T
iprikooi- es
-planten.
De Groote Oorlog.
ER.
No. 75.
Dinsdag 29 Juni 1915.
Elfde Jaargang.
uphonia".
iNCERT
$e petitie
'UNI 1915,
I alles, wanneer er
1 van
HINES,
imachines
inen-
Pafschappij.
alom.
OOP
Mijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en IffliJDAGAVOND.
1 |R H I hand, voet I I 11 I van een R^ I I een M 1
Losse Oorlogsberichten.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
[ide leden met
en
JUNI 1915,
in den Tuin
.V.
i worden gaarne
I biervan slechts
leaulist op den
lering of aan 't
Jsit, bij ongunstig
zaal.
ersoon.
Machines zijn een
dat zich reeds
Iw voor alle huis-
fcl werk met roem
|l onze winkels,
uithangbord
straat A ISO.
dagen.
vooral dienen aoht
Ie werking hunner
vermeerderen der
ganen Zwakker, en
nscihen op leeftijd
n als rugpijn, stijf-
pijnen in de spieren
gheid, vlekken voor
id, hartkloppingen,
alen, moeite bij het
der urine, enz.
leeftijd zullen Fos-
rillen van uitsteken-
t dit geneesmiddel
de en opwekkende
e nieren, het helpt
e filtreeiren van de
elen als urinestof,
srtollige water, wei
haam verlaten.
bij de h..h. de
diddelburg bij dhr.
markt K 157. Toe-
ranco na ontvangst
fl.75 voor ééil, of
10.-voor zes doo-
en. Eischt de echte
^oster's Rugpijn Nie-
■en Pillen, weigert
■lke doos die niet
oorzien is van ne-
enstaand
ierk.
handels-
8
Billijke prijs-
AN DER POLi
1. no. 6.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
I
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
8SB SPh gulden bij A A gulden bij gulden bij A g»
M H. H verlies van een jl I 11 verlies R I verlies van I
I Uu of oog; duim; wijsvinger;
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeeriDg der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bauk" te Schiedam.
De Paus en de Oorlog.
Z. H. de Paus bad dezer dagen een
onderhoud met een redacteur van het
Fransche dagblad „La Liberté."
Dit persgesprek is in de „Liberté" uit
voerig weergegeven en heeft nogal sen
satie verwekt, omdat sommigen meen
den, dat Z.Heiligheid een bepaalde oor
logvoerende mogendheid voorsprak.
De redacteur van de „Liberté" heefc
met de openbaarmaking van zijn onder
houd met den Paus een groote onbe
scheidenheid begaan, want dit onderhoud
was niet bestemd, om openbaar te wor
den gemaakt, en zeker niet in den vorm,
waarin het Parijsehe blad heeft goedge
vonden het te publiceeren. Het betreft
uitlatingen van intiemen aard en geheel
te goeder trouw gedaan, uitlatingen, die
overigens verkeerd zijn weergegeven.
De „Osservatore Romanovoegt hier
aan toe
„Wij achten het nuttig, te wijzen op
het bijzonder onderscheid, dat tusschen
officieel geplubliceerde documenten van
den H. Stoel en particuliere mededee-
lingen bestaat, en- waarvoor van tijd tot
tijd op in het oogloopende wijze gerucht
wordt gemaakt. Over het oordeel van
den H. Vader betreffende het huidige
Europeesche conflict kan geen twijfel be
staan, daar zij herhaaldelijk duidelijk in
verscheidene stukken werd omschreven,
zoo b.v. in de eerste encycliek van 1
November 1914, in de Kerstrede tot het
College van Kardinalen, in de Allocutie
tijdens het Consistorie van 22 Januari,
in zijn laatste schrijven van den 25sten
Mei aan deu Kardinaal-Deken. Dit waren
oflicieele documenten, welke nauwkeurig
de opvattingen van den Paus en den H.
Stoel weergeven en waarvoor de H. Stoel
de volle verantwoordelijkheid op zich
neemt.
Andere particuliere mededeelingen,
welke wij herhaaldelijk hebben gepubli
ceerd en ook die, welke thans ter sprake
komen, kunnen natuurlijk verscheidene
onnauwkeurigheden bevatten, gelijk ook
inderdaad het geval is en waaronder er
eenige zoo duidelijk zijn, dat men ze op
het eerste gezicht herkent, zoodat het
niet noodig is ze met name te noemen."
