De Groote Oorlog.
No. 107.
Zaterdag 11 September 1915.
Elfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Losse Oorlogsberichten.
NIH MUHSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganiepoorfslraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
1500
gulden bij verlies van beide
banden, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I gulden bij f Jfe gulden bij gulden bij «fe
jfl I verlies van een M I 11 1 verlies 9 I 9 verlies van 9 9^
*11 I hand, voet I 11 I van een I I een M
of oog; duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Wegens overvloedig ingekomen
advertentiën heden geen feuilleton.
Red.
De toestand.
De Czaar heeft zich zelf aan het hoofd
zijner troepen geplaatst en grootvorst
Nikolaas benoemd tot bevelhebber van
het Kaukasische leger.
„De Maasbode" merkt hierbij op 1
Hoe sprekende staaltjes wij intusschen
meermalen gehoord en gelezen hebben
van de groote, naïve populariteit, die de
tsaar bij de drommen zijner legers geniet
en de vereering, die men er voor
zijn persoon heeft, toch zouden wij in het
minst den indruk niet willen wekken,
alsof wij, nu de tsaar zich aan het hoofd
zijner legers heeft gesteld, een plotselinge
wijziging op het Oostelijk ooriogstooneel
zouden verwachten en een opmarsch vau
de Russische troepen in de richting van
Berlijn. Van zulk een ommekeer zal in
afzienbaren tijd wel geen sprake nog zijn.
Maar wel heeft men de daad van den
tsaar als een nieuwe aanwijzing voor een
omkeer te beschouwen, in zooverre, dat
de Russische legerautoriteiten den alge-
meenen toestand niet meer zoo hopeloos
inzien en het naderend einde van den
„strategischen terugtocht" gekomen ach
ten. Het lijkt ons immers zeer onwaar
schijnlijk, dat men het aanzien van den
tsaar en het vertrouwen, dat men in zoo
breede volkskringen op hem gebouwd
heeft, in de wankelende strategische
weegschaal zou stellen, wanneer er niet
goede kans was, dat de schaal aan Rus
sische zijde, die zoo diep is gezonken,
langzaam weer zal stijgen.
Als de toestand vau de Russische le
gerscharen hopeloos was en de terug
tocht nog zou moeten worden voortge
zet steeds dieper in het Russische bin
nenland, dan zou men ongetwijfeld den
tsaar het opperbevel niet op zich hebben
laten nemen. Want tegenover het moge
lijke moreele effect op de troepen, zou
dan de ernstige verantwoordelijkheids
kwestie bij een beslissende nederlaag
direct op de schouders vau den tsaar
neerkomen en de gevolgen daarvan zou
den ongetwijfeld wel eens zeer ernstig
kunnen zijn.
Zóó heeft men dus waarschijnlijk in
het besluit van den tsaar, dat niet an
ders dan in overeenstemming met de Rus
sische legeraanvoerders genomen kan zijn,
een bewijs te zien, dat de ontwikkeling
der gebeurtenissen in het Oosten een
langer of korter periode van stilstand
begint te naderen, het voorspel voor een
grooten beslissenden strijd.
Inmiddels hebben de Russen in Gali-
cië met succes gestreden zoowel bij Tar-
napol aan de Bereth als zuidelijker bij
Trembola en bewezen, dat zij nog niet
vernietigd zijn.
Toch blijft het een succes van plaat
selijken aard en wordt zelfs gedeeltelijk
geneutraliseerd door het Oostenrijksciie
wapensucces bij Dubno
Omtrent de plannen der Duitschers in
Rusland is de oorlogscorrespondent van
de „Times" van meening dat het voor
naamste streven van de bondgenooteu
zou zijn zich meester te maken van den
grooten spoorweg in den rug der Russen.
Deze loopt van Riga over Dünaburg, Wil
na, Lida, Baranowitschi, Luninez, Sarny
tot Rowno en Dubno en vandaar naar
Lemberg.
