ng.
s-Heerenhaek.
igen.
MiddelDur
De Groote Oorlog.
middelburg
■TIEN.
Lain.
5o. 40.
Zaterdag 1 April 1916.
Twaalfde Jaargaiig.
ibiERIJ.
LM EST.
Wijlt ilken MAAHDAG-, WOENSDAG- in VRIIDASAVGHD.
Dit dim bestaat uit 6 bladzijden.
EERSTE BLAD-
BUITENLAND.
|>E VRIES,
bouwers
's Gravenpolder,
■ukplaatjes,
li verhes van een M verlies 9 verlies van B »-
Medewerking der hoogere
Standen.
Losse Oorlogsberichten.
een kalm,
|,ien van de
IStervenden,
;64 jaar, onze
hte,
de Familie,
POULAIN.
straat E 6,
a voorzien te
ramenten der
iefde Vader,
ider, de heer
S,
jin 74 jaar en
Ier naam,
ij. KONINGS.
Maart 1916.
f. Tapijten, Gor-
z. te verwijde-
middel dan de
|ger.
Aanbevelend,
Telefoon 204.
Groene
ikolie, Risinus of
roop, Rabarbersi-
(I)
uw benoodigden
idBaveland,
ten
en W. WISSE,
re;
emeldinge
LUE, Krabbendijke
tsdijk
land;
e bekomen zijn.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij, abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. h contant.
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Ilollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
J P" A 8ulden bÜ lAA gulden bij ,0% gulden bij 4% H
Z| S H liand> voet II II I van een B B een M j|
of oog; dl'im; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Pastoor Yan Noort zeidc op den Stil
len Omgang-bijeenkomst nog het volgende
Wij hebben nog een derde, ik wil niet
zeggen wondeplek, maar dan toch een
zwakke stede in ons roomsche leven. Er
zijn hier in Amsterdam het. doet er
alweer niets toe of het elders ook zoo
is maar er zijn in elk geval hier
in Amsterdam, zooveel mannen en vrou
wen, die voor hun persoon, goede, over
tuigde, ja, soms ijverige Katholieken
zijn, maar die zich helaas afzijdig hou
den van het roomse,he sociale leven in
al zijn uitingen en geledingen. Die soms
lang niet altijd, maar toch soms
nog wel in hun beurs willen tasten om
de roomsche beweging op verschillend
gebied te steunen, maar die heelemaal
niet kennen het „payer de sa personne",
het persoonlijk meedoen. Vraag hen voor
een roomsche vereeniging, van welken
niaam of strekking ook, ze passen er voor;
zoek ze te winnen voor het daadwerke
lijk bevorderen der katholieke pers, het
zelf persoonlijk meedoen aan de room
sche charitas, liet bevorderen der katho
lieke sociale actie; het lidmaatschap Van
katholieke kiesvereenigingen en het bij
wonen barer vergaderingen; ze hebben al
tijd hetzelfde antwoord: „Dat is niets
voor mij, daar bedank ik voor, dat moe
ten anderen maar doen!" En nu noem
ik nog maar het meestrijden als gewoon
soldaat in de gelederen; maar als het
gaat over het bekleeden van een be
stuursfunctie, over het optreden in woord
of geschrift, over proplaganda-maken, in
één woord over het zich ernstig moeite
geven, zich er eens echt voorspannen....
en ge vindt er nog enorm veel meer,
die zich afzijdig houden, die u feeste
lijk bedanken! Natuurlijk niut iedereen
is tot alles in staat, niet allen hebben
lijd en geschiktheid en ga.ven! Maar dat
is het 'm niet; vooreerst: meedoen als
gewoon soldaat in de gelederen, m.a.w.