De Franschen kunnen het niet ver
kroppen, dat de Paus in het interview
zich hoeft onthouden van banbliksems te
slingeren naar Duitschland.
Zeer juist merkt het (liberale) „Vader
land" ten onzent aan
„Dr. Nou wens, van wiens uitlatingen
tegenover een vert egenwoordiger van De
Tijd" dezer dagen door ons melding werd
gemaakt, mocht het nog wel herhalen,
dat de Paus door iedereen wordt be
schouwd als slaande boven den strijd
der oorlogvoerende partijen. Zelfs wij,
Nederlanders, een volk dat voor s/3 uit
niet-Katholieken bestaal, gaven dezer da
gen aan die meening op niet dubbelzin
nige wijze uiting door het besluit tot het
zenden van een tijdelqk gezantschap naar
den Paus.
Maar zoodra in een interview in een
Parijsch blad wordt gezegd, dat de Paus
zich afkeur- nd uitliet over Italië's deel
neming aan den oorlog, dat hij zich be
klaagde over de moeilijkheid om uit de
tegenstrijdige verzekeringen der oorlog
voerende partijen de waarheid te bena
deren en zijne betuiging van smart over
de vernieling der B.-lgische en Fransche
kathedralen niet liet gepaard gaan met
een vervloeking van den vernieler maar
met een„wij zullen zoj wederom op
bouwen 1" dan roept een gedeelte der
bevolking, dat de Paus ook al met den
vijand heult. Want wie niet voor ons is
(d. i wie niet alles klakkeloos goedkeurt,
wat wij doen, en wie niet met ons onze
tegenstanders vervloekt) die is tegen ons
Het schijnt, dat deze meening van Italië
uit wordt gevoed."
De onhandige manier van de „Liberté"
is koren op den molen van hen, die gaarne
den Paus als absoluut onpartijdig scheids
rechter zagen verdacht gemaakt.
Want zulke lieden zijn er. Zeer waar
is, wat in dit verband het „Huisgezin"
opmerkt
„Behalve op koningin Wilhelmina houdt
de wereld, de met ontroering, schrik en
verbijstering geslagen wereld, op den Paus
het oog gericht als op een van wien zij
uitredding verwacht in dit wellicht don
kerste uur der wereldgeschiedenis.
En nu moet het opvallen, dat terwijl
iedereen onze koningin ongemoeid laat
en haar zwijgen eerbiedigt, men van links
en rechts poogt den Paus in het conflict
te betrekken en aan zijn hooge onpar
tijdigheid afbreuk te doen.
Is dat een samenspanning, een listig
opgezette campagne, of wat is het'?
Natuurlijk heeft ook onze koningin als
vorstin en vrouw haar meening over de
gebeurtenissen, blijft bekommering, leed
wezen en verontwaardiging haar niet
vreemd.
Maar Diemand verlangt van haar, dat
zij zich uitspreke, dat zij afkeuring en
blaam zal uitdeelen en partij kieze.
Met welk recht verlangt men dit alles
dan van den Paus?
Begrijpt men dan niet, dat, wil de
H. Vader in het psychologisch oogenblik
zijn zedelijken invloed doen gelden en
met kans op welslagen zijn bemiddeling
aanbieden, dit alleen mogelijk is, indien
zijn hooge onpartijdigheid geen schade
heeft geleden en van vooikeur voor de
eene, noch de andere partij is gebleken
De Paus voelt zijn zware verantwoor
delijkheid en juist dit noopt hem tot de
uiterste omzichtigheid.
Hem is de hoede der hoogste belangen
toevertrouwd, en met geen woord, dat
voor misduiding vatbaar is en wat is
eigenlijk voor misduiding gevrij waard?
mag hij die in de waagschaal stellen
Het heeft den schijn, of de vijanden
der Kerk het er op toeleggen, den Paus
als scheidsrechter te disqualificeeren.
Van hen kan het niet verwonderen,
dat zij hun oude tactiek ook thans trouw
blijven, maar bevreemden moet het, dat
katholieken zich door hen op sleeptouw
laten nemen en den Paus als het ware
opvorderen, partij te kiezen.
Er is voor deze houding geen veront
schuldiging.
Men moet deu Paus laten in de hooge
rust van het Vaticaan, van waar hij de
wereld overschouwt en met het hart van
een vader, vol liefde en mededoogen,
het oogenblik verbeidt, waarop hij, niet
ten behoeve van één land of één volk,
maar van de geteisterde menschheid ver
zoenend en bemiddelend kan lusschen-
beide komen.
