De Groote Oorlog. No. 104. Zaterdag 4 September 1915. Elfde Jaargatig. Mijnt eiken M11HD1II-.JKIHU- in VRIlDAtAVOKD. BINNENLAND. ÜIT ZEELAND. Losse Oorlogsberichten. NIEUWE ZEEUWSCHE aNIRANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES. Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: 1500 gulden bij verlies van beide handen, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank' P" A gulden bij A gulden bij £L g* gulden bij O» I I I verlies van een I I 11 I 9 verlies j j I II verlies van I ■- ]fl|| hand, voet |||l| van een,, I* I I een of oogduimwijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger. te Schiedam. ÜC" Gebrek aan de noodige plaats ruimte noodzaakt ons het feuilleton en het vervolg van ons hoofdartikel „Lec tuur" tot een volgend nummer uit te stellen. Inmiddels verbeteren wij een aau het oog van den corrector ontsnapte drukfout in het hoofdartikel van ons vorig nummer. Daar staat 2e kol. einde 2e alinea: gel ij de lijk e ontwikkeling, dat moet zijn g e 1 e i d e 1 ij k e ontwikke ling. Red. Na een jaar. Heden, 3 September, is het een jaar geleden, dat het H. College der Kardi nalen Z.Em. Mgr. Delia Chiesa, aarts bisschop van Bologna, tot paus koos als opvolger van den vromen, onvergetelijken Pius X. Kardinaal Delia Chiesa was eerst den 25 Mei 1914 tot de kardinaalswaardig heid verheven. Niemand dacht, dat hij nu al de tiaar zou dragen. De volksstem wees de kardinalen Maffi en Ferrata aan als de vermoedelijke opvolgers van Pius X. Doch ook hier was het„de mensch wikt, God beschikt." De nieuwe paus nam den naam aan van Benedictus XV ter eere van den geleerden paus Benedictus XIV, die even eens aartsbisschop van Bologna was. I11 dit eerste jaar van zijn pontificaat heeft Benedictus XV zich over heel de wereld geëerd en bemind gemaakt door zijn ijveren voor den vrede en het ver zachten der oorlogsellende, waarbij hij zulks vermocht, terwijl hij in de Kerk zelf den geest van gebed en boetvaardig heid door zijn vermaning en opwekking verlevendigde. Hoezeer de geest van vrede, liefde en verzoening dezen verheven opperpriester kenmerkt, moge blijken uit den aanhef van zijn Encycliek van Allerheiligen 1914 Sinds Wij door een ondoorgrondelijk raadsbesluit der goddelijke Voorzienig heid, zonder eenige verdienste van On zen kant op den zetel van den H. Vorst der Apostelen verheven werden, daar toch Christus de Heer ons met hetzelfde woord als Petrus riep, weid mijne lammeren, weid mijne scha pen (Joban XXI 16—17); sindsdien hebben Wij voortdurend met de meeste welwillende liefde Onze oogen gericht op de kudde, die aan onze zorg werd toevertrouwd; een ontelbare kudde voorzeker, daar zij toch, hoewel op verschillende wijzen, alle menschen om vat. W ant allen, wie zij ook zijn, heeft J. Chr., door Zijn bloed als losprijs te storten, van de slavernij der zoude be vrijd; en er is in waarheid niemand, die van de weldaden dezer verlossing wordt uitgesloten; en zoo heeft de goddelijke Herder het menschelijk ge slacht ten deele reeds veilig in den schaapstal Zijner Kerk besloten, ten deele zal Hij het nog daarheen voeren, zooals Hij vol liefde verzekertI k heb nog andere schapen, die niet van dezen schaapstal zijn, ook die moetik binnen voeren en zij zullen naar mijn stem luisteren. (Joan X16.) Wat ons betreft, Eerbiedw. Broeders, Wij willen het U niet verhelen: voor alles hebben Wij, door die goddelijke goedheid aangespoord, in