De Groote Oorlog.
BERICHT.
ndentie.
>erichten
lijke Stand.
No. 35.
Dinsdag 21 Maart 1916.
Twaalfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAS-JfOENSOAG- en VRIJDA6AV0N0
Aan onze abonné's. In het najaar van 1915 hebben wij reeds
in het kort vermeld, dat eene eventueele verhooging van abonne
mentsprijs niet was buitengesloten. Verschillende oorzaken maken
de exploitatie van ons blad zoo duur, dat wij vanaf 1 April a.s.
verplicht zijn den abonnementsprijs te verhoogen met 15 cent per
kwartaal, waardoor de abonnementsprijs wordt:
voor Goes en Middelburg per maand 30 cent en per
kwartaal 90 cent en voor de postabonné's f 1.10 per kwartaal.
Zij, die reeds vooruitbetaald hebben, vallen buiten deze verbooging.
DE DIRECTIE DER N. Z. COURANT.
Losse Oorlogsberichten.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Welk weder zullen wij hebben
ran koperen bouten,
I de pier aldaar.
Iiderwijzer toit leer-
Vhaar, noem jij mij
In het woord „niet-
lorden gebruikt".
Iventjes liad naga-
raagt liggende boop-
|et - tegen - staand©",
Jletaalbewerkersgildo
Ins plaatsgebrek tot
fehten. Red.
prden ten overstaan
ubüek verkocht: le.
et, erf en boomgaard
Iskiuderendijk groot
llhr. G. Timmerman
voor hekken f 30
groot 2.05.10 H.A.
Cz. te Goes voor
|f 5578.723e. idem
Jekker te Goes voor
E£ 1652.13; 4e. idem
zelfden voor f2525
£e. idem 0.57.80
te 'sHeer Hendriks-
|per H.A. is f 1512.05;
aan H. J. v. Hove
If2625 per H.A. is
l0.69.30 H.A. aan F.
foes voor f2661 per
Be. idem 0.66.80 H.
Ie te Kioetinge Voor
lf 1786.90; 9e. idem
lirs. de Witte c.s. te
f 2666 per H.A. per
10e. idem 0.76.50 H.
blle voornoemd voor
If 2042.55; lie. idem
phs. de Koster te 's
f 2735 per H.A. is
aldaar a.d. Ooster-
1. aan Corns. Karelse
I f 3320 per H.A. is
[land in de gemeente
in den Goeschen pol1-
H.A. aan Mare. de
dorssele voor f 2960
).88; 14e. Bouwland
in Üakkershoek groot
Buvekot Cz. te "Goes
is f6074.64. Samen
(Z.)
[iris Blaupot ten Cate
den Kampveerschen to-
erc. tuingrond met den
ktal aan den Veerschen
bekend in sctóie A
544, groot 12 A„ 30
Kooper werd Jac
f970. (Z.)
It 1916 door notarissen
|ar te Colijnsplaat ge
in het café „de Pa-
bers: perceel 1 Johs.
s. voor f 225 en per-
pet 9 P. Znijdweg te
50. Samen f 27250.50.
llburg, 16 Maart 1916.
lan heden was de aanvoer
paag. Tarwe 75 en gerst
a f 15.50, Zomergerst
100 kilo.
Iteering van den
'.meester.
p.77'/„ voor particulieren
r particulieren f 6.90 per
den marktzetter
ndb. ver.
).77l/SI voor particulieren
r particulieren f6.90 per
kzee, 16 Maart 1916.
i f 15.50, Haver f 14.75
gerst f a f
a f—Chevalier
per 100 K.G.Rogge
Bruine Boonen f26.—
oonen fa f
- a f Kroonerwten
hokkers f 26.a f 27
>0 a f4.— per H.L.
-, Ajuin f0 af0.—
zaad fa f—
kzee, 16 Maart 1916.
