden bij verlies van beide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de B 11 I handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, E I 11 I Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank
BK gulden bij| tfk gulden bij gulden bij BH
I I verlies van een jfl I verlies E verlies van
of oog; MgP duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
te Schiedam.
Voor wie moeten onze Katholieke
Zeeuwsche kiezers den 16en a.s. in
3 het geweer? Voor:
delburg.
2 Van de Putte, Gerlaeh van
St Joosiand in Vlieeingen.
Duvekot, Van Oeveren, Voge-
8 laar, Willemsen in Goes.
2 Hage, Mulder, Timmerman in
2 Zlerikzee.
Dumoleijn, Puljlaert, Rompu,
8 Van Waesberghe in Hulet.
3 Grift u die namen in het geheu-
2 gen, noteert den stemmingsdag, 16
Juni, en dan als één man op het
2 appèl.
8 ZEELAND RECHTSCH!
S Dat zij de leus.
Seeeeeeeeaeeeeeeeaeeeeeeeee*
Er zijn nog meer scheeve voorstellingen
recht te zetten dan alleen die, dat men
door rechts te stemmen een blijk van
wantrouwen zou geven in het buiten-
landsch beleid onzer regeering.
;Zoo redeneert men b.v. van linke aldus
Niet wij, maar de rechtschen hebben den
Godsvrede verbroken, toen n.l. de Eerste
Kamer de Eedswet verwierp.
Dit is onjuist. Want het eerste Eeds
wetsontwerp is daarom door de Eerste
Kamer verworpen, wijl de grief over de
intrinsieke ongelijkheid, die in het ont
werp lag de geloovige toch moest
voor den rechter zijn getuigenis met een
eed bekrachtigen, terwijl een ongeloovige
hiet een bloote belofte kon volstaan, ter
wijl beider verklaringen even zwaar
wogen niet was weggenomen en de
Tweede Kamer het verzoenend amcndiO
ment in deze van Rutgers-De Visser-Van
Wijnbergen had verworpen, ofschoon de
regeering bij monde van minister Ort dat
amendement had overgenomen.
(Nog brengt men te berde: do-or de
verwerping van de Eedswet en de waar
schijnlijke verwerping van de Ouderdoms
wet, treedt de Eerste Kamer buiten hare
bevoegdheid.
Het antwoord? Wel, in het geheel niet,
evenmin als toen indertijd de in meerder
heid liberale Eerste Kamer de Hooger
Onderwijswet verwierp.
39) -
„Uw Vader, ja, uw vaiderl" herhaalde
Roger alle krachten inspannend' dent storm
daarbinnen te zweren; ;,ja, hij is luws
vader en daarom wil ik zwijgen".
„Helaas I" riep Henriette, „indien gij
de hevigheid zijher godsdienstige razer
nij kendet, dan zouidt gij ook begrijpen,
ihioe die man, die anders in veel din
gen zoo goedertieren en zacht is, nui tot
geen barmhartigheid te bewegen is".
„Neen", hernam Roger bitter, „men bei-
hoeft niet veel verstand te hebben om-
dit te begrijpen. Een man nauwelijks te
rug van het 'beleg en de inname van
Tredagh, waar de kleine kinderen van)
de vestingmuren af te pletter wtelrdjeni
geworpen onder het satanisch gelach der
Soldaten, mij- dunkt, hij moet dat offer
Van dertig menschen, die daar verbrand
liggen onder de puinhoopen aanzien als
een brandoffer, met zoeten, geur, opstijgend
voor het aanschijn des Heeren, wien hij
het als Zijn jhoogepriester pp wettige
wijze heeft opgedragen".
Hij hield eensklaps op, want een hand
drukte zijn arm' en een Week gelaat na-
'tls wel eigenaardig, dat die personen
en organen van links, die thans de Eerste
Kamer omdat zij in meerderheid
rechtsch is een „sta-in-den-weg" noe
men, vergeten, dat hun liberale voorvade
ren en niet de minste onder hen
juist het instituut der Eerste Kamer met
zekere voorliefde hebben behandeld en
haar beschouwde als een veiligheidsklep
voor overspannen en onbezonnen volks
uitingen, die zich in de door de Tweed®
Kamer aangenomen wetsontwerpen zou
den kunnen afspiegelen.
