besteding 1oU luU zr OU De Groote Oorlog. eerplaten, lakleien, 22 juni 1915, No. 71. Zaterdag 19 Juni 1915. Elfde Jaargang. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. !5 CENT. IVAN VIJVEN Gz., liek verkoopen: dag 30 Juni 1915, anbesteden iepen van de Spui- te Ellewoutsdijk. chrijving te koop zwarte Bessen zwarte Bessen arte en Kruisbessen RD A pMP E L E H. mers, Roode Ster, Bravo 8 en Industrie's I f gulden bij I gu!den b*' A Waterloo. Loge en Revolutie. Losse Oorlogsberichten. BUITENLAND. BINNENLAND. Welk weder zullen wij hebben te WOUW. koop voor Noord-Brabant van ETERNIT WVRIJE-ASBEST jjid- en plafondbekleeding, plen, enz. enz. ETERNIT Pmetingen en kleuren. Le- (gen scherp concurreeren Li, onder de strengste keur. prijs en inlichtingen. |>t een busje rij- sllak maakt ge uw fiets als nieuw FIRMA inzepoort«traat, Goes. Hs E. C. VAN DISSEL, te [lags om 3 uur, in het café te' Goes, a contant /arte en roode Bessen, an plm. 6000 en 2000 strui- assende in de boomgaarden iradijs" en „het Lusthof", t en te Bath, in 3 perc.; oege Peren, aan plm. B' wassende in den boomgaard Msthof", te Bath, in 1 perc. bij biljetten. nlichtingen te verkrijgen ten n den Notaris. stuur van het Waterschap sdijk zal op •e, in het café van de Wed. Hage, bij inschrijving chrijving van dit werk is voor bij den Ontvanger-Griflier 11. gen geeft de opzichter van het P- et Bestuur voornoemd WENHUISE, Dijkgraaf. AN DER BENT, Ontvanger-Griffier. o0 struiken, bij de woning van Harinck te Kloetinge in de Groe, 1350 struiken in diens boom den straatweg en 400 struiken, bij de woning J. Westdorp te HóedekenskerKe ïrt). /ingsbiljetten in te lcveie" op Zaterdag 19 Juni 19' s 7 uur, ten kantore van aea W. NEERVOORT te sGra- alwaar nadere inlichtingen zj Gevraagd: met or" ner 1 es «nn iet opgaaf van prijs P®r es: J. M P. DIERIltX, Agent Kapoenstraat B 32 Middelb Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 2o9, GOES. Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: 1500 gulden bij verlies van beide handen, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering jfl B fl verlies van een I I 11 I verlies B fl gulden bij verlies van een wijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger. De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bauk" te Schiedam. lieden, 18 Juni, is het 100 jaar geleden, dat in de vlakte van Waterloo Napoleon door de vereenigde Engelsch-Nederland- sche en Duitsche legers werd verslagen. Weinig scheelde het, of de Fransche keizer had het pleit gewonnen. Tegen zes uur in den avond was Wellington's positie zóó kritiek, dat zijn nederlaag onvermijdelijk scheeu en te Brussel reeds een paniek begon te heerschen Doch te rechter tijd verscheen Blücher op het slagveld en deed de kansen keeren. Een zucht van verademing ging op in Europa, toen men den „tweeden Atilla" voor goed gevallen wist. Wat ons land betreft, de zege bij Waterloo verzekerde het een rustig voort bestaan en het was niet zonder reden dat nog jaren en jaren nadien in onze kerken op den Waterloodag het „Te Deum" werd aangeheven. Thans geeft de wereld een oorlog te aanschouwen, waarbij de felste strijd uit het Napoleontische tijdperk slechts kin derspel is. Ons land bleef in vrede door een ge lukkig toeval, beter gezegd door een wonderbare beschikking der Voorzienig heid. Geve God, dat ons land blijvend van den oorlogsgruwel moge gespaard blijven en de vrucht van de zege van Wateiloo, die ons tot een vrije natie maakte, niet worde vernietigd. Dat vrijmclselaars en revolutiemannen in Italië een grout aandeel hebben ge had in het doen deelnemen van dat land aan den huidigen oorlog, gaven wij reeds vroeger als onze vaste meening te kennen. Wij worden daarin versterkt door hetgeen „De Tijd" van 17 Juni mededeelt aangaande een persgesprek, dat een zijner redacteuren