De Groote Oorlog.
Zaterdag 12 Juni 1915.
Elfde Jaargang.
platen,
leien,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
No. 68.
30 Juni 1915,
»steden
van de Spuljt
llewoutsdijk.
rvitriool,
Pappoeder.
[deelig aanbod.
16
Dienstbode.
Érschipperpul
'RIMA
.ndbemesting-
sr 100 K-G.
PILAAR,
tohijnl ilb MMND1G-, WOENSDAG- en HIIDMIVOHD.
ljU 1UU i" Du
Losse Oorlogsberichten.
KERKNIEUWS.
'OUW.
loor Noord-Brabant
RNIT
IJ E-ASBEST
plafondbekleedingl I
BZ. enz.
INIT
|en en kleuren. Le-
iierp concurreeren-
Jr de strengste keur,
«n inlichtingen.
an het Waterechq
op
let café van de Welti
bij inschrijving
Cg van dit werk is voo
Éen Ontvanger-Griffie
aft de opzichter van te
luur voornoemd:
JUISE, Dijkgraaf.
|R BENT,
Ontvanger-Griffier;
Hen van
irradig
hbevelend,
et IS H.A. LAND.
lourant onder letter G.
Jordt gevraagd
ieven Bureau van
to „Zierikzee."
-
Iter J bij de boekh
|LK en van DIJL
intende resultaten.
red te minachten
e, „moet die klein1®
ewordenl"
inde zij dengene, die
ing had schuldig l""111 1
chamele student, die
hetzelfde kostuum d
letösde, oiuioozele
es Vallées over het
opzichten verre ov®I
alleen spijtig, mnar
)at riep om
arkiezin begon m
elijkheden gelijk c|e,ji
erika, zonder voorarm
Carral,
rd als verspieder
Igebied .gezond^»-
te f
bij Xavier in Jf
ibche opvofiading' £®LJ9l
lusteloosheid
zucht naar vermag
ikken, kortom, hem
bben wat een jo«£! c,.|
erderv© moet voe wsv
>or zuilk eene taak j.A
eester; bjj had - I
(Wordt
i 1
vervolgd
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0,75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor V. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 2o9. GOES.
Tel. interc.: Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in In t bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 fi" gulden bij I gulden bij A g|%
jfl I verlies van een II I verlies Rfl I
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger,
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens gebrek aan plaatsruimte
heden geen feuilleton en geen oor
logsoverzicht. Red.
De naweeën van den krijg.
In een Berlijnsche correspondentie aan
de „N. Rott. Ct." leest men het volgende
Thans, nu de oorlog zoo lang aan den
gang is, dat zelfs de zwaarst gewonden
tijd hebben gehad om te genezen, merkt
men ook in het openbaar meer van
de verminkingen, die deze wcreldplaag
meebrengt. In de parken ziet men jonge
soldaten, nog in uuiform, die met be
hulp van krukken reeds geleerd hebben
zich op een been voort te bewegen.
Het snijdt door de ziel als inen een
krachtigen jongen, slanken kerel ont
moet, wiens rechterbeen bij de heup
is afgezet, of een tobberd in een wa
gentje ziet voortduwen, die beide on-
derbeenen verloren heeft. Den heelen
winter door hebben wij in de concert
zalen vele blinden gezien. Soms zijn
er in openbare lokalen pijidijke too-
neelen voorgekomen, doordat een ge-
nezene, die door het hoofd geschoten
was, een plotselingen aanval kreeg van
zinsverbijstering ot van ziekelijke prik
kelbaarheid. Op deze wijze wordt ook
de buitenstaander voortdurend herin
nerd aan de omstandigheden, waaron
der men hier leeft.
Ziedaar den oorlog, zooals hij is, ont
daan van alle holklinkende lrazen en
mooie praatjes als van een „frischer,
frölicher Kneg" enz.
Ziedaar de gevolgen van de dolle woede
en onbegrijpelijke zinsverbijstering, waar
mede de volkeren van Europa zich op
elkander werpen, ziedaar wat er rest
van al het geschetter, van al de malle
grootspraak waarmede de menschenslach-
ting wordt verheerlijkt. Iedere verminkte,
iedere weduwe, iedere wees, iedere ge
sneuvelde, elk hartverscheurend drama
in ziekenhuis en veldlazeret, iedere zucht,
iedere traan, geslaakt en vergoten in de
stilte van den huiselijken kring is een
aanklacht, een protest tegen liet munster
van den krijg, dat Europa ontmenscht,
verarmt en ontzenuwt. Wat er buiten
onze landpalen op Ooster- tn Westerfront,
op zee en in de lucht aan vreeselijks
eu hartverscheurends voorvalt schier ieder
oogenblik dat wij adeineu, pautsere en
sterke ons volk tegen de lokstem en het
schijnschoon gekweel van enkele oorlog-
zuchtigen, die zoo waar ook ons land
zouden willen doen deelnemen aan de
Europeesche. furie.
