e
IOOL
lULES.
KERS.
Ml IS,
agmeisje.
LOGES.
osendaal,
De Groote Oorlog.
ieda.
casteren,
:kker, goes.
iholthuijzen,
holthuijzen,
m lot
ff
LTHUIJZEN.
UUR
No. 90.
Dinsdag 3 Augustus 1915.
Elfde Jaargaug.
uikenmeid,
Goes,
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
I UU Of oog; IUU duim; wf wijsvinger; 4»^#
EM - GOES
inl October a.s.
of TE HUUR
:ffecfen.
LIJK.
Losse Oorlogsberichten.
out, Kerkbanken,
[banken enz enz.
I- MIDDELBURG.
Rijmziekten.
door een goed pur-
h, dat het bloed zui-
Dan is er niets boven
Ispillen, die de specia-
te werken, zonder
sesteldheid, in geval
[maagkramp, darm-,
Iking. Zij versterken
|en brandigheid, zilt,
enz. Men kan ze
leste purgeer,
doos van 30 pillen,
|>r Zeeland
(3
I bij J. DONKERS, te
H. KOOPMAN, te
:N bespannen, klinkt
Ize Violen en Vlool-
Jirachtige kwaliteit en
|oveel verkocht.
Lange Delft B 121,
delburg,
CURE.
|imelangeboter van 45
pond, blijft de beste.
Iibevelend,
I"
|»UU
Voorstad, thans ver-
ISTDORP.
[bekomen bij den eige-
pRSTANJE te Goes en bij
LAR, aldaar.
MIDDELBURG.
TE MARKT, GOES.
voor rentenierzonder
|ok in te richten tot
J. J. QUIST.
LAR, Kloetingscheweg,
15 September
of voor vast, v. g. g. v.
iw PÉLERIN, Dreef 24,
rT MIDDELBURG
G.
markturen zitting In hef
Bank- en Effectenzaken
Abonnementsprijs p. 3maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht o>p Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoor waarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
banden, voeten ofj oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
I f guIden bij' I gulden bij gulden bij gfe BB
M a verlies van een jl I 11 I verlies B jg M verlies van S
H I hand, voet 1 11 I van een fl I een S
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Zijne heilige roeping gedachtig, heeft
Paus Benedictus XV niet geaarzeld op
den verjaardag van het uitbarsten van
den wereldoorlog nogmaals zijn stem te
doen hooren en de krijgsvoerende volke
ren en regeerders tot vrede te vermanen.
De tekst van dezen pauselijken vredes
oproep luidt, naar „De Maasbode" en
andere Katholieke dagbladen medeelen,
ongeveer als volgt:
Toen wij zonder onze verdienste ge
roepen werden om den zeer godvreezen-
den Paus Pius X, wiens heilig en vrucht
baar leven door de smarten van den
broedermoordenden strijd, welke in Euro
pa ontbrand was, verkort werd, op den
Apostoüscben Stoel op te volgen, ge
voelden ook Wij, zoo vaak Wij Onze
angstige blikken naar de bloedige slag
velden richtten, de snijdende smarten
van een huisvader, wiens huis door ver
schrikkelijke stormen verwoest is.
Met een onuitsprekelijke smart dachten
Wij aan Onze jeugdige kinderen, die bij
duizenden door den dood (weggemaaid
werden. In ons hart, dat door de liefde
van Christus vergroot was, gevoelden
Wij de ontzettende droefheid van moe
ders en echtgenooten, voor haar tijd
weduwen geworden, en de ontroostbare
smarten van de kinderen, die te vroeg
van den vaderlijken steun beroofd werden.
Uit geheel Ons hart de onzeggelijke
droefheid van zoovele huisgezinnen me
degevoelende, en begrijpende, welke ge-
biende plichten Ons door Onze zending
van vrede en liefde, welke Ons in zulke
droeve dagen toevertrouwd was, waren
opgelegd, namen Wij onmiddellijk het
vaste besluit om met geheel Onze acti
viteit en geheel Ons gezag te streven
naar de verzoening der volkeren. Wij
beloofden dit zells plechtig aan Onzen
Goddelijken Verlosser, Die ten koste van
Zijn bloed alle menschen tot broeders
wilde maken.
Onze eerste woorden, die Wij als Op
perherder der zielen tot de naties en
haar leiders richtten, waren dan ook
woorden van vrede en liefde. Maar Onze
dringende en welwillende raad van vader
en vriend werd niet gehoord.
