Mirt"
Vorsfstr.
ils,
leuse
DE Al1
No. 138 TWEEDE BLAD NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Zaterdag 21 November 1914.
g-Arfikelen
ÏES
REDA.
if f 6,50.
4,—.
okmatrassen.
K 150
lurg.
de Etalage.
MG Co.
e Strijkinrich-
ill ijk tarief.
-Beveland.
buitenland.
BINNENLAND.
F E (J I L L E T O N"7~
EEN DOORNENKROON.
Losse Oorlogsberichten.
hout, Kerkbanken,
olbankan enz enz.
bewerking.
tisch
d.)
ITALIË.
De Paus en de Oorlogspartij.
Uit Rome werd 17 Nov. aan de „Köln.
Volksztg." geseindDe Paus heeft aan
den hoofdredacteur van een Katholiek
blad in Florence verklaard, dat de Itali-
aansclie Katholieken in den huidigen
oorlog tot eiken prijs'het neutraliteits
beginsel moeten handhaven. Z. H. .bidt
God, dat Hij' aan de droeve dagen spoe
dig een einde moge maken. Alle Katho
lieken moeten, zoo zeide de H. Vader,
zich met hem vereenigen in den wensch
en naar vermogen daartoe meewerken,
om de oorlogvoerende partijen den vrede
te schenken
Laat geen enkel Katholiek blad, geen
echte Katholiek van Italië ook maar eenig
streven toonen, den oorlog tegen de een
of andere natie te propageeren en zoo
doende den H. Stoel en het Staatsbestuur
in het huidig oogenblik in moeilijkheden
brengen. (.Maasbode").
PEBZIE
Het land kiest de zijde van
T u r k ij e. Het parlement is in buiten
gewone zitting bijeengeroepen. De regee
ring heeft toegestaan, dat Turksche troe
pen het Perzisch grondgebied doortrek
ken en den oproep van den sultan van
Turk ijl tot den „heiligen oorlog" o'fici-
cel run het volk medegedeeld.
Dc Russische gezant zou Teheran reeds
hebben verlaten.
ENfiELAN»
0 o begrafenis van lord R o-
berts. Het stoffelijk overschot van Lord
Roberts is Donderdag in de St. Paulus
Kathedraal te Londen ter aarde besteld,
in de nabijheid van de graven van Nel
son en Wellington. Bij de plechtigheid
waren de koning en lal Van hooggeplaatste
persoonlijkheden uit de kringen van legd
en vloot aanwezig. Kitchener was een
der slippendragers.
Een leusachtige menigte stond langs
den weg naar de kathedraal geschaard.
Eerste Kamer.
Do voorzitter bracht in de Woensdag
gehouden zitting in herinnering het
droevige ongeluk te Westkapelle eu uitte
namens de Kamer zijn deelneming tegen
over de familieleden, die door deze ramp
getroffen werden.
c£De minisjer van maiine sloot zicldhicr-
bij aan en bracht den gevallen mannen
hulde, die in dienst van het vaderland
hun leven lieten.
In behandeling kwam bet wetsontwerp
tot aanvulling en verhooging van hoofd
stuk Marine der Staatsbegrooting voor
1914. Dit ontwerp betreft de opleiding
van onderofficieren en matrozen.
De heer Staal gaf den minister in
overweging de zaak der vrijwilligers bij
de mannemilitie te regelen geheel in den
geest als de regeling der bereden wapens
en het voorloopig althans eens te pro-
beeren met een (tweejarigen diensttijd.
Vervolgens huldigde spreker bij deze
gelegenheid onze land- en zeemacht, die
in deze ernstige tijdsomstandigheden haar
zware en drukkende taak op zoo uit-
nem'-nde wijze vervult.
De heer van Kol bestreed het ontwerp,
tegen hetwelk hij en zijn partijgenoot
Polak eventueel zullen stemmen op den
principieelen grond, dat de gelden voor
onze zeemacht toch niet doelmatig worden
besteed. k-"*?*'-.
