sveland"
Pruimen,
De Groote Oorlog.
BüÏT¥NLANDr
No. 68.
Donderdag 8 Juni 1916.
Twaalfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Jaardenverloting
tats hebben op
r, bij den heer
E COMMISSIE.
«gen van den
e verzending
leeldauw be-
T BESTUUR.
VERKOOPING
15 Juni 1916,
ing te koop:
ile gewas
an 780 str uiken
DIENSTBODE.
dersgezin,
I i" gulden b^! IA gulden bij' gulden bij' 1*
RBEIDER.
Arbeider,
Losse Oorlogsberichten.
Lord Kitchener verdronken.
BINNENLAND.
Welk weder zullen wij hebben
uur te Goes, in het
in de Groote Markt,
Notaris PILAAR,
staling, van de
ider Goes, Kloetinge,
i 's Gravenpolder.
en bij biljetten.
tiende boomgaarden
Kapelle, behoorende
IGH te Wemeldinge
3 bekomen zijn.
es in te leveren vóór
8 Juni, des namid-
inschrij ving
;e Woifaartsdljk, inde
len heer J. NI. PILAAR,
omen bij Johs. Tange,
rg.)
ten in te leveren bij
óór 10 Juni a. s.
gevraagd
ïkomen bij V. BOEL,
38.
itte, flinke DIENST'
nn gezin. Loon f 100
lft H 18, Middelburg,
raagd
jr. Woning metgroo-
stede beschikbaar.
Gz., Straatweg bij
HE REUHSCHE COURAHT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
jfl (L fl 82 verlies van een II I verlies S B verlies van jS L
H hand, voet g 9 EI I van een 8^ 9 B een J& g
g M of oogg u duimO wijsvingerBrr* f&M
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
chap Ovezand wordt
uli 1916
van t' Ö'/a, dus tegen
rekt de Dijkgraaf A.
en men zich vóór 1»
moet aanmelden.
il niet te zien; maai'
onbeweeglijk er beten,
rekening der vallenen
volgens ,die rekening,
hen die deze daad
ij pprak geen woowl
sn gevallen, de laatstó
-as en dan buiten staat
trekte hij zijne armen
it:, „Mannen, vrouvreni
onvlerwacht op' é®11
Is rechterstoel gezon-
traf hebt Gij bewaar*
in de andere-, zwaar
gruweldaad te tucn
smeekte Henri'atte.i
-weet het, zal zwaai
Roger, „ui, aan Wie
tanken h!eb mijl d»V
aard dan het
te, ui mijnen innigste
denken dat ik u .zo
snikte Zijl, „en
der ouders worden
leren, en hij is m#
(Wordt vervolgd-)
Onder den druk der Concentratie met
de S. A. P. als impressario verbrak de
regeering den Godsvrede, zette het hek
open voor de binnenlandsche politieke
geschillen, die, meende de regeerxng,
niet langer overheerscht behoefden te
worden door de nationale gedachte aan
afweer van het oorlogsgevaar. Het mooie
woord van TroelstraDe nationale ge
dachte moet de nationale geschillen over-
heerschen" werd onder de bank geschopt.
Het staatspensioen werd aan de orde
gesteld en het dienovereenkomstig wets
ontwerp werd in de Tweede Kamer er
door gejakkerd, ondanks het protest der
rechterzijde.
Het mooiste is echter dat er voor geld,
want die ouderdomswet vraagt een
flinken greep in de schatkist niet werd
gezorgd, zoodat links een wet doordreef
die in de eerste jaren niet kan worden
uitgevoerd.
Maar dat hinderde niet. Links was
vroeg genoeg klaar gekomen om met een
pakkende verkiezingsleus den boer op te
gaan in Juni en aan de kiezers te zeggen
„beste menschen, brengt toch overal de
liberalen op het kussen, benevens hun
roode vriendjes de socialisten, die u het
cadeautje van de Staatsaalmoes komen
brengen en jaagt die leelijke clericale
Eerste Kamer weg, die jelui dat mooie
geschenk weer tracht te ontnemen".
Maar de kiezers zijn wijzer geworden
en blijken zeer koel gestemd tegenover
dit Concentratie-hocus pocus.