ons binnenste een buitengewonen ijver en liefde ge voeld, om naar 't heil van alle menschen te streven en juist deze was, bij t aan vaarden van ons Pontificaaat, Onze wensch, dien ook Jezus had, toen Hjj op'tpunt stond gekruisigd te wordenH. Vader bewaar hen, die Gij Mij gegeven hebt, in Uwen naam (Johan XVII—11). De vele en zeldzame gaven, uie onzen Heiligen Vader ook als mensch sieren, zijn vorming in de school van den „groo- ten kardinaal" Rampolla wettigen de overtuiging dat de Voorzienigheid in den persoon van Benedictus XV aan Kerk en wereld een herder en vriend en hel per schonk, op wiens naam het „nomen sit omen", „de naam zij tot teeken", met volle recht mag worden toegepast, die inderdaad is „Benedictus", de „ge zegende" die komt in den Naam des Heeren. Van de Zeeuwsch-Belgische grens. De Duitsche wachten langs de Leopolds- vaart in Noord-Vlaanderen, zijn op het grondgebied van Maldeghem, zoowel aan de overbruggingen als langs het kanaal zelf. opgeheven. De Belgische bewoners kunnen dus over Stroobrug ongehinderd tot aan de grensscheiding komen, waar de Duitsche overheid tegen mogelijke ont vluchtingen genoegzaam op de electrische draadversperring vertrouwt. Sinds de Belgische gemeente Maldeg hem behoorende tot Oost-Vlaanderen, bij het operatie-gebied der Duitschers wordt gerekend, moeten de bewoners hun pas poorten gaan afhalen, bij een veel kleinere gemeente op West-Vlaanderen, n.l. Moer- kerke, waar door de Duitschers sinds kort een commandanteur is gevestigd, wellicht met uitzicht op de greusopening aldaar. In Noord-Vlaanderen zijn de groote inbeslagnemingen van den nieuwen oogst door het Duitsche bestuur begonnen. Van de gemeente St. Marguérite wordt 120.060 Kdo haver gevraagd, hetgeen gerekend op 1000 Kilogr. per gemet, voor deze gemeente 120 gemet wordt, wat beslist in dezen oogst niet is opge daan. De „Vlaamsche Stem" verneemt van de Zeeuwsch-Vlaamsche grens De geruchtmakende staking in het steenkolenbekken van Charleroi, die, zoo als bekend is, met opstootjes gepaard ging en waartegen de Duitschers actief hebben moeten optreden, is geëindigd. Aan de arbeiders is loonsverhooging toe gestaan. Van de Zeeuwsch-Vlaam sche grens. Aan de grens is van af de Schelde tot aan de zee de draadver sperring voltooid. Verschillende groote toegangswegen naar België zijn nu weer voor het verkeer geopend. Doch tusschen deze wegen in wordt de geheele grens streng bewaakt. Van de Schelde tot Sas van Gent staan de Duitsche wachten hoogstens een paar honderd meters van elkaar, in de buurt van Bouchaute is de afstand zelfs geen vijf meter. Behalve do bekende wit- en zwart gestreepte schild wachthuisjes, staan nu ook overal nieuw getimmerd© grootere wachtlokalen. De Duitsche grenswachten behooren meest tot de oudere landweerplichtigen, doch op meer dan één plaats stonden eveneens lichtgewonde jongere soldaten op wacht. In verscheiden grensplaatsen, zooals Clinge, Koewacht enz'., geeft de totale af sluiting der grens aanleiding tot groote moeilijkheden. De versperring loopt vaak midden door akkers, tuinen en boomgaar den, en de eigenaars of pachters moeten soms bijna een half uur vér loopen, 0111 langs een geopenden .weg België in of uit te gaan, om aldus de andere helft van hun erf te bereiken. Ook de bewo ners van dorpen, welke gedeeltelijk op Hollandsch en Belgisch grondgebied gele gen zijn, ondervinden veel last. Waar het Belgisch gedeelte op verzoek der bewoners buiten de electrische draadversperring bleef, zioo b.v. te Koewacht en Bouchaute, kwamen enkele opi diezie wijize tusschen de Hollandsche en Belgische grensversper- ring in te wonen. In België mochten zij niet jneer komen, en wie levensmiddelen uit Holland haalde Werd als smokkelaar gestraft. Nu kunnen zij echter ongestoord hun levensmiddelen, zij het dan slechts bij; kleine hoeveelheden, uit Holland be trekken. \Z.