Cacao
CQ FRANK,
DEELEN,
De Groote Oorlog.
No. 59.
Donderdag 18 Mei 1916.
Twaalfde Jaargang.
rhanden
- GOES.
TDIENST
Ruyter" en
Beveland".
OOP
ets,
Kloetinge.
istbode.
stbode
Yerschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
UIT ZEELAND.
pond, pond en kilo,
prijs, bij
leering
1NGEN, ARM-
BROCHES, eni.
ste modellen,
rende prijzen.
,n franco.
Lange Delft,
DDELBURG.
"elef. Inf. 188.
Rotterdam en
jam,
o in b o o t
iar ROTTERDAM,
's morgens 1 uur.
's morgens 4 uur.
.ar AMSTERDAM.
;en vroeg.
1DAM naar GOES.
s morgens 5 uur.
s morgens 11 uur.
tDAM naar GOES.
ig 3 uur.
rdam, Haring
jekomen te Goes
MONHEMIUS, te
D. VAN LOON,
de heeren J. B.
IEFAIS en te Rot-
mboot-Reederij v/h
IIJIJT.
:HT Goei—Dordt—
l«, f 1, retour f 1,80.
dig mogelijk tegen
RE, Stationskoffie-
net Augustus
en huis.
EN DER—Küipeb,
ïe B 13, Goes.
en
kerk
hem
aide,
verd.
akte
ar
den
n
zou
i
x
iter
e
a
leende telkens hem
zacht langs den
van «ten in-
uraii in hare ver
oplichten en bin-
echter niet, schoon
en de afschei-
alsof iemand
dit gebeurde
aoodelijk bevreesd
geheime boodschap
haren angst verte
e bijna uitga;
speer, dien zij
glinsteren op we$
er gebeuren,
- Wat, indien
waren of
afscheiding1.
vdering neer
H. Mis den
gedachte was Z'00
Let voor zich zelve
wilde mededeelen,
door een dikke
de kerk op-
nnen van
Mannen,
stonden te
wil.-le oogen en
elkander fianzien-
het geva«
scheen niet
T te let-
en he
lot, dat hen
het heihg
vervolgd-/
had?
labijheid
■r die
vergadering
|den T* ™r,'n
niet voor
r
eml
ng in -
iel daarbinnen
'erw
•ittigde.
allen
net
a
-an waar
alleen scneeu
e verschijnsel
id gevoelde
:ij het lot, A
;h daarom
i. (Wo
Vordt
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gantepoorfsfraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfdè advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de B S® gulden bij verlies van beide SBB gulden bij,
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de (fi sL. 1 handen, voeten of oogen. m SL-. jf 9 verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 1 "~jfc1 |i 1 Voorts bij ongeneeselijke 11 6 hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: j verstandsverbijstering; g of oog;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank
4% gulden bij gulden bij f?S
■III verlies verlies van 11-
II Hl vaneen Hll een J
I duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
te Schiedam.
Losse Oorlogsberichten.
0e strijd in het Westen.
PARIJS, 16 Mei (Havas), Op 15
Mei zijn de operaties voor Verdun in
hevigheid afgenomen. Behalve het ge
wone bombardement op onze eerste en
tweede linies moeten wij den succesvollem
verrassenden aanval melden, welke door
ons ondernomen werd en waardoor wij
in staat gesteld werden ©enige honder
den meter-s loopgraaf te heroveren op
de hoogten van de Maas, terwijl wij ge-
vangeneji maakten. De 'vijand concen
treert zich op het geheel© westelijke
bont op dezeltde wijze zooals hij reeds
zoo langen tijd aan de Maas had ge
daan, doch p.\jn aanvallen in Picardië
en Champagne hebben ©ven weinig re
sultaat als voor Verdun.
BERLIJN, 16 Mei. (Officieel). Diuitscbe
ondernemingen op verschillende punten
van het front leidden tot de gevangen
neming van een aantal Engelschen en
Fraraschen.
Op den linker-Maasoever werden ver
scheidene aanvallen der Franschen op
onze stellingen op hoogte 304 door ge
sehut-, infanterie- en machineg-eweervuur
bloedig afgeslagen..
Hetzelfde was het geval miet een aan
val, die de vijand ten N. van Vaux op
een vooruitspringend deel van onze stel
ling deed.
Het proces tegen Sir Robert Casement.
LONDEN, 16 Mei (R.O.) Vandaag werd
•het proees-Casement voortgezet. Het ge
rechtshof hield zich bezig met getuige
nissen over Casement's landing en zijn
arrestatie; verder over het onderzoek van
het gezonken Duitsche ischip de „Aude".