Dit vermeerderde onze smart, maar
verzwakte ons besluit niet.
Vol vertrouwen bleven Wij Ons richten
tot den Almachtige, Die de harten en
zielen zoowel der volkeren als der vorsten
in Zijn hand heeft, en Wij smeekten Hem,
dat Hij een einde mocht maken aan dezen
verschrikkelijken geesel.
Wij wilden alle geloovigen met Ons
vurig en nederig gebed vereenigen en
om het nog krachtiger te maken deden
Wij het vergezeld gaan van werken van
christelijke boetvaardigheid.
Maar heden, op den droeven verjaardag
van het uitbreken van het ontzettend
contlict, stijgt nog inniger uit Ons hart
de wensch op, dat deze oorlog weldra
moge eindigen - klinkt nog krachtiger de
vaderlijke oproep tot een spoedigen vrede
Moge deze kreet het geweldig wapeu-
gedruisch overklinken, doordringen lot
de oorlogvoerende volkeren en hun hoof
den, en allen tot zachtmoediger en edeler
gevoelens stemmen.
In naam van den Heiligen God, in den
naam van onzen Hemelschen Vader en
Heer, ter wille van het kostbaar bloed
van Jezus Christus, dat ter onzer ver-
lossing is gestort, bezweren Wij U, die
door de Goddelijke Voorzienigheid aan
net hoofd der oorlogvoerende natiën ge
steld zijt, dat gij spoedig een einde wilt
maken aan die verschrikkelijke moord-
partij, welke nu reeds sedert een jaar
Europa onteert.
Het is het bloed van broeders, dat
nien te land en ter zee vergiet.
De schoonste streken van Europa, de
schoonste lusttuinen der wereld, zijn met
hlken en ruïnen bezaaid. Daar waar
eemgen tijd geleden handel, industrie en
landbouw bloeiden, buldert nu het kanon,
en brengt overal in steden en dorpen en
op velden dood en vernieling.
Gij, die voor God en voor de menschen
de verschrikkelijke verantwoordelijkheid
van vrede en oorlog draagt, luistert naar
Ons smeekenhoort de vaderlijke stem
van den eeuwigen en hoogsten Rechter,
aan Wien gij rekenschap zult moeten af
leggen, zoowel van uwe openbare als van
uw particuliere daden.
De overvloedige rijkdommen, waarmede
God de Schepper uw landstreken begun
stigd heeft, stellen u in staat den strijd
voort te zetten. Maar ten koste van wel
ken prijs
Daarop mogen de duizenden jonge
menschenlevens, die dagelijks op de slag
velden verbloeden, een antwoord geven.
Daarop mogen antwoorden de ruïnen van
zooveel steden en dorpen, van zoovele
monumenten, door de godsvrucht en het
en het genie der voorvaderen opgericht.
Daarop mogen antwoorden zoovele bit
tere tranen, in de stille huiskamer ge
stort en de gebeden, welke tot God op
gezonden zijn aan den voet der altaren.
Getuigen ook zij niet, dat de prijs van
het voortzetten van den strijd groot, te
groot is
En men werpe nu niet tegen, dat aan dit
geweldige conflict geen einde kan gesteld
worden zonder wapengeweld.
Dat men afstand doe van het besluit
om elkaar te vernietigen dat men wel
begrijpe, dat de naties niet vergaan. De
vernederden en verdrukten dragen het
hun opgedrongen juk met weerzin en be
reiden een weerwraak voor, door aan hun
nakomelingen een erfdeel van haat en
wraakzucht na te laten.
Waarom zon men niet reeds nu met
kalm overleg de rechten en rechtvaardige
aspiraties der verschillende volkeren over
wegen Waarom kan men niet reeds nu
vol goeden wil een rechtstreeksche of
onrechtstreeksche gedachtenwisseling be
ginnen om zooveel mogelijk rekening te
houden met deze rechten en aspiraties
en aldus een einde te maken aan den
verschrikkelijken strijd, zoeals het ook
vroeger in gelijke omstandigheden ge
schiedde
Gezegend hij, die het eerst den olijftak
des vredes zal opnamen, en de rechter
hand zal aanbieden aan den vijand, door
aan dezen redelijke vredesvoorwaarden
in het vooruitziclit te stellen 1
Het evenwicht der wereld en de voor
spoed en de rust der naties steunen op
de wederzijdsche welwillendheid en op
de eerbiediging van de rechten en de
waardigheid der anderen, veel meer dan
op een groot leger en een geweldigen
vestinggordel.