Nooit zoo sterk, nooit zoo intens als
in den huidigeu tijd beselfen wij den
ernst van de bede: „van den oorlog,
verlos ons, Heer", gevoelen wij wat het
zeggen wil te leven „in pace", iii vrisde!
Da Paus en de krijgsgevangenen.
Graaf Santucci is voor eenige weken
naar Zwitserland vertrokken om den
bondsraad een, nieuw voorstel des Pausen
voor te leggen, n.l. de Fransche en Duit-
sche krijgsgevangenen, die om redenen,
onafhankelijk van den wil der beide re
geeringen, in gevangenschap niet genezen
kunnen, op kosten der betreffende regee
ringen in Zwitserland te verplegen.
Santucci is nu te Rome teruggekeerd
en heeft den Paus verslag uitgebracht
over zijn zending. Dit verslag zal binnen
kort gepubliceerd worden. (Msb.)
Een Engelsche kruiser getorpedeerd.
WEENEN, 10 Juni. (W.B.) De onderzeeër
lio. 4, commandant lt. ter zee Singule
heeft gisteren voormiddag baj San Gio
vanni di Med.ua een Engelschen kruiser
van het typet „Liverpool" (4800 ton) welke
door zes torpedovernieiers begeleid was
getorpedeerd (eji tot zinken gebracht.
Twee Éngelsche torpedobooten getorpedeerd.
LONDEN, 10 Juni. (R. O.) De admira
liteit deelt mede: De torpedobooteu N°-
10 en No. 12 zijn hedenmorgen, terwijl
zij hij de kust opereerden, door ©en onder
zeeër tot zinken gebracht.
Van de bemanningen zijn 41 leden ge
red -en aan land gezet.
De burgemeester van Brussel.
De heer Max, burgemeester van. Brus
sel, verheugt zich, naar wij, uit goede
bron vernemen, ondanks zijn gestrenge
gevangenschap in de beste gezondheid.
Wij stellen er prijs op, dit mede te dee-
len, nui een blad berichten van tegenover-
gestelden aard publiceerde. (Vad.)
Een Duitsche onderzeeër gezonken.
In het Lagerhuis deelde Balfour mede,
dat enkele dagen geleden een Duitsche
onderzeeër gezonken is, zes officieren en
21 leden der bemanning zijn krijgsgevan
gen gemaakt.
Aan de Isonzo.
KEULEN, 10 Juni. Aan de „Köln. Ztg."
wordt, uit het Oostenrijksche oorlogspers-
kwartier geseind, dat de Oostenrijkers
de Italianen, die naar Görz, Gradisca en
Monialcone opdrongen, verslagen hebben.
Dat eerste groote gevecht in den oorlog
tegen Italië werd ten gunste van de
Oostenrijkers beslecht.
De strijd werd door de Italianen met
kanonnen uit alle kalibers, waarover dit
land beschikt, begonnen. Door het tla.uk-
vuur der Oostenrijkers werden de Itali
anen teruggeslagen. Hun verliezen werden
op meer dan 4UUU man geschat.
ROME, 10 Juni. Langs de Isonzo duur
de de strijd 7 eu 8 Juni voort. We heb
ben de vijandelijke troepen van den
rechteroever verdreven. De vijand bood
krachtigen tegenstand en trok voordeel
van den aard van het terrein. De Itali
anen, die dapper streden, hebben de stad
Monialcone aan de golf van Triest bezet.
In de Zwarte Zee.
PETROGRAD, 10 Juni (off.). Den 7den
Juni heeft de vluot Loengoeldak en
Kosjla gebombardeerd. De niijngebouwen
en steigers, die bij een vroegere beschie
ting ongedeerd bleven wtrdeu vernield.
Twee 'lurksche schepen, met steenkool
geladen, werden in Hen grond geboord.
De Engelsche verliezen.