In plaats van de taak des Pausen te
verzwaren, bidde men, dat God dit oogen
blik verhaaste en de harten der volken
en vorsten naar vrede neige."
De toestand.
De Russische legerautoriteiten hebben
doen weten dat de val van Lemberg een
zekere rustperiode zal doen intreden die
een nieuw Russisch offensief vooraf gaat.
Want Rusland heeft nog millioeneu sol
daten in reserve. Dit laatste is volkomen
juist. Doch het cijfer beslist hier niet al
leen. „De Standaard" wees er nog dezer
dagen op. Ook al heeft Rusland nog man
schappen te over, die 'top kan roepen,
die manschappen zonder genoegzaam
officieren, en zonder behoorlijke organi
satie van provisie en amunitie, vormen
nog geen leger om het in ernst tegen
over Duitschland en Oostenrijk vol te
houden.
Nu reeds is er tekort aan officieren.
Het geschut leed ontzettend. De amunitie
is niet naar eisch bij te leveren. Eu de
losse troepen, die nog in massa terug
trekken, vormen geen wel aangesloten
geheel meer.
Voor 't minst is hierdoor het evenwicht
tusschen de twee hoofdmachten verbro
ken' Dit dempt den moed. Dit doet de
veerkracht verflauwen. En een leger in
d r o u t e is, zoo de vervolger niet in
slaapt, bijna niet meer in goede slagorde
te concentreeren.
Daarbij komt nog, dat Duitschland
vast besloten is de campagne niet met
het ontzet van Lemberg te doen eindigen.
Ia de Times vertelt de „Neutrale
Waarnemer", die er al herhaaldelijk aan
het woord is geweest, dat een officier
van den Duitschen generalen staf aldus
tegen hem heeft gesproken:
Wij moeten de Russen verslaan, niet
alleen ze terugdrijven, zoo dat zij zich
kunnen hei stellen en terugkomen, maar
ze ter dege verslaan. Wij moeten ze in
het Zuiden terugdrijven tot in het hart
van Kléin-Rusland, Bessarabië bevrijden
en het Roemenië aanbieden voor oogen-
blikkelijke bezetting, teneinde vrede te
houden met de Balkanstaten en verder
doordingen, desnoods tot Odessa. In het
Noorden zullen de Oostzee provincies ge
makkelijk van den vijand worden gezui
verd. De Duitschgezindheid in Zweden
zal ons in dien hoek voor gevaar vrij
waren. Vervolgens zullen wij vrij zijn
om onze aandacht aan het Westen te
wijden en den inval in Engeland te
ondernemen".
Men twijfelt dan ook in Duitschland
niet, of de landing brengt dadelijk heel
Zuid-Engeland in Duitschland's bezit."
Maar even beslist blijft men iu het
Westen aan de zegepraal der Entente-
legers gelooven. Zoo schrijft b.v. de
„Vlaamsche Stem"
„Wederom zijn de HoIIandsch-Belgische
grenzen gesloten, en meu kan wel gissen,
uiet zonder reden voor den vijand. Zij
zien stellig in, dat zij aau den Yser niet
langer meer kunnen stand houden. Eene
nieuwe verdedigingslijn richten zij volop
ia. Rond Gent maken zij versterkingen.
Minstens 3U0 kanonnen trokken zij van
den Yser en de kust weg. De verbonde
nen beschieten Leffinghe, zoodat de inwo
ners van daar en uit de ronde gevlucht
zijn. Zij ziju te Gaprijcke bij Eecluo aan
gekomen. De bevolking in Vlaanderen en
Zeeuwsch-Vlaanderen is er ongerust.
Zonder uit de school te klappen, mag
ik verzekeren, dat de verlossing nabij is.
Aan 't Westerfront zijn wij verre in de
meerderheid, en zeer groote reserven zijn
daarboven nog beschikbaar. De artillerie
ook, is den vijand nu verre de baas;
daarbij is een nieuw, doch schrikkelijk
strijdmiddel gereed en ter plaats I Men
mag totaal goed vertrouwen hebbeu.
't Belgische leger is goed ingericht, al
de mannen in hunne nieuwe uniformen
gestoken, ziju ten zeerste opgewekt. De
moraal onzer troepen is uitstekend. De
brieven van 't front komende, geven er
't grootste bewijs van. Wij moeten dus
nog wat geduld hebben, mogen vol ver
trouwen ziju, want stellig is het, de vij
and zal verpletterd worden".