De getuigenissen bevestigden de verkla
ringen van den procureur-generaal bij de
opening der zitting, «laar brachten geen
nieuwe belangrijke feiten aan het licht.
LONDEN. Het Lagerhuis heeft de wiet
op den dienstplicht in derde lezing aang-
nomen met 250 tegen 35 stemmlen.
Luchtaanval dar Oostenrijkers.
De Oostenrijkse lie staf meldt: Zondag
nacht hebben onze vliegers de Adria-£a-
brieken bij; Monte Léone, het station Cor-
vignano en anidere militaire gebouiw*en
overvloedig met bommen bestookt en zijn
alle ongedeerd teruggekeerd.
Luchtaanval op Valona en Saseno.
Zaterdagmiddag heeft een eskader O-os-
tenrijksche watervliegtuigen de militaiiia
inrichtingen te Valona, en op het eiland
je Saseno doeltreffend met hommen be
stookt. Alle vliegtuigen zijn ondanks zeer
hevige beschieting behouden teruggekeerd.
Da zomertijd in Engeland.
LONDEN, 16 Mei (V.D.) Het Lagejv
huis heeft in derde lezing met algemeene
stemmen aangenomen de nieuiWe regeling
van den zomertijd.
Ontploffing in een kruitfabriek.
NEW-YORK, 16 Mei (V.D.) In de kruit
fabriek Dupoiit te Gibbstown in New-
Yersey heeft een ontploffing plaats ge
had. 14 personen werden gedood en 40
gewond. De schade wordt op 250.000 dol
lars geschat.
Troepenverplaatsingen in Italië.
Zwitsersche bladen maken gewag van
groote troepenverplaatsingen in Italië.
Sterke contingenten zijn naai- het front
gebracht en in Venetië worden talrijke
reserves .gereed gehouden. Ook verluidt,
dat weer nieuwe lichtingen eerlang zul
len worden opgeroepen. De bladen be
sluiten |daaruit, dat een nieuw offensief
in aantocht is. Deze mededeelingen wor
den indirect bevestigd door het feit, dat
in jdte laatste dagen opmerkelijk weinig
spoorweg-materiaal aan de Zwitsersche
grenzen wordt gezien.
Een militair gevaar voor den Middenstand.
Wij lezen in de „Hanze"
Er zijn door de regeering-ingediend
vier militaire wetsontwerpen, op het laat
ste dier vier willen we even do aaudacht
vestigen, omdat dit voor den Midden
stand o.i. van zeer groot belang is.
De sinds verleden jaar aangenomen
wet tot verdere uitbreiding van den
landstorm, bedoelde door oproeping van
vrijgestelden en vrijgeloten de landweer
te doen aflossen. Nu stelt de Regeering
voor om inplaats van alleen de land
weer, de dienstplichtigen te doen aflos
sen, zoodat ook andere militairen kun
nen worden afgelost. Dit zal gaan als
volgtDoor aanneming der Landstorm
wet heeft de Regeering machtiging om
vrijgestelden en zij die zijn vrijgeloot,
mits niet ouder dan 30 jaar op te roepen.
Indien echter de geheele landweer is
afgelost blijft er nog een groot aantal
vrijgestelden en vrijgeloten over, dat niet
in dienst zou zijn opgeroepen.
Thans stelt de Regeering voor om die
overblijvers ook op te roepen en die dan
te gebruiken om ook andere militairen
geen landweermannen aftelossen.
Achtereenvolgens zullen dus de vrijge
stelden en vrijgeloten tot aan 30 jaar
worden in dienst gesteld, met het ge
volg, dat
le. worden afgelost de nog in dienst
zijnde landweermannen, waaronder ook
zij die 1 Augustus a.s. naar de laudweer
overgaan
2o. worden afgelost de miliciens voor
zoover zij behooren tot dezelfde lichtin
gen als du met verlof gezonden land
weermannen
3e. worden afgelost de miliciens van
alle wapens, van de lichtingen die nog
niet naar de landweer zijn overgegaan,
of waarbij geen overgang naar de land
weer geschiedt.