Gedachtig aan het goede vaderlandsche
spreekwoord„één vogel in de hand is
beter dan tien in de lucht", antwoorden
zij den concentratievogels van diverse
piuimage hadt ons op voorhand maar de
Invaliditeits- en ouderdomsverzekerings-
wet van Talma gegeven die klaar lag,
dan wisten wij wat wij hadden, want
die St-aatsbedeeling is allemaal toekomst,
muziek.
Met dat spek kan de Concentratie de
verkiezingsmuis dus niet meer vangen.
Nu wat anders bedacht. Ha, een kos
telijk idee. Wij zullen zeggen „kiezer
als je in Juni je stem geeft aan rechtsche
Statencandidaten dan beteekent dat, dat
je onze goede ministers Cort van dei-
Linden en Loudon die zooveel voor het
bewaren onzer neutraliteit gedaan heb
ben, wantrouwt en hen bij het buiten
land verdacht maakt".
Omdat het verre van onmogelijk is
dat ook hier, in Zeeland, de Concentratie
mannen onze kiezers met dien truc aan
boord zullen komen, meenen wij daar
nadrukkelijk op te moeten wijzen en doen
dat met de woorden aan te halen van
den Haagsclien briefschrijver van „De
Tijd", een man, die in de gelegenheid
is, achter de schermen te zien en een
iuisten blik heeft op de politieke stroo
mingen.
„De partijen der concentratie, zoo
schrijft hij, „hebben blijkbaar reeds ge
merkt dat (in het Staatspensioen als
verkiezings „cry") geen muziek zit. Zij
zijn nu aan het laveeren gegaan en heb
ben een nieuwe richting gekozen, die
uit een oogpunt van moraliteit niet dooi
den beugel kan. Zij, die welbewust op
zettelijk den Godsvrede hebben opgezegd
om te kunnen vechten, zij doen nu een
beroep op den Godsvrede, om hen te
sparen en te ontzien. Men moet den
liberalen niet alleen laten wat zij heb
ben zij hebben dit trouwens slechts
te willen gehad maar men moet ze
meer geven om het Kabinet niet te storen
j) Te Sloten, bij Amsterdam, had men zelfs van
'ïks op een strooibiljet doen drukken dat wij
■Jet een Rechtsch kabinet niet buiten den oorlog
udeo zijn gebleven!
Alsof de kiezers niet weten, dat onze zoo kranig
jlvoerde mobilisatie, die aan de oorlogvoerenden
espect afdwong, alleen beeft kunnen geschieden
omdat de rechtsche oorlogsminister Colijn
daarvoor alles met waarlijk voorzienenden geest
Van te voren had in orde gebracht. Delinkscbe
minister Bosboom behoefde om zoo te zeggen,
maar op een knopje te drukken, om het geheele
mechanisme te doen werken.
bij de vervulling van zijn internationale
taak, om niet den indruk te geven naar
buiten, dat de neutraliteitspolitiek der
regeering niet langer instemming vindt.
M. a. w. men noodigt hen, die om redenen
van binnenlandsche politiek rechts zou
den stemmen, uit, mede te gaan met de
linkerzijde, om wille niet van de politiek,
maar van de personen der bewindslieden
of beter nog om wille van de wensche-
lijkheid der continuïteit [in deze dagen
van beroering.
Voelt men het ingemeene vergeef
mij het woord van deze politiek?
Men weet heel goed, dat, wat men
zegt niet alleen in strijd is met de waar
heid, maar dat de waarheid is het tegen
overgestelde. De regeering heeft bij de
vervulling van haar taak naar buiten
niet alleen niets te vreezen van de rech
terzijde, maar zij heeft belang, dat de
bestaande toestand wordt gehandhaafd.
Maar dit laten wij daar. Het krasse woord
„ingemeen" heeft een andere oorzaak.
Dit zit hierin, dat de meerderheid, die
in samenspanning met de regeering den
binnenlandschen strijd heeft gewild en
uitgelokt en aan haar medeparfij onder
protest heeft opgedrongen, thans een
beroep doet op de kiezers, om, ter wille
van den buitenlandschen toestand, den
strijd niet te voeren. Voor den uitslag van
den strijd laat ons dit alles vrij koud.
Wij hebben ons in dit opzicht nooit ge
ruster gevoeld dan thans. De concentratie
gaat de straf thuis halen voor het bedrog
van 1913. Wie maar iets weet wat bij
ons volk in dezen omgaat, kan dienaan
gaande in geen twijfel verkeeren. De
liberalen kunnen zich daaromtrent ook
onmogelijk vergissen.