lid worden en bij tijd en gelegenheid
ook als lid present zijn, daadwerkelijke
belangstelling toonen, dat kunnen er zoo-
velen uit ioderen rang en stand; dat kup-
nen ieder op z'ijn manier eigenlijk
haast allen. En vervolgens ook voor meer
intens© medewerking, óók voor h.e.t be
kleeden van een zekeren rang in het
actieve roomsche leger, is het aantal ge-
schikten misschien tienmaal grooter, dan
het aantal bereidvaardigen. Opperofficie-
ren zijn er niet vielen noodig, maar des te
meer korporaals en sergeanten en kwar
tiermeesters, of hoe men ze verder noe
men wil. Maar het ongeluk is, dat het
aantal dergenen, die binnen het bereik
hunner krachten ,zicb geven willen, te
gering, veel te gering is, en dat dien
tengevolge de last van het werk altoos
op hetzelfde kleine kringetje neerkomt en
over veel te weinig schouders verdeeld
wordt. Vindt men niet altoos weer dezelfde
namen, 'is men niet genoodzaakt altoos
weer aan dezelfde adressen aan te klop
pen? Eere, ja, waarlijk, driedubbele eer©
aan de mannen, en vroijwen, die zoo,
altoos bereid zjjn, die zich zoo geven
vaak tot aan de uiterste grens van hun
tijd en van hunne krachten toe! Maar
de arbeid kan lichter zijn, hij! kan beter
gedaan worden, en vooral er kan meer,
veel meer gedaan worden, als de wer
kers talrijker waren, als er niet zooveel
heerlijke krachten ongebruikt bleven.
Waarlijk, als we willen, dat het room-
f S('ho leger bloeien zal en tot hooger bloei
en hooger krachtsontwikkeling komen zal,
dan mogen er niet zoovelen alleen voor
zich zeiven leven, en zich afzijdig hou
den van den gemeenschappëlijken arbeid,
dan mogen inzonderheid zij niet afzijdig
'blijven, dio door afkomst en rang en
ontwikkeling op de allereerste plaats tot
medewerking zijn aangewezen. Iedere
man heeft zijn waarde, en ''tis vaak be
wonderenswaardig ook de „Stille Om
ging" bewijst het wat door eenvoudige
menschen wordt (ot stand gebracht, maai
de medewerking der hooger©
standen heeft toch dubbele betee-
kenis, dikwerf om hun grooter geschikt
heid, altoos om hun grooten in
vloed en om de bezielende stu-
w e n d e k r ia c h t van hun v o o y-
beeld!
De strijd aan het Westerfront.
Duitse he bron.
BERLIJN. Het groot-hoofdkwartier
meldt
In de streek van Lihons bracht een
kleine Duitsche afdeeling na een kleinen
aanval in de Fransche stellingen één
kapitein en 57 man als gevangenen mee.
Ten Westen van de Maas hadden her
haalde, overdag door artillerie-vuur voor
bereide Fransche aanvallen, de herovering
van de stellingen in liet woud ten
Noord-Oosten van Avocourt ten doel.
Zij zijn afeeslagen. In den Zuid-Oestelij-
ken hoek hadden verbitterde, ook des
nachts voortgezette gevechten plaats, tot
de vijand hedenmorgen ook hier weder
om heeft moeten wijken.
Het artillerie-duel duurde met groote
hevigheid op beide oevers van de Maas
voort.
Een Engelsclien tweedekker, waarvan
de vliegers als gevangenen in onze han
den vielen, werd neergeschoten.
Door het werpen van bommen door
den vijand op Metz zijn soldaten gedood
en enkele anderen gekwetst.
Fransche Bron.
PARIJS. Het namiddagcommuniqué
meldt
Ten Zuiden van de Somme drongen
de Duitschers, geholpen door een hevig
bombardement, in een vooruitgeschoven
gedeelte der Fransche linie ten Westen
van Vermandovillers (ten Noorden van
Chaulnes). Een Fransche tegenaanval
verdreef hen aanstonds.
Ten Westen van de Maas ondernamen
de Duitschers herhaalde malen in den
loop van den nacht tegenaanvallen op
de Fransche stellingen in het bosch van
Avocourt. Alle aanvallen werden afgesla
gen. Geen enkele nieuwe poging der
Duitschers in de streek van Malancourt.
Ten Oosten van de Maas en in Woëvre
nu en dan bombardement.
De Duitschers wierpen drijvende mij
nen in de Maas ten Noorden van St.
Mihiel, die in liet geheel geen schade
aanrichtten.
Op 29 Maart wierp een Fransch bom
bardementseskader 15 granaten van groot
kaliber op het station van Metz Sablons
en 5 opdat van Pagny sur Moselle.
In den nacht van 29 op 30 Maart
bombarkeerden twee Fransche vliegtui
gen het station van Maiziés-lez Metz.