Asquith deelde in. het Lagerhuis mede,
dat de totale verliezen van het Engelsche
Expeditie-korps in Frankrijk en Dij' de
Dardanellen, met inbegrip van de Indische
en de Koloniale Contingenten tot 31 Mei
bedragen
officieren gelood, gewond en vermist
10.955;
manschappen gedood, gewond en ver
mist 247.114.
HULUti;
Kerk afgebrand.
De fraaie parochiekerk van Westmale
(prov. Antw.), is geheel afgebrand. De
kerkschatten kon men redden, maar pr-
gel, fresco's en vaste, meubelen gingen
verloren. De oorzaak van, den brand is
onbekend. i
Wetsontwerp tijdelijk gezantschap bij den Paus.
Aan de debatten over dit regeerings.
voorstel is in de Tweede Kamer deel
genomen door 11 sprekers, de heeren
Eerdmans (U. L.), "Van Bijlandt (C. H.),
Van Idsinga (C. H.), Van Leeuwen (S. D.j'
De Meester (U.L.), V. d. Voort van Zijp
(A. R,), Bos (V. D.j, Van Raalte (V. D.j,
Tydeman (O. L.), Troelstra (S. D.) en
Lohman (C. H.).
De Katholieke fractie onthield zich,
zeer verstandig, van deelname aan het
debat. Zij achtte het onnoodig een maat
regel van tijdelijken aard te verdedigen,
die de regeering in liet belang des lands
achtte. Door de regeering hierin loyaal
te steunen brengen de Katholieken een
offer aan hun ideaaleen blijvend her
stel der diplomatieke betrekkingen tus-
scheu Nederland en het Vaticaan.
Donderdag waren de ministers van bui-
tenlandsche en binnenlandsche zaken aan
het woord, die het wetsontwerp verde
digden en de zaak waar het om gaat ver
klaarden, „ontdaan van elk dramatisch
windsel" zooals de heer Loudon het uit
drukte. Het zenden van een tijdelijken
vertegenwoordiger naar den Paus is in
het belang des vredes en van ons land;
al wat strekken kan die beide belangen
in de hand te werken moet worden aan
gegrepen dus de conclusie ligt voor
de hand. De anti-papistisehe ophitsing
werd èn door de liegeering èn door de
Kamer gewraakt. „Wij moeten"aldus
de heer Bos (Vr. Dem.) „dit ontwerp be
zien bij den rossen gloed van den we
reldbrand en niet bij de flikkerende
schemering van het vuur der binnen
landsche godsdienstgeschillen".
Vóór de stemming legde de heer Nolens
namens de Kath. Kamerclub een korte
verklaring af, dat de Katholieken het
wetsontwerp beschouwen als van zuiver
opportunistisch karakter.
Het wetsontwerp werd daarop aange
nomen met 82 tegen 10 stemmen.
Tegen stemden de heeren Eerdmans,
Bichon van IJselmonde, Helsdiugen, He-
res, De Muralt, Van Raalte, Dierbard,
Mendels, Spiekman en Lieftinck.
Duys liep vóór de stemming weg.
Uit deze stemming blijkt o.a. dat Zee
land de twijfelachtige eer heeft twee anti
papistische palstaauders ter Tweede Ka
mer af te vaardigenDe Muralt (Oostburg)
en Van Raalte (Middelburg), die nog lie
ver een met hen geestverwante regeering
het vertrouwen opzeggen dan met den
Paus voor den vrede te willen samen
werken. Hoe klein
Intusschen is door dit votum der Tweede
Kamer de weg naar het Staatsblad voor
dit wetsontwerp geëffend.
Wij zeggen het den Kameroverzicht-
schrijver van „De Maasbode" na
Wanneer straks de Nederlandsehe ge
zant naar Rome vertrekt, dan zullen hon
derdduizenden bidden, dat het voor een
deel ook door zijn invloed moge wezen
terwille van Nederland dat God ons
schenke illam, quam mundus dare non
potest, pacem waarom de Kerk dagelijks
smeekt, dien vrtde, dien menschenbe-
moeienis alleen niet geven kau.
Eerste Kamer.