Dit is de kreet des vredes, welke op
dezen droeven dag uit't diepste van Onze
ziel opstijgt, en Wij noodigen alle vrien
den van den vrede in de geheele wereld
uit om Ons de hand te reiken, ten einde
het einde van den oorlog, welke sinds
een jaar Europa in een uitgestrekt slag
veld heeft veranderd, te helpen verhaasten.
Dat de barmhartige Jezus, door de
tusschenkomst van de Moeder van Smar
ten, eindelijk na dezen verdelgenden storm
den vredigen en stralenden dageraad des
vredes, een beeld van Zijn Goddelijk aan
schijn, doe lichten.
Dat weldra een loflied tot den Aller
hoogste, den Gever van alle goed moge
opstijgen, in dank voor de verzoening der
volkeren.
Dat de volkeren in de broederschap
des vredes mogen terugkeeren tot den
vredelievenden wedstrijd op het gebied
van kunst wetenschap en industrie.
Dat zij, wanneer het nieuwe rijk der
rechtvaardigheid weder hersteldis, inde
toekomst hun geschillen mogen oplossen,
niet door het zwaard, maar door midde
len van rechtvaardigheid en billijkheid,
welke met de noodige kalmte bestudeerd
en overwogen zijn.
Dat zal de schoonste en roemvolste
verovering zijn.
In het zoete vertrouwen, dat de boom
des vredes weldra de wereld met zijn
zoo begeerenswaardige vruchten kome
verkwikken, verleenen Wij onzen Apos-
tolischen zegen aan allen die tot de my
stieke kudde, welke Ons is toevertrouwd,
behooren en ook aan hen, die nog niet
tot de Roomsche Kerk toegetreden zijn.
Smeeken wij God, dat Hij hen met ons
door de banden der volmaakte liefde
verbinde.
Gegeven te Rome op het Vaticaan, den
28sten Juli 1915.
BENEDICTUS XV.
De toestand.
Aller oogen zijn nog op het Oostelijk
oorlogsterrein gevestigd, waar de terug
tocht der Russen uit Russisch Polen
met achterlating vau Warschau tot aller
lei beschouwingen aanleiding geeft.
In de Russische pers wordt deze terug
tocht voorgesteld als een zeer slimme
streek, die den Duitschers en Oosten
rijkers eenzelfde lot bereidt als aan
Napoleon in 1812 te beurt viel. De
militaire medewerker S. van „Ue Tijd"
zegt ervan:
Uit den aard der zaak kunnen wij de
juistheid en de waarde dezer beschou
wingen niet in alle opzichten beoordee-
len. Voor het oogenblik lezen wij er
slechts uit, dat het Russische volk erop
wordt voorbereid, dat de Narew- en
Weichsellinie eerlang zal worden prijs
gegeven. Verheeld wordt niet, dat de
verdediging dier linie tegen de aanvallen
der Duitsch Oosteurijksche legers weinig
kans van slagen zou hebben. Tot het
einde toe standhouden in deze opstelling,
zou een ramp voor de Russische legers
kunnen medebrangen, die den centralen
in het najaar de gelegenheid zou schen
ken tot een ontzettende krachtsontwik
keling tegenover de verbonden Fransch-
Engelsch Belgische strijdkrachten op het
Westelijk front. De beslissende slag wordt
zoodoende niet aangenomen, zoodat,
mocht dit terugtochtsplau slagen, op het
Duitsch-Ooostenrijksche ooriogstooneel
sterke legers der centralen noodig blijven.
Reeds wezen wij er vroeger op, dat
liet. uitblijven eener overwinning voor
de centralen een kritieken toestand zou
kunnen scheppen. In dit opzicht achten
wij dan ook het besluit der Russische
legerleiding van zeer groot gewicht. De
oorlog zal er zeer door in de lengte
worden getrokken en dit beteekent zon
der twijfel een belangrijk grooter nadeel
voor de centralen dan voor de bondge-
nooten. Naar verhouding der bevolkings
sterkte gaat de totale Duitsch Oosten-
rijksche militaire ontwikkeling die hunner
tegenstanders verre te boven. Doch zulks
heeft slechts waarde, wanneer er eene
militaire beslissing door wordt bevochten.
