De Groote Oorlog. No. 89. Zaterdag 81 Juli 1915. Elfde Jaargaug. Verschijnt eiken MAANDAG-.JVQENSDAG- en VRIJDAGAVOND. 1 S-" éfc gU'den bij i gulden bij' guld8n bij Sf8 PRINCIPIEEL. Losse Oorlogsberichten. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES. Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de mm fPïi dpfe gulden bij verlies van beide B RB gulden bij directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de jfl fl fl I fl banden, voeten of oogen. fl I I verlies van een daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 1^1 IS I Voorts bij ongeneeselijke |B 1 baud, voet GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: lUli V verstandsverbijstering; I of oog; I duim; De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. fl K» B B ver^es vau een fl fl B fl B verlies fl_ fl fl verlies van M fl 8 band, voet 1 fl fl fl fl van een fl fl een M I w W of oog; duim; wijsvinger; gulden bij verlies van eiken anderen vinger. Binnenkort worden de Goesche burgers nog eens opgeroepen voor een gemeen teraadsverkiezing, want de raadszetel, dien de heer Temperman verliet, staat nog altijd open. Met enkele candidaat- stelling komen wij er niet afde poli tieke partijen ter linkerzijde zullen can- didaten stellen, ter rechterzijde zal het zelfde worden gedaan, wij krijgen dus wederom een stembusstrijd. Men kan dit bejammeren, maar ongedaan maken kan men het niet, evenmin als men zich kan onttrekken aan de beantwoording dei- vraag welke houding heb ik als Katho liek staatsburger, als Katholiek gemeen tenaar van Goes, bij de aanstaande ver kiezing aan te nemen. Het antwoord hierop luidteen prin- cipieele houding en dat is ook het eenige antwoord, dat wij onszelven mo gen geven, als wij eerlijk willen zijn, dat wil zeggenKatholiek metterdaad en n i e t i n s c h ij n. Katholiek toch zijn wij niet enkel in de kerk en in onze slaapkamer bij het morgen en avond gebed, maar a 11ijd en overal, in ge heel onzen handel en wandel. Althans, zoo behooren wij te zijn. Han delingen, die wij dus stellen als Kat h o- lieke Staatsburgers de uit oefening van het kiesrecht is een dei- voornaamste er van moeten worden gedragen door het Katholiek be ginsel n.l. dat wij met onze stem wil len medehelpen, om den anti-cliristelijken geest in onze bestuurslichamen te be strijden, den anti-christelijken invloed die er van uitgaat, zooveel mogelijk te be perken. Of dit noodig is? Luister, wat de Franciskanerpater Raphael Ligten- berg zegt: Onze staat, onze maatschappij is officieel niet-katholiek zegge anti katholiek. Het praedicaat christelijk is vaak al te veel. Denkt aan de z.g. neutrale school het staatsonderwijs over heel de linie. Denkt aan onze huwelijkswetgeving, aan de Koninklijke goedkeuring van alles en nog wat, zelfs van de statuten van den Nieuw- Malthusiaanschen Bond, aan de afschaf fing van het gebed bij de opening en sluiting der zittingen van bestuurs lichamen aan het opzettelijk ver zwijgen tot zelfs van Gods naam in de officieele speeches De maatregelen van eenige christelijke ministeries heb ben den sinds lang heerschenden geest uit ons officieel staatsleven nog lang niet verdreven." En du zegge men nietNu ja, dat is alles heel mooi als het geldt een Tweede Kamerverkiezing, maar dat slaat niet op een gemeenteraadsverkiezing. Daar kits ik den man die mij aanstaat, van wien ik weet dat hij het welzijn der gemeente zal behartigen en daarmede afgeloopen. Want bij wie zoo redeneert is het wel- zijn der gemeente gewoonlijk het welzijn, zooals hij het door den bril van zijn eigen belangen ziet, n.l. zijn ei gen welzijn. Als h ij maar bij de keuze