8Ü
N. Z. Dam.
like THEE
De Groote Oorlog.
detail.
nelle tonslMe,
Donderdag 28 Januari 1915.
Elfde Jaargang.
EDA.
In.
jving te koop
Ta. trimpe burger
ïeboomen,
IEEM, GOES.
Iking, Opril Markt, Goes.
»de gevraagd,
j voornemens bij' den heer
peil, die den lieven oom,
It te hopen was" onmoge-
ïk kon laten, wilde hij zijne
leien. Een oude, afgedragen
■hij uit zuinigheid op reis
1de het toilet van don op
lonturen uitgaanden Eckeft-
Idgerande, vilten hoed dekto
fofd en overschaduwde het
tfu hing hij over het geheel
ntel met een oneindige reeks
J wordende kragen boven el-
Irtijds een pronkstuk uit de
lier Simpelman zaliger. „Een
i> Rinaldini", sprak hij, zijn
In dan penantspiegel bezien-
Vnstliljfll eiken UMDM-. WOENSDAG- tn liDUUIOH.
8 J 11 I hand, voet 8 E S 1 van een O 9 S een M al
Losse Oorlogsberichten.
|ut, Kerkbanken,
banken enz enz.
Brkeloozen
Ivoor eigen
lig mocht
Verzekering
EN.
I- Middelburg.
loor wei'khout, staande
lendskerke, op een boom-
J Berg".
liet Maarten Goeree te
lerke.
Iljetten in te leveren,
i Januari 1915, vóór
«tore van notaris E. C.
Ie Goes, alwaar nadere
Jerkrijgen zijn.
16 cent per ons.
Aanbevelend,
|et 3 pCt. korting.
lei gevraagd
j tegen Mei.
wingerder—kuiper.
1 iemand van zich zeiven hin-
mij zelvea niet alleen m
Jrillen ontmoeten, maar
'eet niet ik ben zoo e®11
mensch in deze vermom-
i hij in zijne alleenspraak
[schilderachtig in zijn mantel
i„ik geloof dat het spitsboe-
I iets romantisch bezit, dat
dra men er mede in aanra-
„Simpelman, SimpeJman,
pd verhief zich de vinger van
Jl tegen het conterfeitsel in
|elke gedachten, als dit de
een wisten."
(WjOrdt vervolgd.).
i\o. 12.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiëu worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
balt drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratisGanzepoortslraal C 209, GOES
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukkeu voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 P- A gulden bij fi gulden bij A gulden bij
L I I verlies van een l i 11 verlies BL. I E verlies van B
IlJU of oog; IUU duim; HU wijsvinger.
gulden bij
verlies van
eiken andeien
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens de vele nieuwsberichten
heden geen feuilleton.
Een Briefkaart.
Wij ontvingen, een in het Fransch ge
stelde briefkaart ofschoon geadres
seerd aan de Directie, behoorde zij; gericht
te zijn aan de Redactie waarin ds
schrijver, die zich „un Zélandais" noemt,
zijn ontevredenheid te kennen geeft over
ons artikel: „afkeurenswaardig
chauvinisme", in ons nummer van
23 dezer.
In oorlogstijd schijnen rondom de re
dacties der nieuwsbladen allerlei raad
gevers en critici te zwieven, die men in
gewono tijden niet bespeurt.
Wij hadden althans het voorrecht(l) in
de afgeioopen maanden verschillende on-
geteekendo briefkaarten ©an fatsoen
lijke correspondentie onder gesloten cou
vert schijnt dezen „Anonymi" te mach
tig te ontvangen, waarin men ons
kapittelde over onze houding.
En, eigenaardig, terwijl A. ons gisteren
verweet, dat wij aan België isn Frankrijk
onze pen verkocht hebben, werpt B. ons
vandaag voor de voeten, dat wijl met de
Duitschers heulen. Wie weet, komt morgen
niet C. ons hekelen over onze voorlietd©
voor Albion.
