De Groote Oorlog.
Dinsdag 23 Mei 1916.
Twaalfde Jaargang.
X B* eulden bÜ) J gulden bij gulden bij Wm
Voor de Slapers.
Mijn! eiken M1KKDAS-, WOENSDAG tn HliUHflII.
Losse Oorlogsberichten.
Welk weder zullen wij hebben
No. 61.
KW ZEEUHSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten/1,10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale
Advertentiën van 15 regels /0.50; iedere regel meer 10
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 J< berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
jfl 6 I verlies van een I I B verlies B_^ I verlies van M l—
1 1 I band, voet 1 B IB fl van een B^ B B een ff
1 of oog; X U U duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Ia (te tweede helft, der maand Juni
de juiste datums gaven wij in een
vorig nummer zullen in oins tend
de verkiezingen, plaats! hebben voor de
Provinciale Staten, waarvan, volgens! de
wet, om de drie jaar de helft, der leden!
aftreedt.
Alle Nederlandse!» staatsburgers, die
het kiesrecht bezitten, zullen dan wor
den opgeroepen, om met hun stem mede
te werken tot het bezetten der open
staande zetels.
Nu zijn er menschen, die, als het
gaat om de Tweed© Kamer, nog wel
warm 'zijn te krijgen, ïnaar die voor
te Stafenverkiezingen in bet geheel niets
voelen: „die Staten hebben immers toch
niets te vertellen", zoo beweren zij, „en
dan, wat zal ik jpij daarvoor moede
maken." Verder zijn er menschen, die
noch om Kamer- noch om Statenver
kiezingen iets malen en zoo zij er nog
iets om geven, alleen vragenwat. is
mij het. voordeeligst, voor wiet geen a.n-
dei-e belangen bestaan dan die der por-
temionnaie, die er geen politieke begin
selen op na houden, bij wie het.: „heb
ben is hebben en krijgen is de kunst"
de «enige drijfveer va.n hun gaan en
staan in dit leven uitmaakt.
Dan zijn er pog menschen, op wier
gedrag niets te zeggen valt, brave, ges
Joovige menschen, die trouw naar de
kerk gaan. Maar aan politiek doen, hun
invloed, hun naam, htm talenten beste
den aan de zegepraal der beginselen,
waarvoor zij in fle kerk begeesterd "ge
tuigen, maar 'buiten de kerk zich stellij
nen te schamen, daar passen zij voor.
In kiesvereenigingen ziet men hen nooit,
op bijeenkomsten jen vergaderingen, waar
juist bun presentie fcoo veel ten goede
zon kunnen uitwerken, schitteren, zij
steeds door afwezigheid. Hoogstens prij
ken zij mlet hun naam op de ledenlijst
der kiesVereeniging en betalen genadig
hun jaarlijksche contributie, maar daar
mede houdt ook alles op. Ongelukkig,
zoo men een zachten aandrang uitoefent,
een. bescheiden wenk geeft tot beter be
zoek Idler vergaderingen, tot meer mee
leven met de: partij. „Wat denken ze
wel?" En de 'eerstvolgende kwitantie
komt bij den penningmeester onbetaald
terug: mijnbeer X. of mijnheer Z. heeft
ontslag genomen als lid der kïesvereeni-
ging.
Zoo terecht, schreef ,,De Tijd" j.l.
Vrijdag
„Duizenden, die voor alle dingen geld
over hebben en zich nimmer onbetuigd
laten als er voor eenig goed werk een
beroep op hun vrijgevigheid wordt ge
daan, kruipen in 'hun schulp, als ze
worden aangespoord om ook de poli-
1 tieke actie hunner partij wat meer te
steunen. En aan dit euvel gaan kleinen
zoowel als grooten mank. Daar zijn
duizenden, die een kwartje per jaar
genoeg vinden voor hun politieke orga
nisatip. Daar zijn honderden en duizen
den, die heelemaal de kiezerij aan a.nde
ren overlaten en zich niet alleen op
den achtergrond houden, maar bij voor
keur achter de coulissen gaan staan of
in het berghok zitten, waar ze 'niet
te rónden zijn.
Deze ziekte onder de Katholieken is
des te meer te betreuren, omdat hij
andere politieke partijen in dit opzicht
een royaler medewerking wordt gebo
den. Bij geen enkele partij worden de
leiders zóó kort gehouden als bij ons.
;Een ruime, centrale kas is er niet.