Het meest gevaarlijke punt acht de
correspondent voor dezen spoorweg de
streek van Grodno, waar de operaties
aanleiding geven voor „onmiddelijke be-
zoigdheid". Inderdaad zetten de bond-
genooten hier, zij het uiterst langzaam,
m zwenkende beweging naar het Noord-
Dosten, hun opmarsch achter de terug
trekkende Russen voort. Wel zjjn de
bondgenooteu wat verder gekomen door
de bezetting van Wolkowysk en de
hoogten ten Oosten en Noord-Oosten van
deze plaatsmaar voor de besproken
spoorweg bereikt is, zullen de bondge-
nooten nog heel wat moeilijkheden moe
ten overwinnen, daar het terrein voor
de Russen nog enkele krachtige natuur
lijke verdedigingsmiddelen aanbiedt.
Het leger van den Duitschen kroon
prins in de Argonne heeft zoowaar een
doorbraak beproefd, die wel tol staan
schijnt te zijn gebracht maar niet zonder
den Fransehen een aanmerkelijk verlies
te bezorgen, wat een schaduw werpt op
de jaarherdenking van den slag aan de
Marne, die door de Franschen zoo hoog
wordt aangeslagen.
Spionnage.
BERLIJN. Het Wolff bureau meldt:
Omtrent de Fransch-Russische tele-
gram-spionnage te Athene en de inhech
tenisneming van twee Fransehe journa
listen Papas eu Marion, wordt aan het
Berl. Tagebl. uit Athene "geseind, dat
uit het onderzoek gebleken is, dat de
spionnage een veel grooteren omvang
had, dan aanvankelijk scheen.
In Mei zijn er negentig telegrammen
van het Duitsche gezantschap, vijf En-
gelsche, negen van de Grieksche regee
ring, vijf van het Russische gezantschap
twee Oostenrijksch-Hongaarsche tele
grammen gestolen. In Juni in het geheel
236, waaronder tweehonderd telegram
men van het Duitsehe gezantschap, en
in Augustus zijn er drie telegrammen
gestolen.
Wederom Zeppelins boven Engeland.
LONDEN, 9 Sept. Het persbureau deelt
mee: Vijandelijke luchtschepen wierpen
hedennacht bommen boven de Oostelijke
graafschappen en "het district van Londen,
waardoor branden ontstonden en onge
lukken werden veroorzaakt.
De operaties in België en Frankrijk.
PARIJS, 9 September (R.O.) Het avond
communiqué meldt
In Westelijk Argonne deden de Duit
schers na een hevig bombardement waarbij
veel vergiftige bommen werden gebruikt,
met twee divisies een krachtig gesteun-
den aanval op onze posities. Zij slaagden
er in vasten voet te krijgen in onze voorste
loopgraven, maar hadden een hevigen
tegenaanval te doorstaan, zoodat de door
brekingspoging mislukte.
Een Fransen lucht eskader wierp bom
men op de militaire etablissementen vau
Frescati en op het spoorwegstation van
Metz.
BERLIJN, 9 September (W.B.J Het
groote hoofdkwartier meldt:
In Argonne rukten gisteren ten Noord-
Oosten van Vienne-ie-Chateau onze regi
menten uit Wiirtemberg en Lotharingen
tot den aanval ep.
De door de artillerie voortreffelijk ge
steunde aanvallende infanterie stelüe zich
over een frontbreedte van meer dan
twee kilometer en een diepte van 300
tot 500 meter in het bezit der vijande
lijke stellingen en van verscheidene steun
punten van het door de Franschen veel
genoemde verdedigingswerk Marie-Thé-
rèse.
Dertig officiereu en 1999 man werden
gevangen genomen 48 machinegeweren,
54 mijnwerpers en een revolverkanon
buitgemaakt.
Oostenrijksche successen.
