sfeding
L
ïanadaboomen,
Canadaboomen,
iASCH.
>elen.
iolet,
erïnE
No. 125.
Donderdag 22 October 1914.
Tiende Jaargang,
bil - zo
BÜITE HL AN D.
October a.s.,
steden
'an een kantoor en
irswoning en het
van eenige werk-
n op het terrein
ente-gasfabriek te
,A. Bouwland,
§j Inschrijving:
Mosselen a f 1,75
ing te pachten ^6 GrOOtö Oorlotj,
Welk weder zullen wij hebben
BINNENLAND.
|SSIE te Goes, zal op
uur, ten kantore der
keningen verkrijgbaar
liasfabriek a f2.50 per
besteding en inlevering
;ens art. 34 van het
verkrijgen bij den ge
lter en den directeur
abriek.
ilDe GASCOMMISSIE.
DE R00, te Biezelinge,
■gaande rooven oogst
- roppendamme, (vorige
Ir. v. d. Velde).
etten, ingevuld per
gave van 2 borgen, in
of op 26 Oct. 1914,
Notaris E. C. VAN
is, alwaar nadere in-
pmen zijn.
achter „Villa Paulina"
Ichen weg.
bewoond door Dings.
I'emeente Ovezand.
I vernemen ten kantore
VAR, alwaar de billet-
Irden ingeleverd vóór I
Vfabriek te Goes is
rijgbaar a 11.50 per
de verzendt tegen post-
|rs
f I
U >J 1
ierseke.
idel tegen springende
br goed. In flacons van
A. SCHULTE Co.,
Middelburg.
Jen, en dit zal ook, als
haro hulp geschieden."
tijd met elkander ge
en, waarin ook Amaïiai
geschiedenis verhaalde,
le vriendinnen van elkan-
jofte chenzelfden middag
lane wandeling te maken.
Ito ook oom i'erndorf met
lm Rheinweih terug. Ber-
lstonds haar plan te ken-
Jicht naar Mariënthal te
(geen den ouden heer na
bootste vreugde vervulde.
|lgende> dagen wijdde de
een ernstig onderzoek
en van geheel haar toe-
haar karakter, een be-
gemaakt had, ook met
uitvoer te leggen. En
las hiertoe geen geiringo
Ycht noodig. Doch ook
pt vertrou,wvolie streven
pnde ziel niet onbeloond
Laar en deed bereids op
rvan haren pelgrimstocht
Je genade over haar »f-
haar onder tranen voor
ido knieën vond liggen,
ag, wat de oorzaak dief
antwoord ontving:
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de 1 j*8 jMj gulden bij verlies van beide Jj P gulden bij ér& gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de M gW |||S handen, voeten of oogen. m I I verlies van een I 1 9 I verlies
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I 11 11 I Voorts bij ongeneeselijke i I hand, voet I H Jj I I van een
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; K of oog; %0 duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „HoUandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij P
I verlies van Ku
V w Wijsvinger. Wsm
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De toestand.
Het front op het Westelijk oorlogster
rein loopt van Ostende naar Lille, St.
Quentin, La'Fére', Reims, van Reims oost
waarts 'naar de Maas en dan tot Verdun.
Niet (minder uitgestrekt is de Oostelijke
gevechtslinie. Ze is 300 K.M. lang en
loopt ,van de Weichsel-linie fen Westen
der Vesting Nowogeorgijewsk over War
schau. Iwangorod Sandomir Prze-
mysl langs de Karpathen tot het plaatsje
Stary-Sanibor ten Zuid-Oosten van Chry-
row. Dit front omvat drie stroomgebieden,
n.l. van den Weichsel, den Boeg en de
San, landstreken, die van de betrekkelijk
laag gelegen Poolsche moerassen tot het
machtige Galicische woudgebergte reiken,
met passen van meer dan 1500 meter
hoogte.