had met dr. Nouwens, dials procurator der Norbertijnerorde te Rome verblijvend, de Eeuwige Stad heeft moe ten verlaten en nu, na een kort verblijf te Lugano in Zwitserland, in het vader land is teruggekeerd. Dr. Nouwens was lange jaren de groote promotor van de Nederlandsche Midden standsorganisatie en de getrouwe helper en vriend van den heer Meeusen, presi dent van den Nederlandschen Midden standsbond. Beiden werden een jaar vijf, zes gele den door onze regeering afgevaardigd om in Oostenrijk de verschillende instel lingen te bezoeken, die dat Rijk ten bate van den Middenstandsbond had in het leven geroepen. Ziju woord heeft dus gezag en mag worden aangemerkt als de vrucht van een bezonken oordeel. Over het ontstaan van den oorlog in Italië sprak Dr. Nouwens zich tegenover den Tijd-redacteur als volgt uit: Zeker is, dat deze oorlog door de revo lutionairen is veroorzaakt. Het volk, in de ruime beteekenis van het woord, was in Italië beslist tegen den oorlog gekant, In alle kringen, waar ik kwam, heb ik nimmer oorlogzuchtige stemmingen be, merkt. De groote socialistische partij was mede anti-oorlogsgezind. Maar een groepje revolutionairen scheidde zich af en mijn vaste overtuiging is, dat de mannen der revolutie dezen oorlog hebben bewerkt. Ook niet de vrijmetselarij? vroeg de persman van „De Tijd'. Maar, zeide ik u niet, hoe teekenend het was, dat alle anti-Oostenrjjksche oorlogsrelletjes steeds ook een anti-cleri- caal karakter droegen? Deze oorlog van Italië is een drijven geweest van enkelen. Ik heb liet kunnen zien, hoe het volk dezen oorlog niet wilde en te Lugano heb ik uit betrouwbare bronnen nog steeds kunnen ervaren, dat voor dezen oorlog bij het groote publiek geen sym pathie bestaat. Het schuim van de straat had bjj de oorlogsbetoogingen de over hand Toen bij de relletjes op het St. Silvesterplein de politie 132 personen gevangen nam, bleken er maar 4 onder te wezen, die dienstplichtig waren. De overigen behoefden toch niet te vechten! De toestand. De „Berliner Ztg. ami Mittag" meldt via Weenen dat berichten uit Petersburg le vendige bezorgdheid verraden over het tot van Leihberg ea bereiden er Zich op voor, dat het overschrijden van den Dnjester door sterke troepen der Centrale mogendheden, het lot dezer stad niet on aangetast kan laten. Onder dergelijke om standigheden dient het Russische opper commando maatregelen te treffen, om desnoods het steunpunt zijner onderne mingen van. Lembeig' te verleggen. Hetzelfde blad verneemt uit Boekarest, hoofdstad van Rumenië: Uit Galicië te Ismail (nabij de Russische grens) aange komen Russische soldaten verklaarden dat de Russische troepen over de get heele linie vreeselijke verliezen leden. In alle Russische forten heersoht een daadwerkelijke paniek. So'daten verhaal den dat zij zelfs gewond den terugtocht aanvaarden en drie etmalen op dan vlucht Waren Zoinder eten of drinken. Dia solda ten "wierpen hunne wapens en uitrusting weg, om maar sneller te loopen. Naar Weenen meldt de opperste leger aanvoering van het Russisch oorlogstoo- neel het volgende: Ook gisteren konden de verslagen Rus. sische legers nergens stand houden. In Midden-Galicië zetten zij op het geheale front door sterke achterhoeden gedekt den terugtocht in Noord-Oostelijke en .Ooste lijke richting voort, achtervolgd door de verbonden troepen. Ten Noorden van Sieniawa rukten onze troepen over Cie- pl'ice en Cerekow. op en hebben gisteren sterke Russische strijdkrachten, die nog op Galicischen bodem vochten, onder zlwa- re verliezen over de Rijksgrens terugge worpen. Oostelijk aansluitend bereikten de verbonden troepen Lubaczow, ontruk ten de Russen na een lang gevecht Nio* manow en rukten verder naar Janowrow op. Aan de straatweg van, hemberg wier pen troepen van het leger van Roehm ster ke Russische achterhoeden bij