De Groote Oorlog.
No. 31
Z-iterdag 13 Maart 1915.
Elfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Dit mm bestaat Dit 6 WMM.
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
Losse Oorlogsberichten.
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
ONDERWIJS
UIT ZEELAND.
Welk weder zullen wij hebben
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentien worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganiepoorlsfraaf C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Eedactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentien van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 _X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I F* gulden bi-> I ft ft gulden bij' ft gulden bij |73
M I verlies van een M M 11 I verlies I I verlies van JR
I B hand, voet B 11 I van een Bb B een M m
Sj of oogJ iA Jl O duimU O wijsvingerU
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
DtmCHLAIV».
De Duitsche Rijksdag is Woens
dag weer bijeengekomen. De voorzitter
hield een patriottische redevoering. De-
Staatssecretaris van Financiën Helfferich
verzocht den Rijksdag een nieuw oorlogs-
crediet toe te staan van 10 'milliard Mark
teneinde de voortzetting van den oorlog
tot den herfst financieel te kunnen waar
borgen.
Ka de rede- van den minister van Fi
nanciën nam de sociaal-democraat Haase
het woord. Hij1 wenscht de afschaffing van
de uitzonderingswetten nog gedurende
den oorlog en verklaarde zich voor een
duurzamen vrede, die niet kon worden
bereikt, wanneer het eene volk het andere
vermeesterde, maar wanneer de volkeren
hun „Kulturgoederen" vreedzaam uitwis
selden.
Spahn (centrum) stelde hier namens
de burgerlijke partijen tegenover, dat de
oorlog niet om der wille van den oorlog,
maar om der wille van den vrede wordt
gevoerd, die den Duitschen arbeiders
vrije mededinging zal brengen en heel
het land bescherming tegen misdadige
aanslagen. Dit zal bereikt worden, wan
neer wiji zegevierend tot het einde toe
doorvechten, zeide Spahn.
K X <3 JE V IV I»
Engeland en de onzijdigen.
LONDEN, 11 Maart. (Reuter). In het
Lagerhuis 'heeft Jowett gevraagd, hoe op
het oogenblik de betrekkingen tuisschen
de Engelsche regeering ien die van Bul
garije, Nederland, Spanje, Zweden,
Noorwegen, Denemarken en China zijin.
Grey antwoordde: Het verheugt miji te
kunnen verklaren, dat onze betrekkingen
met de regeering van alle genoemde sta
ten vriendschappelijk zijn (toejuichingen.)
Eigen (telefonische en telegrafische) berichten
van II Maart, 5 uur 's namiddags.
Petersburg In het Transsjorocgebied
hebben de Russen 2 kanonnen veroverd.
In het gevecht hij Dilman werden 1 kanon
en 3 caissons op de Turken veroverd.
Londen. (Handelsbl.) Aan de „Morning
post" wordt uit Alexandrië gemeld, dat
gisteren een Italiaansche stoomboot, van
Syrië komende, rapporteerde, dat de Duit
schers daar bezig zijn met den aanleg van
een spoorweg van Egypte, waaruit blijkt,
dat een aanval op Egypte nog niet is
opgegeven. Het hoofdleger is geconcen
treerd te Jeruzalem en op andere plaatsen.
Niemand mag in Syrië aan wal gaan.
Het heet, dat de Duitsche commandant
te Jeruzalem bij een auto-ongeluk te Da
mascus is omgekomen. De bladen van
Beyrouth (Syrië) bevatten allerlei sen-
sationeele mededeelingen over Turksche
overwinningen aan het Suezkanaal en in
Egypte. De Egyptische regeering zou vol
gens die bladen van Caïro naar Alexan
drië zijn verplaatst.
Parijs. (Officieel communiqué van gis
terenavond 11 uur). De Duitschers bom
bardeerden Nieuwpoort met een 42 c.M.
kanon. Tusschen de Lije en La Bassée
behaalden de Engelschen een belangrijk
succes. Neufchapelle werd door hen ge
nomen, terwijl zij vorderingen maakten
ten noordoosten en ten zuidoosten van
dat dorp. De Duitschers leden zware ver
liezen en lieten 1000 krijgsgevangenen in
handen der Engelschen achter. In Cham
pagne deed de vijand herhaaldelijk aan
vallen, zonder een duimbreed gronds te
Winnen; hij. leed Zware verliezen. Op de
Maashoogte vernielde onze artillerie een
aantal vijandelijke loopgraven.