Engelseh communiqué van
29 Maart:
De dag verliep over het algemeen
rustig op het geheele front.
De vijand deed ten Oosten van Béthune
een kleine mijn springen, zonder schade
aan te richten.
Ten Zuiden van St. Eloi versterkten
wij het geheele op 27 Maart gewonnen
terrein.
Rondom Verdun.
LONDEN, 29 Maart (part.) (Vertraagd.)
Om het bezit van het dorp Malancourt
wordt verwoed gestreden. Aan de ingan
gen liggen duizenden lijken van Duitsche
soldaten die bij verschillende aanvallen
gesneuveld zijn en achter welke thans
dekking wordt gezocht. Slechts enkele
huizen van het dorp zijn in de handen
der Duitschers.
Bij het bosch van Avocourt werd door
de Duitschers een verwoede aanval ge
daan met twee regimenten die uit de
omgeving van Soissons kwamen. Zij leden
echter door het vuur der Franschen zoo
groote verliezen, dat zij tot een snellen
terugtocht werden genoodzaakt. Slechts
l'/j bataillon evenwel zou in de Duitsche
stellingen zijn teruggekeerd.
De laatste dagen worden weder vele
troepen via Luxemburg naar Verdun
gezondenin omgekeerde richting echter
bewegen zich lange transporten Duitsche
gewonden.
Duitschland en de Vereenigde Staten.
WASHINGTON, 29 Maart. (Havas.) Het
Conflict tusschen de Vereenigde Staten
en Duitschland bereikt zijn hoogtepunt.
De pers eis'cht op krachtige wijze ver
ontschuldigingen van de zijde Van Duitsch
land, of een breuk met de mogendheid,
die haar gegeven woord aan de Ver
eenigde Staten schond.
De bladen herinneren er aan, dat
Wilson aan de leiders van liet Congres
verklaarde, in verhand met de onlangs
plaatsgehad hebbende debatten de be
wapende schepen, dat zoo het leven van
Amerikanen bedreigd werd door een
nieuwen aanval van onderzeeërs, hij ge
dwongen zou zijn Bernstorff zijn pas
poorten te overhandigen.
Om tie 'Amerikaansehe openbare mee
ning te kalmeeren, liet Bernstorff mee-
deelen, dat het aftreden van von Tir-
pitz aan hem te danken was.
In weerwil van deze verklaring be
vestigen hooggeplaatste persoonlijkheden
te Washington en te New-York, dat de
eenige manier, om aan dit schandaal
een einde te maken is-, bet vertrek van
Bernstorff te eischen.
BERLIJN, 29 Maart. (W. B.) Reuter
meldt uit Washington:
Staatssecretaris Lansing meldt, dat de
Amerikaanse!» gezant te Berlijn opdracht
gekregen heeft, om bijt de Duitsche re
geering te vragen, of een Duitsche on
derzeeboot de „Sussex" en de „English
man" torpedeerde.
Stoute nederdaling met een parachute.
Men weet, dat zich overal aan het
Fransche front kabelballons bevinden,
wegens hun v,orm door de soldaten
„saucijzen" genoemd. In iedere ballon
bevindt zich een waarnemer, die de
vijandelijke stellingen moet bespieden en
zich in verbinding houdt met den gene-
ralcn staf.
Eenige dagen geleden heidien dot sol
daten aan een der fronten bij Verdun
eenige spannende ©ogenblikken, moeten
doormaken. Die kabel van een der hal
lons brak toevallig, en het luchttuig steeg
met verbazende snelheid ten hemel, ter
wijl het 'door den wind den kant der
vijandelijke stellingen werd opgedreven.
Weldra zag men duizenden kleine
stukjes papier, die uit het schuitje wer
den gegooid, en zich 'in de lucht ver
spreidden. Men begreep dat d® waarne
mer zijn documenten verscheurde. Iu-
tusschen steeg de ballon nog steeds en
had weldra ieen hoogte van 3000 h 4000
Meter bereikt. Plotseling onderscheidde
men met den kijker een grijsachtige
massa, die zich van den ballon los
werkte, en na verloop van eenige [minu
ten zag men het zich uitzetten en een
bolvorm aannemen.
