De Groote Oorlog.
No. 8.
BINNENlfl NP.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Op hun Kop.
Losse Oorlogsberichten.
BUiTEKLAND.
Watersnood.
Welk weder zullen wij hebben
Abonnementsprijs p. 3maanden voor Goes /0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraaf C [2o9, GOES.
Tel. interc.: Directie 110. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
A gulden bij B É&k gulden bij A gulden bij A BV
jfi 1 B verlies van een I 11 I verlies B B verlies van Jf I.
a '.rjg g li hand, voet ■Bill van een 1% I I een M
H 1^1 1^1 of oog; ^J| duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens uitgebreide berichten over
den watersnood heden geen feuille
ton. Red.
In oorlogstijd komen alle dingen op
hun kop te staan, ook in neutrale landen.
Daar werd zoowaar in „Het Handels
blad" dezer dagen een standje toegediend
aan degenen, die over vrede spreken.
In antwoord op een ingezonden stuk,
waarin eenige klemmende vragen wor
den gesteld, hield de Van Dag tot Dag
schrijver een betoog, hierop neerkomende
dat, zij, die aldus op vrede aandringen,
de begeerte naar spoedige demobilisatie
aanwakkeren in het eigen land, en ver
volgens, dat het „drijven der pacifisten
in Nederland" door Frankrijk, België en
Engeland aan ons geheele volk kwalijk
genomen wordt.
Ziedaar, zegt „Het Centrum".
„Wij zouden dus zelfs niet meer luidop
voor den vrede, voor het spoedig beëin
digen van den mensch-onteerenden oor
logsgruwel mogen getuigen.
Het buitenland althans .een gedeelte
van het buitenland wil dat niet, en
bovendien zou onze mobilisatie er door
in moeilijkbeden kunnen komen.
Heeft men ook gedacht dat een der
gelijke redeneering in een Nederlandsch
blad, met een idealistisch schrijver als
hoofdredacteur, mogelijk kon zijn
Wat wil men dan eigenlijk en hoe
stelt men zich voor, dat er een einde zal
komen aan dezen oorlog, die een schande
is en een ramp, niet slechts voor een
paar landen, maar voor de geheele mensch-
heid
„Zonder voortgezetten strijd kan on
mogelijk beslist worden, dat een der
partijen gewonnen geeft", zegt het „Hbld".
Alsof niet aan beide zijden tegenover
eenige militaire of andere voordeelen
groote nadeelen staan 1 En alsof niet nog
jaren lang zou moeten worden doorge
vochten, om het zoogenaamde „einddoel"
van den oorlog, de verplettering der
tegenpartij te bereiken 1
In naam der mensehelijkheid moet
daarentegen ten krachtigste worden ge
protesteerd.
Eiken dag, dat de oorlog langer duurt,
wordt de schade grooter, het verlies
schrikwekkender, de haat dieper gewor
teld.
En wij begrijpen er eenvoudig niets
van, dat ook in ons land, na zooveel
oorlogsjammers, nog voortzetting van den
strijd als iets wensehelijks of noodzake
lijks kan worden bepleit en niet allen
de handen ineenslaan, om te roepen om
en te werken voor den vrede".
De toestand
Over het algemeen weinig nieuws. Get-
tinje, ide hoofdstad -van Montenegro is
thans in handen der Oostenrijkers. Dat
is al zoowat het voornaamste dat uit den
Balkan wordt gemeld.
Dan is er nog een bericht over het
Vernielen van een. onderzeeër door Rus
sische torpedobooten bij de kust van Ana
toli© en over het torpedeeren van een Oos-
teniijkschen kruiser door de Franschie
duikboot „Fouoanlt." Ook heeft de Czaar
een boodschap aan zijn troepen gericht
hij gelegenheid van het Nieuwjaarsfeest,
dat in Rusland, doordat men daar vast
houdt aan den Verouderden Juliaaaschen
kalender, 15 dagen later Valt dan bij ons.
In die boodschap wordt gesproken van
volhouden tot het einde ondanks alle of
fers. Zoo spreken ze allemaal. Uit ©en
soort misplaatste-n trots durft geen der
strijdende partijen het eerst te zeggen
nu is het genoeg.