Op beide gevechtsterreinen is het nog
stpeds ihet wisselen van „ups and downs",
nu eens ten voordeele der Duitschers,
dan weer ten voordeele der verbondenen.
Het is een „Ausdauerkrieg", een oor
log waarin die partij zal winnen, welke
het grootste uithoudingsvermogen heeft,
zich het best weet te ravitailleeren eii
het moreel der troepen op peil weet te
houden. Waar nu de Duitschers den naam
hadden het beste leger te bezitten, daar
begrijpt men dat hun trots een gevoeligen
slag krijgt, nli de groote tacticus en zwij
ger, generaal Joffre, sinds zoovele weken
de Duitsch© heirmacht in bedwang houdt
en mag men de berichten der laatste
dagen gelooven zoetjes aan uit Frank
rijk idringt. Dit succes alleen spreekt voor
zich zelf en heeft geen behoefte aan sen
satienieuws, zooals dat van de Morgen-
post te Londen, die meldde dat Ostende
heroverd was.
Daarbij; de herfst is voor de Duitschers
kwaad. De Berlijner correspondent van
„De Tijd" zegt daaromtrent:
Het ergste is echter, dat de gezond
heidstoestand van het Duitsche leger aan
de Aisne bedenkelijk achteruit gaat. Er
is van dit feit nog weinig in Duitschland
uitgelekt. En die er van hoorden, stoppen
als struisvogels hun hoofden in het zand
en willen op deze wijze het verschrikke
lijk spookbeeld ontloopen. Maar men moet
maar eens met dokters spreken, die van
het slagveld komen. Ik sprak er een,
die langen tijd aan de Aisne geweest
was. De toestand in de loopgraven moet
langzamerhand onbeschrijflijk worden.
Er wordt om beurten in gegoten, gesla
pen en alles, wat menschelijk is, in ge
daan. Er stapelt zich dus een geweldige
afval op in die onderaaxdsoh© holen. En
als het dan (begint te (regenen, is de ellendei
niet te overzien. Dagen lang1 liggen de sol
daten in het vuile water. Daardoor zijn
verschillende min of meer besmettelijke
ziekten ontstaan. Vooral buikloop komt
veelvuldig voor. En de typhusgevallen ver
meerderen zich bedenkelijk. De bewuste
wuste dokter zeide mij
„De slag aan de Aisne hangt haast
geheel af van bet weer. Gaat het nege
nen, dan moet er wel op de een of an
dere wijze een einde aan worden gemaakt.
Al het medische personeel, dat maar
eenigszins kan worden g'ernist, wordt in
lange treinen naar de Aisne gebracht."
Hoe het einde ook moge zijn, één ding
Staat vast: de Duitsche gedachte, van ge
makkelijk te kunnen overwinnen, 'heeft laan
de Aisne alvast den nekslag' gekregen.
De hoofdslag aan de Weichsel zal het
zwaartepunt Van den grooten strijd in bet
Oosten vormen. De Duitsoh-Oostenrijksch©
legeraanvoering (zal dien strijd om de
overwinning niet eer opgfeven, dan als
haar kracht ontoereikend is' gebleken.
Er zijn menschen die geloovien dal het
enorme getal dat de Russen in het vuur
kunnen brengen, het op het einde Zal moe
ten afleggen tegen het betere gehalte en: de
hooger slaande kwaliteiten van den Duit-
schen en Oostenrijkschen soldaat.
Waar ligt de waarheid? Het woord is
aan de toekomst.
Eigen (telefonische en telegrafische) berichten
van 20 October 5 uur 's namiddags.
Berlijn. Het „Berliner Tageblatt"
schrijft: Ofschoon de Russen zich achter
de San terugtrekken, blijven zij weerstand
bieden aan de Oostipnrijksche troepen,
die reeds hier en daar de San zijln over
getrokken, vooral ten noorden en noord
oosten van Radijnwo en tusschen de San
en de Wieij'znya. De Oostenrijkers moeten
het tsirein voet voor voet veroveren en)
mogen tevreden zijn als zij dagelijks 1 K.M.
vorderen.