Nu is het voor ons, die maar een. teel
bescheiden plaatsje in die Nederlandschia
pers innemen, zeer zeker een streelend
bewustzijn, te ervaren, dat men van ons
notitie jaeemt, maar het war© van die
ongeroepen raadgevers en „stuurlui aan
wal" toch heel wat eerlijker en pobeier
geweest, wanneer zij: o p e n 1 ij k en met
hun vollen, waren naam voor hun
gevoelen uitkwamen.
Wij houden niet van verstoppertje spe
len. Wie beleefd een plaatsruimte vraagt
in ons blad voor de ontwikkeling zijner
opiniën, zal zich die in de rubriek
„Ingezonden Stukken" zien toegewezen,
mits hij! zich uitdrukke op een wijze,
die onder „gens de bonn© compagnie"
gebruikelijk is. Maar door ons met onge-
teekende adviezen aan boord te komen
en andqr den dikmantel van een pseu
doniem ons den mantel uit te vegen,
veroordeelt men zijn schrifturen van te
voren ;reeds aan het lot, dat elk fatsoenlijk
mensch aan een ongeteekend schrijven
doet toekomen: men werpt het in ide
prullemand „Urn Zélandais", zooals de
Benjamin onzer ongezien© raadgevers
zich noemt, schrijft dat hij „par hasard"
bij toeval, ons artikel las. Mocht hij nu,
„bij toeval" ook deze driestar lezen, dan
wete hij; dit:
Een Nederlandsch nieuwsblad behoort
zonder aanziens des persoons
zijn plicht te doen. Die plicht schrijft het
in Idezen tijd voor, de pogingen der regee
ring om 's lands neutraliteit te bewaren,
ook in woord en geschrift, zoo
goed mogelijkte ondersteunen.
Daartoe behoort, zeer zeker het lezend
publiek te wijzen op overdrijvingen en
excentrische uitingen in de beoordeeling
van )de „faits jet gestes" van een der oor"
logvoerende partijen en er voor te waken
dat ons volk, onverschillig door
wie, worde aangezet tot ©en apert
p a r t ij1 k i e z e n voor Duitscher of
Franschman of Engelschman, zonder dat
het jdo juiste en ware gegevens bezit,
welke een zoodanig partijkiezen voldoende
motive eren.
Nederland bevindt zich, nu zoo goed
als in Augustus, in een hoogst delicate
positie. Omringd door oorlogvoerenden,
die om strijd hun goed recht uitschette-
ren, dat met dezen oorlog is gemoeid:,
heeft het te waken voor de instandhou
ding zijner onafhankelijkheid, een te kost
baar goed, dan dat het mag worden prijs
gegeven, zelfs voor het meest brillante mi
litaire avontuur. Welnu, dan zal het zelfs
den „Franschen Zeeuw", die ons met zijn
anonyme briefkaart beschonk, niet moeie-
lijk vallen te concludeeren, dat nieuws
bladen, die geacht worden d© leiders der
publieke opinie te zijn, ervoor hebben
te waken, dat zij ons volk niet naar
één kant drijven en zoodoende, de
lofwaardige pogingen der autoriteiten ten
spijt, het neutrale evenwicht van ons land
verstoren.
Moeten daarom alle sympathieën wor
den gesmoord, moet elke voorliefde worde,
onderdrukt? Geenszins. Nog voor emige
dagen wees „De Standaard" erop, hoe
het Nederlandsche volk van ouds zijn sym
pathieën eer aan de Fransch© zijde plaatst
dan aan de Duitsche en zoo onze „Zélan
dais" wellicht vroeger ons blad „par ha
sard" had ingezien, zou hij hebben moie-
ten constateeren, dat wij, noch onzen wre
vel en afkeer over de Duitsche wreed
heden in België, noch onze bewondering
voor het dappere volk van Koning Albert,
noch ons mededoogen met hot lijden on
zer Zuiderbrooders hebben verheeld, even
min als wiji de fiere houding van den,
Mechelschen Athanasius, kardinaal Mer-
cier, ten overstaan onzer lezers hebben
verloochend.
