des.
iazeuse
De Groote Oorlog.
I
IGNY.
DING.
No. 101.
Zaterdag 28 Augustus 1915.
Elfde Jaargang.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
I
WEEK
sden:
K 150
IIDDELBURG.
'EVISCH
cf. p. pond.
GOES.
1 beste
Merrie.
Verschijnt eiken MAANIAG-, VOENSOAG- en VRIJDAGAVOND.
Losse Oorlogsberichten.
9ll
RANTELS,
vOSTUUMS
ide nog van
aanbieding
E ONDER-
jpotprijzen.
te Goes, zal op
stus 1915,
in het café van
•tl te Goes, na-
1 trachten
lelde perceel
Valckepleln
jirdag 26 Aug.
ening liggen in
en inlichtingen
tehitect L. B.
LASMARKT
Ie eoort)
>gst gestelde
steld uit lete
en is fijn van
iapelle-Biezelfngo.
verzocht eene
tember.
of in het Octaaf
lag der Novene.
II* in een Kerk
de Basiliek voor
ie H. Katharine.
IE KLIJBERG,
iAS—Walrave
j k e de dames
[W, Boschstraat
op Zoom is
27, Amsterdam.
mingjs den mond
bedelaar duwde
trad binnen en
tot mij: laten
wat wilt gij?"
baasd.
de drie vragen
naken geen ge-
nand heeft mij
•te bedelaar; ik
twijfelenden on
aan.
d", hernam de
gistraat wenden-
Te middelen van
t u, zeggen; gj;
man voor hem
hiji zich in zijne
ste zijlnla arme11
elaat eene waar-
met eenvoudig
st moeite gehad
derdruikken, zag
plaats.
,,ik luister"-.
ordt vervolgd.)
HE raWSCHE cour
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de HB1 gulden bij verlies van beide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de M I 11 I handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I I II I Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: g verstandsverbijstering;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
8» gulden bij B A ffe gulden bij A gulden bij A M
M L I I verlies van een jl 8 11 H verlies g g g verlies van m
1 jg I I hand, voet 1 I 11 I van een 1% g I een m I
I of oogJ Up duimwijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Wegens overvloedig ingekomen
advertentiën heden geen feuilUton
en geen oorlogsoverzicht. Red.
Nalezing.
In ons hoofdartikel „Macht en Recht''
van ons vorig nummer bespraken wij de
schennis van België's onafhankelijkheid
in het licht van de z.g. „militaire nood
zaak", welke Duitschland tot den inval
in België zou hebben bewogen.
Wij beweerden, dat die „militaire
noodzaak" niets anders was als het
streven der Duitsche militaire overheid
om een snellen, beslissenden slag te
slaan, vóórdat Frankrijk volkomen weer
baar was en Rusland zijn mobilisatie
zou hebben voltooid.
De verklaring, die de Pruisische mi
nister van buitenlandsche zaken de heer
Von Jagow van die militaire noodzaak
gaf, toen men hem over de schending
der Belgische neutraliteit aansprak, luidt
als volgt:
„De keizerlijke regeering moest
langs den kortsten en gemakkelijk-
sten weg naar Frankrijk optrekken,
teneinde in staat te zijn hare operaties
goed uit te voeren en om te trachten
zoo spoedig mogelijk een beslissenden
slag te slaan. Het was een zaak van
leven en dood voor haar, daar, wan
neer zij langs een zuidelijker weg
ware gegaan, zij niet had kunnen
hopen, met het oog op het gebrek
aan wegen en de sterkte der vestin
gen, zonder ontzaglijken tegenstand,
die groote verliezen aan tijd zou heb
ben meegebracht, voorwaarts te kun
nen komen."
„„Dit verlies aan tijd zou veroor
zaakt hebben, dat de Russen tijd
zouden hebben gewonnen om hunne
troepen naar de Duitsche grens te
brengen. Snelheid van actie was voor
de Duitschers het grootste machts
middel, terwijl dat van Rusland be
stond in onuitputtelijken voorraad
van troepen.""