De minister van marine deelde bij de
verdediging van het ontwerp mede dat
hij met den minister van oorlog tot
overeenstemming gekomen was tot het
55)
En juist dat was voor mij mijn oom- in
Ue lange vervlogen jaren. Zijn eeïbiedwiar-
uige gestalte, zijn opgeruimden, steeds tot
God gewenden blik, dat zachte glimlachen
zijns monds, zijn onuitsprekelijke, in de
reinste liefde tot God wortelende goed
heid des harten, zijn scherp en door de
grondbeginselen der deugd geleid ver
stand, die woorden der innigste liefde en
vaderlijke goedheid, dat alles waren even
zoovele middelen, om miji op den weg tot
God, Dien ik voorheen zoo snood heb
veriaten, te bewaren. Wat zal er mn
van mi) geworden, nu ik öenzaam en
verlaten alleen met mijn kind in de
wereld achterblijf? Waart gij ten minste
nog hier, dan konde ik mij! aan uw groot
moedig hart verkwikken en verwarmen,
uwe woorden van troost hooren en tot
u ijlen, als ik mij verlaten voelde
doch neen, beste Amalia, ik wil ophou
den met klagen, ien den storm van leed,
die zich in miji verheft, zoeken tot be
daren te brengen; ik wil denken, dat God,
die mij dezen steun ontnam, nu zelf
mijn geleider len beschikker zal zijn. Hij
heeft mijl mijn oom gegeven, hem in het
nemen van een besluit, dat ook inge
schrevenen bij de militie kunnen toetre
den tol een vrijwillig.kort dienstverband,
bv. van 3 '/2 jaar met 1V2 jaar reserve en
vrijstelling van landweerplicht.
Na replieken werd het wetsontwerp
goedgekeurd met algemeene stemmen,
behalve'die van de heeren Kol en Polak.
De vergadering werd daarop tot nadere
bijeenroeping gesloten.
Aalmoezeniers.
Bij Kon. besl, is benoemd tot hoofd
aalmoezenier bij het leger te velde, dc
Z.Eerw. Heer pastoor F, J. H. Evers,
aalmoezenier bij de 1ste divisie.
Uitvoerverbod Ruinen enj,Veulens.
Het „Hbl." verneemt, dat eerstdaags
een uitvoerverbod van ruinen en veulens
kan verwacht worden.
Oe minister van Landbouw.
De pasbenoemde' en door de Koningin
beëedigde minister van Landbouw enz.
de heer P. E. Posthuma, heeft den 19en
j 1. zijn ambt als zoodanig aanvaard en
is dienzelfden dag de heer mr M. W.
F. Treub, Minister van Financiën eervol
ontheven van het beheer, ad interim,
van het departement van Landbouw,
Nijverheid en handel, met dankbetuiging
voor de door hem in deze den lande
bewezen diensten.
Het vluchtelingenkamp 'te Nunspeet.
Wij vernemen dat het Regeeringskamp
voor vluchtelingen te Nunspeet dat het
kamp te Oldebroek zal vervangen, tegen
het einde dezer maand gereed zal zijn
en dat het plaats zal bieden voor ;10 OÓO
vluchtelingen.
Tentenkamp te Bergen op Zoom.
Men schrijft uit Bergen op Zoom aan
het „Hbl.", dat het kamp Kijk in de Pot
ontruimd is en luitenant baron Snouckaert
van Schauburg, die zich als een zeer hu
maan man, ook legenover de kampbe
woners, kennen deed, met zijn wielrijders
weer naar Den Haag vertrokken is. Maai
de tenten uit zijn kamp zijn naar „Plein
XIII" overgebracht, terwijl de in>g onge
veer 1800 op Kijk in de Pot vertoevende
vluchtelingen daarin naast de 1000 van
Plein XIII een onderkomen gevonden
hebben.