Niemand zal een nieuwsblad verbieden
of zelfs euvel durven duiden, de deugd
te eeren, den moed te prijizen h©t onge
luk te bejammeren, d© wreedheid te ver-
pordeelen, onbarmhartig machtsvertoon te
gispen, gepleegd onrecht te wraken,
woord- en eedbreuk te verfoeien. Mits
dit alles geschiede op zulk een wijze,
dat bet nuchtere oordeel den opbruisenden
gemoedsbewegingen den teugel dar ge
matigdheid en voorzichtigheid aanleggie.
Want „verba volant, scripta manent",
„het gesproken woord vervliegt", „het ge
schreven woord blijft" en één onvoorzich
tig gesteld artikel, zelfs één te tempera
mentvol woord, dat, door de pers ver
menigvuldigd, bij; onontwikkelde en harts
tochtelijk aangelegde personen een al te
gretig onthaal vindt, kan zijn als de vonk
in het buskruit en tot de meest onheil
volle gevolgen leiden voor de rust ,en
vrede des lands. Nu moge mijnheer Zé
landais deze houding een „neutralité de
portemonnaie" noemen, wij noemen ze
een neutraliteit van het gezond verstand
en zullen maar denken dat mijnbeer Zé
landais" van oordeel is, dat de Hollan
ders hun gezond verstand in hun porte
monnaie bergen-
Nu ,daar is w:el iets van aan. De Hol
landers hebben n.l. gezond verstand ge
noeg om ook maar een dubbeltje te ge
ven voor Fransche bluf of Duitsche groot
spraak.
Ten slotte: Als mijnheer Zélandais een
Katholiek is, wat ons na lezing van zijn
kaart toeschijnt, dan wenschen wij hem
dit nog te zeggen. Zelfs rekening hou
dende met het Fransche temperament van
den redenaar der Madeleine en toegevende
al het leelijke wat mijnheer Zélandais
op rekening stelt van keizer Wilhelm,
had de eerwaarde heer Coubé nog niet
mogen spreken, zooals hij volgens
het verslag van den „Tijd"-correspondent
heeft gedaan, gedachtig aan heigeen
in de acten van het Concilie van Trente
aangaande den priester wordt gezegd:
„quae in ore laicorum sunt nugae, in
ore clericorum possunt esse blasphs-
miae" (Wat in den mond van leeken
als een beuzeling klinkt, kan in den
mond der geestelijken soms als een blas-
phemie klinken).
En daarmee retourneeren wij den beer
„Zélandais", aan wiens anoniem verweer
in stede van de papiermand de eer eener
bespreking 'ten deel viel, de „sincères sa
lutations", welke hij ons op het einde
zijner ontboezeming aanbood.
Zelfs willen wijl er aan toevoegen „au
revoir", „tot wederziens", maar dan met
open vizier, wapen tegen wapen, (naam
tegen naam, nietwaar mijnheer „Zélan
dais"?
De toestand.
De Engelschen zijn natuurlijk buiten
gewoon goed te spreken over den zeeslag
hij1 Helgoland. Na de laatste expedities
der Duitschers op de Engelsche kust was
het noodig het Èngelscihe volk de zeker
heid, zich veilig te weten onder do hoe
de der geweldige vaderlandscihe vloot, te
rug te geven. Ook het medestrijden van
het door Australië geschonken schip de
„Nieuvv-Zeeland" in dezen slag wordt met
voorliefde door de Engelsche pers geme
moreerd.
De Duitschers trachten de beteekenis
van hun verlies (een hunner grootste krui
sers „Blücher" zonk in (le diepte) te ver
kleinen door aan hun tegenstanders het
verlies toe te schrijven van een kruiser
en 2 torpedojagers, maar al ware dit
juist dan maakt het nog het verlies niet
goed van hun „Blücher". Langzamerhand
begint de Duitsche vloot bedenkelijke ga
pingen te vertoonen.