De lezer ziet dat wij met onze bewe
ring de plank niet zoo ver hebben mis-
De tekst der verklaring van Von Jagow
ontleenen wij aan de in de dagbladen
gepubliceerden open brief van den En
gelsehen Staatsman Grey, waarin hij
zich verdedigt tegen de uitlatingen, die
kanselier Von Bethmann Hollweg zich
te zijnen opzichte had veroorloofd, toen
Von Bethmann onlangs in den Rijksdag
een rede hield over de uitbarsting van
den huidigen oorlog
Over België zegt Grey nog in zijn brief
„Ook in den Rijksdag verklaarde
de Duitsche kanselier op 4 Augustus
1914, sprekende over ae schending
der neutraliteit van België en Luxem
burg: „Het kwaad, ik zeg openlijk:
het kwaad, dat wij hierdoor bedrijven,
zullen wij trachten goed te maken,
zoodra onze militaire doeleinden zijn
bereikt". De schending der Belgische
neutraliteit geschiedde dus met voor
bedachten rade, ofschoon Duitschland
die neutraliteit gewaarborgd had, en
er is zeker geen verachtelijker laag
heid te bedenken, dan de poging om
die achteraf te rechtvaardigen door
tegen de onschuldige en vreedzame
Belgische regeering en bevolking de
volkomen valsche beschuldiging te
uiten, dat zij tegen Duitschland zou
den hebben samengespannen.
„De Duitsche kanselier legt in zijn
redevoering niet meer den nadruk op
deze beschuldiging, die overal tegen
België werd verspreid. Is die inge
trokken, en zoo ja, is Duitschland
bereid, het wreede onrecht goed te
maken, dat België is aangedaan?
„Wij willen Holland houen".
Zoo is de titel van een onzer volks
liederen en thans wèl actueel, nu allerlei
geruchten opduiken over booze bedoe
lingen bij Belgen, Duitschers, Franschen
en Engelschen omtrent ons Zeeuwsch-
Vlaanderen.
De „Limburger Koerier" citeert uit
latingen van Van de Perre, Belgisch
Kamerlid en van VanderVelde, Belgisch
Staatsminister, die op een toekomstig
afstaan van Zeeuwsch-Vlaanderen aan
België doelen.
Hiertegenover zouden wij kunnen
plaatsen een uitlating van den Belgischen
volksvertegenwoordiger Frans van Cau-
welaert, die op een zijner lezingen in
den herfst des vorigen jaars, wij meenen
te Amsterdam, heeft gezegd, dat dank
baarheid alleen reeds België moet aan
zetten om nimmer te bewilligen in een
vrede, die Nederland iets van zijn grond
gebied zou kosten.
Nog kan ter geruststelling worden
aangevoerd, dat tegenwoordig, veel meer
dan vroeger, ook in verantwoordelijke
kringen, bij de menschen een afkeer
leeft van het inlijven van vreemde ge
bieden. Wij zouden b.v. ter staving hiervan
kunnen wijzen op het stuk, dat de Duit
sche socialisten van Rijksdag en Partij
onlangs hebben gepubliceerd, bevattende
een leiddraad ten opzichte van het vre
desvraagstuk en in punt 4 aldus luidende
„Overwegende, dat annexatie van
door vreemde volken bewoonde land
streken indruischen tegen het recht
der volken, zelf over hun lot te be
schikken, en dat bovendien daardoor
de innerlijke eenheid van de kracht
van het Duitsche Rijk slechts ver
zwakt en zijn politieke betrekkingen
naar buiten blijvend ten zeerste bena
deeld worden, bestrijden wij de daarop
doelende plannen van kortzichtige
veroveringszuchtige politici."
Toch late men zich door dit alles niet
tot rustig indommelen in den slaap der
zorgeloosheid verleiden.
„Voorkomen is beter dan genezen".
Zoo ook hier en ons dunkt dat de bevol
king van Zeeuwsch-Vlaanderen zelve een
niet geringen invloed zou kunnen uit
oefenen op de taxatie der annexatie
geruchten, door zich ten aanhoore van
geheel Nederland en den vreemde te
verklaren als met hart en ziel aan het
gemeenschappelijke vaderland en het
Huis van Urauje te zijn verbonden en
te willen verbonden blijven.