Hieruit blijkt, dat vroeger of later ook
de militie zal worden afgelost. Indien
de ooilog dus nog lang duurt, zullen,
indien dit vierde militaire wetsontwerp
wordt aangenomen, alle vrijgestelden en
vrijgeloten van 30 jaar of jongtrin dienst
geroepen worden, terwijl in hunne plaats
telkens een landweerman of milicien met
verlof zal gaan. Nu leidt dit naar een
omstandigheid, die voor den middenstand
van gevaarlijken aard is. Indien de land
weer wordt afgelost door den landstorm,
dan worden daarmede de ouderen afge
lost door de jongeren. Over 't algemeen
zal dit den middenstand zeer ten goede
komen. Wordt het nieuwe ontwerp het
door ons beschrevene echter aangeno
men. als gevolg waarvan ook de militie
voor aflossing in aanmerking komt, dan
zuilen langzamerhand de jongeren worden
afgelost door de ouderen. Miliciens van
twintig jaar zullen dan hun plaats on
der de wapenen inruimen voor landstor-
mers van 27, 28, 29 en 39 jaar. Jongelui
zullen worden vervangen door vaders van
huisgezinnen en hoofden van bedrijven.
Wij moeten hieruit concludeeren, dat
bij aanneming in de Tweede Kamer van
het vierde door de Regeering ingediende
militaire wetsontwerp, de zaken nog veel
erger dan thans voor den middenstaud
zullen in de war komen.
Nederlandsch schip in de lucht guviogen.
Men seint ons hedennamiddag u|it Am
sterdam i
LONDEN. D© Batavier V is gis
teren in de lucht gevloden. Vier
opvarenden zijn verdronken.
(De Batavier V mat 1506 ton bruto,
was gebouwd in 1902 en behoorde aan
de firma W. H. Muller te "Rotterdam.
Red.)
Onze Gezant te Berlijn
De Nederlandsche gezant to Berlij'n, ba
ron Gevers, idie voor eenige- dagen tel
's-Gravenhage vertoeft, zal Donderdag a.s.
naar zijta piost terugkeeren.
Schepen aangehouden.
Men meldt ons uit Amsterdam:
De zeetjalken „Fredlerika" nn „Con
current", beiden Van Londen te IJmui-
den aangekomen, werden op' die heenreis
van Schiedam naar Londen nabij het
Gallopervuiurschip! idool- twee Duitsche on
derzeeërs aangehouden. Dp scheepspapie
ren werden ingezien |e|n later weer terug
geven, met uitzondering van de cognos
sementen. Echter pa lang praten kreeg
men pok ideze eindelijk terug, waarna
de reis zoo spoedig mogelijk werd voort
gezet.
Persgesprek mot minister Colijn.
Mevrouw Veszi, de bijzondere corres
pondent evan „Az. Est" heeft een pers-
gesprek gehad met den oud-minister Co-
lijh. Deze deelde haai- o.a. m'ede, dat de
sterkte van het Neierlandschiel leger thans
650 duizend man bedraagt en dat de om
vangrijke maatregelen van Neidleirland om
zijn neutraliteit te handhaven, reeds van
grooten invloed zijin geweest.
Het denkbeeld, dat men zielf zich
krachtdadig kan verdedigen heeft zijn in
vloed overal doen gevoelen.
Koninklijk bezoek aan Noord-Brabant.
Naar wij vernemen, zal H. M. de Ko
ningin heden vanuiit 's Hertogenbosch,
waarheen H. M. zich hedenmorgen per
extra trein heeft begeven, een bezoek
brengen aan ide troepen te Oosterhont.
Vandaar zal per aujto naar Geertruidenberg
wonden gereden, vanwaar H. M. per tr|ein
naar 's Hertogenbosch terugkeert om; mor
gen vanuit deze plaats de Jroepenrevue
op |de Molenheide hij' Breda bij fe wonen.
Huldebetooging.
Die Belgen Verblijvende in de omschrij
ving van hlet Belgisch Consulaat te Roo
sendaal zullen een beféoging van erken
telijkheid houden ter eere van Mi'. Ant.
Laanle, Consul van België, op Zondag, 21
Mei, in de paal „Unie" Oranjeplein.
Tijidiens deze plechtigheid zal aan Mr.
die Consul zijh portret aangeboden worden
geschilderd door den bekenden Antweilp-
schten kunstenaar Mr. Jan Laenen.
(„Z,oom.")
Propaganda voor lijkverbranding.
Een lid eener Gezondheidscommissie
schrijft aan „De Tijd
Naar aanleiding van uw bericht, dat
de Gezondheidscommissie te Arnhem aan
die gemeente de stichting van een cre
matorium in ernstige overweging geeft,
is het misschien niet ondienstig de mee
ning te hooren van bekende hygiënisten
van onzen tijd over dit onderwerp.
In het groote „Handbueh der Prakti-
schen Hygiene", waaraan de beste Duit
sche hygiënisten hebben meegewerkt,
verschenen in 1913 bjj G. Fischer in Jena
behandelt de bekende dr. Abel, vortr.
Rat am Ministerinm des Innern te Berlijn
de lijkverbranding. Hij ontkent beslist,
dat ücze beter is dan begraven.
