De Groote Oorlog.
No. 19.
Zaterdag 12 Februari 1916.
Twaalfde Jaargang.
Dit nifflfir bestaat i 6 bladzijden.
EERSTE BLAD.
ïlen.
Chamuleau.
L. REMIJN.
zen f 26.- per 1000,
zen i 23.- per 1000,
Verschijnt eiken MUG-, WOENSDAG- en VRIIDAGAVOHD.
DAG
AR11916,
Pakhuis
5 afzonderlijk.
azichter.
osthuis,
Dienstbode,
Dienstmeid
Losse Oorlogsberichten.
Feuilleton.
Uit dagen van Strijd.
Landbouw en Veeteelt.
Motor, banden, j
d als nieuw, heel
T. JANSTRAAT,
de, Wed. J. F. Cha-
3me, betuigt het ge-
wadendamme en Om-
ken dank, voor het
oten vertrouwen in
en Manufacturen-
en beveelt haren
JN, in ieders gunst
bovenstaande adver-
geteekende bij deze
is, dat hij de
lanufacturenzaak
n belooft het geachte
idamme en Ometreken
prompte bediening
waardig te maken,
ers gunst beleefd aan.
n, allen draineer-
in Noord-Brabant
zijn besloten de
arbuizen voor 1916
s volgt:
ir den wal.
tr den wal.
uterea. J. Kooiman,
Halsteren.
Veezenbeek, Wouw.
7, Halsteren,
v, Halsteren.
•veldt, Hoogerheide.
Wouw.
ustrie, Wouw.
ttermaus,
Bergen op Zoom.
rar, Koudekerk a/R.
lar, Koudekerk a/R.
Zoon, Hazerswoude.
wen, Alphen a/R.
ratieve
ging en Spaarbank
O ES.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.76, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 209, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
des avonds kunnen
jes worden AFGE-
(t'te van het ontvangst-
De abonné's op dit blad, in bet bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor;
1500
ES? gulden bij jtffe SK gulden bij A A gulden bij A H
jfl I I verlies van een |l I 11 I verlies I I verlies van 9
9 9 hand, voet 1 I 11 I van een 1% I I een S 1
I of oog; dui>u; wijsvinger;
gulden bij verlies van beide BB fh. gulden bij
handen, voeten of oogen. (9 I verlies van een
Voorts bij ongeneeselijke I B 9 9 hand, voet
verstandsverbijsteringof oog
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
4 FEBRUARI
zittingen weer een
HET BESTUUR.
LANGEBODEN
ïtand te GOES
en en ruime Bove-
ran alle gemakken en
mevens
nder letter J, Bureau
oes.
ie Fruitteelt-Maat-
voor haar perceel in
er
aan te melden bij
BOSCH te Kloetinge.
;mensch zoekt te Mid-
erkeer heeft, met vrij
;ven met opgaaf van
T aan Firma J. J-
rg-
rstond
JAC. VERMEULEN,
rstond
IR. M. VAN IWAAR'
's-Heer Arendskerke.
Jaaroverzicht van den Oorlog.
12 Februari 1915. Engeland ant-
Hwoordt op de Amerikaansche nota en
verklaart niet in te zien, dat zijn handel-
■wijze legen hel volkenrecht indruischt.
Terwijl het front tusschen Weichsel en
Karpathen onveranderd blijft, doen de cen-
traion sterke aanvallen op de beide vleu-
gels der Russen. Dezen moeten in Oost-
Pruisen wijken en de Boekowina tot de
■Sereth ontruimen.
13 Februari. De Dnitscho regee-
Bring richt een nieuwe waarschuwing tot
de neutrale koopvaardij om hot oorlogs-
Bgebied niet te bevaren.
Een divisie-generaal, als misdienaar.
Door slecht weer, langs slechte wegen
kwam een Fransch priester in eene pa-
rochiekerk achter het front, om daar de
H. Mis te lezen, ter vervanging van den
aalmoezenier, die de H. Offerande ging
opdragen in de loopgraven. De kerk be
vatte twee officieren en vijftien solda
ten, met nog enkele vrouweneen kos
ter was er niet, een misdiener evenmin.
„Ik maakte alles gereed", verhaalt de
priester, „bekleedde mij met de misge
waden en stond op 't punt de H. Mis te
beginnen; ik keek nog even de kleine
schare geloovigen langs, of niet een hun-
ner als misdienaar zou kunnen optreden
maar niemand die zich bewoog.