Niet te verwonderen alzoo, dat op de
Duitsche werven nacht en dag wordt ge
werkt aan de versterking der vloot en
het bouwen van onderzeebooten, die 30
dagen kunnen opereeren zonder een ha
ven aan te doen voor het innemen van
kolen en levensvoorraad. Er zal nog heel
wat water door den Rijn stroomen alvo
rens Duitschland's energie is gebroken.
De Engelsche troepenmacht, die, zooals
wij1 in ons vorig overzicht meldden, de
zer dagen te Havre is geland, moet niet
minder dan 720.000 man bedragen. Dit be
richt komt niet uit Engelache b.on; anders
zou men er voorzichtig mee moeten zijn,
gelijk met het bericht dat de correspon
dent van de Daily Telegraph te Warschau
seinde over de nieuwe operaties der Rus
sen, „die de wereld met verbazing zul
len slaan". Immers, de zoogenaamde ont
ruiming van Rijssel door de Duitschers, de
Bassée, het verloop van het gevecht hij
„schitterende Britsche overwinning" bij La
Bassée, het verloop van het gevecht hij Gi-
venchy, de aankondiging der niet meer
te voorkomen omsingeling van de Duitsche
strijdmachten in Poten, 't zijn alle waar
schuwende voorbeelden!
Doch misschien maakt de Britsche oor
logsberichtgever zich ditmaal niet aan over
drijving schuldig en dan mogen we zijn
mededeelingen zeer zeker belangwekkend
noemen. Linnen een maand, zoo schrijft
hij, zal .een nieuw schouwspel op het
oiorlogstooneel in Polen de wereld bezig
houden. Een nieuw offensief zal zich ont
wikkelen, waarvan het karakter hijzon
der geschikt is voor het Russische leger.
Het zal geen loopgraven-oorlog zijn en het
plan omvat een reusachtig schama van
samenwerking.
Het nieuwe „plan de campagne" is ge
baseerd op actieve operaties van minstens
zes maanden, of zooveel langer als het
weerstandsvermogen van den vijand mocht
duren. Tijd is van ondergeschikt belang.
Hoofdzaak is, dat de Russen een defini
tief werkplan hebben, hetwelk niet het
geval was sinds het tijdelijk succes van
den vijand aan den W.eiehsel.
Wat er ook moge worden zegt de
overzichtschrijver van „De Tijd" van
het Russische offensief, de Rawka-Bzoera-
linie kan voor onbepaalden tijd behouden
worden en Warschau is zoo veilig als ooit,
meldt de correspondent van de „Daily
Chronicle" bij het Russische leger. Van
officieele zijde is nog geen aanwijzing
gegeven betreffende het gerucht, vol
gens hetwelk een terugtrekken op de Blo-
ne-verdedigingslinie in beraad wordt ge
nomen, ofschoon vele officieren zulk een
terugtrekken als verstandig beschouwen
van zuiver strategisch standpunt. Men ge
looft, dat de stellingen van de Blone tot de
beste ter wereld mogen gerekend worden,
en dat z$j kunnen gehandhaafd worden
door de helft van het aantal troepen dat
thans op de oevers der rivieren in den
strijd gewikkeld Is. „Indien tot zulk een
achterwaartsche beweging wordt besloten,
zal zij; natuurlijk door de Duitschers wor
den toegejuicht eu aan de neutralen wor
den voorgesteld als een overwinning. Daar
om is het goed, thans reeds te zeggen, dat
niets in de tegenwoordige positie, behalve
tactische overwegingen, de Russen er toe
zal brengen zich te verplaatsen.