\ Successen der Russen. PETERSBURG, 2 Sept. Aan het front Riga.Dunaburg toonde de vijand 30 en 31 Aug. alleen in de streek van Friedrichstadt activiteit. Aan den rech teroever van de Wïlija blijven wij met succes oprukken. Tusschen Wilna en de Njemen ontwikkelt zich het vijandelijk offensief. Een Duitsche bataljon werd vernietigd en 70 Duitschers en 1 officier werden gevangen genomen. Ten Wiesten van Grodno hebben wij: op 31 Aug. krach tige vijandelijke aanvallen afgeslagen. Hot front is tot Pripet niet belangrijk gewij zigd. Bij Luzk en in Galicië blijven wij met den vijand in contact, terwijl wij op een korter front terugtrekken. Door onze te genaanvallen berokkenden wij den vijand groote verliezen. Het totaal aantal gevan genen bedraagt meer dan 100 officieren en 7000 man, waarvan een derde Duit schers. Op 30 en 31 .Augustus deed de vijand krachtige aanvallen op een 5-tal plaatsen. Wij sloegen den vijand terug. Over Grodno schrijft de militaire meder werker; van de „Zürieher Post"Het lot van Wilna hangt nauw samen met dat van Grodno. De linie Wilna-Grodnoi moet of geheel behouden of geheel op;g|egev|ein worden. De poging om de positie te be houden moet tot een nieuwen uitslag voe ren. De teruggang yan de heele linie staat gelijk met het prijsgeven van geheel West- Rusland en daarmede zou natuurlijk de geheele veldtocht volkomen verloiien, zijn. De burgemeester van Weenen en Boedapest bij den Keizer. Keizer Frans Jozef heeft op Schön- brunn den burgemeester van Weenen, Weisskirchner, en den burgemeester van Boedapest, Barczy, in gemeenschappelijke audiëntie ontvangen. De beide burgemeesters kwamen bedan ken voor de hun verleende onderschei dingen van het Roode Kruis met de oor- logsdecoraties. Het verschijnen van de twee burgemees ters iu een gemeenschappelijke audiën tie was voor den keizer een groote troost. Met tevredenheid had hij ook vernomen hoe do stad Wpenen en bet stadhuis met Hongaarsche en Kroatische vlaggen versierd waren. De keizer roemde de dapperheid van de troepen uit Weenen en Boedapest en betuigde zijn diepste erkentelijkheid aan de bevolking der beide steden voor haar offervaardige en bereidwillige houding in dezen moeilijken, maar toch ook groo- ten tijd. 1 Donderdag ontving de keizer een depu tatie Hongaren en Croaten, ten getale van ruim 400 man op het slot Schöin- brunn in audiëntie. De Hongaarsche mi nister-president Tisza hield een toiesprpakt. Woeker. Te Dresden zijn vijf handelaars we gens woeker in levensmiddelen gevangen genomen. Zij hadden een wagenlading aardappelen, welke door een groothande laar-, die ze besteld had, was geweigerd omdat een deel der aardappelen verrot was, aan kleinhandelaars en werklieden nog boven den maximum prijs weten te verkoopen. Zij zullen binnenkort terechtstaan. Onteigening Noord-Kraayert. In de Memorie van Antwoord inzake het wetsontwerp tot verklaring van het alge- mjeene nut van de onteigening ten behoeve van uitbreiding van de halte