II
De Groote Oorlog.
Jz., Goes,
ikpotten.
ie Roodkaf
taardtarwe,
iser Rogge,
jerst.
[No. 116.
Donderdag 1 October 1914.
Tiende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
sche Prijscourant
Zoon, Utrecht.
IB00TDIENST
ai de Ruyter en
tad Goes.
9 I fl hand, voet B fi E fl fl van een fl I een M Zt
I
;nd,
E R B E E M
Goes.
nidigheden aangeboden,
ele maanden gebruikt,
co onder letter H, Agent
seuwsche Courant,
t B 32, Middelburg.
zijn berekend per kilo.
zouten vet spek f0.84
mager spek f0.86
holten Reuzel en Rundvet
|0, 14, 18 en 28 Kg. f0.72
oworstf 0.60
Irstf 1.
|m 3 a 10 p. f 1.30
eesehf 1.90
;it Blokworst 11.20
f 1.15, bij 25 K.G. f 1.10.
Vrijblijvend" „Af Utrecht",
waarvoor 1 °/0 korting.
ïrdt.Botterdam en
Amsterdam,
ie Stoombooten
GOES n. ROTTERDAM:
Sept. 's morgens 6 u.
Oct. 's avonds 6 u.
Oct. 's morgens 9 u.
ERDAM: Woensdagmiddag,
ROTTERDAM n. GOES:
Sept. 's avonds.
Oct. 's avonds.
Oct. 's avonds.
BTERDAM naar GOESi
|dagmiddag 2 uur.
Rotterdam, Haring-
(ijde,
L'IËN ta bekomen te Goes
jr J. C. MONHEM1US, te
te heeren BOUMAN Zn.,
d a in bij de heeren J. B.
en W. DEFAIS en te Rol
de Stoomboot-Reederijj v/h
DER SCHUIJT.
üRSVRACHT Goe»—Derdl—
enkele relt, f 1, retour f 1,80
voorden nam hij hartelijk »f-
nu tot Bertha terug,
var het station en in de wacht
st zo pijnlijke oogenblikken
Allen gaapten haar niéuws-
do vreemdelingen werden op
zaam gemaakt, van alle kan
en fluisterde men
zijn vrouw; daar, daar, die
d op den arm, die is het."
rd vuurrood; zaji had wel van
den grond mogen zinken,
rd nog' erger. Nauwelijks had
it bij den ingang der wacht-
et of hare vertrouwde vrien-
w Burg, trad binnen, in ge;
ner vreemde dame, die zij
ation begeleidde,
een «ogenblikkelijke behoefte,
■iendelijk troostend woord, of
om zich aan. de zoo ontzet!
e algemeene opmerkzaamheid,
n? Hoe het zij, Bertha stond
van mevrouw. Burg op; enj
brede vooruit om haar aan
Doch eer zijl peg een woord
ppen kon brengen, spoedde
zich ijlings langs haar heen,
aar op half onwillige», half
on de woorden toevoegde:
(W,ordt yerYolgld
NIEUWE ZEEUWSCHE C0MI
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis: Gangepoortsiraat C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1508
gulden bij verlies van beide
banden, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 gulden bij gulden bij gulden bij
ij H H verlies van een j| I II I verlies I E verlies van M
I 1# of oog; duim; wijsvinger.
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens overvloed van oorlogs
nieuws heden geen feuilleton. Red.
V De „Internationale" ineengestort.
iOnder het yele dat de ooltlog'sorkaan,
omverhaalde behoort ook de „Internatio
nale" (Sociaal-Demokratie).
Vóór dezen oorlog geloofden vielen,, ver
blind door den valschen schijn der socia
listische solidariteit, dat de „Internatio
nale" het in haar macht had den oorlog
te verhoeden. Zijl had slechts te spre
ken en de mobilisatie leed in ieder land
schipbreuk. Het „Proletariërs van alle
landen veneenigt IJ" was de vertolking
van 'tsocialistische ideaal: 'tsamenbren
gen van alle socialisten der wereldiii één
internationaal broedervérhand. En thans?