„In zijn aanteekeningen opi de Grond
wet" zegt Thorbecke dat „de eigenlijke
bestemming der Eerste Kameris om
een tweede aanleg of instan
tie der wetgeving te zijn". De Eerste
Kamer is „hof van revisie" al
dus de heer Van der Feltz biji de grond
wetsherziening van '87. En in zijn „Staat
kundige Opstellen" kent de heer De Beau
fort al wederom aan de Eerste Ka
mer het karakter toe van een hof van
appèl„Het tweekamerstelsel aldus de
ze liberale schrijver hoeft niet alleen
invloed op de. innerlijke waarde van den
wetgevenden arbeid, maar ook op de eer
biediging van dien arbeid. Voor ieder
mensch is het altijd een zeer onaange
naam gevoel, om een rechtsgeding te ver-
lieeen, maar zijn verbittering tegen den
rechter zal bij een ongunstige uitspraak
in tweeden aanleg minder sterk
zijn dan na het eerste vonnis". En ten
slotte ziet ook het Hoofdbestuur van de
Liberale Unie in de Eerste Kamer een
hof van appèl. Op pag. 136 van deszelfs
kiesrechtrapport lezen wij, dat maar al
te vaak wordt voorbijgezien „hoezeer de
zedelijke kracht der wet wordt verhoogd,
doordien een Kamer, in tweede in
sta n t ie ooideelende, daaraan haar
goedkeuring schenkt".
Met dit karakter der Eerste Kamer voor
oogen zullen zelfs eerlijke liberalen moe
ten toegeven, dat de Eerste Kamer niet
anders kan doen dan de Ouderdomswet
van deze regeering te verwerpen. Waar
om? Omdat de Eerste Kamer heeft te
waken voor de handhaving van een ge
regelde staatsorde, voor de continuïteit
in de wetgeving. Welnu, die continuïteit,
die geregelde, ordelijke opvolging, waar
mede ieder Kabinet het door het parle
ment onder een vorig Kabinet afgedane
werk ten uitvoer brengt, is gestoord en
verbroken door de ongehoorde daad van
dit ministerie, dat de door het parle
ment aangenomen en door de Koningin
gesanctionneerde verzekeringswetten van
Talma gewoonweg niet uitvoert.
Dit alleen is voor de rechtsche kiezers
in den lande, zoo zij hun plicht verstaan,
een meer dan voldoende reden, om melt
(alle kracht voor het behoud eener sterke
derde het zijne. „Spreek zoo nilet over
haren vader", fluisterde Nelly, „spreek
zoo niet over hem, zie eensjhotel ziji weent!"
„Hare tranen pleiten het méést voor
barmhartigheid", mompelde hij, „laat ik
zwijgen", en met kracht dé riemen aan
vattend, begon hiji te roeien met grootte
snelheid als hoopte hij door uitputting
van lichaamskrachten den kokenden, brui
senden storm daarbinnen te stillen. Al
len bewaarden nu een diep stilzwijgen,
Het tooneel dat zij daar zoo even aan
schouwd hadden, wias (van dien aard,
dat het nipt licht -vergeten kon worden,
en zij- vervolgden dan ook den weg waar
over de schadjuw van den doodelijkenj
schrik nu nog. gespreid ligt. Doch juist
toen zij de haven van Clare-Island binnen
voeren, zag. Nelly een welbekende- ge
daante, en uitte een kreet va» vreugde.
Zij zag Hamisb en in haar ongeduld kon
zij niet wachten tot de boot vastlag.
In een oogwenk stonld ?if aan zijne zijde,
maar er was geen blijdschap in zijn oog
toen hij haar begroette. Hij was doods,
bleek ,en zijn linkerarm -hing machteloos
langs .het lichaam. Nelly zag hier eerst
niets van, geheel vol van de gedachtig
aan hare moeder.
„Is zij gekomen, mijn beste Hamish?
Waar is zij?"
„In Dublin", antwoordde hij kortaf.
Rechtsche Eerste Kamer te ijveren.