Wolezuohy in de avonduren over de VVereszyca en namen tegen middernacht het Westelijk gedeelte van Grodek in storm. Ook ten Zuiden van Grodek werd de Westelijke oever der Wereszyca van vijanden gezui verd. Ten Zuiden van de Dnjester is de toestand in het algemeen onveranderd. Nog meldt 'het „Berliner Tageblatt" u'.t Galliciëj jHet succes van gisteren ligt daarin, dat de Russen gedwongen zijn, niet al leen de steake stellingen bijl Mosiska te ontruimen, doch ook dat het leger van Pflanzer-Biltin in Tysmicmica, Thumacz en Olessa opdringt en zich in bezit stelde van het bruggenhoofd Nizniow. Daarmede verkregen de centrale mogendheden pa Salysczyki de tweede der vijf spoorweg overgangen over den Dnjester in banden, waardoor het Russische front ook hier, waar het het sterkst stand hield onhoud baar aan het wankelen geraakte. -Zelfs indien al deze berichten schro melijk overdreven zijn, blijkt er toch in allen gevalle uit dat de Centrale Mogend heden (Duitschl'aad en Oostenrijk) jhun uiterste krachtsinspanning aanwenden om den strijd met Rusland tot een eindbeslis sing te brengen. Daarom juist vallen de Engelschen en Eranschen met zooveel geweld de stel lingen der Duitsohers in Frankrijk aan en met succes om te verhinderen, dat de vernietiging der Russische strijd krachten de positie der Duitsohers op het Westelijk oorlogsveld aanmerkelijk zou komen versterken. !0ok financieel staat Rusland er niet zo,o brillant voor, gelijk het navolgende bericht bewjjst. JHAjMBjURG, 17 Juni. (VJD.) Aan de „Hamburger Nachrichten" wordt uit Hol- I landsohe bankkringen gemeld, dat volgens uit Londen ontvangen berichten de Rus sische Regeering in Engeland de Russi sche leeningj a IV2 milliard (guldens) niet heeft kunnen plaatsen. De Engelsche geld markt is namelijk door de geldbehoefte van Engeland reeds met 3 millioen pel dag zwaar belast. Engeland gaf Rusland in overweging de belasting op de Russi sche kldlosters te verhoogen en tevens een verhooging op de Inkomstenbelasting enz. in te voeren. Een Duitsch dagbladschrijver schrijft omtrent het Italiaansche oorlogstooneel, dat hij door den commandant van een tegen Italië opereeiend legerkorps ontvan gen werd, die zich over den tegenwoor- digen toestand aan het zuid-westelijk oor logstooneel zeer geruststel.end uitliet. Be doelde officier zeide voorts, dat de reden, waarom de Oostenrijkers niet reeds nu tot den aanval waren overgegaan, niet is, dat zij: daartoe niet in staat waren, maar dat Zij 'het oogenblik nog niet ge komen achtten. Uit Weenen meldt men: Ook aan het Isonzo-front sloegen onze troepen hij Plava weer verscheidene aan vallen onder zware verliezen voor den tegenstander terug. In het rotsgebied van Karn duren de gevechten van de bergtroe pen voort. Aan do Karinthische grens is gisteren niets bijzonders voorgevallen. In Tyrol werden vijandelijke aanvallen tegen het Tilliacher-Joch in het Lausanne-gebied bij Tresaszl Buchenstein en op de Monte Coston (ten Oosten van Calvaria) terug- Aan het Berliner Tageblatt wordt ge meld: Te Innsbrück arriveerden gisteren twee gevangengenomen Italiaansche offi cieren met 58 man. Een rampzalig over schot van de oorlogssterke compagnie, die bij Cascotta door een steenlawine volkomen vernietigd werd. Deze krijgslist werd door eenige wakkere gendarmen uitgevoerd. Uit Belgis. EYSDEN, 17 Juni. (Part.) Gemeld wordt dat ide Duitsohers een persoon, die eenige aanteekeningen bijl zich had, gevangen genomen hadden, doch zich losrukte en toen door de Dujitschers op zijn vlucht werd doodgeschoten. EYSDEN, 17 Juni. (Part.) In de omge ving' van Visé wordt door de Duitsohers van de burgers alle mogelijke huisraad opgeëischt. LUIK, 17 Juni. (Part.) Heden passeer den hier -ongeveer 1GOO zwaargewonde Duitsche militairen, die per trein naar Duitschland werden overgebracht. Zij kwamen