En. toch begint bij hienigen strijder het
zelt vertrouwen te wankelen. Ook in
JUuitschland. Een correspondent van „De
graa ^'e in Diuitschland tal van per
sonen §prak, kreeg de fndruk, dat het
pessimisme er veld wint.
O zeker zoo söhrijït hij men
stohep. nog wel op over het feit, dat men
zoo ver in „Feindesland" staat, dat men
heel België, 1/3 van Frankrijk, een groot
deel van Rusland in bezit heeft en nu
door Servië naar Turkije en daarna naar
het Suez-kanaal wil marcheeren, maar
achter deze openlijke flinkheid en dit ver
trouwen verbergt men voor den opmerkza-
rnen bestebouwer, wien het er om te doen
is, nu ook eens het innerlijke gevoel der
Duitsöhers en Oostenrijkers te kennen in
den regel zeer veel twijfel, maar vaak
zelfs ronduit pessimisme. De opmerkelijke
manier, waarop, zoodra men hoort, dat
men Hollander is, gevraagd wordt: „Hoe
lang denkt men in Holland, dat 't nog zal
duren?" spreekt boekdoelen. Over de ka.ns
van verliezen voor Duitschland sprekende,
kreeg ieder verleden jaar onmiddellijk 't
bruuske: „Ausgeschlossen." te hooren)
thans het„Ja, Gott weisz wie das noch
enden wird" en dergelijke uitingen.
Op het westelijk front heeft de storm
der vorige week zoo goed als stilstand
gebracht in de gevechten. De Fransohe
artillerie moet anders wonderlijk juist
weten te treffen. Nog dezer dagen deelde
een gewond Duitsch officier aan een jour
nalist mede, het bevel over 80 man ge
voerd te hebben, om ergens een post
op een weg te bezetten; hij had geen
Franschman gezien, niets terug kunnen
over gehouden. De Fransche artillerie had'
de 78 anderen doodgeschoten.
De expeditie tegen Egypte vanuit Syrië
schijnt te verloopen. Onder de Arabieren
in Syrië moet hierover groote ontevreden
heid heerschen.
De successen van Oostenrijk in Monte
negro blijken Italië zwaar op de maag
te liggen. De ltaliaansche minister van
spoorwegen, Bazilai, heeft in een zeer
bloemrijke rede te Bologna, getracht de
successen weg te praten door te beweren,
dat de krijgskundige beteekenis van de
verovering van het Lovcengebergte door
de Oostenrijkers welke verovering de
inname van Cettinje voorafging vree-
selijk overdreven was.
De minister vergat blijkbaar, dat toen
indertijd tusschen Italië en Oostenrijk nog
onderhandeld werd over het bewaren der
neutraliteit door Italië, een der eischen
van Italië was: Oostenrijk mag het Lov
cengebergte niet bezetten. Dien minister
zou men met den dichter kunnen toe
voegen: „Er zijn woorden genoeg gewis
seld, laat-ons eindelijk daden zien".
Op weg naar Rome.
Z.Em. Kardinaal Mercier heeft op weg
naar Rome, ook Milaan aangedaan, waar
hij een nacht de gast was van Z. Em.
Kardinaal Ferrari, met wien hij door
banden van bijzondere vriendschap ver
bonden is.
Te Rome.
Zondag, na de H Mis te hebben op
gedragen, steeg kardinaal Mercier in een
automobiel, hem door een Amerikaan-
sGhe dame aangeboden. De automobiel
was van binnen met bloemen versierd
eu droeg een kleine Belgische vlag.
Kardinaal Mercier, vergezeld van zijn
vicaris, begaf zich naar het Vaticaan,
waar hij door den Paus ontvangen werd.
De kardinaal had een dosier papieren
en documenteer bij zich. Daar de audiëntie
een persoonlijk karakter droeg, de audiën
tie een persoonlijk karakter droeg, bleef
de vicaris van den kardinaal in een
aangrenzenden salon. (Maasbode)
De operaties tegen de Belgische kust.