Blijft deze uit, dan brengt iedere dag
van den oorlog slechts verliezen zonder
eenige winst, verliezen, die bij den aan
bevolking zwakkere zwaarder moeten
wegen. Het is niet uitgesloten, dat ten
slotte de overwinning niet aan dengene
toevalt, die militair het meeste heeft
gepresteerd. Daarbij komt nog de uiterst
gunstige economische positie der entente-
mogendheden tegenover die van het
tweevoudig verbond en ook in dit opzicht
brengt iedere oorlogsdag verlies voor de
centralen mede. Ook uit dien hoofde
drijft hen alles tot het nastreven van
een snelle beslissing tor-eiken prijs.
Het besluit der Russische legerleiding
zal dus, naar onze meening, de kans op
een spoedigen vrede aanmerkelijk gerin
ger maken dan zij reeds was. Voor de
centralen komt het er thans op aan alle
krachten in spannen, om den Russischen
kolos te beletten zich aan den beslis-
senden strijd te onttrekken.
Tot zoover de heer S.
Dat met dit al de Russen den druk
van den vijand gevoelen, bewijst, dat in
de afgeloopen maand Juli niet minder
dan Ï71.0U0 Russen zijn gevangen ge
nomen.
De keizers van Duitschland en Rus
land hebben bij de verjaring van het uit
breken van den wereldkrijg manifesten
gericht aan hun volken, waarin zij den
toestand voor henzelven zoo goed moge
lijk voorstellen.
Lublin gevallen.
Men seinde ons Zaterdag
BERLIJN (Off.) De Oostenrijkers zijn
gisterenmiddag Lublin binnengerukt.
(Lublin ligt in Russisch Polen aan den
spoorweg WarschauCholm. Op het front
Lublin—Cholm zijn de Russen den terug-
toch begonnen, waarbij zij de dorpen en
veldvruchten verwoesten. Red.)
De „Hindenburg" van stapel geloopen.
BERLIJN, 1 Aug. (W. B.) De heden
op de keizerlijke werf te Wilhelmshaven
van stapel geloopen groote kruiser, ter
vervanging van de „Hertha", zal op bevel
van den keizer en koning „Hindenburg"
genoemd worden.
De Duikbootenoorlog.
Men seint ons
LONDEN. Het stoomschip Liberia is
door een Duitschen onderzeeër getorpe
deerd. Vijf man, onder wie drie Ameri
kanen werden gedood.
De „Iberian', in den grond geboord.
LONDEN, 31 Julif Reuter). Tot de om
het leven gekomenen op de „Iberian"
behoort ook een Amerikaansche vrouw.
LONDEN, 1 Augustus (Reuter). In de
„Weeklydspach" verklaart de geneesheer
van de Iberian, dat een obus over het
schip vloog zonder dat vooraf gewaar
schuwd was. Op grooten afstand bevond
zich eeu onderzeeër, die beval het schip
te verlaten. De equipage doolde zes uur
rond in de sloepen voor gered te worden.
Twee der 8 gewonden stierven aan hun
kwetsuren, waaronder een Amerikaan,
doch geen vrouw.
Visschersschepen getorpedeerd.
LONDEN, 31 Juli. (Reuter.) Er zijn
nog twee treilers van Lowestoft door
een Duitschen onderzeeër in den grond
geboord.
De bemanningen zijn aan wal gebracht.
Tereere van België.
Uit Rio de Janeiro wordt geseind, dat
op initiatief van de Ligue des allies een
schitterend feest heeft plaats gehad in
het Bonavista-park ter eere van Koningin
Elizabeth en ten voordeele van Belgische
kiDderen. Meer dan 15.UU0 personen,
waaronder de voornaamste personen uit
de politieke en linanciëele wereld waren
veriegenwoordigd. De „Grande marche
des alhés" van de Portugeesche compo
nist Adolfo Rosa, uitgevoerd door een
marine-orkest van 200 leden, wekte over
stelpende geestdrift op.
Een gedenkteeken voor Belgische
gevallen Strijders.
Men schrijft uit Turnhout aan „De
Maasbode"
Te Turnhout is onder groote belang
stelling een gedenkteeken opgericht in
de St. Pieterskerk, ter eere van de ouder
de Belgische driekleur gevallen soldaten
uit Turnhout en omgeving. De namen
der gesneuvelde soldaten zijn in een
eikennouten lijst gevat, welke bij het ont
hullen van het gedenkteeken 111 de Bel
gische vlag gewikkeld was.