De keten, ligt verbroken, de broederschaps
idee bleek ieen onding, het solidariteitsge
voel een fictie, die internationale sociaal
democratie een utopie.
In de legers der strijdende partijen
staan de roode „broeders" als gezwo
ren vijanden tegenover elkaar, bereid het
tegen elkander uit te vechten, even
dapper, eyen hardnekkig, als- de fel
ste „kapitalist", de meest anti-socialisti
sche „bourgeois".
l Ja, couranten maakten needs, gewag Van
Duitsche socialisten, gedecoreerd met het
militaire IJzeren Kruis.
Het socialisme erkent trouwens zelf de
ineenstorting van de „Internationale".
Neem b.v. met artikel van de „Schwabi-
sche Tagwacht" van voor eenige dagen.
Dat artiicsl begint aldus:
Ofschoon men er reeds sinds het
begin van den .oorlog moeilijk aan
twijfelen kon, dat de internationale op
zijn grondslagen wankelde, hebben de
de oproep der Belgische en Fransche
socialisten aan het Duitsche volk, en
het antwoord, door het Duitsche partijl-
bestuur daarop gegeven, toch eiken twij
fel buiten gesloten. Die internationale
ligt verpletterd.
Alen kan niet ontkennen, dat het
Duitsche partijbestuur uitgedaagd was
om te antwoorden en dat in het ant
woord alle jpogingen in het werk wierden
gesteld, om de scheuring nog wat die
per te maken, als de noodzakelijke te
genweer eischte.
Dat is tenminste voor iederen Duit-
schen socialist een troost, doch een
magere troost, als men eerst een ver
heven gedachte heeft gehad van de
internationale solidariteit v,an het pro
letariaat.
Het ineenstorten van ©en geweldig
gebouw, voor welks inrichting onze
grootie voormannen sinds meer dan leen
halve eeuw al hun moeiten en zorgen
opgeofferd hebben, blijft ieen betreu
renswaardig feit, dat men niet weg
praat met deze .of genie troostreden,
en noch minder met groote woorden
en farisaeische gebaren.
Of er voor die ineenstorting ook een
verklaring is
Vooreerst het bekiende spreekwoord:
„Natuur gaat boven de leer." De liefde
tot den eigen geboortegrond is zóó mach
tig in den mensch, dan géén „internatio
nale theorieën haar blijvend vermogen te
'onderdrukken; in de, ure des gevaars vlamt
zij op en. eischt 's menschen toewijding
aan de zaak des Vaderlands.
Vervolgens bet bekende Bijbelwoord:
„Elk rijk dat in zichzelf verdeeld is zal
ten grond© gaan."
Het was voor niemand een geheim dat
de van buiten zoo imposant zich voor
doende „Internationale" inwendig was
aangevreten door de tweedracht v,an al
lerlei tegenstrijdige stroomingen en par
tyschappen.
Als over zoo'n huis de oorlogsstorm
heengiert, moet het wankelen en ineen
storten, want met losse gebinten en een
ondergraven fundament is het onvermij
delijk ten ondergang gedoemd.
De toestand.
In den Russisch-Japanschen oorlog
duurde de veldslag bij Moekden met
inbegrip van den langzamen systematis-
chen terugtocht der Russen 22 dagen.
Het schijnt dat de slag aan de Aisne
dien van Moekden in duur zal overtreffen,
want hij is nog steeds onbeslist.
Noch van den linkervleugel der Fran-
scheu, die al het mogelijke doen om het
Duitsche leger om te trekken nocli van
den Duitschen linkervleugel bij Verdun
komen berichten, die van een overwin
ning van een van beide legers gewagen.
