ntels
n.
Wh,
02, Middelburg.
I
UFF1I (Intern.)
VREDE.
De Groote Oorlog.
ff
No. 120.
Zaterdag 10 October 1914:.
Tiende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
If
BREDA.
raat, GOES.
iddelburg.
lïLS en HAARDEN.
IE., en GODIN-,
L VULKACHELS.
IKENFORNUIZEN.
iOUWING
ooten, Dammen,
eulen, enz.
21 October 1914.
f acturen"
V 0nz® vluchtelingen.
Welk weder zullen wij hebben
lenhout, Kerkbanken,
hoofbanken enz. enz.
Winterseizoen is
ïk.
bij Arnhem.
land, mooi gelegen, <lege-
ijanbev. Mej. GUIBAL.
|Valcheren der alom
shte
OR)
eenten Driewegen en
Llewoutsdijk,
stuurvan het Waterschap
:ende op
v. n. wijst er met nadruk op,
ten vóór den gemelden datum
'steld.
DREESMANN
IDDELBURG
ekwame
apster, bekwaam om op te
e juffrouw iu de afdeeling
tie. Brieven met opgaaf van
Eerentiën.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis; Ganzepoortstraat C 209. GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
banden, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 P* gulden bij gulden bij A gulden bij P*
ffl Bu I 1 verlies van een I 11 I verlies I I verlies van m bu
H 11 fl hand, voet I I H B I van een Hg H I een M m 1
I °°g i I \0 W duimwijsvinger.
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens overvloedig oorlogsnieuws heden
geen feuilleton. Red.
Telken jaro, in de maand October, be
veelt de Katholieke Kerk door het mach
tig Rozenkransgebed de nooden en be
hoeften van het Christenvolk Code aan,
in de vaste overtuiging, dat Zij, die zich
zoo vaak de hulp der christenen en de
troosteres der bedroefden toonde, ten
beste zal spreken voor hare kinderen bij
den Troon van Barmhartigheid.
In deze Octobermaand is het wel niet
twijfelachtig wat ons gebed van den Hemel
zal trachten te verkrijgen. Wat andere
toch, dan dat op 'sHeeren bevel de ver
derfengel, die oorlog heet, het zwaard in
de scheede steke en de vrede aan de
volkeren hergeven worde.
Doch de verhooring dezer bede kan
slechts bespoedigd worden, wanneer wij
ons verootmoedigen voor den Almachtige
en belijden, dat wij zonder in vrede met
Hem te zijn, geen stilstand van wapenen
noch einde van oorlogsrampen mogen ver
wachten.
En dan komen onsdeschoone gedachten
over den vrede voor den geest, die on
langs, in een artikel belichaamd, door een
al te bescheiden schrijver, fr. W. L., aldus
in „Het Centrum" werden ontvouwd.
Christus is de Vredevorst, „Rex paci-
ficu,s"; bij Zijn geboorte was do Ro-
mejnsche Staat en dat was de we
reld -in vrede. Roven de plaats, waar
Hij geboren werd, zongen de Engelen
het lied van don vrede, dat lied door
da Katholieke Kerk herhaald op; zoove
le plaatsen, als er altaren zijn, waar de
Cod des Vredes, „Deu,s pacis", wil ne
derdalen.
Christus wilde en wenschte: „Vrede
zij UI"
Christus' leerlingen groetten: „Vrede
zij: dezen huize".
Christus' Kerk bidt in iedere H. Mis
als de priester het hoogheilig Lichaam
des Heeren in zijn gezalfde hand ne
mend het teeken der kruises maakt: „De
vrede des Heeren zij altijd met U".
De vrede des Heeren is de liefde tot
God en de andere liefde, die daaruit
voortkomt. God is liefde en Gods vijand
is een menschendooder vanaf den be
ginne.
De Apostel zocht met alle menschen
vrede te houden en hij. vond vrede,
want hij was van goeden >vil en zocht
eerst het Rijk Gods en Zijde gerechtig
heid.
Die zoo handelt vindt den vrede, niet
gelijk de wereld dien geeft, maar zoo
als Christus alleen dien schenken kan.
Christus en 'Zijn Apostelen leerden
den vrede te bewaren: „Geef den kei
zer, wat des keizers en Godé, wat Go-
des is" en „Eere wien eere, belasting
wien belasting toekomt".