Over de doorbraak van het Duitsche
front door de Franschen schrijft een
Zwitsersch deskundige
„Wij vreezen dat op het oogenblik
dat de doorbraak breed en diep genoeg
geworden is, het Fransche leger zoozeer
zal zijn verzwakt, dat het de vruchten
van de overwinning niet meer zal kun
nen oogsten.
Indien de Engelschen den Franschen
niet nog een miljoen man ter beschikking
kunnen stellen, om het deel van den
bloedigen arbeid op zich te nemen, dat
overeenkomstig hun krachten is, dan
zal liet den gcallie'erden iu het Westen
bezwaarlijk gelukken om het Duitsche
front te doorbreken' met" strijdkrachten,
groot genoeg om nog operaties uit te
voeren, voor de nieuwe Duitsche strijd
krachten, die van het Oosten terugkomen,
hier in het veld verschijnen".
Zooals men weet is de duikbooten
oorlog van Duitschlaud een verdedigings
maatregel tegen de blokkade, die Enge
land op Duitschland toepast om dat land
uit te hongeren. Engeland zag heel wat
van zijn koopvaarders in de diepte dei-
zee verdwijnen, maar Duitschlaud leed
ook zwaar van de blokkade en kwam
met de neutrale staten, vooral met Ame
rika in moeilijkheden, daar de Duitsche
duikbootenkapiteins ook neutrale handels
schepen. onverbiddellijk torpedeerden.
Thans schijnt over eri 'weer een verzach
ting te zullen intreden. Vooreerst toch
zijn er teekenen die er op wijzen, dat de
Rijkskanselier, die ruzie nceft met admi
raal Von Tirpitz, omdat deze laatste den
duikbootenoorlog tot het uiterste wil
doorzetten en Bethmann uit angst voor
Amerika tot een verzoenende houding
tegenover dat land geneigd is, een ster
ken steun zal vinden in Dernburg, die
goed van de eigenlijke stemming in Ame
rika op de hoogte is. Als, zoo zegt men,
niet de Duitsche regeering van alle rede
is ontbloot, zal zij inwilligen wat Amerika
verzoekt.
Dan is er nog een ander teeken. De
Duitsche pers bespreekt iii vriendelijke
termen het vooruitzicht, dat Engeland
tengevolge van de uitdrukkelijke vertoo-
gen der neutrale mogendheden, de blok
kade van Duitschland voortaan zachter
zal uitoefenen. Dit zou een onmiddellijke
opleving van het internationale handels
verkeer ten gevolge kunnen hebben, het
geen men in Duitschlaud zeer zeker niet
zal tegenwerken.
Moge deze eerste verzachting van den
wederzijdschen verbitterden strijd het
voorspel zijn van een algemeen neder-
leggen der wapenen.
Van de Zeeuwsch-Vlaamsche grens.
Alle voorraden hooi in België en de
nieuwe hooioogst worden door de Duit-
schers in beslag genomen. De burge
meesters hebbeu te zorgen, dat het hooi
zoo spoedig mogelijk binnen komt. De
inwoners mogen alleen zooveel hooi
houden al voor de voeding van het vee
noodig is.
In de gemeente Deinze, langs den
grooten steenweg van Gent naar Kort-
rijk, hebben de Duitschers een reusachtig
houten hospitaal gebouwd. Deinze ligt
zeer gunstig voor den toevoer van ge
wonden.
In het verordeningsblad voor bezette
streken in België waarschuwt het Duit
sche bestuur tegen den handel in requi-
sitiebons, daar deze niet als papieren van
waarde te beschouwen zijn, doch alleen
dienen als rekeningen die betaald moe
ten worden.
De bewoners van Maldeghem mochten
deze dagen weer om eetwaren komen
van de D.iitschers aan de Stroobrug.
Rond Maldeghem werden weer opeischin-
gen gedaau.
Verboden uitgave.
In verband met een artikel waarin de
regeering werd aangemaand niet te aar
zelen met het sluiten van een spoedigen
vrede zonder annexatiemiddelen, is het
Duitsche socialistische hoofdorgaan Vor-
warts" voor eenigen tijd verboden te
verschijnen.
Lemberg.
Uit Krakau wordt aan de Weensche bla
den geseind: Het Lembergsclie blad
„Nowo Reforma" verneemt dat de Russen
den burgemeester van Lemberg, Rutowski
diens beide plaatsvervangers, zoomede
andere aanzienlijke persoonlijkheden als
gijzelaars hebben weggevoerd.