Ten slotte werpt men ons voor de voe
ten: jelui rechtschen vecht zoo hardnek-
kig tegen Staatspensioen, maar uw eigen
minister Talma heeft het Staatspensioens
idee omhelsd en in zijn verzekeringswet,
zie art. 369, neergelegd.
Alweer een onjuistheid, lezer. Artikel
369 van de wet-Talma heeft met Staats
pensioen niets te maken. Het artikel is
een o ve rgan g-s artikel: het bepaalt, dat
werklieden, die op of na 3 December
1913 zeventig jaar waren of werden, en
die, ware de wet in werking geweest,
ten minste 156 weken van de laatste
tien jaren verzekeringsp-lichtig zouden ge
weest zijn, een premie-vrije rente zouden
ontvangen. Drie jaren na bovengenoemden
datum, dus op 3 December 1916, zou
deze premie-vrijdom eindigen, want dan
zou de geheele wet worden ingevoerd,
zou de veronderstelde verzekeringsp-licht
ophouden en alleen de werkelijke verze
keringsplicht, benevens het betalen van
een premie recht geven op rente.
Hoe dus dit artikel iets met Staats
pensioen gemeen heeft, is voor ons een
raadsel. Staatspensioen komt al
len toe, zonder te letten op ar
beid of loon en daarom is het
eigenlijk geen pensioen, maar een
gift, een aalmoes art. 369 ver
onderstelt bij de betaling verric hten
arbeid en daardoor wordt hetgeen be
taald wordt inderdaad pensioen geld.
Wij meenden goed te doen een oogen-
blik stil te staan bij de voornaamste be
weringen van onze tegenstanders, die ge
uit worden met de bedoeling, den arge-
loozen kiezer tot het stemmen op de
linksche candidaten te bewegen.
Zoo wij met de beantwoording van deze
beweringen, ook maar één twijfelaar' heb
ben bekeerd, dan achten wij ons dubbel
en dwars beloond, want iedere stem is
er één en één stem kan den 16en Juni
het pleit ten onzen voordeele of nadeele
doen beslissen.
Zal Verdun weldra vallen?
Van verschillend© zijden komen uitin
gen van ongerustheid over het lot van
Verdun in de naaste toekomst. De val
van het fort Vaux is een nieuwe schakel'
in de ketetn van kleine Dwitsche succes
sen wel achtj men de puinhoopen van het
fort van weinig militair belang, maar het
zijn niet altijld puinhoopen geweest! Over
ste Frey, de militaire medewerker van
dé „National Ztg.",: meent, dat dé val van
„In Dublin en gij zijt hier? Hoe is
dat mogelijk?"
„Uwe moeder zendt mijl hierheien".
„Wat is er .gebeurd, Ramish?" sta
melde .Nelly nu, eensklaps de nadering
van een nieuwe ramp vermoedend.
„Uwe moeder is ziek, doodziek". Meter
kon hij- niet zeggen; die vreestelijke waar
heid moest zij nog niet hooren.
Zij stond gedurende een oogenblik spra
keloos, en las op het gelaat van hareuj
voedsterbroeder, dat een nog .slechtere)
tijding z-oui volgen; jnaar toen zij hetj
hem wilde vragen begaven moed: ten stem
haar beiden. Zij zou, het intusschen spoe
dig genoeg weten.
De oude Lord Netterville, die zich bui
ten in de zon zat te koesteren, had Ha
mish gezien en kwam nu aangeloopen
om hem te begroeten. Vreugde scheed
voor een oogenblik zijn geestvermogens
hersteld' te hebben 'en hij ritep vr-oolijk
uit:
„Gij hier, goede Hamish ik ben
recht in mijn -schik ui te zie»! Wat nieuws
brengt gij van Netterville? Hoe, gaat het
met! mijne dochter?-Gij zegt dat zij ziek
is, hevig ziek? Maar zij is nog jong,
het zal wel geen ziekte zijn, die haar
naar het graf brengt?"
En toch is het zoo, mylord", zei de
trouwe knecht. „Sterven zal zij er aan.