En niet alleen den rijken jongeling;
maar ook allen vorsten en volken geldt
Zijn woord: „Onderhoud de geboden".
Christus is de weg en de volkeren
hebben dien verlaten. Christus is de
waarheid, maar zij hebben met Pilatus
do_ schouders opgehaald„Wat is waar
heid?" Christus is het leven, maar de
volkeren verkozen den dood boven het
leven: „Laat ons parabbas los De we
reld erkende Hem niet, de Zijnen ontvin
gen Hem niet, poch Hem, noch Zijn plaats-
i Ideeder. Er is geen vrede voor de godde-
1* ozen, staat er geschreven.
Vrede zonder Christus is een her-
sohenschim. Allen wilden den vrede:
Doferen worden gescnreven, gezanten
afgevaardigd, congressen bijeengeroepen,
feesten gevierd en in lange redevoeringen
de vrede veTheerljjkt, doch van Chris?
tus, werd gezwegen. „Pax, pax et non
est pax". Vrede, vrede, en er is g©en
vrede. Eerst terug naar den .Christus!
anders is geen vrede mogelijk, noch voor
den enkeling, noch voor de maatschappij.
De vrede is, een gave Gods. De Apos
tel verzekert het. En God geeft Zijn ga
ven aan wie Hij wil en er is niemand,
die zeggen mag: „Geef rekenschap''.
Ons dierbaar vaderland bleef tot he
den gespaard voor de verschrikkingen
van den oorlog: wij hebben vrede en
wij bidden denzelfden vrede af voor
alle volkeren.
Wij hebben reden tot dankbaarheid,
tot groote dankbaarheid jegens den goe
den God. Moge die vrede duren in lengte
van jaren,! Laten wij dan danken en
smeeken: een heerlijk dankgebed is bo
vendien een krachtig middel om nieuwe
weldaden te hekomen.
Doch vooral laten wij ter liefde Gods
goed doen aan .anderen: God laat niets
onbeloond. Heeft Christus piet gezegd:
„Wat gij den minste der Mijnen doet,
dat hebt ge MÜ gedaan?" Wie een pro
feet opneemt zal het loon van een pro
feet ontvangen. En ,daaraan misschien
dankt Nederland zijn vrede, kostbaar ge
schenk des hemels, ,dat het steeds open
stond voor de (arme, verdreven pries-
tens en kloosterlingen, die in eigen land
niet mochten wonen als burgers, maar
hier werden ontvangen gastvrij en harte
lijk als vrienden van Christus.
Moge God ons allen gebed verhoeren:
„Geef vrede, Heer 1" en Hij zal ons ver-
hooren, als wij maar bidden met nede
righeid ten onderworpen aan Zijn H.
Wil, met eerbied <en vertrouwen en met
onwrikbare volharding. fr. jW,- L.
Zoo mogen .wij ze noemen, daar ze
toch tot ,ons komen in hu,n nood en el
lende. Woensdag en vooral 'Donderdag
brachten hier de avondtieinen een stroom
van vluchtelingen aan uit het geteisterde
Antwerpen.
De aanblik dier ongelukkigen, van huis
en haard verdreven, met zich voerend
wat een zenuwaqhtig-angstigc hand inder
haast wist te grijpen, is zoo ontzettend,
dat het met geen droge oogen is aan
te zien. (Vooral de arme stumperds van
kinderen wekten de diepste deernis en
ook zij, die in hun vaderland een onbe
kommerd leven leidende, thans, afhangen
van do liefdadigheid.
Maar, tot eer van GoejS dient gezegd,
ons kranig plaatselijk comité met >aan
het hoofd .onze edelachtbare burgemeeis-
ter bleek tegen den stroom van aanstor
mende ellende ten volle opgewassen. Ieder
der heeren zonder uitzondering deed vlug,
kalm en liefdevol zijn plicht en de wak
kere schaar dei' Goesche padvinders was
onvermoeid in de weer de heeren van
het comité bij te staan, door bagage te
dragen, vluchtelingen, paar hunne vier!-,
blijfplaatsen te geleiden, boodschappen te
verrichten, verversehingen aan te Reiken
enz. Onderwijl waren in de verschillende
lokalen de dames met zelfop offerendén
ijver bezig bedden op, te maken, boter
hammen te snijden, vrouwen en kinderen
te helpen, ja wij kennen er die nog van
nacht. naar Wilhelminadorp gingen, om
voor de vluchtelingen een leger te sprei
den.