Uitvaart J. Smits te Breda.
Onder zeer groote belangstelling had
Donderdagmorgen te Breda de teraarde
bestelling plaats van den te West
kapel Fe' j verongelukten milicien Jan
Smits Om 10 uur arriveerde de trein van
Vlissingen, die het stoffelijk overschot
medevoerde. De kist, die gedekt was met
het dundoek, werd door een eerewacht,
onder bevel van luitenant Mathon over
genomen.
Om half 11 had in de kerk der H. Anna
een plechtige uitvaart plaats, waarna het
lijk werd gebracht naar de R. K. begraaf
plaats Zuylen, onder Princenhage.
Evenals in de kerk was ook hier de
belangstelling zeer groot. De opperbevel
hebber der land- en zeemacht was ver
tegenwoordigd door majoor Tornet van
den generalen staf, die in treilende be
woordingen den overledene, gevallen in
het vervullen zijner plichten jegens Vor
stin en Vaderland, herdacht. Nog werden
onder meer opgemerkt de commandant
van Sandt, deputatiëu van de verschil
lende hier in garnizoen zijnde wapens en
afgevaardigden van iiet 39e Landweer-
district, waartoe Smits behoorde.
(Msb.)
Dienstregeling S S
Sneltrein 102 richting Roosendaal stopt
thans ook te Vlake, tot het opnemen en
uitlaten van reizigers en wel te 7.57 uur
voormiddag.
donkerste uur mijns levens als redder
gezonden; Hij heeft hem mij ontnomen,
Zijn naam zij geprezen in eeuwigheid.
Op Hem wil ik vertrouwen, nog ijveri
ger in Zijnen dienst zijn, al mijne zorgen
op Hem werpen; Hij zal Zijn arm kind
niet verlaten.
Gij echter, beste Amalia, bid recht
veel voor den dierbaren afgestorvene, op
dat, wanneer hij nog niet aan de vreug
den van het paradijs mocht deel hebben.
God hem weldra daarin moge opnemen.
0, hoe dikwijls ben ik sedert zijnen dood
reeds bij zijn lijk getreden. Ik word er
steeds heen getrokken, om immer weder
in dat gelaat te staren, dat in den dood
zelfs nog zoo zacht, zoo liefdevol schijnt.
Ik beveel den dierbaren doode nogmaals
in uw gebed en in dat uwter medezusters,
en blijf met innigen groet,
Uwe diepbedroefde
Bertha."
Frankfort a. M. 27/4. '70.
Elfde Hoofdstuk.
De goede oom rustte reeds bijlna drie
ewken in 't graf. Behalve Bertha en Jo
hanna en nog ©enigen, die met den ouden
heer nader bekend waren, had niemand
der talrijke begeleiders van den treur-
stoet een traan vergoten; von Arnum im-
Beëediging Officieren.
In tegenwoordigheid van H. M. de Ko
ningin jheeft op het Alexanderveld te
'sGravenhage Woensdag de beëediging
plaats gehad der nieuwbenoemde reserve-
officieren en op het Malieveld de beëedi
ging van verlofsofficieren, allen bij het
2e regiment veldartillerie.
Nederland en de oorlog.
Reuter seint uit Biatavia:
De bevelhebber en de draadlooze tele
grafist van het in de Sabangbaai geïn
terneerde Duitsche oorlogsschip „Pteus-
sen" zijn in hechtenis genomen. De ver
binding tusschem de draden boven het
schip en d© seininrichting had men ver
broken, maar er was onder het kussen
van den marconiseiner nog een ontvanger
verborgen.
De gevangenen zijn naar Medan ge-,
zonden, waar zij terecht zullen staan we
gens schending van de Nederlandsche on
zijdigheid.
Vertrek van vluchtelingen naar Engeland.