80, rekenpr. f 0.775, Pel
.50af 1.56 kleine Eieren
f 1.50 a f 0.— per 2o
S7K.G. Aanvoer Eieren
116, Louisa Mariena,
cobs en Louisa Adrian®
retha Anna Maria, d. v.
en Johanna Raas.
Adriana Cornelia »es-
met Geerard Verheule,
OndertrouwdM ('L'
j. en M. Dekker, wed.
l. Daalhuijzen, 41..j-»
lers.
NIEUWE ZEEÜWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gaiuepooristraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de SB gulden bij verlies van beide SB gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de jfi B B B B banden, voeten of oogen. A 1 1 verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, Jj Voorts bij ongeneeselijke i "g g hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: B V W W verstandsverbijstering; I of oog; I U duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I f® guldeD bi-l B ifö gulden bij gulden bij HB
d 1L-, a I verlies van een 118 verlies 9 B B verlies van M
g p hand, voet B fl fl B van een B^ g B oen M
I w of oogg gj duimU wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De toestand.
Vou Tirpitz und kein Enide". De
bladen staan nog vol over deu val van
(Jen machtigen Marinesecretaris, die do
ziel was van den duikbooten-oorlog zon
der genade. „Want al heeft de Keizer
den heer Von Tirpitz een vleianden brief
geschreven en hem een hooge decoratie
mee naar huls gegeven, dat neemt niet
weg, dat 'Von Tirpitz is gevallen, Hij
'heeft het veld moeten ruimen voor den
meer gematigden rijkskanselier Von Beih-
mann Hollweg, die, naar het Oosten-
rijkscho blad, de „Neue Freie Presse"
schrijft, meer dan ooit volmacht bezit
ten aanzien der Duitsche oorlogspolitiek.
Ziedaar ©en feit van de allerhoogste -be-
teekenis; dat voor de toekomst verstrek
kende gevolgen kan hebben. Mag, mm
de Zwitsersche pers gelooven, dan is da
val van Von Tirpitz uitgelokt door Bal-
lin, den directeur van de Hamburg'
Amerika-lijn, die den keizer en don
kanselier herhaaldelijk, gewaarschuwd
heeft, dat de vernietiging van koopvaar
dijschepen door Duitsche onderzeeërs
als eenig resultaat zou hebbea het ro-
quireeren van Duitsche schepen niet al
leen door Portugal, maar ook door andere
landen.
Hij zou verklaard bobben, dat Duitsch
land door de onderzeeërscampagne Zuid
en Noord-Amerika, de laatste hoop van
Ben Duitschen handel na den oorlog,
Steeds meer en moor van zielh ver
vreemdde.
De steun, welken Wilson van het
congres gekregen heeft en de snelle daling
Van de mark zouden deze meaning van
Ballin bevestigd hebben.
De Keulsche correspondent van „De
Tijd" noemt het een opmerkelijk feit,
dat het „Centrum" aan de zijde stond
van de vurigste Von Tirpitz-vereerders
en Vöórstanders van den allerbitterste!!
duikbootoorlog. Reeds vroeger, vervolgt
hij, heb ik uiteengezet, hoe een groot
deel der katholieken, wien men vroeger
gebrek aan vaderlandsliefde verweet,
ook al uit vrees voor eau toekomstige
Kuituurkamp, keizerlijken zijn geworden
dan de keizer.
Werd niet de „Kölnisteh© Volksz."
korten tijd geschorst, omdat ziji in den
strijd tegen Von Tirpitz geen blad voor
den mond wilde nemen Men zal trou
wens spoedig bemerken, da.t die strijd
allesbehalve geëindigd is door de chau
vinisten.
In de zitting van den Rijksdag, einde
vorige week gehouden, wezen de offi-
cieele woordvoerders op de „oiigebroken
kracht" van Duitschland, al werd niet
ontkend, dat zich „enkele moeilijkheden"
voordeden.