Hun allen de dank en hulde vau alle
weidenkenden voor hetgeen zij doen ten
dienste der ongelukkige slachtoffers van
den wreeden oorlog in België. Oojk de
vele burgers mogen met lof genoemd wor
den die geheel belangeloos of tegen kleine
vergoeding vluchtelingen een onderdak
verschaften en alle diensten boden, die
hun toestand vraagt.
Toch moeten wij al onze medeburgers
toeroepen .-Houdtaanmetditedele
weldoen, blijft u.we haften en'
beurzen geopend houden, opdat
het comité ia staat zij de nieuwe ellende
die op komst is te lenigen. Want zoolang
aan de kanten van Antwerpen het vuur
en hot zwaard woeden zal de vluohte-
lingenvloed ook paar Zeeland niet lu
wen.
Maar dat dan ook het devies- onzer
Belgische broeders h-et onze zij, waar het
geldt de banden ineen te slaan ter be
oefening der Christelijke charitas; „Een
dracht maakt macht"..
Wanneer geheel de bupgerij blijde hare
schouders wil blijven petten onder dit
Bchoone weifc van de verzorging der
vluchtelingen, leden van een stamverwant
volk, flam kan jhat niet anders of wij
braveeren alle geweld vair de oorlogs
ellende en mag Zeeland's- leeuw ook uit
dezen jammervloed zegevierend den kop
beuren en den triumf zijner liefdadigheid
onderschrijven met het fiere woord: „Luc-
tor et emetrgo", ik worstel, maar houd
het hoofd boven.
De toestand.
Omtrent de gebeurtenissen te Antwer
pen bulletineerden wij. gisteren het vol
gende:
Volgens mededeelingen van vluchtelin
gen zouden Woensdag vanuit vliegtuigen
door de Duitschers bommen zijn gewor
pen op Berohem en Borgerhout (2 voor
steden van Antwerpen).
Officieel nieuws is van de stelling niet
pntvangen. Het gewone bulletin bleef ach
terwege.
Particuliere berichten melden, dat mas
sa's volks over de schipbruggen naar het
land van Waes trekken.
Do regeering is te Ostende. De koning
is nog, bij; het leger. Sommigen beweren,
dat hij hcht gewond is. Anderen bewe
ren, dat ook de koning naar Ostende
is uitgeweken.
Volgens berichten uit het Duitsche
hoofdkwartier zouden de Duitschers de
Nethe zijn overgetrokken en een Engelsch-
Belgische troepenmacht op den binnensten
gordel hebben teruggeworpen. Een Lon-
densch persbureau schijnt dit bericht te
bevestigen.
Om half elf Woensdagochtend heeft een
Taube een bom geworpen op bet station.
Het resultaat is niet bekend.
Het Belgische bezettingsleger verdedig
de iederen duimbreeds gronds met hard
nekkige vastberadenheid en trok zich te
rug in Vlaandoren. De Engelsche hulp
troepen dekken hun aftocht.
Nog vernamen wij gisteren de navol
gende berichten óver Antwerpen per tele
foon.
Roosendaal. De stroom van vluchtelin
gen houdt aan. Bevestigd wordt dal Ant
werpen aan den kant va,n Borgerhout in
brand staat.
Een Antwerpsch© spoorwegautoriteit
deelt mede, dat de koninklijk© trein die
steeds *in het hoofdstation in reserve
wordt gehouden, ,is beschadigd.
Het Zuiderspoorwegstation staat even
eens in brand. De brand ontstond, doordat
een petroleumtank in brand werd gescho
ten.
Tengevolge van ,den bomaanslag op het
hoofdstation vertrekken de treinen van
de stad.
Roosendaal. Den geheelen afyaloopen
nacht heeft het bombardement van Ant
werpen geduurd ,en was, zóó hevig, dat
hier (in Roosendaal) de huizen trilden.
Duizenden vluchtelingen komen binnen en
er worden ,nog steeds meer verwacht.
Den geheelen nacht was de vuurgloed
aan den horizon zichtbaar. D;e petroleum-
tanks staan in brand, welke brand ech
ten later gebluscht schijnt. Ook het Zui
derstation brandt, terwijl het groote sta
tion ernstig .beschadigd is. Enkele gewon
den zijn hier reeds binnengebracht. Onze
(Nederlandsche) minister heeft bevolen dat
alle treinen disponibel moeten blij van, voor
het vervoer van dooden en gewonden.