WEENEN, 9 Sept (Officieel.) Dubno,
het tweede punt van den Wolynisclien
driehoek is genomen. Gisterenmiddag is
de Oostenrijksche landweercavalerie de
stad binnengerukt.
Russische successen.
PETROGRAD, 8 Sept. (off.) Aan het
front RigaDwinsk is de toestand on
veranderd.
Vijandelijke aanvallen bij Grosz Eek au
en Neuliul werden afgeslagen. De toe
stand in de richting van Dwinsk is ou-
veranderd. Aan de Lautse duurt de strijd
voort. Wij trokken terug van den rech
teroever. Bij een aanval trachtte de vijand
ook verder het offensief te nemen.
Van Grodno uit wordt de vijandelijke
opmarsch voortgezet.
Bij Skidel werden de aanvallen der
tegenstanders onder zware verhezen
voor hen afgeslagen.
Op de wegen naar Loetsk geen wijzi
ging. Wij hebben nieuwe stellingen inge
nomen aan de lijn Doebno-Remenie aan
de Ikwa en de boven Goryn.
Wij hebben in Galicië op 7
September een groot succes
behaald b ij 'I' a r n o p o 1 op de Duit
schers, die met 2 divisies versterkt een
beslissenden aanval hadden voorbereid.
Den 7den dezer gingen wij tot den aan
val over.
Tegen den avond was de vijand ge
heel verslagen. Aangezien wij niet ui
staat waren, het hevige vuur vau de
Duitschers op gelijke wijze te beantwoor
den, konden we niet het volle nut uit
dit voordeel trekken. Toch werden zeer
vele Duitschers gewond en gedood en
lieten zij 200 officieren en 8000
manschappen als gevangenen
benevens 30 kanonnen, w.o. 14
van zwaar kaliber, veel machi
negeweren en ander oorlogs
materiaal in onze handen achter.
Wij bezetten onze vorige stellingen
aan de Sereth. Wij hebben in destreek
van Trempol den vijand door een aan
val verdreven en 40 officieren benevens
2500 manschappen gevangen genomen
benevens 3 kanonnen eu 10 machinege
weren buit gemaakt.
Tusschen de Dujestr en de beneden
Sereth aanvaardden de Oostenrijkers den
7den het offensief, doch dit werd door
flaukaanvallen tot staan gebracht11 offi
cieren eu ruim 1000 manschappen vielen
in onze handen.
Het resultaat van onzen terugtocht be
gint zich thans te doen gelden doordien
wij plaatselijke voordeelen behalen.
Baron Beyens.
De „Moniteur Beige" bevat een be
sluit van Koning Aloert, waarbij baron
Beyens, minister van staat, ad interim
belast met het beheer van het departe
ment van buitenlandsche zaken, benoemd
wordt tot lid vau den ministerraad.
Herdenking van den slag aan de Marne.
Maandag heeft te Meaux, voor welks
poorten verleden jaar de Duitsche op
marsch naar Parijs tot staan werd ge
bracht, een plechtige herdenking plaats
gehad voor den slag aan de Marne.
Na een plechtige militaire mis, waarbij
verschillende bisschoppen tegenwoordig
Waren, ging men 's namiddags de graven
der gevallen soldaten bezoeken.
Dwars door de velden, waar langs de
wegkanten de kleine grafterpen, gekroond
met een kruis, de rustplaatsen |wij.zien
van hen, die voor het vaderland roemrijk
zijn gesneuveld, liepen des namiddags veei
menschen met ontdekt hoofd uit eerbied
voor de dooden en voor het grootsche,
dat geschied is op de bloedige veldiein
aan de Marne, niet ver van Meaux. Daar
liggen ook Charles Peguy en kapitein
Guérin, die van Charleroi tot Meaux heb
ben stand gehouden, op een doodenvald
te zamen met 300 makkers.