Iedere vereeniging; moet in hoofdzaak
voor zich zelve zorgen en alleen met
betrekkelijk kleine donaties uit de
Bondskas lean hier of daar in den
alleruitersten nood iets gesteund of ge
holpen worden. Meestal bloedt de schuld
eener drukke actie nog jaren na en
verlamt de zenuw als er weer nieuw
werk aan den winkel komt. Dan weet
men kwalijk de uiterlijke waardigheid
zijner partij op te houden en moet
naar links en naar rechts omzien of
er ook ergens hulp te krijgen is."
Lezer, wanneer u deze regelen ónder
de oogen komen en gij moot, zoo ge
oprecht zijt, bekennen, tot een der bo
vengenoemd© categorieën te behooren,
wordt, 'niet boos, want. dan hebt ge on
gelijk: „c[ui se fache a tort" zegt de
Franschman. Maar wil eens in uzelven
treden, dan zult.ge bij eenig kalm na
denken toch jnoeten toegeven dat een
Katholiek, die als zoodanig wil beschouwd
ivorden, die nog hecht aan eenig zelfre
spect, zich in geweten verplicht moet.
achten om mede te wierkien tot al wat
Gods glorie in deze wereld kan bevor
deren. Anders ipöet hij maar niet meer
de handen vouwen en bidden: „Gehei
ligd worde Uw Na ami, ons' toekom©
Uw Rijt I"
Of zoudt gij denten lezer, dat Gods!
glorie bevorderd wordt, als: door uw
onverschilligheid, door uw traagheid, door
uw eigenzinnig-zich-op-een-afstand-hou-
den de grondslagen der christelijke be
ginselen, waarop ons staatsleven, wil
het hecht zijn en gezond, moet rusten,
worden ondermijnd en jn de openbare
lichamen: Kamer, Staten, Gemeente, hoe
langer zoo mieer de mannen gaan zetelen
wier levensbeschouwing en politieke rich
ting lijnrecht indruischen tegen de be
ginselen, waarin gij, kind van degelijke
Ftoornisch-Ka.tholieke ouders, zijt opge
voed
Acht, gij ,u verantwoord, lezer, wan
neer door uw wegblijven van de stem
bus de partij der geloovige staatsburgers
afbrokkelt fen verzwakt en de invloed
eener christelijke staatsbeschouwing op
de (wetten hoe langer hoe zwakker wordt?
Durft gij het op uw geweten nemen,
dat door uwe flauwhartigheid en half
slachtigheid in dl wat de openbare zaak
betreft de weg wordt geëffend voor de
triomf dergenen, die uwe meest princi
pieel© vijanden zijn, die, zoo. niet 'met
woorden, dan toch door hun daden met
Uw© heiligste begrippen den spot drij
ven, die een heidensche, een ontkersten
de wereld willen opbouwen op de pui
teen van een vernietigd christendom?
Wat of dit alles met de Statenver
kiezingen te maken heeft? Meer dan
gij denkt lezer. En uw verwonderde vraag
als een gunstig, teeken uwer belangstelling
in dit. onderwerp aanvaardende, antwoor
den wij UD© Statenverkiezingen, yan
heden zomer, oogenschijnlijk zoo ge
woon, zijn van bet hoogste gewicht.
Zij zullen beslissen over ,de vraag, of
in ,de naaste toekomst de christelijke
staatkunde In ons vaderland 'het richt
snoer za.1 gijn voor onze regeerders, dan
wel een politiek, die de christelijke be
ginselen niet als wetsnorm erkent, den
boventoon zal voeren.
Dit .alles! in bijzonderheden te ontvo-u-
|wen, blijve voor een volgend artikel be
waard.
Mogen wij U thans alvast uit den
dommel ,uwer p'olitiek© onverschilligheid
hebben wakker geschud.
Hoe heerlijk zou het. zijn, wanneer
in de komende Junimaand al de lauwen
onder ons, ai de onverschilligen, al die
leden der „slapende" Kerk zouden zijn
veranderd in vurige, overtuigde kam
pioenen voor de goede zaak!
Waarlijk, dan behoefde het Christe
lijk Nederland, hetChristelijk (Zeeland
niet te vreezen.
"Daarom,Slapers wordt wakker 1 Suf
ferds', wrijft iuiw pogen uitl
De toestand.
Den Italianen, die juist, de verjaring
vieren van hun oorlogsverklaring aan.