Roosendaal. De toestand in Antwerpen,
wordt hopeloos geacht. Vannacht hebben
6 Zeppelins hommen op de stad gewor
pen. O.a. is het paleis van justitie ge
troffen. i
Vluchtelingen verhalen nog het vol
gende
„Vliegtuigen wierpen hun bommen, een
Zeppelin goot een naar naphta riekend
brandende vocht uit. De granaten floten
door de lucht en staken de overgoten ge
bouwen ontploffend in lichte laaie.
„Het waren alle granaten van een
sterk brandstichtend vermogen, want,
waar ze .vielen, laaiden aanstonds de
vlammen uit. Dooden en gewonden lagen
in de straten. Berchem stond geheel in
brand, het zuiden der stad is één vuur
zee. De (sfchipbrug over de Schelde is
kapot geschoten. ,En om 12 uur vanmiddag
ging de politie huis aan huis om de
laatste mienschen de stad uit te drijven,
in een onbeschrijfelijke paniek."
Nog ontvingen wij de volgende telegram
men:
Genf. Koning Albert is te Selzaete
aangekomen.
Oosfburj. Volgens mededeeling van
vluchtelingen zijn 30.000 Engelsche sol
daten |te Zeebrugge geland.
Op het overig oorlogsveld zijn geen
bijzondere dingen voorgevallen.
Nog meldde men ons omtrent den toe
stand in Antwerpen
Volgens een gerucht heeft de Duitsche
keizer het ijzeren kruis; en 25000 Mark
beloofd aan den Duitscher die Antwerpen
het ieejs:t binnen komt. Een groot aantal
forten houden nog stand en. de stad zat
tot het uiterste worden verdedigd.
Do laatste dagen heeft een geweldig
artillerieduel voor de stad plaats ge
had waarbij het Duilsche leger gedurende
24 uur nagenoeg niet is kunnen vooruit
komen. Te Lier blijft de toestand on
veranderd, maar .duurt de beschieting
Voort. J. j
Bij Rumpst en Ifeyndouck werden de
Duitschers genoodzaakt door het Belgi
sche veldgeschut iets achter cte Netjhjei
terug te trekken. Bij Dendermonda Vech
ten zij nog steeds wanhopig om de
Schelde ite f orcosrentot nu toe echter
zonder succes.
LOSSE BERICHTEN.
Van de Limburgsche grens.
Men meldt luit Maastricht aan de bladen
De Duitschers, die Maeseyck bezetten,
hebben den burgemeester ©u den deken
als gijzelaars gevangen genomen. Zij heb
ben beslag gelegd op het raadhuis, de toe
gangen tot da stad versperd en kanonnen
mitrailleuses op het marktplein geplaatst.
De bevolking vlucht.
Nog meldt men aan de N. R. Ct. uit
Roermond
Omtrent het gebeurde te Maeseyck kan
nog worden medegedeeld, dat Maandag
morgen omstreeks 10 uur Duitsche troe
pen aankwamen, minstens 1200 in aan
tal en bestaande uit artillerie, doodskop-
penhuzaren en infanterie.
Voor het binnentrekken der stad was
de burgemeester, de heer Dnessen, ide
Duitschers per auto tegemoet gereden.
De militairen deelden mede, dat zij
ook nog Dinsdag in Maeseyck zouden ver
toeven en daarna verder zouden gaan
in de richting Antwerpen. Zij kwamen
van Luik. Een officier verklaarde, dat de
vluchtelingen gerust konden terugkceren;
er zou Maeseyck, wanneer alles rustig
bleef, geen leed geschieden.
Aan de uitgangen der stad werden 's
avonds wachtposten uitgezet.
De bevolking hield zich kalm; doch
slechts weinigen, vertoonden zich op
straat.
Om 4 muil in den namiddag had de be
grafenis plaats van. den Dmtschen offi
cier, wiens lijk door den Duitschen com
mandant was opgevorderd. Een 30-tal in
fanteristen bewezen de militaire eer.
De begrafenis werd bijgewoond door
den burgemeester en andere stedelijke
autoriteiten en eenig© officieren. In de
café's en de, winkels, waar prentbriefkaar
ten verkocht werden, was de drukte bet
grootst. D© Duitschers betaalden alles
contant.