Alle grafterpen droegen een driekleurig
vaan. Mannen en vrouwen strooiden
bloemen op de graven. Op een met bloe
roen versierd graf las men dit opschrift:
„Hier rust commandant Urbal, hij is be
graven door de bom, 'welke hem doodde ten
meesleurde in het gat, dat zij in den grond
sloeg." Bij dit graf namen de familie
leden de bewijzen van rouw en sym
pathie in ontvangst: een broeder van dein
commandant Urbal, die kapitein is, en een
ander die Jezuïet is, aalmoezenier bij het
leger, alle drie broeders van generaal
Urbal, die een leger in het Noorden aan
voert en wiens vader vijftien kinderen
had. -
Bij elk gemeenschappelijk soldatenkerk-
hot verlieten de bisschoppen hun rijtuig
Mgr. Marbeau vooraan, luidop biddend
een „Onze Vader"; een „Wees Gegroet"
en de „Profundis".
Naar Duitschland overgebracht.
BRUSSEL, 7 Sept. (W. B.) Mr. Theo-
dor, deken van de orde der advocaten
te prussel, verbood een advocaat zich
bij de waarneming der belangen van een
cliënt te beroepen op de huurverordening
van den gouverneur-generaal van 10 Febr.
1915 en speciaal op de beslissing van
het Hof van Appèl te Brussel, dat de
rechtsgeldigheid van deze verordening er
kent. Daarmede maakte de deken zich
schuldig aan overschrijding zijner bevoegd
heden ten nadeele van het rechtzoekend
publiek en van de advocaten. Hij zon
digde tevens itegen art. 37 van het be
sluit van 14 December 1810 betreffende
de advocaten, volgens hetwelk dezen hun
apibt tot verdediging van het recht en
de waarheid vrij moeten uitoefenen. De
gouverneur-generaal heeft daarom mr.
ïheodor naar Duitschland laten overbren
gen, waar hij tot na afloop van den oor
log zal blijven.
KUSLASU.
De „Birsjewija Wjedomosti" meldt, dat
in Siberië, tn het gebied Narym, boscli
branden zijn uitgebroken, welke over een
afstand van honderden mijlen woeden.
De schade bedraagt reeds eenige mil-
lioenen roebels.
Het reusachtige gebied is gehuld in
een ondoordringbaren rook; ook dorpen
zijn aangetast.
ITALIË.
Watersnood in Bari.
De watersnood in Bari, waarover reeds
in een vorig nummer werd bericht, is
een catastrophe geworden. Dienaangaan
de wordt het volgende uit Ctuasso ge
meld Nadat het water was weggeioopen,
werden 19 dooden uit de puiuhoopeii
der ingestorte huizen en de achtergeble
ven modder te voorschijn gehaald. Ver
wond zijn meer dan 50 personen. De
schade aan gebouwen, straten en bruggen
is geweldig en veel grooter dan bij de
overstrooming van 19U5. Ook in de pro
vincie Bari is de schade zeer groot, maar
tengevolge van de verbroken verbindin
gen nog niet in vollen omgang bekend.
In de provincie heerscht groote ver
bittering wegens het nieuwe groote
ongeluk, waarvoor men de legeering ver
antwoordelijk stelt. Deze iiad na de
groote overstrooming van 19U5 plannen
gemaakt voor den aanleg van een ka
naal om het van de hoogte komende
water op te nemen. Het kanaal is echter
tot heden niet aangelegd, wegens geld
gebrek.
A 31 JË1L 1 K A.
De kwestie Dumba.
WASHINGTON, 10 September. De
Amerikaansche Regeering liet door haar
gezant te Weenen aan de Oostenrijksche
Regeering mededeelen, dat Dumba niet
langer als gezant te Washington kan
worden geduld en verzocht de Ooslen-
rijksche Regeeriiig Dumba terug te
roepen.
H. M. de Koningin.
Men meldt ons uit Zandvoort d.d. 9
Sept.