van een gemeenteraadslid profiteert, dan is 't genoeg. Princiepen, daar lacht men mee en zoo doet menig Katholiek in het openbaar leven feitelijk alsof hij niet Katholiek warehij volgt zijn eigen ik, zoekt zijn eigen voordeel en laat verder violen zorgen. En het gevolg? Dat onze politieke tegenstanders uit die onprmci- pieele houding van zoo menigen Katho liek munt slaan. Zij weten op voortref felijke wijze de halfslachtige Katholieken te vleien in hun z.g. onafhankelijkheids zin en individualisme en zoo gebeurt het dat, dank zij de onprincipieele houding der Katholieken, in menigen gemeente raad de liberalen de lakens uitdeelen, waar zij feitelijk in minderheid zijn. Neem b. v. b. Breda, een Katholieke stad, de residentie nog wel van een bisschop. Jarenlang hebben daar eenige niet-Katho Nog een „Tekort der Katholieken'', Futura, heiden, blz. 28 en 29. lieken of beter gezegd anti-Katholieken met liberaliseerende Roomschen de stede lijke regeering beheerscht. Eerst dit jaar is het aan de principieel handelende Katholieken, onder aanvoering hunner kiesvereeniging gelukt, den raad om te zetten en aan het Katholieke Breda die vertegenwoordigers in den raad te geven, die het verdient. Waarom wij dit alles ophalen Omdat voor de Goesche Katholieken over de jongste gemeenteraadsverkiezing nog al tijd de wolk hangt der teleurstelling over het vallen van den Katholieken candi- daat. Nu onderschept een wolk zoowel het licht als de warmte der zon. Te vreezen is het alzoo, dat de misnoegd heid, die bij de Katholieken van Goes heerscht, lien belet het licht te zien van het Katholieke beginsel en de warmte te voelen van de Katholieke overtuiging, die den bij de komende raadsverkiezing te volgen weg aangeeft. Men zij op zijn hoede 1 Hier geldt het„wordt gram maar zondigt niet." 't Is begrijpelijk en natuurlijk, dat men zijn wrevel uit over de ontrouw van boudgenooten, wien men zijn trouw verpandde, al wordt daarmede volstrekt niet gezegd, dat bij de jongste gemeen teraadsverkiezing nu juist alle Katho lieke kiezers ook hun plicht hebben gedaan. Maar hoe verklaar baar, hoe billijk die gramstorigheid ook zij, zij zou zondig worden, wanneer zij er toe leidde met pak en zak naar den vijand over te loopen, of althans bij de pakken neer te zitten en van alle ver kiezingen verder den brui te geven. Wat zouden de vrijzinnigen zich verkneukelen, als dat gebeurde I Want dan hebben zij het terrein vrij, daar de Katholieken per slot van rekening de balans in handen hebben, in de stad, zoowel als in het district. Maar verdienen dan die anti's en chris- telijk-liistorischen, die ons in den steek lieten, niet, dat zij eens aan den lijve voelen, waarop hun ontrouw te staan komt Zeker, maar niet op de wijze, als daar juist is besproken. Waut daarmede straf fen wij indirect ook ons zeiven, door mannen in den raad te brengen, wier beginselen lijnrecht tegen de onzen in- druischen. En nu moet men niet zeggen dat kan mij niet schelen, want dat is geen praat. Den vrijzinnigen en socialisten kan het wel degelijk schelen of er iemand van hun beginselen in den raad komt, zij werken en ploeteren er voor met een ijver en doortastendheid, die ons niet zelden tot beschaming strekt. Maar velen onzer zijn zóó doortrokken vaak zonder het te weten van den libera- listisclien zuurdeesem van het„ik doe wat ik verkies en om de rest maal ik niet" dat al wat zij in het openbare leven verrichten, zelden of nooit wordt geïn spireerd door het Katholiek beginsel noch gedragen door de gedachte dat „allen voor één en één voor allen" ook in de politiek een partij groot maakt. Neen, dan wisten de Katholieken