Noord- Kraayert deelt de minister van waterstaat mede, dat in verband met die omstandig heden een bijzondere voorziening werd getroffen. Door hem is toegestaan, dat de gronden voorloopig in gebruik wor den genomen, terwijl verder overeen stemming is verkregen omtrent den koop prijs en afgesproken werd, dat het noo dige zou worden verricht om: gerechte lijke onteigening te bevorderen. De ont eigening zal echter uiterlijk tegen 1 Juli 1916 haar beslag moeten gekregen heb ben, daar de voorloopig© voorziening slechts tot dien datum van kracht blijft. De minister vereenigt zich volkomen met het gevoelen der leden, die geen reden zagen om zich tegen het uitspreken van het algemeen nut te verzetten. Inlijving lichting 1916. Naar liet „Centr." verneemt, bestaat de mogelijkheid, dat de inlijving van de lichting 1916 vroeger zal geschieden dan aanvankelijk was bepaald. Koninklijk bezoek. H. M. de Koningin-Moeder heeft zich Donderdagochtend 9 uur 47 per Staats spoor van uit 's Gravenhage naar Nijme gen begeven tot het brengen van het aangekondigd bezoek aan de Weesin richting te Neerbosch en aan het R.K. Sanatorium Dekkerswald" teGroesbeek. Hare Majesteit maakte voor deze reis gebruik van het salonrijtuig van de Ne der). Centraal Spoorweg-Maatschappij en keerde via .Nijmegen naar Den Haag terug. Aan het persooneel der H. IJ. S. M. is per dienstorder bekend gemaakt, dat aan de ambtenaren een halve maanden aan de ambten 14 dagen extra loon zal worden uitgekeerd, zulks iu verband niet het 75 jarig bestaan der Maatschappij. KERKNIEUWS. Kalender der Week. Van 5 tot 12 Sept. 1915. Zondag 5 Sept. Vijftiend© Zondag na Pinksteren (bl. 915); gedachtenis v. d. H. Laurentius Justinianus (bl. 1363 en 212); 3de gebed „A cunctis" (bl. 103). De gebeden na de stille II. Mis op bl. 120. Vóór de Hoogmis zegening met wijwater (bl. 69); na de Hoogmis gebed voor de Koningin (bl. 122). Vespers op bl. 918 en 123. Maandag 6 Sept. Mis als gister; 2do gebed voor de Overledenen (bl. 1490); 3de gebed .„A cunctis" (bl. 103); 4do gebed voor den Paus (bl. 102). Dinsdag 7 Sept. Mis als Zondag; 2do gebed „A cunctis" (bl. 103); 3de gebed naar keuze; 4de gebed v. d. H. Geest (bl. 1457 en 831). Woensdag 8 Sept. De Geboorte v. d. H. Maagd Maria (bl. 1363). Alléén in stille H.H. Missen gedachtenis v. d. H. Adrianus (bl. 1364 en 178). Donderdag 9 Sept. H. Gorgonius (bl. 1367 en 181); 2de, 3de en 4d© gebed als Dinsdag. Vrijdag 10, Sept. H. Nicolaas van Tolen- tinoi (bl. 1368 en 230); 2de gebed v. d. H. Geest (bl. 1457 en 831). Zaterdag 11 Sept. Mis van 0. L. Vrouw (bl. 1363); gedachtenis v. d. H.H. Protus enz. (bl. 1368); 3de gebed v. d. II. Geest (bl. 1457 en 831); 4de gebed voor den Bisschop (bl. 102). (Bijna hetzelfde als het gebed voor den Paus). De g|ewone orde der H. Mis, die iederen dag terugkeert, begint op blz. 71. De aangegeven bladzijden verwijzen naar het „Volledig Mis- en Vespersboek" van Desclée. Zondag 5 Sept. Vijftiende Zondag na Pinksteren, Epistel: Gal. V 2526 en VI 110. Evangelie: Luc. Vil 1116. In de ,,'sHert. Ct." wordt tegengespro ken het bericht, dat de Apostolische School onder bestuur der paters Jezuïeten te Turnhout, te St. Michiels-üestel geves tigd zou worden. De paters maken toe bereidselen om hun school te Turnhout zoodra mogelijk weer te openen. Lourdes. Het Comité der Ned.