DE KERK ER DE H. SCHRIFT.
De Groote Oorlog.
lis.
idelijk.
Donderdag 17 December 1914:.
Tiende Jaargang.
rmeisje,
A.
M.
len kost,
rverbruik
luik.
INCN.
»OES.
lO.
NDE.
SABBEN,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
H Z 1 B 8 hand, voet I 1 II van een all B B een JS B
lull of oog; IUU duim; Vil wijsvinger. 4LlW
Losse Oorlogsberichten.
Kerkbanken,
an enz enz.
SS
SS
SS
gasfabriek,
No. M9.
inkelier te koop
ten, verpakt of
en hoeveelheid
kleine kwantums
'en franco onder
dezer Courant te
r de acte L. O.
/orden gegeven
Leeraar M. O.
h aan
;erstond in dienst
sdienst. Inlichting
kenszand.
;evraagd
ienstbode.
buitenshuis, Aan-
;ers X Z Bureau
voor de stad, en
anten in.
rur juist niet vrees-
van de militaire
zaliger geërfd tel
zorg was voor
beterhand was, en
ide indrukken vernq
wandelingen, die zij
Dfde, bleven tot de
beperkt. Doch ook
lig wegblijven, wijl
i<e ringmuren kanon-
bij een schoon on-
al, des vijands ook
roorbereid ta zijn
de bevolking van
agen was een meng-
iop. Van den eeoiani
id, die ©enige kennis
slechts ©en oogen-
at nauwelijks 12000
leger de groot© stad,
en aan een geregeld
konden bieden, tegen
nan sterke leger der
iren, onmogelijk kon-
n; van den anderen
[es met een waarlijk
vertrouwen op Pius
dik wankelde, maar
oed den vijand onder
(VVpïdt vervolgd-I
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden Ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
balf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis: Ganzepoortstraat C 209, GOES
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. h contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 lp® #9 gulden bij J gulden bij |P| gulden bij ffe P"
ai 8^ 9 I verlies van een ■9181 verlies 8 9 verlies van M 9%
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Voor eenige weken stond in verschillende
Limburgsclie bladen een artikel van pater
J. Zeij S. J., dat een krachtig pleidooi
bevat voor het lezen der H. Schrift, vooral
van de Evangeliën, in het huisgezin.
Het deed ons, die meermalen in (le ru
briek „Kerknieuws" dezer courant een
bescheiden aansporing tot het lezen der
Evangeliën en het gebruik van het z. g.
„Bijbeltje" neerschreven, een genoegen te
constateeren, dat van priesterlijke zijde
een zoo gezaghebbend woord in deze
kwestie weerklonk.
Het is toch een eigenaardig feit, dat
zoo vaak onze afgescheiden broeders in
hunne boeken, tijdschriften en dagbladen
over de H. Schriftuur spreken in ver
band met de Katholieke Kerk, zij van
den Bijbel gewagen als van een voor
ons „verloren parel" of „verborgen schat".
Zulks is nu geheel bezijden de waarheid
en alleen te verklaren uit onkunde aan
gaande de leer en praktijk der Katho
lieke Kerk. Want vooreerst, wat de Pro
testanten liun „Bijbel" noemen, hebben
zij ontvangen van de Katholieke Kerk,
waar immer en niet het minst onmid
dellijk vóór de Reformatie het Boek der
Boeken algemeen bekend en in
verschillende levende talen van het toen
malige Europa was overgezet, iets wat
tot op den huidigen dag onder de b e-
scherming en aanmoediging
der Kerk op prijzenswaardige wijze is
voortgezet.
Doch niet alleen dit historisch feit
wraakt volkomen de uitspraak, dat de
H. Schrift voor ons, Katholieken, een
„verloren parel" een „verborgen schat'
zou zijn, maar ook de algemeene praxis
der Katholieke Kerk m het gebruikeu
van Gods Woord logenstralt op de
meest besliste wijze een dergelijk onbil
lijk en aanmatigend oordeel als in boven
vermelde uitdrukkingen ligt opgesloten.