Berlijn. (Ambtelijk). Het groote hoofd
kwartier meldt: Engelsche vliegers wier
pen bommen op Meenen (België). Slechts
één bom had uitwerking, die 7 Belgen
doodde en 10 verwondde. De Engelschen
vielen gisteren onze stelling bij Neufcha
pelle aan en slaagden erin op enkele
punten door te dringen en in het dorp
te komen. De strijd duurt daar- nog voort.
Een Engelsche aanval op Chivency werd
afgeslagen. In Champagne deden de Fran-
schen 2 aanvallen op den heuvel ten
oosten van Souain, welken zij gisteren
moesten ontruimen. Beide aanvallen wer
den bloedig afgeslagen. Het gevecht bij
Reichsackerkopf in de Vogeezen is giste
ren hervat. r
Ten oosten van Serehe namen wij de
Russen 500 man af. Een vernieuwde door
brekingspoging der Russen hij Augustow
eindigde met de vernietiging der daar op
gestelde Russische strijdkrachten. In de
gevechten, noordwestelijk van Ostrolenka
behaalden wij de overwinning. De Russen
gieten 6 officieren, 900 man en 8 machiner
geweren in onze handen. Onze aanvallen
ten noorden en ten noordwesten van Pras-
nitz worden voortgezet. In de gevechten,
ten noordwesten van Novomiasto namen
wij 1660 man gevangen.
12 Maart, 9 uur 's morgens.
Parijg. Omtrent de operaties in Cham
pagne wordt officiëel verklaard, dat de
Pranschen een gunstig gelegen hoogte dei-
vijandelijke limes in bezit namen. De
Duitsche verliezen zijn zeer zwaar; twee
garderegimenten zijn nagenoeg vernietigd;
10.000 Duitschers zijn gedood, 200 krijgs
gevangen gemaakt. Het gewonnen terrein
heeft een oppervlakte van 7 bij 2% K.M.
LONDEN, (V.D.) Officieel). Het Minis
terie van Oorlog deelt het volgende mede
Het vierde Britsohe legercorps en een
corps Engelsche troepen hebben Woensdag
drie kwart mijl terrein gewonnen over een
front van 3600 meter en alle stellingen
en verbindingsloopgraven van den vij
and veroverd. De legercorpsen op hun
rechter en linkervleugel namen eveneens
aan den strijd deel. Meer dan 700 Duit
schers werden krijgsgevangen gemaakt.
Engelsche vliegers betoonen groote activi
teit en slaagden er in de Spoorwegverbin
dingen tusschen Kortrijk en Meenen te-
vernielen.
Frankrijk an Italië.
BERLIJN, 11 Maart. (W.B.) Volgens de
„Frankf. Ztg." doet d-e „Temps" het
voorstel aan Italië Corsica als een nood
zakelijke aanvulling van Sardinië alsmede
een grensdeeling in Tunis, minstens tot
de Golf van lvammaneet en het Obok-
gebied aan de Roode Zee aan te bieden
om een overeenkomst tusschen Italië en
Oostenrijk te doen mislukken. Dit kleine
offer zal een groot moreel resultaat heb
ben.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Voortgezet werden de algemeene be
schouwingen omtrent de militaire pensi
oenwetten.
De minister van Marine betoogde, dat
van principieele wijzigingen geen sprake
kan zijn en verklaarde, dat de voorge
stelde amendementen de ontwerpen
slechts in gevaar kunnen brengen.
Na repliek tusschen de hh. De Mees
ter, Ter Laan, den Haag en Ter Laan,
Rotterdam, werden de beraadslagingen ge
sloten.
Daarna kwam aan de orde de regeling
der werkzaamheden.
Besloten wordt de volgende week
Woensdagavond te vergaderen.
Dhr, Hugenholtz trok zijn amendement
op art. 1 van het ontwerp wijzigende
de militaire pensioenwetten in, na toe
zegging van minister Bosboom, dat hij zal
voorbereiden een nadere wijziging van
de militaire pensioenwetten.