In die „enkele moeilijkheden" krijgt
men nog beter inzicht als men leest
wat de uit Berlijn vertrokken Portugee-
sche gezant Paes aan een redacteur van
de Matin mededeelde over den tostand
Berlijn. De bevolking beweert Paes
klaagt steen en been over de dezer
dagen ingevoerde aardappel-rantsoenen
broodrantsoeneering is
Sl i i 1J?ter betreft, het kwart
pond, dat eiken Duitscher per week is
toegestaan, ontbreekt maar al' te vaak.
Paes had sedert enkele maanden een
treffende verandering opgemerkt in den
geest die er heerschte in dezelfde salons,
waar men den oorlog tevoren als een
heilige onderneming placht te beschou
wen; thans heerscht daar onvoldaanheid
en spijtigheid. Het denkbeeld dat Duitsch
land een land is, voorbestemd om de
menschheid te herscheppen, wordt niet
meer verkondigd. Wanneer de Keizer de
hospitalen bezoekt, bezigt hij steeds de
zelfde fraze in antwoord op de klachten
der patiënten: „Ich habe das nicht ge-
wollt." Men hoort nu meer spreken over
de noodzakelijkheid om vrede te sluiten.
Wanneer het zoo is gesteld in de krin
gen waar men tegenover den Vreemde
ling de waarheid 't liefst verbloemt, kan
men zich voorstellen hoe het elders in
den lande moet zijn.
In het door Duitschland bezette België
is de toestand eveneens treurig. Schier
dagelijks leest men van terechtstellingen
en andere zware straffen aan Belgische
burgers opgelegd wegens overtreding der
Duitsche bepalingen.
Van iemand die langen, tijd te Brussel
was opgehouden, omdat hij geen pas kon
krijgen voor zijn terugreis naar Nederland
vernamen wij, dat in do Belgische hoofd
stad f4 voor een pond vet wordt be
taald. Een welgestelde familie leefde reeds
verscheidene dagen alleen van brood, om
dat geen aardappelen waren te krijgen.
Aan een vrouw, buiten Brussel wonende,
wier man in die stad in een hospitaal,
[te sterven lag, was het niet mogelijk
ondanks bidden en smeeken, een pas to
krijgen voor do reis naar Brussel. Ha^r
man is zonder haar gestorven. Dat is
oorlog! En dan durft een blad als „De
Telegraaf" naar aanleiding van de „Tu-
bantia",-kwestie nog insinu,eeren, dat wij
er maar op los moeten slaan. Durven
de heeren van dat „nobele" blad al de
ellende op hun geweten nomen die een
oorlog over ons land zou ontketenen?;
'tIs afschuwelijk!
Bij Verdun wordt nog hard gevochten
maar zonder resultaten van beteefcenis.
Wel een treurige menscheslaehting. In
Koerland hernamen de Russen het offen
sief, doch zonder resultaat volgens Duit
sche berichten, terwijl zij in den Kauka-
sus 'verder voortdringen. Het was dus.
blijkbaar geen fraze toen de Czaar groot
vorst Nikolaas toewensohte, dat hij ook'
in Azië groote diensten aan Rusland zou
kunnen bewijzen. Hij' werd niet afgezet,
maar hem werd een gewichtige taak op
gedragen en hij is 'bezig, deze op schit
terende wijze te vervullen.
Boven Dover, Deal, Ramsgate en andere
plaatsen van Engeland's oostkust zijn Zon
dag j.l. weer Duitsche vliegeniers bezig
geweest met hun luguber bedrijf. Een
50-tal bommen werden geworpen, waarbij
verschillende personen werden gedood en,
gewond en materieel© schade werd aan
gericht.
Minister Gallieni gaat heen.
De Fransche minister van oorlog heeft
ontslag genomen wegens gezondheidsrede
nen. Hij wordt vervangen door den
divisie-generaal Rogues.
Rogues is geboortig van Marseille en
geldt voor een zeer bekwaam en door
tastend officier.