Indien zij thans met geweld het kabinet
tot inzet van deD strijd gaan maken, dan
is het vermoedelijk alleen om straks voor
de klappen, die zij krijgen, verantwoor
delijk te stellen het Kabinet en met name
de heeren Posthuma, Bosboom en Van
Gijn. Wat echter hier gebeurt is echter
in zich zóó politiek immoreel, dat onver
schillig nu het resultaat, tegen het ge
bruiken van dergelijke middelen moet
worden geprotesteerd. Het komt er op
neer, dat men zich in de uniform van
den vijand steekt, om den vijand te
misleiden.
Men seinde ons Dinsdagavond
LONDEN, (officieel.) Het oorlogsschip
„Hampshire", op weg naar Rusland met
lord Kitchener en diens staf aan boord
is gisteren (Maandag)avond westelijk van
de Orkneyeilanden, noordelijk van Schot
land, op een mijn geloopen of
getorpedeerd. Het schip is on-
middellijk gezonken. Er bestaat
weinig hoop op overlevenden.
(Deze ramp, die natuurlijk in Engeland
enorme ontroering verwekt, heeft het
leven gekost aan tal van menschen,
waaronder op de eerste plaats de ver
dienstelijke opperofficier generaal lord
Kitchener, bekend door zijn veldtochten
in Kartoem, Egypte, Transvaal en die bij
het uitbreken van den grooten oorlog
als minister van Oorlog een groot
Engelscli leger wist te scheppen. Thans
was hij op weg naar Rusland om op
uitnoodiging van den Czaar militaire
vraagstukken te komen bespreken. Kit
chener was een Ier en werd in 1850
geboren.
„De „Hampshire" was een gewapende
kruiser van schier 11000 ton. Red.)
LONDEN. De Koning heeft een leger
order uitgevaardigd, waarin hij zijn diep'
leedwezen uitspraak over den dood van
Lord Kitchener.
Hij brengt hulde aan de grootsche
diensten, die hij den Staat beeft bewezen
in een tijd van buitengewone moeilijk
heden. Aan de officieren wordt bevolen
gedurende een week, aanvangende den 7
Juini, rouw. te
LONDEN. (Part. Tel.) Lord Derby, die
Kitchener in zoo ruime mate tijdens, de
rferuteeringscamipagn-e geholpen heeft,
zal waarschijnlijk minister van Ooi'log
worden, Hij bezit er de iioodige capaci
teiten wel toe en 'is; ook z-eer populair.
Om het fort Vaux.
Ten Oosten van de Maas hebben Maan
dag de Duitschers 's avonds en 's nachts
hun aanvallen op de Fransche stellingen
in de streek van Vaux en Damloup voort
gezet. Ten Noordwesten van het fort
Vaux, op de hellingen in het Fumen-
bosch, zijn herhaalde aanvalspogingen
door Fransch vuur gestuit. Alle aanval
len, tusschen het fort en het dorp Dam
loup ondernomen, zijn eveneens gekeerd,
's Nachts is een hardnekkig gevecht ge
leverd tusschen het garnizoen van het
fort Vaux en Duitsclie afdeelingen, die
er in trachtten door te dringen. Ondanks
de brandende vloeistoffen, waarvan de
Duitschers rijkelijk gebruik maakten,
hebben de Fransche troepen den vijand
belet ook maar een handbreed vooruit
te komen.
Het Oostenrijksche offensief in Tirol.
De Oostenrijkers melden nog enkele
voordeelen. Zij hebben ten Zuiden van
de Posina een sterk steunpunt genomen
en oostelijk van Arsiero den Monte Barco,
die het dal van de Eanaglia beheerscht,
stormenderhand genomen.
Overigens is hun opmarsch over het
geheele front vrijwel gestuit
Een nieuw Itallaansch offensief?
Zwitsersche bladen brengen van be
trouwbare zijde een bericht uit Chiasso,
waarin de geruchten van groote troepen
concentraties in Vincentino en Venetië
worden bevestigd. Italië heeft alle be
schikbare reserve-troepen samengetrok
ken met het plan op verschillende pun
ten der Italiaansch-Oostenrijksche grens
een krachtig tegenoffensief te beginnen.
De Rijkskanselier
heeft weer een groote rede gehouden in
den Rijksdag en daarbij erkend, dat de
zeeslag Engeland niet verslagen heeft.