Dhr. Ter Laan handhaafde zijn amen
dement om pensioneering van 15-jarigen
diensttijd te doen vervallen. Het werd
verworpen met 49 tegen 11 stemmen.
Dhr. Duijmaer van Twist trok zijn amen
dement op art. 3 in.
Het wetsontwerp werd daarna z. h. s.
aangenomen.
Eveneens werd z. h. s. aangenomen het
wetsontwerp tot heffing van opcenten der
inkomstenbelasting ten behoeve van het
leeningsfonds 1914.
De wetsontwerpen tot aanvulling dei-
wet, houdende regeling van het munt
wezen in de kolonie Suriname en nadere
wijziging en aanvulling van de wet hou
dende regeling van het Curaiyaosche munt
wezen werden z. h. s. aangenomen.
Daarop kwam aan de orde het wets
ontwerp tot wijziging van art. Ill van
het Regeeringsreglement.
Dhr. Bogaardt bestreed de voorgestel
de afschaffing van de verbodsbepaling in
dit Art. zonder meer, niet zoozeer op
principieele dan wel op practische gron
den en in 's lands belang. Vrijheid van
vereenigen acht spr. voor Indië- niet goed.
Spr. wees hierbij op het bestaan van
geheime vereenigingen met revolutionair
doel. Daarbij, slechts een kleine groep
Europeanen, 80.000, waarvan 20,000 Ne
derlanders, verlangt dit recht. Spr. zou
geen bezwaar hebben tegen dit recht voor
Europeanen, hoewel het toch bezwaarlijk
zou zijn dit recht thans aan een der drie
groepen der bevolking toe te kennen.
In de zitting van Donderdag bestreed
de heer Scheurer het ontwerp en ver
dedigde het amendement Bogaardt.
Dhr. De Meester meende dat de loyale
houding in de tegenwoordige omstandig
heden tot de indiening van het wetsont
werp had moeten leiden indien dit nog
niet was geschied.
Dhr. Fok wees er op, dat de Ind. re
geering meermalen de hand lichtte met
de toepassing van het huidige art. Ill van
het regeeringsreglement, wat bewijst, dat
het artikel uit den tijd is.
Dhr. Troelstra zette uiteen dat de po
litiek gericht tegen het ontwerp, er eene
is van het kwaad geweten. De tegen het
-ontwerp gerichte bezwaren achtte spr. zeer
Overdreven.
IJMUIDEN. Men seinde ons gisteren:
De trawler „Gerh'rig" die hier binnenliep
heeft Zondag boven Terschelling een aan
tal Duitsche oorlogsschepen gezien, die
snel wegstoomden in Zuidwestelijke rich
ting. Op de Schouwenhiank is door een
ander -schip- een wrak gezien,-, Waarvan
masten -en schoorsteene.n gedeeltelijk boven
water uitstaken, geen ander kenteeken
was te bespeuren.
N. Oosterbaan.
Volgens te 's Gravenhage ontvangen me
de-deeling gaat de toestand van het Tweed»
Kamerlid, -den heer Oosterbaan, steeds
vooruit en zijh de onrustbarende berich
ten omtrent diens gezondheidstoestand,
onjuist. -
Kalender der Week.
Van 14 tot 21 Maart 1915.
Zondag 14 Maart. Vierde Zondag v. d.
Vasten (bl. 524); 2de gebed „A cunctis"
(hl. 103); 3de gebed „Omnipotens" (bl.
104). De gebeden na de stille H. Mis op-
h-1. 120. Vóór de Hoogmis zegening met
wijwater (bl. 69); na de Hoogmis gebed
voor -de- Koningin (h'l. 122).
Vespers op- bl. 528 e-n 123.
Maandag 15 Maart. Mis v. d. dag (bl.
529); 2de en 3de gebed .als gister (bl.
103 en 104).
Dinsdag 16 Maart. Mis v. d. dag (hl.
533); 2de en 3de -gebed als Zondag (bl.
103 en 104).
Woensdag 17 Maart. Feest v. h. H.