Vehlun binnenkort t© verwachten is. Het
is alleen inog een kwestie van tijd. De
Duitschers staan op den linker Maasoever
nog slechts 8 K.M. van den spoorweg]
VerdunParijs. Wanneer deze verbinding
zij het .ook alleen door artillerievuur, te
verbreken zou zijn, zou dit reeds groote
strategische betee-kenis hiebben. Dit vferi
klaart ide hardnekkigheid, waarmede aan
bei-de zijden wordt gevochten. Verdun
heeft, volgens dezen militairen schrijver,
reeds zijd beteekenis als uitvalspoort te
gen Metz verloren.
Volgens eein Zweedsch correspondent te
Parijs neemt ook aldaar de- bezorgdheid
vo-or Verdun 'Boe, pn is men van oordeel',
dat de strijd in de laaste vier .dagen
een steeds heftiger karakter aanneemt.
De Duitschers vallen idag «1 nacht aan.
Zij' hebben af hun beschikbare strijdkrach
ten van achter het front bijeengebracht en
een z-00 groot aantal' stukken 2waar ge
schut, als op de andere fronten maar
gemist kon Worden.
Een verbod.
De Duitsche regeering besloot, dat de
Belgische gemeenten g]een goederen meer
mogen koo-pen in Nederland.
Russen en Oostenrijkers.
De Oostenrijkers zijn aan het Italiaan-
sche fro-nt van aanvallers verdedigers ge
worden, de Russen blijken bijtijds te heb
ben ingegrepen om Italië voor een defi
nitieve nederlaag je behoeden. Het stra
tegisch succes der Russen gaat nog voort.
Thans is ide geheele vesting driehoek
RownoLuckDubno in hun handen, en
zijn de gevangenen en de oorlogisbuit aan
zienlijk toegenomen. Toch schijnt in de
laatste .-dagen de tegenstand der Oosten
rijkers iets krachtiger te zijn geworden
en zou 'men daaruit kunnen afleiden, dat
de Duitschers hun te hulp komen. Zoo
zou wederom een stilstand kunnen in
treden en de onderneming der Russen
in Wolhynië ten slotte toch doodloopen.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 10 Juni:
Matige tot krachtige westelijke tot noor
delijke wind, meest zwaar bewolkt met
tijdelijke opklaringen, waarschijnlijk eenige
regen. Weinig verandering van temperatuur.
Kamer, vertro-uwen stellend in de actie
der regeering".
ROME, 11 Juni. (Reuter.) De „Mes-
sager-o" bericht: Na de Kamerzitting van
gisteren riep Salanidra de ministers sa
men. Er werd gesproken over eenige -ont
slagnemingen, waaromtrent de premier de
Kamer Maandag, den Senaat Dinsdag op
de hoogte zou stelten.
LUGANO, 13 Juni (H.N.) De koning
van Italië heeft het oudste lid der Kamer,
den ,78-jarigen Bpselli met de Vorming
van -een nieuw ministerie belast. Boselli
heeft .nog niet medegedeeld of hij deze
opdracht ^aanvaardt.
0e dood van Kitchener.
LONDEN, 13 Juni. (R. O.) Heden had
in de St. Paul een plechtige lijkdienst
plaats. Tegenwoordig waren de- k-oning,
de koningin, het kabinet, het dip-lomatite-
ke korps, vertegenwoordigers van legler
en vloot, van de dominions en verder
een ontzaggelijke mienigte.
Motie van vertrouwen verworpen.
ROME, 10 Juni (Ag. Stef.) In de ïta-
liaansche Kamer werd het financieel en
politiek beleid der regeeïing besproken.
Salandra aanvaardde een aldus luidende
motie, ingediend 'door den afgevaardigde
Luciani: „De Kam.er, vertrouwen stei-
lenid in de actie van de regeering, aan
vaardt de tv-oorl-oopige begrooting".
Salandra verzocht de motie in gedeel
ten aan te nemen.
Na verschillende verklarringen ging
men. -o-ver tot de stemming. De Kamer
verwierp met J.97 tegen 158 stemmen
het eerste gedeelte. Van de- motie: „De
zoo zeker als ik hier voor pi sta".