De eerste gebeden bad ik alleen, maar
ik was nog niet aan het Confiteor, toen
iemand mij zachtjes naderde en naast mij
nederknielde. Het was de divisie-gene
raal zelf. Hij heeft geantwoord, gediend
en gebeld als de best geoefende koor
knaap en bleef gedurende geheel de H.
Mis op de treden van het altaar neer
geknield. Op liet oogenblik der H. Com
munie begaf hij zich naar de Communie
bank en ontving den God, dien hij in
den persoon des priesters zoo nederig
had gediend. („De Tijd")
Lusitaniagesohil.
NEW YORK. De aankondiging, dat het
„Lusilania"-geschil bijgelegd is, wordtin
de pers nog niet algemeen besproken,
maar het bericht wordt in de bladen af
gedrukt onder met vette letters gedrukte
opschriften, mededeelend dat de Duitsche
Een paar soldaten, die achteraf waren
blijven staan, traden vooruit met do ge
melde vrouw, die zich bijna door hen
liet sleepen; zij- was dezelfde, die des
morgens Kelly zoo onbeschaamd had aan
gesproken. Zij trad vooruit met een men
geling van vreugde en vrees op baai-
gelaat willig genoeg naar het scheen,
om een valsche getuigenis tegen de be
schuldigde af te leggen, maar niet om
haar in de oogen te zien, of met haar
te spreken.
I De soldaten plaatsten haar vlak tegen-
ovei mevrouw Netterville en de officier
hield de lantaarn zoo, dat het volle licht
op liet gelaat der laatste viel. Hare ge
laatstrekken waren kalm, maar vol v-er-
ontwaardiging, nu zij wist wie hare be-
■chiüdigster was, en Deborah moest, in
Bpijt van al hare krachtsinspanning, de
I oogen voor haar nedersl'aan.,
I „Neen, neen, Deborah, zie haar goed
laan", zei de kapitein, haar aanblikkend;
jjrie haar goed aan en zeg mij, of zij
j niet die Moabietisehe is, die gij zaagt,
terwijl gijl hier in het schemerdonker wan-
I deldet, de vrouw, die zoo verraderlijk
voorwaarden in hoofdzaak zijn aange
nomen.
Naar verluidt, zijn de Duitsche propa
gandisten reeds krachtig bezig met de
voorbereiding eener campagne om het
Congres tot optreden tegen de blokkade
van de zijde der geallieerden te bewegen.
Voorname Duitsch-Amerikanen zouden,
naar gezegd wordt, hebben verklaard,
dat Duitschland zijne oorlogsvoering door
middel van onderzeeërs niet] zal kunnen
staken, zoo lang de Ver. Staten de blok
kadebeperkingen toelaten. (Handelsblad.)
Ook de „Kölnische Zeitung" vernam
Woensdag van haar correspondent te
New-York dat het Lusitania-geschil als
bijgelegd werd beschouwd.
De socialistische afgevaardigde
der Belgische Kamer, Jules Destrée, be
zocht te Rome kardinaal Mercier
en schrijft over hem in de „Petit Parisien"
o. ni. als]'volgt:
„Hij is een onzer zuiverste vreugden
en/een voorwerp'van onzen gewettigden
trots, in] dezen droevigen en glorievollen
tijd. En wanneer men hem naderkomt,
gevoelt men zich alleraangenaamst ver
rast, dat hij 'zoo op en-top Belg is, zoo
echt een der onzen, in taal en gebaar,
in zijn houding, zijn opvattingen (en zijn
patriotisme. Het was mij alsof hij mij
iets van de vaderlandsche atmosfeer had
meegebracht in de plooien van zijn roo-
den mantel. Als ik even de oogen sloot,
was ik niet meer in den [vreemde. Ik
verbeeldde mij een zaal in het aartsbis
schoppelijk paleis van Mechelen, en daar
rondom, het leven, de lucht, de vrijheid
van weleer. Alléén reeds zijn aanwezig
heid gaf een gevoel van verfrissching en
van veiligheid.
Onder den indruk zijner aanwezigheid
ontroerde mij iets, en wekte duizend
treffende herinneringen. De groote ge
stalte, een weinig'gebogen, hoog en slank
in het geestelijk kleed met rooden zoom,
die slanke handen met stillend gebaar,
dat gelaat door den ouderdom nauwe
lijks geraakt, die heldere oogen en die
glimlach, die evenveel goedheid en zacht
heid uitstraalden als helder doorzicht
en taaie standvastigheid, die stem, waar
bij sommige verhalen heel de Waalsche
jovialiteit door klonk dit alles trof
een ieder die hem kwam begroeten.