Kardinaal Mercier.
heeft va.n den goeverneur-goneraal Von
Bissing een brief ontvangen, waarin deze
zich ontevreden betoont over de politieke
beschouwingen van den kardinaal in
diens jongsten vastenbrief en hem waar
schuwt zich voortaau niet meer met poli
tiek ia te laten.
Tevens zijn, evenals in Januari 1915,
drukker (en 4 knechts) van deu vasten
brief des kardinaals in hechtenis geno
men. en zal tegen hen een strafvervol
ging worden ingesteld.
De gevechten bij den „Dooden Man".
Aan de „Times" wordt uit Parijs ge
meld, dat de Duitschers, na bij deu „Doo
den Man" een échec te hebben geleden,
thans terugkeeren naar het tooneel van
de vroeger door hen geseinde overwin
ning bij Vaux, waar hun verliezen ech
ter zóó groot zijn, als zij er tot nog
toe in den strijd bij Verdun niet geleden
hebben.
Alle berichten zijn uiterst gunstig voor
de Franschen. De verliezen van den vij
and bij deze wanhopige onderneming moe
ten, zoo luidt het, meer dan een kwart
millioen bedrage'n. Wat thans reeds da
gen lang voor Verdun gaande is, kan, al
dus het bericht, evenmin bewonderd wor
den, als gehouden worden voor een we
tenschappelijk gevoerden strijd. Het is een
voudig een slachting, die er alleen toe
dient, om de taaiheid van aanvallers en
verdedigers in hot licht te stellen. De
slagvelden zijn bezaaid met lijken.
De tegenspraak tusschen de Fransche
en Duitsche legerberichten over het be
zit van dèn heuvel, die den bijnaam draagt
van den „Dooden Man", is vermoedelijk
nierdoor te verklaren, dat de Duitschers,
zoowel op hun kaarten als in hun be
richten, den heuvel 265 „Mort Homme"
jioemen, terwijl de Franschen, ook op
de kaarten,, die de Fransche bladen pu-
bliceeren, heuvel 295 den naam van „Mórt
Homme" geven. Waar dit het geval is,
pioet er natuurlijk tegenspraak tusschen
de Duitsche en ÏTansche berichten over
het lot van den heuvel „Mort Homme"
bestaan, daar met dezen naam telkens
elk van beide partijen een anderen heu
vel op het oog heeft.
ItllTSClILMO.
Ilct kabaal' in de Pr.uisische
Kamer van Afgevaardigden
werd Donderdag, naaf* we reeds meldden,
veroorzaakt doo,r twee redevoeringen, ide
eene van den sociaal-democr. Liebknecht,
de andere van idiens partijgenoot Hoff
mann. Eerstgenoemde ontketende storm
achtige tooneelen, die minuten lang
aanhielden en zooals diie zelfs bij; Lieb-
knechts redevoeringen bijna nooit voor
komen toen hij: zeide, dat in breede
kringen in Duitschland en Oostenrijk de
moord te Serajewo „als een soort Gods
geschenk" was begroet.
Het kabaal en lawaai, dat hierop volg
de, was zóó geweldig, dat het den voor
zitter pas na geruimen tijd gelukte ge
hoor te krijgen en Liebknecht tot de or
de te roepen. Alle burgerlijke partijen
verlieten daarop de zaal, terwijl slechts
enkele afgevaardigden achter bleven.
Hoffmann, die o.a. den draak stak met
de vernagelde Hindenburg's en daarbij:
zeide: „Ik dacht, dat wij; D/uifschers ai'
„vernageld" (s,uf, bekrompen) genoeg wa
ren, kritiseerde o. a. ;den pjtvoer van
oorlogslectuur naar het front, die door
haar cynische wreedheid zeer demorali-
seerend moet werken op geest en hart
der manschappen.
CHINA,
Dit is de tweede Zuidelijke provincie
van China die het voorbeeld van Yun
nan volgende, zich afscheurt van het
Noorden.