„Zijt gij een jpr-ofeet?" vroeg Roger,
zijn donkere oogen op- hem- vestigend^
„zijt gij een -profeet dat gij zoo over
de toekomst durft sp-reken?"
„Heer!" riep hij, nu toit het uiterste
geidreven en Iniet wetend hoe béter de
waarheid te zeggen, „men behoeft gtean
profeet te zijin om te voorzien dat de
wédiuiwe -van een koningsgezinde, een lier
en een katholiek, gevangengenomen op
de valsche beschuldiging van moord, in]
gevaar is, wat zeg ik, in gevaar?
neen zeker is van haren dood, als lag
zij reeds in hare lijkkist".
Nelly uitte een wil-den kreet, en de
oude lord herhaalde half bewusteloos 1
„Moord 1"
„Ja, moord, en in -de volgende week
moet zij sterven", voegde Hamish er bij,
bevend voor het gevolg van dit woord.
Nelly wendde zich tot Roger, zeg
gende: „Ik mioet er heenl Ik wil er
heen, zoo spoedig, mogelijk".
„Zeker moet gij", antwoordde hij op
dien toon, die haar dien morgen reeds
zoo vaak bemoedigd had.
„Milaidy heeft mij gezond-en om ui bij
haar te brengen", begon Hamish, maar
buiten staat langer de pijn te verbergeni
die hij leed, uitte hij een kreet en viel
ter zijlde tegen een rotsblok. Zijn aan-
Oorlogsonder8Cheidingen.
Onder de onderscheidingen, door
den president der republiek toe
gekend bij zijn jongste bezoek
aan het Be-lgische iroint, dient, ver
meld te w,orden de verleening van het
oorlogskruis aan de prinsen Sixtus en
Xavier de Bourbon Parma, tweede-luite
nants der artillerie. De prinsen zijn broe
ders van aartshertogin Z.ita, de echtge-
no-ote van -den aartshertog-tnoonopvolgeT
van Oostenrijk, en hebben van hel eerste
begin af idienst genomen in het Bejgische
leger, waa,r ze dapper 111 de eerste- Unite
strijden.
Keizerlijke onderscheiding.
De Keizer heeft aan de Groot-
Admiraal Von Tirpitz, en Von Kos
ter telegrammen gericht naar aan
leiding van zijn bezoek aan de vloo-t
waarin hij hulde brengt aan de wijze
waarop de vloot door hen is georgani
seerd, waardoor zij den zwaren strijd
m-e-t goed gevolg heeft doorstaan.
Vice-admiraal Sch-eer chet' van den
slagvloot is door den Keizer tot Ad
miraal bevorderd. Scheer en d-e bevel
hebber van de verkenningsvloo-t ontvingen
gezicht was «doodsbleek.
„0 Hemel!" kreet Nelly, „wat zal er
nu gebeuren? Hij is stervend-el"
„N-een, neen", mompelde Hamish nauw
hoorbaar, ,,'t is niets. Zij- hebben bene
den aan de beek op mij geschoten ten
mijnen arm verwonid. Indien ik het bloed
slechts haid kunnen stelpen, zou ik best
terstond weer kunnen gaan". 1
Zoo sprekend, werd hij al zwakker,
want het bloed straalde iuiit den doorscho
ten arm. .Roger liet Nor-a komen met
een versterkenden draak len hielp Nelly
en Henriette in haar pogingen om het
bloed t,e stelpen. Hamish jverloor gehleel
het bewustzijn, maar een goede dronk
sterken wijn bracht hem weder bij en
Roger zich verzekerd hebbende-, dat het
gebeente niet gewond was, zond Nora'
weder terug-om -een verband te halen
dat het verdere bloeden voorgoed zou
stuiten. Hiermejdte hielp -hij' Hamish en
g.af .onderwijl Nelly de verzekering, dat
hiji in weinige -dagen weder geh'eel z-ora
hersteld zijn. Men moest en kon he^
Nelly gemakkelijk vergeven, dat zij ner
gens meer -over -dacht dan over hare
moteder.
„Eenige dagen!" riep zijl, „eer hij b'e-
ter is. D-an moet ik alleen gaan, anders
is mijne mo-eder reeds dood".
(Wordt vervolgd.)