Oostenrijk, gaat het. niet rooskleurig.
Zaterdagavond seinde men ons:
WEENEN. (Officieel). De vijand is
reeds van den Col Santo verdreven.
Sedert den aanval hebben wij 257 offi
cieren en meer dan 12900 manschap
pen gevangen genomen, terwijl wij 107
kanonnen, 12 houwitsers en 68 machine
geweren buitmaakten.
Dit is meer dan een gewone tegenslag,
vooral als men bedenkt, dat twee dei;
Italiaanse!» grensforten, gelegen tusschen
het Leno- en Aslicodal, in Oostenrijksehe
handen gijn.
Deze tegenslag der Italianen moet zoo
wel aan henzelven als aan. gansch de
Entente zeer ongelegen komen.
De Italiaan,sche bevelhebbers melden in
hun communique's, dat het leger zich
op betere stellingen heeft teruggetrokken
en de pers houdt zich alsof er geen
Wolkje aan de lucht is.
De „Giornale d' Italia' 'b.v. noemt het.
terugwijken voor oen overmacht een zeer
natuurlijk iets en volstrekt geen ongun
stig symptoom, zelfs voor het geval, dat,
nog meer zou worden teruggeweken. De
troepen zijn vervuld van de oude Latijn
se!» dapperheid en zijn waardig in een
naam genoemd te worden met de held
haftige verdedigers van Verdun.
Van Verdun gesproken. Daar is het
weer levendiger geworden. De Duilsehers
hebben zich zuidelijk van hoogte 287
meester gemaakt van een kleine schans,
Waaruit blijkt, dat. de Duitschers druk
blijven uitoefenen op de Fransche stel
lingen va,n heuvel 304.
Ook slaagden de Duitschers er Zater
dag in een Fransche loopgraaf in de
eerste linie op de Westelijke hellingen
van den Mort Homme te "bezetten.
Men zegt, dat een 'uitgebreid offensief
der Franschen in de Vogeezen op til
is en daarvoor ook de onlangs te Lyon
gelande Russen zullen worden gebruikt.
Met Griekenland is de Entente thans
tot overeenstemming gekomen over het
vervoer van Servische troepen; ze zullen,
over zee worden vervoerd, zooda.t de
Grieksche regeering haar standpunt heeft
weten te handhaven.
In den morgen van den 18en 'Mei heb
ben Britsche oorlogsschepen, vliegtuigen,
en watervliegtuigen ,E1 Arisch, een be
langrijk punt op den verkeersweg tus
schen Syrië en Egypte, gebombardeerd.
Uit den Kaukasus weinig nieuws.
Men zegt, dat Grootvorst Nicolaas, die
daar op zoo schitterende wijze zijn taak,
volbracht, naar het Duitsche front terug
keert, om daar het groote offensief te
leiden.
De Fransche ministers Viviani en Tho
mas zijn uit. St. Petersburg vertrokken.
Bij hun vertrek hebben Vivia.ni en Tho
mas een aantal Russische journalisten,
ontvangen. Viviani zeide, dat na al wat
hij gezien had van hetgeen Rusland deed
en doet om zijn verdediging®- en aanvals
middelen te verbeteren, hij het. zekerder
dan ooit acht dat het anti-Germaansche
verbond zal overwinnen. Thomas zeide,
dat. Rusland spoedig een eerste plaats
za.1 innemen op het gebied van den muni
tie-aanmaak.
Een aanval op de Engelsche kust.
LONDiEN, 20 Mei. (Reuter.) Officieel.
Een vijandelijke luchtraid werd heden
ochtend op1 de Oostkust van Kent door
minstens drie vliegtuigen ondernomen.
Een zeevliegtuig wierp1 een dozijn ontplof
bare bommen op het eiland Thanef. Er
hadden geen ongelukken plaats. Schade)
werd niet Veroorzaakt.
Twee anttere zeevliegtuigen wierpen on
geveer 25 bommen op dó Z,U|id-oostkust
van Kent.
Een soldaat werd gedood en een Vrouw
en' een; zeeman gewond'. Verschillend©
huizen werden beschadigd. Een zeevlieg-
tuig werd hedenochtend aan de Belgisch©
kust. neergeschoten.
BERLIJN, 20 Mei. (W.B.j (Officieel.)