Dat de snelle vernietiging van het lijk
door verbranding aesthetischer is dan de
langzame ontbinding in liet graf, be
schouwt hij als een zuivere gevoelszaak.
De oecouomische kant komt alleen
voor zeer groote stedeu in aanmerking,
anders is lijkverbranding veel duurder.
Maar nu de hygiënische zijde
Op 380 pag schrijft hij Hygiënische
Voizüge der Feuerbestattung vor der
Erdbestaltung köunen nicht zugegeben
werden. Die Ungefahriiclikeit ordentlich
angelegter und betriebener Friedhöfe für
die Gesumlheid ist durch die Erfahrung
erwiesen und die Beschaffung brauchba
rer Friedhöfe ist bisher noch überall ge-
lungen. Insbesondere haben Infektions-
leichen ruit den Augenblicke der Beerdi-
gung jede BeJeutuug als Krankheitsver-
breiter eingebuszt.
D. w. z. door het begraven wordt elke
verdere besmetting, die van een lijk
zuude kunnen uitgaan, opgeheven.
Dus door de nieuwste hygiënische re
denen geleid kan de gezondheidscommis
sie te Arnhem niet adviseeren tot stich
ting van een crematoriumdoet ze dit
wel, dan moet ze dit doen om andere
dan hygiënische overwegingen, maar
dan gaat ze buiten haar boekje.
Wijziging Stemdistricten.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken beeft voor de verkiezing van leden
van tie Tweede Kamer der Staten-Ge-'
neraal de gemeente Oost- en W,e s t-
Souburg verdeeld in twee stemdistric
ten, als volgt
Stemdistrict I, omvattende het gedeel
te der gemeente gelegen aan de Oost
zijde van het Kanaal door Walcheren;
Stemdistrict II, omvattende het gedeel
te der gemeente gelegen aan de West
zijde van vorenbedoeld Kanaal.
Goes. "De gemeenteraad, die Dinsdag
avond te 8 ure bijeen kwam, heeft d e
aanvragen om afschrijvingivan
belasting en schoolgeld; de af-
en overschrijving van posten
op de gemeentebegrooting voor
1916; het verleenen van eene
tegemoetkoming in de kosten
van eene operatieve genees
kundige behandeling aan den
concierge van het raadhuis
zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd, nadat de heer
Dekker eenige inlichtingen had gevraagd
over den post van f 57.50 voor reparatie
aan de brandspuit, die hem wat hoog
voorkwam.
Het verzoek van den heer C.
M. Rijk namens de op te richten
Zecuwsche Man denmaker ij om
wisschen te mogen weeken aan
de Oostvest over een opper
vlakte van 21 M2. werd met alge
meene stemmen aangenomen, nadat de
heeren Brants en Donner de wensche-
lijkheid hadden betoogd en hij B. en W.
de vraag hadden 'gesteld naar de moge
lijkheid om het weeken dier wisschen
aan de Westvest te doen plaats hebben,
wijl de plaats, door adressant verlangd,
als liggende bij het binnenkomen der
stad, hun, met het oog op het ontsieren
onzer stadswateren, minder geschikt voor
kwam
De voorzitter en de heeren v. d. Leeuw,
v. d. Bout en Kakebeeke meenden dat,
waar de door adressant gevraagde plaats
ligt naast de reeds bestaande huidenwas-
scherij der firma Wed. v. d. Reit en vlak
daarbij, op den hoek der Ganzepoortstraat
door de Zeeuwsche mandenmakerij eeno
werkplaats wordt ingericht, verder het
weeken der wisschen zóp geschiedt, dat
men daarvan weinig of niets zal hespeu.
ren, aan het verzoek van adressant geen
overwegende bezwaren verbonden zijn.
Hierbij legden de heeren Brants en Don
ner zich ten slotte neer.
De heer Dekker uitte er zijn bevreem
ding over, dat thans B. en W. het verzoek
van deft heer Rijk ter beoordeeling aan,
den raad overleggen en bij eene vroegerei
gelegenheid over een soortgelijk verzoek
van een anderen inwoner eigenmachtig
daarover beschikten.
Het verzoek van den heer J
Kopmels om het gebruik te
mogen hebben van een gedeelte
water van de Westvest voor het
wateren van hout werd zonder dis
cussie en zonder hoofdelijke stemming
toegestaan.