De vermeestering van het sperfort
CampdesRomains wordt van Fran
sche zijde verzwegen en door de Duit-
schers ais een wapenfeit van grooie be-
teekenis aangezien.
Van strategisch oogpunt bezien hebben
de Duitschers reden te juichen, want met
den val der Verdunsteiiing verzekeren
zij zich een onafgebroken verdedigings
linie aan de Maas, loopende van Luik tot
Toul, en zouden daarmede zelfs een
eventueele nederlaag bij La FéreReims
zien geneutralizeerd.
De gordel versterkingen om Verdun
heeft een omtrek van 57 kilometer. Het
ligt door de terreiusgesteldheid zeer
gunstig en wordt door 17 groote forten,
meer dan 20 zelfstandige verdedigings
werken en ongeveer 50 batterij stellingen
verdedigd.
Deze torten waren bestemd om de Maas
linie tussclien Verdun en Toul te ver
sperren, vooral echter de spoorwegen,
die van Metz komen en de Maas over
schrijden. Aan deze forten en verdere
versterkingen heeft Frankrijk in den Joop
der jaren geweldige sommen besteeden
men begrijpt dus, wat het den Duitschers
waard zon zijn, als ze liier meester van
de positie worden konden.
Dat de slag aan de Aisne niet alleen
een langdurige maar ook een boven alle
beschrijving bloedige veldslag is, is zeker.
Aan de „Times" wordt uit Darijs ge
meld, dat over eiken duimbreed grond
telkens weder opnieuw wordt gestreden,
somtijds wel een dozijn keereu. Eén dorp,
waarvan de naam door den censor ge
schrapt is, werd zoo dikwijls bestormd
door Franschen en Duitschers beiden,
dat bet thans niets meer is dan een
puinhoop. Vraag dus niet, of liet bloed
in dezen vreeselijken slag ook bij stroo
men vloeit!
Op het Oostelijk front blijven de Rus
sen aan de winnende hand.
In het vierkant, gevormd door de San
en de Wislok waarin een groot ge
deelte van het Oostenrijksche leger zich
had teruggetrokken, en hetwelk een uit
nemend terrein voor de verdediging
moest bieden hebben de Russen de
voornaamste plaatsen bezet.
Kiakau wordt nu het nieuwe steun
punt voor de Duitschers en Oostenrijkers.
De plaats wordt duchtig versterkt.
In België roeren zich de Duitschers
weer geducht.
Mechelen, dat weer een beetje begon
op te leven, is opnieuw verlatenook
kardinaal Mercier was, hoezeer ook tegen
zijn zin, genoodzaakt in Antwerpen een
schuilplaats te zoeken.
Maandag hebben de Duitschers het
beleg van Antwerpen ingezet
met de beschieting van de zuiderforten
Waelhem en Wavre.
Het officieel Belgisch communiqué hier
over luidt aldus
„Na de beschieting van Mechelen zijn
Duilsclie troepeD, door den nacht begun
stigd, binnen de verlaten stad gedrongen,
ma&r hebben niet beproefd er uit te
komen. Een slecht geregeld zwaar ar
tillerievuur is op grooten afstand gericht
geworden op de foiten van Sint Cathei yne-
Wavre en Walchem.
De daardoor bereikte resultaten zijn
geenszins in verhouding tot de groote
verspilling van munitie. Onze forten heb
ben zegevierend geantwoord, daar het
bombardement opgehouden heeft in den
loop van den namiddag. Tusschen de
Dender en de vaart van Willebroeck is
een voorwaartsche beweging van den
vijand snel tegengehouden. De vesting
artillerie heeft aan den vijand zeer ern
stige verliezen berokkend, die zijn terug
tocht tengevolge hebben gehad"
Volgens den correspondent van „De
Maasbode" bepaalt zich de schade alleen
tot de nevengebouwen, de koepels zijn
onverlet gebleven.