Dikwijls wekken veelbesproken per
sonen bij persoonlijke kennismaking te
leurstelling, wijl de werkelijkheid niet
halen kan bij de schoone verbeelding,
die men zich had gevormd. Zij, die door
den kardinaal wei-Jen ontvangen, onder
vonden deze teleurstelling niet. Integen
deel. Zij verwonderden zich, hem zoo
groot en zoo glorievol te vinden. Het
onzen broeder Tomkins om het leve'n
bracht, die (vermoeid van bet gebed, want
ik kan het getuigen, dat hij- een man was
van den geest des Heeren doordrongen,
en begiftigd met het rijkste talent om
te prediken), die; zeg ik, hierheen was
gekomen om zich een weinig te verkwik
ken".
„Neen", sprak de vrowv, „van die groo
te vermoeidheid veroorzaakt door te veel
gebed «en prediking geloof ik niets; mees
ter Rippel, maar ik meen", voegde zij
er spottend .bij', „dat de lust van mijn
heer Tomkins tot verkwikking voortvloei
de uit eene al' te groote vereering van
de wijnkruik".
„Zwijg ellendige, zwijg I" huilde de ka
pitein. „En indien gij voor deze lastering
van God en zijn heiligen vergiffenis wilt
hekomen in dit leven of hiernamaals,
zio dan. oens in het aangezicht van de
gevangene en wees niet verlegen of be
vreesd, maar z'eg stoutweg of gij kunt
zweren voor het gerechtshof, dat'zij: do
persoon is. die gij op moord betrapt
hebt".
„Ik kan", antwoordde het vrouwmtensch
kortaf, en ontweek den blik van haar
slachtoffer als zij dus sprak.
„Gij kuilt?" vroeg deze ter prooi aan de
hevigste, verontwaardiging. „Maar zeg mij,
indien gij: zoo in de nabijheid waart,
was iets onuitsprekelijks. Een inwendig
vuur scheen hem te bezielen en te ver
lichten. Zijn hoog gelaat was overstraald
met blijdschap, met een zachte vreugde
over zijn strijd tegen het onrecht, over
zijn eenvoudige plichtsvervulling. En dat
gaf hem een verheven schoonheid.
Ik was op mijn gemak in deze nieuwe
omgeving. Ik voelde daar het hart van
het vaderland kloppen. En de waarlijk
vaderlijke welwillendheid van den Kerk
vorst versterkte mij in do meening, dat
in dezen tijd een kardinaal en een soci
alistisch afgevaardigde, een vrijdenker,
als vrienden samen kunnen spreken over
het geleden leed en de onuitbluschbare
hoop, en onder de dingen, die wij beiden
hoopten, was ook dit, dat deze eendrach
tigheid moge voortduren, niet alleen zoo
lang de beproeving duurt, maar ook
daarna, na de bevrijding opdat zoo
spoedig mogelijk onze wonden broeder
lijk verbonden en onze ruïnen herbouwd
worden
Niet aangegeven.
Het officieele onderzoek heeft uitge
maakt, dat boeren in vele streken van
Duitschland groote hoeveelheden graan
niet aangegeven hebben. De kroon span
den in dit opzicht de landbouwers in
den kreits Warburg, die te zamen 140.000
centenaars graan achtergehouden hebben.
Vredesgeruchten.
LONDEN, 9 Febr. De Morning Post"
verneemt uit Washington De correspon
dent te Lugano van de „New-York Tri
bune" meldt, dat men in financieele krin
gen in Duitschland vreest voor een gel
delijke ineenstorting, indien de oorlog nog
veel langer mocht duren. Daarom wordt
op de regeering druk uitgeoefend om
vrede te sluiten.
Naar de correspondent verneemt, is
Duitschland geneigd vrede te sluiten met
herstel van al het veroverde gebied en
met verleening van autonomie aan Polen
onder Duitsche souvereiniteit.
Er is reden om aan te nemen, dat de
rijkskanselier de noodige stappen doet
om dit den geallieerden mede te deelen.
Indien de Duitsche voorstellen worden
verworpen, zal Duitschland den oorlog op
scherpere wijze gaan voeren door toepas
sing van middelen, die nu nog geheim
worden gehouden.
De coi respondent voegt hieraan toe,
dat kolonel House over een en ander is
ingelicht tijdens zijn jongste bezoek aan
Berlijn.
waarom wendet gij dan geen poging aan
om mij te weerhouden? Waarom sloegt
gij mijn wapen ,niet neder? Waarom gaait
gij1 geen kreet om den slapende te wek
ken?"