Het voorstel van B. en W. om
ook dit jaar niet over te gaan
tot het doen houden van de ker-
m i s vond bestlijding bij de heeren Holl-
mann en v. d. Leeuw, die meenden, dat
het niet noodig is dat wij hier zitten
te treuren over den oorlog in andere
landen, vooral wijl hier toch reeds de
toondagenfeesten. en de gymnastiekfeesten
zijn gehouden aldus de heer Holh
mann - en zelfs te Parijs alle vermake
lijkheden hun gewonen gang gaan al
dus de heer v. d. Leeuw. Laatstgenoemde
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 18 Mei:
Zwakke tot matigen, Westelijke tot Zui
delijken wind. Gedeeltelijk bewolkte lucht.
Weinig of geen regen. Weinig verandering
van temperatuur.
wees nog op het voordeel dat de kermis*
voor de gemeente en de neringdoenden,
afwerpt en op de omstandigheid dat de
kermis de boeren gelegenheid geeft elkan
der te ontmoeten. Ook meende de heer
Hollmann, dat nu in Brabant en Limburg
de militaire commandanten zich niet tegeq
het houden van kermissen verzetten, er
geen reden voor Goes is de kermis tg
weren. i
De heer Brants dankte B. en W. voor
het volhouden van juin moed, beleid en,
trouw, dat ïn hun voorstel tot uiting
,komt en zal het steunen. Hij zal in geen
principieel debat treden, maar wenscht
toch aan te .merken, evenals de voor.
zitter reeds deed, dat de omstandighe
den waarin wij leven juist, dezelfde zijn
als in 1914 en 1915 en geen ontplooiing
van vreugde, als bij kermissen tot uiting
pleegt te komen, wettigen.
Dat de commandanten jn Brabant en
Limburg permissie zouden hebben gege
ven tot het houden van kermissen, onti
kent hij aan' de hand van Tiet bij: do
Vereeniging van Kermisreizigers te Ber
gen op Zoom li.ngekomen antwoord op
een desbetreffende door hen gedane na
vraag. Uit de correspondentie der groote
bladen, b.v. de (,N. R. Crt." blijkt, dat
de toestand te Parijs op het gebied van
publieke vermakelijkheden niet zoo on
bekommerd vroolijk en uitgelaten is als
de heer v. d. Leeuw wil doen gelopven.
Uit spr.'s gesprek met vele neringdoenden,
is hem gebleken, dat de z.g. voordeelen
der kermis alleen gelden voor een be
paalde categorie personen als 'hotel- en
caféhouders en vooral voor de kermis
reizigers, die na afloop met gespekte beurs
de gemeente verlaten. Wat de boeren,
betreft, die hebben in hun wekelijkscherv
marktdag een welkome gelegenheid elkaar
te ontmoeten. De door den heer Holl
mann met eenige ophef genoemde gym.
nastiekfeesten waren geen feesten, maar
openbare uitvoeringen. In allen gevallq
behoort de gemeente niet alleen op stof
felijke, maar ook op geestelijke motieven,
te denken, die hier medespreken en haar
moeten aansporen om aan de gemeente
het voorbeeld te geven en niet toe te/
laten, dat het medegevoel in de ernstige
gebeurtenissen, die rondom ons plaats
grijpen, door kenmisjool worde verstikt.
De heer Franssen v. d. Putte verklaarde,
dat het college van B. en W. nooit zul
len, komen met het voorstel tot afschaf
fing der kermis, die door velen verlangd,
wordt en de gemeente voordeel oplevert.
Maar wel zal het college, zoolang deze
treurige oorlogstijden voortduren, den
raad adviseeren geen kermis te houden,
wijl z. i. het uitbundig kermisvermaak te
zeer afsteekt bij den ernst der tijden.
Wethouder v. d. Bout bleek intusschen,
aan het wankelen te zijn geraakt, want
hij verklaarde, ofschoon aanvankelijk met
burgemeester en wethouder Fransen v.
d. Putte één van gevoelen, thans, nu,
meer en meer de kermissen worden toe
gelaten en omdat de gemeente het geld
zoo, goed kan gebruiken, tót het gevoe
len der heeren Hollmann en v. d. Leeuw
over te hellen. Het voorstel van B. en
W. daarop in stemming gebracht, werd'
verworpen met 6 tegen 5 stemmen (tegen
stemden v. d. Bout, v. Dissel, v. d. Leeuw,
von Schmidt, Hollmann en Kakebeeke;
vóór Fransen v. d. Putte, Brants, Plazier,
Donner en Dekker).
Bij de balans-, winst- en, ver
liesrekening van de gemeente-
gasfabriek over 1915, "die een
nettowinst maakte van f 11.162.131/2 had
den B. en W. voorgesteld de winst als
volgt te verdoelen: extra afschrijving tot
dekking der kosten voor verbouw f4990;
■afschrijving disagio 2 pet. leening 1915
f 210'reserve voor kolenprijzbn in 1916