van het Westelijk front. ZURICH, 17 Juni (Part.). Gemeld wordt, dat de schade veroorzaakt door de Fran- sche vliegtuigen bij het werpen van bom men op de huizen der stad Karlsruhe, zeer groot is. De arrestaties te Antwerpen. PUTTEN, 17 Juni. (Van onzen correspon dent.) Van zeer betrouwbare zijldë ver neem ik uit Antwerpen hlet volgende: Niet de Jezuïeten, doch de leden van een patronaat bestuurd door den Jezuïeten pater De Bruyn zijin gearresteerd. Er moe ben lijsten gevonden zijn bevattende de namen van tal van Belgische jongelin gen, die zich voor 't Belgische leger heb ben laten aanwerven jen eveneens van hen, die door bemiddeling van dit patro naat reeds naar Holland uitgeweken zijn. Pater De Bruyn is gevangen gtenomen. (Maasbode.) ZüRICH, 17 Juni. (Part.) Heden zijn te Triest vele Oostenrijksohfa en Duitsohei generaals aangekomen, om naar bet front door te reizen. De Duitsohers in Vlaanderen. De correspondent van het V. D.-bureau aan de Zeeuwsch Vlaamsche grens seint Swevelghem heeft hetzelfde lot getrof fen als Mechelen en om soortelijke rede nen. Daar weigerde de bevolking in een prikkeldraadfabriek te werken De Duit sche overheid had Donderdag daar den staat van beleg afgekondigd en den bur gemeester, den gemeente-secretaris en den senator gevankelijk naar Kortrijk doen voeren. Dien dag moest de arbeid op de genoemde fabriek worden hervat, daar anders de geheele plaats zou worden gestraft. Niettemin verschenen maar en kele arbeiders. De geheele mannelijke bevolking van Swevelghem tot aan den 45-jarigen leef tijd moest daarop ten stadhuize komen. Van deze werd de helft in de prikkel draadfabriek werkzaam gesteld, terwijl de andere helft naar Kortrijk werden vervoerd. AKHKKVItkltK STATUI. De nieuwe stadsvlag van New-York. Reuter meldt, dat de oranje-wit en blauwe vlag, onder welke de stad New- York (Nieuw-Amsterdam) in 1626 door de Hollanders gesticht is, op 24 Juni de ofliciëele vlag van de stad zal worden. Op dien dag zal deze duor de stad aan genomen nieuwe vlag 's middags om 12 uur op het stadhuis geheschen worden. Vele Amerikaansche geslachten teekent Reuter hierbij aan als de Roosevelts en de van der Bilts zijn uit vroegere kolonisten gesproten, en zoo bestaat er, uit gevoelsoverwegingen, be grijpelijke belangstelling voor de oude kleuren. De datum is oök van beteekenis, daar hij aan den 24sten Juni 1665 her innert, toen de Hollanders de stad ten behoeve van de Engelschen ontruimden. Een fraai exemplaar der nienwe stads vlag zal binnenkort namens de stad Am sterdam aan New-York worden aange- bodtn. Eerste Kamer. Zitting van Dinsdag en Woensdag en Dondeidag. Na aanneming van eenige wetsontwer pen kwam Dinsdag aan de orde het wetsontwerp tot nadere regeling van liet eedsvraagstuk. Dhr. v. d. Berg vroeg, of de kwestie zoo'n haast lieefi, Spr. betwijfelde dit en had liever gezien dat de Reg. voor- loopig eene afwachtende houding had aangenomen. Hij wees er voorts op, dat niet allen, die tot geen kerkgenootschap behooren, als atheïsten kuniuien worden beschouwd en toonde dit aan met eenige voorbeelden. De eed zal langs ten om weg, nu toch facultatief worden. Spr. meent, dat men de Rtgeering een dienst zal bewijzen door dit ontwerp te ver werpen. dhr. v. d. B i e s e n zegt, dat naar zijn bescheiden meening dit wetsontwerp niet te verdedigen is. Het verdeelt de men- schen in drie klassengodloochenaars, lieden die niet tot een kerkgenootschap behooren en lieden die er wel toe behoo ren doch bezwaar hebben den eed af te leggen. Spr. gelooft niet dat er godloo chenaars zijn, wèl twijfelaars, 't Is volgens spr. schromelijk onrechtvaardig, dat de de geloovige Christen of Israëliet slechts op eed gtloofd wordt en de godloochenaar reeds op zijn belofte. De Regeering mag niet meten met twee maten. dhr. Reekers vindt het tijdstip van