Het was de luchtvaarder, die zichzelf
aan de parachute had vastgemaatkt en
zich op een hoogte van 3500 M. moedig
in de luchtruimte had neergestort. Na
een val van 50 M. opende zich het
valscherm en matigde zich de snelheid
van den dalenden, luchtvaarder, een
jongen luitenant. Na verloop van een
kwartier bereikte deze den heganen grond
op ©en afstand van 300 M. van de
Duitsche loopgraven, en kwam ongedeerd
in den kring zijner kameraden. (,'De Tijd")
Frontschuwen.
In de Fransche Kamer hield de soci
alist Ferri een interpellatie o-ver het
groote aantal frontschuwen-. De groot©
steden zijn vol krachtige jonge mien-
sthen, die zich in de gulden vrijheid
Verheugen, en koffiehuizen en schouw
burgen vullen of op de hoofdstraten rond-
boernelen. 'Het zien van die menschen
verVult de op verlof zijnde soldaten
met verbittering. Eveneens wemelen de
ministeries en bureaux van geheel gezon
de jongemannen, die in de gewichtige
Meidagen als razenden den oorlog aan
stookten en thans achter de schrijftafels
wegkruipen. Vooral zijn onder de front-
schuwen talrijk© zonen van ministers,
afgevaardigden en rijke families. Eenige
dezer helden droegen de uniform van
vliegnierofficieren, terwijl ze zich in wer
kelijkheid liever aan een boom zouden
laten vastbinden dan zich aan het Vlieg
tuig toevertrouwen. Ja, veten vechten
zoo waar onie-t elkander om een plaats
als staljongen of ossendrijver bij de
intendantuur, om maar niet naar het
front te moeten.
De Minister van Oorlog gaf toe, dat
vele Van deze verwijten gerechtvaardigd
zijn en hij "beloofde met nietsontziende
strengheid te zullen optreden.
Door bemiddeling van den Pau9.
Door bemiddeling van den Paus is
Mile Renkin, zuster van den Belgischen
minister van koloniën, in vrijheid gesteld.
Zij was veroordeeld tot vijf maanden
hechtenis wegens begunstiging van het
ontkomen van Belgische recruten.
De brief van Kardinaal Mercier.
BERLIJN, 30 Maart. Naar uit Brussel
wordt gemeld, is de boekdrukker, die
het herderlijk schrijven van kardinaal
Mercier gedrukt heeft, tot een jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. De exemplaren
die in de drukkerij waren gevonden, zijn
in beslag genomen, terwijl de vormen
onbruikbaar zijn gemaakt.
De Onderzeeërs-oorlog
BERLIJN, 30 Maart (W. B.) In de
begrootingscommissie van den Rijksdag
werd heden met algemeene stemmen
tegen één in volledige vergadering de
volgende motie aangenomen van de
afgevaardigden Basserman, Bruhn, Ebert
vrijherr v. Camp, Massauen, Gröber, dr.
v.Heydebrand, Lase, Dr. Muller (Mei-
ningen), v. Payer, Dr. Roesicke en graaf
v. Westarp.
„Dat de commissie wil besluiten, dat
de Rijksdag de volgende verklaring aan
den rijkskanselier zal voorleggen „Nadat
de onderzeeboot een krachtig wapen be
wees te zijn tegen de Engelsche wijze
van oorlogvoeren, die er op berekend
ia Duitschland uit te hongeren, geeft de
Rjjksdag uiting aan zijn overtuiging, dat
het geboden is, evenals van al onze mi
litaire machtsmiddelen ook van de on-
derzeetbooten dat gebruik te maken,
dat het verkrijgen van een de toe
komst van Duitschland verzekerden vrede
waarborgt en bij onderhandelingen met
de buitenlandsche staten over een rege
ling, de voor Duitschland vereischte
vrijheid in het gebruik van dit wapen met
inachtneming van de gerechtvaardigde
belangen van de neutrale staten, te waar
borgen."
Afdoende weerlegging.