Uit Londen: Particulier.
Commandant Bacon verklaart in zijn rap
port over de operaties .aan de Belgische
kust, dat in alle gevallen de meeste voor
zichtigheid was in acht genomen, om al
leen punten van militair belang onder
vuur te nemen, teneinde de burgerlijke!
bevolking: zoo min mogelijk verliezen toe
te brengen. De operaties zijn op aanzien
lijke schaal uitgevoerd. In zes gevallen
was het richten van het vijandelijke vuur
juist geweest. De verliezen, den vijand
toegebracht, zijn bekend; o.m. werden tot
zinken gebracht een torpedoboot, tweq
duikbeoten en een groote baggermolen.
Verder werden geheel vernield drie mili
taire fabrieken, terwijl gïoote schade werd1
aangericht aan de sluizen van Zeebrugge.
13 kanonnen van groot kaliber werden, ver
nield en ook aan de werven, hoofden, etc.
werd schade aangericht. De vijand had
ook een groot aantal doodefa. en gewonden.
De Franschen en Engelsehen. verloren ie
der drie patrouillevaartuigen. Van de En-
gelschen werden 34 man gedood en 24
gewond. (Z.)
Spionnage in Zwitserland.
PARIJS, 16 Januiari (Havas.) De Zwit-
sersche kolonels Wattenwyl en Egli, be
schuldigd van het verstrekken van mili
taire inlichtingen, die zij door hunne func
ties kenden, aan de centrale mogendheden,
zijn gearresteerd.
De „National Suisse" bevat hierom
trent de volgende mededeelingen ,udt de
beste bron: Wattenwyl', chef van den
inlichtingendienst, wordt beschuldigd van
iederen avond door een militairen wiel
rijder geheime inlichtingen van den ge-
neralen staf aan Duitsche en Oostenrijk-
pche militaire attaché's te hebben ver
strekt. (Maasbode.)
HlITSCIII.A.Yl»
De storm van 13 januari.
In Duitschland richtte de storm
aan de beneden Elbe groote verwoestin
gen aan. Glückstad werd voor
het grootste gedeelte ver
nield. De waterstand hereikte daar
een hoogte van 20 voet boven den nor
malen stand. Te Wilster is de kerktoren
verscheidene meters .onder den top afge
broken. De kogel, het kruis, en de blik
semafleider hangen over de markt. Door
den stormvloed staat de beneden-stad ge
heel onder water. Bet verkeer moet in
de overstroomde straten door bootjes on
derhouden „worden. Op een scheepswerf
werden boomstammen van buitengewone
dikte door het water meegesleurd.
De storm heeft ook in Engeland
een abnormaal hoogtij veroorzaakt.
Te Lowestoft, dat voor een deel onder
water stond, begon het water te zakken,
toen de storm bedaarde. Te Great Yar
mouth had het water in de straten een
hoogte van 18 inches bereikt. De elec-
trisehe 'lichten gingen uit.
1 II A K It I.I H.
Een Nederlandsch weldadig
heidsbureau. Door verschillende
vooraanstaande personen der Nederland-
sche kolonie te Parijs is ter ondersteu
ning van hulpbehoevende Nederlanders
in Frankrijk een bureau van wel
dadigheid opgericht. Het comité, dat hier
toe het miatief nam, heeft in een circu
laire den toestand uiteengezet,waarna er
van rijke Nederlanders te Parijs ongeveer
40.000 franc zijn ingekomen.
Naast dit comité arbeidt ook met suc
ces een Commissie van Werkverschaf
fing, die een band heeft geschapen tus
schen de Nederlanders, die werk kunnen
geven en de naar werk zoekende Hol
landers, hierin wederom geleid en ge
holpen door de enquête-commissie.
CHINA,
J o e a n t s j i - K a i zal den 9 Febru
ari tot Keizer van China worden gekroond
Duitschland en Oostenrijk zullem hem
erkennen.
Wat Japan zal doen is nog niet bekend.