Hoogst nuttig zou het o.i. zijn, indien
in de voornaamste plaatsen van Zeeuwsch
Vlaanderen volksvergaderingen werden
belegd, waarin uiting werd gegeven aan
het bewustzijn, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
een stuk Nederland is, dat men
niet kan afnemen zonder èn aan het
geheel èn aan het afgescheurde deel pijn
te doen. Men legge de op die vergade
ringen afgelegde vaderlandslieve verkla
ringen vast in een adres aan Hare Ma
jesteit onze geëerbiedigde Koningin en
late dat adres door zooveel moge
lijk Zeeuwsch-Vlamingen, liefst door
allen onderteekenen, zoodat overal
elders in Nederland de overtuiging
worde bijgebracht, dat wat daar ligt aan
de overzijde der Schelde, niet zoo maar
een aanhangsel is, maar een deel van
het Koninkrijk der Nederlan
den, evenzeer als elk ander stuk grond
gebied van ons vaderland, de vorstelijke
residentie niet uitgezonderd.
En nu de verjaardag van onze beminde
Vorstin in het zicht is, zouden wij onze
Zeeuwsch Vlamingen willen aanraden:
viert den dag alom met grooten jubel,
laat het dundoek lustig wapperen van
torens en huizen, siert u met oranje,
galmt uw feestlied uit, opdat de Duit
sche wacht langs de Zeeuwsch Vlaam-
sche grens, zoowel als de aan gene zijde
daarvan wonende Belg moge ervaren,
dat Zeeuwsch-Vlaanderen met al de
vezelen eener ware zielsgehechtheid aan
Nederland is verbonden en zich zoo maar
niet met een handomdraaien ervan laat
scheiden.
Brest-Litowsk gevallen.
Men seinde ons Donderdagmiddag:
BERLIJN (officieel), Brest-Litowsk is
gevallen. De Uuitsch-Óostenrijksche troe
pen zijn binnengedrongen tot in het bin
nenste der vesting, welke de vijand heeft
prijsgegeven.
(Dit wapensucces der centralen waar
van het bericht begrijpelijker wijze groote
vreugde verwekte te Berlijn en Weeneti
is van groot gewicht. Militair-deskundi
gen achten de weermacht van Rusland
tot een krachtig offensief vooreerst niet
meer in staat.
Brest-Litowsk is de centrale stelling
der Boeglinie en in het Oosten en Zuiden
van moerassen omgeven.
De plaats zelf, hoofdstad van het ge
lijknamig district, telt 50000 inwoners.
In de kerkelijke geschiedenis is Brest
bekend door de Unie van Brest
(1595) waarbij de schismatieke Ruthenen
zich met behoud van kerktaal en kerk
gebruiken aansloten bij de Roomsch-
Katholieke Kerk. Red.)
LONDEN (Officieel). De admiraliteit
deelt mede, dat de commandant van het
watervliegtuig-eskader Bigsworth een
Duitsche onderzeëer in de open zee voor
Ostende door het werpen van bommen
hedenmorgen geheel alleen tot zinken
heeft gebracht.
Nog verneemt „De Telegraaf" uit
Londen
De Engelsche vlieger en vliegescader-
commandant Bigsworth, die zonder hulp
vanuit zijn vliegmachine een Duitsche
onderzeeboot bij Ostende vernielde, is
buitengewoon bekwaam in het werpen
van bommen. Den 17en Mei maakte hij
jacht op een Zeppelin, welke bommen
wierp op Ramsgate. Bigsworth steeg tot
200 voet boven dien Zeppelin en wierp
vier bommen, waarvan er minstens één
doel trof. Een groote rookkolom steeg
uit de Zeppelin omhoog, die ernstig be
schadigd, misschien zelfs vernield werd.
De tramwegen in België opgebroken.
WEERT, 26 Augustus. Ofificieel is door
de Duitsche overheid bepaald, dat in Bel
gië ten behoeve der operaties in Rusland
800 kilometer spoor der tramwegen zal
worden opgebroken, dus bijna 1/5 van
het geheele tramnet, dat ongeveer 4000
kilometer bedraagt. (Maasb.)
Eon Servische prins zwaar gewond.
Volgens berichten uit Petersburg aan
de Zwitschersche bladen, is de broeder
van den koning van Servië, de 55-jarige
prins Arsène, bij een caveleriegevecht
tusschen Naref en Bug zwaar verwond
en naar Kieff overgebracht. Prins Arsène
was kolonel a la suite van het 1ste regi
ment kozakken van Transbaical en Ser
visch generaal.