Hij heeft verder zijn vredesaanbiedingen
zooveel als ingetrokken.
Immers, gewagende van de jongste
Duitsche successen te land en ter zee,
zeide hij
Derhalve ziet de oorlogskaart er reeds
weer anders uit. Als onze vijanden
daarvoor nog steeds de oogen'willen
sluiten dan is dit hun zaak en zullen
wij doorvechten tot de eindzege is be
reikt (luide bravo's).
Wij hebben het onze gedaan om den
weg voor den vrede te banende vijan
den hebben ons met hoon en spot afge
wezen. Zoodoende is elke bespreking
over vrede, van ons uitgaande, voors
hands ijdel en zelfs schadelijk.
Vervolgens weidde hij uitvoerig uit
over meeningsverschillen binnen het Duit
sche Rijk en bestreed verder het gestook
met geheime en openlijke geschriften,
die ten deele anonym, ten deele onder
teekend in omloop werden gebracht.
Nog sprak hij
Onze vijanden willen het op het eind
laten aankomen. Wij vreezen dood noch
duivel, ook niet den hongerduivel, dien
zij ons 't land willen binnen zenden. De
mannen, die daar ginds om Verdun
vechten, die onder Hindenburg voch
ten, onze kranige blauwkielen, die Al
bion hebben getoond, dat ratten bijten
(toej.), zij zijn uit een ras gesproten,
dat ook ontberingen weet te dragen.
Deze ontberingen zijn er. Ik zeg dit
rustig en ronduit, ook tot het buiten
land. Ook indezen strijd gaat het voor
waarts. De genadige hemel laat een
goeden oogst rijpen. Het zal niet slech
ter, doch beter worden dan in het vo
rige moeilijke jaar. En zooals het nu
staat, zal de verwachting, door onze
vijanden op onze economische moei
lijkheden gegrond, een misverstand
blijken.
Een Russisch wapensucces.
PETERSBURG. De groote generale
staf meldt
De Duitsche artillerie bombardeerde
het bruggenhoofd van Uxküll.
In de streek van Dwinsk, ten Noorden
van den spoorweg naar Ponewjesh,
richtte de vijand Zondag een stormach
tig vuur op onze loopgraven en trachtte
vervolgens het offensief te nemen, doch
werd teruggeslagen.
Zondag 4 Juni begon sedert den
morgen het gevecht op het front van de
Psipjn-rivier tot de grens van Roemenië.
Gesteund door de artillerie, behaalden
onze troepen in verschillende sectors
belangrijke successen, zij maakten tot
nu toe ongeveer 13.000 gevangenen en
veroverden kanonnen en machinegeweren.
De strijd ontwikkelt zich. Onze artil
lerie zet achtereenvolgens de verwoesting
der vijandelijke verdedigingswerken en
schuilplaatsen voort, terwijl de infanterie
naarmate van het succes der artillerie
voorbereiding zich van de vijandelijke
stellingen meester gemaakt.
Gedurende den strijd van Zondag werd
de dappere regimentscommandant, kolo
nel Lurie, gedood en kolonel Von Tsigler
ernstig gewond.
Het bulletin van 6 Juni voegt er nog
bij dat de successen zijn uitgebreid tot
25000 gevangenen, 27 kanonnen en 50
machinegeweren.
Volgens Oostenrijksche berichten zul
len de Russische aanvalspogingen over
een frontlinie van 300 K. M. zonder
succes blijven en zijn de verliezen der
Russen groot.
CHINA.
Joeaasi j ik a i y
SJANGHAI, 6 Juni. Het R-euteragent-
schap meldt: 3 oe-ns jikai, president der
Chiaeosche republiek, is Maandagoch
tend overleden. Uraemi-e ivo-rdt opge
geven als doodsoorzaak.
De vice-president d-er republiek Joean-
hoeng is als waarnemend president op
getreden.
(Jöeanstjikaij eem -der yierlichtste Chi-
neez-en van zijn tijd, was een leerling
van den grooten Li.hoengsjang, reorga
niseerde .het leger in wiesterschen
geest, w-erd -onderkoning van Ts-jili en.
-de machtigste man in het rijk.
De Mandjoedynasti-e Vermocht hij niet
te 'handhaven en liet zich in 1912
tot president der Chineesch-e- -republiek
uitroe-pen. Zijn pogingen ami,zich zelf
weer to-t keizer op te werpen stuit
ten af op de tegenwerking van Japan.