De Russische troepen, die voor Przo-
mysl liggen, worden op 5 legercorpsen
geschat.
Heden is het weer gelukt een Russi
sche aviateur neer te schieten.
Berlijn. Het groote hoofdkwartier
meldt: Duitsche troepen, van Ostende
langs de kust trekkende, stietten op vijr
andelijke machten waarmede ziji sinds
eergisteren in gevecht zijn in de omgeving;
van Nieuwpoort.
Ook gisteren werden de aanvallen van
den vijiand jijen wiesten van Rijssel met
sterke v»rliezen voor hem afgeslagen.
Van het overige krijigstooneel' geen nieuws
van beteekenis.
Londen. De oorlogscorrespondent van
de .„Daily Mail" seint yit Parijs:
De pogingen der Duitschers, om zoo
spoedig mogelijk de Kanaaikust te berei
ken zullen binnenkort op een échec uit-
loopea.
Na den slag bij Rijsel, nu 14 dagen,
geleden, is een onafgebroken reeks van
tegenslagen voor hun aangebroken.
Alles hebben zij ondernomen om hun
troepen !te versterken, doch hun actie
heeft plaats ondier ongunstige omstandig
heden, wijl bet anders gunstig te verdedi
gen terrein door den regenval in oen moe
ras is veranderd.
pari|s. (Officieel communiqué van
gisterenavond 11 uur). Het Belgische leger
heeft de aanvallen bij ;Nieuwpoort en
Dixmuiden afgeslagen.
Tusschen Atreoht en Roy© hebben wij
op eenige punten terrein gewonnen.
De troepen zijd doorgedrongen tot aan
de djzerdraadversperringen.
In de omgeving van St. Michiel hebben
wij eenig tgrrek1 gewonnen op den rech
ter Maasoever.
Overigens valt |er niets bijzonders te
vermelden. i
Breda. Te Brasschaiet is gisterenmiddag
een kruitmagazijn ontploft, waarbij leemi-
ge Duitsche soldaten werden gewond. De
oorzaak is onvoorzichtigheid.
Sluis. In Brugge worden nog steeds
gewonde Duitschers binnengebracht. Een
alleszins betrouwbaar persoon deelt me
de, dat de geest onder de Duitsche sol
daten rumoeriger wordt. Het schijnt, dat
de Duitschers thans worden teruggesla
gen. De Duitsche bezettingen in de ver
schillende plaatsen zijn klein,alte be
schikbare itroepien schijnen zuidwaarts te
worden gezonden.
Een persoon uit Brugge hier aangeko
men, raadt de Bielgen iaan niet terug te
keenen.
Hier zijn 4000 vluchtelingen, die niet
willen terugkteeren. De helft hunner moet
ondersteund worden.
Engeland zend dagelijks wittebrood voor
hen.
(Wordt yefvolgd.)
LOSSE BERICHTEN.
De 0. L. Vrouwekerk te Antwerpen
is zoo goed als onbeschadigd gebleven,,
schrijft de correspondent van „De Tijd".
Binnen in kon ik niet geraken, maar
daar moet ook, naar ik vernam, niets
geschonden zïjh. Toch heeft ook dit eer
biedwaardige Antwerpse!® monument een
gedachtenis aan de dagen van verschrik
king behouden. Vrijdagochtend rond 9
uur werd de kathedraal geraakt vlak
boven den ingang aan de Groenmarkt,
waar jn den gevet .een gat ontstond van
circa een vierkanten meter, gedeeltelijk
in de gebrandschilderde glasramen onder
aan. De schade echter is gering. Ge-
i 1 i ii llll-l
lukkig waren de beroemde schilderstuk
ken binnen in weggenomen, anders waren
ze geraakt geweest.