Leuven.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
de verwoesting van Leuven bevatte „De
Tijd" het rapport omtrent dezie zaak, uit
gebracht door een Oosteurijksch priester,
wiens officieuse zending naar België on
langs door het Deensche blad Politik-en
en het Belgische blad Le 20ième Siècle,
dat te Havre verschijnt, is besproken. Op
grond va,n een uitgebreid onderzoek, dat
deze priester instelde onder alle klassen
der Leuvensche bevolking, komt hiji tot
de -conclusie, dat de beschuldiging der der
Duitschers, dat -er te Leuven een complot
tegen hen bestaan heeft, onwaar is.
Van de Duitsche grens.
Naar men ui t .goede bron verneemt wor
den van 't oostelijk front 85000 man infan
terie naar het westelijk front overgebracht.
Daardoor worden in Duitschland weder
nieuwe landstormliohtingen opgeroepen
die dan naar het front gaan.
Van het front met eenige dagen verlof
teruggekeerde Duitsche soldaten, vertel
den van de vele gevallen van plotselings
krankzinnigheid die zich voordoen bij, de
soldaten in de loopgraven. Krankzinnige
soldaten moeten vaak, als dolle honden,
door hun eigen makkers worden doodge
schoten.
AKEN, .26 Aug. (Part.) Lange treinen
met geschut en infanterie passeéiten hier
naar het westelijk front. Men kan het de
mannen aanzien, dat zij op het Russisch
front veel hebben geleden. Velen zitten:
apatisch voor zich uit te -kijken. Eveneens
paseerden treinen met beschadigd ge
schut dat van Zeebrugge kwam en waar
schijnlijk door de Engelsche vloot defect
is gieschoten. Naar ik vernam zijn in bij
zonder veel bedienende manschappen van
de batterijlen gledood.
FH.AWH.ItIJ H.
In de Donderdag gehouden zitting
aldus Reuter van de Franscue kamer
is aan de regeering met 539 stemmen
tegen 1 een crediet verleend, dat gelijk
staat met een motie van vertrouwen.
Minister Viviani, die geestdriftig werd
toegejuicht, hield een indrukwekkende
redevoering, waarin hij nadrukkelijk ver
klaarde dat er geen verdeeldheid is in
Frankrijk en dat er geen sprake zal zijn
van vrede alvorens België zijn vrjjheid
heeft herkregen en Frankrijk Elzas-Lotha-
ringen heeft gewonnen.
ZWITSEUliilWD.
BERN, 25 Aug. (Part.) Hedennacht
werd in Bern, Einsiedeln en andere
plaatsen van Zwitserland aan de noor
delijke helling der Alpen gelegen, een
korte maar vrij hevige aardbeving waar
genomen.
ZDID-AFBIHA
Staat van beleg opgeheven.
LONDEN, 26 Aug. (O. V.). Uit Johan
nesburg wordt gemeld dat de staat van
beleg, die in October 1914 door de ge
heele Zuid-Afrikaansche Unie was afge
kondigd, thans is opgeheven, behalve in
enkele plaatsenKaapstad, Liwinsstad,
Wolvischbaai en Durban. De censuur blijft
bestaan voor post- en telegraafverkeer'in
of door de Unie.
ITAlilË.
De Stromboli in werking.
Men seint uit Milaan, 26 Aug. (O.V.).
Naar gemeld wordt, is de vulkaan Strom
boli sinds eenige dagen zeer werkzaam.
Hij werpt groote lavamassa's uit, die
thans tusschen beide krateropeningen een
vuurzee vormen. De werking gaat ge
paard met een gedonder als bij ontplof
fingen. De bevolking der omliggende
landstreken is zeer opgewonden.
(De Stromboli is een vuurspuwen
de berg op het gelijknamige eiland, dat
deel uitmaakt der Liparische eilan
dengroep in de Middellandsche Zee,
aan de noordpunt van Sicilië. Red.)
Het Kamerlid voer Apeldoorn.