Het Provinciaal Comité tot hulpverlee-
ning a,an vluchtelingen in Zeeland,
vestigt er nadrukkelijk de aandacht van
burgemeesters en comité's tot hulpveflee-
ning aan vluchtelingen in Nederland op,
dat het ongewenscht is, dat behoeftige
uitgewekenen, welke naar Engeland wen-
schen over te steken naar Vlissingen wor
den doorgezonden, zonder dat men er
zich vooraf v,an vergewist heeft, of deze
lieden aldaar scheepsgelegenheid zullen
vinden. Slechts een zeer beperkt aantal
personen kan dagelijks voor gereduoeer-
den prijs door bemiddeling van het Pro
vinciaal Comité passage verkrijgen en
honderden families zijn reeds op die lijsten
der reisbUreau's te Middelburg en te Vlis
singen ingeschreven ien wachten op over
tocht. Het is derhaive ontoelaatbaar, dat
de gemeente Vlissingen overstelpt met die
uitgewekenen, welke men aldaar weken
zou moeten huisvesten ien voeden indien
men hen niet wil terugzenden.
Burgemeesters ien plaatselijke comité's
worden derhalve tendringendste verzocht,
indien te hunnent zich behoeftige uitgewe
kenen bevinden, die naar Engeland Wen-
schen te reizen, .ondier opgave van het
aantal personen, zich te wenden tot mr.
■T. F. van Deinse, ©en der secretarissen,
van het Provinciaal Comité te Middelburg,
van wien zij dan bericht zulten ontvangen)
zoodra. de uitgewekenen te Vlissingen
kunnen worden ontvangen om naar Enge
land te worden verscheept.
Onder deze personen mogen zich geen
mannen bevinden in den dienstplichtigen
leeftijd, aangezien het Provinciaal Comité
hun overtocht niet mag bevorderen.
Een protest.
Tegen de beschieting van het aarts
bisschoppelijk paleis te Czernowitz is dooi
den voorzitter van de Roemeensche Rijks
raadclub, den gouverneur van Boekoivina
en het lid van het Oostenrijksche Ilee-
renhuis Von Wassilko Serecki een pro
test uitgebracht aan het slot waarvan
gezegd wordt: „Het Roemeensche volk
zal van nu af duidelijk begrijpen, dat de
door de Russische machthebbers gehui
chelde eerbied voor den godsdienst en
hun voorgewende welwillendheid voor
het Roemeensche volk leugen en bedrog
zijn, en dat Rusland bij zijn optreden
tegenover andere volken door niets an
ders geleid wordt dan door zijn zucht tot
heerschen en onderdrukken."
De Toestand te Antwerpen.
Men schrijft ons
Wat het komen en gaan van en naar
Antwerpen aangaat, kan worden v aslg
steld, dat zulks eenigszins tot normale
verhoudingen is teruggebracht.
Een minder hoopvol gegeven, deelde
mers had in d© groote stad leen te afge
zonderd teven gieleid, zoodat de miessten
hem slechts bijl naam kenden, en enkel
als een „wakker, oud soldaat", dien zij
ter laatste ruste hegeleidden, gelijk zoo
menig ander voor hem.
In de eerste dagen na de begrafenis
gevoelden zich Bertha en Johanna in
de verlaten vertrekken zeer eenzaam;
overal, waarheen zij zagien, ontbrak hij'.
Johanna mot hare jeugdige vroolijk-
heid kwam weder het eerst in haren ge
wonen gemoedstoestand, terwijj ook haar
vriendelijk wezien Bertha's grievandste
smart weldra verdreef. Veel droeg hier
toe ook bij! ©en opbeurende brief van
Amalia, die op hare gewoni©, godsdien
stige wijfee het sterfgeval van die zijde
opnam, welke voor den katholiek het
troostrijkst js.