Oosten rij HIlongnr ije.
Een gedenkdag.
Heden, 28 Juni, is het de gedenkdag
van de ontzettende gebeurtenis, die zich
op denzelfden dag een jaar geleden te
Serajewo afspeelde, waarbij de Aartsher
tog-troonopvolger Frans Ferdinand en
zijne gemalin hertogin Sophie van Hohen-
berg ten offer vielen aan een laffen
moordaanslag, bedreven door den student
Drinzip, die als handlanger van een Ser
visch complot handelde.
Deze vorstenmoord was de aanleiding
tot den Oostenrijksch—Servisclien oorlog
waaruit de noodlottige Europeesche krijg
werd geboren, die nog altijd voortwoedt.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 29 Juni:
Zwakke tot matigen, zuidelijke tot weste
lijken wind meest zwaar bewolkt. Waar
schijnlijk regen of onweersbuien. Weinig ver
andering van temperatuur.
Burgemeester Raupp van Tilburg heeft
zijn ontslag aangevraagd aan H. M. de
Koningin.
Nederlandsch stoomschip gezonken.
AMSTERDAM Het stoomschip „Ceres"
van de Koninklijke Stoombootmij. is bij
Soederarm aan de Oostzee getorpedeerd
of op een mijn geloopen en gezonken.
De bemanning werd gered en is te
Stockholm geland.
Volgens „Aftonbladet" zou het een
Russische onderzeeër zijn geweest, welke
de „Ceres" heeft doen zinken.
Uitwisseling van krijgsgevangenen.
Omtrent de uitwisseling van Duitsche
en Engelsche krijgsgevangenen wordt
nog vernomen, dat naar Engeland worden
vervoerd 430 Engelsehen, waaronder 4
officieren, 125 man invaliden, jbenevens
34- dakloozen en 266 man van den ge
neeskundigen dienst. Naar Duitschland
worden vervoerd ongeveer 210 krijgsge
vangenen, waaronder 4 officieren, 43 man
invaliden, dakloozen en 153 man van den
geneeskundigen dienst. De Engelschen
invaliden zullen heden (Maandag) uit
België in Vlissingen aankomen en
zich aan boord van de mailbooten be
geven, waarmede Dinsdagmorgen de reis
naar Engeland wordt voortgezet. Met de
zelfde boot keeren de Duitsche inva-
lieden terug en komen dus Woensdag
middag hier aan om verder per extra-
trein de reis naar Duitschland voort te
zetten.
Maandag worden hier in het geheel
ongeveer 400 Engelsche gewonden en
krijgsgevangenen leden van ambulances
verwacht. (VI. Crt.)
Kiesrecht en militairen.
De opperbevelhebber heeft bepaald,
dat voor de uitoefening van het kies
recht voor de gemeenteraden door land
weer- en landstormplichtigen verlof kan
worden verleend, mits niet meer dan 18
pCt. der sterkte der compagnie afwezig
is, ongerekend de buitengewone persoon
lijke verloven, door den minister van
oorlog verleend. Gaat nachtverblijf bui
ten de standplaats hiermede gepaard,
dan komt het verlof in mindering van
het periodieke verlof. Het verlof mag
slechts worden verleend wanneer de uit
oefening van de dienst en de veiligheid
iu geen enkel opzicht daardoor worden
geschaad. Eventueele reiskosten komen
niet voor rekening van het rijk, tenzij
het verlof een gewone verlofsbeurt ge
heel vervangt.
Goes. De Raad dezer gemeente zal'
Donderdag 1 Juli a.s., des namiddags half
vier uur, in openbare vergadering bijeen
komen, ter behandeling der navolgende
agenda
Vaststelling dor notulen van de vorige
vergadering. i
1. Ingekomen stukken. 2. Aanvragen
qm afschrijving of teruggaaf van bekis
ting. 3. Wijziging der begrooting van het
burgerlijk armbestuur voor het jaar 1915.
4. Wijziging der begroeting van het bur
gerlijk armbestuur voor hel jaar 1914
en af- en overschrijving van posten op
die begrooting. 5. Wijziging der gemeente-
begrooting voor 1915. 6. Wijziging der
begrooting voor 1914 van het Gasthuis-
bestuur. 7. Wijziging der verordening be
trekkelijk de mestvaalten, enz.. 8. Voor
stel1 tot onbewoonbaar verldaring van het
perceel1 wijk G no. 12 aan de Albert
■HM)