Men denkt hier onwillekeurig aan
Conscience's „Antwerpen in brand" en
vraagt zich angstig af of een herhaling
dier verwoesting in het verschiet ligt.
Dan vreezen wij voor Antwerpen's prach
tige kathedraal met haar 123 Meter hoo-
gen toren.
Of is het alleen het plan van Duitsch-
land Antwerpen nauwer in te sluiten,
zooals ook het bericht dat de Duitschers
zich weer in de buurt van Turnhout
vertoonen, kan doen gelooven? In dit ver
band moet dan ook gelezen worden wat
de Etigelsche oorlogsjournalist Phillip
aan de Daily News senrijft:
„Aan Belgischen kant worden de voor
bereidingen van de verdediging van Ant
werpen met een wonderbare doorzet-
tendheid voortgezet en eiken dag wordt
de sterkte vergroot Blijkbaar rusten
beide partijen zich toe tot een winter-
veldtocht in België, en ondertuaschen
wachtten zij op de beslissing in Frankrijk.
Van het succes der Verbondenen daar
hangt de heele quaestie af, of België
dan wel de Rijn de winter-arena zal zijn."
Eigen berichten (per telegraaf en telefoon)
van 29 Sept. 4.30 uur 's namiddags.
Parijs. Het officieel communiqué yan
gisteravond 11 uur luidt:
Op onzen linkervleugel is de toestand
gunsLig. In het centrum hebben wij ver
schillende hevige aanvallen van den vij
and afgeslagen. Aan dei Maas maakten wij
©anige vorderingen.. In het Woevre-gebied
noodzaakte de mist de operaties ta staken.
In Lotharingen en de Vogezen 'is de
toestand onveranderd.
Londen. De „Times" verneemt uit
Bordeaux: Tw©a bataljons der Pruisische
garde zijn door de, geallieerden vernietigd.
Petersburg. De generale staf deelt
mede: De Russen zetten hun aanvallend©
beweging met groote snelheid voort. In
Silezië kreeg de vijand aanzienlijke ver
sterkingen en toomt veel activiteit. Het
garnizoen ,van Przemysl heeft zonder sua
ces ©en uitval gedaan. Een aantal ge
vangenen, kanonnen ©n munitie viel in
onze handen. (Dp terugtocht der Oosten
rijkers duurt voort.
Rome. Uit Petersburg wordt gemeld:
De vorming wordt voorbereid van een
leger yan vijf millioen man, dat naar
Wpenen en Berlijn zal oprukken.
Berlijn. De „Vorvvarts" en andere socia
listische bladen 'zijn van regeeringswege
voor onbepaaklen tijd geschorst.
Genf. Omtrent de gevangenneming: van
burgemeester Max van Brussel verneemt
men bier het volgende: Vrijdag ward Max'
bij den militairen gouverneur geroepen
en keerde niet terug. Kort daarop werden
de wethouders bij den gouverneur ontbo
den, die him de arrestatie van Max me
dedeelde en hun gebood een nieuwen bur
gemeester uit hun midden te kiezen.
Eerst weigerden de wethouders. Maar
toen de gouverneur zeide, dat hiji dan een.
Duitsohen burgermeester zou benoemen, de
politie door patrouilleerende soldaten zou
vervangen en bij bet minste teeken van
wederstand d© stad zou platschieten,
werd de wethouder Lemonnier aangewe
zen om aan het hoofd te staan yan de
ordebewaking der stad, daar hij weigerde
het eigenlijk© burgemeesterschap te aan
vaarden.
Het gerucht gaat hier, dat Max naar
de vesting Namen is overgebracht.
Brussel. Aan alle banken is een JDuitsch
commissaris toegevoegd. Vreemde banken
kregen aanzegging te liquideeren en alteen
de loopende zaken nog at te doen. i
Antwerpen. Te Mechelen wordt nog
lievig gevochten. Op andere plaatsen zijn
de Belgische [voorposten in voortdurend
contact met den vijand. Do Duitschers
lijden zware-verliezen en trekken op alle
punten, behalve Meohefen, terug.