„Ten slotte," dus schreef Amalia, „wil
ik U een denkbeeld mededeeten, dat mij,
sedert ik Uw laatsten brief heb gelezen,
onophoudelijk bezighoudt. Daar ik weet
hoe diep zulke gebeurtenissen in Uw
gevoelvol hart ingrijpen, en de zorg van
Uw kind, al Uwe geestes- en lichaams
krachten behoeft, zoo kwam de gedachte
in mij op, dat het voor U en Johanna
goed zoude zijn, oen tijdlang Frankfort
te verlaten, en door een verblijf in den
vreemde U htet hart lichter en den geest
vrijer te maken. „Maar waarheen dan?"
mij een zakenman, die uit Antwerpen
teruggekomen was, medeDeze verklaar
de, dat vele kooplui hun goed voor een
appel en een ei van de hand trachten
te doen om na dien algemeenen uitver
koop hun winkel te sluiten en voorloopig
in Nederland hun heil te zoeken.
Er is dan ook geen sprakejvan dat men
Antwerpen niet meer uit mag.
Het overstroomde land.
De „Daily Mail" verneemt uit Duin
kerken dat de geheele streek ten Zuiden
van Dixmuiden tot aan Zuydschoote (ten
Z.W. van Bixschoote aan den Westelijken
oever van het Yser-kanaal) twee voet
onder water staat. Onder het water is
een laag weeke modder van 3 d.M. dikte.
Ook ten N. van Dixmuiden aan den oos
telijken kant van den spoorweg van
Nieuwpoort naar Dixmuiden staat heel
het land blank Ilet is niet mogelijk zicli
een doodscher, veriatener en ellendiger
streek voor te stellen dan dit verdronken
land waaruit hier en daar een paar
eilandjes, eenige kale knotwilgen en een
hoeve uitsteken.
De oorlogscorrespondent van Az Est,
de tooneelschrijver Frans Molnar, be
schrijft een strijdmiddel tegen dekkingen.
Een kapitein heeft een werktuig uitge
vonden, dat bestaat uit gewone houten
biertonnendit wordt in de vijandelijke
dekkingen geslingerd, waardoor deze vol
komen worden vernietigd. (N. R. Crt.)
De beschuldiging van den keizer.
Men weet, dat in de Duitsche katholieke
pers de militaire censuur geen enkele
opmerking toelaat op de opzienbarende
beschuldiging van den Duitschen keizer,
dat katholieke geestelijken hebben deel
genomen aan gruweldaden en het be
schieten van Roode-Kruis ambulances
Daarom is des te opmerkelijker, wat het
katholieke Centrumslid Erzberger, zonder
den keizer te noemen, schrijft in no 46
der Miinchener „Allgem. Rundschau":
„Nauwelijks was de oorlog uitgebro
ken, of een menigte onware beweringen
over de houding van een gedeelte der
Duitsche geestelijkheid en onbewezen
verdachtmakingen van vreemde
p r j e s t e r s werden verbreid. Thans, aan
de handvanhet meest uitgebreide
bewijsmateriaal, wordt vastgesteld,
dat de geestelijkheid in Duitschland geen
smet aankleeft en dat alle beschul
digingen, die tot nu toe omtrent
de houding van vreemde geeste
lijken werden geuit, voorzoover
enkele namen werden genoemd,
ongegrond zijn bevonden!
Pastoor Hugo Verriest te
Ingoighem heeft aan een correspondent
van De Maasbode" een en ander mede
gedeeld over den inval der Duitschers
in zijne parochie. Wij nemen uit het ver
slag van den correspondent het volgende
overDrie duizend waren er in het kleine
vlekje binnengerukt, doch den bewoners
deden zij geen leed In stallen en schuren
hadden zij geslapen en alles met geld
betaald, wat zij namen. Eenige slechts
hadden 'n papiertje gegeven, te Brussel
betaalbaar. Zelf had hij ook verschillende
officieren gehuisvest en een tafel bereid
aan vijftien onderofficieren en ordonnan-
ces. Op een avond waren er vijftig aan
zijn deur geweest, doch toen hij zeide,
dat overste Ernst zijn gast was en hij
hen niet kon herbergen, waren zij beleefd
afgetrokken.