Zonder eenige overdrijving kan worden
gezegd en volgehouden, dat de H. Schrif-
tuurnergens zoozeer in eere is en
nergens zoo verstandig gebruikt
wordt als in de Katholieke Kerk.
[Nergens zoozeer in eere. Reeds
uitwendig betoont de Kerk liaar diepen
eerbied voor dat Woord Gods, dat door
Thomas a Kempis in navolging van den
Psalmist zoo schoon en zoo zinrijk „een
lamp voor onze voeten" wordt genoemd.
De voorlezing van het Evangelie in
onze kerken wordt door het geloovige
volk immer staande aangehoord en
men teekeut daarbij voorhoofd, mond en
borst met het teeken des Heiligen Krui
zes het maken van het Kruisteeken
was reeds in Tertullianus' tijden (3e eeuw
na Christus) onder de Christenen alge
meen als om te getuigen, dat men
datgene wat het H. Evangelie behelst,
met zijn verstand aanneemt, met zijn
mond belijdt, en in zijn hart bewaart tot
omzetting in vruchtbare geloofsdaden.
Bij onze plechtige godsdienstoefeningen
wordt het Evangelieboek door den dia
ken bewierookt en door den priester
gekust en in de dagen dat keizers en
koningen nog werden beschouwd ais „ge
zalfden dt-s Heeren zwoeren zij den eed
op datzelfde Evangelieboek.
Doch die eerbied voor Gods Woord
bepaalt zich niet tot enkele ceremoniën
maar blijkt nog veel meer uit liethooge
gezag, dat de Kerk aan den Bijbel toe
kent. „De Katholieke godgeleerdheid
ontleent al hare bewijsvoeringen en be
schouwingen in de eerste plaats aan de
H. Schrilt en door de Katholieken zijn
geheele bibliotheken over de H. Schrift
en hare verklaring volgeschrevenook
de oilieiëele, z.g. liturgische gebeden
en plechtigheden der Katholieke Kerk
zijn vol van woorden der H. Schrif
tuur, niet minder dan de godsdienstige
geschriften van hare kinderen, te be
ginnen met de oudste Kerkvaders en
te eindigen met de eenvoudigste boekjes
van geestelijke stichting, die dagelijks
onze pers verlaten." 3)
Hieraan kan nog worden toegevoegd
dat de Kerkelijke Getijden, die door de
kloosterlingen gezongen en door de pries
ters gebeden worden gedurende al de
dagen des jaars, geheel de H. Schrift in
hoofdzaak bevatten. Ten slotte beveelt
de Kerkvergadering van Trente, dat de
herders en zielzorgers op gezette tijden
en minstens op alle Zon- en Heiligen
dagen onder de H. Mis het epistel en
evangelie in de moedertaal zullen voor
lezen en in hunne predikatie verwerken.3)
Maar gij moogt den Bijbel toch niet
lezen, klinkt ons liet oud vooroordeel
tegen en daarmede komen wij tot net
tweede gedeelte van onze stelling
de H. Schriftuur wordt nergens zoo
verstandig gebruikt als in de
Katholieke Kerk.
Zij toch, die zich in het kostbaar bezit
weet van het onfeilbare, d.w.z. door Gods
Geest bestuurde leergezag, waardoor
hare kinderen den vasten bodem
der zuiver geopenbaarde waar
heid onder de voeten hebben, heeft
den plicht ervoor te waken, dat zij dien
bodem niet verwisselen voor het onge
wisse drijfzand van allerlei
uiteenloopende menschel ij ke
m e e n i n g e n, als ons de vele en veler
lei Protestantsche kerken en kerkjes te
zien geven. En daarom schrijft de Kerk
voor, dat alle Katholieken den Bijbel,
maar niet iederen Bijbel mogen lezen en
onder den Bijbel verstaat zij zulk eenen,
waarvan de vertaling is goedge
keurd door het Kerkelijk Gezag
en voorzien van ophelderende
aan teekeningen, aan de Heilige
Vaders of andere geleerde Katholieke
bijbelvorschers ontleend. 4)
De ondervinding heeft bewezen, alle
eeuwen door, hoe de Kerk bij deze con-
troleering van de zuiverheid en vol
kome ndheid van de in de Schriftuur
vervatte Gods-openbaring zichtbaar door
Gods Geest wordt geleid.