Zoolang Nederland Nederland is, heeft
het te vechten gehad tegen den roofgie-
rigen waterwolf, die het vanuit zee be
dreigt. De namen St. Elizabethsvloed,
Allerheiligenvloed, de verzwolgen stad
Roemerswaal in Zeeland, het in de ba
ren omgestorte huis te Britten bij Kat
wijk herinneren ons aan dien geweldigen
worstelstrijd onzer 'vaderen tegen den
grooten algemeenen vijand: de zee.
De overstrooming, waarmede de storm
van j.l. Donderdag een groot deel van
ons land teisterde, moet helaas onder
de groote waterrampen der geschiedenis
worden gerangschikt, al bleef zij droe
vige troost achter bij de groote over-
strooming van 1825, toen 800 menschen
en 46000 stuks vee stierven en een schade
werd aangericht van circa 30 millioen
gulden.
Zeeland, dat nu gelukkig gespaard bleef,
leed in dat jaar ook betrekkelijk weinig
van de overstrooming, Meer had het te
lijden in 1808, toen op 15 Januari ver
schillende dijken in Walcheren doorbra
ken, zoodat Vlissingen, Middelburg en Ar-
nemuiden zwaar werden geteisterd.
Thans is het vooral Noord-Holland en
speciaal de streken langs de Zuiderzee
kust, die het zwaarst getroffen zijn.
Talrijk en aangrijpend zijn de verhalen
over den strijd der boeren tegen het ver
nietigend element, waaraan zij den vee
stapel, iiun rijkdom, hun bestaan, trachten
te ontrukken en al werd veel, dank de
ijverige pogingen van uit Amsterdam en
elders opgedaagde redders, gered, er is
toch ook veel vee omgekomen. De zieken
huizen te Amsterdam, die hun melk uit
Noord-Holland betrekken, bemerken dit
het best; reeds kwam 10.000 L. minder in.
Die boer verloor 40, een ander 50 schoone
melkbeesten, en 'n rijke veeboer stond uren
tot aan den hals in het water om te helpen
bij het redden zijner beesten. En zoo
dikwijls men hem aanmaande toch te
denken om zijn eigen gezondheid, zei
hij: laten wij het nog eens probeeren
die ééne koe dan nog, het is toch zoo'n
prachtig dier. Behalve het verlies aan
vee, komt er nog bij', dat de grond door
het zilte water veel van zijn goede kwali
teit heeft verloren.
Wie benoorden het IJ Noord-Holland
overziet, staart op één uitgestrekt meer-,
zoover zijn oog reikt, waarboven wat
kale boomtoppen en de spitse daken van
boerenwoningen uitsteken. Het water reikt
hier en daar zelfs tot aan de porseleinen
potjes der telegraafpalen langs de tram
baan.
De overstroomde streek behoort tot het
waterschap, of zooals het officiëel heet
het hoogheemraadschap Waterland, om
vattende 9900 H. A., waarvan 7500 H.A.
bouw- en weiland. Alle zeven droogge
maakte polders van dat waterschap: de
Buikslotermeer, de Broekermeer, de Bei-
mermeer, de Monnikenmeer, de Noord-
meerpolder, de Beukmeer en de Blijkmeer
zijn door het Zuiderzeewater overstroomd.
Omtrent Marken ontvingen wij het na
volgend draadbericht
MARKEN. Op het eiland Marken is de
toestand uiterst kritiek. Veertien huizen,
zijn verwoest en vele schepen in de haven
stuk geslagen. Alle verbindingswegen zijn
verbroken. Vijftien personen zijn er ver
dronken.
Het eiland dat vröèger veel grooter was
is in den loop der eeuwen zeer afgeno
men tengevolge van de overstroomingen,
in 1700 b.v. verdwenen 4 v,an de 16 buur
ten.
Ook te Edam en Monnikendam is lie
toestand treurig.
Zaterdagmiddag brachten de Commis
saris der Koningin in Noord-Holland, jhr.
Roël1, en verschillende leden v,an Ged.
Staten, alsmede de griffier en de procu-
reur-generaaal een bezoek aan Edam en
Volendam en aan de dijken in den omtrek.