Men schrijft aan „De Stand.":
In het kiesdistrict Apeldoorn loopt het
gerucht dat graaf Van By landt voorne
mens is binnenkort zijn mandaat als af
gevaardigde ter Tweede Kamer ter be
schikking der kiezers te stellen.
Eedswetje.
Het eedswetje is van den Raad van
State terug, zoodat de indiening van dit
wetsontwerp bij de Tweede Kamer dezer
dagen kan worden tegemoet gezien.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 28 Aug.
Zwakke, veranderlijke wind, meest uit
Noordelijke richtingenlicht tot halfbewolkt,
droog weer. Weinig verandering van tem
peratuur*
Vijandelijke luchtschepen boven ons land.
DEN HAAG. In verband met de be
richten, dat in den vroegen morgen van
18 Augustus j.l. een luchtschip zich heeft
bewogen boven Nederlandsche grondge
bied, vernemen wij, dat de Duitsche ge
zant in opdracht van zijn regeering den
23eu dezer aan onze regeering heeft me
degedeeld, dat op voormelden dag een
Duitsch luchtschip voortgedreven door
hevigen noordenwind en bij buiig weer
zich boven Nederiandsch grondgebied is
komen te bevinden. Zoodra het schip zich
heelt kunnen onënteeren,heeft 't de afwij
king van zijn koers bemerkt en de rich
ting naar zee ingeslagen, die tusschen
Vlieland en Terschelling weder is bereikt.
De Duitsche regeermg deed daarbij in
hef licht stellen, dat het betreurens
waardig voorval uitsluitend het gevolg is
geweest van bijzondere atmosferische
omstandigheden, die den bestuurders heb
ben misled en er bij voegen, dat sedert
het begin van de vijandelijkheden aan
de Duitsche bestuurder de meest formeele
bevelen zijn gegeven om nimmer boven
het territoir van neutrale staten te varen.
Staat van beleg in het watergebied.
In de watergebieden die blijkens Kon.
besluit in staat van beleg zijn verklaard,
vallen het noordelijk deel van Vlieland,
Terschelling, Ameland en Schiermonni
koog, benevens het ten zuiden van die
eilanden en de Fries.chGroningsclie kust
gelegen water.
De bedoeling van de verklaring van
den staat van beleg is het mioige.ijli maken
van de afsluiting van de Zuiderzee aan
den noordkant.
Goes. Woensdagavond werd een doch
tertje van dhr. de Br. door een wiel
rijder aangereden, waaidoor het meisje
kwam te vallen en eenige bloedende won
den opliep aan het gelaat welke door dr.
L. moesten dichtgenaaid worden. De wiel
rijder was zoo beleefd om vlug door
te rijden, alsof er niets gebeurd was.
Met ingang van 1 November a.s.
is bij' beschikking v,an den Minister van
Waterstaat de bfePeelambtenaav van den
Rijkswaterstaat der 2é klasse P: M. Knie
riem te Vlissingen verplaatst naar Goes.
Alhier is een tweede Veilings-
vereeniging van fruit en groenten opge
richt, die den naam zal dragen van V ei-
lingsvereeniging voor Goesen Omstreken."
Aanleiding tot deze oprichting is de
bij de reeds hier gevestigde vereeniging
beslaande bepaling dat de leden daarvan
worden onderscheiden in belanghebbende
en belangstellende leden, waarvan niet
allen dezelfde rechten hebben bij de vei
lingen.
De nieuwe vereeniging zal aan alle
leden de bevoegdheid verleenen tot koo-
pen en verkoopen, en ook niet-Ieden als
koopers aanvaarden.
Zij heeft de beschikking verkregen over
een zeer ruim lokaal, dat op een voor de
bestemming doelmatige plaats is gelegen
en naar eisch zal wordeu ingericht. Men
hoopt reeds na korten tijd ae eerste vei
ling te kunnen houden. Per circulaire
zullen in Z. en N. Beveland en Walcheren
doel en voorwaarden bekend gemaakt
worden.
Alle aanwezigen ter vergadering van
gisteren traden als lid toe, terwijl door
eenige niet-aanwezigen het lidmaatschap
reeds is toegezegd
Benoemd zijn tot leden van het bestuur
de heeren F. C. A. Hoornick, A. W. A.
Ross, J. K. Verhoek, J. M. van Weele