Sacrament van Mirakel (h-1. 1* en 861);
gedachtenis v. d. JI. Ge-rtruidis (hl. 49*
e-n 250) en v. d. H. Patritius (h-1. 1143 en
212); 4de gebed en laatste Evangelie v.
d. dag (hl. 537 en 539). Praefatie v.
Kerstmis (bl. 94).
[Of wel: Mis v. d. dag (bl. 537); 2de
gebed v. h. II. Sacrament van Mirakel
(hl. 1* en 865); -gedachte-nis v. d. II.
Gertrudis (bl. 49* e-n 250) e-n v. d. II.
Patritius (bl. 1143 en 212).]
Donderdag 18 Maart. II. Cyrillus v
Jeruzalem (h-1. 1143 -en 222); 2-de gebed
en laatste Evangelie v. d. dag (h-1. 543
en 545).
[Of "wel: Mis v. d. dag (bl. 543); ge
dachte-nis v. d. II. Cyrillus v. Jeruzalem
(bl. 1143).]
Vrij'dag 19 Maart. H. Jozef (hl. 1152);
2de gebéd v. d. dag (bl. 547).
Zaterdag 20 Maart. II. Wulfrannus (hl.
50* en 212); 2de -gebed en laatste Evan
gelie v. d. dag (bl. 553 en 554); 3de
gebed voor den Paus (bl. 102).
[Of wel: Mis v. d. dag (hl. 553); ge
dachtenis v. d. H. Wulfrannus (bl. 60*
e-n 212); 3de gebed voor -den Paus (bl.
102).]
De gewone orde der II. Mis, die iede-
ren dag terugkeert, begint op blz. 71.
De aangegeven bladzijden verwij-zen naar
het -„Volledig klis- en Vesperho-ek" van
Desclée.
Zondag 14 Maart. Halfvasten, ook ge
noemd „Laetare". Epistel: Galaten IV.
2231 Evangelie: Joh. VI. 1-15.
Monument ter nagedachtenis van Paus PiusX
De redactie van „Sint Bavo" ontving
sinds de opening der ook door ons aange
kondigde inschrijving (6 Maart) voor hei
monument, dat ter nagedachtenis van den
ontslapen Paus in Sint Pieter wordt op
gericht, de som van f 214,45.
Zij herinnert er aan, dat zij nog steeds
bereid blijft giften voor hetzelfde doel
in ontvangst te nemen, men zende deze
aan: De redactie van „Sint Bavo", Huize
Bijdorp te Voorschoten.
Goes. Het eind-examen der Avond
school voo-r Ambachtslieden zal plaats
hebben voor wat het mondeling gedeelte
betreft op 15 Maart van 68 uur, (Z.)
Geslaagd voor de nuttige handwer
ken te Rotterdam de dames M. IC. Zuid-
weg te Krabbendijke, A. E. de Raad te
Hansw-e-erd, C. J. Heijboer te 'tZand,
Koudekerk-e; J. S. Kools te Aardenburg;
C. M. de ICIerck te Cadzand; J. A. Jan
sen te Zuidzande, A. den Otter,
te Vlissingen, en S. P. Beeren en
A. C. Rosendaal, b-eiden te Groede. Te
's-Gravenhage de dames S. C. Wisse
te Haarlem, F. J. J. van T-oil te Goes
en J. H. Pieterse te Middelburg. En te
Breda mej. C. H, Ludikhuize te Middel
burg.
Goes. Alhier zullen veemarkt-en worden
gehouden den 2en en 4en Dinsdag van
de maanden Februari tot en met Octo
ber en op iederen Dinsdag (behalve den
eersten) in November. (Z.)
Een kranig stukje. Wij meld
den dezer dagen, dat schipper L. P., va
rende op Antwerpen, wegens het smok
kelen van brieven, in België was vastge
houden en dat alleen zijn knecht met
het schip hier wederkeerde.
Aan het „Nieuws van den Dag" wordt
daaromtrent nog het volgende gemeld
De schipper had met zijn motorschip,
waarmede schelpen weggebracht waren, te
Willebroeck een ligplaats gezocht, toen
men ontdekte, dat hij in het bezit was
van twee in het Fransch gestelde brieven,
1 i
Verwachting tot den avond van 13 Maart:
Zwakke tot matigen, Noordwestelijke tot
Zuidwestelijken wind, nevelig tot zwaarbe
wolkt, aanvankelijk weinig of geen regen.