Dus een „achterwaartsche concentratie"
in 't zicht
Eigen berichten (per telegraaf en telefoon)
26 Januari 5 uur.
LOnden. Men meldt uit Petersburg aan
de „Times", dat berichten ontvangen zijn
van successen, behaald door de Engelsche
strijdmacht, die aan de Perzische golf
oprukte, in de richting van Bagdad
Londen. (Partic. Handelsbl.) De „Daily
Mail" verneemt uit Boekarest, dat de
Russen het station Jacobeni in Boekowiua
na een hevig gevecht vermeesterden en
daarop liet geheele district van dien naam
bezetten.
Den Haa$. De Duitsche legatie deelt
mede, dat in den zeeslag bij Helgoland
op 24 dezer aan Duitsche zijde de kruiser
„Blücher" verloren ging en aan Engelsche
zijde 1 pantserkruiser en 2 torpedobooten.
Milaan. Van officieele zijde wordt
gemeldt, dat bij de jongste aardbeving
50a 00 personen zijn gedood en 70.000
gewond.
Berlijn. Het groote hoofdkwartier
meldtDe vijand nam Middelkerk en
Westende-bad onder vuur en doodde vele
personen, waaronder den burgemeester
vau Middelkerk, onze verliezen waren
gering. Aan beide zijden van het kanaal
van La Bassie vielen onze troepen de
positie der Engelschen aan. De aanval
ten noorden had geen succes, die ten
zuiden wel, waar de Badensche troepen
de Engelsche positie en een frontbreedte
van 1100 M. veroverden in stormloop
ook wisten wij ons van een paar sterke
steunpunten meester te maken. Drie of
ficieren en 100 man namen wij gevangen
1 kanon en 3 machinegeweren werden
buitgemaakt.
De Engelschen trachtten tevergeefs de
voor ons doel uitgebouwde positie te
hernemen. Zij werden onder voor hen
zware verliezen teruggeslagen. Onze
verliezen waren gering.
Op de heuvels b(j Craonne hadden
voor ons succesvolle gevechten plaats In
het Zuiden der Vogeezen werden alle
aanvallen der Frauschen afgeslagen en
maakten wij meer dan 50 gevangenen.
Ten noorden van Gumbinnen verloren
de Russen liun artillerieposities en bleven
hun aanvallen zonder succes. Aan het
overige front in Oost-Polen hadden lievige
artilleriegevechten plaats. Verschillende
kleinere gevechten ten noordoosten van
Wloklawea waren voor ons zegenrijk.
Ten Westen van den Weichsel en ten
oosten van de Pilica viel niets bijzonders
voor.
Parijs. (11 uur officieel communiqué.)
Er valt niets byzonders te vermelden.
Petersburg. De Oostenrijkers betoonen
een groote activiteit aan de oostelijke
passen der Iiarpathen. Bij Borjimof heb
ben de Duitschers eeu van onze voorste
loopgraven genomen. Wij veroverden een
Duitsche loopgraaf, maakten eenige ma-
chinegeweron buit en vernietigden een
gepantserde Duitsche auto.
Londen. De admiraliteit deelt mede,
dat het gewapende koopvaardijschip
„Vicnor" dat sinds eenge dagen werd
vermist, beschouwd moet worden als met
man en muis te zijn vergaan, wijl lijken
en wrakstukken aan de NoordIersche
kust zijn aangespoeld.
Petersburg. De generale staf van liet
leger in den Kaukasus meldt: Ons offen
sief aan de overzijde van de Tsjoroc wordt
voortgezet, ondanks de aanvallen van de
Turken, In de richting Olty hebben af
zonderlijke gevechten plaats.
Londen. De „Daily Telegraph" verneemt
uit Athene, dat volgens berichten uit
Servië en Rumenië liet aantal Duitsche
troepen aan de ServischeRumeensche
grenzen 250.000 man bedraagt.
Hoe Belgische dienstplichtigen naar
Nederland uitwijken.