Antwerpen. De Duitschers bezetten
Baesrode en staken Verschillende hui
zen in brand. Te Doornik is door de
Duitschers een wijk in brand gteohoten ein
van de stad 2 millioen francs schatting
geëis'oht. Verschillende notabelen zijin ge
arresteerd.
Een deel der Duitsche troepen, die in
Noord-Frankrijk stonden, trekken terug op
Doornik, Beogen en Vlaanderen tot dekking
voor het geval, dat het Duitsche leger
uit Frankrijk naar Duitschland moet terug
trekken.
Antwerpen. Gisteren kwamen hieir 143
Duitsche 'gevangenen binnen en twee trei
nen met Duitsche gewonden.
LOSSE BERICHTEN.
Goede tijdingen.
FRANKFORT. Naar de Berlijnsche
correspondent van de „Frankfurter Zei-
tung" seint, was het te Berlijn in enkele
politieke kringen reeds bekend, dat de
keizerin een brief met goede tijding van
den keizer had ontvangen. Gisteren is
dit feit als een officieel bericht door het
oi'ficieuse telegraat'agentschap verspreid.
De goede tijding zegt de correspondent
van de „Frankl'. Zeitung" bestaat ver
moedelijk hierin, dat het voor ons goed
staat aan het uitgebreide gevechtsfront
in Noord-Frankiijk en dat de kalmte ea
het vertrouwen van het Duitsche volk,
gedurende den moeilijken tijd bewaard,
nu binnen afzienbaren tijd door den uit
slag van dit beslissende gevecht beloond
zal worden.
LONDEN. De correspondent van de
„Daily Chronicle" verklaart, dat hij ver
scheidene bewijzen in handen heeft,
waaruit blijkt, dat Duitschland reeds
geruimen tijd het plan had om met
Frankrijk den oorlog aan te gaan. Hij
verklaart, dat in Juli 1911 een stuk
grond van 6 K. M. in Maubeuge was
aangekocht, zoo men zeide voor de op
richting van een locomotievenberplaats.
Later is echter gebleken, dat de gronden
door lirupp waren aangekocht, welke
de gronden van solide onderlagen voor
zag, zonder meer. Later is gebieken hoe
nutiig deze heuvels waren voor de op
stelling der zware Duitsche stukken be
legeringsgeschut.
De burgemeester van Oostende heeft
bij de Amerikaansche gezant een protest
ingediend tegen het werpen van bommen
uit een Zeppelin op Oostende een open
stad.
GENT, 28 Sept. (particulier). De „Bien
Public" publiceert liet volgende verhaal
van een Belgisch soldaat over het ge
vecht bij Aei schot
In den loop van het gevecht bemerkte
men dat de wieken van een molen in de
nabijheid met bepaalde tusschenpoozen
begon te draaien, blijkbaar om den vijand
teekens te geven. De soldaten die zich
van den molen wilden meester maken,
werden door een regen van kogels ont
vangen. Toen de molen na een storm
loop was genomen, vond men er een
Dintsch officier en een soldaat met een
mitrailleuse.
De Duitschers werden krijgsgevangen
gemaakt. De molenaar, op wien men een
som van 5000 mark vond, werd voor
den krijgsraad gebracht en gefusilleerd.
(Maasbode.)
De Engelschen in Duitsch Z.-W. Afrika.
LUDERITZBAAI, 28 September (R.O.)
Er had een zeer levendig treffen tus
schen Engelschen en Duitschers plaats
bij Lüderritzbaal in Duitsch Zuid-West-
AfrikaDe vijaud werd bij verrassing
verslagen en verloor 5 dooden en 2 ge
wonden.
De Engelschen hadden 3 dooden en
4 gewonden.
De Engelschen in Duitsch Kameroen.