In de Eerste Kamer is men Donderdag
begonnen met de behandeling van het
wetsontwerp over de voorwaarde
lijke strafopschorting, door de-
zen minister overgenomen van zijn voor
ganger E. Regout. Verschillende anti
revolutionaire senatoren meenden hun
stem aan dit ontwerp' niet te kunnen
geven als strijdig met de vergeldings
theorie, zooals de heeren Van den
Berg en Lucas se, ofschoon de heer
Bavinck (A. R.) erkende, dat de vergel
dingstheorie zich niet verzet tegen het
rekening houden met den aard van den
dader noch tegen eenige hervorming van
ons strafrecht. Toch zal liij tegenstemmen
omdat hij het ontwerpi te dualistisch van
vorm vindt. 1
De heeren Verhey (R.-K.) en Van der
Feltz (V.-D.) verklaarden te zullen voor
stemmen.
De aanneming van dit Wetsontwerp
.schjjnt intusschen niet twijfelachtig.
(Men jzfie eventueel onder Laatste Be
richten. Red.)
De Duikbootenoorlog.
Door den Maassluiizer blazer 73 zjjn
Donderdag aan den Hoek van Holland
binnen gebracht 8 man van een Engel
schgn trawler,welke 20 mijl N.N.W. van
het lichtschip iMaas door een Duitschen
onderzeeër in den grond is geboord.
De warmte van Dinsdag.
Met Ned. Meteor. Inst, te de Bildt
deelt het volgende mede over de buiten
gewone warmte van Dinsdag.
Dinsdag 8 Juni is op tal van
plaatsen hier te lande de temperatuur
hooger gestegen dan sinds 1881 in Juni
was voorgekomen. Waarschijnlijk is zelfs
hier en daar de temperatuur hooger ge
weest dan sinds 60 jaar in Juni was voor
gekomen.
Gebruik van visch bij het leger.
Ten wille van de Katholieke militairen
acht de minister van oorlog het gewenscht,
dat, dit bij voorkeur des Vrijdags geschiedt,
voor zoover daartegen, om redenen van
dienstbelang als anderszins geen overwe
gend bezwaar bestaat.
Kalender der Week.
Van 1320 Juni 1915.
Zondag 13 Juni. Derde Zondag na Pink
steren (bi. 876); gedachtenis v. d. H.
Antonius van Padua (bl. 1233). De ge
beden van de stille H. Mis op bl. 120.
Vóór de Hoogmis zegening met wijwater
(bl. 69); na de Hoogmis gebed voor de
Koningin (bl. 122). I
Vespers op bl. 879 en 123.
Maandag 14 Juni. II. Basilius de Groote
(bl. 1234, 222 en 215).
Dinsdag 15 Juni. II.H. Vitus enz. Introï
tus (bl. 1043); Gebed, Stil- en Slotgebed
(bl. 1235 en 1236); Epistel (bl. 189);
Graduale (bl. 1044); Evangelie Lucas 10
(bl. 201); Offertorium (bl. 1045); Commu
nie (bl. 1280); 2de gebed „A cunctis" (bl,
103); 3de gebed naar keuze.
Woensdag 16 Juni. Mis als Zondag (bl
876); 2de en 3de gebed als gister.
Donderdag 17 Juni. Alles als gister.
Vrijdag 18 Juni. H.H. Marcus en Mar
cellianus (bl. 1237); 2de en 3de gebed
als Dinsdag.
Zaterdag 19 Juni. II. Juliana de Falco
nieri (bl. 1239 en 248); gedachtenis v. d.
H.H. Gervasius en Protasius (bl. 1239 en
194); 3de gebed voor den Paus (bl. 102).
De gewone orde der II. Mis, die iede-
ren dag terugkeert, begint op blz. 71.
De aangegeven bladzijden verwijzen
naar het „Volledig Mis- en Vesperboek"
van Desclée.
Zondag 13 Juni, Derde Zondag na Pink
steren, Epistel: 1 Petr. V. 611,
Evangelie Luc. XV. 110.
Het Heilig Vormsel.
Over een paar weken komt de bisschop
van Haarlem in liet dekenaat Middelburg
het heilig sacrament des Vormeis toe
dienen.
Men mag vertrouwen, dat allen die dit
sacrament uit s bis.-.chops hand zullen
ontvangen, de verheven beteekenis ervan
naar waarde schatten, want wat Paulus
wildat alle christenen zijnsoldaten van
Christus, geestelijke strijders in het leger
der II. Kerk, dat worden zij door het
Heilig Vormsel.
Hoewel in het H. Doopsel 's menschen
ziel, van den onreinen geest bevrijd,
doordrongen wordt met de kracht en
vervuld van de gaven des H. Geestes,
zoo schenkt toch die Goddelijke Geest
zich overvloediger en rijker in liet Vorm
sel, teneinde den christen bij zijn intrede
in het volle gewoel des levens de noo-
dige kracht en standvastigheid mede te
geven, die hij tot behoud en verdediging
van zijn geloof behoeft.