Vrijmoedig had hij met de Duitsche
officieren gesproken hun zeggendwaar
om hebt gij met uw inval niet twee
dagen gewacht. Op de vraag van overste
Ernrt, waarom twee dagen, had hij ge-
woord Dan had ons volk, indien de
Franschen zouden zijn binnengerukt, aan
uwe zijde gestaan, dan waren wij uwe
vrienden gebleven als voorheen, wantSmil-
zult Ge vragen. Dat zal ik U heel kort
zeggen: „Naar Rome." „Naar Romte?"
maar ik versta de Italiaansche taal niet."
Gij spreekt echter Fransch en zult boven
dien zoo vete Duitschers in de Eeuwige
Stad aantreffen, die zich daar wegens
het algemeien concilie ophouden, dat gij1
U daar spoedig op Uw gemak zult be
vinden. Een© zitting van d© H. Synode
hij te wonen, bijzonder 'echter onzen veel
geliefden H. Vader Pius IX te zien, hem
den voet te kussen, uit zijn mond een
paar troostrijke woorden te kunnen hoo
ren o mijn beste1 Bertha, dat is een over
groot geluk. „Maar zal ik nu reeds het
versch© graf van oom verlaten, en maan
den lang er niet op konten bidden?" Op
de H. plaatsen van Rome, goede vriendin,
zult Gij nog veel meer, veel inniger en
nog met meer vrucht voor hem kunnen
biddenflaar waar iedere Voet gronds door
de voetstappen, de tranen en het bloed
der heiligen gewijd is."
A mali a's woorden hadden steeds een
grooten invloed op Bertha gehad. Maar
haar voorslag, om naar Rome te reizen,
vond in het hart der jonge vrouw een
buitengewoon levendigen weerklank. Naar
Rome, het -doel van ontelbare pelgrims-
scharen van alle ©euwon. Die gedachte
viel als een ontstekende vonk in haar
hart, en riep daarin plotseling zulk een
geweldig verlangen naar de hoofdstad der
lioen Vlamingen hielden hoog de Duitsche
kuituur, de Duitsche wetenschap en kunst:
zij zouden liever voor u, dan tegen u
hebben gestreden, Nu is dat al verkeerd
en ongewild zijn wij vijanden geworden.
Overste Ernst had hem deze vrijmoedig
heid niet euvel genomen, maar hem voort
durend met vriendelijkheid en hoogach
ting behandeld.
Slechts éénmaal was hij in zorg geweest
over zijn geboortedorpje, Deerlyk. De
mare ging dat er door burgers geschoten
was. Toen vloog de Duitsche adelaar op
en ik peisde mijn arm geboortedorp zal
binst een half uur niet meer zijn. Wat
er gebeurd is, ik en weet het niet. maar
er werd slechts één woning verbrand en
één burger doodgeschoten.
Het afscheid beschrijft de correspon
dent aldus
De oude pastor deed mij daarop uit
geleide. Evenwel reikte hij mij ten af
scheid de hand en zuchtte lachend Mijn
jonge vriend, ik ben oud, maar nog ge
zond. Zachtjes aan zullen de kwalen wel
komen en ga ik henensterven, maar mijn
land zal niet inzinken van ouderdom,
't verjongt en bloeit opnieuw, spijt al de
kwalen, die het thans lijdt. Groet de
vrienden in uw land, Gods zegen.
Het verbranden der lijken.
De oorlogscorrespondent, van „De Tijd"
schrijft:
Van pijnlijke afzichtelijkheid is het ver
branden der lijken door de Duitschers.
Hunne verliezen zijn schrikkelijk geweest
in de afgeloopen weken. Zooveel moge
lijk hebben ze de lijken van het front
weggévoerd, otn ze elders te verbranden.