Op verschillende punten leden nochtans
de troepen der opstandelingen tegen het
regeeringsleger de nederlaag.
M MX ICO.
Uit San Antonio in Texas is te Wa
shington bericht ontvangen, dat de troe
pen van Carranza zich met de Amerikaan-
sche strafexpeditie hebben vereenigd, om
gezamenlijk Villa en zijn bende te ver
volgen.
De opstand De Chineesche provin
cie Kwangsi verklaarde zich onafhankelijk.
oe „Tubantia."
D© medeel'ingen, welke door den ka
pitein van de „Tubantia", de officieren
en de bemanning aan de directie van den
Kon. Holl. Lloyd werden gedaan, komen
op het volgende neer:
De vierde stuurman stond op de brug
het schip zou juist voor anker gaan
om den morgen af te wachten toen
hij .aan stuurboord in het donkere water
een witte streep zag, blijkbaar de bellen-
baan van ieen torpedo, die met groote snel
heid op het schi-p aankwam.
Kijk, kijkriep. de vierde stuur
man, en de eerste officier, die eveneens
opi de brug was, zag mede de belleribaan.
Op het geroep van den vierden officier
kwam de kapitein, die in de kaartenhuit
op de brug was, naar buiten en op
hetzelfde ©ogenblik was de „Tubantia"
getroffen. ;Ook de man in het kraaien
nest had ide bellenbaan gezien.
Twee sloepen met geredden hebben een
zwak zoeklicht waargenomen. Zij roeiden
er heen en riepen om hulp. Het zoek
licht werd op een der sloepen gericht.
In ©en der sloepen meent men, in de
richting van het zoeklicht, iets gezien
te hebben, dat op» een omgekeerde boot
leek naar men veronderstelde een
onderzeeër of een torpedoboot.
Toen het lichter werd, was dit vaar
tuig verdwenen.
De directie is overtuigd, dat geen der
passagiers is omgekomen. D© kapitein
heeft alle hutten laten inspecteeren. al
vorens van boord te gaan.
De gezant van Bolivia te Berlijn, dr.
L. Salines Vega, die met echtgenoote en
drie kindereu aan boord van de „Tuban
tia" was, heeft, naar „De Tel." meldt,
aan boord een portefeuille met een be
drag van f 150.000 achtergelaten. Gok een
tasch met officieele stukken van de le
gatie is hij kwijt geraakt.
Naar aanleiding van de ramp van de
„Tubantia" verneemt de „Korrespondenz
Norden" van welingelichte zijde, dat het
reeds bij voorbaat vaststaat, dat g,een
Duitsche duikboot bij de scheepsramp be
trokken is geweest. Gelijk te Berlijn
moet worden aangenomen, is de „Tu
bantia" waarschijnlijk op een Engelsche
mijn geloopen.
Wij ontvingen Zondag per telegraaf het
volgende bericht:
BERLIJN. (Officieel). Wolff meldt, dat
de „Tubantia" niet door oen Duitschen
onderzeeboot is getorpedeerd. Het onge
luk is het schip overkomen op een af
stand minder dan 30 zeemijlen van de
Nederlandsehe kust en 'dus gelegen bin
nen het gebied dat als ongevaarlijk voor
scheepvaart is aangegeven. Verder wordt
verklaard, dat op die plaats geen Duit
sche mijnen zijn gelegd.
Reuter seint echter uit Louden:
Met betrekking tot de officieele Duit
sche bekendmaking, dat de „Tubantia"
niet tot zinken kan gebracht zijn door
een Duitschen onderzeeër of (mijn, con
stateert de Britsche admiraliteit, dat geen
Engelsche onderzeeër tijdens het ongeval
in de omgeving van de „Tubantia" is
weest.
In de pers der verschillende landen
wordt het ongeval druk besproken. De
Fransche marine-autoriteiten drukten bij
onzen gezant te Parijs de gevoelens hun
ner deelneming uit.