Weinig verandering van temperatuur.
welke men hem voor te Goes verblij
vende vluchtelingen had medegegeven. Hij
werd gearresteerd en weggebracht en de
14-jarige knecht Thomas IC., uit Goes,
wachtte met een 9-jarig dochtertje van
den schipper tevergeefs op zijn terug
komst.
De jongen ging op onderzoek uit en
vernam van den havencommandant te
Antwerpen, voor wien men wel eens een
vaatje oesters had meegebracht, dat de
schipper in de eerste paar weken niet vrij
gelaten zou worden.
Tevens bereikte hem de waarschuwing,
dat op het motorschip wel eens beslag
zou kunnen gelegd worden. Hij wist zoo
spoedig mogelijk van den havencomman
dant verlof te krijgen, de thuisreis te
aanvaarden, bracht daarna den motor op
gang en waagde, geheel alleen met het
kleine meisje, de reis naar Zuid-Beveland,
op welke reis zij. verscheidene mijnen
passeerden.
Verleden week kwamen zij te Waarde
aan, van waar het meisje door haar fa
milie werd afgehaald. De dappere knaap
bracht het motorschip behouden in de
Goesche haven terug.
Over een onzer vroegere stadge-
nooten, den heer Brederode, wordt uit
Breda aan de Nieuwe Courant geschreven:
De redactie der „Bredasche Courant"
ontving 6 Maart een briefkaart met het
poststempel Antwerpen 7 October 1914,
van den heer J. IC. Brederode, vroeger
redacteur van genoemd blad, thans oor
logscorrespondent der „N. II. Ct." aan
het Fransche front.
Do heer Brederode is intussohen door
het Fransche legerbestuur gevangen ge
zet wegens het zioh bevinden op een
verboden terrein voor oorlogscorrespon
denten.
Een hier uit Antwerpen aangeko
men dame was op haar reis tot Belgisch
Putte gevorderd -en werd daar door lie
Duitsche grenswacht en douane scherp
gevisiteerd. Een vrouwelijke beambte on
derzocht haar op den lijve in een wel is
waar apart vertrek, maar waarvan een
der wanden uit latwerk bestond, zóodat
van uit het aangrenzend vertrek, een
wachtkamer voor Duitsche militairen, on
bescheiden blikken kunnen worden ge
worpen in het visitatiekamertje, iets wat
natuurlijk voor de betrokken personen
uiterst gênant is.
Ongelukkig had de dame in kwestie een
stukje papier in een harer zakken, waaro-p-
iets geschreven stond, dat ten kwade der
Duitschers kon worden uitgelegd. Dit wek
te den achterdocht der visiteuse, op wier
aanwijzing de- dame naar lvapelle gevoerd
werd en daar maakte men reeds aanstal
ten haar per auto naar de Bagynenstraat
te Antwérpen, waar de gevangenis staat,
over te hrengen als verdacht van „gro-
ber Unfug" tegen Duitschland, toen een
menschlievend Duilsch officier zich door
de dame van haar onschuld liet over
tuigen, het papiertje vernietigde en haar
per as onder vrijgeleide naar de Hol
landsche grens -deed brengen. W-el is waar
met vele uren vertraging maar toch be
houden en wel kwam zij te Bergen op
Zoom aan, om vandaar verder te reizen.
Uitvoering Toonkunst. Het
Programma vau de Uitvoering, door de
Goesche afdeeling Toonkunst, 17 Maart
a.s. te geven draagt een ernstig karakter,
zooals de nummers „Tenebrae faotae
sunt" (Duisternissen bedekten den af
grond), „La fuibe en Egypte" (De vlucht
naar Egypte), „Ave Maria", fragmenten
uit een „Requiem", enz. bewijzen. Nog
vermeldt liet program oud-Holiandsche en
andere liederen van BrantsBuys, Loots,
Hullebroeck, enz,. Het geheel waarborgt
een avond van kunstgenot voor alle min-