Want hoe waar het ook is, dat al wat
in den Bijbel is geschreven, ter onzer
onderrichting is geschreven 5), zoo is het
niet minder waar, dat datgene wat ter
onzer onderrichting is geschreven, kan
ophouden nuttig te zijn, ja zelfs zeer ge
vaarlijk kan worden voor hen, die óf
uithoofde van hun leeftijd óf om wille
van hunne beperkte ontwikkeling datgene
wat zij lezen, niet verstaan, althans niet
zóó, gelijk het door den H. Geest be
doeld is. Wie hieraan twijfelt, hij sla er
II 'Petrus III: 16 maar eens op na. c)
Om nu het misverstaan van Gods
woord zeker een allertreurigste en in
haar gevolgen vaak verderfelijke vrucht
van het bijbellezen te voorkomen,
zonder nochtans den hoogst nuttigen
inhoud der H. Schrift aan liare kinde
ren te onttrekken, verbindt de H. Kerk
aan het lezen der H. Schrift in de moe
dertaal uitdrukkelijk de bovenvermelde
voorwaarden, terwijl zij ten overvloede
heeft zorg gedragen, dat de verhalen en
zedelessen der H. Schrift meer beknopt
en op eene voor het gewone volk ver
staanbare wijze worden samengevat in
een zg. „Historie des bijbels" of „Bijbel-
sche Geschiedenis", niet zelden mei pla
ten en afbeeldingen opgeluisterd. Het
feit, dat ook bij onze afgescheiden broe
ders dergelijke bijbelsclie Geschiedenis
sen voorkomen, is het beste bewijs, dat
de Bijbel, zooais hij daar ligt, niet door
iedereen, oud eii jong, geleerd en on
geleerd, met vrucht gelezen kan wor
den. 7)
De door de Kerk gestelde voorwaarden
voor het lezen der H. Schrift moeten door
hare kinderen stipt en eerbiedig worden
opgevolgd, gelijk het waren Katholieken
betaamt.
Doch dit vaststaande, moet het lezen
van Gods Woord, vooral het lezen van
het Heilig Evangelie, een zaak zijn, die
de Katholieken boven alles ter harte
gaat, gelijk de H. Boeken, zooals pater
Zeij zegt, door de Katholieken boven
alles moeten gesteld worden, zoowel in da-
gelijksch gebruik ais in eerbiedige achting.
1j De Navolging van Christus Boek IV, hfdst. 11.
M. v. d. Hagen S. J. „Waar is de Kerk van
Christus blz. 118.
3) Conc. Trid. Sess. 22 de Sacrif. Missae.
A) Voor hen, die in staat zijn de H. Schrift
in een der z g. kerkelijke of geleerde talen te
lezen, geldt die voorzorg niet. Zie v. d. Hagen
t. a. p. blz. 118.
5) Roin. XV, 4.
G) Daar lezen wij, dat in de brieven van Pau-
lus „sommige dingen voorkomen die moeilijk te
verstaan zijn en dientengevolge, evenals de
overige Schriften door ongeleerde en lichtzin
nige menechen verkeerd uitgelegd worden, tot
hun eigen verderf."