Na de overgave dier stad, Vrijdagavond,
was het monument evenwel wederom in
gevaar. Er w.as brand aan de Schoen
markt en Groenmarkt en een regen van
vonken dwarrelde in de richting der kathe
draal. Dr. Delmot, onder-pastoor der
O. L. Vrouwe-parochie, en de heer
Bruijlnseels, directeur der Maatschappelijke
Werken in het Arrondissement Antwer
pen, hebben toen de D'ixitsche militaire
autoriteiten gewaarschuwd en waren heel
den avond met een Duitsch militair ge
leide in de buurt rond die kathedraal
om voorzorgmaatregelea te nemen. Tegen
10 uur keerde de wind en was het ge
vaar geweken. Die bommenregen was dien
morgen dicht bij1 den toren neergevallen,
had het bombardement nog langer ge
duurd, dan hadden beslist meer projec
tielen het giebouw geraakt. Tegen 10 uur
Vrijdagochtend was het gevaar geweken,
want toen ging de burgemeester over de
overgave capituleeren.
Zondag is weer Mis gelezen in de
Lieve Vrouwekerk.
Onder de H.H. Diensten in de O. L.
Vrouwekerk wanen steeds verschillende
Duitsche soldaten tegenwoordig. Om half
10 uur las een Duitsch aalmoezenier
de H. Mis, welke door een zeer groot
aantal officieren len minderen werd bijl-
gewoond. De üuitschie soldaten zongen
de H. Mis .mede. Aa;n de kerkdeur ver
meldde (een stukje papier: H.H. Missen
oimi 7, 8, 9, 10, 11 en 12 uur, waaronder
de woorden: op dien toren 8, 9, 10, 11,
12 Jein 1 uur. De Duitsche tijd is namelijk
op den 'toren ingevoerd tot niet geringe
ergernis van vele Antwerpenaren.
Het Belgische lichtschip „Wielingen"
dat Zaterdag van de pier te Zeebrugge
door de Duitschers is beschoten, is door
de bemanning verlaten en tlians onbe
heerd.
Het slagveld aan de Aisne.
E«n correspondent van de „Daily Tel."
in Frankrijk geeft een beschrijving van
het slagveld aan de Aisne.
De meeste menschen, zegt hij, stellen
zich een slagveld voor, zooals zij dat
op schilderijen of z.g. fotografieën zien.
Als zij' ,op een hoogte stonden en over
do vlakte ten Noorden van de Aisne
konden zien, zouden zij een ander denk
beeld van een slagveld krijgen: een land
schap (mot bosschen, dorpen en gehuch
ten, die branden en rooken.
De weinige menschen, die men ziet, zijn
kleine groepen soldaten in de nabijheid
van de rivier. Langzaam bewegen deze
groepen zich Voorwaarts, en breiden zich
uit, tot de mannen over de vlakte ver
spreid zijin. Het schijnt, dat zij iets zoe
ken, wat zijl verloren hebben. Zij gaan
langzaam, alsof zij met den tijd geen
rekening behoefden te houden.
Maar dan verschijht plotseling in de
lucht een dunne, witte wolk, welkie boven
hen blijft hangen. Uit den grond sprin
gen kleine fonteintjes op. Het is een shrap
nel van den vijbnd. Men ziet niet vanwaar
zij: komt, maar de vijand heeft de voor
waarts trekkende troepen bemerkt.
De mannen zetten rustig hun wande
ling voort, juist alsof er niets gebeurd
was. Want zij weten1 dat het shrapnel-
vuur meestal niet zoo gevaarlijk is, als
de geweldige ontploffing zou doen ver
moeden.
Soms echter wankelt een man ien
blijft liggen, waar hij valt. Hij is door
een der veto kogels getroffen, welke die
shrapnel uitspuwt, als zij op het juiste
oogenblik in de lucht ontploft.
E,n aldoor rukken de manschappen
vooruit, tot men opeens een nieuw geluid
hoort, als een scherp en snel klepperen.