Tijd voor begraven is er niet. Maar op
verschillende punten werden d© lijken-
stapels een 'prooi der vlammen. Ge moet
de ooggetuigen van deze schrikkelijk
heid hooren Verhaten. Eein huiver vaart
u dan aani De dooden worden
bijeengeraapt, zoo mogelijk met het
gelaat naar den grond gebeerd, en met
stroo bedekt. Een pestwalm stijgt dan op.
Maar het ijselijkste is de stuiptrekkingen
te zien van de in de hitte zich bewegen
de iijlcen. Het is of de dooden weer le
vend Worden; toeeinen en armen bewegén,
van sommigen richt zich het bovenlijf
door de hitte deels op en de vrees jaagt
den toeschouwer aan, dat hier geen doo
den, maar gewonden worden verkoold.
Aldus wordt gepoogd oin bijld© onmo
gelijkheid de lijken te ihegtaven te
voorkomen, dat de dooden onbegraven op
de velden wegrotten ten verderve Van
de levenden.
Wilmart.
To Gent loop t sinds eenige dagen het gje-
rucht, dat Wilmart, die .onlangs veroor
deeld werd wegens uitgifte van valsche
aandeelen van de Spoorweg-Mij. Gent
Terneuzen, uit de gevangenis' van Diender-
monde ontsnapte toen de Duitschers de-
zo .plaats bezetten. Men zegt dat Wil
mart thans te Londen vertoeft.
De Pester Lloyd heeft bericht ontvangen
dat de beschieting van Belgrado van Sem-
lin uit wordt voortgezet. Een groot aan
tal militaire gehouwen, ook dat waarin
de generale staf verblijf hield, zijn ver
nield. Ook de Konak en verscheidene open
bare gebouwen in de binnenstad hebben
fewaar geleden van bet bombardement.
Bezoek van den Tsaar aan het'gevechtsfront.
Gedurende de veertien dagen, welk© do
Tsaar hij hef leger in hef veld doorbracht,
aldus de „Times"-correspondent t© Petro-
grad, zag en sprak hij met duizenden
gewonden. De Tsaar bezocht ook de Duit
schers en Oostenrijkers in de veldhospita
len en sprak ze vriendelijk toe. In een hos
pitaal, waar alleen gewonde Duitschers
lagen, groetten de mannen den Tsaar met
een driemaal herhaald „Hochl"
christenheid te voorschijn, dat zij! over
zich zelve verwonderd stond en niet wist,
wat dit te beduiden had. Van 's morgens
tot 's avonds weerklonk het in haar
„Naar Rome, naar Rome."
Er bestaat in het diepste onzer ziel
een gehieimnisvolle en onbegrijpelijke,
maar daarom niet minder ware en door
duizend voorvallen bewezen verbinding
met de ziel van hen, die met ons door
de banden der liefde en vriendschap of
wel door die des bloeds verbonden zij'n.
Gelijk voor de electrische vonk geen af
stand bestaat, zoo is er ook voor die
betrekking der geesten onderling geen
stoffelijk beletsel. De ziel werkt op de
ziel, bemint, lijldt, verlangt tem. gevoelt
met haar, dikwijls zonder te weten
waarom en hoe. Zoo ging het ook nu
met Bertha. Amalia's voorslag had ge
heel hart hart in de hevigste ontroering
gebracht; een onweerstaanbaar geweld
trok haar naar Rome. Derhalve was het
besluit, de reis te aanvaarden, spoedig
gemaakt, ;te meer daar haar tot de uit
voering van haar plan niets in den Weg
stond. Johanna sprong op van vreugde,
toen har© moeder haar van de ophanden
zijnde reis vertelde, en omhelsde en kuste
haai- ontelbare malen.
De weinige dagen voor de afreis ver
liepen Bertha bliksemsnel; de noodigla
toebereidselen vorderden al haar tijd en