Vele vluchtelingen zijn teruggekeerd.
Na do begrafenis van den officier werd
de burgemeester w©er in vrijheid gesteld.
Het Turpiniet.
Wij hebben al meermalen gelezen, dat
de gassen en dampen uit de Franscbe
granaat-kartetsen in een besloten ruimte
Verwachting tot den avond van 9 Oct
Meest zwakke veranderlijke wind, nevelig
tot zwaarbewolkt, weinig of geen regen.
Weinig verandering van temperatuur.
een bedwelmend-vergiftige uitwerking heb
ben, zoodat men de slachtoffers later in
d© houding, waarin zij: zich het laatst
bevonden, als lijken vindt. Nu meldt, Reu
ter in een telegram' uit Parijis van 4 de
zer bijlzonderheden, die dat schijnen te
bevestigen. De Franscheoi kwamen leien
kasteel binnen, waax Duitschers zich op
hielden en dat door hen beschoten was.
In het salon troffen zij ©en gezelschap
doode Wurtembergers aan, die in hun
laatste houding als versteend waren. Som
migen stonden aan het venster met aan
gelegde wapens, den vinger nog aan. den
trekker. Anderen zaten met speelkaarten
in de handen en hadden een sigaret in
den mond. Een officier stond nog met
den mond open. Hij was gedood op het
oogenblik, dat hij ©en bevel gaf.
f „N. R. Ct."
De toestand te Gheel.
De directie van de kolonie te Ghael
(België) heeft een in het Duitsch gestelde
circulaire doen toekomen aa,n de bevel
hebbers van het Duits.che leger ©n ook
exemplaren gezonden naar families, die
zich belasten met de verpleging van kolo
nisten uit Gheel en hunne gezinnen, met
het doel die circulaire te toonen aan
Duitsch© soldaten, voor 't geval deze
hunne woningen betreden.
Deze circulaire luidt in vertaling:
„Wiji, bewoners van dit huis, waar
hulpbehoevende krankzinnigen verpleegd
worden, nemen beleefd dte vrijheid aan
het opperbevel en de strijders van. het
Duitsch© leger het volgende méde te
deelen
De bijl de geneeskundige wtetejischap
wereldberoemde gemeente Gheel is één
groot hospitaal, één groot krankzinnigen
gesticht, samengesteld uit 1600 verpleeg-
gezinnein, waarin bijna drie duizend gees
teszieken van alle nationaliteiten jen ge
loof, Belgen, Duitschers, Hollanders enz.
met de grootste liefde verpleegd worden.
Om die reden moeten wij; den Duit-
sclien soldaten en hun bevelhebbers ver
zoeken, zoo rustig mogelijk door onze
gemeente te willen trekken, opdat de
krankzinnigen niet opgewonden geraken;
en voorts ook geen acht er op te slaan,
als de ©en of ander dezer ongelukkigen
door onrustig© woorden lof daden, aan iets
onaangenaams tegenover de Duitsche na
tie of door ©enigerlei manifestatie .aan zijn
gezindheid uiting zou geven.
Met het oog: op de hooge menschlieVen-
d© beteekenis van deze plaats, hopen wij1,
dat het verzoek door de bevelvoerders
van het Duitsche leger goed zal worden
opgenomen en bieden wij u onze be
leefde groeten aan."
Een Duitsch 42 c.M. kanon verloren?
Volgens een telegram uit Ostende aan
de „Exchange Telegraph Company" ging
door het onder water zetten van het
land nabiji Waelhem een Duitsche zware
batterij, waarbij ook een 42 c.M. kanon
geheel verloren. j
De Temps geeft de namen der Fran-
sche legerbevelhebbers;op dien rechter
vleugel staat generaal Sarail; de gevech
ten hij Verdun en aan de Boven-Maas
worden geleid door Langlois, bijl Vitry le
Francois staat Foché, bij Sézanne d'Espe-
ry, terwijl Manoury den linkervleugel ©n
het verschanste kamp bij' Parjjs aanvoert.
Maurice Barrès gewaagt in de Echo
de Paris van het verschrikkelijke en ge
heel onevenredig© verlies aan officieren
ook aan Fransehen kant. Een Duitsch
gevangene heeft verteld, dat bij ©Ik Duitsch
regiment een kleine afdeeling scherpschut
ters behoort, die het vooral op de offi
cieren voorzien hebben. De Fransch© of-