In iden nacht van 19 op 20 Mei wierp1
een escadrille marinei-vliegtuigien, dat a.an
tde Vlaamsche kust was opgestegen, eten
groot aantal bommen pp. ide IiaVen- en,
verdedigingswerken van Dover, Deal,
Ramsgate, Broadstairs en Mrgate.
Waargenomen werd, dat op verschil
lende plaatsen branden uitbraken en ont
ploffingen plaats hadden.
De vliegtuigen keerden, hoewel zij door
lanidb'atterijen en bewakingstroepen hevig
beschoten werlden, bphouden terug.
De strijd bij Verdun.
PARIJS, 21 Mei, (HAVAS). Dé strijd
om Verdun ontwikkelde &ich met ver
dubbelde .hevigheid. Na twee opeenvol
gende dagen van een zeer hevig bom
bardement, deed de Duitsche infanterie
tegen de .gezamenlijke posities van den
Mort Homme over een front van drie,
kilometers drie krachtige aanvallen met
twee divisies. Absoluut geen resultaat
werd bereikl, Ter rechterzijde kreeg de
vijand een oogenblik vasten voet. in
onze loopgraven, maar verwoede tegen
aanvallen joegen hem er aanstonds wear
uit.
In het centrum ,oy de Noordelijke hel
lingen van hoogte 265 konden de Duit
stehers doordringen in enkele gedeelten
van de vooruitgeschoven loopgraven.
Tiet is niet waarschijnlijk, dat zij zich
daar langen tijd zullen kunnen, handha
ven.
De strijdkrachten van den tegenstan
der die tol de tweede linie waren door
gedrongen, weiden door ons versperrings-
vuur ingesloten. Zij moesten zieti in <le
grootste wanorde terugtrekken, terwijl zij
op het terrein ©en zeer groot pan tal
manschappen achterlieten.
De strijd In Zuid-Tlrol.
WEENEN, 21 Mpi- (W. B,.) Het hoofd
kwartier meldt:
De gevechten aan het ZujdTiroler
front namen 'toe in omvang, daar onpe
troepen ook op de hoogvlakte van La
Fraud tot, den aanval overgingen- De
top van den Armentaira-bergrug isiin
ons; bezit. Op de hoogvlakte van La
Fraun. drongen onze troepen in de eer-
at© hardnekkig verdedigde vijandelijke
.stelling. De uit Tiroler Keizerjagers, pn
uit de Linzor infanterie-troependivisi© be
staande strijdtroepen .van aartshertog Ka-
rel Frans Jozef hebben hun succes uit
gebreid. De Cima 'del Laghi, en Noord-
Oostelijk va;n dezen top de Cima, di
Nesole zjjn genomen. Ook van den. Bir-
cola-pas is de yijand verjaagd. Ten Zui
den van dezen pas vielen, verder drie
28-C'.M|.-hoiU,witsiers 'ïn pnze banden. Van
dein Col Santa rukken onze troepen te
gen den Pasnbio. pp. In het Brenta.-dal
is Langeben door ons bezet. Gister©i<
zijn over de drieduizend Italianen, waar
onder vier en tachtig officieren gevangen
genomen, 25 stukken geschut, en 8 ma,-
chjne-geweren buitgemaakt.
De toestand in België.
Men meldt van de Belgische grens
De economische toestand in België
wordt hoe langer hoe meer onhoudbaar.
Vele moést noodige levensmiddelen, zoo
als rijst en boonen, zijn niet. te bekomen.
Voor de aardappelen b.v. wordt 60 fr.
per 100 K.G. betaald en er zijn plaatsen,
waar men in geen drie maanden aard
appelen heeft, gezien. De prijs van koffie
is reeds gestegen tot fr. 8 per K.G. en
In Henegouwen betaalt men voor het
brood fr. 1.50 per K.G. Bekend is, da.t
in de voorsteden van Antwerpen honden
vleesch veel verkocht wordt. De prijs
daarvan is fr.2.50 per K.G.
Vergeleken bij de industrieplaatsen ver-
keeren de voortbrengende landbouwge-
meenten in, eene gunstige positie. In de
kleine industrieplaatsen wordt de reserve
opgeteerd, maar onhoudbaar is de toe
stand in de groote industriecentra.
De distributie van de landbouwgewas
sen is niet mogelijk door het verbod,
dat niet van dorp tot dorp of stad mag
worden getransporteerd.