van Enschedé het beter.Toen zij zagen, dat hun Tweede Kamercandidaat Engels er niet kon komen, omdat een deel der coalitie kiezers, befioorende tot den breeden zoom der halfslachtigen, niet op een Roomsche stemde, besloten zij, ofschoon aanzien- lijk sterker dan de antirevo lutionairen en Christel ij k hi storisch en tezamen, van hun eigen Roomschen candidaat afstand te doen, en een n i e t-K a t h o 1 i e k e n coa- litie-candidaat te steunen, liever dan hun district over te geven in handen van liberaal of socialist. De antirevolutionair Elhorst werd dan ook bij de herstemming in 191)9 gekozen. Ziedaar een houding, waarvoor men zijn hoed afneemt en die wij aan onze Goesche geloofsgenooten onder de kiezers durven ten voorbeeld stellen. Zoo iets kost moeite, zoo iets vraagt zelfopoffering, wie zal het ontkennen. Maar toch is dit de eenige weg, dien de Katholieke partij te Goes bij de komende verkiezing heeft te bewandelen, want het is de p r i n c i- pieele weg. Tenzij de Goesche Katho lieken geen partij willen vormen. Maar dan moeten zij er zich ook niet over be klagen wanneer zij niet worden geteld, er met hen geen rekening wordt gehou den, behalve wanneer het geldt belasting te betalen en liberale heeren op het kussen te helpen. Het is te hopen, dat de Katholieke Kiesvereeniging, geroepen om bij verkie zingen de leiding te geven, het voorbeeld zal wtten te b 1 ij v e n geven van een principieele houdinghierdoor wordt zuowei haar eigen prestige als de eer der partij het best gediend. Gelukkig heeft zij een kraehtigen steun in haar reglement, waarvan o.a. art. 2 luidt De vereenigiug gaat uit van het be ginsel, dat het plicht is van ieder Kath. Staatsburger om mede te werken tot het welzijn van gemeente, provincie en staat, en neemt (voortvloeiende uit dat beginsel) de volgende grondstellingen ais leiddraad voor haar werken aan Xo. ieder Kath. Staatburger is ver plicht in de eerste plaats zelf trouw en goed zijn kiesrecht uit te oefenen en ook anderen daaibij naar vermogen be hulpzaam te zijn 2o. die uitoefening van het kiesrecht strekt alleen dan tot welzijn van ge meente, provincie en staat, wanneer men kiest en de keuze bevordert van personena. van erkende be kwaamheid voor den aange wezen werkkring, b. van christe lijke gezindheid, d.w.z. «at zij het open bare leven geregeld en doordrongen willen zien door de christelijke beginselen 3o. slechts dan is er waarborg, dat personen als onder sub 2o. bedoeld worden verkozen, wanneer er een ge zonde politieke organisatie bestaat, waarbij eenerzijds het kiesrecht van den eenling zich volkomen vrij kan laten gelden en anderzijds door krach tig onderling verband de wenschen der minderheid ondergeschikt worden aan de beslissing der meerderheid Mochten toch alle Katholieken van Goes zich eendrachtig willen scharen rondom de kiesvereeniging, liever dan haar op een afstand te kiitiseeren, en een principieele houding aannemen bij de verkiezingen. Dan boezemen zij den tegenstander eerbied in en sporen door hun voorbeel dige houding de coalitiegenooten aan, om de lauwen en tragen en trouwenloozen in hun kringen tot een trouw en eerlijk stemmen op een Katholiek waar en wanneer zulks noodig is te bewegen, waardoor het groote struikelblok, dat de coalitie den weg tot zoo menigen stem bustriomf versperde, zal zijn weggenomen. De toestand. De Russen, die meesters zijn in het zich al vechtende terugtrekken, hebben zich blijkbaar hersteld eu bieden thans bij deNarew zulk een verbitterden tegen stand, dat de Duitsckers in de laatste dagen maar weinig zijn opgeschoten. Het uitwijken tusschen Riga en Kowno naar het