„Ik deed wat ik kon", was het ant
woord. „Ik zocht zijne makkers'. Het was
hun plicht en iniet de mijne en daarom
liet ik biet aan hen over".
„Zij spreekt de waarheid, dit kunnm
wij, die zoo laat haar verhaal hoorden,
getuigen", sprak eensklaps de kapitein.
„Gij ziet, mannen",- zei hij; zich tot het
zestal wendend, „Beëlzebub is in zich
zel'ven verdeeld en de kinderen van zijn
rijk twisten onder elkander. De vrouw,
genaamd de Netterville, isi schuldig. Twee
mver nemen haar daarom als gevangene
mede naar het kasteel; en de overigen
bereiden een graf voor onzen vermoorden
broeder. Ik zelf moet een afzonderlijk
onderhoud hebben met de getuige Dehora
ten einde haar getuigenis in den vereisch-
ten vorm te zetten en aa:n de leden
van het hoog gerechtshof te kulnnon aan
bieden."
V.
De zon had haar middaghoogte bereikt
en goot heure tintelende stralen over de
Clew Bay, zoodat de honderd en zooveel
eilandjes schitterdeji als smaragden in
Eénarmige spoorwegconducteurs.
Uit Müllhausen in den Elzas wordt aan
de „Vorwarts" geschreven:
Kort geleden wekte het op' het station
te Müllhausen algemeene verbazing, dat
twee éénarmigen aan de controle als
conducteurs aan het werk waren gezet.
Een door een verkeers-inspecteur uitge
dacht toestel vervangt de ontbrekende
hand, die noodig is om de kniptang te
hanteeren. Dit toestel' wordt in plaats
van met de hand door de kracht van
den voet in beweging gebracht. Ook om
dubbele kaartjes door te breken en om
coupons uit boekjes te scheuren, waar
voor anders stellig twee handen noodig
zijn, heeft de eenarmige conducteur aan
zijn voet nog een bijzondere inrichting.
Er is een uit twoo platen bestaande
Idemmachinc aan verbonden, waarin de
kaartjes en couponboekjes door een druk
met den voet worden vastgehouden. Te
gelijkertijd komt ook de tang in beweging,
zoodat de coupons uitgescheurd en ge
knipt weer uit het toestel genomen kun
nen worden.
De proefneming met dit toestel kan men
als gelukt beschouwen. Daar deze inrich
ting spoedig in het geheele rijk in gebruik
zal worden genomen, kan men vele spoor
wegambtenaren, die in den oorlog een
arm of een hand verloren hebben, weer
aan het werk zetten.
De „Vorwarts" wijst op den grooten
vooruitgang in vergelijking met den tijd
na 1870, toen invalieden zich als orgel
draaiers en venters door de wereld moes
ten slaan.
Een offensief In het Westen 7
Men schrijft uit Zurich aan de N. R. C.,
dd. 8 Februari
Sedert eenige dagen is weer het grens
verkeer in de buurt van Konstanz afge
broken, en zoo streng wordt het verbod
gehandhaafd, dat de Zwitsersche grens
bewoners daarin aanleiding gevonden
hebben zich bij de landsregeering te be
klagen. Men vermoedt, dat nieuwe mili
taire transporten langs de grenzen de
oorzaak van dezen harden maatregel ge
weest zijn, en men schijnt juist gezien
te hebben. De Basler Nachrichten weet
te berichten van buitengewone militaire
transporten in de richting van het Oos
ten naar het Westen. Zaterdag jl. rolden
gedurende zes uren onafgebroken trein
na trein over de Hüningerbrücke, die
dezer dagen voor elk ander verkeer ge
stremd is. Ook den daarop volgenden
Zondag reden gedurende den ganschen
dag dubbel bespannen treinen met paar
den- en geschut-transporten langs de
het blauwe afzetsel der zee. In dat uur
gingen een oude man en een meisje met
een pakje onder den arm, langzaam en
met moeite door de vallei, waardoor de
heldere rivier de Erriff zijne weg neemt
naar den Oceaan. De rivier stroomop
waarts volgend, hadden zij meestal zon
der het te weten huin weg genomen langs
de prachtigste berggroepen van het wes
ten, een der schoonste plekjes va;n Ier
land. De Erriff stroomt langs groen be
wassen heuvelen, die, de eene al fraaier
dan de ander, onophoudelijk afwisselen,
en waarvan men een heerlijk gezicht heeft
opi fle kleine watervallen, slechts een
tiental voeten hoog, maar waar het hel
dere nat bruisend en schuimend door
de rotsblokken heensnelt, die het in zijn
loop trachten te weerhouden.