LONDEN, 28 Sept. (R.O.) Het pers
bureau deelt mede, dat Duala, de hoofd
stad van Duitsch Kameroen en Bonaberi
onvoorwaarderlijk zich hebben overgege
ven aan een Engelsch-Fransche troepen
macht onder bevel van een Engelschen
generaal.
Japansch-Duit8che gevechten.
TOKIO, 28 Sept. (R.O.) De Japanners
vielen Zondag de Duitschers aan vijf mijlen
van Tsing-Tau. Drie Duitsche oorlogssche
pen beschoten den Japanschen rechter
vleugel, totdat vliegtuigen de Duitschers
uiteendreven.
Kardinaal Lupon naar Reims.
Z. Em. kardinaal Lupon, aartsbisschop
van Reims, heeft, terugkomende van het
Conclave, in Parijs eemgen tijd vertoefd.
Hij wachtte daar totdat zijn bisdom zou
zijn ontruimd door de troepen en hij de
stad zou kunnen bereiken, om zijn ge-
loovigen moed in te spreken. Doch de
doorluchtige kerkvorst heeft niet langer
willen toegeven aan de waarschuwingen
van hen, die hem de reis naar Reims
ontraaden. Zoodra hij vernam, dat Reims
en zijn kathedraal door de Duitschers
werden beschoten en in de vlammen
stond, vertrok hij toet een ambulance-
auto en is thans in zijn paleis gearriveerd,
dat zoo goed als m puin ligt; o.a. de
beroemde koningszaal, waar 21 Fransche
koningen zijn gekleed geworden voor de
kroningsplechtigheid, is verwoest.
Amerikaansch protest.
NEW-YORK, 29 Sept. (R,0.) In een
hoofdartikel getiteld: „De Neutrale sta
ten bedreigd door de onbeschaafde wijze
van oorlogvoeren door Duitschland",
schrijft de „New-York Tribune" een com
mentaar op liet werpen van bommen op
Parijs, welke, zooals het blad zegt, bijna
den Amerikaanschen gezant hebben ge
dood. Dan vervolgt het blad „Slechts
een toeval ontneemt de Vereenigde sta
ten de noodzakelijkheid om tegen de
militaire gebruiken der Duitschers pro
test aan te teekenen als een hoon tegen
de menschelijklieid.
Ver van het oorlogstooneel weg te rei
zen en in de een of andere ver verwij
derde stad noncombattanten te dooden,
is in strijd met al onze denkbeelden
omtrent een beschaafden oorlog. Dit is
de meening van heel de neutrale wereld.
Wat zou de keizer gezegd hebben,
indien de vliegenier verleden Zondag vijf
minuten vroeger zijn bom op Parijs ge
worpen had en den Amerikaanschen
gezant of een legatiesecretaris gewond
had?"
Onder het hoofdje „uit de Maasvallei'
plaatst het Hbd. v. Autw. liet volgende:
Zooeven ontvang ik hel officieel bericht
dat al de vaarten in verbinding niet
Holland zullen drooggelegd worden. De
schippers hebben bevel ontvangen dade
lijk op Antwerpen te stevenen.
Officeele Fransche barichten.
De Fransche legatie te 's Gravenhage
publiceert de volgende mededeelingen
Daar de Duitsche regeering ambtelijk
tot verschillende Regeeringen de verkla
ring heeft gericht, dat de beschieting van
de kathedraal te Reims slechts geschied
was omdat op die Baseliek een. waar
nemingspost was opgesteld, heeft generaal
Jolire tot den Minister van Oorlog het
volgende telegram gericht:
„Het 5e leger heelt Reims tot den 13en
Sept. bezet; het is vervangen geworden
door het 9e leger; beiderzijds is op de
meest categorische .wijze verklaard dat
geen enkele waarnemingspost op de kathe
draal geplaatst is geweest. Het stelselma
tige bombardement is den J.9en begonnen
te 3 uur."