Oosten zou door de Russen gedaan worden, zoo meldt althans de Hetero burgsche correspondent van de „Times" om hun vijand van het Noorden en Zuiden uit in de llanken te kunnen vallen. Het groote offensief der Italianen tegen het Isonzofront heelt hun wel eenige voordeelen bezorgd maar geen rechts- streeksch succes, want de linie der Oos tenrijkers is niet verbroken. Waar dat Isonzofront eigenlijk ligt? Aardrijkskun dig aldus schrijft een persman der N. R Crt. uit het Oostenrijksch-Hon- gaarsch hoofdkwartier begint dit front bij de Monte Confin, ten Noord- Westen van Fiitsch, strategisch evenwel eerst bij den Predilpas, in de nabijheid waarvan zich een Oostenrijksche stelling vindt, die het Seebachdal bestrijkt. Daar de Italianen door dit dal willen opruk ken, dat tot liet Kroonland Karinthië toegang verleent, wordt die stelling al sedert weken, maar zonder succes, door de Italianen met grof geschut bestookt. Van het stadje Hreth aan de Coritnitza af, en van Fiitsch af, langs de rivier tot aan haar monding in de Adriatische Zee, heeft de generale staf het terrein tus schen deze beide rivieren en de Italiaan- sclie grens, als niet verdedigbaar ver klaard, en daar ook geen versterkingen aangelegd. De Oostenrijksche verdedi gingslinie ligt zoodoende ten Oosten van de Isonzo, die voor den aanvaller op tal punten een moeielijk te nemen hindernis vormt. Tusschen Breth en Görz bestaat het terrein ten Oosten van de rivier uit rots achtig hooggebergte. De meest Noorde lijke en bruikbare toegang tot hetlsoii- zodal is de weg door liet Uccadal. waar door de stad Saga en voorts Fiitsch ge makkelijk zijn te bereiken, en zooals be kend, zijn de Italianen ook langs dit bergpad m Oostenrijksch gebied binnen gedrongen eD hebben zij ook Fiitsch beschoten. De overgang over de rivier Isonzo bij Görz, wordt, zooals bekend door een fort verdedigd, terwijl zich ten Westen daarvan, o.a. bij Podgora, nog een Oos tenrijksche verdedigingslinie bevindt. De Duitsche kroonprins die in het Ar- gonnenwoud staat, heeft dezerdagen ge zegd „Wij dekken onze kameraden in liet Oosten in den rug, en zullen het zoolang nog doen, tot hel ons mogelijk zal zijn met onze tegenstanders, de Franschen, grondig af te rekenen". Het oogeiiblik van het „groote offen sief" van de Duitschers aldus de over zichtschrijver van - De Maasbode" mogen de verbondenen wel met eenige bezorgdheid tegemoetzien. Zoolang echter de Russen door hun tegenstand in het Oosten een beslissing weten te rekken, zoo laDg hebben de verbondenen in het Westen den tijd hun posities te verster ken en door aanvoer van nieuwe troepen en ammunitie zich krachtiger te maken om den grooten stoot af te weren. Zoo hebben de verbondenen inderdaad den Russen zelfs bij al hun tegenslagen nog de dank te weten, die Asquith ia zijn onlangs gehouden rede hun bracht. I l Welk weder zullen wij hebben Van de Belgische grens. De Gouverneur-Generaal in België heeft een verordening doen aanplakken, waarin hij bekend maakt, dat, wijl zoo vele Belgen van Is23 jaar zich'aan de maandelijksche controle onttrekken en over Hofland uitwijken, hij zich voorbe houdt die controle uit te strekken op alle mannelijke Belgen van 17 tot 50 jaar. Tevens dreigt hij ouders eu gefneenten aansprakelijk te stellen voor lien die uit wijken en aan iedereen te verbieden zich elders te vestigen zonder goedkeu ring van den betrokken Kreitschef. Duitsche gewapende trawler getorpedeerd. ESBJERG, 29 Juli (W.B.) Volgens het blad Vestjyleands Sozialdeuiokrat" is gisteren in den namiddag tusschen vijf en zes uur de Duitsche gewapende traw ler „Senator vou Beerenberg", op een afstand