Door den maatregel, kort geleden ge-
fen om geen wagens voor levensmiddelen
transport uit Nederland naar België be
schikbaar te stellen, was de commissie-
Fleskens niet in staat vele voor België
bestemde en hoognoodige levensmiddelen
teit te voeren. Het veevervoer moest stop
gezet worden.
De bevolking van Gent is op rantsoen
gesteld en kan niet meer dan 150 gram
Verwachting tot den avond van 23 Mei.
Zwakke tot matigen wind, meeet ultWee-
telijke richtingen. Lioht tot halfbewolkt,
waarschijnlijk nog droog weer behoudens
kans op onweer. Weinig verandering van
temperatuur.
vleesch per week en per hoofd bekomen.
De stad Brussel heeft iedere maand
60.000 frs. te betalen voor de in parti
culiere huizen ingekwartierde Duitsche of
ficieren en ook de installaties (zooals
schrijfbureaux enz.), welke deze officie
ren noodig hebben, moeten betaald wor
den. Er wordt, door de Duitsche overheid
een eigenaardig; stelsel toegepast ten op
zichte van de betaling van electriciteit
en gas, welke zij gebruikt. Zij heeft n.l.
aan het gemeentebestuur laten weten, dat
zij niet meer betaalde dan 20 pCt. van
de door het gemeentebestuur vastgestelde
tarieven. („De Tijd")
Een aanslag.
Uit Weenen wordt geseind, dat vol
gens een bericht in het Atheensche blad
„lEmbros", een moordaanslag is gepleegd
op den Franschen admiraal Monplaisir,
den reorganisato'i' van de Servische troe
pen op Korfoe. Het blad zegt, dat de
admiraal zwaar gewond is.
De toestand te Constantinopel.
De Times-correspondent in den Balkan
meldt uit Constanza:
Constantinopel wordt door hongersnood
bedreigd. De stad is afhankelijk van de
voorraden, die met groote moeilijkheid
van uit. Constanza per schip verzonden
worden. De meeste Christenen zijn. tot de
grootste armoede vervallen. De kleine
kooplieden onder hen zien zich gedwon
gen hunne winkels te sluiten. Daar het
terrorisme hand over hand toeneemt, heb
ben vele Christenen al hun geld Jnoeten
afgeven. Niet alleen brood, maar alle
voedingsmiddelen worden volgens een
bon-systeem uitgedeeld. De vluchtelingen
uit Klein-Azië, die dageljjks in girooten
getale in de stad komen, vluchtend voor
de naderende Russische legers, verergeren
den toestand in sterke mate. De Christe
lijke bevolking heeft de grootste moeite
om voedsel-bons meester te worden. Da
gelijks sterven velen ook onder de Turk
se!» inwoners van honger. Alle handel
staat stil. De prijzen zijn ontzaglijk ge
stegen. Suiker, koffie, rijst, petroleum,
boonen en aardappelen kosten vijftienmaal
den normalen prijs.
Vreemdelingen jn het Fransche leger.
Er strijden in, dezen oorlog aan Fran
sche zijde heel wat vreemdelingen, onder
danen van onzijdige staten, mede. Zoo
zijn b.v. achtduizend Spanjaarden in het
Fransche leger en men zoiui nog heel wat
atedere pnzijidigen kjumnen noemen, die zich
als vrijwilliger in |d© Fransche gelederen
dioor dapperheid onderscheiden. Zoo is er
naar wij in Ide „Figaro" lezen ook een
eskader vliegers, dat (uitsluitend uit Ame
rikanen bestaat en onder hevel van een
Amerikaansch officier, Amerikaanse!» on
derofficieren en korporaals staat. Frasier
Curtis en Norman Prince zijn de leiders
van het korps, dat grootendeels uit stu
denten bestaat. Verscheidene Amerikaan
se!» vliegers hebben reeds het Fransche
oorlogskruis verdiend.
De oudste Fransche vlieger.
is een man van bijha zestig jaar, Jean
Fauxe, wethouder van Lyon. Naar wij
in „fle Matin" lezen, die het portret Van
Faure in vliegercostuum bevat, heeft de
ze bij het uitbreken van den oorlog dienst
genomen; hij was toen acht-en-vijftig-jaar
ou)d. Achttien maanden heeft hij gestreden
aan het Fransche front; diaarop is hij
naar Saloniki gezonden, waar hij is in
gedeeld bij een eskader vliegtuigen. Faure
heeft zich in jhet oosten bij verschillen
de bombardementen onderscheiden en is