-Belg. bedevaar ten, van Sept. naar Lourdes, heeft besloten om dit jaar de bedevaart te vervangen door het houden eener plechligo novene, Welk weder zullen wij hebben Verwachting tot den avond van 4 Sept. In het noorden matige wind uit oostelijke richting, In het zuiden zwakke tot matige veranderlijke wind, nevelig tot zwaarbe wolkt, aanvankelijk nog kans op regen. Over dag iets zachter. welke te Luik zal plaats hebben van 5 tot en met 13 Sept. a.s., ten einde door de voorspraak van D. L. V. van Lourdes den vrede te bekomen. De geloovigen wor den uitgenoodigd, door vurig gebed zich met dat der Belg. pelgrims te vereenigen. ONDERWIJS Middelburg. Na gehouden admissie en herexamen zijn toegelaten tot het gym nasium te Middelburg: Tot zesde klasse mej. B. A. Wiener; tot de vijfde klasse J. H. Nieuwenhuijs; tot de vierde klasse M. Wielemaker; tot de derde klasse P. A. Verhuist, E. W. Vertregt en R. Weeda; tot de eerste klasse F. J. A. Smit en Nico- letta Beijers. Een leerling werd afgewe zen en de candidaat die toelatingsexa men deed, trok zich tijdens het examen terug. (Z.), Vlissingen. Na gehouden examen zijn tot de le klasse der Burger-avondschool toegelaten 61 leerlingen, namelijk M. Geeve, M. de Bruijne, P. de Groot, P. van Beizen, A. Gumée, A. Geljon, J. A. Bode, J. F. van Boekhout, A. Cas- telijn, J. Dingemanse, C. Everaert, C. Berlijn, J. J. Groen, M. J. Eekman, J. Beun, M. A. Ardewijn, J. H. Gooijen, C. Bosselaar, N. P. A. de Hamer, A. van der Linden, J. Hubregtse, Lt. Maassen, H. Louwerse, W. Kastelijn, J. J. Koo- man, D. Lievense, F. Joosse, W. van de Kreeken, A. C. Kole, A. Laport, G. N. Nonnekes, A. W. Tilroe, P. J. Zietse, E. P. Proost, W. Woltering, A. Tabak, R. F. H. L. Sondag, L. Öeelen, J. J. Sohier, J. de Ridder, J. F. van de Velde, J. Sinke, J. Poppe, F. C. Timmerman, M. H. J. Schuurbiers, A. F. S. Wissekerke, J. Schrijver, D. Vader, A. P. Smit, H. J. de Raad, F. P. Pies, P. Roos, G. van Weele, A. J. de Koster, S. M. de Visser, A. van Gelder, L. J. vanDamrae, A. K. Kokelaar, P. Sierevogel, J. Steketee, W. J. Stroo eii verder 8 oud-leerlingen. Niet toegelaten 33 leerlingen. Niet opgekomen1 leerling. Tot de 2e klasse der B. A. S. 53 oud- leerlingen. Tot de le klasse der Avond school voor Handwerkslieden 33 oud leerlingen der B. A, S.tot de 2e klasse der A. v. H. 26 en tot de 3e klasse 15 leerlingen. De cursus begint Maandag 20 September met totaal 19b leerlingen. (VI. Ct.) Goes. De vrij onverwachte komst van een groot aantal militairen, die op hun doormarsch hier zouden overnachten, gaf Donderdag in onze stad een ongekende drukte, vooral toen bekend werd dat de soldaten bij de burgers zouden worden ingekwartierd. In het Weeshuis was voor de soldaten gekookt. Om vijf uur zag men hen met hun keteltjes derwaarts gaan 0111 het middagmaal te gaan halen. Voor velen had echter dit militaire bezoek ook een aangenamen kant, want 's avonds was er concert op de Markt, gegeven door de bekende militaire kapel, dirigent de heer J. R. v. d. Glas, die een keurig program ma ten gehoore bracht., en na afloop had een groote militaire taptoe plaats, voor Goes iets ongewoons. .Honderden volgde met de soldaten de muzikanten, die onder den rossen gloed der fakkels er lustig op los bliezen, of lieten den stoet langs zich voorbijtrekken. Jammer, dat de hossende: schare weer het gewone beeld bood der Hollandsche losbandigheid, die geen zelf beperking kent. Te 10 uur was de stad

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1915 | | pagina 1