van vijf a zes mijlen van de kust, ten Noorden van het Hornerew lichtschip, getorpedeerd door een onderzeeboot, die waarschijnlijk tot de Engelsche marine behoort, en gezonken. Volgens een bericht van de „Ribe Stif- tidende" zouden van de bemanning drie man verdronken, drie door de onderzee boot gered en 24 aan boord van het Hor nerew vuurschip gegaan zijn. (Maasbode.) De handelsoorlog. LONDEN, 29 Juli (R.O.) Het Belgische s.s. „Princesse Marie José" (1221 netto tons) is getorpedeerd en gezonken. Van de bemanning zijn 21 man gered en 4 gedood. Verwachting tot den avond van 31 Juli Zwakke tot matige winden uit westelijke richtingen. Half bewolkte lucht. Weinig of geen regen. Weinig verandering van tempe ratuur. GRIMSBY, 29 Juli (R.O.) De trawler „Dovey" is in de Noordzee tot zinken gebracht door een Duitschen onderzeeër. Men vermoedt dat de bemanning van 9 koppen verdronken is. Uit Dendermonde. In de j.I. zitting van den gemeente raad van Dendermonde werden de plan nen tot heropbouw van de stad volledig goedgekeurd. De architect der plannen is de heer J. Sterck. Z.Em. kardinaal Mercier heeft een be zoek gebracht aan de verwoeste stad Den dermonde. Z.Em. werd rondgeleid door den burgemeester. De kardinaal gaf in verschillende straten aan de toegestroom de menigte, die neerknielde, den bis- schoppelijken zegen. (Maasbode.) Generaal Candore. Het Italiaansche leger betreurt den dood van den generaal Candore, die aan de spits van zijn dappere Alpinisten op liet veld van eer het leven liet. Hij werd hooggeschat wegens de dap perheid, die hij ui den Lybischen oorlog cn bij vroegere operaties in Trente aan den dag had gelegd. LONDEN, 28 Juli. Uit Rome wordt bericht dat de Italianen loopgraven en een stelling namen en meer dan 3000 gevangenen maakten, terwijl een groote hoeveelheid voorraden in hunne handen viel. De FraDschen behaalden eenige winst in den Elzas nabij de Fecbt. GENT, 28 Juli Alle leden der burger wacht van Gent, Ladeberg en St. Amandsberg moeten zich lieden aanmel den in de Beurs te Gent ter controleering. Een eeredegen voor Koning Albert. Binnenkort zal de eeredegen voor ko ning Albert van België, waarvoor het geld door Parijzenaren is bijeengebracht, gereed zijn en hem aangeboden worden. Het gevest is versierd met een gouden figuur, voorstellende een jongen mau, die een knots zwaait. Daaronder de woorden „On ne passé pas"; Voorts draagt het gevest het opschrift. „Van het volk van Parijs aan koning Albert der Belgen." Op liet stalen met goud ingelegde lem met prijken volgende dichtregelen van Richepm Droite, sans tache et sans effroi, J'ai pour ame ton ame, o Roi (Recht, zonder vlek en zonder vrees Heb ik voor ziel uw ziel, o koning!) Amerikanen, die België willen koopen. De correspondent van de Voss. Zeitung" meldt uit Kopenhagen, dat de Ameri- kaansche bladen een denkbeeld bespreken van den bekenden heer Wanamaker, den eigenaar van een warenhuis, die aan het hoofd van een Amerikaansche commissie met Duitschland in onderhandeling wil treden, teneinde op eigen initiatief tot den vrede te geraken. Voor den heer Wanamaker is ue kwestie van België, de belangrijkste. Om deze kwestie uit den weg te ruimen, wil hij de Duitsche re geering den aankoop van België voorslaan. Zelfs wil hij 20 millioen beschikbaar stellen, waarbij hij dan hoopt op een bijbetaling door de Amerikaansche re geering. Zoo de voor den heer Wanamaker be langrijke vraag opgelost is, zal de Ame rikaansche „vredescommissie" de ver tegenwoordigers der Europeesche Staten tot een vredesconverentie uitnoodigen.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1915 | | pagina 1