Op den nationalen feestdag is door het
gemeentebestuur van Turnhout een im
mortellenkrans aan den voet van het
gedenkteeken neergelegd.
Het plan is, om door den bekenden
Turnkoutscheii kunstschilder Joseph Ver
rees, die als soldaat op het slagveld ver
minkt is en thans in een hospitaal ligt,
bij zijn terugkeer in Turnhout, de por
tretten van zijn gevallen wapenbroeders
op het mausoleum te doen schilderen.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 3 Aug.
Zwakke tot matigen Zuidwestelijk tot Zuid
oostelijken wind. Half tot zwaarbewolkt.
Mogelijk enkele regen- of onweersbuien.
Weinig verandering van temperatuur.
De vervolging der Italiaansche Geestelijkheid
De Romeinsche correspondent van de
„Augsb. Abendztg" meldt, dat hij van
een 70jarigen Italiaanschen prelaat om.
het volgende over de vervolging der
priesters in Italië vernomen heeft.
„De wildste volksinstincten worden
door de hatelijkste belasteringen opge
wekt. Wee den priester, die door een
of anderen wraakzuchtigen persoon als
Duitschgezind uitgekreten is. Hij is van
dat oogenblik af noch in zijn woning,
noch op straat, noch zelfs in de kerk
zijn leven zeker. In de SanLorenzowijk
en in een kleine kapel nabij denMonte-
Testaccio hebben individuen, die anders
nooit in een kerk komen, priesters uit
de sacristie en van het altaar weggerukt
en als misdadigers door de straten ge
sleept, zonder dat de politie er iets tegen
deed.
In andere gevallen zijn priesters onder
de beschuldiging, dat zij de geloovigen
tot opstand aanspoorden, midden in den
nacht uit hun woningen gehaald en in
de kazerne in uniformen gestoken, of
schoon zij lichamelijk voor den dienst
ongeschikt waren. Zoo is een priester
van veertig jaar, die aan een organische
hartziekte, welke door eiken geneesheer
kon geconstateerd worden, leed, op weg
naar het station hier in Rome, plotseling
overleden. Een andere priester is onder
de slagen van woeste onderofficieren
bezweken.
Dergelijke feiten hebben niet alleen
in Rome, maar over geheel Italië plaats.
Het ergste is dat niemand deze onge
lukkige priesters kan helpen. Zij worden
in den nacht in hechtenis geuomen en
naar een plaats, gebracht, waar zij bijna
niet te ontdekken zijn. Al onze naspeu
ringen naar deze slachtoffers der wille
keur blijven gewoonlijk vruchteloos.
Ook het Vaticaan moet het reeds ont
gelden. Zij, die aan de overwinning be
ginnen te twijfelen, stellen nu reeds het
Vaticaan voor het weinige succes van
Cadorna aansprakelijk. Honderden „spi
onnen" zouden volgens de volksopruiers
in de nabijheid van den Paus leven.
Mocht het Italiaansche leger verslagen
worden, dan zal het opgehitste volk zijn
woede op het Vaticaan richten".
(„Maasbode".)
Een nieuw offensief der Russan.
Aan een hier te lande ontvangen brief
van een hooggeplaatst Nederlander te
St. Petersburg, ontleend „De Tijd".
Het terugtrekken der Russen zal bij
velen verwondering verwekken, wellicht,
bij anderen ontevredenheid en misnoegen.
Doch als men de Russische toestanden
kent, dan lijkt de toekomst bij lange niet
slpcht. Geduld moet er zijn. En <lit zal
niet vruchteloos getart worden. Zoodra
er voldoende munitie zal zijn en deze
komt er, dan zullen de Russische legers
het offensief hernemen. En tegen het
offensief van een machtig sterk leger,
zullen de verzwakte Duitsch-Oostenrijk-
sche legers moeten terugwijken en zwich
ten. Na enkele weken rukt een flink
versch uitgerukt leger van 2 milhoeu
soldaten naar de Duitsch-Uostenrijksche
en Turksche fronten. Ook moet men niet
vergeten, dat Rusland tegen drie vijanden
strijdt en onvoldoende voorbereid was.
Maar weldra zal de gevreesde „Stoom
wals" aan 't wielen gaan. Het groote rijk
beschikt nog over meer 13 nullioen sol
daten. Naarmate zij degelijk bewapend
zijn, treden zij het strijdperk in, dat hen
niet afschrikt. De geest der Russische
soldaten is uitmuntend.