Het vijandelijke machinegeweer werpt van
uit een bosch een negen van kogels. On
middellijk vallen alle mannen plat ter
aarde, want zij! hebben voor één machine
geweer meer respect dan voor een ge
heel© batterij Veldkanonnien.
Het klepperen heudt ©vlen plotseling op
als het begon, en als men dan naar het
bosch ziet, bemerkt men daar vlammen,
welke den indruk van roodelantaarns tus
schen de boomen maken.
De kanonnen beantwoorden het vijan
delijk vuur, en eenige minuten lang don
dert het door de luchten. Onder de be
scherming van dit vuur staan de mannen
we#r op, helaas, niet allen, ten rukken
nu sneller vooruit. Wederom hoort men
het klepperen, en wederom werpen de
manschappen zich ter aarde.
Zoo duurt het ongeveer eten uur, tot de
mannen plotseling verdwijnen, alsof de
aarde hen verslonden had. Nu ziet men
niets meer dan lange donkere strepen
over de vlakte, de loopgraven, vanwaar-
uit het geweervuur begint.
Keizer Wilhelm heeft kortge
leden een op marsch zijnde Oostenïijk-
scbe motormotierbatterij bezichtigd en
zich uiterst gunstig uilgelaten over de
houding der troepen. Meer dan 50 ijzeren
kruizen zijn aan de officieren en be
dieningsmanschappen der motormortieren
uitgereikt.
De Belgische soldaat.
D© Antwerpse!» correspondent van dte
„Times" geeft in zijn blad een schets van
den Belgischen soldaat. Hij zag dien twee
maanden achtereen onder allerlei ver
schillende omstandigheden: bij' den weg,
in de herberg, op het veld, in het hospi
taal, (ifti den dood. Hiji zag hem te voet,
te paard, op de fiets. Het resultaat is,
dat de correspondent een zeer groote
genegenheid voor den Belgischen sol
daat heeft opgevat. Grooter nog dan zijn
bewondering voor dien moed is zijn liefde)
tot den Belgischen soldaat. Bij' al zijn.
manhaftigheid is er nog zooveel van
kind in deze mannen overgebleven. Hijl
lacht maar altijd en het hartelijkst als bet
als het moeilijkste werk voor de deur
staat. Ongeschoren, met modder bespat,
hongerig, zoo moe, dat hij nauwelijks
kan loopen en zijin geweer op den schou
der houden, wat hem nok moge ontbre
ken, zijn goed humeur verliest hij nooit.
Het Koninklijk Paleis te Antwerpen.
Een oorlogscorrespondent van het
„Berl. Tageblatt" is door een concierge,
dien hij! toevallig kiende, in het Paleis te
Antwerpen binnengelaten. Hij vertelt:
lk kwam in de vertokken, waarin de
sporen van het overhaast vertrek nog
op ontroerende wijze zichtbaar waren.
In alle kamers had men kamertelephoons
aangelegd, wat leen schreeuwend contrast
vormde met de rustigheid en de gedemp
te adem van «en oude cultuur. Hulpmiddel
van een opgewonden nieuwen tijd, die
het was. Op de schrijftafel' van den
Koning lagen nog papieren ©n stond de
inktkoker nog open. Naast de schrijfmap
lag een nummer van de „Köln. Zeitung",
waarin het artikel „Die waarheid over
Leuven" aangestreept was.
In de slaapkamer was het bed niet
meer opgemaakt. Daarnaast lag de ka
mer van de kleine prinses Marie José.
Een paar verlepte bloemen lagen op dei
nachttafel. Op den schoorsteen stond een
doos met Tannin-poeder. Met fijngetrok
ken, zwierige letter stond daarop geschrei
ven „S. A. R. Madame La Princesse Mari©
José de Belgique"). Op de kinderdroomen
van de kleinie prinses moeten deze dagen
als eini rijp gevallen zijn. De waanzinnige)
haast, de tranen van de kameniers, de
bedroefdheid van haar vader en de vlucht,
dat alles moet zijn schaduw geworpen
hebben op deze tot nog toe zoo zonnige;
en onbezorgde kinderjaren.