Het is zeker dat na het „Ome Vader" geen
gebeden in schoonheid en kracht vergeleken
kunnen worden bij de Psalmen en toch behooren
zij tot het moeilijkste en duisterste gedeelte des
Bijbels. Ook als men afdaalt tot den grondtekst,
„ligt in de Psalmen veel verborgen onder een
sluier des geheims, die zeker door geenmensch
ooit zal worden opgeheven". (J. C. H. Muré,
Bijbelsche Geschiedenis (1884) Eerste Deel, 2de
stuk blz. 687).
7) v. d. Hagen, t. a. p. blz. 120.
De toestand.
N i s c h. De Serviërs zijn na hevigen
strijd. Belgrade weer binnengetrokken. Zoo
telegrafeerde men ons gisterenochtend.
Ziedaar een voor de Oostenrijksche
eigenliefde hoogst pijnlijk succes der Ser
vische wapenen.
Was het zesdaagsche gevecht bij het
Roednihgebergte een geweldige tegenval
ler voor de Oostenrijksch-Hongaarsche wa
penen het 15e en 16e Oostenrijksche
legerkorps werden totaal uiteengeslagefi,.
Belgrado te moeten afstaan, dat juist op
den regeeringsjubileumdag des keizers
was ingenomen, is vooral uit moreel oog
punt, bijzonder vernederend voor de Do-
naumonarchie. Hieruit blijkt, dat ook een
klein land, mits in alle opzichten weer
baar en tot den strijd toegerust, zelfs te
genover een overmachtigen tegenstander
geweldige dingen kan presteeren.
Tegenover de Russen gaat het Oosten
rijk iets beter, Doekla bij de Karpathen
is heroverd en op vele andere plaatsen
van Gallieië zijn de Russen verdreven.
Het voortdringen der Duitschers in de
richting van de rivier de Beneden-Bzoera
wordt als een poging opgevat oiin 'Kra-
kau te ontzetten. Hetzelfde doen de Oos
tenrijkers ten opzichte van Przemysl.
't Blijft echter voorhands nog bij een po
ging.
In het Westen beginnen thans de bond-
genooten het offensief tegenover de Duit
schers. Tot heden werden de aanvallen,
volgens Duitsche berichten, afgeslagen.
Wat bewapening en moreel der troepen
aangaat moet thans het leger der bond
genooten volgens mededeelingen van oor
logscorrespondenten het Duitsche leger
overtreffen.
Er zijn militaire deskundigen die zeggen,
dat het vechten aan twee fronten Duitsch-
land, ondanks zijn kracht en moed, ten
slotte noodlottig zal worden en zijn legers
het tegen de bondgenooten zullen moeten
afleggen. Of dit zoo is, moet de toekomst
leeren.
Eigen (telefonische en telegrafische) berichten
van 15 December, 5 uur 's namiddags.
Londen. Een telegram uit Rome aan
de Times meldt, dat 2 Oostenrijksche
torpedobooten in de Adriatische zee bij
Lizza op mijnen zijn gestoot.en en gezon
ken, toen. zij een poging deden om vijande
lijke oorlogsschepen te naderen.
Petersburg. Doordat de waterleiding
vol ijs zit, is de hoofdstad van Rus
land zonder water en zijn de fabrieken
genoodzaakt het werk te staken. Het is de
eerste maal sinds 1893, dat zoo iets
voorvalt.
Londen. Engeland heeft den uitvoer
van huiden en schapenvachten verboden,
behalve naar de deelen van het rijk. en
naar de landen der geallieerden.
Londen. Aan de Times wordt uit So
fia gemeld, dat veldmaarschalk Von der
Goltz Zaterdag op zijn doorreis naar Con-
stantinopei aan den vertegenwoordiger
van een plaatselijk blad heeft medege
deeld, dat Bulgarije in zijn politieke rol
volhardt en Rumenië na den oorlog uit
breiding y.an gebied .zal yerkrjjgen.
Bordeaux. Door een Franschen aëro-
plaan werd een Duitsche trein bij het sta
tion Pagny in brand gestoken.