Verwachting tot den avond van 18 Jan.:
Matige, later wellicht krachtige Zuidelijke
tot Zuldwestelijken windtoenemende bewol
king, later waarschijnlijk regenbuien. Weinig
verandering van temperatuur.
Uit Edam worden brood en andere levens
middelen naar Volendam gebracht.
Het geredde vee der geteisterde streken
is naar Amsterdam en Zaandam gebracht;
allerwege zijn comité's van hulp en on
dersteuning gevormd.
Overal is de naastenliefde zoo schrijft
„De Tijd" vol ijver bezig het leed van
anderen, te verzachten, de ongslukkigen
te helpen. Kerken en gestichten werden
opengesteld. Te Volendam beijverde de
geestelijkheid zich de menschen in alles
te helpen. Te Monnikendam, waar zelfs
het water over den dijk is gestroomd,
die voor enkele jaren werd opgehoogd
en dwars door het plaatsje loopt, stelde
de pastoor met groote bereidvaardigheid
de katholieke gebouwen open ten dienste
der vluchtelingen en ter. berging van het
vee, voor zoover dit natuurlijk doenlijk
was. Het Kerkbestuur der Ned. Herv.
Gemeente maakte bezwaar, het mooi ge
restaureerde aloude kerkgebouw open te
stellen, jnaar nood brak wet.
De particuliere secretaris vau H.
M. de Koningin, Baron Van Geen
bezocht de streek ten Noorden van
het IJ, om maatregelen te treffen ten
behoeve van de door den storm getrof
fen bevolking. De heer Van Geen had
opdracht, om desnoods het Paleis op1 den
Dam ter beschikking te stellen van door
de ramp getroffenen.
Betreffende de ramp in den Varken-
oordschen polder te IJsselmonde moet he
laas ook het treurig nieuws van verlies
aan menschenlevens bericht worden. De
trein rangeerder Van Etten, die met zijn
twee kinderen voor het .aanstroomende
water vluchtte, viel in een diepte en
zag. zijn kinderen uit zijn armen weggerukt,
en met den stroom voortgesleurd, terwijl
een juffrouw Smit haa.r zoontje Piet en
dochtertje Anna zag verdrinken.
Zaterdagnamiddag was de geheele
stremming in het spoorwegverkeer tus
schen Rotterdam en Dordrecht opgehe
ven. Er wordt tusschen Rotterdam Beurs
en IJsselmonde weder op 'dubbel spoor
gereden. Wat het goederenvervoer betreft,
was de toegang van IJsselmonde naar het
Staatsspoorterrein Feijenoord nog ver
sperd.
In Anna Paulowna zijn 1800 bunders
land onder,geloopen.
In Noord-Brabant brak de buitendijk
bij Ma.de-Drimmelen door. Oud- en Nieuw-
Drimmelen staan blank.
Naar de ochtendbladen vernemen zal
de Koningin per motorboot de overstroom
de streken bezoeken en zou Prins Hen
drik vandaag in opdracht der Koningin
naar Marken gaan.
In Edam en Punnerend waar de polder
Zeevang dreigt onder te loopen, is de
toestand kritiek. Het spoorwegverkeer met
Purmerend is verbroken.
De burgemeester van Edam berichtte,
dat hij van Prins Hendrik een groot aan
tal dekens en kleederen voor de daklooizen
heeft ontvangen welke zeer welkom wa
ren. Het vee is in de Lutherschfe kerk
ondergebracht.
(Zie verder Laatste Berichten),
Eerste Kamer.
Vergadering van Vrijdag 14 Januari.
Nadat de Eerste Kamer Vrijdagmorgen
eengroote dertig kleine ontwerpen zonder
stemming had aangenomen, is zij uiteen
gegaan tot op z'n vroegst 15 Febr.
Tweede Kamer.
Naar uit vooraanstaande parlementaire
kringen wordt vernomen, staat op het
oogenblik niets vast omtrent dén gang
van zaken en hét tijdstip, waarop het
afdeelingsonderzoek terzake Grondwets
herziening en belangsting-ont werpen zal
worden aangevangen, hetwelk bij de aan