Hedenochtend is H. M. de Koningin
te paard langs liet strand uit de ricliung
Noordwijk alhier aangekomen en dn eet
in een op den boulevard Paulus Loot
gereedstaaiiden auto gestapt en in de
richting naar Haarlem vertrokken. Wegens
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van II Sept.
Zwakke tot matigen wind uit Oostelijke
richtingen. Helder tot llchtbewolkt, droog
weer overdagmogelijk nachtvorst. Weinig
verandering van temperatuur.
onbekendheid met H. M.'s komst was
weinig publiek aanwezig. („Tel.")
Onderscheiding.
Naar wij vernemen, is de Zeereerw.
broeder Justinus, van het pensionaat
„Eikenburg" bij Eindhoven, door Z. H.
den Paus begiftigd met liet etrekruis
„ProEcclesia et Pontifice". (Maasbode.)
Meel- en broodprijzen.
Naar ons van betrouwbare zijde wordt
medegedeeld, is de Regeering voorne
mens op 27 September, de prijzen van
bloem eu meel te verlagen.
In verband hiermede zullen ook de
maximumprijzen voor brood eene ver
laging ondergaan.
Nader meldt men
De minister van landbouw enz. heeft
met ingang van 27 Sept. den prijs van
tarwebloem (gebuild inlandsch uitsluitend
één soort) vastgesteld op f 19.25 per 100
K.G.
Sluiting Staten-Generaal.
Bij Kon. Besluit van 6 September is
bepaald, dat de tegenwoordige zitting
der Slaten-Generaal zal worden gesloten
op Zaterdag 18 Sept. a.s. te 3 uur n m.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
wordt gemachtigd zich op dit tijdstip te
begeven naar de vergadering der Staten-
Generaal, ten einde in een vergadering
der beide Kamers de zitting in naam
der Koningin te sluiten.
Voorzitter Eerste Kamer.
Bij Kon. besluit van 6 Sept. is be
noemd tot voorzitter van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, gedurende de zit
ting, die zal aanvangen op den dei den
Dinsdag in September 1915, J. J. G.
baron van Voorst tot Voorst, lid vau
die Kamer.
Wethouders.
Ondanks den toeleg van de vrijzinnig
democraten van den Rotterdauischen
raad om den Katholieken Wethouder,
den heer H. Stulemeijer te wippen, is
zulks niet gelukt, dank de eerlijkheid
van eenige liberale gemeenteraadsleden,
zoodat deze verdienstelijke stedelijke be
windsman is herkozen.
Vau nog een voor ons Katholieken ver
blijdend feit mag worden melding gemaakt
Te Haarlem, dat voor een derde Katho
liek is, is een Katholiek, de heer mr.
Heerkens Tlnjssen, een der voormannen
der Katholieke partij in Holland, tot
wethouder gekozen. Die benoeming is
zeer zeker een aanwinst voor Haarlem.
Een Spionnagezaak.
Over hetgeen door de justitie onlangs
op dp Merwede bij Woudrichem is ontdekt
wij meldden het in ons vorig nummer
zegt „Het Dagblad van Noord-Brabant"
„Wij willen het niet ontveinzen, dat die
spioimenzaak een zeer onaangenamen in
druk op ons maakt.
„Spionnen hebben in een oud schip de
Merwede op en neer gevaren en er teeke
ningen gemaakt. Ook fotoos. Zuiver spion
nenwerk in een streek, welke in staat van
beleg of althans in oorlogstoestand ver
keert en dat das allerminst het karakter
draagt van een vriendelijkheid.
De berichten wïjizen erop, dat hier Duit
schers aan het werk zijn geweest. Wordt
dit vermoeden, bevestigd, dan hebben deze
Duitschers in het spionneeren een groot
belang; moeten zien, dat zijl de kans
op een aantal teekeningen. kostbaar ge
noeg (hebben geacht, .om op te wegen tegen
het gevaar van ontdekt te worden en de
openbare meening in Nederland onaan
genaam te stemmen tegen Duitschland.