D.e overledene werd in 1859 ge
boren. Red.)
GHIEH 14 Ij A A I>.
ST. PETERSBURG, 6 Juni (Reuter.)
Uit Athene wordt gemeld, dat de Grïek-
sche regeering voornemens zóu zijn den
staat van beleg in Griekenland af te kon
digen en Venizelos met zijn voornaamste
politieke vrienden in hechtenis te nemen.
Mr. Aalberse hoogleeraar.
De „Staatscourant" van Maandagavond
bevatte het Koninklijk besluit van 31
Mei 1916, waarbij is benoemd tot ge
woon hoogleeraar in de afdeeling der
algemeene wetenschappen aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft, om onder
wijs te geven in het handelsrecht, de
staathuishoudkunde, de arbeids- en fa-
briekswetgeving en het mijnrecht, mr.
Verwachting tot den avond van 8 Juni:
Meest matige Zuidelijke tot Westelijken
wind, meest zwaarbewolkt met opklaringen,
waarschijnlijk nog regenbuien met geringe
onweerkans, iets zachter.
P. J. M. Aalberse, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, te Leiden.
Deze benoeming zet de kroon op een
levensloop reeds vol verdiensten van dezen
bekwamen Katholieken socioloogj^ie én
als Kamerlid èn als redacteur Wn het
„Katholiek Sociaal Weekblad" èn als
directeur van het Centraal Bureau der
Katholieke Sociale Actie in geheel ons
land, ook bij niet Katholieken, een uit
stekende reputatie geniet.
Overbekend is de door hem tot stand
gekomen en naar hem genoemde wet
tegen de oneerlijke concurrentie.
Een hoogleeraarsambt, onder zulke ge
lukkige auspiciën begonnen, kan niet an
ders dan de beste verwachtingen wet
tigen voor de toekomst.
Zij een langdurig, vruchtbaar profes
soraat voor hoogleeraar Aalberse weg
gelegd.
(Mr. P. J. M. Aalberse werd 27 Maart
1871 geboren, promoveerde, na voorbe
reidende studiën te Katwijk en acade
mische studiën te Leiden in laatstge
noemde stad in 1897 op het bekende
proefschrift: „Wettelijke bestrijding dei-
oneerlijke concurrentie volgens het Ne-
derlandsche recht".
In 1903 vaardigde Almelo, het district
van dr. Schaapman, Aalberse af naar de
Tweede Kamer, waar hij, vooral op ge
bied van sociologie onder de „hervorra-
genden" behoort. Red.)
Een vacante Kamerzetel.
Wanneer mr. Aalberse de benoeming
aanneemt, zal hij moeten aftreden als
lid der Tweede Kamer voor Almelo. Hij
heeft te kennen gegeven zich niet weder
om candidaat te doen stellen.
Mgr. Dr. A. H. L. Hensen.
Een particulier telegram uit Rome
meldde Maandag j 1. aan „De Maasbode"
Heden ontving Z. H. de Paus mgr. dr.
A. H. L. Rensen, directeur van het Ned.
Historisch Instituut alhier, in particuliere
audiëntie.
Geen kermis te Breda.
Conform het praeadvies van B. en W.
besloot de Gemeenteraad van Breda met
algemeene stemmen, de kermis dit jaar
niet te doen doorgaan.
Een bekentenis.
Hoe in concentratiekringen wordt ge
dacht over het z. g. Staatspensioen, blijkt
uit hetgeen een inzender in „De School
bode" (orgaan v. d. afdeeling 's Graven-
hage van den Bond v. Ned. Onderwijzers)
schrijft
Hij wraakt het z.g. Staatspensioen als
de vernederende aalmoes, die
de liberalen in de plaats heb
ben gezet van het eenige goede
uit de wet-Tal ma".
Een prachtbekentenis, die goud waard
is in de komende dagen.
Weer wittebrood.
Door den Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel is tot de burgemees
ters de volgende circulaire gericht
Als vervolg op mijne circulaire van
18 Mei j.l., heb ik de eer u mede te
deelen, dat ik besloten heb in te trekken:
le. met ingang van 19 dezerhet ver
bod aan de meelfabrikanten om gebuild
tarwemeel af te leveren
2o. met ingang van 24 dezerhet ver
bod om wittebrood te bakken.