Het Land van Waas.
Ilet Land van Waas, dat zich tusschen
Antwerpen en Gent uitstrekt en dat nu
het terrein van nieuwe krijgsverrichtingen
is geworden, is een van de dichtst be
volkte. stoken van Europa (277 inwo
ners op I vierkante 'kilometer). Vroegelr
dorre heiden, is het land nu overal zorg
vuldig bebouwd. Weiden, akkers, kleine
Verwachting tot den avond van 22 Oct
Zwakke tot matige winden uit Oostelijke
richtingen, betrokken tot zwaarbewolkt,
wellicht eenige regnn. Weinig verandering
van temperatuur.
bosschen wisselen met zindelijke hoevten
en welvarende dorpen af. De natuurlijke
bodein, die nauwelijks boter dan zand
was, is door kunstmatige middelen met
vruchtbare tuinaarde bedekt.
Beveren is bekend door zijn kantklop1
perij, St. Nikolaas met 35,000 inwoners,
de nijverste 'plaats van het land van Waas.
Bij St. Nikolaas kruist de spoorlijn Me^
chelenTemeuzen die van Antwerpen
naar Gent.
Lokeren is een ander nijver stadje. Het
telt 25,000 inwoners. In de St. Laurens-
kerk vindt men den beroemden kanisel
van den Meohelaar Th. Verhaegen. Lo
keren is een knooppunt van de spoor
lijnen LokerenDendermondeAalst en
LokerenMoerbeke—Selzaete-Eeclo.
Beirvelde heeft een mooi nieuw kasteel
in den stiji der Tudors; Loochristi (7
K.M. van Gent) een oud kasteel van dien
naam. (N. R. Crt.)
ouiTsciaAiv».
BERLIJN. Alle Franscke vrouwen en
alle FYansche mannen beneden 17 en
boven 60 jaar kunnen voorlaan onver
hinderd Duitsch'and verlaten. De reis
gaat met geregelde treinen over Scliaff-
hausen en zal zooveel mogelijk door de
Duitsche autoriteiten worden vergemak
kelijkt
Te Bern is een bureau opgericht, dat
hun belangen zal behartigen bij de door
reis door Zwitserland. Dit besluit staat
in verband met een soortgelijken maat
regel, die in Frankrijk ten behoeve van
de Duitschers is genomen.
ia i
E W El A HT B
Brand. LONDEN, 20 Oct. (R.O.) Een
beduidende brand brak heden te Sheer-
ness uit. Verscheidene lruizen, waaron
der een herstellingsliuis voor mariniers,
werden vernield.
Insp:ectie-tocht.
De Stedelijke beambten en hot
Onderwijzend personeel.
De heer Victor Desguin verzoekt mede-
deeling te doen van het volgende:
Dat de stedelijke beambten verplicht
zijn zoo spoedig mogelijk naar Antwerpen
terug te keeren.
Er wordt natuurlijk rekening gehouden
met de moeilijkheid van vervoer, doch
hoe spoediger hoe gewenschter;
dat aan het onderwijs-personeel van de
stad Antwerpen nog volle veertien dagen
wordt verleend om terug te keeren, maar
dat dan vermoedelijk de klassen zullen
heropenen.
Antwerpen, den 18en Oct. 1914.
(get.) RAFAEL VERHULST.
Een raad aan vluchtelingen.
Vluchtelingen, die in Belgie een liuis
of winkel met waardevollen inhoud hebt
achtergelaten, keert zoodra de toestand
dit toelaat terug, want anders loopt gij
gevaar dat niet de Duitschers maar lang-
vingerige landgenooten u van uw bezit
tingen berooven.
Wat toch overkwam dezer dagen een
bewoner van Oude-God (een dorpje onder
den rook van Antwerpen)
ij
MM