Parijs. (Officieel communiqué Van gis
teravond 11 uur).
Wij maakten laags het kanaal Van Ype-
ren ten Westen Van Hellebecke vorderin
gen tengevolge van de aanvallen der Fran-
sche troepen. Hevige tegenaanvallen der
Duitschers werden afgeslagen. Het station
van Commercy is gisteren van een groo-
ten afstand beschoten, doch de schade
is gering. Een vijandelijke g.anval ten
noordwesten van Cernay in den Elzas
werd afgeslagen. Van het overige front is
niets bijzonders.
Berlijn. (Officieel.) De Franschen Vie
len gisteren tevergeefs aan; hun hevige
aanvallen tegen onze stellingen ten Zuid-
Oosten van Yperen mislukten onder groote
verliezen voor hen. De vijandelijke aan-
vllena ten N.O. van Suippes werden even
als die ten N.O. Van Ormes en ten N.O.
van Verdun onder zware verliezen voor
den vijand afgeslagen. In de omgeving
van Aprémont trachtten dë Franschen een
stelling: in storm te nemen, wat mislukte
gelijk hun aanval in de richting van
Slirey ten Noord-Oosten van Toul.
In de Vogeezen duren de gevechten nog
voort. Bij de herovering van het dorp
Steinbach namen wij 300 gevangenen. In
Oost-Pruisen is niets nieuws. De Duit
sche van Soldau over Mlawa voortge-
rukte colonne neemt zijn stellingen in
tegenover een sterkeren vijand.
In Oost-Polen is het ongunstige weder
hinderlijk voor onze operaties.
16 December, 3 uur 's namiddags.
Londen. (Officieel.) Duitsche oorlogs
schepen bombardeerden hedenmorgen, de
Engelsche steden Scarborough en Hartle
pool. De Engelsche oorlogsschepen zijn
thans in actie getreden. De toestand ont
wikkelt zich.
Strijd-woede en strijd-ellende.
Over den strijd om St. Eloi nabij Ype
ren verneemt de „Daily Chron." uit Duin
kerken de volgende bijzonderheden:
„Den Hen December begonnen de Duit
schers een hevige artilleriebeschieting uit
tweehonderd stukken geschut. Zij wierpen
in zes uur duizend granaten in de Fran-
sche stellingen, waarop de infanterie tot
den aanval overging; deze kon echten
tegen het geweervuur niet op. Tot' zes
tien keer herhaalde zij den aan
val, maar steeds vruchteloos.
Stapels dooden bedekten bet terrein tus-
schen de vijandelijke linies. Ten slotte
slaagden de Duitschers, die dekking zoch
ten achter hun eigen dooden, erin de
Franschen tot hun tweede linie terug te
werpen. Maar dezen wisten, na versterking
te hebben gekregen, en herhaalde aan
vallen, bij het vallen van den; avond den
verloren grond te heroveren na anderhalf
uur van hardnekkigen krijg.
De verliezen zijn aan beide zijden
zwaar.
De „Times" verneemt uit Boulogne, dat
eien van de gyootste hindernissen 'tegen
een snellen opmarsch van de bondge
nooten de slechte toestand is van de1
wegen in België en Noord-Frankrijk. We
ken geleden heeft pen heel legen van
Fransche soldaten, die tot de knieën
in den modder stonden, getracht
herstel aan te brengen, maar met wei
nig resultaat. Nu is besloten de wegen
geheel nieuw aan te leggen. In Engeland
zijn duizenden schoppen, houweelen, krui
wagens besteld. Men is voornemens de
wegen te bedekken met balken gelijk; aan
de dwarsliggers van de spoorwegen.
Het voorstel van den Paus.