Verwachting tot den avond van 21 Maart:
Zwakke tot matigen, oostelijke tot zui
delijken wind; gedeeltelijk bewolkt, weinig
of geen regen. Weinig verandering van
temperatuur.
Een onderhoud met één der
geredden
Men meldt ons uit Amsterdam:
Wij hadden Donderdag een onderhoud
met één der geredde passagiers van de
„Tubantia", den heer Herman Gouwe,
kunstschilder, die aan boord van het
getorpedeerde schip de reis naar Spanje
maakte. Hij deelde ons mede, dat om
half drie een eigenaardige trilling door
het geheele schip merkbaar werd, gelij
kend op bet trillen van een reusachtige
metalen snaar. De passagiers werden
door den scheepshoorn van den kapitein
gewaarschuwd en alleu begaven zich
met den meesten spoed naar het dek.
Eenige vrouwen zag de lieer Gouwe,
die zich in wanhoop aan de reelings
vastklampten Over 't algemeen kan men
evenwel zeggen, dat er g< en noemens
waardige paniek ontstond. Integendeel
waren er vele passagiers, die het geval
met wonderlijke kalmte opnamen en
zich niet naar het dek begaven, alvorens
hoed jas, stok of parapluie mede in
veiligheid te brengen. Van passagiers,
gelijk een die in denzelfden trein als
de heer Gouwe te Amsterdam aankwam,
is dit niet le verwonderen. Bedoelde
passagier had reeds den ondergang van
de „Katwijk" en de „Mecklenburg" even
eens medegemaakt, en begint dus lang
zamerhand aan het torpedeeren van
schepen te wennen.
Het neerlaten der reddingsbooten ging
eenigszins onbeholpen die, waarin onze
zegsman had plaats genomen, ging met
zulk een helling omlaag, dat de inzit
tenden zich uit alle macht moesten vast
klampen, hetgeen niet belette, dat één
hunner over boord vielbij werd geluk
kig door dhr. Gouwe en een collega spoe
dig opgepikt Nog geruimen tijd zag men
zoeklichten, vermoedelijk vau den onder
zeeër, over het water heen en weer gaan.
Met absolute zekerheid heeft dhr. Gouwe
vastgesteld dat het schip door een tor
pedo tot zinken is gebracht. De streep,
door de torpedo gevormd, was duidelijk
zichtbaar.
Met andere opvarenden werd dhr.
Gouwe door het stoomschip „Breda" om
half vijf 's morgens opgenomen. De zee
was kalm, liet weer was goed, de maan
scheen. Dertien uren lang stonden de
geredden in de bekrompen ruimte vau
de „Breda' velen stonden al dien tijd
tot aan de enkels in het water. De equi
page zorgde evenwel zoo goed mogelijk
voor de schipbreukelingen en verkwikte
hen met koffie en scheepsbeschuit.
In Hoek van Holland werden de gered
den, die natuurlijk al hun bagage ver
loren hadden, door de zorgen van de
Hollandsche Lloyd van eten en drinken
voorzienvervolgens vertrok men per
extra trein naar Amsterdam, de kapi
tein had de trein te Haarlem verlaten
alwaar groote drukte aan het station
heerschte. De passagiers begaven zich
naar de Eerste klasse wachtkamer, de
leden der bemanning naar de Tweede
klasse, alwaar beambten vau de Lloyd
aanwezig waren.
Nog deelde dhr. Gouwe mede, dat de
„Breda" voortdurend begeleid werd door
een grootere vrachtboot, daar de „Breda"
slechts een klein schip is, en zulks dus
met het oog op de veiligheid wensehe-
lijk scheen.
Onder passagiers en bemanning van
de „Tubantia" heerscht de meening dat
de torpedeering van de „Tubantia", in
verband staat met het uitbreken van
den oorlog tusschen Duitschland en Por
tugal. De boot zou n 1. een Portugeesche
haven aandoen.
f' I