Ontzaglijke rotsgevaarten rijzen eens
klaps aan den linkeroever als uit het water
op en geven door hunne bemoste kruinen
het tooneel' een «enigszins somberder tint.
Ten laatste komen in plaats der rotsen
eenige vlakke weiden, die besproeid door
de rivier en beschut door de heuvelen
tegen de koude, een heerlijken wasdom
bezitten. Tot zoover waren onze ver
moeide reizigers reeds gekomen, en
schoon de plaats tot ruisten uitlokte; hiel
den zij met hardnekkigheid den strijd tegen
de hindernissen nog vol; tot .eindelijk bijlna
Zwitsersche grenzen in de richting van
den Elzas.
Men schijnt dus met reclit te mogen
verwachten, dat de eerste groote actie
ivan welke zijde dan ook) op het Wes
telijke front zal plaats vinden.
Uit Duitschland.
Men meldt van de"Pruisische grens:
Zooals bekend is zijn in Duitschland
alle wollen en halfwollen garens in be
slag genomen.
Thans is gedeeltelijk aan de daardoor
ontstane bezwaren een einde gemaakt,
doordat is bepaald, dat de gewone win
keliers 30 pet. van hun op 31 December
II. aanwezigen voorraad breigarens mogen
verkoopen. Een verzoek, om de kleine
hoeveelheden bij kleinere winkeliers ge
heel te mogen verkoopen is afgewezen.
Ook zij moeten 70 pet. van hun voorraad
beschikbaar houden.
Duur vet.
Teneinde 't vet gelijkmatiger over de
gemeenten te kunnen verdeelen, worden
in tal van plaatsen van Duitschland vet
kaarten ingevoerd. De prijs van hot
kunstvet is reeds tot de ontzettende
hoogte van 2.65 Mark per pond gestegen,
Weder een luchtaanval.
LONDEN, 9 Febr. (Reuter.) Het mi
nisterie van Oorlog berichtHedenmid
dag te 3 uur 30 naderden twee Duitsche
hydroplanes de kust van Kent en lieten
drie bommen vallen aan de buitenste
grens van Ramsgate en vier bommen
bij de school van Broadstairs, waarvan
er 3 ontploften.
Er werd geen andere schade veroor
zaakt dan dat eenige ruiten sproDgen.
LONDEN, 9 Febr. (Reuter.) Officieel. Bij
den luchtaanval op de kust van Kent
werden twee vrouwen en een kind ge
wond.
Een aantal aeroplanes steeg op om de vij
andelijke vliegers aan te vallen. Deze vlo
gen echter onmiddellijk terug.
Afdeeling Zeeland V. P. N.
In het hotel „du Commerce" te Middel
burg werd Donderdag de algemeene jaar
vergadering gehouden van bovengenoem
de afdeeling, onder voorzitterschap van
den heer W. K. Hering, zulks bij ont
stentenis van den voorzitter, den heer
H. A. Ha.nken.
Mededeeling wordt gedaan, dat de
onderafdeeling Axel bedankt heeft als zoo
danig, in verband met de verhooging der
aan het einde der vallei de oude man
het hoofd op' de horst J'iet zinken, en zoo
zwaar op het meisjo leunde, .dat zij ge
voelde hoezeer hij rust noodig had. Zij
zocht naar een schaduwrijk plekje en vond
'weldra een zachte glooiing waar eenige
lage hoornen schaduw genoeg verspreid
den om heg tegen de middagzon te be
vrijden. Zijl nam het pakje ,dat zij onder
den arm droeg, ©n légde het zoo neder,
dat het ate hoofdkussen dienst kon doen,
en half lachend noodde zij' den ouiden
man tot rusten. Hij1 gehoorzaamde als
een kind, en zij' bleef bijl hem zitten
tot de zoete slaap hem de oogen had
gesloten.
Voor haar zelve scheen zij er niet aan
te denken eenige rust te nemen, want
nauw had zij1 bemerkt dat de oude man
sliep, of door een zekeren angst geprik
keld, die haar tot ruisten onbekwaam
maakte, wandelde zij voort tot ziji een
heuveltop bereikte, vanwaar zij den ge-
heelen omtrek kon overzien. Daar hield
zij stand, vrees en bange voorgevoelens
vermoeienis en zorgen, alles vergetend bij
de onuitsprekelijke bewondering, die plot
seling haar hart vervulde.
i r-'
(Wordt vervolgd.)