Aan het slot van een artikel over
het voorstel van den Paus, om op de
Kerstdagen een wapenstilstand te sluiten,
schrijft de „Munch. Ztg.":
„De Duitsche en Ooslenrijk-Hongaarsche
regeering hebben onmiddellijk haar in
stemming met het yoorstel va» den Paus
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 17 Dec.:
Meest matige westelijke tot zuidelijken
wind, nevelig of betrokken met tijdelijke
opklaring, laten wellicht weer regen. Weinig
verandering van temperatuur.
te kennen gegeven. Ook Frankrijk en En
geland wezen het voorstel niet al, wel
echter Rusland.
Paus Benediotus XV is een maohli ge
worden, waarmede de oorlogvoerenden in
dezen overigens alleen door kracht en ge
weld beheerschten tijd, rekening blijken
te houden.
De houding van Servië.
LONDEN. Naar de „Daily Chronicle"
mededeelt, verklaarde de Servische mi
nister-president in ieen 'interview, dat hij
er volkomen op vertrouwd© dat de Servi
sche tegenstand tot het einde van den
oorlog toe zal worden volgehouden op
dezelfde wijze als waarop hij werd in
gezet. Servië, zedde de minister verder,
heeft geen oneenigheid met zijne nabu
ren en wenseht met hen in vrede te leven.
Het ligt niet in zij'ne bedoeling, Bulga
rije in dien weg te staan, wat betreft de
verwezenlijking van ide redelijke aspira
ties van dit land.
Het westelijk oorlogsveld.
DUINKERKEN. Een wanhopige Duit
sche aanval' werd op Yperen gericht, doch
eindigde met het terugtrekken der Duit
schers naar hunne loopgraven. Zij wanen
volkomen uitgeput. Het resultaat was, dat
de Bondgenooten [een vordering maakten
en naar men bericht, is de weg naar
Rousselaere nu vrij. De Bondgenooten
hebben alle hoop op een gunstige ont
wikkeling van den strijd.
i (Daily Chronicle).
Het oostelijk oorlogsveld.
LONDEN. Uit Petrograd wordt aan d©
„Daily Chronicle" geseind: De gevech
ten ten Zuiden van Mlawa op dien rechter
oever van de Weichsel eindigden met een
volkomen overwinning voor de Russen.
Op het front Prasnyez-Cichanow werden
de Duitschers met de bajonet uit hunne
loopgraven gedreven en trokken zij terug
op den grens, op de hielen gevolgd dooi
de Russische cavalier», die hun bij! Se-
rominek zware verliezen toebracht. Wat
betreft de toestand tusschen Czentochow
en Krabau bestaat de opvatting, dat met:
het oog op- de geduchte versterkingen
langs dit front door de Duitschers opge
richt, en het groote aantal landstorm- ©n
landvveersoldaten, die deze versterkingen
verdedigen, hiet voordeeliger is voor de
Russen de verdediging door een omtrek
kende beweging in het nauw te bren
gen, dan hun kracht te verspillen aan
frontaanvallen.
Een moedige jongen.
In een hospitaal te Koningsbergen in
Oost-Pruisen wordt een 9-jarig jongetje
verpleegd. Hij heet Gustav Schulz en is
afkomstig uit een dorpje hij Lyck. Toen
de Russen voor de tweede maal Oost-
Pruisen bedreigden, verlieten zijn ouders
hun dorp, waarbij; de kleine Gustaaf zoek
raakte. Langen tijd dwaalde hij door vel
den en bosschen tusschen Duitsche en
Russische troepen. Eindelijk stiet de knaap
op een Duitsche troep, die hem op zijn
dringende bede meenam. Toen de com
pagnie in een gevecht gewikkeld raakte
en in de loopgraven dekking zocht, droeg
de knaap aanhoudend drinkwater voor
de soldaten aan uit een bron in de na
bijheid.
Eindelijk werd hij door vier vijande
lijke kogels getroffen. Hij werd naar de
ambulance te Margrabowa en van daar
naar Koningsbergen vervoerd. De artsen
hopen, dat de kleine held tegen Kerst
mis weer hersteld zal zijn.