Eijsden. Het is een publiek geheim, dat
er dag in dag uit Belgische dienstplich
tige jongens naar Holland weten te ont.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 28 Jan.:
Zwakke tot matigen, Noordoostelijke tot
Oostelijken wind, afnemende bewolking, wei
nig of geen neerslag, lichte vorst 's nachts,
overdag om het vriespunt.
vluchten. Want de Belgen hebben ge
meenlijk goede gidsen, die met de bin-
nenpaadjes en zijwegen aan de grenzen
beter bekend zijn dan de Uuit=chers, die
echter een buitengewone activiteit aan
den dag leggen. Tot voor eenigen tijd
ging liet naar Holland intusschen vrij
gemakkelijk. Wij zouden het „geheim" niet
verklapt hebben, wanneer de Duitschers
het zeil' niet hadden ontdekt, Aan de
Belgisch-Hollandsche grens staat een
herberg op Belgische grond. Deze herberg
kreeg buitengewoon druk bezoek vau
flinke forsche mannende Duitschers
zagen hen gaan, doch niet meer terug -
keeren. Das was nicht richtig! Daarom
deden de Duitschers onderzoek Eu wat
bleek nu Dat de Belgen zich in de her
berg nog nauw den tijd gunden, om eeu
potteken bier te drinken, doch de een
na den ander eclipseerde naar de cour.
En de cour is Hollandsch riinds deze
ontdekking is de weg door de Duitschers
nabij de herberg versperd, eu geen enkele
Belg mag meer in de bedoelde herberg
een potje Lambiek gaan drinken
(„De Tijd")
Da opgraving der lijken te Leuven.
De correspondent van „De Tijd" die
opgraving beschrijvende, meldde o.a.:
De treurige inhoud van dezen mensch-
onteerenden kuil vervulde al de aanwezi
gen met smartvolle ontzetting. Ik bemerk
te, hoe de Duitsche kolonel Lubbert den
burgemeester ter zijde nam, en ik hoorde,
hoe de kulonel de oogen strak op de groeve
gericht, met bewogen stem zeide:Hetis
onbegrijpelijk, zulk een resultaat te zien,
en dan te weten, dat ons volk met zooveel
zorg, zoo goed onderwijs en zooveel be
schaving is opgevoed." Het oprechte ge
zegde vervulde mij met evenveel deernis
als deze uitspraak van zijn adjudant: „Ik
beu biij dat ik destijds daar niet bij ben
geweest."
De zeeslag in de Noordzee.
LONDEN. De bladen uiten de algemee
ne voldoening over de zegepraal, iu de
Noordzee behaald. Het berichc, als zoude
een Engelsche slagkruiser tijdens het
gevecht in den grond zijn geboord, is ge
heel uit de lucht gegrepen. Men brengt
hulde aan het commando van den vloot-
bevelhebber Tyerhitt, die de „Blücher"
tot zinken bracht eu twee Duitsche slag
kruisers onklaar maakte, maar zich niet
door de klaarblijkelijke tactiek iiet verlok
keu, om den strijd voort te zetten iu het
gevaarlijke gebied van onderzeërs en
mijnen.
De verjaardag van den Duitschen keizer.
BERLIJN, 25 Jan. (K.N.) De viering
van de verjaardag des keizers te Berlijn
bepaalt zich ditmaal tot een godsdienst
oefening in den Dom. Hiertoe worden
de kroonprins en de prinsessen van het
keizerlijk huis verwachtverder zullen
de prinsen deelnemeu aan de plechtig
heid voor zoover zij zich te Berlijn be
vinden.
De diens wordt geleid door den „Ober
hofprediker" Dryander.
Groote troepenverplaatsing in België.
PUTTEN, 26 Jan. (Van onzen oorlogs
correspondent jl) Er hebben in België
enorme troepenverplaatsingen plaats, die
heel het spoorwegverkeer belieerschen.
Alle materieel wordt meegevoerd voor
het overtreken van plassen en rivieren.
Uitlatingen van Duitsche militairen doen
vermoeden, dat de Duitschers zullen be
proeven op 's keizers verjaardag, 27 dezer
een belangrijk succes te behalen. („Tijd.")
:7.
■■■IMMMIIinaNMiaNW