Onze Parijsche correspondent schrijft:
De botte beschuldiging, als zou de oor
log aangestookt zijn door de rijken en
de geestelijken, doet in Frankrijk, waar
zij door de Loge verspreid wordt, nog
altijd eenig opgeld. Doch de beschuldi
gers treffen het niet altijd. De bekende
romanschrijver René Bazin staat in voor
do waarheid van het volgend verhaal
Een ontwikkeld heer, letterkundige en
burgemeester van een plattelandsdorp,
reisde laatst in een wagon, die gevuld
was met soldaten. Hij deed dat gaarne,
want hij heeft zei fvier zonen aan het
front; de oudste, zelf vader van 6 kin
deren, is bataillon-chef, werd gedecoreerd
en strijdt in Artois; de tweede, priester,
is ziekenoppasser; de derde, eveneens
bataillon-chef, gedecoreerd en zwaar ge
wond, is weer naar het front; de jongste,
I
óók priester, is militair-aalmoezenier,
werd gedecoreerd en driemaal bij leger
order vermeld.
Een der soldaten tegenover hem, een
reservist, die de loopgraven niet kent,
zegt:
„Do oorlog die is door de pastoors
gemaakt; alle pastoors moeten in het
vuur gestuurd worden."
Do overige soldaten zeggen niets, geen
goed- of afkeuring I In 't burgelijke leven
hebben ze minder moed dan in den oor
log. Doch dan spreekt de burgemeester,
de heer d'O
„Gij weet niets van wat gij zegt, gij
zijt nooit in de loopgraven geweest. Maar
ik heb een zoon, die is aalmoezenier.
Hij heeft bewijzen van moed gegeven,
zooals ik ze u maar kan toewenschen.
Op een goeden dag hoort hij onder een
vreoselijk vuur der Duitschers een ge
wonde om hulp roepen; toen is mijn
zoon gegaan, alleen, zonder bedekking
tegen den kogelregen, om den gewonde
te gaan zoeken; hij heeft hem gevonden,
in zijn armen genomen en hem onder
een beschutting gebrachtIs dat een laf
aard? Hier, hier is zijn portret."
En de vader haalt een foto te voor
schijn, die door de soldalen bekeken wordt.
Maai' opeens
„Wel allemachtig! Dien ken ik! Hij is
het ,en die gewonde, dien hij gered heeft,
da then ik." En zich tot den beschuldiger
van de geestelijkheid wendend: „Hou je
sm lafbek I"
De beschaamde reservist sprak gedu
rende de reis niet meer; de overige sol
daten bespraken met des te meer vuur
het geval.
De helm in den oorlog.
In de Fransche academie van genees
kunde is een verhandeling van B. Roussy
ingediend, waarin deze de vraag beant
woord, in hoeverre de metalen helm
van het Fransche leger aan het doel
heeft beantwoord. Roussy verklaart, dat,
indien de schedelwonden nu schijnbaar
talrijker zijn dan vroeger, dat komt
omdat vroeger de meeste van die ver
wondingen doodelijk waren terwijl tegen
woordig liet aantal herstellende soldaten
met schedelwonden, dat bij het bureau
wordt ingeschreven, veel talrijker is
geworden. Het tweede gedeelte van
Roussy's mededeeling toont metterdaad
het verschil in ernst aan tusschen de
schedelwonden, die voor het dragen
van den helm geconstateerd zijn, en
daarna. In een groot aantal gevallen
blijft het projectiel in het metaal van
den helm steken of schokt het alleen
den itwendige beenderen van den schedel.
Soms leidt de helm ook den kogel uit
zij baan, waardoor de wond minder
ernstig wordt.
Roussy gelooft, evenals verschillende
legeraanvoerders, dat de helm den sol
daten een zeer groot vertrouwen geeft
waardoor bun strijdvaardigheid aanmer
kelijk verhoogd wordt. Hij bepleit daar
om liet denkbeeld, om ook andere edele
deelen van het lichaam als het hart, de
ingewapden enz. met schilden van me
taal te beschermen.
k m u K ii A K n
Zware storm.
Naar uit Engelsche bladen blijkt, heeft
Maandagnacht en Dinsdag een hevige
sneeuwstorm in Engeland gewoed.
De spoorwegverbindingen van Londen
met de Midlands en het Noorden waren
geheel gedesorganiseerd door de vernie
ling van telegraafdraden en signaalpos
ten. Treinen kwamen soms zeven of
tien uur te laat aan.
Verwarring, vertraging en verstoring
van telegraaf- en telefoondienst waren
Dinsdag aan de orde van den dag. Tele
graafpalen on draden waren op verschil
lende punten omvergewaaid en versper
den de spoorwegen. De verbinding van