behandeling zeer ongelegen en acht het stelsel dat in dit ontwerp wordt gevolgd het minst aannemelijk. Het verdeelt de natie in degenen, die men volkomen kan vertrouwen en lieden met wie men voor zichtig moet zijn. Zulk stelsel kan niet Verwachting tot den avond van 19 Juni: Zwakke tot matigen, noordoostelijke tot noordwestelijken wind. Gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen. Weinig verandering van temperatuur. in den smaak vallen der rechterzijde. Hij beschouwt de eed niet als een belij denis van den Staat, wèl van den getuige. Het verplichten van den een en het vrij laten van den ander keurt spr. af. Het ontwerp lijdt aan gebrek aan consequen tie, geeft geen rechtsgelijkheid en zal dcmoraliseerend werken. In zijn Woensdag voortgezette rede kwam de heer Reekers op tegen de strekking van het wetsontwerp, dat van de geloovigen den eed vergt, maar de on- geloovigen daarvan vrijs elt, Als oplos sing doet spr. aan de hand de tijdelijke eeds-dwang ook voor hen, die niet tot een kerkgenootschap behooren, om deli- nitief alleen vrijstelling te geven aan hen, die op grond van kerkelijk voorschrift of bijbelsche gronden bezwaren hebben desnoods schalie men den eedsdwang af. dhr. L u c a s s e betoogde, dat liet ont werp tot vrije keuze voert, daar de rech ter toch niet de gemoedsbezwaren zal kunnen beoordcelen. dhr. Bos van Oud AmelisweerJ be toogde, dat toetsing van de gemoedsbe zwaren voor den rechter een onmogelijk te vervullen taak is en bepleit opneming van eedsdwang voor alli-n in de wet. Dhr. Kuiper bestreed het ontwerp dat hij karakteriseerde als een product van anti clericalen triomf en meende dat de Eerste Kamer zeer zeker het ontwerp diende te verwerpen. dhr. Drucker zeide, dat aanvankelijk in de Tweede Kamer geen sprake was van principieel verzet. Eerst later is het geworden een kwestie van rechthebberij van rechts en van links. Van aanneming van dit ontwerp verwacht spr. opheffing van de moeilijkheden der gemoedsbe zwaren. In de rechtzaal zal niet meer behoeven te worden onderzocht of iemand lid is van een kerkgenootschap. Daarbij baart het ontwerp den weg tot een nieu we rechtspraak en maakt een eind aan de groote verwarring. Spr. verdedigde verder het ontwerp, ook met verwijzii g naar de regeling in tal van landen, o.a. Engeland, waar de regeling vrijwel over eenkomt met hetgeen hier wordt voor gesteld. Spr. ziet geen uitweg uit de moeilijkheid, als dit ontwerp wordt ver worpen. Die het helpt verwerpen, laadt een zware verantwoordelijkheid op zich. Dhr. v. Lams we er de erkende, dat de rede van den vorigen spr. veel in druk op hem heelt gemaakt. Echter heeft hij tegen het ontwerp eenige be zwaren, o.a. wat betreft het toetsings- recht. Dit onderzoek acht hij in strijd met de vrijheid van godsdienst. Ook de rechtsongelijkheid, waarop reeds verschil lende sprekers hebben gewezen, acht hij een bezwaar. De minister van justitie, die Donderdag aan liet woord kwam, betoogde dat de regeering niet kon afwachten of de Hooge Raad op zijn vroegere beslissing zou terug keeren. De rechter heeft de gemoedsbe zwaren niet te beoordeelen, ailéén de oprechtheid van hem, die ze opwerpt. Spreker ontkende dat de geloovige niet en de ongeloovige wel op zijn woord zal worden geloofd. Bovendien is geloovig zijn regel en ongeloovig uitzondering. Spr. beroept zich voorts ter ondersteu ning van liet ontwerp op hetgeen door minister Heemskerk omtrent dit onder werp bij de behandeling van de staats- begrooting 1910 is verklaard. Na repliek en dupliek werd het eeds wetje verworpen, met 23 tegen 17 stem men, rechts tegen links. Daarna was aan de orde de interpel latie van Nierop omtrent de toepassing van art. 13 van de wet op de inkom stenbelasting voor dividenden enander

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1915 | | pagina 1