Evenals de begaafdheden der mensche-
lijke natuur reeds alle in het kind aan
wezig zijn, doch eerst bij 's menschen
volwassen leeftijd hun volkomen ontwik
keling bereiken, zoo brengt het Vormsel
de krachten van het bovennatuurlijke le-
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 12 Juni
Meest matige noordelijke tot oostelijken
wind; afnemende bewolking; waarschijnlijk
droog weer, behoudens onweerskans, vooral
in het zuiden, iets warmer.
ven, door het Doopsel der ziele mede
gedeeld, tot volle ontwikkeling en drukt,
om zoo te spreken, het merkteeken des
Doopsels nog dieper de ziel in, om daar
door de gelijkenis van den mensch met
Christus des te sterker te doen uitkomen
overeenkomstig het woord van den kerk
leeraar St. Cyprianus: „Christianus alter
Christus": „de christen is een andere
Christus".
Zoo is het H. Vormsel de voltooiing
van het H. Doopsel en werd dan ook
oudtijds tegelijk met het Doopsel toe
gediend.
Het Heilig Vormsel bestaat in de op
legging der handen door den bisschop
en de zalviDg met het heilig Chrisma.
Oplegging en zalving vormen dus
het uitwendig toeken van dit sa
crament. „Het tweede Sacrament", zegt
de Kerkvergadering van Florence (1439)
„is het Vormsel; het Chrisma is er de
stof van".
Onder chrisma verstaat men een meng
sel van olijfolie en aromatische stoffen.
Dit wordt op Witten Donderdag door den
bisschop plechtig gewijd. Na de oplegging
der handen over den vormeling, zalft de
bisschop met den rechterduim het voor
hoofd des vormelings, zeggende„N.
(hier noemt de bisschop den vormnaam
des vormelings) ik teeken u met het
teeken des Kruises en ik vorm u met
het chrisma des Heils, in den Naam des
Vaders en des Zoons en des Heiligen
Geestes, Amen."
Het chrisma is een zinnebeeld van den
H. Geest. Terwijl het lichaam des vor
melings wordt gezalfd met deze zichtbare
vloeistof, word zijn ziel door de inwer
king des H. Geestes als veranderd en
geheel in staat gesteld het heilig geloof
kloekmoedig te belijden, ondanks smaad,
spot, ja desnoods vervolging. Dat wordt
hem trouwens nog beduid door den lich
ten kaakslag een tik op de wang
dien de bisschop onmiddellijk na de zal
ving den vormeling toedient, waarna hij
hem weg zendt met den alouden chris-
telijken heilwensch„pax tecum", de
vrede zij met u".
Dat die zinnebeeldige beteekenis der
zalving geen menschelijke vinding is,
maar steunt op de H. Schrift, leeren
ons de „Handelingen" waar (hoofdst. 10,
vers 38), Petrus, sprekende van den Za
ligmaker, zegt: „Jezus van Nazareth, hoe
God Hem zalfde mei den H. Geest".
Trouwens de naam des Zaligmakers, die
ons boven alle gemeenzaam is, „Christus",
beteekent „de gezalfde" Zoo ontvangt
de christen, Zijn evenbeeld in het H.
Vormsel, denzelfden Geest, maar door
middel van het stoffelijk zinnebeeld:
de zalving met het chrisma.
Ten slotte zij hier nog aan toegevoegd,
dat den vormelingen een peter en meter
ter zijde staat, die zelf reeds gevormd
moeten zijn. Zij die onder kerkelijk ban
vonnis liggen, met zware zonden beladen
zijn en de grond waai heden des geloofs
niet kennen, zijn onbekwaam om gevormd
te worden of als peter of meter op te
treden. Aan de ontvangst van dit sacra
ment pleegt dan ook een grondige onder
richting en een rouwmoedige biecht vooraf
te gaan. De plechtige toediening van het
H. Vormsel wordt geopend met den lof-
zang„Kom, Schepper, kom, o H. Geest"
en met den zegen des bisschops besloten,
vervat in de schoone, aan de H. Sehrift
ontleende woorden„De Heere zegene
u uit Sion, opdat gij de goederen van
Jeruzalem zien moogt al de dagen uws
levens en het eeuwig leven inoogt heb
ben, Amen."